Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 TEMMUZ 1996 SALI HABERLER RP'den SOPU önergesi • ANKARA (AA) - RP Ankara Miilervekili Ersönmez Yarbay. CHP'li Adalet Bakanlan Seyfi Oktay ve Mehmet Moğultay döneminde kaç personel alındığımn açıklanmasını ıstedi. Yarbav, Adalet Bakanı Şevket Kazan ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı'na sunduğu soru önergesinde. bu dönemde hakim \e savcılarla ilgili kaç tav in karamamesi çıkartıldığınm açıklanmasını da isteyerek, "Cezaevleri için kaç personel alınmıştır? Cezaevlerindeki olaylarla bu alınan personel arasında ilişki olduğu ıddialan doğru mudur'1 " sorusunu yöneltti. Bakanlığa atamalar • İstanbul Haber Servisi- Turizm Bakanlığı'na 33 yılda 30 atama yapılirken bugüne kadar ortalama bakanlık süresi biryıl 50 gün olarak belirlendi. Türkıve Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB)Dergisi'nin araştırmasına göre, Bakanlıkta en kısa görev i 1995yılında22günile Bilal Gür.gör. en u?un görevi ise 1965'ten itibaren 48 ay 12 gün ile Nihat Kürşad'ın yaptiğı belirtildi. ANAP Grubu'nun değcplendirmesi • ANKARA (Cumhurivet Biirosu) - ANAP TBMM Grup Yönetim Kıırulu dün yaptığı toplantısında Çekiç Güç ve Olağanüstü Hal'in uzatılması konularını değerlendirdi. Grup Başkan\ekili Murat Başesgioğlu, bugün yapılacak grup toplantısında Çekiç Güç \e Olağanüstü Hal'ın tartışmaya açılacağını. Meclis genel kurulunda grup toplantısında belirlenecek egilime göre hareket edeceklerini söyledi. Toplantıda terör olaylan üzerinde de durduklarını belirten Başesgioglu. ülkede teTÖrün giderek endişe verici bir boyuta ulaştığını söyledi. Trafik kazaları • ANKARA (A.A)- Adana. lznıir. Kayseri, Samsun. tçel. Antalya, Gaziantep. istanbul Şirinevler. Tekirdağ, Çorlu ve Pozantı TEM otoyolunda meydana gelen trafik kazalarında toplam 23 kişı öldü. 11 kişi de yaralandı. İkînci F-16 paketi • ANKARA (ANKA)- Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) Türk Ha\a Kuvvetleri'nin "Öncel II" olarak adlandınlan ikinci paket f-16 sipanşinin ilk uçağını teslim ettı. TAI tarafından yapılan açıklamada. F-16 uçaklannın 80 adetlik ek sipariş anlaşmasının şubat 1994'de imzalandığı, a\nı yıl imalatına başlanan ikinci paketin son uçağının ekim 1999"da teslim edileceği belirtildi. TAl'nın 1987 yıhndan ben Türk Ha\a Kuvvetleri için 152. Mısır Hava Kuvvetleri için de 46 olmak üzere toplam 198 adet F-16 uçağını teslim eftiği bildirildi. Ceyşullah davası • İstanbul Haber Servisi- Şeriatçı Ceyşullah (Allah'ın Ordusu) üyesi olmak iddasıyla haklannda tstanbul DGM'de dava açılan 10 samğın yargılanmasına devam edildi. tstanbul 4 Nolu DGM'de dün yapılan duruşmada sanık avukatlan müvekkılerinin tahliye edilmesini istediler. Avukatlann istemini reddeden mahkeme duruşmav ı delillerin toplanması için erteledi. Düzeltme Gazetemizin dünkü sayısında yer alan "ANAP kilitparti" başlıklı haberimizde. ANAP Genel Başkan Yardımcısı İbrahim Çebi'nin adı yanlışlıkla Mehmet Çebi olarak yer almıştır. Düzeltir. özür dileriz. Çekiç Güç oylaması bugün. RP grubunda oylama öncesi bağlayıcı karar almacak Erbakan'm zor günüANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Çekiç Güç'ün görev süresinin 5 ay daha uzatılmasını öngören Başbakanlık tezkeresi bugün TBMM'de görüşülecek. DSP. CHP ve.BBP milletvekilleri ile bazı ANAP'lılann Çekiç Güç oylamasında "ret oyu " kullanmaları bekleniyor. Başbakan Necmettin Erbakan'ın. RP milletvekıllennin tepkisinin "retoyuna" dönüşmesini engellemek için. TBMM Genel Kurulu toplanmadan önce yapılacak grup toplantısında bağlayıcı karar aldıracagı bildirildi. RP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Tekdal. Çekiç Güç'ün bir süre daha Türkiye'de kalmasının gereklıliğine işaret ederek. alınacak grup kararına milletvekillerinin uyacağını söyledi. Muhalefetteyken "işgal kuvvetT olarak nitelediği Çekiç Güç konusunda ABD"nin baskısıyla **U" dönüşü yapan Başbakan Erbakan'ın, bugün TBMM'de çokuluslu gücün görev süresinin. Milli Güvenlik Kurulu (MGK) karan doğrultusunda. 31 Aralık 1996'ya kadar • Başbakan, muhalefetteyken 'işgal kuvveti' diye nitelediği Çekiç Güç'e bugün partisinden 'evet' oyu istiyor. Erbakan, RP milletvekillerinin tepkisinin 'ret' oyuna dönüşmesini engellemek için grupta bağlayıcı karar aldıracak. 5 ay daha uzatılması için yapılacak oylamadan önce grubuna. "Biriikve bütünlük içinde olalırrT mesajı \ermeye özen göstereceği bildirildi. Grup toplantısında bazı mıllervekillerinin Erbakan'a. "Türkiye'ye geldigi günden bu yana karşı olduğumuz bu güce şimdi nasıl 'evet' diyeceğiz1 " sorusunu yöneltmeye hazırlandıkları öğrenildi. Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatılmasına karşı oldukları bildirilen milletvekilleri Mukadder Başeğmez, Mustafa Baş, İbrahim Halil Çelik, Zeki Ergezen,Şevki Yılma/. Ertuğrul Yalçınbayır. Vevsel Candan, Musa Okçu, Bülent Annç. Yakup Haripoğlu. Mustafa Ünaldı, Ahmet Doğan. Kazım Ataoğlu, Fetııllah Erbaş, Kahraman Emmioğlu, Bahri Zengin, Azmi Ateş, Liitfü Valnıan. Temel Karamollaoğlu, Ömer V'ehbi Hakipoğlu, Nurettin Aktaş \e Kayseri Milletvekili Memduh Biiyiikkılıç'ı ikna etmek için bazı bakanlarını görevlendiren Erbakan'ın, parti içindeki tepkinin ret oyuna dönüşmesini engellemek için. bugün yapılacak grup toplantısında bağlayıcı karar aldıracagı belirtildi. Grup karan alınması halinde buna uyacaklarını bildiren bazı RP milletvekilleri, Cumhuriyet'e şunları söylediler: "Grup karan alınırsa, ilk ve son olarak Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatılmasına 'kerhen' de olsa destek oluruz. Ancak 5 av sonra tekrar uzatma istemivle karşımıza çıkariarsa bunu Meclis'ten geçiremezler. "RP'de de gruplaşmalar var'görüntüsü vermemek için, alınan karara uyanz." RP Genel Başkan Yardımcısı Tekdal da. Çekiç Güç konusunda uzlaşmaya vanlması yönünde buyük çaba sarfedildiğini söyledi. Çekiç Güç'ün bir süre daha Türkiye'de kalmasının benimsendiğine dikkat çeken Tekdal. şunları söyledi: "Parti olarak daha önce savunduklanmızdan vazgeçmiş degiliz. Ancak bir programın oluşrurulması gerekir. Aksi halde bazı sıkıntılar doğabüir. İşin asıl sahibinin TBMM olduğu gösterilmiştir. Bugün yapılacak Çekiç Güç müzakeresinden önce grup toplantısı yapacağız. Muhtemelen bu konuda grup karan alınacaktır. Milletvekillerinıi/ kendi düşüncelerini serbestçe açıklayabilirler. ancak ülkenin menfaatlen söz konusu olduğunda partinin ve grubun alacağı karara uyma zorunluluğu vardır. Grup karan alınırsa, müietvekulerimiz buna uyacaktır." Muhalefet partilerinden CHP. DSP ve BBP'nin ret oyu kullanacaklan bildirilirken. ANAP'ın, kabul oyu için bazı koşullaröne süreceği öğrenildi. Geçmiş dönemlerden farklı olarak ambargo, terör ve sınır güvenliği unsurlan eklendi Çeldç Güç için yeni tezkereANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Incirlik Üssü'nde konuşlu Çekiç Güç'ün görev süresine ılışkın hükümet tezkeresinde. geçmiş dönemlerdeki uzatma istemlerinden farklı olarak "ambargo, terör \e sınır güvenliği'" unsurlarına yer verilmesi dikkat çekti. Kulislerde. ABD yönetiminin yayımladığı deklarasyonda işaret etmediği bu maddelere hükümet tezkeresinde değinilmesı. Başbakan Necmettin Erbakan'ın RP grubunu "ikna operasyonu" olarak değerlendirildi. REFAHYOL hükümetı. Çekiç Güç'ün görev süresinin 31 Aralık Bugün TBMM'de RP'lilerin OHAL rahatsızlığı sürüyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Millı Güvenlik Kurulu'nun (MGK) ta\ siye kararı doğrultusunda. 10 il- de süren olağanüstü hal uygulama- sının 4 a\ daha uzatılmasını öngö- ren Başbakanlık tezkeresi. bugün TBMM'de görüşülecek. Dıyarbakır, Batman. Sıırt. Şır- nak. Hakkâri. Bıngöl. Yan. Mardın, Bıtlıs ve Tunceh'dekı olağanüstü hal uygulamasının "yasalveidaridü- zenlemeler tamamlanıncaya kadar" 31 temmuz saat 17.00"den itibaren 4 a\ daha uzatılmasını öngören Baş- bakanlık tezkeresi. dün TBMM Baş- kanlığı'na sunuldu. RP'de olağa- nüstü hal ile ilgili rahatsızlık ıse he- nüz sürüyor. RP'lı bazı mılletvekil- lennın. olağanüstü halin uzatılma- sı verine bir an önce tl Idaresi Ya- sası'nda değışiklık öngören tasan- nın Meclis'tengeçırılmesını savun- duklan bildirildi. Başbakan Nec- mettin Erbakan'ın. Çekiç Güç'te olduğu gibi. partisınde meydana ge- lebılecek muhtemel fireyı önlemek için olağanüstü halin uzatılmasına ılişkin tezkereninin ovlanması ko- nusunda da bağlavıcı grup karan aldıracagı bildinldi. RP Genel Baş- kan Yardımcısı Ahmet Tekdal. ola- ğanüstü halden normal hale geç- mek içm çalışmalar yapıldığını be- lirterek "Tersinegöçbaşlamıstırbi- le. Normal hale dönmek için mev- cut halin birsüre daha devam etme- sinde yarar görülmüştür" dedı. DSP ve CHP. olağanüstü halin uzatılmasına "ret" oyu \erecekle- rini açıklarken ANAP tutumunu he- nüz netleştıımedi. Olağanüstü hal uygulamasının sınır kentlennden 4 ille sınırlandırılması konusunda ik- hdardayken hazırlık yapan ANAP'- ın, bu yönde bir önerge verebilece- ği kaydedildi. 1996 tarihine kadar uzatılması yolundaki tezkeresini. dün TBMM Başkanlığı'na sundu. Hükümetin; Türkiye. ABD. Ingiltere ve Fransa tarafından oluşturulan Çekiç Güç'ün görev süresinin 31 temmuzdan itibaren 5 ay daha uzatılmasına ilişkin tezkerede. geçen yıllardaki tezkelerden farklı olarak "Kuzey Irak'taki terör faaliyerlerinin önlenmesi. sınır güvenliğinin sağlanması. Birleşmiş Millıtler (BM) ambargosundan zarar gören ülkelerle ilgili 50 \e 51. maddelerin Türkive için de yürüriuğe konmast, gücün türiiye'nin çıkarlanna uygun kullanılması ve güç kapsamındaki Türk askeri personelinin sayısının arttınlması" maddelerine yer verildi. Tezkerede şu maddeler yer alıyor: - Çokuluslu gücün vapısı, konuşlandınlması ve bu güçteki Türk askeri personelinin savısının arttınlması. Bu maddeyle, Türkive'nin Silopi'ye çekilmesini istediği Çekiç Güç'ün Zaho'daki karargâhında bulunan Türk askerierinin sayısının arttınlması öngörüldü. - Güce bağlı yabancı ülke silahlı kuvvetleri personelinin ve gücün ülkemizde tabi olacağı statünün tayini. Türkiye, gücün Kuzey Irak üzerindeki uçuş sayısının günde ikiye indirilmesi, her uçuştan Türk komutanlannın da bilgilendirilmesi ve gücün faaliyetlerinde Ankara'nın daha fazla denetim sahibi olmasını istedi. - Kuze> Irak'taki, Türkiye'vi tehdit eden her türlü terörist yapılanmanın ve Irak'ın bölünmesini hedefalan faalivetlerin önlenmesi. - Sınır güvenliginin sağlanması. - Bölgenin ekonomik canlılıgını kazanabilmesi için BM Sözle<jmesi'nin ambargodan zarar gören ülkelerle ilgili 50 ve CmUıurbaskanıDenıirel,Güne>dogu'daşe- W t o l a n o l a n 4 e n n c e n a z e t ö r e n i n e 1^^ Demirel, şehit piyade erler Kemal Aşık. İlhan Yalçın, Ersin Pekçetin ve Evüp Beyazıt için Levent Camii'nde düzenlenen törende, şehitlerin yakınlan ile askeri vetkililere "başsağlığı** diledi. Töre- ne katılan topluluk, yazar Vaşar Kemal ile sanatçı Zülfü Liv aneli'yu hiçbir şehit cenazesine gitme- diklerigerekçesiv le elestirdiler.Gazeteciterin çalışmalarıru da engellemek isteyerek saldırmaya kal- kışan topluluk. yoğun güvenlik önlemleri alan jandarma ve polis ekiplerince sakinieştirildi. Şehit erler Edirnekapı Şehitliği'nde toprağa verildi. Demirel, dün aynca Batı Trakva Türkleri Dayamş- ma Derneği tarafından verikn "Dr. Sadık Ahmet Sadık Ahmet Bans, Ödülü"nü aldı. Cumhur- başkanı, daha sonra Ö/el Çavuşoğlu Koteji, ÇYDD İlköğretim Okulu'nun temel atma törenk'ri- ne kaûkİL, Enver Paşa'nın kabrinin yapım çalısmalannı incetedL (Fotoğraf: KAAN SAĞANAK) Demirel:Şimdisağduyu zamanı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Gumhur- baskanı Sütevman DemireTin, cezae\lerinde aç- lık grevlerinin bitmesinin ardından bakanlann yaptıklan değerlendirmelere ilişkin olarak hü- kümete. "Eytemkrbitti. Sağduyu zamanı, Bu ko- nuda verdiğintz demeçlere dikkat edin" mesajı ilettiği öğrenildi. Demircrin dünkü tstanbul temaslan sırasm- da, cezaevlerindeki açhk grevlerinin sona erdi- rilmesinde devreye girenierden yazar Zütfü Li- vaneü'yle bir görüşme yaptığı öğrenildi. Liva- neli'nin isteği üzerine gerçekleşen görüşmede. özellikle Adalet Bakanı Şevket Kazan'ın de- meçieri konu edildi. Livaneli. "Sa>ın Kazan'ın açiklamatanndan, önümüzdt'ki günlerde cezaev ierinde istenmeyen ulav lann olabüecegi endişesi içindeyiz. Siz oky- lante^rKİanberiizfiyorsunuz.Buendişemizidik- katealnıanızıdiliyoruz"dedı. Demirel de Liva- neli'ye bu konuda güvence vererek. "Meraket- meyin. Ben başından beri olavın takipçisiyim^ karşılığını verdi. Edinilen bilgiye göre Demirel. dün akşam sa- atlerinde de hükümete. verilen demeçlerle ilgi- li olarak dikkatli olmalan gerektiği mesajını iletti. Demirel'in, şu aşamada ortamı germek- ten kimsenin yarar görmeyeceğini vurguladıği öğrenildi. Açhk grevlerinin bitmesinin ardından Kazan, herhangi bir anlaşma ya da mutabakat olmadı- ğım, durumun "iknadan ibaret oMuğunu" söy- lemişti. Kazan. cezaevlerinde en kısa sürede dü- zenin hâkim olacağinı vurgulamıştı. Kazan ön- ceki gün düzenlediği basın toplantısında da ••Eğer ejtemi bitirmeselerdi müdahale edecek- tik" açıklamasını yapmıştı. 51. maddeleri uyannca Türkive'nin zararlannın telafisi. Türkive'nin zararlannın telafisi iie ügiii karan, ancak BM Güvenlik Konseyi alabilir: hükümetin söz konusu maddeyi tezkeresine eklemesu millerveki- lerine yönelik bir makyaj hareketi olarak yorumlandı. - Türkive'nin güce katkısı ve bu gücün Türkiye menfaatlerine uygun biçimde kullanılması. Tezkerenin son bölümünde de bütün bu kararları almak ve gerektiğinde harekâtı sonlandırmak için Bakanlar Kurulu'nun yetkili kılınması istendi. Kamp PKK'nin elinde Atruş'tan kaçanlar Şırnak'ta YL'SUFÖZKAN ŞIRNAK / DIYARBAKIR - PKK'nin propagandası nedenıyle 1993 yılında köylerini terk ederek. Kuzey Irak'a göç eden ve bir y ıl ön- ce konulduklan Bırleşmış Millet- ler'e<BM) ait Atruş Mülteci Kam- pı'ndan 23 gün önce kaçarak Tür- kiye'ye dönen 18 aile, geçici olarak Şırnak'ta- bir çadır kampa yerleştı- rildi. Habur Sınır Kapısı'ndan önceki gün Türkıve'ye ginş yapan. 18 ka- dın. 18 erkek ve 48 çocuk olmak üze- re toplam 84 kişi Şırnak'a getirildi. Aileler. Şırnak-Siırt karayolunun 2. kilometresinde oluşturulan çadır kampa yerleştirildiler. Aileler. kamp- ta kurulan ve 2 hekım ile 5 sağlık personelınin görev yaptığı sağlık merkezinde tek tek sağlık kontrolün- dengeçirildıler. Geçici bir süre ça- dırlarda banndınlacak olan ailele- rin, valilikçe belirlenecek bir prog- ram çerçevesinde kövlenne ya da başka merkezlere yeniden yerleşti- rilecekleri bildirildi. 3 yıl önce kövlerini terk ederek Kuzey Irak'a giden ve 2 yıl Zaho'da kaldıktan sonra Atruş Kampı'na verleştirilen Ömer Kaçan. Şükrü Ozgüven v e Osman Kaçan da kamp- tan kaçışlannı şöyle anlattılar: "Kamp hukuki olarak BM'nin denetiminde gibi görünse de tüm ağırlık PKK'de. Kampta PKK'nin tarihi ve çalışmalanna ilişkin siyasi eğirinı gördük. Buradaki 4 ilkokul ve 1 ortaokulda çocuklarımıza PKK'vi öven dersler okutuldu. \a- n açıkcezaevi gibivdi. Hiçbirözgür- lüğümüz yokfu. Kaçmavı karaıias- tınp 23 gün önce sabaha karşı IKOP karakoluna sığındıL Bi/i önce Du- hok'a. oradan da Balkoz bölgesin- de bir okula yerleştirdiler. Burada 20 gün kaldık." ÜZ YAZII ORHAN BİRGİT Nüfus cüzdanımı, YKM kredi kartımı kaybettim. Hükümsüzdür. LEYLA ÇETİNK.4YA Cezaevierindeki "ölüm oru- cu" olayını en az zararla sona er- direnin şu ya da bu kişiierden çok içimizdeki toplumsal uzlaşma öğesi olduğunu düşünmek is- tiyorum. Beni bu düşünceye iten, olay- ların bittiği gece ile ilgili olarak televizyonlarda izlerken, belle- ğime saptadığım bazı fotoğraf- lar oldu. Hükümlü vetutuklulann, ken- dileriyle ziyaretçilerine zaman zaman cop salladıklarından şi- kâyetçi oldukları güvenlik güç- lerinin, ölüm orucundaki insan- ların sedyelerini, bir an önce ya- şama dönmeleri için olağanüs- tü bir hızla cankurtaran otomo- billerinden hastane kliniklerine götürmek için koşuşturmaları- nı, kare kare belleğime nakşet- tim. Bunlan kim bilir kaç kez dü- şünce ağrandizörümde büyül- tüp küçülterek seyrettim. O ara- da bir infaz memurunun, bir an önce serum verilmesi için koşuş- turulan bir hükümlünün bindiril- diği asansörle, kapı arasında sı- kjşarak ölümle omuz omuza gel- diğini de gördüm. • • • Kimi, cezaevindeki terör hü- kümlüsünün anası, kimi o terör hükümlüsünün kalaşnikofun- dan çıkan kurşunla yaşamını yi- tirmiş yurrtaşın eşi, anası ya da yetim çocuğu, kimi ise kamu güvenliğini sağlamak için gö- revli polis, ya da asker iken, bu tür olaylarda şehit olmuş insa- nımızın yakını. Öyle inanıyorum ki, bunlardan hangisi o gece cankurtaran otomobillerindeki Uçgen... sedyeleri yakalasa, hepsi tıpa- tıp eşit duygularla bu koşuya katılırtardı. Tümünün amacı. ken- disini ölüme adamış olan bu in- sanlan, yeniden yaşamadöndür- mek için zamana karşı verilen sa- vaşı kazanmaktı. Bu savaşı bi- zim insanımız topyekûn kazan- dı. Ama hiç kimse sanmasın ki toplumumuzu kemirmekte olan ve şu anda sadece bizim sınır- larımızda değil, dünyanın öbür kıtalarında da kendisini göste- ren terör, bütün bu olup biten- lerden hoşnuttur. Bencetam ak- sine... Terör. toplumsal uzlaşmanın sonunda toplumsal barışın ge- leceğini bildiği için şiddetin or- tadan kalkmasını değil, tırman- masını isteyecektir. Kendi aralanndan çıkan itiraf- çıları. cezaevi koğuşlannda kur- duğu mahkemelerin sonunda ölümle noktalayan ve bu eyle- mini bir iç eğitim aracı olarak vi- deoya alan düşüncenin, önce- ki gün ulaşılan toplumsal uzlaş- mayı övmesi beklenemez. ••• Amadüşünceyi suç saymak- ta uzun yıllar ısrarlı olan ve ken- di yarattığı düşünce suçlulannı rehabilite edeceğine, tutukladı- ğıinsanları 12Martlarda, 12 Ey- lüllerde yığınak halinde doldur- duğu hapishanelerde terörist olarak yetiştiren, şu ya da bu nedenle salıverenlere iş ve aş bulmalannı adeta olanaksızlaş- tırarak yeniden eline silah aldırt- maya iteleyen birtoplum, elbet- te bu son olayı çeşitli kesimler- den gelen farklı seslerle değer- lendirecekti. Önemli olan, o farklı seslerin sahiplerinin, aman ölmesinler diye koşuşturmalarıdır. Bu aman ölümler olmasın duygusunu, polisten askere, savcıdan politikacıya, yönetici- den sokaktaki adama, iş sahi- binden öğrenciye, eski terörist- ten gazeteciye, manavdan so- kak satıcısına kadar ne kadar çok insanımız paylaşırsa, top- lumsal banş da o ölçüde arta- caktır. Önceki gece ulaşılan uz- laşmayı, herkes çok soğukkan- lı değerlendirmeli ve o ölçüde de iyi kullanmalıdır. GUNDUZ GOZUYLE MELİH CEVDET ANDAY Efendi Üstüne Atatürk'ün gerçekleştirdiği devrimler içinde en önemlisi hangisidir? Gerçi Nurullah Ataç, "Devrimleryok, devrim var" diye yazmıştı; demek bu yenileşmeleri bir arada ele alıp değerlendirmek gerekiyordu. Türk halkı, uluslaş- ma sürecine girmişti; sadece bu istek bile modern- di, çağa ulaşma, çağ içindeki yerini alma anlamını içeriyordu. Bunun başka bir adı da "uygarlık değiş- tirme"ö\r. 1937 yılında Brüksel'e gitmiştim, Avrupa'yı ilk gö- rüyordum. Bir pansiyonda üç buçuk ay geçirdim. Bu pansiyonun yemek saionunda öteki müşteri- leıie de tanışıyordum. Bunlardan biri Hollandalı bir iş adamıydı, bir gün bana, - Atatürk'ün en büyük işi sizce hangisidir? diye sor- du. Şudur budur dedimse de, adam hiçbirini onayla- madı ve sonunda, - Soyadı yasasıdır, dedi. Doğrusunu söyleyeyim, bunu hiç düşünmemiştirn. Birden uyandım. Birey ortaya çıkıyordu Türkiye'de. Soyadı yasası dolayısiyle Atatürk'ün çeşitli zaman- larda ve yerlerde söylediği sözleri de bir arada dü- şünürsek, Saltanat'ın sınıf anlayışından kurtuluyor- duk. Atatürk diyordu ki: - Bey, beyefendi, beyefendi hazretleri; efendi, efen- di hazretlerı, paşa hazretleri gibi sözler artık tarihe karışmıştır. Elbetösmanlı'nın "şevketlu, inayetlu, devletlu..." gibi nitemieri de öyle. Atatürk. "Bay" nitemini ortaya atıyordu. artık her- kes "Say"dı. (Fransa'da hamalından, devlet başka- nına kadar herkese "mösyö" denildiği gibi.) Ama "bay" sözcüğü şakaya alındığı için tutmadı. Yazık oldu. Bu kez bey ile efendi sözcükleri yeni bir sınıflaş- ma sımgesi durumuna getirildi. Yukan katlardan olan- lara "bey". ötekilere "efendi" denmeğe başlandı. Bir gün, oturduğum apartımanın asansörü ile aşa- ğı inerken komşu dairede oturan ailenin kızı ile bir- likte olduk; söz kapıcımızdan açılmıştı, ben, - Ahmet bey çok iyi bir kapıcıdır, diyecek oldum. Hanım kız sözümü kesti: ,• - Bey değil, Ahmet efendi, dedi. Insan her yaşta bir şeyler öğreniyor. Bu küçük hanım, "efendi" sözcüğünün Osmanlı döneminde bir soyluluk ve yüceltme nitemi olarak kullanıldığını bilmiyordu. Gerçekten de "efendi" o zaman şehzadelerle il- miye sınıfından olanlar için kullanılırdı. Geçen gün bir dostumun bizim gazetede çıkan bir yazısında görünce şaştım: Nurullah Ataç, divan şa- irlerimize "efendi" dermiş, Baki efendi, Nedim efen- di... gibi. Ben başka türlü biliyordum: Ataç, Baki için "efendi" derdi, evet, ama şair Ne- dim için bu nitemi hiç kullanmamıştır; çünkü Baki, ilmiye sınıfındandı (kazaskerdi), ama Nedim değildi. llmiye sınıfından olmayan hiçbir divan şairine "efen- di" denmemiştir. TEDAŞ Komisyonu Şinasi Alüner Yüce Divan'dan kurtuluyor ANKARA (Cumhurivet Bürosu)-Eski Enerjı veta- bii Kaynaklar Bakanı ve ANAPKarabük Milletveki- li Şinasi Altınerın, Türki- ye Elektrik Dağıtım AŞ (TEDAŞ) ihalelerinde usul- süzlük vapılmasına göz v umduğu gerekçesiyle hak- kında açılan Meclis soruş- turmasını yürüten TBMM Soruşturma Komisyo- nu'nda. "aklanması" yö- nünde eğilim ortaya çıktı. Komisyon ön raporunda. Altıner'inaklanmasınage- rekçe olarak. "somut belge ve delillerin bulunmama- sı^nın gösterileceği öğre- nildi. Savunma yaptı Altıner. hakkında kurulan TBMM TEDAŞ Soruştur- ma Komisyonu'nda dün. son savunmasını yaptı. Edi- nilen bilgiye göre Altıner. daha önce de sövlediği. "L'sulsüz ihalelerle hiçbir ilgisi bulunmadığı ve zaten K1T Yasası'na göre bakan- lann bu tür ihalelere mü- dahaleyetkisinin olmadığı" görüşünü yineledi. Toplan- tıda daha sonra. ön raporun hazırlanması için üyelergö- rüş bildirdiler. Komis>on Başkanı RP'li ErtuğnılSal- çınbayır'ın başkanlığında oluşturulan alt komisyonun, üyelerin bildirdiği görüş doğrultusunda birön rapor hazırlaması kararlaştınldı. ÇHP'lı üye Ahmet Güryüz Ketenci ve bazı RP'li üye- lerin katılmadığı toplantıda, üyelerin Altıner'i Yüce Di- van'a gönderecek "somut belgevedeBUerin" bulunma- dığı, bu ihalelerden bakanın sorumlututulamayacağt yö- nünde görüş bildirdiği öğ- renildi. Ancak bazı üyele- rin. bakanın. olayın ortaya çıkmasından sonra konuya hâkim olamadığı ve gerek- li özenı göstermediği yö- nündeki görüşlerin rapora yansımasını istedıği bildi- rildi. Komisyonda. hakla- nnda kamu davası açıldığı gerekçesiyle. ihale yolsuz- luğuna adı kanşan TEDAŞ Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür İsmail Ay- valı, genel müdür yardım- cılan Necdet Kayıhan, Ha- sanTüzüner ile İhale ve Sa- tınalma Komisyonu üyele- ri hakkında, suç duyuru- sunda bulunulmasına ge- rekgörülmedi. Komisyon bugün yeni- den toplanarak alt komis- yonun hazırladığı ön raporu görüşecek. BODRUM/TURGUTREİSTE DENİZ KENARI Plaj, Yarı Olimpik Havuz, Restoran, ' Market, Barlar, Mutfak ve Mini Barlı 4 KİŞİLİK APARTLAR 2.750.000 TL. ODAK TATİL KÖYÜ (0212) 587 42 31- 587 44 39 5 SEVİMLİ KEDİ YAVRUSUYUZ 5 SICAK YUVA ARIYORUZ. TEL: (0216) 413 66 60