Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 13AĞUSTOS1996SALI
12
Türkiye'nin önünde 3 model varBirinci model, Atatürkçü modeldir. 1920'den 1950'ye değin, bu ülkenin yaşadığı model. Ikinci model ise
dondurulmuş Aîatürkçülük modelidit: Bazı ara dönemler dışında, 1950 den günümüze dek Türkiye de
uygulanagelmiş olan yönetim modelidiı: Üçüncü model de şeriatçı-ortaçağcı modeldir. Türkiye resmen laik olduğu
ve laikliğin anayasadan kaldırılması dahi önerilemeyeceği için, bu model şeriatçıhğım açığa çıkarmıyor
Prof.Pr.SİNAAKŞİN
Sanırım pek çok ınsan Turkıye'nın
bugun yaşamsal bır donemece
geldığını lyıden ıvıve, urpererek
hıssedı>or Ak koyunla kara koyunun
aynlacağı bu noktada durup ulkemızın
nereden nereye geldığının bır
bılançosunu çıkarmak gerekır Bu
bılançoyu bır ola>lar zıncın bıçımınde
degıl de Turkıve'nın >aşamış ve
vaşamakta olduğu çok farklı bırtakım
>onetılme modellerı çerçevesınde
ortaya ko>mak ıstıyorum
Atatürkçü model
Bınncı model Atatürkçü modeldir
1920'den 1950'yedeğın. bu ulkenın
yaşadığı model Bu modelı tam olarak
tanımlamak noktasına gorece vakın bır
tanhte geldığımızı duşunuyorum
Atatıirk donemınde suda yaşayıp
bunun farkında olmayan balıklar
gıbıvdık CHP nın ılen gelenlennden
Recep Peker, unıversıtede de\nmı
anlatmakla gorev lendınldıgınde bır de
Inkılap Dersleri Notlan (1935) adında
bır kıtap vazmıştı Peker, burada
devnmden "Türk inkılabı" dıye soz
etmış ve Atafurk'un adını yalnızca dort
kez anmış. altı ılkevı ıse hıç
anmamıştı Oysa Turk dev nmı de> ınce
Ataturk'u anmamak. 1640 Ingılız
devrımını anlatırken CronrnelTı.
Amenkan devnmını
aniatırkenVVashington va da Jefferson'u
anmamak gıbı bır şe> Bugun Ataturk
devrımı. Turk devnmıyle eşanlamlıdır
Ataturk'un oluşturduğu ıdeolojıye,
daha doğrusu dızgeve (sısteme)
Ataturkçuluk dıyoruz
Atatürkçü dızgenın ne oldugunu uç
açıdan yaklaşarak kavrayabılınz
Bınncısı felsetı açıdan Ataturk
dev nmı avdınlanmacı bır harekettır
Turkıye halkının avdınlanmasını
hedeffer Turk ınsanı "zıhnın sınırsız
orgurluğune" kavuşturulacaktır
Dogmalann, onyargıların tutsağı
olmayacaktır Bedia Akarsu, Macit
Cökberk ve Suat Sinanoğlu,
yapıtlannda Ataturkçuluğun bu
yonunu yetennce temellendırmışlerdır
Ataturk, PtatoıTun Tılozof kralT gıbı,
fılozof bır cumhurbaşkanıdır
Cumhurbaşkanlığı yetkılen son
derecede sınırlı olmasına karşın, her
gece sabahlara değın her turlu sorunu
gorevlı, uzman, kanı (kanaat)
onderlerıyle tartışarak. oğrenerek.
oğreterek, etkılenerek, etkıleyerek
devlet gemısını yuruttu Gemının
faşızm va da komunızm kayalıklanna
çarpmamasını sağladı Tek parti
vönerimivdiamademokrası'ydi. Eğer
bınlerce koleyı somuren. kadınlara
hıçbır sıyasal hak tanımayan eskı Atına
yonetımı demokrası ıse, Ataturk
donemı Turkıyesı de demokrasıdır
Hıtler'ın Yahudı, solcu. demokrat dıye
unıversitelerden kovduğu bılım
adamlanndan 142'sının gelıp
Turkıye'ye yerleşmesı bunun en parlak
kanıtıdır
Atatürkçü dızgeve bır de ıdeolojık
açıdan yaklaşabılırız O zaman
karşımıza altı ılke çıkıyor Ataturk'un
1929"da yazdığı gıbı, cumhurivetçilik
ılkesı demokrasinın ta kendısıdır
Ulusculuk sol ulusçuluktur (ya da
Ataturk ulusçuluğu) ve Turkıye'nın her
alanda. orneğın ınsan haklan. muzık,
bılım, teknolojı edebıyat. bayındırlık,
gorsel sanatlar gıbı alanlarda dunyanın
en ılen ulkelenv le boy olçuşmesı,
onların olçutlennı benımsemesı
demektır Karşıtı olan sağ ulusculuk ıse
geleneklere sıkı sıkıya bağlı kalmak
ıster v e o yuzden de hedeflen çok daha
mutevazıdır
Turkıye'ye bıçılen rol en fazla
Ortadoğu. Orta Asya onderlığıdır
Halkçıkk butun halkı. fakat doğallıkla
once dargelırlılen. yoksullan
kucaklamaktır, yanı sosyal dev let
demektır O yoksulluk donemınde
kurulan devlet ışletmelennde ışçılere
sağlanan yaşam duzevı ve nıtelığı
bunun kanıtıdır De>letçilik,devletın
ozellıkle az gelışmış ozel kesımımızın
bıle el atamamış olduğu yuksek
teknolojı alanına gırmesı demektır
(uçak sana>ıı, bılgısa>argıbı)
Çokuluslu şırketlerın \enı Dunya
Duzenı, kureselleşme adlan altında
sosyal devlete, kamu ışletmecılığıne
son \erdumek ıçın gınştıklen buyuk
propaganda taarruzu yalan ve
aidatmacalarla doludur Kamu
ışletmecılığının venmsız olduğu
duşuncesı bunlardan bındır Turkıye "de
kamu ışletmelen zararedıyorsa,
mutlaka dev letın (yanı sıyasal
ıktıdann) bunlann zarar etmesını
ıstedığı ıçındır Ornegtn, Ulaştırma
Bakanlığı'ndakı TCDD eğer venmsız.
çağdışı bır ışlermeyse veyıneaynı
bakanlıktakı THY venmlı. çağdaş bır
ışletmevse. bu oyle olması ıstendığı
ıçındır Tekel butun bakkallara rakı
verebılıvorsa. fakat yıne kendisinın
urettığı bırayı va da kıbntı
veremıyorsa. bu da ıktıdann bılınçlı bır
tercıhı sonucudur
Laiklik uzennde durmuvorum.
genellıkle ıvı bılınıvor ne olduğu
Devnmcılık. >alnız Ataturk de\nmının
benımsenmesi anlamında değıl
Atatürkçü modelın uygulanmasına
devam edılmesı demektır
Atatürkçü dızgenın uçuncu vonu onun
kalkınma modelı ozellıklerını ortaya
kovar Bu butunsel (topvekûn)
kalkınma modelıdır Yanı, teknolojı-
bılım-felsefe-kultur \e sanatın
a>nlmazlığından. ıç ıçelıgınden kalkan
bıranlavış Ataturk'un gozunde bır
konservatuvar. bır umversıte açılması.
venı harflenn getınlmesı, kadın-erkek
eşitlığının sağlanmasi bırbaraj, bır
Partı (DP) olmuştur Maddı kalkınma
modelını benımser Yanı, ağırlık vol-
baraj-fabnka uzennedır Kultur-bılım-
felsefe-sanat-ınsan haklan ıkıncı
derecede kalmaktadır Bu modelın
tıpık de\ let adamlan muhendıstır
Menderes muhendis değıldı. ama
Hanbul'da cadde açmak ışını bızzat
ustlenmeMnde de gorulduğu uzere.
kendısınde "mühendisçe" tutkular
gelıştırmıştır Muhendıs devlet
adamları bazen nıuhendıslıktekı
uzmanlık alanlarına değın
daraltmışlardır kalkınma anlayışlannt
Bu muhendıs devlet adamı ınşaat
muhendısıdır ve o "köpru vebaraj
kralı" olmuştur Şu muhendıs de\ let
adamı elektrık muhendısıdır onun
donemınde en ucra koye değın. en ılen
ulkelerduzevınde telefon hızmetı
goturulmuştur Fdlanta muhendıs
devlet adamı makıne muhendısıdır. o
en ağır sanav ıı kurmaya talıptır DP
ıktıdan maddı kalkınma alanlan
dısındakı konuları arka duzleme
ıtmekle kalmamıştır Kultur merkezlen
olarak çalışan Halkcvlerı ve
duvarlardan bustu va da vontusu
alanlardan eksık edılmez Bunlar
vapılırken bır vandan da bunun oy
getıreceğı duşunulerek şenatçı
kesımlere goz kırpılır. tankat
şevhlerıyle ılışkı kurulur. memur
alınacağı zaman şenatçılaryeğlenır
Boylece orneğın. Içışlerı. Mıllı Eğıtım
Bakanlıkları Dıyanet Işlerı. Emnıyet
gıbı orgutleronlara teslım edılır.
ımam-hatıp okullan bırçeşit "normal"
eğrtım gıbı dal budak salar Hatta
şenatçıların mılletvekılı vapıldıklannı
goruruz Sanınm budurum dunya
sıvaset tarıhının en buyuk
ıkıyuzluluklen arasındd yeralabılır
Dondurulmuş Ataturkçuluk modelının
bır ozellığı de dar gelırlı kokeıılı dev let
adamlarının bu modelde. ıktıdar
olduktan sonra genellıkle
zengınlesmelendır Oyle az buz zengın
değıl Llke çapında. hatta dunya
çapındd Karun gıbı zengın oluyorlar
sulalelenvle bırlıkte Zengınleşme
surecı değısık surelerde gelışıyor Kımı
zdinan uzun vıllar ahvor. kımı zaman
daha kısd siırede oluvor Son
demıryolu, bır fabnka vapılması denlı
onemhdır. belkı daha bıle onemlıdır
Butunsel kalkınma modelının karsitı
maddı kalkınma modelıdır Teknolojı
urunlerıvle vetınmek. vol-baraj-
fabnkanın oncelığı demektır Bunun
aşın orneğı petrodolar zengını bazı
Arap seyhlıklendır Burada >,on model
teknolojıler (en yenı bılgısayarlar.
denız suyunun tuzsuzlaştınlarak
kullanıma sunulması. çolde tanm gıbı).
gorkemlı bayındırlık yapılan vardır.
fakat ınsanlar toplumsal ve kulturel
bakımdan ortaçagda yaşamaktadırlar
Dondurulmuş
Atatürkçü model
Şımdı de ıkıncı modele bakalım Bu.
dondurulmuş Ataturkçuluk modelıdır
Bazı ara dönemler dışında, 1950'den
gunumuze dek Turkıye'de
uvgulanagelmış olan yonetım
modelıdır Modelı kuran Demokrat
Halkodaları orgutunu vok etmıştır
Kovlere koylulerden kalkınma onden
nıtelığınde oğretmen vetı^tıren Ko>
Enstıtulerıne son vermıştır Bu
Hulagu\an bır kultur vıkıcılığı.
aydınlanma surecını kesen karanlık bır
vandallıkdavranışıdır Hâlâ Halkevlerı
\e Halkodalan'nın yerı
doldurulabılmiş değıldır Hemen hepsi
kıtaplıksizsayılabılecek olan okul ve
lıselerımız de ne yazık kı kultur
kurumu olmaktan çok •'dersane"
nıtelığındedır
Bu modelın Atarurkçulukle ılışkısıne
gelınce Ataturk donemınde kurulmuş
olan devlet \e hukuk vapisi korunur
Ama butunsel kalkınma modeiinin \e
avdınlanmacı vaklaşımın terk edilmesi.
Ataturkçülükle asla bağdaşmayacak
birdurumdur. Bu terslığı gozlerden
kaçırmak ıçın Tören 4tatürkçıiliığu'ne
buyuk onem venlır Devnmle ılgılı
yıldonumlen buyuk hararetle ve daha
çok duygusallıkîa kutlanır Ataturk'un
resmı, paralardan pullardan.
zamanlarda bu surenın bavağı kısalmış
olması kendı aralarında sıyasal bır
çekışmenın bahanesını oluşturdu
Dondurulmuş Ataturkçuluk modelının
onemlı bırozellığı de. hesapsız
kıtapsız uluona harcamalar yuzunden
Hazıne'nın altını ustune getırmesı. bu
yuzden darboğazların, kıtlıkların
ortava çıkmasi. borçlanma falan
derken IMF'nın kapıyadayanması Bır
ıflas tablosudur bu Malı ıflas sıyasal
ıflasla butunlenır ve nıhavet askerı
mudahale şapılır Askerı vonetım,
ışlen bırduzene sokar. seçımlen yapar.
seçımlerde halkımız >enıden bu
modelı seçer \e tanh yınelenır Bu
model bu bıçımde uç asken darbe
gormuştur Bugun v ıne ıflası
vaşiyoruz fakat asken mudahale
olmadı
Bu arada yenı bır gelışme oldu.
halkımız uçuncu modele oy vermeye
başladı Uçuncu model bırıncı partı
oldu Dondurulmuş Ataturkçuler
arasındakı kdvga yuzunden bu
modelın partılennden bın uçuncu
modelın partısıyle karma hukumet
kurdu Bır dahakı genel seçımlerde
uçuncu model partısının çok daha
buyuk bır çoğunlukla ıktıdar olması,
hatta belkı TBMM sandalyelennın
yandan fazlasını ele geçınnesı olasılığı
vardır Boyle olursa ulkemızın
kaçınılmaz olarak şu ya da bu olçude
'İraniaşacağı' beklenebılır
şeriatçı-Ortaçağcı model
Şımdı bıraz da uçuncu model uzennde
duralım Bu. şenatçı-ortaçagcı
modeldir Turkıye resmen laık olduğu
ve laıklığın anayasadan kaldırılması
dahı onenlemeyeceğı ıçın, bu model
şenatçılığını açığa çıkarmıyor Ama
herkes onlann boyle olduklannı
bılıyor Bu modelın partısı asıl nıyetını
gızlemek konusunda buyuk ustalık
sahıbıdır Orneğın "mUli" derken
"dini" demek ıstıyorlar Ataturk'edıl
uzatmıyorlar, gerekırse Anıtkabır'e
gıdıyorlar, hatta Ataturk sağ olsaydı
bızım partıye gırerdı dıye şınnlıkler
yapıyorlar Fakat bazen ıçlennden
bınnın "sigortası atıvor" ve Atarurk'e
dolu dızgın kufredıyor Hemen
partılennden dışlıyorlar. bır şey
olmamış gıbı yollanna devam
edıyorlar Şenatı soylemıyorlar, daha
çok bunu goz kaş ışaretlenyle
anlatıyorlar
Soyledıklen nedır9
Hoş şeyler
bulu>orlar Orneğın. sosyalıst
partılerın soylemış oldukları ya da
so>Ieyebıleceklen şeylen soyluyorlar
Somuru duzenı. adıl duzen.
emperyalızm dıyorlar Sanayıden soz
edıyorİar Ozelleştırmeden. paralı
eğıtımden pek soz etmıyorlar Onlara
oy verenler şenata mı oy venyorlar. sol
soyleme mı oy venyorlar,
dondurulmuş Ataturkçuluk modelını
mı protesto edıyorlar
>
Bellı değıldır
Uçuncu model partısının onderlen olan
devlet adamlan sonsuz sabır, huner.
takıyye sahıbı gorunuyorlar
Programlannı alıştıra alıştıra. kuçuk
kuçuk adımlarla gerçekleştırmek
isteyeceklerı tahmın edılebılır Ne var
kı, tabanlarında bulunan yobazlar
acaba bu sabn gosterebılecekler mı
9
Bır noktada
u
sigortalan atmaz",
onderlerını de peşlennden
suruklemezler mı°
Turkıye dondurulmuş Ataturkçuluk
modelınden şenatçı-ortaçağcı modele
doğru kayıp gıderken. bınncı modelın
gunumuzdekı dunjmu nedır'' Bınncı
modelın en onemlı sorunu,
Ataturkçuluğün yakın zamanlara değın
tam olarak tanımlanamamış olmasıydı
27 Mayıs. Ataturkçu duygulann bır
şahlanışıydı Ama tanımlanamama
>oızunden bu heyecan kendıne bır yol
açamadı Heyecan gıttı. tanımlanmış
başka bır modele aktı Sosyalızm
Oysa bugun goruyoruz kı sosyalızm
Rusya gıbı Turkıye'den çok daha
gelışmış bır ulkede bıle sırasızmış,
sırası gelmemış Nıtekım Marx da
sosyalıst donuşumu en gelışmış
kapıtalıst ulkeler ıçın ongoruyordu Bu
arada Ataturk'un partısı de pusulayı
şaşırdı Ataturkçuluğe bıraz yan
çızerek. ama onu yıne de reddetmeden
sosyal demokrasıyı benımsedı Oysa
Turkıye'de sırasızdı bu denebılır Hele
12 Eylul den sonra Ataturk'un partısı
va da partılen sayılabılecek
kuruluşlarda altı ılkenın bazılannı
atmak ısteyen, Ataturkçuluğu modası
geçmış bır hareket bulan ınsanlar çıktı
Daha once de CHP'yı DP'ye
benzetmek ıçın uğraşanlar olmuştu
Demem o kı, 1960'tan sonra seçmenın
onune doğru durust bır Ataturkçu
model çıkanlmadı Kımlık bunalımı
çeken açık seçık bır model
sunamayan, ya da "fanteziT>
, sırasız
modeller sunan bır partıye herhalde
seçmen oy vermezdı. kımse de cıddıye
almazdı
Bugun artık tanımlanmış olan
Ataturkçu modelı seçmene açık seçık,
katışıksız sunacak bır partı bulunabılır
mı' Boyle bır gelışme bızı felaketten
kurtaracaktır sanıyorum Felaket
derken bu sozcuğu butun anlamıyle
kullanıyorum Ataturk. Turkıye'yı
Sevr'den Lozan'agetırdı Ataturkçuluk
uygulamalan Lozan'ı perçınledı Fakat
Ataturkçuluk hedefıne ulaşamadan
dondurulmuş Ataturkçuluk bataklığına
saplandık. çok zaman yıtırdık Şımdı
de Ataturkçuluğün tam tersı olan,
karşı-devnmcı model yururluğe
gınyor Sanırım dış ulkelerde Sevr'ı
dmltmek ısteyenler bu şenatçı-orta-
çağcı modelın 'başansı' ıçın sabah
akşam dua edıyorlardır
ÇALIŞANLARIN SORULARI / SORUNLARI \1LU4Z ŞİPAL
"19 yılım boşa mı gider?"
Soru: Lzman hekim olarak 19 vıldır Emekli Sandığı'na bağlı
olarak devlet hizmetinde çalışıvorum. Ekonomik koşul-
lar, ozel çalışmanıı gercktirivor. 19 v ıllık geçmişimi bir ka-
lemde silip atmak çok zor. Kısaca öğrenmek istediğim bu
19 > ıllık sıire karşılığı gelecekte bana Emekli Sandığı'nca
ikramive ödenir mi? Yoksa 19 vılım boşa mı gider?
(E.L.)
YANIT: 5434 sayılı TC Emeklı Sandığı Yasası Ek Madde 20 uya-
nnca "Emekli, adi mahıllük. vazife malullüğü avhğı bağlanan veva-
hut toptan ödeme vapılan; asker, siv il tünı iştirakçilere her tam fiili hiz-
met yılı için" a>iık baglamaya esas tutarların bır aylığı emeklı ıkra-
mı>esı olarak venlır
"Verilecek emekli ikranıivesinin hesabında, 30 fiili hizmet yılından
fazla sureler nazara alınmaz."
Emeklı ıkramıvesı alabılmek ıçın oncelıkle. emeklı ay lığının Emek-
lı Sandığı'nca bağlanması koşuldur Bazı durumlarda emeklı a> lığı
Emeklı Sandığı'ncabağlansa bıle. ıkramıyeodenmesı ıçın veterlı de-
ğıldır Son olarak Emeklı Sandığı'na bağlı bır kurum >a da kuruluş-
tan emeklı olmak da gerekmektedır 2829 sayılı Hızmetlenn Bırleş-
tınlmesine llışkın Yasaveonun uygulama vonetmelığınegore Emek-
lı Sandığına bağlı bır gorevden emeklıye ayrılma>anlara ıkramıye
odenmemektedır 2829 sayılı yasanın uygulama yonetmelığının
emeklı ıkramıvesıne ılışkın 8 maddesınde durum çok açık olarak an-
latılmaktadır
"•Emekli ikramivesi: Madde 8 - Son defa TC Emeklı Sandığı na ta-
bı gorevlerden emeklıye a>nlan ve kendılenne bu kanunun 8'ıncı
maddesı u>annca bırleştınlen hizmet surelerı uzennden kurumlar-
dan herhangı bınnden avlık bağlananlara sıgorta pnmı veva emek-
lılık keseneğı odemek suretıv le geçen surelenn toplamı uzerınden TC
Emeklı Sandığı Kanunu nun emeklılık ikramivesi odenmesıne daır
hukumlen gereğınce ikramive odenır
Ancak sıgortalı surelenn ıkramıye odenmesınde nazara alınabıl-
mesi ıçın bu surelenn. TC Emeklı Sandıgf na tabı daıre. kuruluş ve
ortaklıklarda geçmış olması gerekmektedır Bu şekılde sıgortalı ge-
çen hızmetlerden dolayı ılgıhlere evvelce herhangı bır kıdem tazmı-
natı ve>a emeklılık ikramivesi odenmış sure var ıse emeklılık ıkıa-
mıyesının hesabında bu sure nazara alınmaz
Bu kanunun 8'ıncı maddesı uyannca bırleştınlen hizmet surelen
uzennden son 7 yıllık surenın yarısından fazlasının TC Emeklı San-
dığı'nda geçmış olması nedenıyle. bu kurumca aylık bağlanmış olsa
dahı. son defa TC Emeklı Sandığı'na tabı gorevden emeklıye ayrıl-
mayanlaraemekhlıkıkramıyesıodenmez Bugıbılennaynldıklango-
rev ıtıbanyla kıdem tazmınatı alma haklan varsabu haklan saklıdır"
Sosyal Sıgortalar Kurumu, Bağ-Kur ya da yasa ıle kurulu emeklı
sandıklanndan (Sosyal Sıgortalar Yasası Geçıcı Madde 20 uyannca
kurulmuş) emeklı olanlara Emeklı Sandığı'nda geçen sureler ıçın
emeklı ıkramıye odenmemektedır
Emeklı Sandığı"ndageçen 19y ıllık sure ıçın emeklı ıkramıyesı ala-
bılmenız ıçın son olarak Emeklı Sandığı'na bağlı bır gorevden emek-
lı olmanızve emeklı aylığının da Emeklı Sandığı'nca bağlanması ge-
rekır
Kısaca, son kez Emeklı Sandığı'na bağlı bır gorevden emeklı ol-
mazsanız. emeklı ay lığınızı Emeklı Sandığı da bağlasa, 19 yilınız ıçın
ikramive odenmez ve 19 yıl boşa gıder
ANKARA NOTLARI
MUSTAFA EKMEKÇİ
Yılmaz'ın Giriştiği
Açlık Grevleri.••
Fatoş Güney, Yılmaz Güney'ın olumunden çok son-
ra Turkıye'yedondu "Ben Turkıye'ye 1992'degeldım"
dıyordu, "Yılmaz'ın olumunden yedı yıl sonra geldım'"
Gerekçesını şoyle açıklıyordu
- Çunku, Yılmaz oldukten sonra fılmlen, kıtapları hâ-
lâ yasaklıydı, yasak surdu yıllarboyunca Oyuzden, ben
de hem bıryetkı hem de repmın hâlâ surmesıne bır tep-
kı olarak gelmedım Teslımıyetçı bır tavır gıbı geldı ba-
na dönmek, onun kaybından sonra O nedenle bır tur-
lu donmedım Turkıye'ye Bana, teslımıyetçı, zavallı bır
tavır geldığı ıçın
-Evet
- Yanı, bu olaylarla, bır de bu olum orucu grevlerıy-
le bağdaştırırsak
- llk açlık grevıne ne zaman başlıyor Yılmaz Guney?
- 1976 sanıyorum, "Soba, Pencere Camı ve Ikı Ek-
mek Istıyoruz" adlı romanında var Açlıkgrevı, Yılmaz'la
bırlıkte haylı genış oldu Turkıye 'dekı obur cezaevlen-
ne de yayıldı o zamankı Oradanyola çıkaraktan bu "So-
ba, Pencere Camı ve İkı Ekmek Istıyoruz" romanınıyaz-.
dı Çunku, ısyan olayındakı "Subyan Koğuşu"nun ıs-'
teklen soba, kınk pencerelenne cam ve doymadıklan
ıçın bıryerıne 2 ekmektı Işte onların nasıl ezıldıklerını
anlatır bu roman Grevı de o zaman bunun ıçın yap-
mışlardı
- Butun cezaevı katılmış mıydı greve9
;
- Şımdı tam olarak b,lemıyorum Epeyce genıştı a-«'
ma tabıı Hatta, ben gıtmıştım o gun, zıyaretçıler alın-'
mıyordu cezaevıne vs Hatta ben bıldınyı dağıtmıştım,
bana ıçerıden gızlıce ulaştırmışlardı Bu, romanda ya-
yımlanan bıldınyı, onu ben kapıda dağıtmıştım Tabıı,
bu "Subyan Koğuşu"ndakı (çocuk koğuşu) ısyan ve
cezaevındekı genel ınsanlık dışı olaylardı yıne, yanı Yıl-
maz Güney'ın başlattığı
- Şımdıkı olaylara benzıyor1
;
- Şımdıkı onların uzantısı
- Bır de S«dıka Hanım (Su), yurtdışına kaçmalan eleş-
tınyor
- Yılmaz yedı yıl boyunca neden bekledı? Yumurta-
lık olayından sonra 7 5 yıl cezaevınde kaldı adam Bır-
kaç yılı vardı çıkmasına Fakat sıyasal cezalar kapıday-
dı yuz yılı bulan ve onun ıçın mecbur oldu Ömru ve-
fa etmeyecektı, hapıshaneden hıçbırzaman çıkamaya-
caktı Veyanaçık hakkını kazanmıştı, yanaçık cezaevın-
deydı, o cezaların kesınleşmesıyle bırlıkte, yanaçık ce-
zaevınden de kapalıya, ya da asken cezaevlerıne alına-
caktı Belkı de orada başına neler gelecektı bılemıyo-
rum
- Isparta Cezaevı'ndeyatarken ben Yılmaz'a bırbay-
ram telgrafı çekmıştım "Bır an once ozgurluğune ka-
vuşman dıleğıyle" demıştım Arkasından Yılmaz kaç-
mazmı?
- Soylemıştı, çok guzel'
- Sankı ben kaçırmışım gıbı oluyordu, bılıyor mu-
sun?
- Bılıyorum, evet
1
(Guluşmeler) '
- Kaçırma konusunda Nihat Behram'ın gınşımlen fı-
lan var, onların sağlık derecesı nedır'?
- Onlarson derece sağlıksız, Nıhat'ın değerlendırme-
lerı, yorumlan
- Yılmaz Guney'e şıfre verıyor Nıhat Behram
- Bırtakım olaylann ıçerısınde yer aldı Nıhat, doğru
tabıı, doğru olan şeyler var, fakat Yılmaz'la ılgılı değer-
lendırmelerı son derece yanlış, onun kışılığıyle olan
- Orneğın ne dıyordu
9
- Neler demıyor kı Mustafa abı, şımdı hangısını soy-
leyeyım kı bır suru şey soyluyordu. Şu anda bılemı-'
yorum, ama çok olumsuz şeylerdı, kışılığıyle ılgılı ya-
nı
- Ahmet Kahraman ın bır kıtabı çıkı, o da dayılık,
ağalık yonlerıne değınıyor
- Valla, aslında butun çıkan kıtaplar Yılmaz'la ılgılı, tam
olarak gerçeğı yansıtmıyor, tam olarak
- lyı nıyetle yapıyorlar
- Valla, nıyet oyle olmasa da yanı bır ınsanı tanımak,
yanı onun ne yapmak ıstedığını tam olarak bılmek hıç-
bırzaman mumkun değıl Bu ınsanlar, ona hep uzakya-
şamış ınsanlar, çok az sureler bırlıkte olmuş ınsanlar,
yanı butun yonlenyle Yılmaz Guney V bılemeyen, tanı-
yamayan ınsanlar. Ama bır araştırmaya gırmışler, bu
araştırmalarda da herkes kendı Yılmaz Güney'ın/ anlat-
mış Herkesın bır Yılmaz Guney'ı var çunku, anlatabı-
lıyor muyum
9
Öyle olunca ış, olaylarla ılgılı yanlış şey-
ler var, yanı Benım bıldığım tanık olduğum olaylarla
ılgılı, ışte kaçış olayıyla ılgılı olsun, şununla olsun, bu-
nunla olsun, ınsanlarçeşıtlı şeyleranlatmışlar, fakat ço-
ğu şeyın aslı astan yok orneğın
• • •
(Yılmaz Güney'ın bır de, 1978'de Izmıt Cezaevı'nde
katıldığı açlık grevı var O zaman Ceza ve Tutukevlerı
Genel Muduru olan savunman Veli Devecioğlu, olayı
şoyle anlattı
"1978'de ben goreve yenı başlamıştım Bır toplan-
tıdaydık Izmıt Cezaevı'nde grev olduğu soylendı, mı-
deme kramp gırdığını anımsıyorum Hemen cezaevınl
aradım, cezaevı savcısına, Yılmaz Guney'le goruşmek
ıstedığımı soyledım Yılmaz, cezaevı temsılcısıydı Yıl-
maz'a çok uzulduğumu soyledım 'Bız sıze ılk kez ın-
san ışlemı yapma kararı ıle gelmıştık, sız otekılerı, sıze
parya ışlemı yapanları seçtınız' dedım Yılmaz saygılı,
çok zarıf ınsandı
- Efendım, toplum psıkolojısı, ben engel olmaya ça-
lıştım, gucum yetmedı Fakat ıkı gunle sınırladım Bu ak-
şam grev bıtıyor dedı "
"YılmazGüney'ın izmıt'te saynlandığı doğrudur Ora-
da tam koyamadılar, ben Istanbul'a naklettırdım" dıye
ekledı Velı Devecioğlu
BULMACA
SOLDA.NSAĞA:
I/Yapılardaçıkın-
tı 2/Yumurtabıçı-
mındeolan Ada-
letle ıs goren 3/
Bır yapıt yazılır- 3
ken baş\ urulan
kaynak Ispan-
yollannsevınçun-
lemı 4/ Bır renk
Kokulu kiraz da "
denılen ve nohut 7
buyuklüğunde ye-
mışlen olan ağaç 8
^"Aptal. bon"an- g
lamında argo soz-
cuk Eskı Mısır'da guneş
tanrısı Endonezya'nın
plaka ışaretı 6/ Rus kovlu
topluluğuna verılen ad
Eskı dılde guneş 7/Kesta- 3
ne ve fındık çubuklarıyla 4
orulen kulplu sepet 8/
Ltanma duvgusu Sanda-
lı kıçtan >uruten kisa ku-
rek 9/ Akdeniz anemisi de
denılen kansızlık hastalığı
V1TCARID4N AŞAĞIYA.
1/ Ha>vanlarda yuzun çı-
kıntılı veaz çok sı\n olan onbolumu Tapınılan nesne V\
Kazları bemırtmek ıçın venlen mısırhamuru Lzaklık ışa-'
retı 3/ Eğık olarak kebilmış kenar Yoz beğenı 4/ Vlezopo-
tamva'da kurulmuş eskı bır uvgarlık tslam dınıne gore ha-
ram sayılan faız 5/ tnce derı va da ınce kabuk Alın >d dai
boynuzlavuruş 6/Bırnota Bırvazısavtdsınınaltına met-;
nın herhangı bırnoktası>la ılgılı olarak vazılan açıklama 7/;
Coksev ılen kımse > a daşe> Kuran da bır sure 8/Eskıden'
ecZacıliKtakuIlanılankınnızı renklı kıl 9/Uzun.san ve vu-!
muşak saç ,'