Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
EYLÜL 1996 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMÎ
Ekonomi kurmaylan, ikinci pakete ilişkin herhangi bir yeni projenin söz konusu olmadığını bildirdiler
Ikiııei paket vaadi oyalatnaca• Kaynak paketi olarak açıkladığı projelerin hiçbirinden yeni gelir elde
edemeyen REFAHYOL hükümeti, kamuoyunu "ikinci paket" vaadiyle
oyalamaya çalışıyor. İlk paketin yeni kaynak getirmeyeceği ve projelerin
2-3 yıldan önce uygulamaya geçirilmeyeceği anlaşılırken Başbakan
Erbakan, "ikinci paket" hazırlıklanna başladıklannı iddia etti.
ile lojman satışlan ve Kuzey Irak'daki geliş-
melerin etkileri konuşuldu. Tasarruf önlemle-
rini içerecek ikinci paket için henüz bir proje
hazırlanmadığı, yalnızca bürokratlara "Çalışma
yapın" talimatı verildiği bildirildi. Kurulda dö-
vizle borçlanma konusunun da görüşüldüğü.
ancak projenin son şeklinin pazartesi günü ya-
pılacak toplantıda ortaya çıkacafı belirtildi.
Kaynak paketi olarak açıkladığı projelerin
hiçbirinden yeni gelir elde edemeyen REFAH-
AN'KARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Başbakan Necmettin
Erbakan'ın ikinci paketin
hazırlandığı yönündeki açık-
lamasının ardından. her-
hangi birçalışmaolmadı-
ı öğrenildi. Ekonomik
Kurul'un önceki günkü
toplantısmda yalnızca be-
delsiz otomobil ithalatı
YOL hükümeti. kamuoyunu "ikincipaket" va-
adiyle oyalamaya çalışıyor. Ilk paketin yeni
kaynak getirmeyeceği ve projelerin 2-3 yıldan
önce uygulamaya geçirilmeyecegini anlayan
hükümet. "ikinci paket*" hazırhklanna başladık-
lannı iddia etti. Ekonomi kurmaylan ise, değil
yeni bir paketin, herhangi bir projenin bile söz-
konusu olmadığını bildirdiler. Siyasi iktidarın
yeni bir tasarruf paketi hazırianması yönünde
geçen hafta birtalimat verdiğıni anlatan bürok-
ratlar. "Ancak ortada. değil tartışılacak, masa-
ya bile getirilecek herhangi bir proje yok" de-
diler. Yetkililer, tasarruf paketinin de araç ve kır-
tasıye kullanımı iie satın alınmasma smıriama
getirilmesi dişında bir kapsam içermeyeceğini
bildirdiler.Yetkililer. Ekonomik Kurul'da da val-
nızca otomobil ithalatıyla ilgili düzenlemelerin
görüşüldüğünü. dövizle borçlanma konusunun
bilekonuşulmadığını belirterek. "DövizJeborç-
lanma konusundakidüzenlemelerpazartesi gü-
nü yapüacak toplantıda değerlendirilecek*' de-
diler. Hazine ilk aşamada 6 bankadan 500 mil-
yon dolarlık 2 yıl vadeli sendikasyon kredisi
alacak. Yetkililer, uluslarası pivasalardan borç-
lanılamadığını \ urgulayarak. bu kredinin Tür-
kiye'nin yıl sonuna kadar yapacağı yaklaşık 2
milyon dolarlık dış borç ödemeleri için kulla-
nılacağını bildirdiler.
Lojman ve arazi satışlan için de yöntem ara-
yışına girildiğıni belirten yetkililer. "DahaCum-
hurbaşkanı tasanvı bileoııavlamadı. Satış için
bir hazırlık yapılamıvor" dediler.
Petrol karşılığı satmak için yapılan stok yüzünden
bakliyat geçen ay yüzde 70 zamlandı
Irak stokıı elde kaldı• Yumurtalık Boru
Hattı'nın açılacağı ve
Irak'a petrol karşılığı gıda
maddesi sevkıyatının
başlayacağı düşüncesiyle
stok yapan bakliyatçılar,
ABD'nin hava saldınsıyla
hayal kınklığına uğradılar.
CAJVAN SOYSAL
Kerkük-Yumurtalık Boru
Hattı'nın açılmasını bekleyen
gıda toptancılan petrol karşılığı
Irak'a gıda malzemesı
satacaklannı düşünerek.
ellerindeki hububat \e bakliyat
ürünlerini stokladılar. Stok
nedeniyle iç piyasada arzın
düşmesi, daha yeni ürün
piyasaya bile çıkmadan fiyatlann
geçen ay yüzde 70'e varan
oranlarda artmasına neden oldu.
Yetkililer fiyatlann ancak eldeki
stoklann yeniden piyasaya
sürülmesiyle düşebileceğine
dikkat çekerken, stoklanan malın
eski ürün olduğu ve yeniden
piyasaya verilmemesi
durumunda bozulma olasılığının
artacağı öne sürülüyor.
REFAHYOL hükümetinin iş
başına geldikten sonra Irak'la
siyasi ve ticari ilişkilerin
eeliştirilmesi çalışmalan ve
fcerkük-Yumurtalık Boru
Hattı'nın açılması için yaptıği
baş\ uru. Türkiye"deki gıda •
toptancılannı. "petrol ' '
karşılığında hububat-bakliyat
satma" düşüncesine itti. Bunun
sonucu ellerindeki eski ürünleri
stoklama yoluna giden
toptancılar. iç piyasadaki arzı da
\ BAKLİYATTAIRAK
j ZAMMI
CİNSİ
Stok öncesj
fiyatfTL)
Kurufasutye
Barbunya
60bın
55bın
Nohut
K-Meramek
Y. Morcıınck
60bın
45bin
35bin
Bulgur 35 bin
60 bin
42 bin
kıstılar. Böylece daha yeni ürün
tarladan piyasaya inmeden
fiyatlar geçen ağustos ayında
yüzde 10 ile 70 arasında
zamlandı. Bu zamlann önceki
gün açıklanan ağustos
enflasyonuna da etki ettiği
belirtiliyor. Toptancılann
zammına maruz kalan gda
maddelerinin başında yeşil
mercimek geliyor.
Ağustos ayı başında 35 bin lira
olan yeşil mercimeğin fiyatı
yüzde 71 oranında artarak 60 bin
liraya çıkarken, dargelirli
• sofralann temel gıda maddesi
ölan küru fasulye Irak
zammından nasibini yüzde 60
oranında aldı ve fiyatı 60 bin
liradan 95 bin liraya yükseldi.
Daha tarladan piyasaya bile
inmeyen yeni ürün barbunyanın
fiyatı yüzde 27
oranında artarken,
55 bin liradan 70
bin liraya çıktı.
Bulgur fiyatlan
yine aynı süre
içinde yüzde 20
artarak 35 bin
liradan 42 bin
liraya, nohut
fiyatlan yüzde 13
oranında artarak
60 bin liradan 68
bin liraya ve
kırmızı
mercimeğin fiyatı
yüzde 11 oranında
artarak 45 bin
liradan 50 bin
liraya yükseldi.
Gıda toptancısı
Mehmet Reis,
'••'
:
"''
;
' Irak'taki petrol
boru hattının
yeniden açılmasının gündemde
olduğu günlerde birçok
toptancının "Belki, petrol
karşılığı elimizdeki gıda
ürünlerini satarız" dı>e
düşündüklerını ve ellerindeki
malları stokladıklannı
ifade etti. Piyasadaki mal
arzının biranda düştüğünii ve
fiyatlann bu nedenle hızla
yükseldiğini vurgulayan Reis.
"Vadeler kısıidı ve ticari
sirkülasyonlarvaşanıyor. Eğer bu
stoklar piyasaya sürülürse, mal
ara artar ve fiyariar yeniden
düşer' diye konüştu. Reis,
önceki gün açıklanan agustos ayı
enflasyonun yüksek çıkmasında
hububat ve bakliyatta yapılan
zamlann da önemli rol
oynadığını kaydetti.
Kararname Köşk'e çıktı
Otomotiv sanayicisi ithal otomobilin engellenmesini istedi
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su)- REFAHYOL hükümeti. Mer-
kez Bankasfna 50 bin mark yatı-
ran yurtdışmda çalışan işçilerin 0-
4 yaş otomobiller ile 0-5 yaş ma-
kineleri bedelsiz ithal etmelerine
olanak sağlayan karamameyi Cum-
hurbaşkanı Demirel'e gönderdi.
Kararnameye göre. gurbetçiler
otomobil ve makineler için güm-
rük vergisi ödemezken. 0 kilomet-
rede otomobil getirmeleri halin-
de, ek taşıt alım vergisini de yüz-
de 20 oranında düşük yatıracaklar.
Gümrük vergilerinin kaldınlması
nedeniyle devletin I yıllıkzaran-
nın 3 milyar dolara ulaşacağı bil-
dirildi. Sektörde, getirilecek araç
sayısının 50 bini aşması halinde
üretimin yüzde 50'ye varan oran-
da düşmesi bekleniyor. lstihda-
mın da aynı oranda düşeceği be-
lirtildi.
REFAHYOL hükümeti, yurt-
dışında çalışan tüm Türk vatan-
daşlanndan. Merkez Bankası'na
50 bin mark yatıranlara. 0-4 yaş ara-
sında otomobil ile 0-5 yaş arasın-
da makineyi gümrük vergisi öde-
meden ithal etmelerini öngören
karamameyi Köşk'e gönderdi.
Ekonomik Kurul'un önceki gün
yapılan toplantısmda son şekli ve-
rilen kararnameye göre, yurtdışın-
dan 0 kilometre otomobil getiren
işçiler ek taşıt alım vergisini de
yüzde 20 oranında düşük ödeye-
cekler. Hükümet. karamameyi ha-
zırtarken, otomotiv ve makine sek-
törtemsilcilerinin ıthalattakı güm-
rüklerin kaidınlmasının ardından,
getirilecek araç sayısına sınırlama
konmaması durumunda sektörle-
rin büyük darbeye uğrayacağı, üre-
timin ve istihdamın yüzde 50 dü-
şeceği yönündeki uyarılan dikka-
te almadı. İthal edıİebilecek araç
sajssınâ sınırlama getirilmedi. Alı-
nan bilgilere göre. devletin güm-
rük vergilerini kaldırması nede-
niyle 1 yıllıkkaybıda 3 milyar do-
lara ulaşacak.
DSP Grup Başkanvekili Hüsa-
mettinÖzkan. kararname ile vüz-
binlerce işçinin işsiz kalacağı, sek-
törün üretimınin düşeceğini vurgu-
layarak. "Türkiye makine çöplü-
ğü haline getiriJecek" uyansında
bulundu.
Özkan, düzenlediği basın top-
lantısmda "Kararname çıkarsa,
büvük çabalarla elde edilen bu
avantaj ortadan kalkacaktır" de-
di. Özkan, kararnamenın çıkması
durumunda sektörün karşılaşaca-
ğısorunlan şöyleözetledi: *Bu uv-
guiama üe ilk aşamada bir yıl içe-
risinde 100 bin aracın getirilmesi
söz konusudur. Otomotiv üretimi
yapan 16 bü> ük işletme 25(N) satış
ve bakım serv isleri. distribütör it-
halatçılannın faaliveti büvük öl-
çüde son bulacaktır. Bu kesimler-
de\akfaşık300 bin kiş,i>e işolana-
gı sağlanmaktadır.Bu sektörün çe-
şhli bulümlerinde istihdam edilen
binlerce mühendis. \ üzbinlerce ara
kalifhe elemamn \e işçinin işsiz
kalmasına vol açacaktır. Bu da be-
raberindesosyal çöküntü vetoplum-
sal çatışma getirecektir."
Mercedes-Benz ve çevre
M
ercedes'inyeniV-
Sınıfı Ispanya'da
Vitoria'da üretili-
yor. Bu fabrikayı modern-
leştirmek için 700 milyon
DM harcanmış ve bu sa-
yede çev-
reyi koru-
yan yüksek
teknolojili
bir fabrika
oluşturul-
muş. Oto-
mobil bo-
yalarında
eskiden
kullanılan
çözücüler
yerineartık
su kullanı-
lıyor. Ama
su kaynak-
lı boyaların
uygulan-
ması daha
zor ve bu
nedenle
boya atöl-
yelerinin
çok daha
yüksek
standartta-
ra sahip ol-
ması gerekiyor. V-Sını-
fı'nın boyası kururken üze-
rine toz yapışmasını ön-
lemek için Avustralya'dan
getirilen devekuşu tüyle-
ri kullanılıyor. Araba yıka-
ma yerlerindeki dönerfır-
çalar gibi çalışan tüyler,
verilen elektrostatik güç
sayesinde tozlan mıkna-
tıs gibi kendine çekiyor. Su
kaynaklı boyalar kullanıl-
ması sayesinde boya iş-
leminde atmosfere karı-
şan çözücüler üç dört kg.
azaltılmtş. Araçların bo-
yanması için de robotlar
kullanılıyor. Astar boya-
dan sonra, boya robotla-
rının döner memelerin-
den çıkan boya damlala-
nna birkaç bin voltluk ar-
tı (+) elektrik yükü verili-
yor ve aracın gövdesi de
eksi (-) kutup olarak gö-
rev yapıyor. Bu sayede,
boya damlaları elektro-
manyetik alanın çekim et-
kisiyle dümdüz giderek
yerine ulaşıyor ve bütün
boya aracın gövdesine
ulaşıyor. Böylece boşa
harcanan bo-
ya enazaindi-
riliyor. Araç
başına 1.5 kg.
civannda bo-
ya tasarrufu
lyapılmış olu-
yor.
Boyama iş-
leminden ka-
lan artıklan te-
mizlemek ve
yeniden kul-
lanmak için
Mercedes ta-
rafından bir
yeniden kulla-
nım işlemi ge-
lıştirilmiş. Bo-
yadaki kimya-
sal bölümler
birkaç kez iş-
lemden geçi-
riliyor ve son-
ra yeniden kul-
lanılıyor. Kalan
artıklar ise en
son teknolojiye sahip bir
arıtma tesisinde temizle-
niyor. Aracın ömrü ta-
mamlandığında plastik
parçaların yeniden kulla-
nılabilmesi için her bir
plastik parçada ağırlığını
ve kullanılan plastiğin
özelliğini gösteren işaret-
ier bulunuyor.
Mercedes-Benz'den yeni
minivan: V-Sınıfımerika'dan sonra Avrupa'da da il-
görmeye başlayan çok amaçlı
îraç (MPV) sınıfına Mercedes'ten
de bir model geldi. V- Sınrfı adı verilen kü-
çük minibüs tipi araç, büyüklük olarak
station ile minibüs arasında ve koltuk dü-
zenlemesine bağlı olarak 6 ya da 7 kişi
alabiliyor. Orta sıradaki koltukların geriye
dönebilmesi sayesinde yolculuk sırasın-
da arkada oturan dört yolcu yüz yüze
sohbet edebiliyor. Arka koltuklann arasın-
dan çıkan açılır masa yolcular tarafından
hareket halindeyken ya da dururken çe-
şitli amaçlar için kullanılabiliyor. Sürücü
ve ön yolcu kottuğu dışındaki kottuklaryer-
lerinden kaldınlabiliyor ve çeşitli şekiller-
de yerleştirilebiliyor. Bu sayede, aracın
içinde yedi kişi ve 581 litre hacminde ba-
gaj ya da iki kişi ve tavana kadar yüklen-
miş durumda 4564 litre bagaj taşınabili-
yor.
Mercedes'in V-Sınrfı minivanı rakiple-
rinden daha iri. 4.66 m. uzunlugundaki ara-
cın yüksekliği 1.84 ve genişliği de 1.88 m.
Bu genişlik ve yükseklik sayesinde V-Sı-
nıfı rakiplerine göre yolculara daha fazla
hareket alanı ve bagaj alanı sağlıyor. Şu
anda V-Sınıfı'nda iki motor ve üç de ak-
sesuvar seçeneği sunuluyor. 2.3 litrelik
benzinli motor 148 beygir gücünde ve iki
tonluk V- Sınıfı'nı 14.5 saniyede sıfırdan
100 km/s hıza ulaştınyor. Son hızı ise 176
KISA KISA
• Otosan, Ford Escort GHJA1.6 ve 18'lerin Sedan ve Hatch-
back modellerini piyasaya sundu. 97 model oJarak sunulan Es-
cort GHİA, krom ön ızgara ve arka plaka çerçevesi, gövde ren-
ginde tampon, ayna ve kapı kpllanna sahip.
• Mazda, binek otomobil üretiminde 20 milyon adete ulaştı. Yeni
tasanmı ile pazara sunulan lüks otomobil sınıftndaki Sentia,
Mazda'nın otornobii pazanna stınduğu 20 milyonuncu otomobil
oldu.
• Bu yılın ilk altı ayında Otosan 3.6 trilyon lira kâr etti. Şirketin
kân geçen yılın aynı donemine göre on beş kat arttı. Geçen yılın
ilk yarısında 1.7 trityon kâr eden TOFAŞ bu yılın aynı döneminde
3.1 trilyon kâr etti.
km/s. Yakıt tüketimi 100 km'de ortalama
11.6 litre. Yine 2.3 litrelik turbo dizel mo-
tor ise 98 beygir gücü sağlıyor ve aracı
20.6 saniyede sıfırdan 100 km/s hıza ulaş-
tınyor. Bu motorla V- Sınıfı'nın son hızı 156
km/s. Yakıt tüketimi 100 km'de ortalama
8.8 litre dizel yakıtı.
V-Sınrfı da diğer bütün Mercedesler gi-
bi içindekileri ve trafikteki diğer insanlan
en iyi şekilde korumak üze re tasarian-
mış. Burun bölümünün normal otomobil-
lere göre daha kısa olması nedeniyte ek
koruma destekleri yerleştirilmiş. Merce-
des'in kendi yaptığı çeşitli çarpışmatest-
lerinde aracın içindekilerin hafif yaralarla
kurtulduğu belirtenmiş. V-Sınıfı'nda sürü-
cü ve önde oturan yolcu için hava yastı-
ğı ve gergili emniyet kemerleri veABS bü-
tün modellerde standart olarak sunulu-
yor. Neden yan hava yastığı bulunmadı-
ğı sorusuna Mercedes yetkilileri buna ge-
rek duyulmadığı cevabını verdi. V-Sınrfı'nın
tabanı yüksek o\duğu için yandan çarpış-
malarda koruma sağlıyor ve içindekiler
üzerinde yan hava yastığı kullanılmasını
gerektirecek miktarda bir güç oluşmu-
yor. V-Sınıfı'nın en çok vurgulanan yeni-
liklerinden biri de arkada kullanılan hava
süspansiyonuydu. Bu sayede yay ve
amortisörler yük ve yol koşullarına göre
kendi kendine ayarlanıyor. Bu Merce-
des'teki ilklerden biri de Mercedes Benz'in
ürettiği ilk önden çekişli otomobil olma-
sı. Motor ve vites kutusu önde enlenme-
sine yerleştirilerek daha fazla kullanım
alanı ve düz bir taban elde edilmiş.
Mercedes V-Sınıffnın joystick benze-
ri hareketlerle çalışan vites kolunu herkes
çok beğendi. Otomatik vitesli şanzıman-
lar da insanı kolaylığa alıştırıyor. Merce-
des uzmanlannm 0.34'e indirmeyi başar-
dığı hava sürtünme katsayısı yüksek hız-
larda da aracın dengeli ve güvenli olma-
sını sağlıyor.
Standart olarak zengin bir aksesuvara
sahip V-Sınrfı Mercedeslerin Almanya'da-
ki fiyatlan 53 bin DM ile 63 bin DM ara-
sında değişiyor.
Tariş fiyat acıkladı
Uzüm 82 bin 500 lira
İZMİR (Cumhuriyet Ege
Bürosu)-Tariş. 1996-97
döneminde birlik adına
yapacakları çekirdeksiz
kuru üzümün alım fiyatını.
82 bin 500 lira olarak
acıkladı. Tariş Üzüm Birliğı
Başkanı Ali Rıza Türker.
bu yıl üzüm rekoltesinin
Türkiyegenelinde 171 bin
ton olduğunu, birlik olarak
yaklaşık 50 bin ton alım
yapacaklannı söyledi.
Fiyatlann belirlenmesinde
ülkemiz ve dünya rekoltesi
ile üretici maliyetlerini göz
önüne aldıklarını belirten
Türker, tüccann açıklanan
fiyatı yüksek bulmasını
eleştirdi. Tariş. Tekel ve
tüccann bu yıl sezona
stoksuz girdiğine dikkat
çeken Türker. "Tüccar bizi
İran iizümü almakla tehdit
ediyor. İran'dan üzüm ithal
edip. bunu Türk üzümüyle
kanştırmak, ihracat
pazarlannda sıkıntılar
vaşatır. Tüccar, üretkiden
kaiiteli iizümü 1 dolardan
daha ucuza alarnaz" dedi.
Türker. alımlan devlet
desteksiz yapacaklannı da
v urgulayarak. "Ödemeleri
Tariş'in imkânlanyla
vapacağız. Devlet bize
sadece düşük faizli kredi
verecek. Malivetlerimizi ve
pivasa koşullannı dikkate
alarak, pivasava girmek
zorundavız" dıve konuştu.
IŞÇEVEV EVREMNDEN
ŞÜKRAN SONER
Yerli MalıEn son bizim kuşaklann çocukluğunun okul çağının
güzel anıları arasında "Yerli Malı ve Tutum Haftas/"nın
da önemli bir yeri vardır. Tabii ki en çok haftanın şöleni
saydığımız, evden getirilen her tür yaş ve kuru meyveyi
yiyerek yapılan kutlamayı severdik.
Atatürk devrım ve ilkelennin, Türkıye'nin sanayileşe-
rek ve üretım artışı ile kalkınacağı ideolojisınin bir parça-
sı olarak düşünülmüş hafta ile genç insanların bilincine
kımi değerler kazınmış olurdu. Bizim kuşaklann sonra-
dan solcu olan gençlerinin, emperyalizme karşı duyarlı-
lıklarında, petrol çıkar kavgası çatışmasında "milli pet-
rol" kampanyalarının sahibi olmalarında çocukluktan ka-
zanıjmış bu değerlerin payı olduğunu düşünürüm.
Özellıkle Doğu Bloku'nun parçalanması. serbest pi-
yasa ekonomisi adına "Dünyada geçerlı tek ıdeoloji var-
dır" sloganı ile yola çıkı/masından sonra, dünyaya, özel-
likle de azgelışmiş ülkelere bu değerlerin tam karşıtları
pompalandı.12 Eylül veözalizm, Türkıye'ye çağ atlatma
adına, "dünyayaaçt/ma, boltüketim"sloganları ileogü-
ne kadar geçerli olan ideoloji ve değerleri tutuculukla, di-
nozorlukla yargıladı. Çok da başarılı oldu. 65 yılda kaza-
nılmaya ve korunmaya çalışlımış değerler 15 yılda uçup
gıtti. Günümüz köşedönücüsü, çalışmadan, üretmeden
çok kazanmaya ve en pahalı yabancı markadan olmak
üzere gücünün yettiğini tüketmeye bakıyor.
Türkiye hızla kalkınan, sanayisini geliştiren bir ülke ol-
ma yolundan, ucuz ve açık pazar olma yoluna kayıyor.
Elbette, çağımızda gümrük duvarları ile korunmuş, kali-
te ve gerçek üretımden payını almamış, pahalı ve kötü
yerli malın savunulması yapılamaz. Kötü montajla, işçı sö-
mürüsü ve yüksek fiyatla büyük kârlar sağlayanlar, "sa-
nayici" olarak baştacı edilemezler. Ama bir yanlıştan dö-
nülmesinin yolu çok daha büyük bir yanlışa sapılması ola-
bılir mi?Ne ilginçtir ki tek ideolojınin, yeni dünya sömü-
rü düzeninın bekçıliğıni üstlenmiş, bu sömürü düzenin-
den en büyük payı alan ülke ABD'de, dünyaya ve oize
pompalanan ideolojınin ilkelerinın çok farklısı yaşanıp
uygulanabiliyor. Bizde ilkellik. gericilik olarak sunulan
"yeıiimalıkullanma, tutum"kampanyalarının, günümüz-
de en âlâları ABD'de yapılıyor. ABD işçı sınıfı, sendika-
cılık hareketinın öncülüğünde. yerli sermayenin desteğın-
de düzenlenmiş güçlü kampanya, mitıngler yıllardır ara-
lıksız sürüyor. ABD sendikacılık hareketinın bu kampan-
yalarından bazılarını yakından izleyebilmiş, yaşamış biri
olarak, yerı geldikçe bu çelışkınin altını çızmeye çalıştım.
Yeni dünya sömürü düzeninde sömürü pastasından
en büyük payı alan, uluslararası tekellerın önemli bir ço-
ğunluğunu barındıran dünyanın en zengin ülkesinde, iş-
çilerin işsiz kalmaması, işletmelerın iflas etmemesi için,
ekonominin çökmemesi için toplumun yerli malı kullan-
ma ve tutumlu olmaya özendırilmesine gereksınim du-
yuluyor. Ne acıdır ki bizim gibi ayakta kalması çok zor,
sanayii. üretimi kolaylıkla çökebılecek ülkelere ise tam ter-
sı ideoloji pompalanırken, ne sermaye cephesı, ne sen-
dikacılık hareketi ne de siyasi arenadan cıddi bir karşı çı-
kış yaşanmıyor. Dahası özellikle sermaye ve sağ siyaset
arenası, yeni dünya sömürü düzeni ideolojisınin bayrak-
tarlığını üstleniyor.
Sonra da bu düzenın sonuçları ile yüz yüze gelenler,
canları yandığında avaz avaz bağırıyor. Bugünlerde oto-
mobil sanayıcilerinin bir kararname nedeni ile başları çok
ciddi dertte. ilk kez otomobil sanayn işverenleri, diğer iş-
verenlerin "Bizim de başımıza bır benzeri gelebilir" kay-
gısı ile verdiklerı destekle. hükümetin yurtdışından kul-
lanılmış araç ıthalı kararına karşı, yanlanna işçi sendika-
lannı ve işçilerı çekmış olarak bir kampanya ile şiddetli
bir karşı çıkışın hazırlığındalar. Kararname umulduğu gi-
bi Cumhurbaşkanf ndan gerı dönmez, bır bıçimde yürür-
lükten kalkmazsa, otomobil sanayıının iflasından, yüzbin-
lerce işçinin ışsız kalmasından söz edilıyor. Bu nedenle
hükümet, ciddi protesto eylemlerınin başlatılması ile teh-
dit ediliyor.
Olay bır kararname ile bağlantılı önemli bir sanayici ve
işçi grubunu bırden etkilediği ıçın dikkat çektı ve ciddi
tepki yarattı. Aslında bütün sanayi ve üretim alanlarına
yönelik olarak yıllardır, alıştıra alıştıra bu türden bir ge-
çiş, toplumsal tepki olmadan yaşanıyor. Türkiye en iddi-
alı olduğu sanayi ve üretim alanlarında da 15-16 yıl için-
de üretici konumdan, dışardan ithal eden ülke, pazar ko-
numuna geçti. Oransal ve sayısal olarak çok önemli üre-
tim kayıplarına uğrarken işçileri işsiz kaldı. Tarım alanın-
da bile üretim gerilemesi ile bırlıkte çok büyük bır yok-
sullaşma yaşanıyor. Biryandavitrinlerde en lüks, en pa-
halı markalarının ürünleri, diğer yanda katlanan işsizlik ve
yoksullaşma... Türkiye hızla bir yerlere yuvarlanıyor.
Şimdi otomobil sanayiine yönelik kararnamede can-
ları yandığı için çok fazla bağıran işveren örgütlerimizin,
ideologlarının, yılların ıdeolojik koşullanması ile kabul et-
melerı çok güç. Ama başlattıkları ve toplumdan destek
beklediklerı kavganın ideolojisinde "yeıii malına sahip
çıkma, tutumlu olma" ilkeleri saklı. Yoksa araba alacak
ve kullanacakların günlük çıkarları, kullanılmış da olsa dı-
şarıdan gelecek ucuz arabaların serbest ıthalatından ya-
na. Kendi canları yanıp, çıkarları öyle gerektirdiğinde, bi-
zim alay ettıkleri değerlerimize sahip çıkıyorlar. Ne yap-
sak dersiniz? "Bugünlere kadarnerelerdeydiniz?"deyip
acı acı gülmelı. geçmeli miyız? Yoksa zaten çok yetersiz
olan sanayiin daha da yok olmaması, asıl yüzbinlerce iş-
çinin acımasızca sokağa atılacağı gerçeği karşısında,
yanlarında mı olmalıyız?
Sorması bile abes. Belli kı onlara göre çağdışı biz di-
nozorlar hükümetin kararnamesınin karşısında yerimizi
almış, yeni dünya sömürü düzeni ideolojisınin kendi bin-
diklerı dalı keserek de olsa çığırtkanlığını yapan işveren
örgütlerimizin bu konuda yanlarındayız. Yozlaşmış lıder
kadroları ile moral çöküşü içindekı sendıkalarımızın cid-
di bır hak kavgası verebileceklerıne pek ınancımız olma-
sa da vereceklerini söyledikleri kavganın sonuna kadar
yanında olmaya hazırız.Bu kararnameye karşı verilebile-
cek başarılı bir kavganın, başka olup bıtenler üzerine de
gözlerimizi açabileceği, gidilmekte olan yanlış biryolu da
gösterebileceğıni ummak istiyoruz
4 Mevsimin Hu?urla
Yaşanacağı MEKÂNLAR
SON 5 VİLLA SÜPERLUX
ÖZERfNDB
VADEL! SATIŞ
Seçkin ve saygın hir ortaııun giizellikle-
riııe. sitemizi ^ördüğüııüzde karar vere-
ceksiniz. ZEYTİNALANI URLA'da Üç-
kuyulara 18 kııı. (sadece 15 dakika) trij>-
lex 5 oda, 1 saloıı, şömiııe, barbekü vs.
Müracaat: 0^32.766 25 55 - 0.232.365 9714