Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 9 EKİM 1997 PERŞEMBE
HABERLER
5'i tutuklu toplam 11 polis, 'faili belli olmayacak şekilde adam öldürmek' suçundan yargılanıyor
Göktepe davasında 9. otıırumHaber Merkezi - Goktepe davasmın
bugun vapılacak 9 oturumunda tanık-
lann gelmesı durumunda sanık polısler-
le yuzleştırme yapılacak Dav ada 5'i tu-
tuklu toplam 11 polıs, 'faili belH olma-
yacak şekilde adam öldürmek* suçun-
dan en az 15 >ıl ağır hapıs cezası ıste-
mıyle yargılanıyor
Evrensel Gazetesı muhabın Metin
Göktepe'nın dovulerek oldurulmesıy le
ılgılı Afy on Ağır Ceza Mahkemesı' nde
suren davanın bugun yapılacak 9 otu-
rumunda tanıklar Deniz Özcan, Ilhan
L'çar, Hayati Gungören \e Ali Ekber
Palabryık'ın sanıklarla yûzleştırmelen
yapılacak A>nca, sanık polıslenn ıfa-
delennı alan polıs başmufettışı Yasar
Gökışık, mulkı>e mufettışı Cengiz
Akın, mulkıve başmufettışı Şiıkrü Er-
den'ın de tanık olarak davada dınlenme-
sı beklenıyor
Davada tutuksuz polıs sanıklar Fedai
Korkmaz, Murat Polat, Burhan Koç,
Metin Kuşat, Tuncay Uzun ve Fikret
Kayacan ıle halen tutuklu olan Emnıyet
Amın Seydi Battal Kose ve polıs me-
murlan Şua>ip Mutluer. Saffet Hızarcı,
tlhan Sanoğlu, Selçuk Bavraktaroğlu
'faili belli olmavacak şekilde adam ol-
durmek' suçlanndan en az 15 yıl ağır
hapıs cezası ıstemıvle yargılanıyor
Sürgündeki dava
Yargıtay 10'ncu Ceza Daıresı tarafın-
dan 'gırvenlikgerekçesiyle' tstanbul'dan
Aydın'a nakledılen davanın ılk oturu-
mu, 18 Ekım 1996 tanhınde Aydın'da
yapıldı Yıne 'guvenlik' gerekçe goste-
nlerek dava Afyon'a surulurken bu uy-
gulamaya sert tepkı gosteren Goktepe
aılesı ve avukatlan, "davakamuoyunun
gûndeminden düşürulmek isteniyor"
ıddıasında bulundular
Ikıncı oturumu Afyon Ağır Ceza
Mahkemesf nde 6 Şubat 1996 tanhın-
de görulen davada mudahıl avukatlar
sanıklann turuklanmasını talep ettı,
Mahkeme hevetı ıse 'sanıklann tutuk-
lanması konusunun yuzleştirme işlem-
len vapıldıktan sonra ve tanık beyanla-
n geklikten sonra düşunülmesine' karar
verdı Mudahal avukatlar sonrakı otu-
rumlarda da süreklı polıs sanıklann tu-
ruklanmasını ıstedı ve 28 Mayıs 1997
tanhlı oturumda Başkan Kâmil Şerif
üyeler Kâmil Ash ve İbrahim Demir-
taş'tan oluşan mahkeme heyetı, polıs-
ler, llhan Sanoğlu, Selçuk Bayrakta-
roğlu. Şuayıp Mutluer, Saffet Hızarcı
ve Seydı Battal Köse hakkında gıyabı
tutuklama karan venldı Mahkeme he-
yetı Fedaı Korkmaz, Metin Kuşat Bur-
han Koç ve Murat Polat'ın tutuklanma-
sı talebını ıse reddettı Araya adlı tatıl
gırmesı nedenıy le 24 Temmuz 199^ ta-
nhlı oturumda davaya Başkan Fatma
Nilgun Uçar uyeler Nuran Yalınbaş ve
İbrahim Demirtaş tan oluşan mahkeme
heyetı baktı Bu oturumda sanıklar sor-
gu sırasında 'susma haklaruu' kullanır-
ken yenı hevet Fedaı Korkmaz Metin
Kuşat, Burhan Koç ve Murat Polat'ın da
tutuklanmasına karar verdı Boylece tu-
tuklu sanık sayısı 9'a çıktı
Aynı heyetm baktığı 21 Ağustos 1997
tanhlı oturumda ıse sanık avukatlan.
yargıç İbrahim Demirtaş dışındakı he-
vet uyelennı reddettıler Bu talebı ınan-
dıncı bulmayarak reddeden heyet sa-
nıklann tutukluluk halının devamına
karar verdı 15 Eylul 1997 tanhlı otu-
rumu ıse adlı tatılın sona ermesı nede-
nıyle eskı mahkeme heyetı yönettı Bu
oturumda sorgusu yapılan polıs sanık-
lar, emnıyette ıfadelennm alınması sı-
rasında kendılenne ışkence yapıldığını
one surduler
Sanık avukatlan da davada dınlene-
cek tanıklann 'sol orgut uyesi oldulda-
n' gerekçesıyle tanıkJıklanndan \ azge-
çılmesını ıstedıler Bu ıstemın redde-
den heyet. bır öncekı heyetın haklann-
da tutuklama karan v erdığı Fedaı Kork-
maz, Murat Polat, Burhan Koç ve Me-
tin Kuşat'ın tahlıyelenne karar verdı
Mahkeme heyetı, aynca sanık polısle-
nn ıfadelennı alan polıs mufettışı Yaşar
Gökışık, mulkıye mufettışı Cengiz
<\.kın ve Şukru Erden'ın tanık olarak
dınlenmesıne karar verdı
Bir tim komutanının düzenlediği anket
AKAN EVRENSEL
Askerlenme ısım yazma zorunluluğu olmadan
anket yaptırdım Her zaman eleştınye ve muhale-
fete hazır olmaya çalıştım Muhalefetın olduğu yer-
de kalıtenın olacağına ınandım Belkı bu meslek.
buna pek uygun değıl Yanı askerlık, ozunde de-
mokratık bır meslek değıl kı Sanıyorum tek ama-
cım askerlenmın duşuncelerını oğrenebılmektı
Yoksa bu dağ başında demokrasıv ı falan uygulama-
ya pek nıyetım yoktu İşte sorular ve kelımesı keh-
mesıne cevaplan
Anket Sorulan:
Soru 1: \az donemı boyunca kırsal kesımdekı
gorevımızde 3 tım olarak »ızın ıçın en anlamlı ve
en çok onem verdığınız bır olay
Soru 2: En çok sıkıntıya duştuğunuz bır konu
Soru 3: Tım komutanı ıle ılgılı aklınıza gelen ılk
şey (Olumlu veya olumsuz )
Soru 4: Dığertım ve boluklerden farklı gorduğu-
nuz (kotu ve ıyı olarak) konuyu yaz
Birinci askerin cevaplan:
1 -Gorevımızı kımseye bır şey olmadan bıtırme-
mız En anlamlı olay Nahıltepesındekı gorevımız-
de uzman çavuşun. tım ıçın satın alıp kesmış oldu-
ğu keçının, toplanarak, venılmesıydı Bu tımırmz-
dekı butunluğu kuvvetlendırdı En çok onem ver-
dığımız ıse tımımızın mevzılerdekı ve ıntıkal halın-
dekı emnıyetımızın. daha doğrusu gorev anında
emnıyetımıze verılen onemdır En çok hoşumuza
gıden ıse gorev alanımıza yağan ılk kardı
2 - En sıkıntıya duştuğum konu tım komutanı-
mızın ızınde olduğu donem ıçensınde ezılmış ol-
mamızdır Bunun sıkıntısını çektık Yatma konusun-
da ozellıkle yağmur vs
3-Tım komutanım ıle ılgılı ılk aklıma gelen şe>
olumlu Zekâ ve akıllı duşunme. emnıyet
4- Dığer tımlerle aramızdakı fark. emnıyetı bız
onlardan daha çok alıyorduk Gorev alanımızda da-
ıma dınleme ve gozetleme postası çıkanyorduk
Uykuya karşı daha dırençlıydık Bırlık ve beraber-
lığımız daha sağlamdı Daha dısıplındıydık
İkinci askerin cevaplan:
1 - Bız 74 1 tertıp olarak Doğu va yenı gelmış-
tık Ben ve tım arkadaşlanmla gıttığımız bır gorev-
de çatışmaya gırdık v e hıçbır arkadaşıma hıçbır şey
olmaması benım ıçın en anlamlı bır olaydır
2-3 tım olarak bızı en çok sıkıntıya sokan olay
karakolun karşı tepesını değışmeye gıdecektık ve
kar yağdı Kopru kalmadı ve çok uzak bır yerden
gıdeceğımız ıçın bızı en çok sıkıntıya sokan bır
olaydı
3-Tımkomutanımızınolmadığıanlarbızımezıl-
memız
4 - Dığer tımlere gore bızım farkımız ıse, 3 tım
olarak dısıplın denen şeyı elden bırakmadığımız
anlar
Olumsuz Bız bıraz daha dıkkath dav ranmalıyız
Onu da tım komutanımıza borçluyuz
Üçüncü askerin cevaplan: 1 - En anlamlı olay,
yaptığımız gorevlerde ve pusularda bırbınmızle
yardımlaşmamız ve herhangı bır olay olduğunda
bırbınmıze guvenebılmemızdır
2 - Sıkıntıya duştuğumuz ola> lar şunlardır Go-
rev donuşlennde karakoldakı yatma, banyo, yemek
gıbı konular Bır de erzak çıkarma yorucu oluyor-
du ve ttm komutanımız olmadığı zaman fazla ezı-
lıyorduk, obur tımlere nazaren
3 -Tım komutanımın olumlu yonu, bız bıraz yo-
rulsak bıle karşı tarafa yanı teronstlere hıçbır açık-
lık ve fırsat vermıyordu Olumsuz bır durumunu
gormedım
4 - Bugune kadar yaptığımız gorevlerde hıçbır
vukuatımız olmadı Bu da obur boluklerden bızım
farkımızı göstenr Obur tımlerden farkımız, tım
komutanımız sayesmde elbıse, ust baş sorunumuz
olmadı ve bır de en onemlısı haksızlık olmuyordu
Herkese dengelı, eşıt gorev venlıyordu ve hıçbır
vukuatımız olmadı
Dordüncü askerin cevaplan:
1 - En anlamlı olay. her şeyın bırlık ve beraber-
lık ıçınde yapıldığı tım, bır butun olarak çalışıyor
2 - Sıkıntım ıse şudur Dığer tımlere oranla her
konuda bızım tıme daha fazla gorev venlıyor Bu-
nun nedenı de sızden kavnaklanıyor Sebebı sız tı-
nne getınlmesını ıstemesı Aynca veraıış olduğu
eğıtımın karşılığım alması
4 - Dığer tımlere karşı olumlu olan ılk yonumuz
onlardan daha dısıplınlı ve düzenlı olmamız Ayn-
ca tım ıçensındekı yardımseverlık, dayanışma. Bun-
lar 3 tımın olumlu olan yonlendır Şu ana kadar
olumsuz bır yön gormedım
Altma askerin cevaplan:
1 - Olumlu olay Bız kardeş gıbı yaşadık Arka-
daşlarla daha ıyı samımı olduk Yen geldı aynı ta-
baktan, aynı kaşıktan yemek yedık
2 -Gece mevzıde beİclerken duşmanın nereden ve
nasıl gelecek dıye çok sıkıntıya duşrum Bır de cep-
hane taşırken hıç kımse yardım etmıyor
3 - Olumsuz bır durumla karşılaşmadım. her şe-
yı olumlu
4-Tımlerden farklı tım komutanımız Tım komu-
tanım usteğmen olduğu ıçın çok dısıplınlı olduk
mın başında olduğunuzda boyle şeyler olmuyor,
yalnız sız ızne gıttığımz zaman oluyor
3 - Dısıplınden tavız vermıyorsunuz-olumlu bır
davranış
4 - Her zaman dığer tımlere oranla daha başanlı,
venlen gorevı tam ve eksıksız olarak yapmaya ça-
lışıyoruz
Beşincı askerin cevaplan:
1 - Yaz donemını yenı olmam sebebıyle pek go-
remedım Ama az bır sure de olsa kırsal kesımde
gorev yaptım Bu kısa sure zarfında gorduğum an-
lamlı ve hoşuma gıden olay tım ıçensındekı perso-
nelın, oncelıkle ûstune olmak üzere bırbırlenne kar-
şı saygı, sevgı ve yardımlaşma çok ıyı ve çok gu-
zel
2 - En sıkmtıh olay Bılemıyorum '
3 - Tım komutanım hakkında. Ilk once dısıplınlı
olması ve vermış olduğu gorev ı eksıksız olarak ye-
Boluklerden farkımız gorevımızı kazasız belasız
geçırdık
\edinci askerin cevaplan:
1 - Olumlu gorduğum olay şudur Dığer tımlere
nazaren saç-sakal vonunden daha duyarlı davran-
malan Her konuda olmasa da çoğunlukla bırlık ve
beberlık ıçınde olmalan (Tepelerde keçı alıp yemek
ornek olarak )
2 - Olumsuz gorduğum olay şudur Uzun surelı
tepelerde kalmamız ve çoğu gorevlen bızım tıme
ve böluğe kaydınlması Başanlı olarak go>tenlıyo-
ruz fakat hıçbır ayncalık tanınmıyor
3-Tım komutanımız deyınce aklımızagelen şey
Prensıp sahıbı olmanız Tıme sahıp çıkmanız Dı-
ğer tım komutanlan gıbı çadıra gınp çıkmamazlık
yapmıyorsunuz Bu da askerler uzennde bır moral
oluyor Bu olumlu yonlennız Gelelım olumsuz yo-
nunuze Dısıplın bazı yerlerde aşınya varan boyut-
ta oluyor (arazıde) Asker uzennde belkı bıraz
olumlu fakat çıfte standart uygulanıyor gıbı gelıyor
bazı konularda Kafanıza taktığınız kışıyı harca-
mak ıçın her yolu denıyorsunuz Onu kazanmay ı de-
neyebılırsınız
4-Dığerboluklerdeaşınbırdısıplınsızlıkvar Al-
lah'a şukur bu bızım bolûkte hemen hemen yok gı-
bı Dığer bolukler her tepelerden ınışlerde sankı
dağ adamı gıbı Elbıse y onunden daha şanslıyız bo-
lûk ıçensınde Olumsuz Sız olmadığınız zaman
daha çok s z1
Sız olduğunuz zaman da bazı ıstıs-
nalar hanç bolukçe bızım tıme vüklenılıyor Bızım
tımı karalamaya kuçuk gormeye çalışıvorlar Aca-
ba bız uzaydan mı geldık"? Mustafa Topaloğhı ıle ak-
rabalığımız da yok ama Bızlere bıraz daha sahıp
çıkıp, her arkadaşa eşıt mıktarda gorev dağılımı ya-
pılıp değerlendınlmek ıstenıyoruz Reklamımız ya-
pılsın ıstemıyoruz
Sekizinci askenn cevaplan:
1 - \az donemı boyunca surdurduğumuz gorev-
de tımden hıçbır arkadaşımızın başına herhangı bır
kaza gelmemesı ve bunun ıçın tım komutanımızın
elınden gelenı yapması butun tım olarak hoşumu-
za gıttı
2 - En çok sıkıntıya duştuğumuz olaylar ıse tım ko-
mutanımızın başımızda olmadığı zamanlarda olmuş-
tur Orneğın, oncekı karakolda once 3 tım hazır ol-
duğu halde bızım tım bırakıldı ve oradan Doşek Ka-
ya ya ıntıkal etmek zorunda kaldı Zorumuza gıden
ıntıkal değıl hakkımızın yenmesı oldu
3 - Tım komutanımla ılgılı olarak a) Tım ıçın
elınden gelenı yapması, b) \razı ortamında ceza
olayına vara savunmaya karşıyız. mş
4 - Dtğer tım ve* boluklerden farklıugımtz Tım
komutanı sayesınde butun eksıklenmız tamamlanır
Eğıtımlı ve dısıplınlı olmamız en buyuk ayncalığı-
mızdır Ne de olsa joker tımıyız
Dokuzuncu askerin cevaplan:
1 - Operasyonlara çıktığımızda arkadaşlarla bır
matara suyu paylaşarak ıçtık, sıgara bulamayıp bır dal
sıgarayı beş arkadaş ıçtığımız gunler oldu Bu da el-
de bulunan dığer şe> ı dığer arkadaşlarla pav laşılma-
sı Yanı arkadaşlann paylaşma özellığının olması be-
nım ıçın onemlı bır durum
2-Operasyon veyahut goreve gıderken cephane-
cı arkadaşlara hıç kımsenın yardımcı olmayışı Ve-
ya zor durumdakı arkadaşına kımsenın yardım et-
mev ışı
3 - Tım komutanımın olumlu yonu Tım komu-
tanımızının, tımını her ne ortamda olursa olsun du-
şunmesı, omek, elbıse değışımı, botu olmayana bot
dağıtması ve benım ıçın onemlı bır durumdur Bu
bızler ıçın çok olumludur Olumsuz bır durum şu
ana kadar gormedım
4 - Kılık kıyafet. elbıse, saç ve tıraşı dısıplın ve
saygı yonunden tımımızı dığer tım ve boluklerden
ustun goruyorum
Anket sonuçlan, o zamanlar çok ışıme yaradı
Ben yokken arkamdan neler çevırdıklennı, tımıme
neler yaptıklannı oğrendım Az da olsa kendımı
tartma fırsatı da buldum Kargacık-burgacık harf-
lerle, duşuk cumlelerle yazılan o kâğıtlan hâlâ sak-
lıyorum
Belkı bıraz korkulanndan, benımle ılgılı olum-
suz duşuncelennı soy lemekten çekınmışlerdı Ama
yıne de durusttuler Şundı hepsı terhıs olup gıttıler,
yenne yenılen geldı Yann onlar da gıdecek, yenı-
len gelecek Ben her defasında anket yapmaya de-
vam edeceğım
* Güneydoğu'dan Oykûler'de anlatılan olaylar, bır
kısmı halâ devlet memuru statüsünde bulunan gu-
venlik gorevhlen ıle yapılan söyleşıler sonucunda
övkuleştınlmıştır Olaylarda geçen kışılenn kımlık-
len ve olaylann geçtığı verler ya değıştınlmıştır ya
da belırtılmemıştır Olaylann asıllanna sadık kalın-
mıştır
SURECEK
3IFIR NOKTASIIORAL ÇALIŞLAR
Tam 30 yıl once, buyuk devrımcı
Che Guevara, Bolıvya dağlarında,
ABD ışbırlıkçısı dıktatorluğun maşa-
sı, yureksız bırkaç subayın kurşunla-
nyla oldurulmuştu O gun bugun
Che'nın anısı, ınsanlığın belleğıne ka-
zındı O, sessız bır dağın yamacında
yaşamını yıtırmesıne karşın unutul-
mak bıryana, çağdaş bır ıkon halıne
geldı Yakışıklıydı ıyı eğıtım gormuş-
tu ve Kuba'da kalıp ıktıdarın keyfını
yaşayabılırdı
Odeğışıkbırdunyalıydı Otorıteye
ve korkuya dayalı kurulu duzenlen
yureğı kaldıracak bırısı değıldı Ar-
jantınlıydı, Latın Amerıka'nın butun
ulkelennde devnmcılık yapmış, Ku-
ba'nın Sıerra Maestra dağlarında
Amenkancı dıktator Batista'ya ısyan
etmıştı Iktıdarona gore değıldı Oık-
tıdarların adamı değıldı Havana'dan
once Belçıka Kongosu'na gıttı So-
murgecılığe karşı savaşa onderlık et-
Che'nin Ölümündeki Zarafet
tı Sonra ver elını Latın Amerıka Yu-
reğı ınsan sevgısıyle dolu, bu yuzyı-
lın en buyuk ısyancısı, Bolıvya dağ-
larında bır gerılla kumandanı olarak
yaşama veda ettı
• • •
Ölumunu duyduğumuz gunu
anımsıyorum Acaba haber yalan çı-
kar mı dıye gunlerce umutla bekle-
mıştık Ölduruldukten sonra çekılen
fotoğrafını yayımladıklarında, artık
dunya ıçın yenı bırdonemın başladı-
ğına ınanmıştık
Guevara yoktu, ınsanlık onsuz ye-
nı bır doneme hazırlanıyordu 1968
ayaklanmalarının sembolu Che Gu-
evara'ydı "Gerçekçı ol ımkânsızı ıs-
te" dıyen buyuk devrımcı anlayış, o-
nun olumuyle derın bır anlam kazan-
mıştı.
Che'yıotuz yıl sonra anıyoruz Bu-
tun dunya onu anıyor Onun ınsanlı-
ğın yureğıne bu kadar sağlam kok
salışını şaşkınlıkla ızlıyor, nedenlerı-
nı çozmeye çalışıyoruz Aynı dunya-
da Che'nın ıdeallennı yaşama do-
nuşturduğu Kuba'yı yok etmek ıste-
yen vahşı Amenka'nın bu ulkeye
yaptıklannı seyredıyoruz
• • •
Che Guevara, yaşayan bır azız
Kırlenen, vahşetle kanlanan, halkla-
rı ezen, yoksulları olume yollayan bu
kahrolası dunyada, ıçımızde en açık
ve çıplak karşı koyuşu o gerçekleş-
tırmıştı Bu nedenle onun temız ısya-
nı gunumuzde daha derın bır anlam
kazanıyor
Che'yı hep bızım Deniz Gezmiş'le
ozdeşleştırıyorum Onun Ernesto
Che Guevara'ya olan sevgı ve sem-
patısı, ortak bır kaderı paylaşmak gı-
bıydı Onun da yureğı, Che gıbı bu
dunyayı kaldıramayacak buyukluk-
teydı Nurhak dağlanna doğru moto-
sıkletıyle ulaşmaya çalışırken, emı-
mın Bolıvya dağlarında olume yuru-
yen Che'yle aynı duygular ıçındeydı
•••
Otuz yıl sonra dunyaya ve Turkı-
ye'ye yenıden bakıyorum Olume
meydan okuyan Che Guevara'yı ve
olumle kucaklaşan 68'lı arkadaşları-
mı duşunuyorum O zaman dunyayı
yonetenler hâlâ ışbaşındalar Bır kıs-
mı olmuş olsa bıle, yerlenne aynı tur-
den adamlar geldıler
Örneğın Turkıye'de o yıllarda Sü-
leyman Demırel de Hüsamettin
Cindoruk da Bülent Ecevit de var-
dı. Hâlâ onların yonetımde olduğu
bır Turkıye'de yaşıyoruz
Che'nın, olumunden sonra yayım-
lanan fotoğrafına yenıden bakıyo-
rum Başında uçu sıvıl, ıkısı subay,
bın asker altı kışı duruyor Ust rutbe-
lı subaylardan bırısı parmağıyla
Che'nın karnını ışaret edıyor, dığerı
ıse Che'nın başını kaldınp kamerala-
ra poz venyor
Çırkın ve sevımsız suratlanyla, kor-
kak korkak bakıyorlar Bu resımler
hıç yabancı değıl Dunyanın her ya-
nında bunlar gıbısıne rastlayabılırsı-
nız Che, evrensel bır kımlığı temsıl
edıyor, onu oldurenler de O da ya-
şıyor, onu oldurenler de
Sevgılı Che1
Gençlığımızın, hayaller dunyamı-
zın gerçek kahramanı1
Senı devnmcılığımızın butun heye-
canıyla yenıden anıyoruz
1
Sen çok yaşa1
PERŞEMBE
ORHAN BURSALI
Tüp Yaşamlar
Veya Sıkışık Hayatlar
Istanbul'a, yuz bınlerce ınsanı en kısa sure ıçın-
de bır uçtan dığer uca taşıyacak en akılcı sıstem
olarak tup geçit yapılmasının gundeme gelmesı,
buyuk kentlerde hayatın donuştuğu bıçimı gos-
teımesı bakımından da ılgınçtır
Aslında Istanbul'da hayat, dunyadakı buyuk
kentlenn çoğunda olduğu gıbı çoktandır tup geçıt-
ler ıçınde suruyor Kent nufusunun yuzde 99'luk
ezıcı çoğunluğu kımı dar kımı genış ama uzun ko-
rıdorlar arasında yaşayıp gıtmıyor mu^
Her gun bır uçtan dığer uca akıp gıden şu ara-
ba ve ınsan selını seyredın1
Hepımız sabah- akşam arasındakı kondorlarda
gun sayıyoruz
işe yetışmek ve eve yetışmek arasında bır çır-
pınmadır gıdıyor
Şımdı tup geçıt, bıçımsel olarak bu hayati "dı-
sıplıne" edecek Aslına uygun hale getırecek
Mılyonlarca tup hayat buyuk bır sevınçle bu
tup geçıt projesının gerçekleşmesını beklıyor'
istanbul, gıderek buyuyen nufusunu sadece ve
sadece tup geçıt ıçınde daha da sıkıştırarak, pres-
leyerek yonetebılecek duruma geldı
• • •
Bır sanatçımızın, Mımar Sınan Unıversıtesı Mo-
dern Dans Bolumu oğretım uyesı Doç Dr Aydın
Teker ın, geçenlerde Darphane'de sunduğu, ızle-
yenlen dennden etkıleyen performansı, tam mo-
dern kent yaşamını ve ınsanını anlatıyordu
Topkapı Sarayı bahçesı ıçındekı eskı Darphane,
Tarıh Vakfı'nın İstanbul Sergısı ıle canlandırdığı ve
kente kazandırdığı, "tup yaşamlara" başka ve yenı
seçenekler sunan yenı bır soluk alma yen Aydın
Teker, Sıkı-ş- (tır) mak adlı oyununu, Darphane
kazanlarının ve mınık odalarının bulunduğu tanhı
bır mekânda gerçekleştırdı
Bır pencere ıçınde doğum yapan bır kadın, bu-
yuk bır fıçı ıçınden ayaklarını çıkararak kurtulmaya
çalışan bır ınsan neredeyse avuç ıçı buyukluğun-
de bır mermer uzennde yaşam çırpınışlan ıçınde
bır başka ınsan dev kazanların uzunlamasına gı-
rışlerı ıçınden dışarı çıkma mucadelesı ıçınde ıkı
ınsan ve ust uste ranzalarda ıç ıçe yaşamaya çalı-
şanlar, oyunun butununu çerçevelıyordu
Kazanlann dar ve uzunlamasına gırışlen, yaşam
korıdorunun ta kendısıydı Oyuncular, hayatın bu
"tup ıçınde" çırpınarak geçtığı duygusunu yaşattı-
lar Başka bır seçenek yok gıbıydı Orada geçen
bır omrun sonunda, "tup ıçınden" kurtulunuyor ve
sonunda sankı genışlığe ozgurluğe ulaşılıyordu
Ancak bu ozgurluk ve genışlık olumun dığer adıy-
dı "Kurtuluş"\a bıriıkte hayat da sona enyordu
Aynı yorumu ranzalarda sergılenen oyunda da
ızledık Aydın bu duyguyu 35 kışıyı tıkıştırdığı 5
metrekarehk ranzalı odada herkese yaşattı
• • •
Sevdığım bır soz "Sanatçı, toplumda ışığın al-
nına ılk düşen kışıdır" der
Sanatçı bıze her zaman surpnzler hazırlar, ha-
yatın her alanında getırdığı yorumlaria bızı şaşırtır,
duşundurur, duygulandırır, sevındınr Edebıyat-
çısı çızen şaın, heykelcısı, dansçısı, grafıkçısı ve-
ya tasanmcısı ve dığerlerı, hayatın bır anını veya
butununu, bır kavramı, canlı veya cansız nesnele-
n, bır duyguyu, bır duşunceyı olağanın dışında bır
yorumla olağandışı bır dıl, anlatım ve kurguyla
onumuze koyar Yaşama bır başka pencere açar
ve boyut ekler
En azından bunlar benım sanatçıdan, sanattan
bekledıklenm
Aydın Teker ve arkadaşları sunduklan oyunla,
modern yaşama getırdıklerı yorumla tam da bunu
yaptılar
• • •
Şımdı devlet ve hukumet ve beledıye olarak,
kent halkı olarak aldığımız ortak kararla, yaşadığı-
mız hayata uygun ve layık olarak bır kılrf ıçtne, tup
ıçıne gıreceğız
İstanbul Barosu bilgi verdi
îşkence komitesi
ihlalleri inceliyor
• Avrupa Işkence ve Insanlıkdışı ve
Aşağılayıcı Muamele ya da Cezalannı
Onleme Komitesi, Turkıye'de ük defa
deUetın resmı kurumlan dışında istanbul
Barosu Insan Haklan Merkezi ıle goruştü
İstanbul Haber Senisi nuldu Sozleşme Cenev-
-Turkıve'dekı ınsan hak-
lan ıhlallen ıle ınsanlık-
dışı uygulamalan ıncele-
mek uzere Turkıye'ye
gelen 19 kışılık Avrupa
Işkence ve Insanlıkdışı ve
Aşağılayıcı Muamele ya
da Cezalarını Onleme
Komitesi ılkkezdevletın
resmı kurumlan dışında
İstanbul Barosu Insan
Haklan Merkezi ıle go-
ruştu
Komıte Genel Sekrete-
n Trevor Stevens ıle ko-
mıte uyesı Bukreş Adlı
Tıp Kurumu Başkan Yar
dımcısı Flanns Stanescu
dün saat 14 15'te istanbul
Barosu'na geldı Komıte
uyelerı İstanbul Barosu
Başkanı Vucel Sayman
ıle yonetım kurulu uyele-
n Osman Ergin Mustafa
Kemal Gungor ve istan-
bul Barosu tnsan Hakla-
n Merkezi Başkanı Prof.
Dr. Semih Gemalmaz ıle
goruştu Yaklaşık ıkı bu-
çuk saat suren gorüşme-
de komıtenın Av rupa
Sözleşmesı kapsamında
Turkıye dekı ınsan hakla-
n ıhlallenne ılışkın bılgı
aldığı bıldınldı
tşkence ve kotu mu-
amelenın onlenmesı ıçm
Costa Rıca tarafından ha-
zırlanan Avrupa sözleş-
mesı taslağı 1980yılında
Bırleşmış Mılletler'e su-
re Sozleşmesı'nın yalnız-
ca savaş tutsaklannı ko-
rumak ıçın hazırlanması,
özgurlukten yoksun bıra-
kılmış tum ınsanlan kap-
samaması ıhtıyacından
doğdu AvTupa Konseyı
Parlamenterler Meclısı
28 Eylul 1983 tanhınde
aldığı bır kararla bakanlar
komıtesınden Kosta Rı-
ca'nın hazırladığı taslak
belgeyı kabul etmesını ıs-
tedı Bakanlar komıtesı-
nın ıkı alt komıte oluştu-
rarak hazırladığı sözleş-
me taslağı 26 Hazıran
1987 tanhınde kabul
edıldı
Turkıye bu belgeyı dı-
ğer devletlerle bıriıkte
ımzalamamasına karşın
bunu onay layan ılk devlet
oldu Sozleşme 1 Şubat
1989 tanhınde yurürlüğe
gırdı Penyodık olarak ul-
kelen zıyaret eden komı-
te, zıyaretın zamananını
dev letlere bıldırmeme
hakkma sahıp Komıte,
zıyaretınde kışılenn oz-
gürlüklennden yoksun
bırakıldıklan genellıkle
cezaevı, emnıyet gıbı yer-
len zıyaret ederek yetkı-
hlerden bılgı alıyor
Komıte ıle komıtenın
goruştuğü kışı veya ku-
rumlar, yapılan zıyarete
ılışkın olarak kamuoyuna
açıklamada bulunamıyor