Katalog

20 EYLÜL 1996 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Projesi ve kaynağı bile olmayan yatınmlan kısa vadede "büyük gelir kapısı" olarak anlattı EEFAHYOL hayal dağrtıyor Erbakan'dan garip benzetme Türkiye kurbanlık koyun' AİVKARA (Cumhurivet Bürosu) - Başbakan Nec- mettHi Erbakan. tkinci kay- nak paketi içitı Başbakan Yardımcısı veDışişieri Ba- kanı TansuÇifleriedüzen- lediğt basın topîantısında, yüksek faizie devlete kay- nak yaratma pianına ısındı- >- gıru gösterirken. Türkiye'yi de "kurbanhk kmun'a ben- zetti. Erbakan ve Çiller'in diin düzenledıkieri basın top- lantısı, koalisyon ortakJan- nın. protokoldeöngörülenin tersine "eşit dlçüde söz sa- hibi olmadıklarınt" ortaya koydu. Erbakan'ı toplam 1.5 saat dinieyen Çiller, an- cak kendisine yöneltılen sorular ûzerine yaklaşık 15 dakika kadar konuşabildi. Ismini vermedıği bir ya- bancının. "Türkiye büyfik , devlet olacak. ama nıevzu- aö u\«un dep" sözlcrıni di- • le getırerek salondakıleri , güldüren Erbakan, yurtdı- _ şında çaiışanlann Ziraat Bankası'na yatıracakları dövizler karşılığında en az yüzde lOgelirsaglayacak- lannı belirtırken, u Bu gü- zel bir gelirdir. onun için herkesetavsiyeedüir"öne- risiyle faızi de pazarladı. Başbakan, gereksimm du- yulan geliri vergi ve zam- îa degil. ülkenin özkaynak- lanndan sağladıklarını sa- vunurken. "Kurbanlık ko- yunun her parçası işe ya- rar. Getirdigimiz teklüİer, göriiyorsunu/ her yönüvle işe yanvor. Mübarek tek- lifler. Hayıriı olsun 7 * dedi. Hükümetin 1.5 ay boyun- ca çıkardığı tüm kararname. tebliğ ve yasalann Resmi Gazete'deyayımlanan foto- kopılenni "birinci kaynak paketinin uygulamaİarT olarak gösteren Erbakaa. u Şu 2 paket için vapılanla- n akalta isim başîığıyIa diz- sek 3 daktilo sa\ fasını aşar. Demokrasimiztıkırtıkırö- kırj ürümekredir. TBMM, 4 gûn olağanüstü toplandı, berke$piajiardagezerfcen r> diyerek. koalisyonun yo- gun çalışma yaptıgını anlat- maya çalıştı. Bedelsiz oto- mobil ithalatım da "işçinin yaranicm'" yaptıklannı sa- vunan Erbakan, "toplana- cak paralarla Hazine'nin borçlanniadankurtulacağı, enflasv onun düseceği,yaO- nmların artacagL, kurulan fabrikaiarda işçilerin çab- şacagı" gibi dolaylı bir çı- kantn yaptı. Erbakan, be- delsiz irhalata karşı çıkan sanayiciiere tepkisini gizle- mezken, "gûmrük birtiği intikamıaJındiğın izlenimj veren şu açıklamayı yaptı: "Gûnırük birhgine bir an evvel gireüm, rekabete ha~ zınzdjyeyıilarca ilan etme- dfler mi?Biz neyapıyvntz, buyurun eşit şartlarda re- kabet edin diyoruz. Bunu bizzatsanayicBerimizilan et- tfler, bö> lece giimrük birü- ğine girrldi Onlann arzu- su üzerine."* Erbakan"ın, bedelsiz oto- mobil itbalatı yapabilmek için Ziraat Bankasfna ya- tınlmasını bekiedikleri 1 yıl vadeli borç olarak gele- cek 3.5 milyardolan gelir olarak gösterirken, gümıu v ergilerimn kaldınlması ne- deniyle oluşacak 2 milyar dolarlık kaybı konu etme- mesi dikkat çekti. Cumhurbaşkanı SüJeyman Demird'le hükümet arasın- da bir gergınlik bulundu- ğu yönündeki anımsatma- larla ilgili soruya. "Böylebr $onı sorduğunuz için teşek- kürediyorum'" diyerek ya- nıt veren Erbakan. Kuzey lrak'taki jeriatçı muhalif grup Şeyh Osman ile Tu- nus'taki rejime karşı mü- cadele veren şeriatçılann liden Raşi» El Cannuşi'ye örtülü ödenekten para ak- tanldığına ili^kin haberle- rın doğru olup olmadıgına yönelik sorulan duyma- mazlıktan gelmeyi tercih etti.Gazetecilerin kaynak paketine ili^kin güliişme- leri üzerine sözlerinin ara- sında. "Gdrdüğünüz gibi hayal koBnşmu\'onız*' kar- şıiığını veren Erbakan, 11 Türkiye dikensiz bir gül olacak" dedı. Daha önceki açıklamala- rında, uygulamalanyla "son sosyalist dcvleti yık- tıkiannı" öne süren Baş- bakan Yardımcısı Çillerde. "Biz de\ letçi değfliz. Oevie- tin elindekiltri özel serma- yenin çok da\a i\i değer- İendireceğine inanıyoruz* 1 görüşünü dıle getirdi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- REFAHYOL hükü- metı, gerçekçı bulunmajan ve "hayal" olarak kabul edı- len tasarrufplanlarını, olma- yan yatınmlardan elde edıle- cek gelırlen. yeni rant saha- lan yaratılmasını içeren pro- jeleri 10 milyar dolarlık yenı kaynak paketı olarak kamu- oyuna açıkladı. Başbakan Nec- mettin Erbakan ile DYP Ge- nel Başkanı. Başbakan Yar- dımcısı ve Dışışleri Bakanı Tansu Çiller tarafından açık- lanan ıkınci kaynak paketinin temelinı, tütün ve alkolden er- ken vergi alımı. gecekondu- lara sertıfika, olmayan proje- leradma gelir ortaklıgı sene- dı satımı, Hazıne bonosu fa- ız gelırlerınden peşın vergi kesılmesı, sosyal gü\enlık ku- ruluşlannın mal varlıklannın satılması, SİT alanlarının ye- nıden düzenlenmesı yönün- deki yatınm ıçenneyen, yapı- sal birçözüm öngörmeyen ve kısa vadede gelir sağlamaya- cakprojeleroluşturdu Erba- kan, dün Çiller'le ortak dü- zenlediğı basın topîantısında. ıkınci kaynak paketinı açıkla- dı. Erbakan. konuşmasının başında ılk kaynak paketin- den 2 ayda 2 milyar dolar ge- lırelde edıldiğini. Etıbank'ın bankacıhk bıriminin de 3'e bölünerek satılmasına ilişkin kararın hazırlandığını söyle- dı. Erbakan'ın açıklamasına göre, son 2 ayda Süper Dövız Hesabı'na 2 yıl vadeli olarak 500 mılyon dolar yattı. Erba- kan. yurtiçındeki bankalar- dan alınan 1.2 milyar dolar- lık 2 yıl vadeli dış kredıyle. yi- ne devlete faız karşılığında borç verilen 500 mılyon do- lan "kaynak" olarak tanımla- dı. Başbakan Erbakan'ın açık- ladığı ıkınci paketteki 11 pro- je şöyle: Tütün ve alkolden erken vergi: Tütün mamullen veal- kollü ıçeceklerden bandrol uygulaması ile peşın vergi tah- silatı yapılacak. Böylece 3-6 avarasında erken vermalma- cak. Yeni uygulama ile halen satışı takıpedenayın25'ı ıtı- banyla ödenen vergi 3-6 ay öne çekilmiş olacak. 249 trıl- yon lırası kamu, 95 trilyon lı- rası özel teşebbüse ait olan vergilı üretim değerinin top- lam 150 trilyonluk vergi tah- sılatı planlanıyor. Erbakan, erken vergi tahsılatı nedeniy- le borçlanmanın azalacagını behrterek, borçlanmada uy- gulanan yüzde 10 faız yükü- nün kalkmasıyla 45 tnlvon lı- ralık tasarruf yapılacağını sa- vundu. Erbakan bu tasarrufu yeni bir gelir olarak tanımla- dı. SİT alanları tehlikede: Erneklı Sandığı. SSK ve Bag- Kur'un gayrımenkullerının satılması ıçın yasal düzenle- me yapılacak. Sosyal güven- hk kuruluşlannın ellerindekı gayrimenkullerın satışından 425 trilyon liralık gelir bek- lendıgıni açıklayan Erbakan, Emekli SandıgVna ait olan SİT kapsamında bulunan Ay- dın Dılek Yanmadasfnı da elden çıkanlacak araziler ara- sındagösterdi. Erbakan. SİT alanlarının yeniden gözden geçırileceğını de bildırerek. yenı rant sahalannın açılaca- ğının mesajını verdi. Kıv ınetli madenJerden ver- gi: Değerli maden ve taşlar ile bunlardan üretılen ziyııet eşyalan için vergi affına gıdı- lecek. Ellenndekı değerli ma- den ve taşlan bıldiren kuyum- culardan stokun yüzde 4'ü oranında vergi alınacak. De- ğer arttınmı eskiye dönük ola- rak vergi gelırı kapsamında tutulmayacak. Erbakan. ku- yumcuların stok bildırimin- de bulunmaları sonucunda 700 ton kıymetlı metalden 29 tnlyon lıra, kıymetlı taşlardan da 5 trilyon lıra olmak üzere yaklaşık 34 trilyon lıra gelir bekfendiğini kaydetti. Bu sto- kun bıldirilmesı nedeniylege- lecek yıllardan da 64 trilyon liralık ek vergi geliri elde edı- leceğıni savundu. Döviz hesabı verii otomo- biJe indirim: Yurtiçındeki yer- Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller açıkladı 'IMF <den yeni anlaşma istenecek'ANKARA(CumlrarhvrBüfosu)- RE- FAHYOL hükümetı de Lluslararası Para Fonu'nun (IMF) kapısı nagidecek. Başbakan Necmettin Erbakan, "serma- yeninuşağT olarak tanınıladığı IMF'ye ılışkın sorulan "Hangi konuda konu- şacağıma ben karar veririm" dıverek y anıt vermezken. hemen yanında otu- ran ortağı. DYP Genel Ba^kanı ve Baş- bakan Yardımcısı Tansu Çiller. "IMF iJeanIaşnıa\ıplanlıvoruz"dedı Erba- kan, dün Çıller'le düzenlediği basın topîantısında IMF'ye ılışkın sorulan or- tağınayanıtlatarak. konuya ılişkınaçık- lama yapmaktan kaçındı. Çiller soru- lar üzerine, ay sonunda ABD've yapa- cagı ziyarette IMF ile görüşülecegıni ve yeni bir anlaşma ıstemınde bulunu- lacağını bildirdı. Çiller. (MF'ye Hazine arsa ve lojman- larının satışına ilışkın projelerle. özel- leştirme programı ve sosyal güvenlik reformuna ilişkin düzenlemeleri prog- ram olarak götüreceklerinı belirterek. "IMPyieanlaşma planlıyoruz. Temas- larımız sürecek" dedı. Erbakan'ın IMF'ye ılışkın sorulan yanıtlamama- sı üzerine gazetecıler. "Sayın Başba- kanım. hem \ urticLh^mdeyurtdışı ka- muo>u si/in bu vöndeki göriişlerinizi duvmak istiyor" yönünde baskı yap- tılar. Erbakan. gazetecilerin muhalefet- teyken "sermayenin uşağT olarak ta- nımladıgı IMF ile ılışkilerkonusunda açıklama vapmaii yolundakı ısran üze- rine. "Hangi konuda ne konuşacagıma. müsaade edin de. ben karar veririm" diyerek tepkı gösterdi. Erbakan. bazı kanallardan canlı olarak yayınlanan basın topîantısında, ısrarlara karşın IMF konusunda hiçbir açıklama yap- madı. Muhalefet partileri REFAHYOL'un açıkladığı ikinci kaynak paketine sert tepki gösterdi 'Mezar ekonomisi başlaüyorlâr^. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Muhalefetten kavnak sıkıntısı çeken hukümete sert tepkı geldi. ANAP Genel Başkan Yardımcısı Edip Safter CaydaİL hükümetin. mezarlıklardan medet umar hale geldiğini belirterek "54. cumhuriyet hükümeti, mezarhk ekonomisi başlatıyor" dedi. ÇHP Genel Sekreter Yardımcısı Birgen Keleş de hükümetin iflas etmiş füccargibi davranarak varlıklannı sattığını söyledi. Gaydalı. dün düzenlediği basın topîantısında, hükümetin 2. kaynak paketinde. mezarlıklann da kaynak aracı olarak öngörüldüğüne dikkat çekerek "Dirilerden ümidini kesen hükümet, ölülerden medet umuvor. Herhalde bundan sonra ölülerin sınıllandınlnıası gündeme gelecektir" diye konuştu. RP'nin. muhalefetteyken "bülbül kesildiğini". iktidarda ise "dut yemeyi tercih ettiğini" \ urgulayan Gaydalı. kaynak paketinde yabancılara mülk satışı yolunun açılmasının da yer aldığına dikkat çekti. Başbakan Erbakan'ın muhalefetteyken iktidarlan bu uygulamaya taraf olduklan gerekçesıyle "Batı takiitçiliğivle" suçladığını vurgulayan Gaydalı, "Bu hükümet döneminde baa kavranılar değişmiştir. Ranriye \e faizin adı nema. zammın adı fivat ayarlaması, yalanın adı takjvyt ounuştur" görüşünü dile getirdi. Yurttaşlann yüzde 80'inin durumlanndan hoşnut olmadığinı belirten Gaydalı, Türkiye'nin bu hükümetten bir an önce kurtulması gerektiğıni söyledı. 'İflas etmiş tficcar gibi' CHP Genel Sekreter Yardımcısı Birgen Keleş, düzenlediği basın topîantısında özelleştirme gelirlennin sürekli bir kaynak olmadığını, 4046 sayılı yasaya göre bütçe açıklannı kapatmak için kullanılamayacağını belirterek hükümetin, kaynak sıkıntısını özelleştirme ile aşacaklarını açıkça ifade etmesını yasayı dikkate almadıldannın göstergesi olduğunu söyledi. Keleş. 54. hükümetin iflas etmiş tüccar gibi davranarak varlıklannı satmaya başladığını kaydederek "Halkın parası. halkın parası olacak" gibi ifadelenn. toplumu yapılan ışin doğruluguna inandırmak için söylendigıni bildirdi. leşik kışilere. 50 bın mark ya- tırmalan durumunda yerlı oto- mobi1lerdekı ek taşıt alım ver- gısıni yüzde 20 oranında dü- şük ödeme olanagı tanınacak. Projeye göre. 10 bın yerli ara- cm satılması halınde, Hazı- ne'ye 500 bın marklık bir yıl vadeli yenı kaynak saglanacak. Su satılacak: Manavgat. Göksu ve Köprü çaylanndan denize dökülen su satılacak. Önce Manavgat üzerınde ya- pılacak bırincı grup tesıs ta- mamlanlanacak. Tesısın ta- manlanması ıçın önce halka gelir ortaklıgı senedı satıla- cak. Özel bir şırkete de proje devredılecek. Projenın tamam- lanmasının ardından yıida 183 mılyon metreküp su satılarak 91.5 milyar dolar gelir elde edılecek. Akaryakıta solvent kanş- tınJması önk'necek: Akarya- kıta kaçak kanştınlan solven- tin ithalatına fon getınlecek. Bu çerçevede. kışişeler sol- vent yerine akaryakıt kulla- nacaklar. Erbakan. solvent ka- rıştınlmaması nedenıyle akar- yakıt kullanımından saglana- cak ek vergi gelırının 20 tnl- yon lıra olacağını savundu. Özelruristiksahalanntah- sisi: Tunstık tesıslenn. arsala- nn hısselerinın dığer ülke va- tandaşlarına satılabılmesıne olanak tanınacak yenı bir dü- zenlemeve gıdilecek Erba- kan. daha çok kıyı ve orman- larda yeralan bu arsalann ya- bancılara satışından 8 tnlyon lıra gelir beklendığını behrt- tı Gecekondu bölgelerinin modernleştirilmesi: Sehır mer- kezlennde yer alan ve rantı artan gecekondu bölgelennın modernleştirilmesi ve artan rantın kamuya aktanlması amacıyla, 31 femmuz 19% ta- rıhınden önceyapılmış gece- konduların sahıplerıne, hıs- selen oranında sertifika ven- lerek, ınşa edılmış ve edıle- cek uydu kentlerde konut sa- hıbı olmalan saglanacak. Ser- tıfika satışından 20 trilyon lı- ra kaynak beklenıyor. İJeriki kârlara katılım pa- yı: Erbakan, yapılması düşü- nülen, ancak daha projelerı. ıhalelen bıle hazırlanmayan 3. bogaz köprüsü, Çanakka- le Boğazı köprüsü, tüpgeçıt gıbı yatırımların ıleride do- ğacak gelirlennin bellı bırora- nının, çıkanlacak gelirortak- lığı belgelerı aracılığı ile sa- tılmasının planlandığını, bu- radan 10trilyon liralıkbirge- lır beklendığını belırtti. Faizden peşin vergi: Gelır Vergısi Yasası'nda kamu kâ- ğıtlan olarak tanımlanan dev- let tahvılı ve Hazıne bonosu faızlennden ve Toplu Konut tdaresi ile Kamu Ortaklıgı tdaresf nce çıkanlan menkul kıymetlerin faız gelırlerin- den 1997 yılından itibaren sto- paj yöntemiyle yüzde 10 ora- nında peşin vergi kesılecek. Yasaya göre. faiz gelirlennden 1997yılından itibaren beyan- name yöntemiyle vergi kesi- lecekti. Ancak bu yöntemle vergi gelirleri ancak 1998 yı- lından itibaren alınabilecektı. Erbakan, verginin ilgili ya.->a- nın çıkmasınm ardından satı- lacak bonolann faız gelırienn- den kesıleceğinı belirtırken, bu yöntemle gelecek yıl 170 trilyon liralık kaynak bekledık- lerini söyledi. Cep telefonlarının fiyatı yükseltüecek: Gep telefonla- rının aylık sabıt kesıntı bede- li 5 dolardan 10 dolara çıkanlacak. ÇIFTÇİ DOSTU / SADULLAH USUMÎ Özal döneminden beri Türkiye'de bir özelleştirme furyası yaşıyoruz. An- cak, konu ülkemızin ve halkımızın ge- leceğini etkileyecek kadar önemli ol- duğu halde, özelleştirmenin nasıl ya- pılması gerektiğini tartışmaktan kaçı- nıyoruz. Aynca "Özelleştirme böyle ol- maz" veya "Bunun adı yağmadır" di- yenlere de tahammül ediyoruz. Ufuk Söylemezgibi bazı bakanlanmızeleş- tiri getirenlere "Ekonomikgericiler, ide- olojik yobazlar" diyebilecek kadar ile- ri gidebiliyor!.. Milletin haklannı savunmanın ne za- mandan beri gericilik sayıldığını biz bi- lemiyoruz. Ama, milletin malını mülkü- nü çarçur etmenin ve o insanları açlı- ğa mahkûm edecek uygulamalann ge- ricilik olduğu kesın. Üstelık. bu tür 6ü- şünceler ve uygulamalar artık ortaçağ- larda kaldı. Tansu Çiller, Ufuk Söylemez ve on- larla aynı göruşleri paylaşanların tem- cit pilavı gibi ortaya attıkları bir görüş var... Hemen herfırsatta "Artık serbest pazar ekonomisini uyguluyoruz. Batı- lı ülkelere ayak uydurmak istiyorsak biz de özelleştirmemizi tamamlamalı- y/z'diyorlar... Batılı ülkelerde serbest pazar eko- nomisi uygulandıgı doğru. Ancak, o Jlkelerde pazar, sanayicisinden, tücca- •ından çiftçisine, esnafına, emekçisine <adar herkese serbest... Ayrıca, işçi- îini, memurunu koruyan sendikaları, ıoldinglerin sömürüsüne karşı üreti- :ileri ve tüketicilerı koruyan kuruluşlar rar... Yasalar, insan haklan var... En inemlısi adalet var!.. Bizde ıse tam tersi. Pazar, sadece loldinglere, sanayidlere, tüccaraaçık... Her şey Holdingler îçinî SEK çalışanlan ö/elleştirnıeve karşı çıkıp, topJanrılar vapmışlardı. Üreticilere ve tüketicilere tam kapalı. Holdingler, sanayiciler ürettikleri ürün- lere istedikleri an, istedikleri kadar zam yapabilırler. Ama, çiftçi kendi ürettiği ma- lı istediği fiyattan satamaz. En önemli ürünlerin fiyatlannı hükümetler tespit eder. Göstermelik olarak fiyatları baş- ka kuruluşlar açıklasa bile kararı veren gene hükümetlerdır. Batı'ya benzer yanımız yok 1934 yılından sonra Türkiye'de de çıkar çevrelerınin sömürüsüne karşı üreticiyi, tüketiciyi koruyabilmek için tanmsal KİT'ler ve tanm satış koope- ratifleri kuruldu. Ancak, o günün koşul- lannda hepsinin yönetimi devlete bıra- kıldı. Ve... Böyle devam edip gitti... Hü- kümetler holdınglerden yana ise, bu kuruluşlar çıkar çevrelerine hizmet ver- di. Eğer, gelen hükümetler halktan ya- na ise, çıkar çevrelerinin sömürüsü bi- raz da olsa engellenebildi. Çıkar çevreleri kendilerine bu kadar- cık bile karşı çıkan kuruluşlara taham- mül edemediği için, 1980 yılından son- ra gelen asker ve sivil hükümetlere baskı yaparak tanmsal KİT'lerin ken- dilerine devredilmesini, tanm satış ko- operatiflerinin de batırılmasını, hiç ol- mazsa etkısız hale getirilmesinı istedi- ler. Bunun adını da "özelleştirme " koy- dular. Halbuki, batılıların anladığı manada özelleştirme bu degil. Batılı ülkelerin hemen hepsinde bız- deki gibi KİT'ler ve tanm satış koope- ratıfleri var. Ancak, bu kuruluşlar ne devletin gü- dümünde, ne de özel sektörün hizme- tinde. Hepsı özgür ve çıkarları bu kuruluş- lara bağlı olan üreticiler ve tüketicile- rin yönetiminde. Batılı ülkelerbu noktaya çoktan gel- di. Şimdi hangi sistemi getirirseniz, ge- tirın üreticiyi ve tüketiciyi sömürmek mümkün degil!.. Bizım hükümetlerimiz ise, özelleş- tirme adı altında 1934 yılından bu ya- na üreticileri ve tüketicileri yanm yama- lak da olsa koruyan tanmsal KİT'leri üç, beş kuruş karşılığında özel sektöre devrediyor. Tarım satış kooperatifleri- n'ı ise satamadığı için batırmaya çalı- şıyor!.. Hazırlanan bu ortamdan ancak "Tam bir soygun düzeni" çıkar!.. Ozel kuruluşlar baskı altında Eğer. Tansu Çiller'in dediği gibi Ba- tılı ülkelere uyum sağlamak istesey- dik, tarımsal KİT'leri özel sektöre sa- tıp savmak yerine, asıl sahibı olan üre- ticilere verirdık. Böylece SEK süt üre- ticilerinin, Et-Balık Kurumu da et üre- ticilerinin olurdu. Hem üretıcilerimız ko- runurdu, hem de hayvancılığımız geli- şirdi. Bu arada, tuketicilerimiz de yo- ğurdu, peyniri, tereyağını daha ucuza yerdi, sütü de daha ucuza içebilirdi. Özelleştirmede samimi olmadığımı- zı gösterecek başka örnekler de vere- biliriz. Daha önce de belirttiğimiz gibi, tarım satış kooperatifleri birlikleri hâlâ devletin güdümünde... Koperatif or- takları yönetim kurulunu ve başkınını seçiyor. Ancak. genel müdürünü hükü- met atıyor. Kooperatiflerin alım-satım fiyatlanna kadar her türtü politikasını hü- kümetler tespit ediyor. ihtilaf halinde ge- ne son söz genel müdürlerin ve hü- kümetlerin oluyor!...Üstelik, hükümet- ler genel müdürleri atarken, koopera- tif ile ilgili kararlan alırken, çoğu zaman ortaklann seçtiği yönetim kurullanna da- nışmak gereğini bile duymuyor. Bir ba- kan milyonlarca kooperatif ortağının geleceği ile istediği gibi oynayabilı- yor!... Haydi diyelim ki, yasalara göre KlTler devletin malı olduğu için hükümetler on- laradına karar alırken kendini yetkili gö- rüyor. ancak, tanm satış kooperatifle- ri ve birlikleri özel. Hem de katıksız özel... Mal sahibi üreticiler... Herhangi bir özel şirket ne kadar özgürse, ko- operatifler de o kadar özgür olma hak- kına sahipLBuna rağmen devletin eli tarım satış kooperatiflerinin yakasında. Özelleştirme sloganı altında tanmsal KİT'leri satışa çıkarırken, asıl özgür ol- ması gereken kooperatiflerin yönetim- lehni serbest bırakmıyor. KİT'leri satarken her türlü zorlukla- ra ve dırenişlere katlanıyor, ama iki da- kikada geçebilecek bir yasa ile zaten özel olan kooperatifleri özgürlüğüne kavuşturuyor!... Özel kuruluşlara bile baskı yapmakta devam eden bir hü- kümetin "özelleştirme" ile ilgili sözle- rine kim inanır? YORUM OZTIN AKGUÇ Insani Düşünce Kuzey Irak'taki ABD işbirlikçilerini, CIA ajanlannı kurtarmak için gerekçe bulundu: "insani düşünce." Türkiye, büyük bir olasılıkla kendi aleyhine de çalış- mış, yabancı bir ülkeye satılmış işbiriikçilere, ABD ajanlarına, "insani düşünce" alalaması ile özel ola- rak Habursınırkapısını açtı. Kendi vatandaşına kar- şı davranışta pek insani düşünceye yer vermeyen, bizim muhafazakâr, milliyetçi, adil düzenci hüküme- timiz, ABD işbir/ikçilerine, CIA ajanlanna karşı çok duyarlı, çok ince düşüncelı davranarak insancıl ke- sildi. İnsani düşüncelerle hareket edilmesi gereğini anımsadı. Son gelişmelerle, ajanlar ile işbirlıkçileriyle Kuzey Irak'ı, Ortadoğu'yu kanştıran, kendi güdümünde bir Kürt devleti kurma peşinde olan gücün ABD oldu- ğu anlaşılıyor. Dostluk adına, yeni dünya düzeni adı- na türlü gizli oyunlar çeviren ABD'nin, acaba Türki- ye'de ne kadar gizli ajanı, işbirlıkçisi var? Bunlar hangi düzeyde görev yapmaktadırlar? Medyada, bürokrasıde, politikada, iş âleminde işbırlikçı var m;? Zamanla bunları da ögreneceğiz; herhalde insani düşüncelerle bunları da kurtaracaklar çıkacak. Öteden beri yinelediğimiz bir tanımız var; bizim sağcı milliyetçilerimiz Türkiye'nin çıkarlanndan çok, ABD'nin çıkarlarını kollar ve korurlar. Son işbirlikçi ajan kurtarma operasyonu da biranlamda bunu ka- nıtladı. ABD, 12 Eylül darbesini destekleyerek, bu- na ön vererek kendi çıkarlarını en iyi kollayacak bir ikilinin, Evren - Özal ikilisinin ıktidara gelmesine uy- gun ortam hazırlamıştı. Bunun yarannı iran-lrak sa- vaşında, daha sonra Körfez bunalımında gördü. Ev- ren-Özal ıkilısınden sonra ABD'nin bir ıdeal ikili da- ha bulduğu görülüyor. Erbakan-Çiller ıkilisi, insani düşüncelerle işbirlikçi, ajan kurtanyor. ABD'ye Or- tadoğu'da destek veriyor, rahat bir nefes aldırıyor. ABD sıkı pazarlıkçı, kendisinın arka bahçesi ve- ya güdüm bölgesi olarak gördüğü ülkelerde, kendi- sine yandaş polıtıkacılan ve partileri şu veya bu şe- kilde destekleyerek gerektığınde görevımiz tehlike türünden senaryolar sahneleyerek, süper güç izle- nimini yaratarak, ABD'nin onayı alınmadan iktidara gelinemez gıbı ıletiler vererek çıkarlarını koruyor hem de çok ucuza koruyor. CIA bütçesinin herhalde tü- mü donanım, ulaşım, haberleşme gibi harcamalara gitmıyor; bir bölümü adam satın almada veya kira- lamada kullanılıyor. Kişıliksiz, niteliksiz, değer yargı- lan çarpık kışiler ucuza satıldıklarından ABD'nin işi kolaylaşıyor. Yeni dünya düzeni jandarmalığını pek maliyete katlanmadan yürütüyor. Kişi, günümüz yöneticilerini M. Kemal Atatürk'le karşılaştırdığında, Atatürk'ün büyüklüğünü daha iyi anlıyor. M. Kemal'in kişiliği, onurlu oluşu, direnci, savaşım gücü, ileri görüşlülüğü, Türkiye'ye çok şey kazandırmıştır. Türkiye, saygın bir ülke konumuna gel- mişken 1950'den bu yana mirası tüketmekle uğra- şıyor. Bağımsızlığına özen göstermeyen, uyduluğa ra- zı, dost (!) diye bir süper gücün peşine takılmış, onur, saygınlık gibi erdemleri bir yana itmiş bir ülke ne kalkınabilir ne lider olabilir ne de ağıriığı olan bir ül- ke konumuna gelebilir. Türkiye bunun en iyi örnek- lerinden biridir. Siz çıkarcı çevrelerin övgülerine bak- mayın; Türkiye 1950 yılından bu yana saygınlığını da, dünyada ulaşmış olduğu konumu da büyük ölçüde yitirdi. Böyle bir ülkenin vatandaşı olarak gerekli ve ye- rindetepkiyi gösteriyor muyuz? Kesinlikle hayır. Za- ten tepki versek böyle durumlara düşmeyiz. Kimi- miz olaylan, gelişmeleri algılayamadığından, neden- sonuç ilişkisı kuramadığından, kimimiz para sıkıntı- sı altında ezildiğinden, iş yitirmek, işsiz kalmak kor- kusuna kapıldığından, kimimiz adam sendeciliği- mizden, kimimiz de böyle bir düzende avanta yaka- lar, voli vurur muyuz bekleyişi ile tepkı göstermiyor. Kamunun olanaklannı, düzen bozukluğunu kendi çıkarlan doğrultusunda kullananlann, haksız varlık edı- nenlerin tepki göstermeleri, eşyanın doğasına ters düşer. Onlar olsa olsa düzeni daha da yozlaştırmak, argo bir deyimle tufa alanlannı genişletmek için tep- ki gösterirler. Sayın Erbakan'ın muhalefet döneminde doğru birtanısı vardı. Bir ülke Batı taklitçiliğiyle uydu ülke olarak biryere gelemez. Buna Doğu taklitçiliğini, şe- riat düzeni taklitçiliğini de eklersek daha yerinde olur. Sayın Erbakan ne yazık ki iktidar döneminde, bu doğru tanısı doğrultusunda da politika izlemiyor veya izleyemiyor. Dünyanın her yanında insani düşüncelerle yapı- lan girişimleri, uygulamaları desteklemek gerekir. Ancak insani düşüncelerde çifte standart olmaz. Kendi vatandaşına dahi insani düşüncelerle yak- laşmayan, ekonomik, sınıfsal, siyasal aynm yapan bir hükümetin, ABD işbirlikçilerine, CIA ajanlanna in- sani düşüncelerle yaklaştığına kim inanır? Olsa ol- sa Çiller'i eleştiren medyanın üzerine salınacağından söz edilen Çiller hayranı fanatik DYP'liler, alalamaya inanabilir. ŞİRKETLERDEN HABERLER • O\\K SİGORTA Bü>ükçekmece Be>likdüzünde inşa edilmekte olan Türkive'nin fuarcılık sektörünün en büvük vatınmı TÜYAP Fuar ve Kongre Vlerkezi'ni sigortaladL • BAŞAK SİGORTA dünyada heraün milyonlarca kişinin kullandığı Internet'teyenni aidı. Baş'ak Sigorta İnternet adresi: http: 'vwvv\.ba>ak.com.tr • KOÇ-UNISYSileSun \licrosystems ortakük kurdu. Koç-Lnis>s bundan böyleSun Microsystems'in yaalım ve donaıum ürünlerini pazariavacak. * • ALTINYILDIZ 9-13 Eylül 1996 tânhlen arasında Berlin'de 4 bin kişinin katıhmı ile yapılan 40"ıncı Avrupa Kalite Konferansı "na Türkiye"den katılan tek tekstil firması oldu. • NORDSTERN İMTA$ Sigorta, bün>esinde dört üretim şirketi bulunan Makine Takım Grubu'nu tüm risklere karşı sigortaladı. • EGS Mağazacıhk Grup Başkanlığı'na M. Fahim Toburgetirildi. Tobur. Grup Başkanlıgı'nın yanısıra EGS Icra Komıtesı üyesı olarak da görev yapacak. • DEMİRBANK 33'üncü şubesiniİ7 Eylül 1996 günü Mersin'de açtı. • IV'ECO'nun Türkiye dis tribütörü Otoyol Pazarlama Abant îzzet Baysal ÜniverMtesi Gerede Meslek Yüksekokulu'na eğitim setı hediye etti. • PINAR ET kalabalık aUejer için ekonomik paketler hazıriadı. Bu ürünler fırında pişirilebilme özellikleriyle vemek hazırlığında zamanOan tasarruf sağlıyor. • EMİRATES Havayollan. Almanya'nın önde gelen seyahat ve turizm dergisi Reise&Preise'ın okuyuculan tarafından "Yılın Havayolu"seçildi. • XEROX Document C e n ı r e | a r ( ı a n ikincisi İstanbulda MaslakSpringGizPlaza'daaçıldı. • HE\V LET PACKARD o fjs çalışanlan için özel olarak hazırlanmış bir Scar,)et modeli olan HP Scanjet 4c OfficiPro'yu piyasaya sijn£ )u • BANK K.4PİTAL,CemDunanın kurduğu AB Danısmanlık ve Yatınm Hi/metleri A.Ş. ile bir işbirliği • anlaşması imzaladı. • BAVINDIR HAYAT SİGORTA n.n I996y.l.n.n ılk 6 aylık prım üretımı geçSn y ,|ı n a yn ı dönemine oranJa yüzde 254 artış sağliyarak 170 milyar lira olarak gerçekleşti.