Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
12 OCAK 19S7 PAZAR • • • • CUMHURİYET SAYFA
HABERLERIN DEVAMI 17
istanbul
Edırne
Çanakkale
Kocaelı
Izmır
Manısa
Aydın
Oenızlı
Y
Y
Y
B
Y
Y
Y
B
5
5
13
13
15
14
13
14
Zonguldak B 12 Antalya
Sınop
Samsun
Trabzon
Gıresun
Ankara
Konya
Eskışehır
Sıvas
B
B
B
B
A
A
A
A
10
13
15
13
8
12
10
4
rtdara
A 18 Kars
Mersın
Dıyarbakır
Şanl urfa
Mardın
Sıırt
Hakkarı
Van
A
A
A
Y
A
B
B
15
10
12
11
9
0
6
Yurdunbat kesımle
rı parçalı ve çok bu
lutlu Marmara nın
batısı ve Kıy Ege sa
ganak yagışlı otekı
yerler az bulutlu ge
çecek Yurdun ıç ve
dogu kesımlennde
sabah saatlerınde
yogun olmak uzere
yeryersısgorulecek
Hava sıcakiıgında
onemlı bır degışıklık
olmayacak
Londra
Parıs
Roma
Berlın
Amsterdam
Madrıd
Sofya
Bruksel
B
B
Y
B
B
B
K
B
2
-4
14
-4
-5
8
4
4
Budapeşte B -3 Munıh
Atına
Mılano
Oslo
Helsınkı
Stockholm
Belgrad
Vıyana
Bonn
Y
B
B
B
B
K
B
B
1b
8
9
-1
-5
2
0
-5
Moskova
Aşkabat
Almatı
Taşkent
Baku
Bışkek
Tıflıs
Kahıre
Y
Y
B
B
Y
B
A
11
14
10
5
21
4
26
Şam 17
0Aç,« Parçal bUutu Sslı Bu utlo L Çok bulutlu ' Yagmuru Karlı
G Ü N C E L CITSEYT \RC\Yl REK
• Baştarafı 1. Sayfada
Genelkurmay Başkanı Karadayı nınaynı ılkelerıvur-
gulayan bır hafta on gun oncekı demecını askerı
muhtıra" dıve nıteiemek gerekıyor
Hukumet bu konulan dert edecek değıl ya Once
bırbırını kollayıp aklamak sonra kendı yollarında
^yuruyerek oy toplamak peşınde
Bu hukumet sorun "çozen" hukumet olmaktan
Çiktı Gıderek sorun "ureten" hukumete donuşu-
yor
TSK'den sonra devlet çalışanlarına hesapsız kı-
iapsız zam vaatlennın olumsuz sonuçlan al maaşı
salla başını" ılkesıyle yogrulmuş RP ve DYP grup-
lannın umurunda bıle değıl Neyse kı devletın bellı
başlı oğelen gorev başında
Medyavar kımı demokratıkkuruluşlarvarveÇan-
kaya'da olayları sessız sedasız ama ozenle ızleyen
Cumhurbaşkanı var
Çankaya, Bay Hoca ya "Sokağı begenmıyorum
Bırayda 35'er bınlık ıkt toplantıdan sonra 100 bın
kışıyı toplayan bır uçuncu mıtıng Bız Meydanlar
demokrasının cıgerıdır' dedık ama meydanlardan
gereken dersı çıkarmak şartıyla" dıyor
Bay Hoca başını sallıyor Koltuğunu koruyor
Çankaya 96 nın son gunlerı duzenledtgı basın
toplantısında, KKTC Başbakanı Dervış Eroğlu nu
kabulunde "Rum sılahlanması'na gerektıgı tonda
Vuruyor Bakanlık burokratının elınde oyuncak bır
bakan Şaibe o sıralar başka denızlerde gezdığı
îçın tepkısız'
Ne zaman kı şov olanağı doguyor Hop sahneye1
j Şaıbe, fuzeyle havalanıp bırkoşuGenelkurmay'a
gıdıyor Hukumet olarak Genelkurmay a "gereken
btlgıyleuygulanacaksıyasetı' anlattıgını sakınsan-
mayınız Tersıne 'ne yapılması ve soylenmesı ge-
rektığını" oğrenıp basının karşısına çıkıyor
' O saatlerde kafasını kurcalayan konu Orgeneral
Karadayı'nın yarın Kıbrıs a yapacagı zıyaret Hava
işınmış, ulus kurtarıcı beklıyor Kıbrıs ıse Turkıye'den
bır nefes Koş Şaıbe kızım koş
1
Hoca ıle yarıştığın
gıbı Genelkurmay Başkanımızla da yarış
1
Başan!
Bay Hoca yı sollamak ıçın Sabancı nın katıl zan-
lısı Mustafa yı Mahmut a çevırmesını alaya alanla-
ra oyle kızıyor kı çevresındekı kımılerı Ne fark e-
der kı ıkı ısım de "M" ıle başlıyor ha Mustafa ha
Mahmut
1
Unlu ıkılımız, Koç un kemıklerı bulunduğunda ne
yazık kı gostenş yarışına gıremedıler
"Doğu 'yu caniandırmak" ıçın Ağrı da bulunmala-
n guldurmece bır yarıştan yoksun bıraktı halkımızı
Boş yere kendınızı yormayın Telaşa kapılıp aklı-
?
ıza "başka 'sert onlemler" getırmeyın Bakın, "Tur-
lye, sçnjnları çozerek" gıdıyor Nereye
9
Ha, bakın
sorunun yanıtını henuz kımse bılmıyor.
r Sız sonuçlara bakın (1) Sabancı'nın Mustafa'sı
teslım oldu mu' Oldu Neden? Bu hukumetten he-
le Içışlerı Bakanı Akşener den korktuğu Şaıbe'nın
gorunur ırı organlarına bayıldığı ıçın
(2) Koç un kemıklerı bulundu mu? Bulundu Na-
sıP Ceset hırsızları Akşener ın TV'den sarkan kes-
kın bakışlarına bayıldıkları ıçın
(3) Fadıme, Aczmendılerı ve dın ortusu altında el-
Içrı cınsel, parasal oynaştakı tarıkatçılarımızı rezıl
ettı mı? Ettı
(4) Susurluk adalete gıtmıyor mu' Gıdıyor
Daha ne ıstıyorsunuz Allah ın belası muhahfler
1
Pazartesıden ıtıbaren kımı konular ısınacaga ben-
zıyor Başbakanlık Teftış Kurulu'nun suç duyurusu
savcılığa Uç adet dokunulmazlık Ağar ıle Bucak,
hadıbeklenıyordudıyelım YaMenzır^Bırolayı 'ort-
bas eff/(J/"savıyla gınvermış sanıklar lıstesıne
Bılgıler dogruysa savcıların onune suçlar 21 ayrı
grupta gıdıyor
Fuze sorunu belkı de aylarca tartışılacak Modern
sılahlarasahıpTurkıye nın "yumuşakkarnı"fuzeler
Satın alamıyor, satan yok Satanı bulsa bıle
NATO ordulannda fuze yasak
1
Nedenı
1
? Çok basıt
Uye ulkele' bırbırıne kullanmasın dıye
1
Orduevinde suikast
• Baştarafi I. Sayfada
dığı belırtıldı Edınılen bılgı-
lere gore vamuoyundan
tfzun sure gızknen ola\ şov -
le gelı^tı 22 <jalık gunu sa
at \9 00 sıralainda Erzurum
Örduevı ne e^ıv le bırhkte
gelen Tuzuner ıkınu katta
kendiM ıçın a.nlan ozel bo-
lume çıktı Burada >emek
veme\ e hazır anan Tuzuner
bır yandan d<. karşı tarafın-
da bulunan tolumdekı su-
baylan ızlemevebaşladı Ye-
mek serv îMnn basjadığı sı-
rada bırharekdılık olduöu-
nu faıx eden Tuzuner ola\ ı
anlama> a yalttirken bır el sı-
lah sesı du\ üdu Tuzuner
tcorumalan tjafından \ere
vannlırken slahı ateşledığı
bîldınlen vuzuşı garsonlar
ve koruma eren tarafından
«kısız hale Ktınlerek go-
şpltıru alındı
Olayın kamuovunavansi-
maması ıçın orduevındekı
ustduzev yetkılılerın perso-
nelı sert bıçımde uvardıkla-
n oğrenıldı Olav anında Tu-
zuner e ates,lenen mermı or-
duevının du\anna saplanır-
ken suıkastın nedenı anlaşı-
lamadı Bazı gorgu tanıklan
olavı şovleanlattı "Bu\uz-
başı gen hizmet gorevinde
tutuluvormuş. Olav akşamı
Kolordu Komutam'nın ozel
masasının bulunduğu bolu-
mun karşısına gelerek, tam
\emek servisi vapılacağı sı-
rada silahını çekerek ateşle-
mek ıstedı. Durumu fark e-
den garson askerler v e konı-
malar. vuzbaşmın üzeruıe at-
lavarak Kolordu Komuta-
nrnınoldurulmesınıengelle-
dıler Bu sırada suıkastçının
silahı da bir el ateş aldı. \ma
kurşun boşa gitti."
CEVAP ANAHTARLARI
TlFkÇE >IATE\IATİk
1 -
2-r
3-
A-
5-
6-
7-
e-
Ö-
İ O -
1 1 -
?13-
•14-
1 5 -
'16-
. 17-
1 » -
1 9 -
2 O -
D
E
A
B
D
C
E
E
A
C
B
D
B
B
D
A
D
E
E
C
21
22-
23
24-
25-
26
27-
28-
29
30-
31
32-
33-
34
35
36
37-
38
39-
40-
D
B
E
A
C
D
B
C
E
B
D
A
C
C
A
E
E
A
B
B
1-
2-
3-
4-
5-
6-
7-
8-
9-
10-
11-
12-
13-
14-
15-
D
D
C
c
A
E
E
E
C
A
D
A
D
E
B
16-
17-
18-
19-
20-
21-
22-
23-
24-
25-
D
A
D
E
B
D
C
E
B
B
'Siyasi tavır gecikti'AoSKARA (Cumhuri>et Burosu) -
Genelkurmav Ba^kanlığı Rumlann
Kıbrıs ta a^ın sılahlanmasinı Turkı-
ve nın gunevden ku^atılması buna
davalı olarak adadakı Turk gucunun
azaltılıp venne dahaetkın bır ulusla-
raraü gucun verleştınlmesı gın^ımı
olarak değerlendırdı Genelkur
mav ınsongeh^melerkonuiundaM-
v ası tav rın gecıktıgı Rusv a nın Tur
kıve \ı ıçındebulunduğuıstıkrarsız-
lık nedenıv le de cıddıve almadığı go-
ru^unde oldugu oğrenıldı Dı^len
Bakanlığı Genelkurmav Başkanı Or-
general Ismail Hakkı Karadavı nın
k.KTC Cumhurbaşkanı Rauf Dcnk-
taş ın ~da\etı" uzenne a^ke^ vetkı-
lılerden olu^an bırhevetle vann ada-
va gıdecegı ve zıvaretın I4ocaksalı
gunu de sureeegını açıkladı
Gunev Kıbrıs Rum \ onetımı nın
(GKR\ ) Rusva dan S-'OO fuzelerı al-
ma kararı Ankara nın iiundemınde
ılk sıradakı verını koruvor Hukumet
"Turkıve'nın kararlılığını" tum ta-
raflara hissettırmeve valışırken Ge-
nelkurmav ın sonbırhattada voğun-
la^an gelı^melerı ^ovle degerlendır-
dıgı oğrenıldı
Kuşatma: \unanı>tan ın amacı
Turkıve vı gunev den kuşatmaktır İkı
vıl onı.e\unanı>tan la Rum vonetımı
arasında ımzalanan savunma ı^bırlı-
gı anla^ması bu gın^ımde onemlı bır
halkavı olusturmu^tur Turkıve bu
ku>atmava keMiılıkte ızın veremez
Hedef Turk gucu- Kıbns ta barı-
^ııı korunmaMiıın en onemlı halkası
adadakı Turk gucunun varlıgıdır
Turk gucu bugunc dek ban^ı koru-
mava ozen gostermı$ bunun oiesın-
de bır ama<.ı olmamı^tır Bu durum-
dan Rumlar ralıatMzdır Olağanustu
sılahlanarak dıkkatlen bu noktaya
çckmck ıstıvorlar Vann bu sılahla-
rııı a/altılması aundeme aeldımnde
Turk gucune de dıkkat çekıp "kar-
şılıklı azaJtılsın" pazarlıgına gırmek
ütıvorlar
Sıvası ta\ır gecıktı: Turkıve nın ıç
sorunları ne zaman vogunla^sa \u
nanıstan bundan vararlanmak ı^ter
Son donemde de bovle oldu Ancak
Rumlann Mİahlanmasına jonelık M-
v asi tav rın v e bunun beraberınde atı-
lacak adımların daha once atılması
gerekırdı Genelkurmav Ba^kanlı-
ğı nın adadakı gelı^melenn ozetı
uv anlar \e onerılerını ıçeren bır mek-
tubu Dı^ı^len Bakanlığı nagonderdı-
ğı bıldınldı
Egeadalan: Turkıve nın Vunanıs-
tan la sorunlarının başında tge gelı
vor \unanistan Ege dekı kuçuk ada-
ları da ıskana açarak bunların kendı-
sıne aıt oldugunu ıddıa etmc hazırlık-
ları ıçınde Bugun ıçın dıkkatlen Kıb-
rıs açekıvorlar OradaTurkıve vıza-
vıflattıktan sonra Ege vı gundeme
getırecekler
Rusva ciddıvealmıvor- Yıne ıç so-
runların on plana çıkmasına davalı
olarak Rusva nın da Turkıve \e kar-
s.ı gereken Liddıvetı gostermedığı
dıkkatı vekıvor Iç ıstıkrarsızlık da-
ıma dıs. sorunlan olumsuz etkıleven
bır taktor olagelmiş.tır
ABD-lngiltere: Bolgede dı^ faktor-
lerın onemı de buvuk Son gelışme-
ler ^BD ve Ingıltere nın lehıne go-
runuvor Kıbrıs ta Bosna tıpı bır gı
dış ıstenıvor Ikı taratın gucu azaltı-
lacak ^BD nın Ingıltere nın etkın
oldugu avn bırguç on plana çıkacak
Bu ongoruluvor Kavnaklar adada
Turk askerı varlıgı zavıtlatıldıktan
sonra NVTO veva benzerı bır ulusia-
rarası gucun devreve sokulmasivla
olası bır tecavuz karşısında Turkı-
ve nın garantorluk hakkından doga-
cakbırmudahalesınınonlenmeveça-
lışıldıgına dıkkat ı,ekıvorlar
Muhalefetin Kıbrıs suçlaması
\NK.AR.A(Cumhumet Burosu)-^NAPGenel
Ba>kanı Mesut Vılmaz. Kıbnsileılgılı gelı^meler
de bu noktava bır gunde gelınmedıgını belırterek
"Avlardır bu konuda tcmaslar oldugu bılınmesıne
karşın. hukumet hassasıvctk
1
ı/lemcmıs. /arnanın-
da uvanlarda bulunmamış, hatta D-8 havallcn pe-
şınde bu gelışmelere zemın hazırlamıştır" dedı b-
çı Partısı Genel Başkanı Doğu Perınçek de "Kıb-
ns bunalımı'nı da "Çıllerozel örgutünun Turkı-
>e"\eçıkardığıfahıra" olarak değerlendırdı Pcnn-
çek "Çeçenıstaıfa sılah gönderen Çıller orgutu.
Rusva"nın Kıbns Rum N onetımı'ne fîı/c satnıası-
na ımkân tanımıştır Turkıve.Çılltr'ın \nıenkan-
cı politikalanndan kurtulmadıkca bu gıbı bunalım-
lardan kıırttılamavacaklır" dıve konustu
RP Grup Başkanvekılı Salıh Kapusu/ kıbrıs
konusunda "kimsemn çılgınlığa jeltenmemesı"
uvansında bulunarak Turkı>e"nın olavlara tepkı-
sız kalamavacağını so\ledı
BBP Genel Başkanı Muhsın Nazıeıoğlu Rum-
lann kendılennı bır macerava surukleme gavretı
ıçınde oldugunu sovledı Çozum Bloku da Kıbrıs
Turkunun hıklarından tav ıze vonelık hareketlenn
asla tasv ıp edılemeveceğını bıldırdı
V ılmaz dun duzenledıgı basın toplantısında
Kıbns takı gelıs,melenn Turkıve nın geleceğını
tehdıt edecek potansıyele taşımaya doğru oldugu-
nu sovledı
Gunev Kıbns a verleştınlecek fûzelenn Turkı-
ve ıçın buvuk tehdıt olu^turacağını bu nedenle
hıçbır ^ekılde kabul edılemeyeceğını kavdeden
\ılmaz ^unlan sovledı
- \ncak bu noktava gelınmesı bır günde olma-
mıştır. \vlardır bu konuda temaslar oldugu bılııı-
mesıne karşın, hukumet hassasıvctk' ı/lcmtmış./a-
manında uv anlaı da bulunmamış. hatta D-8 hav al-
len peşınde. bu gelışmelere zemın hazıriamıştır. Dı-
şışlen Bakanı'nın Moskova zıvaretı sırasında ma-
savı vunıruklanıası masallannın nasıl asılsız oldu-
ğu gorulmuştür."
Rusva ıle Gunev Kıbrıs \ onetımı nın fuzelenn
satılmasıvla ılgılı mutabakatı sağladığının anla^ıl
duını belırten \ ılmaz "Turkı\e, bu geüşmelerde
maalesef hukümetın birtakım maceralar peşınde
koştuğu /avıf bır dönemınde vakalanmıştır" dedı
V ılmaz butun ıhmal ve gecıkmeve ve sorunu ıç
polıtıkava alet etme gavretkeşlığıne rağmen Kıb-
ns Rumlan ve onlara arka çıkan Yunanıstan ı hu-
kumetınzaafıvetındenvararlanmavaveltenmeme-
sı konusundauvardıklannı sovledı \ ılmaz "Tur-
khe, bunlan aşacak güçtedır. Duşmanlanmız >an-
lış hesap vapmaktan kaçınmabdır*' dedı
RP Grup Başkanvekılı Salıh Kapusuz dun du-
zenledığı basın toplantısında Kıb^ takı gelışme-
lere değınırken de "Rumlar savaş ıstıvor" dedı
"Kımse çılgınlığa kapılmasın"uvarisinda bulunan
Kapusuz Turkıve nın Kıbns Rum Kesımı nın sı-
lahlanma gırıi}imlenne tepkısız kalamavacağını
sovledı
RP lı Salıh Kapusuz "Buışeuzaktanvadava-
kından v on gosteren ulkelen de uvarmak ıstıvoru/..
Insanlık huzur ve banş ıstıvor. Rusva ve dığer ul-
kelenn gerekenlen vapmasını dılıvorum. Huku-
metımızın bu konuda alacağı butün karaıiara RP
gnıbu olarak tam destek vereceğız" dedı
BBP Genel Başkanı Muhsın Vazıcıoglu
W 4 tenbuvana huzur ıçınde olan adadakı ıkıtop-
lumu rahatsız edecek ve onları macerava surukle-
vecek gavretlerde bulunulduğuna dıkkat çektı
Türkiye fiize kuşatması altında
SERKAN DEMIRTAŞ
\NKARA-Gunev Kıbns Rum Ke
sımı nın Rusva Federasvonu ndan S-
300 füze sıstemlennı satın almak ıçın
anlasma ımzalamasıvla Turk-Vunan
ılışkılenndekı genlım venıden tırma-
nırken Turkıve nın koms.ulannın sa
hıp oldugu taktıkbalıstık fuzeler (TBF)
olarak bılınen "gudumlu fuze'ler ne
denıv le karşı karşıv a bulunduğu tehdıt
venıden gundeme geldı Irak Iran \e
Sunve nın ellenndekı karadan karava
fırlatılan vuksek menzıllı TBF lerle
\nkara\eIstanbulgıbıTurkıve nınen
stratejık merkezlennı bıle vurabılecek-
len bıldınldı Buulkelerın Turkıve de
gehşkın olmavan ellenndekı füze sıs-
temlennın menzıllennı ve ısabet oran-
lannı daha da gelı^tıımeve çalıstıklan
kavdedıldı Stratejı uzmanlan du^uk
ısabet oranlı TBF lennbıvolojık kım
vasal vevanukleerbaşlıklarlakullanıl-
masının tercıh edıldıgını bu fuzelenn
hedeflennın tahnp guçlennın vuksek
olması ıçın "kent merkezlerT olarak
belırlendıgını vurguladılar
Savunma konularında dunvanın en
guvenılırkurumlanndanolan Strateıık
Âra^tırmalar Merkezı nın 19^s ]9Q6
venlerıne gore Turkıve nın sahıp ol-
dugu füze rampalan dıger asken kate
gonlerde kendısınden genel olarak za
vıt olan Vunanıstan ın gensinde kalı-
vor Turkıve nın savunma strateıısı
nın fuze sistemlen venne hava kuv
\etlennın ekıpman vepersonel olarak
guçlendınlmesı uzennde odaklandıgı
fuze varhgının zav ıt olmasınm bu ter-
cıhten de kavnaklandıgı bıldınldı
Turkıve \unanistan ve Gunev Kıb-
ns Rum Kesımı nın sahıpoldukları fü-
ze rampa sistemlennın dokumu Strate
jık \raştırmalar Merkezı nınrakamla-
nna aore ^ovle
\LNAM'ST\N. SAM (Karadan
havaval 42 IH-\\\K 12 SV8B 36
\ıke Hercules 40 Sparrovv
\SM (Havadan karava) \GM-12
Bullpup \G\\ 6"î Mavenck
AAM (Havadan havava) \W\ 7
Sparrou -\IM-9 Sıdevvınder R-550
\1agic
MRL(Topçufüzelen) I22mm 1^0
RM "0
TLRKIVE . SAM (Karadan hava
va) 108Stınger 789Redeve 92\ıke
Hercules 24 Rapıer
MRLıTopçufüzelen) 107 mm 48
22" mm 12MLRS
GÜNEY KIBRIS: SSM (Karadan
karava) 3 MM-40 E\ocet
S\M (Karadan havaval 24 SA-
7
30+Mistral 12 Aspıde
MRL (Topçu fuzesı) 128 mm 13
WM-63(VMRL-32)
Cumhurivet Savunma Sanavıı
Muvtesarlıgı kavnaklan merkezı
Londra da bulunan Stratejık Ara^tıı
malar Merkezı ve "Takhk Balıstık Fu-
zeler ve Turkıve" ba^lıklı kıtap ıle kı
tabın vazan Sıtkı Egelı nın "\vrupa ve
Gelecekte Güdumlu Fuze Tehdıdı"
baslıklı Ingılızce makalesınden derle-
dıgı bılgılerle Turkıve nın bolgesın-
dekı fuze varlıgı ve sistemlennın ozel-
lıklennı çikardı
Stratejı uzmanlan Ortadogu ulke-
lerının füzelere vonelmesınde ıkı
Taktik balistik füzelerin tercih nedeni
Asken amaçlarla ılk defa Ikıncı Dunya Savaşı sırasında Almanya tarafın-
dan kuilanılan vuksek hızları ve yere yaklaşma açılannın dıklığı nedenıy-
le oldukça guç onlenebılen balıstık fuzeler, sava^ın ardından ABD ve So\-
yetler Bırlığı nın sılah envanterlenndekı onemlı bır gücü oluşturdu 1960 lı
vıllarda, çok sayıda üçuncu dunva ülkesı de ıkı süper guçten temm ettıklen
taktik balıstık füzelen (TBF) ulkelenne konuşlandırmaya başladılar
Savunma uzmanlanndan alınan bılgılere gore, balıstık fîızelen tehlıkelı
kılan en onemlı özellıklen ^unlar
Hedefevarmadaenşifanez sürat: Gudümlu fuzeler hedeflenne o kadar su-
ratle gıdıvorlar kı durdurulmalan son derece güç ve karmaşık Bu fuzeler
Batı ulkelennın şımdıve kadar etkılı bır kar^ı mekanızma gelıştıremedıkle-
n bırkaç sılah sıstemınden bınnı oluşturujor ABD nın Patnot ve Rusya'nın
S-300 sıstemlen son derece sade bır yerel savunma sağlıvor ancak asken
ve sıv ıl hedeflen bır şemsıve altında koruyacak bır sistem henuz ufukta go-
runmuv or
NBCTeriçin u>gun bırplatform:Teronzm dışında, kıtle ımha sılahlan Ba-
tı ulkelenne zarar vermek ıste>en ülkeler ıçın en uygun seçenek gıbı gorû-
nüvor Gudumlu fuzelenn suratlennınveönlenmelennm çok güç olması bı-
yoİojık kım> asal v e> a nukleer fNBC) sav aş basjıklarmın takılması ıçın ıde-
al bır orram da hazırlıyor
Psikolojik etkisi: Erken uretım gudümlu fuzelenn spesıfık asken hedef-
len \urmada oldukça başansız olması. bu fuzelenn kentraerkezlenneyön-
lendınlme-.me neden oldu Bu fuzelenn askerı olmaktan çok srvabi sılah ola-
rak kullanılması kamuovunun savaşı daha yakmdan hıssetmesmı sağlamak
amacıvlada vapıldı
Rampalaruun hareketlı obnabn: Gudumlu fuzeienn en onemlı avantaj-
lan havabaskınlanndan-goreceholarak-konjnabılmelennısağlayacak ha-
reketlı rampa sıstemlenne sahıp olmalan Bu konudakı voğun çabalara kar-
şın Kortez Savaşı nda tek Scud fuzesı rampasının bıle hava baskmlan sı-
rasmda tahnp edıldığme ılı^kın kesm bılgı yok
onemlı bovutu gundome getırdıler
1 - Gudumlu füzelere sahıp olmak is-
teven ulkeler gorecelı olarak zav ıf ha-
va kuv \etlennesahipler Dıı^manın ha-
va akınlarını durduramavan ve rakıp
ulkelenn hava sahalarına gıremeven
bu ulkeler vurulması ı,ok guç gudum-
lu füzelere voneldıler Fuzeler hedetı
vurmada kesınhk saglamavamasa da
dus,manın onemlı hedeflerını \urma
^ansina sahıpler Ikın^ı Dunva Sav a
s.1 nı tevıt eder sekılde Kortez Sava-
şı nda da goruldugu uzere kontrol edıl
melen ha\ a kuv v etlennden daha kolav
olan gudumlu fuzelenn bır kere atıl-
dıktan sonra \ urulnıalarının da çok zor
oldugu kanıtlandı Bugoru^lerdogrul
tusunda Ortadogu ulkelennın gudum-
lu fuzelerden kolav kolav vazgeçmeve
cegı hesaplanıvor
2 Gudumlu fuzelerle ılgılı ıkıntı
onemlı kavram '"stratejık denge" ola
rak kavdedılıvor Bu olgu Sovvetler
Bırlıgı nın dagılmasi ve Kortez Sava
şı ıle bırhkte gundeme geldı Batı kar-
şıtı ulkeler bıvoloıık kımvasalve nuk-
leer savas ba^lıklan olmadan Batı ıle
asken bır muıddelı. ıçıne gıremevecek-
lennı gorduler \BC ler ve onlann ta-
kıldıkları gudumlu fuzeler Batı nın
konvansıvonel ustunlugunu dengele
mevı amaçladı
Irak'ın TBF veteneklen Ilk kez
197
0 lı vılların sonunda SSCBden
Scud tıpı kısa menzıllı gudumlu fuze-
ler temın eden Irak 1980-88 arasında
Iran la vaptıgı sava^ta soz konusu fu-
zelenn v uzlercesinı Iran dakı asken ve
sıvıl hedeflere vonelttı SSCBden alı-
nan ^OOknı menzıllı Scud BtuzLİcrı
nın Tahran ı v ıırmakta vctersız kalma-
si uzerınt Irak 19S4 tecnvantenndekı
fuzelenn performansını arttırmav a vo-
nelık bır programı vururlugekovdu ve
1988 ten ıtıbaren 600 km menzıllı "El
Husevın" fuzesını gelıs,tırdı Avnı za-
manda operasvonel olarak konuşlan-
dınlabıletek duzeve ulas,mamakla be
raber900km menzıllı-El-Abbas" ve
2bınkm menzıllı "El Abed" füzelen-
nın de deneme uçu^lan gerçekle^tınl-
dı Arjantın ve Mısır la bırhkte 1000
km menzıllı l
*Badr-2000"(Condor-2)
fuzesı uzennde çalı^malar vapıldı 1-
rak ın gudumlu füze çalısmalan ku-
vevt ın 1990 vılında ı^galınden bu\a-
na uvgulanan sıkı denetleme çalısma-
lan nedenıv le kesıntıve ugradı 1 >0 kı
lometreden daha uzun menzıllı gudum-
lu füzelerını BM ıle ımzalanan ate^kes
anlas,masi çerçevesınde kabul etmış. ol
sa da Irak ın 80-200 arası Sı-ud fuze-
sını saklamav ı başardıgı one suruluvor
Irak ın gudumlu füze geliş.tırme
programının en kavgı uvandıncı von
İenndenbınnın vogunbırşekılde N-
BC kategonsındekı sılahlar uzennde-
kı de çalı^malar vapması oldugu kav
dedıldı
Iran'ın TBF veteneklen
1
Iran-Irak
savaşı sırasında Bağdat ın sıvıl ve as-
ken hedeflere kars,ı taktik gudumlu fü-
zeler fırlatması uzenne Iran da o ana
kadar konu^landırma geregı duvmadı-
gı TBF lerı temın etmenın vollannı
aıadı Iran Lıbvadan temın ettıgı Sov-
vel vapımı Scud lan ılk k<.z 19S> te
kullandı ve sava> bıtene kadar toplam
W füze fırlanı Ancak ABD ıle vaşa-
dıgı rehıne bunalımının vol açtığı sılah
ambargosu ve ızledığı "Islam devnmı
ıhracı" ılkesıne davalı ıdeolojik polıtı
kalann vol açtıgı uluslararası tepkı vu
zundcn gudumlu füze akısını garantı
edebılecegıguvenılıı bır kav naga sahıp
bulunmavan Iran kcndı füzelennı uret-
mekn,ınprograrıbaşlattı 198^ ten bu
vana surdurdugu vogun çalı^malar ve
Kuzev Kore ve Çm ın teknık destegı
savesinde kapsamlı ve kısmen de olsa
kendı kendıne veterlı bır füze uretım
altvapisina sahıp olmavı ba>aran Iran
Kuzev Kore desteklı Scud uretımtne
kosut olarak ulusal duzevde dızavn et-
tıgı ıkı gudumlu füze uzenndekı çalış-
malannı da surduruvor
Ideolojık temellere davalı dı> polıtı-
kasivlalran ın kımvasal-bıvolojık sı-
lahlar ve gudumlu fuzelenn vanı sıra
nukleer sılahlar gelıijtırmek ıçınde vo-
gun bır faalıvet ıçınde olmasinın Tur-
kıve açısındanen kavgı vencı konuol
duğuna dıkkat çekıldı Iran ın 1991 vı-
lı ortalarından bu vana Sunve ıle kım-
vasal sılahlar ve gudumlu fuzeler ko-
nularını da ıçerdıgınt ınanılan bır stra-
tejık ıttıfak uzennde çalı>ıvor olması
nın Turkıve nın gelecekte gudumlu
füze ve kımvasal nukleer sılah unsur-
lannı da kapsavan ıkı cephelı bır teh-
dıtle karşı karşı>a kalacaeı vurgulan
dı
Sume'mn TBF veteneklen Ortado-
gu da balıstık fuzelerı envantenne ılk
dahıl eden ulkelerden bır olan Sunve
1960 lı vıllarda S^C B den temın ettıgı
"FROG-7" kısa menzıllı ııudumlu fu-
zelennı Ekını 19^3 Arap-lsraıl savaşı
sırasında Israıl dekı hedeflere tırlata
rak Mısır la bırhkte soz konusu sılah-
lan kullanan ılk Ortadogu ulkesı olma
sifatını da kazandı Sunve 1974 te
Sovvet vapımı Scud-B 1983 te vıne
Sovvet vapımı SS 21 ve 1992 de Ku
zev Kore vapımı Scud-PIP modellen-
nıalarak TBFenvantennıgerekbovut
\e gerekse vetenek açısmdan onemlı
olçude gelıstırdı Sunve daha sonra
(jn den de füze sistemlen almava ça
lı^tı ancak ABD nın voğun gınsimlen
sonucu M 9 füzelennın satisi askıva
alındı Şam vonetımı bunun uzenne
kendı füze programlannı gelı^tırme ça-
lı^malanna başladı Kımvasal silahla-
rauzun )irsuredenben sahıpolduguna
ınanılan Sunve gudumlu füzelennı
kımvasal baslıklarla donattı Iran ve
Sunve nın konvansıvonel olmavan si-
lah sıstemlennı de ıçerdığıne ınanılan
bır ıttıfak kurmavaçalışivorolmalan-
nın Turkıve nın ıkı cephelı bır tehdıt-
le kan,ı kar>ıva kaldıgını gosterdığıne
dıkkat çekıldı
Dığer komşularvevenıtehdrt- Geçen
v ıllarda SSCB den bağımsızlıklarını ı-
lan ederek Turkıve nın komsulan ara-
sına katılan Gurcıstan ve Ermenıs-
tan ın topraklarında konu^landınlmı^
BağımsızDevlctlerTopluluğubırlıkle-
nnın gudumlu füzelenne el kovma ola-
sılıgı Turkıve vı venı bırtehdıtle kar-
!)i kar>ıva bıraktı BDTbıılıklennınbu
ulkelerden cekıhrken stratejık sılahla-
rı da beraberlennde gotureceklennın
açıklanmasına karşın bu konudakı be-
lırsizlıgm surdtıgune dıkkat çekıldı
Gunev Kıbns Rum Kesımı nın Rus-
va Federasvonu ndan Turkrvehavasa-
hasını da tehdıt edebılccek S-300 fuze
sıstemlennı alması Turkıve ve gunev-
den venı bır fuze tehdıdı olarak değer
lendmldı Teknık olarak S-300 lerın
TBF kapsammda olmadıgı ancak 2^
metre vukseklıgmdekı hedeflen vura-
bılecegı kavdedıldı Gunev Kıbrıs ın
elınde karadan karava MM-40 Exocet
füzelennın de bulunduau bıld'nldı
SUKJ kar »Gok gurutîülu
G Ü N D E M MLST\FAB\LBA\
• Baştarafı 1. Sayfada
muş Yol deyınce, kımılen "yolmak" anlarmış Işını
bılenler devletı yolarmış bılmeyenler saçını başını
Herkes bu sozcuğu o kadar çok sever sayarmış
kı, onun eksıklığı memlekette en buyuk sorun ol-
muş
Boylece yolsuzluk memleketın bırıncı derdı olup
çıkmış Zıra, memleketın hazınesı herkesın yolabı-
lecegı kadar genış değılmış
Memleket sakınlerı yolsuzluğun uzerıne gıtmek
ıçın kolları sıvamış Dort koldan merdıvenı dayamış
Kol dedık de, o memlekettekı otekı onemlı soz-
cuk de buymuş Bu kollama olayı, vazgeçılmez bır
huymuş En çok kollanacak da başında durulan
suymuş
Kollama gorevını kımse kımseye devretmez, go-
revı bırakana gore otekının yaptıgı hayretmezmış
Gel zaman gıt zaman bır de bakmışlar kı, kolla-
nan şeylerın hepsı solmuş
Sol dedık de o memlekettekı tehlıkelı sozcuk de
buymuş Su başlarına soldakıler de gelse, onları ya
yola getırırlermış ya geldıklen yere gotururlermış
Uzun sozun kısası devletın tepesınm tası adam
olacak çocuğun hası bu ışe karşıymış
Memleketın gorunmeyen çok buyuk yerierınde
de şu asılıymış
"Sakın kımseyı sollama, acı haberyollama "
Haber dedık de, o memlekette en muteber, taze
habermış Onu soyleyen terzıymış, berbermış
Onemlı değılmış Şoyle taze bır şey olsun, ama
ılk bızım olsun Her şey ona feda olsun
Haber bulunamazsa uretılır, uretılemezse abartı-
lır, abartılamazsa sıpanş verılırmış
Memleket o hale gelmış kı Orneğın, haberler
şoyle başlarmış
"Muhalefetle ıktıdar devletın ıçındekı çete sayı-
sında anlaşamadı Muhalefet 45 saydı, ıktıdar
20'dekaldı "
"Ikı taksı çarpıştı Bunlara arkadan çarpan yolcu
otobusu şarampole uçtu O sırada karşı yonden
gelmekte olan kamyon kaza yapmamak ıçın pazar-
yenne kaydı 35 olu 80 yaralı "
'Daha once partısınden ayrılarak Doldur Yuru
Partısı 'ne katılan uç mılletvekılı, haklarındakı ıddı-
aları reddettı "
"Tarıkatta cınsel tacıze uğradığını soyleyen dort
genç kızla tankat temsılcısı canlı yayında kapıştı "
Bu haberlerı hep beraber ızleyen memleket sa-
kınlerı "Demek kı her şey yolunda" dermış Boy-
lece yol oykusu devam edermış
Kımılerı de haberlerı ızleyıp bır şarkı tuttururmuş
"Bu akşam butun dergâhlarını dolaştım Cuzdan-
bul'un, senı aradım tespıhlerdekı parmak ızlenn-
de "
Çarelerde demokrasi tükenmez...
Aradım dedık de arayan bulacagını bulurmuş a-
ma, memleketın halı ne olacak dıyenler de, çare dı-
ye bır şey arar dururmuş
Kımılerı çare deyınce" der devam edermış
"Demokrasıdır Bu sozcuk, her şeye ılham perı-
sıdır Ötesı duşunulmez "
Kımılerı çıkar "tamam"dermış "Halkımızermış
O dedığınız şeyı bız de kullanıyoruz Her yenmıze
çalıyoruz" dıye devam eder, şoyle bağlarmış
'Demokrasının tanımı yoktur Halk ne ıstıyorsa,
onun adı demokrasıdır Karşı çıkan asıdır "
Kımılerı çıkar 'Tabıı kı demokrası Ama nasıl de
mokrası, tam demokrası Tam demokrası nasıl
olur
7
Memleket tam olunca olur Memleketın tam
olması butunlugu demektır Demek kı memleket
butunse demokrası var demektır Madem kı mem-
leket tam, demokrası ham olsa da fark etmez" der-
mış
Bu tartışmalar suredursun memleketın ınsanla-
rı koyun gudermış ama kaygı gutmezmış "Nasıl
olsa" dermış "memleket dara duşerse kurtaran
bulunur Bızım askerlerımız dunyada az bulunur
Gelınce demokrasıyı atmıyoıiar kı rafa koyuyor-
lar "
Gel zaman gıt zaman Memlekette ışler bozul-
muş bozulmuş Ama askerler oralı olmayınca
Herkesın kafası bozulmuş Sıyasıler ışın ıçınden çı-
kamaz olmuş
Her şeyın karmakanşık oldugu bır gun sıyasıler
çarelerde demokrası tükenmez demışler Şoyle bır
onerı gelıştırmışler
"Orduya muhtıra verelım Gorevını yapmıyor "
Gemiye operasyon
istanbul Haber Servisi -
Bulganstan ın \arna lıma
nından hareket ettıkten son-
ra Hırvat uvruklu murette
batının îsvan etmesı sonucu
kaçmldığı bîldınlen Rus
bandıralı "han Chernjn*"
adlı kuru vuk gemısıne Sa-
hıl Guvenlık Komutanlı-
gı na bagh ekıpler tarafın-
dan dun sabah saat 07 30 sı-
ralannda operasyon duzen
lendı
Operasyonda gemıde bu-
lunan 14 Hırvat murettebat
etkısız hale getınlırken Rus
uvruklu kaptan Andre\ Po-
varuşkin başçarkçı V. Za-
randın ve ba^telsızcı S. Sc-
derov kurtanldı Olav hak-
kında İstanbul Cumhurivet
Başsavcılığfnca soruştur-
maaçıldı
Sahıl Guvenlık ekıplerı-
nın herhangı bır guçlukle
karşılas,madıgı operabvonun
ardından gemı saat 09 40
sıralannda ıkı Sahıl Guven-
lık botu eşlığınde Ahırkapı
açıklarına çekıldı Hınat
gemı murettebatı ıse sorgu-
lanmalan ıçın denız polısıne
teslım edıldı
Hırvat murettebatın sor-
gulanmalarının ardından
Yabancılar Şube Mudurlu-
ğu kanalıyla ulkelenne gon-
denleceğı belırtıldı
Ola> hakkında İstanbul
Cumhurı>et Başsavcılı-
gı ncasoruşturmabaşlatılır-
ken istanbul Cumhurı>et
SavcısıVasıfErso> İstanbul
Emnıvet Mudurluğu Den;z
Şube Muduru ^ uksel Çar-
hacıoğlu Rus> a Başkonso
losu Leonith Manjosin ın
tahmatı ıle Konsolos \ar-
dımcisi Valen Maslin veO-
legSaharov ıle Şark Express
Acentesı gorev lılen gemıye
çıkarak ıncelemelerde bu-
lundular
Rusya Başkonsolosu
Manjosin de Rusya dan 14-
15 kışılık murettebat ısten-
dığını belırttı Murettebatın
bugun va da yarın Istan-
bul'da olacağını kavdeden
başkonsolos, gemının de
>ann Ispanva'nınSevıllalı-
manına hareket edeceğını
açıkladı Isyanın nedenının
henuz kesın olarak bılıne-
mcdıgını belırten başkonso-
los, olayın soruşturmadan
sonra açıklığa kavuşacağını
ıtade ettı
Rusya Federasyonu An-
kara Buyukelçılığı'nce ya-
pılan açıklamada ıse Turk
makamlannın olayla ılgılı
yardıın ısteklerıne suratle
yanıt vermesınden mem-
nunluk duyulduğu bıldınl-
d