Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAVFA CUMHURİYET 12OCAK1997PAZAR
OLAYLAR VE GORUŞLER
Uyanık Güçler, Sendikalar..
Prof. Dr. CAHİT TALAS
T
oplumumuz sivasal ahlak
\e genelde demokrası ıle
bagdaşması guç \ e son de-
rece kamık bır donemden
geçıvor 54 hukumetın Re-
fah Partısi ıle Doğru \ol
Partısı lıderlennın kışısel ve ıdeoloıık ter-
cıhlennı %eı,ıkarlannı onde tutan bır an-
laş-rıa sonunda kurulduğunu herkes bılı-
yor Daha baslangıçta sıyasal ahlak açı-
sından bır\ anlışın y a da bozukluğun \ ar-
hğ hemen zıhmlere geldı \nımsanaca-
gı üzere son genel seçımden hemen son-
rahukumet kurmaa^amasmagelındığın-
de D\ P lıden Retah PaniM lıdennın ser-
v etınden ku^ku ıle soz etmistı Bu bır da-
\a konusu olmu^ ve sonunda Sayın Çil-
ler mahkeme taratından kı^ılık hakları-
na hakaret ettığı gerekesıy le Sa> ın Erba-
kan'a dört mihar lira odemeye mahkûm
edılmistı Bu durunıa ve karsılıklı haka-
retlere karsın ıkı savm lıder ve ıkı partı
bırarava gelebılmışler \e bırbırlenne ıl-
tıtatlar yağdırarak bır koalısyon hüku-
metı kurmuşlardır kımı sozcuklenn son
derece değer vıtırdığı gunumuz siyasal
ortamında. bu durum kamuovunda da o
kadar vadırganmamısttr (Ancak Susur-
luk olayıvla kamuo>u saskına donup
avağa kalktı )
Programlannın \e lıderlennın kısılık-
lennın çok. farklı olmasina karsın 54 hu-
kumetın kurulabılmısolmasınınotekıler
yanında 'ıki ana neden'ı bulunabıleceöı
açıktır Bunlardan bırı SaMn Erbakan ın
ba^bakan olmak ıçın v anıp tutusmasıdır
Bu, onun sıyjsal \dsamının geçmisten
gelen onlenemez bır tutkusudur Bu tut-
kunun vanında başka nedenlenn de yer
aldığı kuskusuzdur Orneğın laık cum-
hunyetı olabıldığınce şerıat \oluna çek-
mek \e devletın ıçınde kadrola^maktır
Bu arada ulkenın uvanık guçlerını \e
kadrolannı denetım altına alarak senat
duzenını kurma yolunda daha serbest ha-
reket edebılme olanağına da ulasmaktır
Arkasını tahmın etmek her halde çok guç
olmaz Gıdışı. Bayan ÇUIer'ın engelleye-
bıleceğını duşunmek ıse saflık olur
Sayın Erbakan ın son derece kaypak
ve değışen bır zıhınsel \e psıkolojık ya-
pıya malık olduğu son bes aylık basba-
kanlığı donemmde de açıkça ortaya çık-
mistır Bunedenleınanılırlığını ıvıcevı-
tırmıstır Yalpalamalan son derece şaşır-
tıcı boyutlara ulaşırken bundan rahatsız
olmadığı dabılınmektedır Oncekı açık-
lamalanna butunuy le ters dusen polıtıka-
lanyla ya normal olmayan bır zıhınsel
vapıda olduğunu >a da sıyasal ahlak ıle
bağdasmazlığı sere serpe sergıleyerek
kamuoyu onune çıkmakta bır sakınca
gormemektedır
Bugunku hukumetın başta gelen mı-
marı Bayan Çıller e gelınce o yasalara
a\km kımı ışlemlennden \e ^ uce Dı-
van'da yargılanmak korkusundan oturu
\e Refah Part\sı"nın volunun Turkıye
ıçın her alanda ne denlı sakını_alar olu>-
turdugunubılebıleProt Erbakan vepar-
tısı ıle ısbırlığı yapma\ı ı^ınc sındırebıl-
mıstır
• Ulkeler. bu tur çarpık durumlarla
karşı kursıvageldıklerı zaman bır durum
degerlendırmesı yapmak zorundadırlar
Bunu ıkı nedenden oturu v apmak zorun-
dadırlar Bın. ulkenın geleceğını duşune-
rek gelmekte olan ve karanlığa gıden
olusuma kar^ı çıkmak gorevıdır Otekı
de kendı oz durumlanna bağlı olarak kı-
mı değerlendırmeler y apmaktan kay nak-
lanır Butun çağdas ulkelerde \ar olan
kurumlar olağanustu donemlerde ulke-
len ıçın kımı gorevlerı yerıne getırmek
sorumluluğu ıle yuzyuze gelırler Başka
bır dey ısle ülke toplum çağdışı ve arka-
ık doğrultulara çekılmek ıstenırse sus-
mak, ılgısız v e sessız kalmak hakkına sa-
hıp bulunmadıklarını gorur yoz gelış-
melere karşı tav ır almak dunımunda ol-
duklarının bılıncıne vanrlar Bazen de
yoz gehsmelenn bır gereğı olarak var
olan yasal duzettlemelen alarak uyan ey-
lemlenne başv urabılırler Butun demok-
ratık ulkelerde var olan -orneğın genel
gre\ gıbı- bır uyan yolu ışletırler Butun
demokratık ulkelerde, genelde bu hak za-
man zaman başvurulan. banşa çağn yo-
lu olarak kabul edılır Burada genel gre-
v ın amacı ıçınde kalınmasını sağlamak
barışçı çagn yolundan uzaklasmamak
ozellıkle sendıkalara duser
• Bılındığı uzere ve "hdkumetprogra-
mında" bır kez bıle adı geçmeyen sendı-
ka, kendıne ozgu bır sınıf orgutudur
Amacı a) Emekçılenn haklannı ve çı-
karlannı korumak. b) Bır hareket olarak
da sıyasal alanda demokratık haklara ve
ozgurluklere sahıp çıkmak bunlan koru-
mak ve gehstırmektır Başka bır deyışle
demokrası ve onun temel ılkelen herhan-
gı bır nedenle tehlıkeve dustuğu. vozlaş-
tırıldığı durumlarda uvgun tepkıler gos-
termek sendıkalann gorev ı olur Bu tur
yoz gelışmelerde hakları ve ozgurlukle-
n once kisilanlarda ışçılerve onlann or-
gutlerı sendıkalardır Butun sıyasal ve
toplumsal tanh bu tur gelı^melerle dolu-
dur Geçmışte Turk sendıkacılık hareke-
tı kımı tehlıkelerle yuz yuze geldığınde
de gereklı tepkılen gostermekte gecık-
memiştır Orneğın Turk-I> ın değerlı
başkanlarından Halil Tunç'un şu tavrı
bır hareket olarak sendıkalann ışlevlen-
ne açıklık getırmıştır Demıştır kı Tunç
**Kamuo) una açıkça ilan etmek isterim ki
işçi haklannın kısıtianması v a da demok-
ratık rejime herhangı bir mudahaledebu-
lunulması halinde Turk ışçilen gerekeni
vapacaklardır... Bo\le bir durum karşı-
sında işçiler herhançi bir talımat almaya
gerekolmadan genel gre\e gıdecekkrdir.**
Avnı tavrı DlSk de genel kurula sundu-
ğu çalışma raporunda (1970-197"^) belır-
lemıştır Gorulduğu uzere Turk sendıka-
cılık hareketı haklar ve ozgurlukler ko-
nusundakı tavrını çok onceden belırle-
mıştır Erbakan-Çiller hukumetinin
programında Turk sendikacılık hareke-
ti voknıuş gibi bir ta\ ır alınmışsa da ger-
çek başka turludur. \ uzde 20 ovla dev -
letıelegeçırmışolan Refah Panısıyone-
tımını çok dıkkatiı ve uyanıklıkla ızle-
mek gerekır Mollalann son derece kur-
nazolduklannı veduşunduklennden baş-
ka gorunduklerını ıyıcebılmek vesurek-
lı anımsamak yarar >>ağlar
• Toplumlann en uyanık. kalabalık ve
orgutlu sınıfını temsıl eden sendıkalann
ulkelenne kaı>ı onemlı gorevlen vardır
Bu gorev kendı ozya^amlannın mudaha-
lelere uğramadan gelışmesı ıçın de ge-
reklıdır Çağın gensınde kahnaktan ve
cehaletın verdığı voz bır tesaretten kav-
gıva duşmeksizın butun uyanık guçler
cumhurıyetı ve \taturkdevnmlennı ko-
rumakta herhangı bır ıhmalın ıçıne düş-
memelıdırler Ihmaller sizmaları kolav-
laştınr Sendikacılık hareketı canlı vebı-
lınçlı olarak sıyasetın ıçındekı yenne al
malı ona hem duzey hem de ahlak getır-
melıdır Bunun yanında. bunalım ıçınde
yurumeye uğraşan bır ekonomıde ucret-
len asağılara çekmekle ovunen ve dev-
letın kanını emmekle suçlanan ışçıler
acemi si>asetçilere me> danları boş bırak-
mamalıdırlar.
Muhatazakar partıler genel olarak
sendıkalann sıvasetleılgılenmelerıneve
sıvasetle uğrasmalanna karşıdırlar Or-
neğın 1969da ve sonrakı seçımlerde
\dalet Partısı ıle onun devamı olan par-
tılenn sendıkalann siyasetleuğra>mala-
rına ve ılgılenmelenne karşı çıkmaları
sendıka lıderlerı arasında partıler ustu
polıtıka vanlılannı da uyarmıştır Sıya-
setle uğraşmak onurlu bır uğraştır Butun
ulkelenn halklannın en kalabalık kesımı-
nı oluşturan işçılenn ve onlann orgutu
sendıkalann sendika olarak sivasct dışı
bırakılmasu demokrasKi çok onemli bır
destekten yoksun bırakmakla da eşan-
lamlıdır. Sendikacılık hareketinin sivaset
dışında tutulma isteği bağışlanmaz bir
durumdur. Toplumun en kalabalık ve
uyanık kesımının devletın yonetımı dı-
şında tutulmaM anlamına geldığı ıçın de-
mokrası ıle de bağdaşmaz Uyanık guç-
ler. sendikalar yurtseverlık gorev ını ye-
nne getınrsedemokra>>ınınyaşavabılece-
ğını bır kez daha belırterek
ARADA BIR TARTIŞMA
VEDİt BİLGET Eııuklı 4mırcı!
İran'la Savunma
Işbirliği!ı
Çağdaşlık bır bılınç ışıdır Bır itikat ışı değıl
Bılınç, bılgı yontemıdır Descartes'ın akla çagnsı
soru sorma yontemını belııier Soru kuşkuyu açığa çı-
kanr Kuşkunun olmadığı yerde bılım ve bılınç olmaz
Koru korune tapınma o'ur Bugun Iran'a tapınan, ya-
rın koşullann degışımıyle Yunanıstan'a da tapınır, Er-
menıstan'a da PKK'ye de
Onemlı olan akıldır bılınçtır Ve en onemlısı bellektır
Tarıhsel bellek!
Iran Turkıye'nin düşmanıdır. Tarıhı boyunca Tur-
kıye'yı hasım bellemıştır 450 yıldır Guneydogu Ana-
dolu'da gızlı orgutlenmeleıie sıyasal nufuz alanını ge-
nışletme peşındedır Bu amacından hıc şaşmamıştır
Ne Şah Ismaıl, ne Abbas I, ne Nadır Şah, ne Muham-
med Şah, ne Rıza Pehlevı, ne Humeynı ne de Raf-
sancanı donemlennde
Iran ın Turkıye ye duşmanlığı, ozellıkle Mustafa Ke-
mal'ın Kurtuluş Savaşı ve antı-emperyalıst tutumu ıle
doruğa çıkmıştır Bu yondekı ılk onemlı adım, Sıvas
Kongresıtoplanacağı sureçtegorulmuştur Kongrenın
toplanmasını onlemek ve Mustafa Kemal'ı derdest et-
mek ıçın Cemil Paşazade Ekrem ve Kamuran Be-
dirhan, Elazız uzennden Malatya ya yollanıriar Mus-
tafa Kemal Buyük Nutuk'unda bu gınşımın nasıl bo-
şaçıkarıldığınıanlatır Kamuran Bedıman. 150'lıklerden
bırı olarak Pans'e surulduğunde, Ingılız ve Iran huku-
metlermden destek alarak (ve özellikle Berltn'deki
Iran ajanı Hemres Reşo ıle dayanışma ıçınde)Avru-
pa da aynlıkçı Kurt hareketını orgutlemeye koyulur
Dahası, 1919 Kasımı nda kendılerını Pans'te Türkiye
Ermenılen ve Turkıye Kurtlen temsılcısı ılan eden
Bogos Nubar Paşa ve Şerıf Paşa nın kurdukları ıttı-
fakın uyelen (kı bunlar Banş Konferansı Yuksek Kon-
seyı ne verdıklen muhtıra ıle Lloyd George'un Izmır
ve çevresım ve Kıbrıs ı Venızelos'a vaat etmesırıı Er-
menı ve Kurtlere toprak verılmesı halinde tumuyle des-
teklerler) Kamuran Bedırhan ın çevresınde toplanırlar
1933 affından sonra avukatlık yapan Kamuran Bedır-
han aynı zamanda Iran'ın denetımmdekı Kurt Demok-
rat Partısı ve Barzanı'nın dış polıtıka temsılcılığını de
yurutur 1978 yıhnda Hurnyet gazetesınde yer alır bu
olaylar ve ışın ucu gıder ta İsveç'te kurulan Kurdıstan
Devrımcı Mılıtanları Organızsyonu BAHOZ'a ve ora-
dan da KAWA ve KİKO orgutlenne ulaşır Ozellıkle,
merkezı Dıyarbakır'da olan KİKO nun bolgede çok et-
kın bır aynlıkçı kamplaşma gerçekleştırdığı ve malı yon-
den iran tarafından desteklendtgı ortaya çıkar
MİT, olayı 1978 Mayısı nda deşıfre eder KAVVAnın
sol KlKO'nun sağ egılımlı aynlıkçı Kurt orduları oluş-
turduğu belırlenır Hatta durum gazetelere bıle yansır
ve "Iran her ıkı orgut uzerındekı denetımını daha sıkı
tutabıimek ıçın bu ıkı orgutu bırbınne duşurmuş KA-
WA ya tam olarak egemen olabılmek ıçın kurulması
planlanan Kurt devletı uzennde çelışkıler yaratmış
Maocu T1KKO nun KAWA ya destegını saglamıştır "
dıye yazılır Ama Turkıye de ortalık aynı anda kan go-
lune doner Malatya ve Kahramanmaraş olayları pat-
lar Yuzlerce kışı olur On uç ılde sıkıyonetım ılan edılır
Sıkıyonetım, Guneydoğu dakı aynlıkçıların ışıne gelır
Bolgede baskılann yoğunlaştıgı propagandaları yukse-
lır Vetam bu sureçte PKK kurulur KAWA ve KİKO nun
hazırladığı zemınde eylem kolaylaşmıştır artık Bu ara-
da Iran da re|im değışıklığı olur Humeynı takımı hem
Irak'takı ve hem de Turkıye'dekı Kurt aynlıkçılannı ıkı
cephede koordınelı olarak destekler
12 Eylul ertesınde Kenan Evren çevresının gıderek
islama prım vermesıyle duraklayan Iran kışkırtıcılığı,
kendı ıçındekı lıberalıerı temızledıkten ve Turkıye'nin
Batı lıberalızmıne daha açıldığı 1984 ten sonra bu kez
hem PKK'ye hem de Islamı teror gruplanna çok daha
eylemlı destek verdı Bu destek, 1987 Ocağı'nda Hu-
meyni'nın "Iran hukumetinin yetkılerının dua etmek,
hacca gıtmek gıbı Islam farzlarının ustunde olduğu
fetvasından sonra daha da genış boyutlar aldı Saldır-
ganlığa donuştu Bu fetvayla anlaşıldı kı. iran yalnızca
Turkıye'nin değıl Islamın da düşmanıdır Yonetıcılenn
eğıhmlen ve sanlan ne olursa olsun mevcut tum guç-
lennı tarıhsel her sureçte, sıyasal nufuz ve Pers dıkta-
torluğunu ıhya ıçın kuilanıriar
Turkıye'de de Islamı soylemier guden ama ulusal bı-
lınç ve toplumsal akıl karşıtı dıktatorya heveslılerı şım-
dı kalkıp bır yandan Mıllı Savunma Bakanlığı butçesın-
den 50trılyon kısıp Sılahlı Kuvvetler'ı edılgın kılmaya
çalışırken (ve RP Grup Başkanı Salih Kopusuz'un
Korgeneral Tuncer Kılınç'a "Butçenızın tamamını bı-
le reddedebılırdık dıyebıldığı bırortamda) ote yandan
da iran ıle savunma ışbırlığı kurmaya gırışıyorlar
Turkıye'de çok kanlı oyunlar oynandı Ama bu son
gırışım ulkenın ulusal varlığını tum tarıhsel ve toplum-
sal orgusuyle, bır ıtıkat pazar/amacı/ığı ıçınde elden çı-
karmaya donuktur Bu oyunun boyutları ve koklerı çok
derındedır
Bedirhan'lardan Erbakan'lara uzanan yolun bi-
lincıne varılmazsa, demokrası ve ınanç ozgüriüğü
soylemlerı ıçınden yenı bır Humeynı diktası fetva-
sına boyun uzatılacaktır. Bu aşamadan sonra sus-
mak, olguyu onay ve kabul anlamına gelır!
Türkiye Cumhuriyeti'nin Anı-Simgesi Nasıl Olsun?
adık bır
Cumhunyet
okuru
"Olavlarve
Göriışler"
saytasının eskı
bır yazan olarak Metin
Erksan'ın ^ Ocak 1997
gunu bu say fada
yayımlanan "kultur\e
L'vgarlık" bdslıklı yazısını
okudunı Başlık
vanılmıyorsam. yıllaronce
18 Aralık 1982 gunu aynı
sayfada yayımlanan bır
yazımı hatırlatıvordu
Başlıklar ozde> olsa da
konu. ıçenk ve bıçem nıce
değışık geldı kulturel ve
tarıhı bır konu va da
sorunla ılgılı ele^tınnın
ışlev ve amacını aştığinı
sandığım gunumuzun
moda deyımıyle "y'argısız
infaz"*a benzeterek
"duruşmasıy vargılama"
dıvebıleceğım bır karan
temyıze gıtmeden, bazı
yaklaşım ve kavramlar
uzennde durmay a
çalışacağım
kanımca, Sayın Erksan'ın
gundeme getınp tartışmaya
açmak istedığı konu.
kisa^a "Atatürk'un
kurduğu Bılım
Cumhurıvetı"nin laik-
Muslüman bir
cunıhurbaşkanı. resmi
ziyaretlerde, ne tur bir
"dev let arması' sîmgesi,
anı- onur (sunusu) \ersin"
sorusudur Sayın
cumhurba^kanlanmızın,
resmı zıyaretlerde ne tur
sunular(hedıyeler)alıp
verdığını bılmıyordum
Son İtaKazıyaretlennde,
Roma Beledıye
Başkanı nın Roma'nın
kuruluşunu sımgeleyen bır
Romus-Romulus
hevkelcığı \enedık
Beledıve Başkanf nın ıse
•*\rslan-Haç ve İndPden
oluşan bıranı-onur
hevkelcığı sunduğunu.
karşılığında, kendılerıne
elışı (telkarı) bırer gumuş
tepsı ve şekerlık
•-unulduğunu buvesıleıle
oğrendım
Tanhı olay. donem ve
varlıkları sımgeleven
sunulann seçımı uzun
zaman ve çaba ısteyen bır
oydaşma (konsensust
sorunudur Soz gelışı,
İstanbul Buvukşehır
Beledıyesı Başkanlığı'nı
zıyaret eden bır dev let
başkanına ne sunalım' Bır
Konstantıne İkon'u mu,
Aya Sophıa Kılısesi mı
Sule\manıve Camısı mı.
Rumelı Hısan mı yoksa
Fatıh Koprusu mu'
Başkent Ankara'nın
sımgesını seçmek acaba
daha mı kolaydır
1
Sıhhiye'de Başkan
Dalokav'ın seçtıgı Hıtıt
Kursu ve Geyıklerı mı
Augustus Tapınagı mı onu
koruyan Hacı Bayram
Camısı mı koca Sınan'a
oykunen Kocatepe mı
yoksa post-modern
<\takule mı' konya'dakı
Mevlana Celaleddın Rumı
Kullıyesı çoğumuza
rakıpsiz gorunse bıle
Izmır ın unlu Saat
Kulesf nden emın olabılır
mıyız
1
Beledıye başkanı
ya da meclıs karan ıle
seçılen ve olup bıttıye
getınlen buvukşehır
sımgelennın C*heterodox
logo*'lann) kulturel mırası
temsıl ya da kımlığı
sımgelemek şoyle dursun,
tanh ve varlık bılıncınde
ne ağır çatışma ve
suçlamalara \ol açtığı
gerçeğı ortak belleklerde
yaşamaktadır Tanhı
kentlerımız ıçın kolay
olmayan bu tur seçımler.
bır kultur ve uygarlıklar
yumağı olan Kuçuk \sya
ve Anadolu ıle onların
tarıhsel mırası uzennde
yukselen Turkıye
Cumhunyetı ıçın çok daha
çetın ve sonucu onceden
kestmlemeyen tartışmalara
yol açabılır
Geçen yıl \lmanya ve
Italya yı resmen zıyaret
eden cumhurbaşkanımıza.
ev sahıbı
cumhurbaşkanlan acaba ne
tur anı-onur sımgelen
sunmuşlar Butun ulkeyı ve
yurttaşlannı temsıl eden
Turkıye
Cumhurbaşkanı'nın
sunduğu anı-onur
sımgelenn seçımı yalnız
gorev h uzman kışı ve
kunımları değıl. hepımızı
ılgılendırdığı ıçın eleştın
\e onenye açık
tutulmalıdır Sozgelışı bır
TC vatandaşı olarak gumuş
ya da bakırdan yapılmış el
sanatiannın (telkâüi'lenTiK
tanh ve sanat değennı
bılmekle bırlıkte
gonlumde yatan Turkıye
Cumhurıyetı nı temsıl
ettığı goruşunde değılım
Daha lyısını ıstemek
yurttaşlık hakkıdır Pekı
hangısı olsun oyleyse.
devletımızın sunusu
Ergenekon destanındakı
kolsuz çocuğu emzıren
"Dişi Kurt" mu yoksa
Roma Banşı
mımarlanndan Tiberius'un
Augustus Tapınagı na
sunduğu unlu anıt-yazıt
mı
1
ICışısel goruşler,
gerekçeler. kuşkusuz
ozgurce savunulabılır. ama
kalıcı bır oyda^ım
(konsensus) sağlamanın
kolay olmadığı apaçık
ortadadır
Bu koşullar altında. akla en
yatkın gelen "De\let
Arması'' "Kurt Başı"
yerıne Atatürk'un
onerdığını ılk kez Sayın
Erksan'dan oğrendığım
"İnsan Başı" olabılır
Gerçekten de butun
mıtlenn. soylencelerın ve
destanlann yaratıcısı.
ızleyıcısı dınleyıcısı ve
mujtensı olan ınsan
uygarlığın beşığıne tanhın
mekığıne yakı^an ne guçlu
ve ne gorkemlı bır sımge
olurdu' Işte tam bu
aşaınada evrensel ınsanı
-Nasü TurkleştirelinT
sorusu ı,!kar karşımıza
Aklınıa gelen ılk onerı
yıne Ataturk donemının
kalıtı (mırası)
\urtta banş, dunyada
banş' (Pcace at home
peace abroad) dev ışıdır
Yurtta bans dunyada banş
Ronesans ın
u
Evmısel
İnsan" (Uomo unıversale)
heykelcıgını taşıyan
kaıdenın uzenne Turkıyc
Cumhunyetı nın değişmez
"banş dustunı" (motto'su
ya da dıctum u) olarak
Turkçe ve vabancı dılierde
yazılabılır kazınabılır
ışlenebılır
Boyle bır "de>let arması"
yada sımgesının
\taturk"un kurup laık
cumhunyete kalıt (mıras)
bıraktıgı "Havattaen
gıivenilir \ol gosterici
bilimdır!" vonunde bıze
daha uygun du^eceğını ve
yakışacağını umanm
Umanm dıyorum
çunku. bılımı yapan-
vapmayan. Çın'de olsa
bıle arayan. kutsal
kıtaplarda hazır bulan
başucunda dursa dahı
donup bır bakmayan
bılımden hatta adından
bıle korkan cumhunvetler
olmuştur da "Bilim
Cumhuriyeti" olarak
kurulmuş bırorneğı ben
bılemıyorum Ataturk
kurduğu cumhurıvet ıçın
1933 unı\ersıte reformunu
yaptı, İstanbul
Lnıversıtesf nı yenıden
kurdu Ankara
Lnıversıtesı"nı oluşturacak
fakultelen açtı bılımın
altyapısını erlennı
hazırladı Bılım bazen \asa
buluyor da ne kı yasa ıle
bılım vapılamıyor
kuruı.u Ataturk "Turk
De\rimi"nın varatacağı
"çağdaş kultur" temelı
uzennde vukseleceğıne
ınandığı çağdaş
cumhunvete bılım volunu
gostermış bırbılımve
aydınlanma geleneğı
bırakmava çalışmıştı
Bılımsel duşunce ve ya^am
tarzındakı 200-300 yillık
tanhsel gecıkmemızı ^s
vılda ancak bu kadar
kapatabıldık Bu vonde ve
yolda daha hızlı vunımevı
başardığımızda vanı
ulusal kulturumuzu çağdaş
uygarlığa
yaklaştırabıldığımız
oranda. nesnel tartişmalan.
bılımın gereğı olan daha
akıHı. sabırlı olçulu ve
hoşgorulu bır duzevde
surdurebıleceğımıze
verımlı ve basarılı sonuçlar
alacağımıza guvenıyorum
Umutsuzluğa
karamsarlığa
kapılmayalım
Cumhurıyetın dostu olan
gerçek Ataturkçulenn
bılımın gerçeğı arayan
ulkusune bağlı yontcmıne
sahıp \e en onemlısı. ınsan
onuruna savgılı
davrandığını goruvoruz
-Erdem cumhuriyeti"nde
İnonu'nun v ıllarca once
sovledığı gıbı "Erdemliler
en a/ erdemli olmavanlar
kadar vurekli
davranmalı" ancak.
vurekli gorunen her
davranışın erdem yada
erdemli olduğu
yanılsamasınada
duşmeyelım. dıvorum
Olayı ve sorunlan
gundeme getırdığı ve farklı
goruşlere olanak verdığı
ıçın Savın Metın Erksan'a
teşekkur borçlu olduğumu
duşunuyorum
BOZKLRTGÖE>Ç
YeUienDunyası
AKÜ.BOŞMU,
DOLUMU?
SERT HAVA
GİYSİUERİ
TEKNELERDE
K15UKBAKIM
GÖKOVADAN SON FERYAT
Oemırcıler Sıtesı 8 Cadüe No
Tel (0212) 664 16 94 510 28
71 Zeytınburnu ISTANBUI
1 • Faks (0212) 558 67 85
M U R A T
senı çok çok ozledık Muhakkak ara
Annen: R- DT.
Baban: \. DT.
Susma hakkına sahtp olduğunuzu
unutmayınız
İstanbul Barosu CV1UK l'jgulama
Serv isi
Tel 252 95 16- 17 Faks 252 95 18
KASTAMONU PINARBAŞI \SLİYE HUKUK
MAHKEMESFNDEN
EsasNo 1996 3
Davacı Hanıfe Kısakavak Dızdarlı Koyu PBa^ı Davalı Salıh Kabakçı Dızdarlı kovu
PBaşı Dava Yienı muaahale Dava tarıhı 28 9 1994
Davakonusu verolan Pınarbaşı ılçesi Dızdarlı koyu Zellemahallesındekoy yoluna te-
vavuz ettığı gerekçesıvle davalı aleyhme açılan menı mudahale davasinın yapılan yargı-
lamasında
Davalının bılınen tum adreslennde bulunamadığı ve yenıleme dılekçesı teblığ edıle-
tiıemış olup Teb K nun 28 md aereeınce davanın yenılendığı ve duru?ma gununun
29 11997 olduğu ılanen teblıg olunur"21 11 1996 " Basın 124848
İSTANBUL 1. ŞLLH HUKUK
HÂKİMLİĞrNDEN
1996 P3Kay T
Davacı Arıf Gulsoy vekılı Av Ahmet Esen tarafından açılan kav-
Min taymı davasinda venlen ara karan gereğınce
Emınonu Hobyar Mahallesı 304ada 57 parsel sayılı 553 50met-
rckaıemıktarlı arsanın24 2790hıssenın ıkı 2 katta. 41 sirano'lubu-
rovJ kat ırtıtaklı 24 27
90 hıssenın tdinamı Hatıce Lğur Tosunoğ-
lu nun adresı bıltnmedığmden ve ılanenteblıgıne kararvenldıgınden
22 1 1997 gunu saat 10 30'da duruşmaya gelmesi veya kendisını ve-
kılle temsıl ettırnıesı hususu teblıgat yenne kaım olmak uzere ılanen
tebhe olunur 6 12 1996 Basın 914
SATILIK
Sahıbınden
Vosvos
1976,
1200 L
Tel: (0212)
252 63 75
Onumuzdekı 5 yıl ıçınde çocuklannın 'sağlıklı,
kendıne guvenen sorumluluk duyguları
gelışmış, bagımsız kışılıklı mutlu bıreyler' olarak
yetışmesını ısteyen
50 OOO aıle ıle çalışmayı planlıyoruz Ulkemızın
yarınları ıçın
EV OĞRETMENLERİ VE AİLE
DANIŞMANLARI ARIYORUZ
EV OĞRETMENLERİ
^) 0-3 yaş arası bebek ve çocukları çok sevıyor çocuğun
evınde sevgı dolu ortamda tam gun eğıtım vermek
ıstıyorsanız
Zi Atakoy Ulus Tarabya Ataşehır Bostancı Goztepe ve
ıstedıgınız semtte çalışmak ıstıyorsanız
J Emeklı ogretmen unıversıte veya lıse mezunu, egıtım
almaya açıksanız
3 20-45 yaş arasında ve sıgara kullanmıyorsanız
AİLE DANIŞMANLARI
U Hacettepe Unıversıtesı ÇSE Bolumu mezunuysanız
J Gelışmeye ve yenı egıtımler almaya açıksanız
Zl Çocukları sevıyor ve sıgara kullanrnıyorsanız
J Part-tıme çalışmak ıstıyorsanız
MATURE ekıbının bır uyesı olmak ısteyen
adaylar lutfen bızı arayınız
MATURE Eğıtım & Aıle Danışmanlıgı
Tel: (O216) 327 68 77 / 327 70 45
PENCERE
Eşinin Dilini Emen
Oruçlu Koca...
Çogu kışı gıbı ben de ılk 'ıbret dersı"n\ okulda
tanh oğretmenımden almıştım
Hocamız ne demıştı
"Turkler İstanbul'u kuşattıklannda Bızans ıçın-
den çurumuştu Kılısenın papazları 'meleklerın ka-
natları var mı, yok mu''' dıye tartışıyorlardı "
Şaşırmıştım
insanın aklı yatmıyordu boylesıne saçma sapan
bır tartışmaya kışı nasıl kulak verebılırdı?
Allah sızı ınandırsın daha saçrna sapan bır tar-
tışmaya yalnız kulak vermekle kalmadım gozle-
rımle olayı ızleyıp gordum ve yaşadım
•
Cumayı cumartesıye bağlayan gece Kanal 6'da
"Cevız Kabugu" programı
Yoneten Hulkı Cevizoğlu.
Katılanlar
Alı Rıza Demırcan: "Islamda Cınsel Hayat" kı-
tabının yazarı
Prof Dr Yaşar Nurı Oztürk: Marmara Unıversı-
tesı ilahıyat Fakultesı Dekanı
ismail Nacar: Araştırmacı yazar
Hulkı Cevızoglu, katılımcılardan Alı Rıza Demır-
can ın çok satış yapan unlu kıtabından bır parça
okudu
'Ramazanda oruç tutan kışı kansının dılını emer-
se orucu bozulmaz "
Demırcan bır hadısle bu gomşu desteklıyordu
Uslu ve sakın tutumuyla sordu Cevızoglu
"Sayın dın bılgınlen' Sızler ne dıyorsunuz? Bu
durumda oruç bozulur mu bozulmaz mı? "
Tartışma başladı
Ismaıl Nacar' bozulur" dıyordu ama otekı ıkı ka-
tılımcıdan Alı Rıza Demırcan "bozulmaz" dıye dı-
retryordu ilahıyat Fakultesı Dekanı Yaşar Nurı'nın
ne dedıgı hangı goruşu tuttuğu bellı olmuyordu
Tartışma alevlendı
Nacar goruşunden vazgeçmıyordu
"Kansını operken bır de dılını emen kocanın oru-
cu bozulur '
"Kocanın nıyetıne bakar' "
ismail Nacar -kendı soyleyışıne gore- "Kurt asıl-
lı Musluman"m\ş kansının dılını emen kocanın nı-
yetının bozuk olacagı konusunda sonuna dek ınat
ettı Oyleya herıf acıkmışda olsa, kadının dılını akı-
de şekerı gıbı emmez ya
•
Televızyonda "dın bılgını" veya 'uzmanı" ya da
"hoca" dıye anılan kışıler ekrana çıkarılıyorlar bu
tur tartışmalar "reytıng rekorları kırıyor ben de
elımden geldıgınce ızlemeye çalışıyorum Televız-
yon ekranı toplumun aynasıdır ama son gunlerde
bu ayna lunapark aynasına dondu
Bu tur programlara çıkan hızlı Muslumanlar ara-
sında guler yuzlu bırıne rastlamadım
Suratlar tumden asık
Kaşlar çatık
Kışı kendı kendısıyle kavgalı
Tedırgın
Tepkılı
Yuz gergın gozler çakmak çakmak adarri kar-
şısındakını bır karış suda boğuverecek, Mushjrnan-
tığt sağa sola hot zot ıçın namluya basılmış barut
gıbı kullanıyor hoşgorunun yanından geçmemış
gerçeklere gozunu yumduktan sonra açıyor ağ-
zını
Oysa ınanmış insanın guler yuzlu huzurlu, den-
gelı, hoşgorulu olması beklenır değıl mı'?
•
Tartışma uzadıkça uzadı sonunu bekleyemedım,
televızyonu kapatıp yatağa yattım uykuya dalar-
ken aklıma bır sorunun çengelı takıldı, ruyama gır-
dı bız de İstanbul da yaşıyorduk değıl mı''
Sahı, meleklerın kanatiarı var mıydı
7
Kırk \ılhk Cumhunyet okuru.
Kütahya Emetlı çağdaş. aydın. Ataturk
ılkelen sa\unucusu
MUSTAFA NECATÎ
ÇAĞLIN'ı
10 01 1997'dekaybettık
AİLESİ
YALÇIN YAYINLARI
DEVLETE ÇARPAN
KAMYON
HAYRETTİN BULUT
YU.ÇIN YAYINLARI
BU BIR MIZAH KITABIDIR
Tam teşekküllü bir hastaneden;
GÜLME VE GÜLÜMSEME ÖZÜRÜ
YOKTUR" raporu getırmek koşuluyia,
GÜLEMEDİM, GÜLÜMSEYEMEDİM di-
yerte parası iade edilir.
BÜTÜN KİTAPÇILARDA