Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET
OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
22 AĞUSTOS 1996 PERŞEMBE
Çevre Davalan Engellenemez
A L Hııkıık Fakııltesı Çe\ıeDoç. Dr. NLKHET TURGUT
Hukıtku Anabılını Dcılı Ba^kıiııı
S
on zamanlarda çevıecıler kın davalar daraltnidnın dısında tutul-
arasinda karamsar bır hava mu^tur
(.a. IYL(\."dekı mentaat oğesi çevre da-
valannda son derece genış yorumlanmış-
tır
arasında karamsar bır hava
o'uşmus,tur Bukaramsarha-
vanın hatta panığın nedenı
4001 sayılı yasanın I Idarı
\argılama Usulu kanunu-
nun Bazı Maddelerının Değistırılmesi
Hakkında Kanun) I abendının Anavasa
Vlahkamesi nce ıptalı uzenne ıptal ka-
rarının v ururluğe gırmesı ıçın tanınan uç
avlık surenın 10 temmuzda dolmasına
karşın. TBMM'nın bu konııdakı duzen-
lemevı yapmamışolmasmın çevre dava-
larının açılması vonunden sdkınıaydrd-
tacağı goru^udur Oysa bu panığın \e ka-
ramsar havanın yersiz olduğu vanı ıptal
karannın çevre davalanmn açılmasında
olumsuz bır etkısı olamayacağı soz ko-
nusu vasanın çıkarıldığı sıradazaten ka-
zanılmış olan durumlar ve haklaı anım-
sandığında açıkça gorulebılmektedır
Bu kazanılmıs durumlar ve haklar
çevrecılerın çevrevı korumak ıçın açtık-
ları ıptal ddvalarının hukukı davaıidkla-
nnı olusturmaları bakımından onemlı-
dırler Bunların vevaratılankaramsarha-
vanın nedenının daha ıyı anla^ılabılme-
si. 4001 savılı vasanın ne getırdığının \e
ıptal kararınınne gotıırduğununbılınme-
sıne bağlıdır
4001 sajılı yasa
Bu yasanın çıkarılısının asil nedenı
lYUK'dekı ıptal davası açmava ılıskın
"menfaat"olçutunun ıdarevı varı karsı-
sındd "rahatlatmak" amacıyla daraltıl-
mdk ıstenmesıdır Bu istek doğrultusun-
da vapılan duzenlemede "menfaat" ve-
nne "kişiselhak"olçutu getınhııı> \ e ıp-
tal davalannın ancak kısısel hakları ıhlal
edılenler taratından açılabıleeeğı kabul
edılmıştır İşte genel nıtelıklı bu duzen-
lemevapılırken. ıdarenın ıslemlerınekar-
şı dava açılmasını daraltan bu gırısımın
kamuovunda yaratacağı tepkıvı bır an-
lamda hafıfletebılmek ve duzenlemenın
çarpıcılığını azaltmak ıçın çevreve ılıs-
Bu da, daraltmavı getıren cum-
leve ".. çevre, tarihi ve kultürel değerle-
rin korunması. imar uvyulamaları gjbi
kamu \arannı vakından ilgilendiren hu-
suslar hariç olmak uzere..." şeklınde bır
>an cumle eklenerek vapılmış.tır Çevre-
cıler arasında panık \ aratan nokta. çev re
konusundakı bu olunılu hukmun de ge-
nelde ıptal da\asını açma olanağını da-
laltan olurnsuz duzenlemenın Anavasa
Mahkemesı'nce ana> asay a a> kırı bulun-
masısla bırlıkte ıptal edılmesı olmu^tur
kurunun v anında y aşın da v anmasına v ol
açan bu sonucun nedenı her ıkı duzen-
lemenın deavnıcumledev apılmı^olma-
sı \e Anayasa Mahkemesı'nın kuruluş
vasasi gereğınce. bazı sozcuklenn ıpta-
lının bunların dısında kalan bolumun de
uvgulanmaması sonucunu doğurması
lıalınde. ıptal kararının o hukmun tumu-
nu kapsaması gerektığıdır
Iste. ıptal kararı vururluge gırdığı hal-
de henuz yenı vasanın çıkarılmanıası
uzenne olusan karamsar ha\a. çevreda-
\aları açısından ulkeınızde ulaşılan
olumlu \e ılen asamayı 4001 sa\111 \a-
sanın çe\re konusunda getırdığı duzen-
lemevebağlamakgıbı bıryamlgının uru-
nudur Şoylekı.4001 savılıvasaHazıran
1994te çıkarılmıştır
Ovsa çevrecılerın gerek bırey (belde
sakını. kentlı) sıfatıvla gerek çe\recı or-
gutler ya da toplulııklar olarak. çe\re>ı
korumak ıçın açtıkları \e çoğu da çe\re
lıteraturune geçmış onemlı da\ alar bu ta-
rıhten once açılmı^ olup bunlardan basa-
rılı sontıçlar da ahnmıstır I Alıağa. Park
Otel Zafer Park, Guven Park orneklen )
Çevrecılerın kı^ısel çıkarlarını değıl de
çe\ rey ı. y anı kamu v arannı korumak ıçın
\eadeta "kamu jarannınsözculeri" ola-
rak açtıkları bu davalar ıdarı vargıda ka-
bul gormu!}. hatta davalılarca \apilan
"da\acıların dava açmada menfaatları
bulunmadıgr volundakı ıtırazlar mah-
kemelertarafından reddedılmi!>tır Kısa-
Hukuksal ka> naklar
Hem çevrecılenn soz konusu davalan
açarken hem mahkemelenn davalılann
ıtırazlannı reddederken esas aldıkları hu-
kuksal davanaklann başında anavasanın
56 maddesi gelır Bu nıaddede. bırvan-
dan "herkesin sağlıklı \e dengeli bir çev-
rede vaşanıa hakkı" kabul edılırken ote
vandan ~çe\re>i geliştirmck.çevre sağlı-
ğını korumak \ e çev re kiıienmesini onle-
mek" dev lete \ e yurttaşlara odev olarak
venlmiştır
Bo>lece çevrenın korunmasına ılı^-
kın kamu hızmetı klasık kamu hızmet-
lennden farklı olarak devletın yanında
vurttaşlarca da verıne getırılecektır Tır-
nak ıçınde gosterılen ıtadelerın pratığe
ta^ıdığı anlam. vurttaşların odevının et-
kın (aktıf) nıtelık taşıdığı. >anı çe\reyı
korumanın ve gelı^tırmenın ancak etkın
bırtutumla ve katılım voluv la sağlanabı-
leceğı de\ letın de hem kendısıne yukle-
nen odev ın bır uzantisi hem vaijam hak-
ki) la bağlantı kurularak duzenlenen çev -
re hakkınııı doğrudan bır gereğı olarak,
vurtta^ların çevrevı koruma çabaları
onundekı engellerı kaldırmak ve onlara
gereklı olanakları tanımak zorunda ol-
duğudur I>te bu olanaklardan onemlı bı-
risı de. çevre hakkınııı pratıktekı somut
vansıması olan katılım ılkesının bırturu
olarak kar^ımıza çıkan >argısal baijvuru
(ya dadava) >oludur
Ikıncı onemlı davanak. Çevre kanu-
nu'nun bınncı maddesınde çev renın "bu-
tün vatandaşların ortak varlığı" olarak
kabul edılmesıdır Bov lece > urttaşlar ıle
çevresel varlıklar arasindakı bag açıkça
kurulmu^olmaktadır Avnıkanununana-
v asadakı duzenleme>e paralel olarak ge-
tırdığı. çevrenın korunmasının ve çevre
kırlılığının onlenmesının "gerçek ve tü-
zelkişilerle v atandaşlann görev i" olduğu-
nu belırten hukmu de bu alandakı dığer
bır hukukı dayanaktır
Çevre Kanunu'ndakı onemlı bır dava-
nak da. "çev re> i kirleten v a da bozan bir
faalijet" kar^ısında valnızca "zarar gö-
ren" değıl "haberdar olan" gerçek ve
tuzelkı^ılere de ıdarı makamlara ba>vu-
ru olanağının tanınmaMdır Çevreyı bo-
zucu bır faalıyetten haberdar olan bır kı-
!)i. bu taalıvet ısterbızzat ıdare taratından
vapılsin ıs.ter ıdare ozel kı^ılerın çevrevı
bozucu etkınlıklerı kar^ısında va^aların
kendısıne verdığı gorevlerı başvurunun
getıreceğı doğal sonuç, başv uruya olum-
suz yanıt verılmesı >a da 60 gun ıçınde
hıçbır vanıt venlmemesı durumlannda
ıdarı yargıvagıderek. ılgılı ıdan bınmın
ışlenıının ıptal edılmesını ıstemektır Bu
nedenledır kı. ıdarı bırımlere ba^vuru
ıçın valnızca "haberdarolma"nın veter-
lı gorulmesi dava ehlıvetını dolav lı volla
da oKa genısletmıştır
Ç ev recılerın hem çev re davalannı aça-
bılmelen hem bunlan kazanabılmelen.
buyuk olçude devletın elındekı konu>la
ılgılı bılgılereulasmalannabağlıdır Oy-
sa çoğu ulkenın tersıne mevzuatımızda
"bilgi ve belgelere erişme- >a da bunlan
elde etme- hakkı" açıkça duzenlenmedı-
gı gıbı sıyasal kulturumuz "vönetimin
açıklığT olguiuna da vabancıdır Iste bu
olumsuzluğu asmak ıçın çevrecılenn
başlatacağı çabalann hareket noktası. de-
mokratık bır hukuk dev letınde "idarenin
birevlere hizmet için varolduğu" ılke ve
gerçeğıdır Bu temel esastan hareketle
ıdareye vapılacak somut ıstemlerde. yu-
karıdabelırtılen hukukı davanaklann >a-
nı sıra ozellıkle anavasadakı dılekçe hak-
kı kullanılablecektır Idarenın bu ıstem-
len karsılama "vukiımlulüğunden" ka-
çınmasının (ıstenen bılgı ve belgelen ver-
meme) doğal sonucu da çevrecılenn vı-
ne ıdarı vargı yoluna basvurmalarııİır
Bo> lelıkle de (mahkemelenn davacıları
haklıgormelerıdurumunda) bılgı ve bel-
gelere ulasma hakkı hukukumuzda "iç-
tihat*" voluyla yerlesmıs olacaktır
4001 savılı vasadakı "kişisel hakları
ihlal edilenler" sozcuklennın ve bunlan
yansıtan bendın tumunun ıptalı uzenne.
genelde dava açılması konusunda oluş-
tuğu sovlenılen bosluğa gelınce. once-
lıkle belırtılmesı gereken nokta ıptal edı-
len hukum venne eskı hukmun (değıştı-
rılen ÎYUK hukmunun) vururluğe gıre-
ceğı volundakı goru>un hukuken kabul
edılemez olduğudur Çunku4001 sayılı
^asanın çıkardması ıle bırlıkte Meclıs
İ\ UK'uneskıhukmunuvururluktenkal-
dırmı^ olup bov le bır hukum vıne valnız-
ca Meclıs tarafından vasa vapılarak vu-
rurluğe konulabıhr \e sonuçta ıptal ka-
rarının gereğı olarak TBMM nın yenı bır
vasa ıle bosluğu doldurmasi asil olan du-
rumdur
Ancak Meclıs bu yasa> ı vapmadığı su-
rece, bosluk nedenıvle ıptal davalannın
açılamavacağı ^eklındekı goruş. de hu-
kuk devletı ılkesıvle bağda^maz Soyle
kı Idarenın her turlu evTem ve ıslemle-
nne karsı yargı volunu açık tutan. yargı
kararlannın mahkemelerde dahıl olmak
uzere herkes ıçın bağla> ıcı olduğunu on-
goren. herkesı hak arama ozgurluk ve
hakkına sahıp kılarak bu bağlamda hıç-
bır mahkemenın gorev ve vetkısı ıçınde-
kı bırdavava bakmaktan kaçınamayaca-
ğını duzenleven ve hukukun temel ılke-
lennden olan anavasa hukumlerı karşı-
sında ıptal davalannın açılıp gorulebıle-
cegı ku^kusuzdur
Sonuç
4001 sayılı yasanın çevre davalan vo-
nunden ozellığı. esasen oncekı yıllarda.
çevreye ılı^kın bazı hukuksal duzenle-
melenn genıs \e ılerıve donuk olarak yo-
rumlanması voluyla uygulamada erısıl-
mıs ve genel kabul gormus bır durumu
"açıkça" duzenleverek daha belırgın ha-
le getırmesidır Dolayısıyla bu duzenle-
menın ıptal edılmış olmasinın çev re da-
valarının açılması bakımından olumsuz
bır etkısı olacağı dusunulemez Kusku-
suz bu saptama soz konusu yasadakı baş-
ka bazı noktaların (çevresel değerlerle
kamu yaran arasında bağlantı kurulma-
sı ve kı^ısel hak olçutu^dışında tutulan
çevre davalan ıçın ayncabırmenfaat ol-
çutu bıle aranmaması) yapılacak yasada
yer almasının onemını yadsımak an-
lamına gelmemektedır
ARADABIR
HUSEYİN ATABAŞ
Okumanın Yazı Kışı
Kultur, ınsan duşuncesının ve emeğının urettığı
değerlerın tumudur Dunden bugune ınsanın doğaya
egemen olmak, onu kendı yararına kullanmak ıçın
yaptığı ve gelıştırdığı tum araç gereç ıle bunların teknığı,
maddı kulturu, yaşamını duzenlemek, varsıllaştırmak,
Korumak ve bunlar ıçın koyduğu kurallar dızgesı de
manevı kulturu oluşturur Bır de gunluk dılde kul-
landığımız kultur sozcuğu var Onun anlamı da, sanıldığı
gıbı, kuru bılgı bırıkımı ya da bılgılı olmak demek değıldır
Edınılen bılgının pratık sonucu, gelışmeye yonelık
değılse hıçbır anlam taşımaz ~ ' '
Kısaca soylemek gerekırse kultur maddı ve manevı
bırıkımlerın ışığında yaşamı yenıden yorumlama, bıçım-
lendırme ve duşuncelerı eyleme geçırmektır
Kulturunu temelını oluşturan bılgı, okuyarak elde
edılır Edınılen bılgıler arasında oluşan ılmekler de
yaratıcılığın temel taşlarıdır Okuyan. duşunen ve
duşunduğunu soyleyebılen bır toplum olunmadığı
surece hıçbır yere varılamayacağını bılmelıyız Hıçbır
şey yoktan var olmuyor çunku
Okumanın pratık ve genel yararına boylece değın-
dıkten sonra asıl konumuza gelmek ıstıyorum
Anımsayanlar vardır, bundan bırkaç yıl oncesıne kadar,
kımı dergı ve gazeteler 'yaz okumalan" ıçın soruştur-
malar yaparlar uzmanlara lısteler duzenletırlerdı
Boylece yaz dınlencesınde okuyacakları kıtapları
seçmelerı konusunda okurlarına yardımcı olmayı
amaçlarlardı Ama ne yazık kı, yılın hıçbır gunu okumayı
usundan geçırmeyenlere bu lyı nıyetlı çabaların pek bır
yararı olmaz Şımdı 'buyuk gazeteler" zaten promos-
yon derdıne duştuklerınden -yasa çıktı, ama veto edıl-
dı, bakalım sona erdırılecek mı promosyonculuk- onlar
da okumayı ve okunmayı tasa edınmıyorlar. Sen sağ,
ben selamet
1
Aslında okumak bır gereksınme, bır alışkanlık duru-
muna getırılmemışse ne yapsanız boştur Bu eğılımı ın-
sanlara verme zamanı okul çağlarıdır Bu donemde, ın-
san olmanın bıraz da okuma ışı olduğu bılıncını çocuk-
Iarınıza verememışsenız daha doğrusu bu gereklıhk
devletın eğıtım polıtıkasının temelını oluşturmuyorsa,
sonrakı yıllarda gosterılecek çabalar ığne ıle kuyu kaz-
maktan oteye geçmez Acıdır bız artık ığne ıle kuyu kaz-
maktan geçtık açılmış olan eskı gozelerı ortmekle
meşguluz' Ve yıne bız, okuyor gorunup de okumayan
bır toplumuz Bunun gostergesı de şudur Yenı
tanıdığınız bırıne, orneğın bır oğrencıye, "Boş zaman-
larında ne yapıyorsun" dıye sorduğunuzda, bır anlık
şaşkınhktan sonra, "Kıtap okuyorum" yanıtını alırsınız
Oysa çoğu kez bu yanıt doğruyu yansıtmaz Çunku
çocuğa kışıye okuma alışkanlığı verılmemıştır de, boş
zamanlarında okuması gerektığı oğutlenmış Oysa kı-
tap okumayı bır boş zaman uğraşı saymak, okumayı bır
eğlence konumuna donuşturmek demektır "Yaz oku-
malan" oğutlemesı bana hep boyle bır hafıflığı
çağrıştırmıştır Ama ne yazık kı "hafıflıklerden" bıle
umar arayacak kadar acınacak durumdayız Dogu ve
Ortadoğu ınsanının gerı kalmışlıgının en onemlı nedenı,
okumayı bır gereksınım olarak algılamak evrımını
kaçırmış olmasıdır
Çunku, en kuçuk bır teknık bılgı ya da becerının
arkasında bır buyuk kuramsal bılgı bırıkımı, yanı kultur
kalıtı bulunduğu, anlaşılır bır gerçektır Oyleyse, doğal
ya da toplumsal bıiım alanlarında okumayan, kafa yor-
mayan ve bunun sonucunda kuramsal bılgı uretmeyen
bır toplumun, gelışmeyen bır toplum olacağı açıktır
Soyut duşuncenın sonsuzluğunda denenmeyen onun-
la buluşturulmayan somut gerçeklıkle oyalanmak, beş
numara gaz lambasının ışığı ıle ıdare etmek demektır
Oysa okumak, kafamızın dışını aydınlatan elektrık ışığı
gıbı ıçını de aydınlatma. ışıtma olanağı sağlar bıze
Batı'nın Doğu'ya ustunluğu gereksınım duyduğu ye-
nılığı bırıkımını kullanarak elde etmesıdır Anlaşılacağı
uzere, bırıkım sağlamak ıçın ızlenecek tek yol oku-
maktan geçer
Oysa ne acıdır kı bız roman, oyku, şıır, deneme
felsefe tarıh okumak doğal bılımlerle ılgılenmek bır
yana yaptığımız gunluk ışle ılgılı rutın bılgılerı bıle oku-
yarak değıl de, bızden oncekı ' kıdemlılerden" kulak-
tan dolma oğrenmeyı yeğlerız Yanı bız bır kıtap bır
dergı, bır ansıklopedı sayfasını açıp da bılgıyı yazılı kay-
nağından oğrenemeyecek kadar tembel mıyız"? Evet,
yaşamın gunluk uygulayımı oyle olduğunu gosterıyor
Yınelıyorum. bızım de ıçınde bulunduğumuz Doğu ve
Ortadoğu toplumları neden mı gelışemıyoruz, neden mı
bırbırımızı yıyoruz
7
Çunku okumuyoruz
Okumanın yazı kışı olmaz ama, "yaz okumalan"
konusuna donmek ıstıyorum umarsız kaldığım ıçın Tum
olumsuzluklara, gecıkmelere karşın yaz ayfarında kul-
lanacağımız ızın gunlerını okumak ıçın bır fırsat olarak
değerlendırelım, dıyorum
TARTIŞMA
Refah Karşısında Bir Arayış
C
umhurıyet
gazetesı. bır
baş
makalesınde.
Refah "ın
gıderek
çılgınlasacağa benzeven
gıdışatı konusunda
C umhurbaşkanı ndan bır
ınisıyatıfbeklevı^ı ıçıne
gırmı^tır Mantık-estetık ve
de etıklerı aşma yeteneğı
kari,ısında. her dınamığın
ve >urtta>ın ınısıvatıtte
bulunması zorunluluğu
vardır Once şunu
belırtelım Sülevman
Bev'den, butun ulkenın
v ıcdanında. butun
vurttaşların gonullennde
>ansımalar yaratacak bır
gırışım beklenemez Buna.
bılmem kaçıncı sinıf tesıs
açmaktan. sonu gelmez
hevet zıvaretlennı
kabulden vakıt buldmaz
kı'
Avrıca, vurdu tehlıkelerden
koruyupaydınlıklara
çıkarmada. yasa ve sıstem
gereğı gucu yoktur
Parlamenter sıstem ve
hatta o 82 Anayasası'na
gore bıle kendısınde.
ulkenın elınden tutup onu
Evren Pasaların- Ozariarın
açtıkları "bâdıre'lerden
çıkarma ve Mustafa Kemal
Avdınlanma çızgısıne
oturtma yetkı ve vetısı
voktur Evet. Suleyman
Be>"ın doldurduğu
makam. laık-demokratık
cumhurı>et rejımının
hadımlığındedır Bu ı^ını
'rejimi" eylemler
dunyasında ışleten 'devlet
organlan" arasındakı
uyumu sağlayarak vapar
Kımı yetkılerı de vardır
Anayasa 104 maddesıyle
ve ba^ka maddelenvle
^ma dıkkat edılsın. bunlar
egemenlığın re'sen
kullanılması hususunda,
"la/ım-ül icra vcl'infa/'
vetkıler değıldır.
bır baska deyımle
parlamento-kabıne
hııkumet-bağımsız yargı
organlarının kullandığı
"egemenliğin vasa vapma-
vasalan uvgulamava
kov ma- bu hususta çıkan
anlaşma/lıklarda,
hukuk un nerede
olduğunu deme" gıbı
egemenlık yetkılerı
değıldır bu vetkının
amacına tıygıın olarak
kullanılmasını sağlayan.
takat doğası dolayisiyla
•ikinciP olan vetkılerdır
Gene bır baska deyımle
anlatmak ıster ısek
dıvebılırız kı. Suleyman
Bev, demıryolu
memurlarının unıformaları
konusunda bıle bır hukuk
hukmu koyamaz (yanı vasa
yapamaz) kamu hızmetı
olarak bır hendek açamaz
(vanı. resen ıcrada
bulunamaz). lOkuru^Iuk
bır borç anlaşmazlığını
çozemez (vanı ıcray-ı kaza
edemez) Onun ıçın.
Çumhurıyet gazetesının
bekledığı ınısıyatıfî nasıl
gosterecek'
Gosterır. rejım tehlıkede
olduğu zaman
gostermelıdır
Bır kez. 'ikincil' dedığımız
o tasarruflarda bulunurken.
"imrina etme' olanağını
kullanarak ve bunu
kamuoyuna vansıtarak.
kabıne-hukumetı ve onun
lıdennı hızaya getırebılır
Erbakan'ın devlet
îslerındekı zayıf doğası,
Demırel'e yardımcı olur
Sonra. bılgısı-denevımı-
bırıkımı (Celal Bavar'ın
hatıfe aidıgı o "Su Işlerı
Mudurluğu'nden
berı olan bırıkımı)
yaşadığı turlu demokrası
cılvelerı ıçınde elde ettığı o
olumlu tortu ve uzun
sıyasal yaşamı ıçınde
yoğunlaşıp kıvamla^an usu
ıle ıslerın gıdı^atında
verımlı ve etkılı olabılır
Dedığımız gıbı bır sılahı
vardır Hukumetın ve hatta
Meclıs'ın laık-demokratık
cumhunyetı tehlıkeve
sokan ey lem \e ıslemlerıne
dırenerek ve de. konuvu
kamuoyu konusu
yaparak \aktıyle Fransız
cumhurbaskanları bu yolu
kullanırlar ve bu voldan
çok yarar da elde ederlerdı
Fransa'yı. kabıne-
hukumetın kımı uygunsuz
eylemlennden. bu dırenme
ıle elde ettığı kamuoyu
desteğıyle hızava
getınrlerdı "^ urdumuz ve
laık-demokratık
cumhurıyetımız. Refah
lıdennın ve kendısının,
demokrası kavramına
sığınarak ve de demokrası
yontemlerını uvgularmış
gıbı gozukerek. aslında.
laık-demokratık rejımımızı
kaldınp. onun verıne
semavılığın "dogmalara
davalı şeriat'ını getınne
tehlıkesi altında kaldığı bır
donemde. kendısı şerıatçı
olmayan bır
cumhurbaşkanı, bu
yontemı kullanırsa.
arkasında. buyuk bır
destek de bulacaktır
Evet. yeterlı desteğı de
bulacaktır Çunku.
kamuoy u. genelde v e
temelde. laık ve
demokratık
cumhunyetımızın rafa
kaldırılıp. verıne
semavılığın getırılmesıne
alkış tutacak yerde değıl.
tersıne. usa ve bılıme
davalı çağdashğın
uvgarlığının verılerı ıçınde
kalmak ıstemektedır
Fakat, Refah
karsısindakı laık
cumhunyetı kurtarma
arayışı. aslında butun
sıvasal-toplumsal-kulturel
dınamıklenn
konsensusundedır D\ P
dahıl. butun partılerın
geleceklerı. laık-
demokratık cumhunyetı
'hânis' (sadakatsiz)
olmakta değıl. •hadim"
olucu bır konsensuse
varmalarındadır Bızzat
DYP. densızlıklerını
boyuna arttırma ıstıdadı
gosteren Erbakan'ın laık-
demokratık cumhunyete
hânıslığı yolundan a>nlıp
çoğulcu toplum - çok
partılı sıyasal vaşam -
ınsan haklı sıyasa! rejım
arayıs.ına katılırsa. Tansu
Hanımla bırlıkte
enmekten de kurtulur
Laık-demokratık
cumhunyetı kurtarma
arayışinı. yalnız Suleyman
Bey'e ve Anayasa
Mahkemesf ne
bırakmamalıyız. butun
sıyasal-sosyal-kulturel
dınamıklenn
konsensusunu bulmalıyız
Bır de sunu
unutmamalıyız
Erbakan'ın 'U' donuslerıne
takmamalıyız Sağduyu-
etık değerlere sadıklık
açısından. bunu. kotu
karsılayabılırsınız Ama
Turkıve'den Mustafa
Kemal'ı ve laık-
demokratık cumhurıyetı
kovmak. onların verıne.
kendısını ve semavatçılığı
getîrmek. onun ıçın kutsal
bıramaçtır Onun ıçın. U
donu^lerı mubahtır. hatta
sevaptır Onun ıçın. aydın
guçler. daha çok. gıderek
bır çığ gıbı buyume
ıstıdadında olan, o
konsensusu aramay ı
surdurmelıdırler
Prof. BAHRİ SA\ CI
16.100.ooon
1 HAfTA, TAM PANSİYON İST/MR/İSTÖZEL UÇÂKBİLETİ,
STAHDARTOTEIDE OM-KAHVALTI
KONAKLAMA Vt TMNSFIRUR DAHİL
4, 5,8 GÖN VEALTERNATİF OTEL
KATEGORİIERİNDE
TURIARIMIZ MEVCUTTUR
niAH
nnuıtKDtsmııısuşiMP
121AŞIIUIUDM
ttx ÇOCUK Oaerslz
lO.5OO.ooon1 HAfTA, TAM PAMSİYOM
IZCAUHMASrOMvt
nmttLEJix sı*ıısi2 f*UP
STAHDARTOm VE UÇAK
BRtTISHAlRVVAYS
15.000.ooon
1 HAFTA. YARIM PAMSİYOM
8GÜNS895
BRITISHAIRVVAYSF«th«l oMln ıındri Padıa ımbura tltllr
212.230 56 59 CUMHURİYET CAD. 151 ELMADAĞ-İST.
GÜMÜŞSUVU 212.252 81 46
BAKIRKÖY 212 570 17 50-51
KADIKÖY 216.418 16 BO
BAfiDATCD 216.A11 11 40
BAHARİYE 216.414 72 05
İZMİR 232.44149 22
ANKARA 312.427 59 43
ANTALYA 2*2.247 55 21
• ÇELIK • HALUK LEVENT
• VEDAT SAKMAN • AYKUT-HAKAN-AYŞE
• MUZAFFERÖZDEMİR «KUBAT
• GRUP MASK • HAKKI ÇOPUROĞLU
ATATÖRK VE BARIŞ
KONSERİ
HARBİYE AÇIKHAVA TİYATROSU
31 AĞUSTOS SAAT 2 0 . 0 0
^ DUZENLEYEN
^ATATURKÇU DUŞUNCE DERNEGI
. İSTANBUL MERKEZ ŞUBESI
DÜNYA BARIŞ GÜNÜ
DAVETİYETEMİNYERLERİ
t ADD Ist Mrk Şb (0212) 272 5218 • Kadıköy Şb (0216) 418 36 46
• Bakırköy Şb (0212) 570 29 2 2 1 Kartal Şb (0216) 395 99 95
• Vakkorama Gışelen (Taksım, Ntşantaşı. Suadıye, Galena)
Nufus cuzdanımı
kaybettım hukumsuzdur
' IBR4HIUH4LIL
RECEPOĞLL
DIKKAT1
Çocuklarınızın bılgısız cahıl ve ıssiz
kalmasinı ıstemıvorsanız. odunsuz - kosulsuz 8 v ıllık
TEMEL EĞlTlYiıstevımz
ÇYDD
İSTANBUL MEYHANESİ
İSTANBUL MEYHANESİ
(yazarların evi)
Bahçemiz vardır
Sıraselvıler Cad No 91 / Taksım Tel 251 49 04
PENCERE
Dindaşlık ve Soydaşlık
Üzerine Uçan Halı...
'Sokaktakı adam'a sormalı
"- Turkıye'nın yen nerde7
a) Avrupa'da mP
b) Islam dunyasında mı7
c) Turan'da mû"
'Sokaktakı adam'm Avrupa'yı yeğleyeceğı açıktır
Bır Almanya'dakı ışçımıze bakın, bır de Suudı Ara-
bıstan'da yaşayan ışçımıze1
Almanya'dakı kımı
Turklerın şerıatçılara donuk 'Mıllı Goruş'e kapılma-
sına da aldanmayın1
Avrupa kapılannı açsa şerıat
yasalarıyla yonetılen Islam ulkelennde bır tek Turk
ışçısı kalmaz
•
Bukalemun gerçekçıdır
Kendısını guvenceye almak ıçın bulunduğu yerin
rengıne donuşur çevreye uyum sağlar duşmanla-
rına karşı korunmuş avına tuzak kurmuş olur
Unlu bır ozdeyış der kı
"Bukalemunu ekose kumaş uzenne koymuşlar
bunalıma gırmış "
Bız ekose kumaş ustune konmuş bukalemun mu-
yuz? Renkten renge geçmek ıçın nedır bu çılgın-
\\\O Kendı ıçımızde guçlenmek, yapılanmak, buyu-
mek, yukselmek, Anadolu toprağına ayaklarımfeı
basmak yerıne, guvenceyı ve yukselmeyı nıçın Jr-
şarlarda arıyoruz?
Atatürk'un bıze aşılamak ıstedığı guvenı neden
kendı benlığımızde bulamıyoruz''
•
Osmanlıca ya da Turkçe sozcukler ruhumuzda
kelebekler gıbı uçuşuyorlar
Duş, duşlem, hayal, ruya1
Yaşını başını almış saçlı sakallı adamlar ya da uçuk
hatunlar, ıktıdara geçtıklerınde neden ham hayaller
peşıne duşuyorlar7
Aklı tepesınden bır karış yukar-
da bır suru medya gulunu de toparlayıp hayal tıyat-
rosu kuruyorlar'' Turkıye'de polıtıkacı, başbakan-
lık koltuğuna uçan halıya bıner gıbı oturuyor O halı
havalanacak bulutlara yukselecek1
Islam dunyası
bızımkını beklıyor Turan kapılarında Turk boyları el
pençe dıvan bızımkının yolunu gozluyor Amerıka
Cumhurbaşkanı da beklemede
- Işte dıyor aradığım kışı
1
Ortadoğu'da lıder mı olacaksın? Yetmez
1
Kımı
Islam coğrafyasını zaptedecek kımı de Turan'ın ba-
şına geçıp Adnyatık denızınden Çın Seddı 'ne "uza-
nan atlasın tek başına onderı olacak
1
Kımı Beyaz
Saray ı yonlendırecek
1
Bızım medya bu zırvalıklafı
renk renk balonlar gıbı şışırıp halka satmaya hazır.
Nedır bu saçmalık
1
•
Dunyanın bır ulkesınden bır devlet ya da bır huku-
met adamı, dunyanın bır başka ulkesıne uçup kar-
şısındakı resmı yetkılıye dese kı
- Iş yapalım, tıcaretımızı arttıralım, lyı ılışkılen yo-
ğunlaştıralım
Adam 'hayır'rru dıyecek?
Turkıye'de hayaller kurulur, kendı kafamıza gore
kesıp bıçerız dış ulkelere gıdenler "Yabancı devlet
yetkılılen ne duşunuyorlar? Koşullan nedır? Onla-
nn gerçeklen bızım duşlenmıze gırecek turden mi'-
chr?"d\ye kaygılanmazlar
Sonra da sıfıra sıfır elde var sıfır
islamcılık ıle Turancılık yenı bır şey değıldır, ıkıncı
meşrutıyetten kalmadır
Bugun yeryuzunde "ABD-Avrupa-Japonya" çev-
resınde uç çekım bolgesı var Ankara Turkıye mer-
kezlı bır çekım bolgesı yaratmak ıstıyorsa, ulkenın
ekonomık gucune bakmalı
1
Yoksa dindaşlık ve soy-
daşlık uzenne harıta çızıp uçan halıya bınmek ham
hayaldır
Anadolu ekose kumaş değıl
1
Bız de bukalemun değılız
1
Pekı hangı renge buruneyım dıye neden çıldırıyo-
ruz?
DAWN HOTEL
ÖLÜDENİZ-HİSARÖNÜ
\ uzme havuzu. restoranı. barı ve otoparkıvla sız
CumhurİY©l 'çılere bır tatıl onenvor
2 kışılık oda+kah\altı: 1.500.000.- TL
Re:enas\on Tel 0252 616 63 59
ÇACIN MOTEL
Akvaryum gıbı denız,
Heröğun balık,
Kalabalıklardan ve kabalıklardan uzak,
Sessız tatıl
1 kışı Tam Pansıyon 1.750.000 TL.
2 kişı 1 hafta (T.R) 22.000.000 TL
Tel.: 0.286 723 4042-43
MARMARAADASI
Ozel koyda doğa ıle baş başa
denıze sıfır
DENİZ OTEL
nefıs yemekler
Tel.: 0.212 504 83 85- 0.266 885 5828
TÜRK EĞİTİM DERNEĞİ (TED)
KORUNMAYA MUHTAÇ OĞRENCİLERİN
ÖĞRENIMLERINE KATKILARINIZ İÇİN
ÇELENK BAĞIŞLARINIZI BEKLİYOR.
Tel: (312) 418 06 14 - 417 42 02
Faks:(312)417 53 65