Katalog

SAYFA CUMHURİYET 12OCAK1997PAZAR 10 DEĞİŞEN DÜNYADANHUSEYIN BAŞ Dünyamn Bütün Mafyalarıtalya'nın orgitlu suçlarla savas,ta 1992'den bu yana basarı kazanması \e bıAonuda bas,ks ulkelere ornek olnıası. kuşkusuz. bır rastlantı değıl ltalya. bisava^ta 'ağa^ian savıp. ormanı gozden kaçırmanın' aymazlığına duşme- m). halkm buy Ck çoğunluğu urafından destek goren 'femiz EÎler" hareke- tır n gucunu de arkasına alan "siyasal irade' ı>ı sonuna kadar goturerek suç or.utlennı ko$e\e sıkiştırmis,tır Bunu yaparken de hıçbır engel tanımanuş, su, örgutlen ıle ortakla^a kamu mallannı kıy asiy a talan eden kımı de\ let go- re lısi. bu>uk fmans çevrelen \e sıvasetçıden oluş,an çetenın uzenne. tum eruellerı aşarakiitmijtır "ManiPuHte' operasyonunuylaaralannda vedı kez bajbakanhk yapan Hırıstıyan Demokrat Partı'nın hden Giulio Andreotti'nın deyer aldığı uç bının uzerınde sorumlunun yargı onune çıkarılmasi sıyası ırjenınolayınavdınlatılmasinda ısj sonuna kadar gotureeeğının :>aşmaz ka- nıtı olmus,tur kisaca. İtalva da. toplumu ahtapotun kollan gıbı saran suç or- gırlen veonlarlaortakla^a ulke>ı sovanlannyakaiamp adalete teslım edıle- rel cezalandınlmalan Nonundekı beklentı vanıtsiz bırakılmamıs. "*üç beş gostermelik masanın. üçüncü sınıf suçlamalarla yargıya havaleedikrek" ış.ın ıçnden *ıynlma \olu NCt,ılmeını$tır Baska bır deyisle "dağ fare doğurma- mıs"\ tutuklanıalar \e cezalandırmalar halkm bekîentısı. suçun bo\utları \e ağrlığıyla orantıh olmuştur Gerçekten de gunumuz dunyasmda genel\\kle rrufvaadı \enlenve çoğu zaman kımı dev let gorev lılen, sıvasetçı \ebu\uk firans çerelenyle su \a da bu olçude ılış.kı ıçınde yasadısi isleryuruten son de-ecede karnıasık yapıya ve muazzam maddı olanaklara sahıp suç orgütle- n\le. "olağan" vontemlerle \e hele olayın sıvasi boyutuna ılısmeden muca- deıeyegmsmek savasi. daha basjamadankaybetmekleeısanlamlıdır Aksını yaDmak. ,ok savıda ulkede. kuskusuz bır yerınden bulaş,tığı ıçın. sıyasal ık- tıdarların ısine gelmedığı ise kımsenın saklısı değıldır 0>unun kuralı. oncelıkle. 15ın. sıyasal bovutu gozardı edılmeden gıdıle- bıldıgı >ere kadar uzenne gıtnıenın \anmda vasadışı karanlık ıslenn fılız- lenmesıneuvgunortamındaortadankaldırılmasıdır Sıvasal ıktıdann kamu- oyıınu butunuyle tatmın eden boylesi bır voiu mu voksa olayı gundemden du>urup geçıijtınlmesinı mı seçtığı. kuşkuiuz kısasurede. egeraynı fılmye- nıden gostenme çıkarsa anlasjlacaktır Orgutlu suçun baslıeagelır kaynağı "uyuşturucu uretimneticaretininya- nı sıra muazzam miktarda kâr sağlayan tum yasadışı iş.lerdir~. \ncak orgut- lu 5uç gunumuzde. bu>uk oranda sermaye yoğunlaşinasının ardından 'ya- sal' v e 'saygın' buvuk fınans kuruluslan ıle ortaklıklar aracılıgıvla va dadoğ- rudan faalı\et gostermektedırler \asadisi islerden gelen kara para aklanma- M orgutlu suçun onde gelen uğra>ları arasındadır Ku>ku>uz. orgutlu suçun uğra:> alanlan »altbunlarlasınırlı değıl L\u^turucuuretımı vetıcaretı.elekt- 1 MAFYA SÖZLÜCÜ 1 Bır mafya üyesı, Stcilya dılınde kımsenın tek bır sözcüğünu bıle anlamadıği uzun bır konuşma ya- pabılır Çunku sözcukler. genel- lıkle ıkı anlamlıdır. Işte bazı ör- nekler: - 0, sönüp gıttı: Cınayete kurban gıttı - Ayakkabıdan bır taş çıkarmak- tntıkam almak. - Umut etmek: Dış ülkelere kaç- mak -Btrezılmış Kaçak - Küller Lyuşturucu - Batıssa. Ölü bır kadın - Boş bır adam Sılahsız bın. - Pısnk. Altın - Bır dırsek Yardım etme> 1 redde- den - Sakallı Papaz - Bır sahte Yabancı - Bır leş. Ihanet eden - Bır aıle babası: Mafyada aıle re- ısı. - 9O'lık bır para' Mafya şefi - Dost Mafya avukatı - Dostların dostu' Mafyaya yardı- ma koşan ^ahsıyet ronık malzeme kaç.akı;ıhgı. resmı beige sahtekârlığı talıh o\unlan. kumar. haraç. \asadisi ta^ınmaz alım satımı. fuhu^. pornografı. tefecılık. nukleer mal- zeme de dahıl >ılah kaçakçılığı. çop. ıhale. otopark tıcaretı, kara para akla- ma. organ kaçakçılığı. \b gıbı kırlı ışler de mafvanın ılgı alanları ıçınde \er almaktadır Dun\adakı suç orgutlerının savılan da tıpkı ula^tıklan olağanustu maddı \e sna^al guç gıbı. urkunç boyutlardadır Meksıka altı buvuk kartelle ön bi- rada yer alı\or Dunsa kokaın uretımının tek ba^ına \üzde KO'ını sağlayan Kolombıya. Medellin \e Caii'den oluşan ıkı buvuk kartelı. bınlerce kadrolu elemanı. 25 000 'asker' \e her turlu kırlı ı>e hazır 2500 kışılık canı grubun- dan oluşuvor Mafyanın anavurdu İtalya"da. 400"un ustunde 'aUe'nın denetı- mındekı don buyük maha, 42 ulkede faalıvet gosteren 70 bın u\eve sahıp Bırle^ık De\ letler"de mafv a ltalyan-Amenkan ka\ naklı 25 buvuk "aile'mn de- nenmınde Japony a da 3500 aıleye mensup 'vakuzalar'ın say ılan 60 bının uze- rınde ^ı'uzua^kın Rusnıafyası. 20 bm askere sahıp Ru;>mafyasının ^adece 1993"te ı^ledığı cınayetlenn savısı. 29 000 (\menka"da aynı'yılda 24 000) Hong Kong. Tay \an \ e kıta Çın'ınde oluşan 'üçlü' ıse 100 000 askerı \ e kad- rolu elemanıyla dunyanın en buyuk suç orgutu L"E\pre>s-Le Courrıer dergılerının ortakla^a yayımladıkları 'MafŞa özel sayısı'nın sunuş y aziMnda da belırtıldığı gıbı, uluslararasi topluluğun tum ça- balanna karsın. dunyada uyu^rurucu uretımı \e tıcaretı buyuk ı\me kazan- mıtjtır Durumun bu ölçude kotüle^mesının nedenlen ıse başlıca ıkı noktada toplanıyor Zengın ülkelerde ekonomık genlemenın sonucu ışsızlığm artma- sı ve gelı^mekte olan ülkelerde ekonomık durumun ka\ıt dı^ı ^ektorun ge- lı^mesıyle gıderek kotule^mesı, eskı komunıst ulkelerın anı \e sert bıçımde pazar ekonomısıne geçmelen Lyu^turucu uretımı. ı^lenmesı \e tıcaretının çok sayıda ülkeye yayılması ve yd^adı^ı ı>leryelpazebinın çe^ıtlenerek gelıi)mej.ının onde gelen nedenle- nnden bınnı. gelıı,mekte olan ulke ekonomıîennın 1\1F \e Dum a Bankasi'nın kurebelie^en neolıberalıM ıdeolojı doğrultu^unda dayattığı yapibal uyum programiarı olu^turmaktadır Zengın ulkelerın. gelenek>el tarım urunlerı de dahıl olmak uzere. IMF \e Dunya Bankası aracılığiyla çok ^ayıda gelışmek- te olan ulkeyı ıthal urunlenne kapılannı açmaya zorlaması. bu ulkelerın ye- rel uretımlerı ıçın vıkımolmu^tur Orneğın Peru'nun Amazonlarbolgesinde \e ^f^ka•da Gıne-Bıssau ya da Senegal'de misir \e pırınç uretımının çök- mesıne \e tarım alanlannın çok daha kolay alıcı bulan yabadı^ı tanma geç- mesıne neden olmu^tur DahaM. yeterlı sermaye yoğunla^masından yok;>un ülkelerde kuruluşlann ozelle^tınlmesı ıhtıyacı. sıyasal ıktıdarları. ulkeye gıren paralann ku^kulu kaynaklarına gozlennı kapatmaya zorlamı^tır Âynca bu ornegın Italyan mafyasıgıbibuçorgutlennın.ebkı Doğu Mmanya\eBağımsızDe\letlerTop- luluğu'nda •yeterinceverimliolmadıgı" gerekçesıy le haraç mezat satı^a çıka- rılan y uzlerce kurulu^u yok pahasına ele geçırmesıne olanak sağlamı^tır Ko- nunun uzmanlanna gore Macanstan bankalanna yatınlan do\ ızlerın uçte bı- nnın kaynagı son derece ku^kuludur 1980'lıy ıllann ba^ında Bırle^ık De\ letler y önetımı 'uyuşrurucu tanmı or- tadan kaldınlırsa. tüken'minin de ortadan kalkacağına" ınanıy ordu Oy >a bu- gun bunun tam ter^ının olduğu gorulmu>. zengın ulkeler. uyu-)turucu\eonu yoneten suç orgutlerı \e onun ortaklan sıyaset. fınans \e bırkısım de\ let go- re\lılenne kar^ı. sozde kalan onlemler dışında. gereklı sıyasal ıradevı orta- ya koyamamıştır Ku^kusuz. 'LiuslararasıSorunlarSözlüğü'nde \lainLab- rousse"un da altını çızdığı gıbı. sıy a^al ıkudar hıçbır ulkede, daha fazla uy uv turucu bağımlibi. genç >uçlu, ^ıddet. cınayet ve yolsuzluk ıstememektedır \- ma uyu^turucu ve yasadı^ı gelırkaynaklanyla sava^. ekonomı. sıvasal \e |e- opolıtık çıkarlarla çelı^kıyegırdığınde. sıy a;>al ıradenın bırıncıden y ana agır- lığını koy ması gerekmektedır Ama hemen her ulkede y apılan bunun tam ter- sidır Sıyasalboyut suç orgutlerının en buvuk dayanağı. akar damandır Bu damar kesüdığınde suç orgutlerının ya^ama >anM onemlı olçude azalır hal- ya"nın başansı buradadır HÜSE\ İN BAŞ Mafya -siyaset-devletüçgeni ve C osa Nostra ıle ttalyansıyasal sinıfı.ışdun- yası ve buyuk fınans çevrelen arasindakı ılışkı hangı duzeydedır' \lafva. ttalyan adaletının bırbırı ardından ındırdığı cıddı darbelere kar^ın ya^amını surdurmekte mıdır' Mafya ıle etkın bır mueadele nasıl yapılabılır 1 Mafy ay a karsı aınansız bır sava^ veren. buy uzden de 'Italya'nıncn iyi korunan' ınsanı olarak bılınen >a\ cı GH ancarlo Caselli ıle L"E\press muhabın Jean-Marc Go- nin'ın 1995 yılı --onlannda vaptıgı >ovlesi genellıkle mafya olarak bılınen ^ ç orgutlennın tanımı. ı^leyısle- n ve İtalyan adaletının. orgurun sıyaNal boyutlanna ka- dar gıden omek mucadeleMne işık tutması açısindan. dunolduğu gıbı bugun de guncellığını korumaktadır Gıancarlo Caselli 1992 ka-.ımmdj Palermo Cumhu- nyet Savcılığı na atandı Pıemonte kokenlı savcı. maf- yaya kar^ı sava^ın buyuk oncusu yargıç Giovanni Fal- cone ve Paola Borseliino'nun mafya tarafından fecı bır bıçımde katledılmelennden sonra Sıi-ilya'ya atanması- nı ı\temt>tı Cosa No^tra'va ındırdığı cıddı darbelerle tanınan Caseilı. Italyan sava> sonu sivasetının en onde gelen ısmı. Hınstıy an Demokratlann y edı kez baijbakan- lık v apmıs. unlu lıden Guilio Andreotri'y 1 mafy a ıle bağ- lantisi olduğu gerekçesıy le Palermo mahkemeM onune çıkarmavıbaşarmistı Fransiz L'Evpressdergisınınmu- habınnm Caselh ıle >aptığı ^">yleşıvı aktanyoruz - Palermo'dabaşlayan \ndrwittidavasiylaltaly a. maf- ya ile siyasetçiler arasındaki tehlikeli ilişkileri ortay a ko- \uyor. Mafya ile siyasal sınıf arasında bu tur ilişkiler hâ- İâ surmekte midir? Caselli - Bız y argıçlar. geçmısın noterlenv ız Olay la- ra somut v enlerden hareket ederek y aklasmak zorunda- yız Muesses ıktıdarla mafy a arasındaki ıliskının bugun de siırduğunu bılmıvoruz -\ncak tanhsel olarak kanıt- lanmistır kı Cosa Nostra nın guçlu yanlanndan bın de onun ekonomı. fınans dunvasi \e sıyasal sınıfla olan baâlan. ıliskılendır Mafvanın bundan vazgeçebıleee- ğıne ınanmakta zorlanıyorum -Siyasal sınıf Cosa Nostra'ya yardım etmiş midir? Caselli-Cosa Nostra ıle bazı sıy asetçılerarasında ılı>- kının \arlığı kesın olarak ortava konmuş.tur FCırlenme vevolsuzluklar buvuk Kiyutlardadır Lstehk bu ılı^kı- lermafyasal yapmın guçlenmesıne yol açmı^tır ve bu matya ıle bırkısım siyasetçının ıttıfakının sonucudur -Son y ıllarda birbiri ardından aldığı darbelerden son- ra mafya bugün ne durumdadır? Caselli - Oncelıkle Giovanni Falcone ve vargıç arka- daslanm kutlamak gerekır Cosa Nostra'nın pıramıtsel yapısını. hıyerarşı ıçındekı cıddı orgutlenmesını ılk or- tava kovan Falcone olmuş.tur Bınlerce olav. onun orta- yakoyduklannı kanıtlamıstır 'Patronlannpatronu'ola- rak bılınen Toto Riina'nın tutuklanmasinı ızleyen do- nemde. mafya konusunda mutlak bır gerçeklığe sahıp değıldık Çunku olay sureklı gelı^me halındeydı \ma bıze oyle gelıvor kı mafyanın yapısı somut degışımle- re uğramı^tır 1 Cosa Nostra son derecede kamıasık bır orgutlenmeyapisınabahıptır Hıçbırzaman tasja:>mis bır vapı değıldır Sureklı canlı kalma ozellığı vardır -Vanl? Caselli - Mafy a dunyasında yardımcı elemanlar, "şe- ref vasası' ıçınde ver alan msanlardan farklı konumda- dır Yardımcı elemanlar genellıkle Cosa Nostra hakkın- da dennlemesine bılgı sahıbı değıllerdır Bunlar az va da çok onemlı tek bır "$eref yasasT uyesı tarafından kul- lanılırlar \ardımcı elemanlar son derecede onemlı bır dızı onlemı gerçekle^tınnekle gorev lıdırler Saklanacak yerbulmak araç sağlamak. telefondınlemekbu gorev - İer arasındadır Burun bunlar herhangı bır suç orgutu ıçın gereklı onlemlerdır Bu aynca suç orgutlerıne mensup ınsaniann bırbırleny le temasını en aza mdtrmektedır Bu yardımcılara venlen gorev İer. genellıkle yasalann sinı- nnda olan ve grı bolgede yer alan ılışkılerdır Bu vuz- den onlan saptamak va da yaptıklan ı^lenn Cosa Nost- ra'nın amaçlanna katkı sağladığını ortaya koymak ko- lay değıldır - Bu yeni bir strateji midir? Caselli - Kuşkusuz. hayır Mafya her zaman yardım- Mafyanın katı kuralları varGüney. Batı, Doğu %e Kuzey: Burada mafyasal ^ aenın don ana yonune ışık tutmaya çahşacağız Once- lıkle de medyanuı çoğuzaman yanlış sergıledığı mafya lavramına açık btr tanım getırerek ışe başlamak ıstıyo- nız 1. Mafyalar. pratık olarak çokertılmesı olanaksız ve teplumdan dev^ınlen elemanlardan oluşan suç örgutle- ndır Bu örgutler bırbınnı ızleyen uç evreden geçerler Haraç. parazrter ve crtakyaşarhk (symbıotıque) evrele- n. Ancak bunJardan sadece son ıkı evreye ulaşan orgut- ler sozcüğun tam anlamıyla mafya sayıfırlar • Parazıter evre Örnejın Amerıka'ciakı Cosa Nostra .ya da Italya'nın kuzeyındekı mafya orgutlerı bu evre ıçınde yer aları örgütlerdır • Ortakyaşarlılık evTesıne. Sıcılya'dakı Cosa Nostra. Hong Kong. îayvan, kıtaÇm'mın yer aldıklan 'üçlö' ıle Jıponya'nm buyük •yakııza'lan ve Calı kartelı ulaşmış- a. Söz konusu ıkı evrede yer alan suç örgütlennı ıse şu ntelıklerbelırler • Güçlu bır hıyerarsjk yapı. homojen etnık yapıdan kıynaklanan uzun omurlu orgutlenme • Şıddet mekanızması ıç disiplın y a da 'şeref yasası'na tyulmasını etkın bıçırnde sağlar Mahkûm olan uyelere w yakınlanna yardım, suç ışlenmesının ardındakı nede- nn korunması. yasal kuruluilann paravan olarak kulla- nılması. • Eylemler bırbirlerinden bağımsız yûrûtülür Örgü- tun yapısal bütimü en üst duzeydekı organlar dışında en yüksek derecede gızlı tutulur • Rekabete karşı ekonomık ve finansal alanda örgü- tün durumunu güçlendırmek ıçın şıddete başvurulur • Planlama, lojıstık, eylemlenn ıcrası. haraçların ve- nmlı kullanımı, kârlarm aklanması. hedeflenn ve yapı- nm uyum kapasıtelen konulannda tam bır profesyonei- lık 2. Mafyalar 3. Dünya'nın çok sayıda ülkesmden daha çok ımkâna sahıp dünya çapmda kuruluşlardır 1995 Şubaü.Cali(Kolombi)'a). Cç motorlu bır Boeıng 727"ye el konuldu. 120 yolcu kapasıtelı uçak. Aerohenas Amenkanas şırketıne aıt bulunuyordu ve her sefennde Bırleşık Devletler'ın sınınnayakın bır bolgeye 12 ton ko- kaın taşıyordu Sözü geçen hav^yolu şırketınm sahıbı Calıkartelıydı. Bugün Italyan. Rus. Kolombıyave Mek- sıka mafyalan, Japon yakuzalan ya da Çın "üçlü'sü, stra- tejıkdüzeyde fınansal ve "askeri" ımkânlarladonatılmış- lardır. Gunümûzdekı uyu^turucukaçakçılığından.yan- nın ınsan organlan ya da zehırlı atıklar tıcaretme geçe- bılme olanaklanna sahıp olan bu mafyalar. Batı 'nın özel servıslennın onde gelen hedeflen arasındadır Ama bu sen-tsler, çoğu zaman mafyalann uzenne gırmekten çe- kınmektedırler. 3.Mafyalaryıldaonlarcamılyardolargelırsağlamak- ta ve yasal fınansal akımlar ıçın cıddı tehlıke oluşturmak- tadırlar 1994 Nısanfnda Interpol'ün genel sekreten Raymond kendall. "l'j uşturucu kaçakçılığı suç örgütie- rinin elindedir. Interpol'ün dosyalannda yer alan 250 bin buy ük suçlunun 200 bini uyuştunıcu kaçakçıhğı ik bağ- lantılıdır" dıyordu Gerçekte, uyuşturucu üretımı ve tı- caretmı denetleyen gruplantı say ılan azdıı ve çok iyi bı- lınmektedır. Kokaınde Kolombıya kartelı, Çın 'üçKi'sü- nıin denetımındekı 'AJfın Lçgen' Italyan, Türk ve Kürt mafyasınm ver aldığı*41nn Hilal' eromde önde gelmek- tedır Lluslararası suç orgütlen dünya uyuştunıcu tıca- retı ve uretımmde buyuk onem taşımaktadır Zıra bunlaT gerıllalar v e etnık kabıle çatışmalarının oyunculan tara- findan denetlenen tanm sektorünü. gelışmiş dünya baş- kentlennde dağıtımı üstlenen çetelere bağlamaktadır Suç ışlemekten ve msanları yolsuzluğa bulaştırmaktan çekinmeyen suç orgütlen. her yıl 50 mıly ar dolar kazanç sağlamaİcta. bu kazancın hemen yansını dünya ekono- mısıne aktarmaktadır Bugun yasadışı uyuşturucu. sılah, yasadışı goç ışlerını tek elden vonetmektedırler Boyle- ce de karmerkezlen bırbırlenne yaklaştinlarak orgütlerın gucu arttırılmış olmaktadır Xavier Raufer 'L'Express cı elemanlar kullanmı^tır (affılıatı) \ma bugunku ev- rede. daha çok engelle karsi kar^ıy a bulunduğu ıçın. da- ha çok sayıda yardımcı elemana ıhtıyaç duymaktadır Eğer her ^ev venıden volunda gıtmeve basjarsa. yar- dımcı elemanlar •şerefvasası' uy elıeıne terfi edecekler- dır - Cosa Nostra'nui ekonomik alandaki faaliyetleri ne durumdadır? Caselli - Bu matyanın en onemlı yanını olu>turur Mafya muazzam mıktarlarda kara para aklavan bır eko- nomık guçtur Bu buvuk paralar ulUNal ve uluslararası fınans sistemıne venıden aktanlır Artık soz konusu olan bır aıle sırketı değıl. çokuluslu nıtelıkte bır fınans ım- paratorluğudur - Fransa'da, mafyanın bir suredir. bu ulkenin ulusal topraklanna yerleştiği bılinmektedir. Bu konuyla ilişlo- li olarak sınıriar arası y argı alanuıda işbirliğinin guçlen- dirilmesi gerekB değil midir? Caselli - Son on y ıldan bu y ana. Cosa Nostra'y la sa- vaşta uluslararası ış.bırlığı hatın say ılır orandagelı^mış- tır1 Falcone donemınde bu ılıskıler neredeyse sıfır du- zeyındeydı Bu konuda alınan mesafe tatmın edıcıdır -\ma bu ko- nudakı gelı^meler yıne de gorelıdır Bılgılenme duze- v ımız değışmıştır Bu ana kadarkı v ardımlaşmamız salt ttaly an adaletme y ardtmcı olmus.tu Oy sa bugun. Cosa Nostra'nın uluslararası fınans sistemıne dahıl olmasıv- la. bu konuda ulkeler arası ışbırlığı kar^ılıklılık esasına gore duzenlenmelıdır Çeşitlı bılgı aktanmı y ardımıyla mafy anın ülkelere ne olçude sızdığını v e y erleştığını daha sağlıklı ortay a koy - mak mumkun olabılecektır - Daha sıkı bir işbuiiğinden yana mısuıız? Caselli - Bır Avrupa antı-matya y argıçlar topluluğu olu^turulmalıdır Polıs guçlen arasında bu şımdıden mevcuttur ve ışjemektedır - Bugün Cosa Nostra kimler tarafından yönerilmek- tedir? Caselli - Provenzano, Brusca. \gHeri, Sineeori mafya vonetımının onde gelen ısımlen arasında say ılabılır A- ma temelde savaş orgute karşı verılmelıdır Pışman olanlann tanıklıkları bu y uzden son derecede onemlı- dır Bu tamklıklar ne denlı temkınlı ve sınırlı olursa ol- siın. orgutun ıçınden gelmekte ve bıze buvuk avantaılar sağlamaktadır C osa Nostra buyuk bır futbol takımı gı- bı belırlı bır ovun sistemıne dayanır \ ıldız bıroyuncu oyun disina çıkanldığında yennı venisi alır Mafva zayıf- lamıştır, ama hâlâ netıce almaya devam etmektedır ANKARA NOTLARI MUSTAFA EKMEKÇİ Vicdan Özgürlüğü Sınıpsız Değil!Aczmendı şeyhı Müslum Gündüz'le ılgılı olarak, Elazığ 1 Aslıye Ceza Mahkemesı nın verdığı karar. belleklere ka- zınacak. unutulmayacak nıtelıktedır Mahkeme kararı, Yar- grtay 7 Ceza Daıresı'nce onanarak kesınleştı Elazığ Aslıye Ceza Mahkemesı Yargıcı Metin Çetınbaş, karannı "devrım yasa/anna', "Atatürk un açfk/ama/arına" dayandırdı Cumhurıyet Savcısı Ömer Faruk Köksal, Muslum Gunduz'le ılgılı davayı açarken ıddıanamesınde 677 sayılı 30 11 1925 tanhlı devnm yasasına aykın dav- ranıldığını ılen surmuştu Bu "tekke ve zavıyelerle turbe- lerın kapatılmasına"\\\şkm yasadan başkası değıldı Elazığ 1 Aslıye Ceza Mahkemest Yargıcı karannda bır yerde şoyle dedı "Sanık ve vekılınce, sanığın suç kastı ıle hareket etme- dığı, dını tnançlannı yaşamak arzusu ıle hareket ettıgı ıle- n surulmuş, savunmaları dın ve vicdan özguriuğu çerçe- vesıne oturtulmak ıstenmış ve beraat kararı venlmesı ta- lep edılmıştır. Kuşkusuz kı, dın ve vicdan özguriuğu konusunda yazıl- mış btrçok eser mevcuttur Ancak davamıza açıklık getır- mesı bakımından, 137 ılmı eser ve makaleden araştırıla- rak Genelkurmay Başkanlığı tarafından hazırlanan. Mıllı Eğıtım Bakanlığı 'nca onaylanıp basılan bılımsellığı ve ta- rafsızlığı en az tartışılacak durumda olan. 3 cılt halınde ba- sılmış ve Turkıye Cumhurıyetı 'nın temelını oluşturan ATA- TURKÇU DUŞUNCE'nın açıklanıp ızah edıldıgı Ataturk- çuluk' adlı eserın 3 kıtabından alıntılaryapmak gerekmış- tır Gunumuzde ozellıkle bırçok kışı. ıdarecı, polıtıkacı ve dın adamı tarafından unutulmuş ya da goz ardı edılmış gı- bı gozuken. bazen de unutturulmaya veya yozlaştınlma- ya çalışılan, zaman zaman ıstısmar edılen 'ATATURKÇU DUŞUNCE' Turkıye Cumhurıyetı Devletı nın ve Turk mıl- letının temelıdır Kendı varlığı ve temelım ınkâr ederek ya da yozlaştınp ıstısmar ederek bır ulusun ve devletın varlığını surdurme- sı beklenemez Her kışı ve kurumun ATATURKÇU DU- ŞUNCE'ye sahıp çıkması, ulusumuz ve devletımızı gelış- tırmek ve yuceltmek ıçın butun gayretı ıle çalışması ge- rektıgı kanaatındayız " Ataturk'un duşuncelerınden derlenen kımı sozler de şoyle. "Ataturk'e gore •Allah kavramı, ınsan beynının çok guç kavrayabılece- ğı fızık otesı bır meseledır Ancak dın luzumlu bır mues- sesedır Dınsız mılletlenn devamma ımkân yoktur Yalnız şu- rası var kı, dın Allah ıle kul arasındaki bağlılıktır Bızım dınımız ıçın herkesın elınde bırdeğerolçusu var- dır Bu değer olçusu ıle herhangı bır şeyın bu dıne uygun olup olmadığını kolayca takdır edebılırsınız Hangı şey kı akla mantığa toplum çıkarına uygundur bılınız kı o bızım dınımıze de uygundur Bır şey akıl ve mantığa. mılletın çı- kanna Islam çıkanna uygunsa kımseye sormayın, 0 şey dınıdır. Eğer bızım dınımız akıl ve mantıkla uyuşan bır dın olmasaydı, en mukemmel dın olmazdı en son dın olmaz- dı Islam dını akılcılığın, bılımın bulduğu ve gelıştırdığı esas- lara ve bunlara uygulanarak toplumlann yaptığı uygulama- lara karşı değıldır. onlan oldugu gıbı kabul eder ıs 227; Bızı yanlış yollara sevkeden yaradılışlar bılırsınız kı, ço- ğu zaman dın perdesıne burunmuşler saf ve temız halkı- mızı hep dını kural sozlenyle aldatagelmışlerdır Tanhımızı okuyunuz, dınleyınız Gorursunuz kı mılletı mahveden e- sır eden harap eden kotulukler hep dın perdesı arkasın- dakı kotulukten gelmıştır Onlar her turlu hareketı dınle ka- nştırırlar (s 235) Nasıl kı, her hususta yuksek meslek ve ıhtısas sahıple- n yetıştırmek gereklı ıse, dınımızın gerçek felsefesını ınce- leyecek araştıracak. bılımsel ve teknık olarak telkın kud- retıne sahıp olacak seçkın ve gerçek dın ılım adamlarını da yetıştırecek yuksek oğrenım kurumlanna sahıp olmalı- yız. Cumhunyet hukumetımızın bır Dıyanet işlen makamı vardır Bu makamın muftu hatıp, ımam gıbı gorevlı bırçok memurları bulunmaktadır Bu vazıfelı kışılenn ılım ve vazı- felennın derecesı bılinmektedir Vazıfelı olmayan bırçok ınsanlar goruyorum kı, aynı kı- yafetı gıymekte devam etmektedııier Bu gıbıler ıçınde çok cahıl hatta okuması yazması olmayanlara rastladım Ozel- lıkle bu bılgısızler bazı yerlerde halkm temsılcısı ım>ş gıbı onun onune duşuyorlar Bu gıbılere sonmak ıstıyorum. bu tutum ve yetkıyı nereden almışlardır^' fs 236) 'Turkıye Cumhurıyetı, şeyhler, dervışler, murrtler ve man- suplar memleketı olamaz En doğru en hakıkı yol mede- nıyet yoludur' (s 237) ' Ataturkçuluk, Hazretı Muhammet tarafından açık- lanan Islam dınını Hazretı Muhammet'ın kurup başına geçtığı Arap ırkına dayalı Islam devletınden ayırmaktadır Ataturkçuluk. Islam dınını o bolgedekı medenıyet duzeyı- nın ve Muslumanlığı kabul eden ınsaniann ozellıkle Arap- Islam Devletf nın kultur urunu olan Islam medenıyetınden de ayırmaktadır' (s 233) Açıklanan ve aktanlan bılgılerden de anlaşılacağı uze- re, dın ve vicdan humyetı sınırsız olmayıp bazı kanun ve kurallara tabıdır Sanığın Aczmendı tankatı kurup tekke aç- ması ve lıderlığını ustlenmesı kanunlan ve toplumsal ba- nşımızı ıhlal etmesı demektır Bu nedenlerle sanığın ve avu- katının, sanığın eylemının dın ve vicdan ozgurlugu çerçe- vesınde değerlendınlmesı ve beraatıne karar venlmesı ta- leplerı kabule şayan gorulmemıştır" Sanığı altı ay hapıs cezasına çarptıran Yargıç Metın Çe- tınbaş ayrıca Aczmendılenn Elazığ ıle Elazığ dışındakı tum şubelennın kapatılmasına tekke merkezı olarak kullanılan taşınmaz malların da zoralımına (musaderesıne) 21 12 1995'te karar verdı Yargıtay 7 Ceza Daıresı de kararı 23 12 1996'da ona- dı • • • Okurlara: Genelkurmay'ın yayımladıgı Ataturkçuluk" yaprtını edınmek ısteyenler. bılgı ıçın Genelkurmay Halkla ılıskıler Daıresı Başkanlığı'na başvurabılırler (Telefonu 0 312/402 10 36) B U U V I A C A SEDtf YİŞİYİ \ SOLDA\S\C\: 1/Çıftleşmezama- nıgelmışkısrakya da dışı e^ek Hat- tatların kâğıt cıla- lamaktakullandık- 3 ları bıle^ım 2/ "Kullukte surunen Cıns atla ya- risir oldu" (Gev- herıl Bırtürhalk türkusu 3/ Adın durum eklermden bın Kalay oksıt 8 katılarak donuk- g laştırılmış ya da k k ş y kemık tozu katılarak yarı donuk halegetınlmı^cam 4/ Elı açık. comert. yığıt Avrupa'da bır baskent 5/ Buyukbakraç 6/^ksama. 3 aksaklık Buyuk erkek 4 karde^ 7/Hafıf ^eylerden yapılmış temelsız eğretı yapı Ses 8/ ^apım " Bnç poker gıbı oyunlarda 7 oyunuoynayandortkışılık g grup 9/ Goğus Halk dı- „ lındesoğukalgınlığına ve- nlen ad YUKARIDAÎN AŞAĞIV \: 1/Ya bıster-ı kemhâda ya vırânede can ver Çün bay ü hâkeberabergırecektır" (Zıya Pa;>a) Okyanuslannçokde-î nn kesımlerıne venlen ad 2/ V'aşak denıİen hay vanın ufak' bırturu Istanbul'un bırsemtı 3/Bırnota Fınndaekmek borek çorek çevırmeye yarayan bır tür kurek 4/Yankı ' Yok etme gıderme 5/Dayak 6/Keman vapımıyla unlu bır' Italyan aılesı Motorlu ta^ıtlarınelektrığmı sağlayanaygıt 7/Ozellıkle mehter muzığınde kuilanılmıs vurmalı bır çal- gı. . Yemek 8/Dınsel toren Gelının çeyızı 9/Guzel.hoş. îatıf. . Sermaye