Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAY^A CUMHURİYET 26 TEMMUZ 1996 CUMA
14 KULTUR
12-21 temmuz tarihleri arasmda TÜYAP Sergi Sarayı'nda gerçekleştirilen ikinci Genç Etkinlik'in ardmdan...
Gösteri sanatlanna gençlerden ömekler
EMRE KOYINCUOGLL
Plastık Sanatlar Derneğı nın 12-21 tem-
muz tanhlen arasında ıkıncısını duzenledı-
ğı Gerçlık Etkınlık'te. gosten sanatları adı
altındc 15 avrı eser sahnelendı Bunlardan
bın "dansgösterisi*. ıkısı detıvatrokapsa-
mınd>> ver alırken dıgerlennın hepsı per-
formans adı altında gostenme sunuldular
Açılışgunu sahnealan ChristinaBroad-
beck'ın "Modern Dance Group" adı altın-
da topladığı yedı kısıden oluşan dans gru-
bu. Broadbeck ın vıllardırlstanbuldayap-
tıgı dans çalismalarına verdığı emeğın kar-
s,ılığını vava$ vavaş almava başladığı ızle-
nımınıvenvordu Dansçılannteknık olarak
>eterlı oimamalan. Broadbeck'ın dans an-
layışını ozumsemelenne veyaptıklan isten
gerçekanlamda keyıt aimalanm \e bunu ız-
Ievıcıye vansıtmalannı engellemıyordu
Hepsinden de onemlısı dansçılan ıçın
"dansetmenin" bır ılışkı kurma bıçımı \e
bırıhtıvaç olduğu çokortadaydı Grupola-
rak çok uzun bır geçmışlen olmamalanna
rağmen. ara \ermeden 45 dakıka sahnede
varı doğaçlama kaynaklı bır program sun-
dulat
'Cumartesi Anneleri'
performansı
Sergının ıkıncı gununde ver alan perfor-
manslar arasmda merakla beklenenlerın-
den bın. HuhaKarakaşve Hakan Pjşkin'ın
"Cumartesi Anneleri";dı Daha çok tıyat-
ral oğelenn kullanıldığı performansta ızle-
> ıcıy le bıre bır gırılen ılışkı vedahadenev-
sel bov utlar tasıv an bolumler oldukça sade
ve net olmalarına rağmen çarpıcı ve etkıle-
vıcıydı
Ancak halen yaşanmakta olan toplumsal
\e polıtık bır \ara \e hana ba^lı ba^ına bır
performans olan "Cumartesi Anneleri" ol-
gusuna yapılan dırekt gondermeler ve ga-
zetelerden okunan alıntılar ı>e hemen dısa-
rıda anlatılanın "gerçeğini" yaş.adıgımız-
dan "sahnedekigerçekliğin"kavbolmabina
ve ızlev ıcının ov uncuy la v akaladıgı bıre bır
ılışkıden kopmasına neden oluyordu An-
cak polıtık tıyatro va da performanslar ıçın
Karakaş ve Pışkın'ın gosterısı denevsellığı
açısından onemlı bırornek
Avnı gun. konferans salonunda \eralan
Cerenkahraman'ın "Çeşit/li/lik/leme'*gos-
teriM bırsesvegoruntuperformansıvdı Is-
tanbul ıın çeşıtlı mekânlannda kaydedılen
sesler Ntanbul'un farklı mekânlannda(ge-
nellıkle Bevoglu agırlıklı) çekıimıs, dıalar-
la bırlıkte ızletıldı \e bu şehrın \en-yurdu
ve kımlığı uzerıne duşunurlerın edebıyat-
çılann ve mımarlann vazdığı ya da soyle-
dıgımetınlerdeyınedıaaracılıfıvlasunul-
du Ses kavdı dıalardakı yazıların okuna-
mamasi gıbı bazı teknık sorunlar çozebıl-
seydı. don dortluk bır çalışma olabıhrdı
'Yaratinm, Yaratırsın, Yaratıcr
Uçuncu gun ver alan Arcan Kıral'ın "Ya-
ratinm. Varatırsın, Yaraücr performansi
mınımalıst bır yaklaşim olan. obje kullanı-
mına yoneltk bır çalışmaydı Sanatçı. bos
beyaz A-4 bovutundakı kâğıtlann uzenne
tek tek mumlar yaktıktan sonra her kağıda
"numara" \enp. mumlan sonduruvor ız-
levıcılere numaralı kâğıtları dagıtıyordu
Gosten tarafı çok aza ındırgenmış duşun-
ce v e ka\ ramsal tarafı on planda dııran da-
ha çok "fluksus" performanslannı andıran
bırçalışmavdı Ancak Genç Etkınlık te Kı-
ral ın"Çe>izinıdel-^\Iil>arPatates*'\er-
leştırmesınde \ar olan ka\ ramsallığın ner-
lıgı\etemızlığıbu(,alı^masında"sahnenin
G
enç Etkinlik'teki performans
sanatçılannın yaşlannı,
geçmişlerini, eğitimlerini,
sanatsal anlatımda kullandıklan
malzeme farklılıklannı göz önünde
bulundurursak çok geniş bir yelpaze
oluşturduklannı ve özgün çalışmalar
sunduklarını söyleyebiliriz.
\arlıgı"nedenıvle fluğlaşıvordu
Ozge Ozturk'un "Benim. Benim. Be-
nim.." performansında ses obıe o> uncu-
luk kullanımı on plandaydı Sergının kon-
septı olan ~vurt->ersiz>urtsuzlaşma"u7e-
rınebırborgulama >orum çalı>ması sergı-
leyen sanatçı, sahnede ozellıkle karsitlıkîa-
n mekânsal farklılıklara gore kullanımıvla
goze çarpıvordu
Sahnenın ortasinda geleneksel Turk mo-
tıtıyle dıkkat çeken bır kılımın çevresını.
>an teknıgını andıran bır ses kullanımışlj
adımlavan Ozturk sahne dısından bırının
kosarak onu kılımıntn ustune ıtmesıv le bu
kez kılımın alanını kendıne mekân olarak
belırhvor. >esını farklı bırbıçımde kullan-
maya baı>lıyor \e sonunda da kılıme sanlı
olarak kayboluvordu
Ozturk"un performansındakı en buyuk
sorun sahnede kullandıgı vucutdılıvdı sor-
guladığı ka\ ramsallığı bıre bır sembollerle
aktarıvordu
Ovku Potuoğlu \e \yşe Parla'nın "Su
Gibi \zizCMun" gosterısı ıkı bedenın bır-
lıkte deunımı uzenne bır dogaçlamavdı
Sahnede suyunakı^kdnlığınısaltbedendı-
lını kullanarak sergılemevı amaçlamı^lar
llk gostenmde ıkı bedenın u\unıu bıraz so-
runlu olsa da ıkıncı gosterılerınde daha ba-
^anlıoldu Gostennınsonunadoğruızlevı-
cılerledekendıaralarındakurdukları "kon-
tak-dogaçlama" ılı^kismı kurmav ı deneven
sanatçı lar daha sonra da sev ırcılere bır bar-
dak su dagıtarak bu kez de suvun beden
ıçındekı akişkanlığını ızlevıcıden duvum-
samalarını ıstıyorlardı
Genç Etkinlik'in son gunu Ta> Tuurul
Tüjumet-Tuhıncıi'nunvazdığı.kurguladı-
Kadının kimliği üzerine birperformans
SEZAStNAlNL\R
Genç Etkınlık kapsamında gerçekleştınlen gostenlerden
bın de Emrekovuncuoğlu'nun hazırladıgı "Evden
Dışan. Nerden Içeri Ordan Dışan"ba^lıklı
pertormansiydı Tek kısılık bu gostende.
Koyuneuoglu'nun vetkın ıfade yeteneğının vanı sira
anlatılmak ıstenılenın kullanılan malzeme ıl'e uyumu.
çalı^mavı ba^arılı kılan unsurlardı Modern çagın
sonrasında kadının kendı mekânını oluşturma çabasının
kontı edıldıgı performansta. ana motıf
w
kadın"ın ona
yakıştınlan kımlığıyledeğıl de kendı kımlıgıvle \ar
blabılecegıvdı Vırginia U'ooirun "Kendine AitOda" adlı
kıtabında geçen odanın. kışının (kadının) o çok valın
kımlıgıvle doldurulabılecegmı anlatan Koyuncuoğlu.
dogadan hareketie vah>ı erkek ku^lann ötu^lerıvle dışılen
kendı yerlenne çağınsını kullanarak performansını buna
baglı olarak gerçekle^tırdı TL YAP A katındakı
platformun uzerını jelatınle kaplavarak mekânı belırleyen
sanatçı, bu alan ıçınde kımlıgını arayan kadını anlattı
Beyaz gıyımlı bu kadın. bekaretın sımgesı kabul edılen
belıne baglanmıij kırmızı kurdelesı ve tek guvencesı olan
altın bılezık ve yuzuklerıyle toplumumuzdakı kadın
olgusunu ımgelıyordu Fonda ıse Natıonal Geographıc
Socıety'nın "KuşSesleri Rehberi" kavdından \ahşı erkek
kuşların seslerı yeralıyordu Zaman zaman erkek kusun
çağnsına kapılan dı>ı, zaman zaman ıçsel yalnızlıgının
huznunu tas.ıyordu Ne zamankı ona gıydınlmı:? kımlıgın
parçalanndan, bakırelıgınden. guvencelennden kurtulup
kendı kımlıgıne burundu. gordu kı çok kuçuktu
ğı ve 10 kısjlık bır kadrovla bırlıkte ovna-
dığı "Bevaz Koşu tskarpinlerT butunluğu.
tıtızlığı \e yeterlılığı ıle ılgı çeken gosten-
lerden bırı oldu Tıvatral bır denevsellığe
daha _\akın olan. metın ve ovunculuk agır-
lıklı gosten ıçın absurd bır çızgıde ver alı-
vordu dıvebılınm Tutuncu'nun gazete ku-
purlennde yer alan farklı haberlen oyunu-
lanna metnın kendısı dışında hıçbır anlam
uretmeden mınımalıst bır duzeyde aktart-
masi metnın kendisinde \ar olan absurd
çızgının altını bır kez daha çızmek olarak
vorumlanabılır
Deneme Sahnesı Vılmaz Ankan'ın yo-
nertığı "Sürukleme" \e Sennur Kava'nın
vonettığı "Duşunceler" adını tasivan ıkı
ovunla Genç Etkınlık'e katılacaklarını bıl-
dırmelerıne \e brosurlerde ver almalanna
ragmen benim bıldıgım kadarısla hıçbır
neden belırtmeden ov unlannı sahnelemedı-
ler
Sergının açılışından. kapanı^ına dek su-
regelen zaman ıç'nde sureklı bırdegı^ım \e
gelışımıolan.yanı dıgerpertormanslardan
tarklı bır vapısi olan "Nersızvurdsuzlaşma.
Kunjun Kakfnler. Karton Kutu vvSes" per-
formansiv dı Çam 10 gun bov unca Deteuze
ve Guattari'nın "kapitalizm \t Şi/ofreni"
(1-2) \e Deleuze ve Partnet'ın "Di>aJog-
lar~ adlı kıtaplarından metmlerın duvarla-
nnda vazılı oldugu bır kutunun ıçınde otu-
rup ıçerıden dı>anva doğru metınler oku-
du Izleyıcılerın tepkılerıne gore de tepkı-
lergelıştırdı Sanatçının başlangıç noktasıy-
la vardıgı noktay ı ızlemek ya da perfonman-
sın herhangı bır anında orada olmak ızle-
vene çok farklı \enler sunacaktır Bu yüz-
den asıI ızley ıcı sanatçının kendısı. ızleme-
ye gelenler va da sergıde sureklı var olan-
lar ıse sanatçının karşısındakı oyunculardı
Lzennde bır hav lı tartı^ma konusu açılabı-
lecek bır pertormanstı
Sergının açılısjnda ve kapanı^ında uze-
nnde "Burada/ olmak tste/miyor/um" ya-
zısı olan bır tisortle sergı alnında dolaşan
ISadiGıilerde. sanatçının daha oncekı per-
tormanslarında da tarklı orneklermı gor-
dugumuz pek çığırtkan olmayan. "detayiar-
taUgUivvdikkadi" ızlevıciye yonelık sanat
anlavı^ını Genç Etkinlik'teki performan-
sında da surdu
Genç Etkınlık tekı performans sanatçıla-
nnın yaşlannı geçmı^lennı eğıtımlerı-
nı.sanatsal anlatımda kullandıkları malze-
me farklılıklannı goz onunde bulundurur-
sak çok genis bır velpaze olu^turduklarını
ve ozgun çalışmalar sunduklannı so> leve-
bılırız (, oğunun daha bu alanda çok \enı
olduğu da duş.unulurse. oldukça olumlu bır
tablo çızdıklerını de buna eklevebılırım
Ancak bu alanda ba^tan temız ba^lamak v e
gelecege vonelık ıse varar destek veımek
nıyetısle kullanılan malzemelerdekı yetı-
nın eksık olduğuna. yapılan ı> uzenndedd-
ha fazla emege gereksınım olduguna ve
bunlarındanıtelıgı belırledığınedıkkat çek-
mek ıstıvorum Bırba^ka dıkkatçekmekıs-
tedıgım konu. performans y a da gosten sa-
natlcfnnın etkınltk kataloğunda yer alma bı-
çımı Eger katalog gelecege vonelık daha
dogrusu bırsanat aı>ıv ı \e sanat tanhı olus,-
turmaya vonelık bır nedenle basilıyorsa
gosten sanatlarının plastık sanatlargıbı tek
bırresim ve isımleaktanlamayacağını. bu-
nun y etersız oldugunu sov lemek ıstıyorum
Gosten sanatlannda v apılan ı^ı belgelemek
doğası gereğı pek kolav degıldır ancak bu
sanatın gelışımı ıçın onemlıdır Katalogda
yer alacak olan gosterılerın y apılma gerek-
çelerı. çıkış noktaları. kullanılan malzeme-
ler gıbı bılgıler bu alanda canlanan hare-
ketı ve bu hareketın gelecegını olumlu yon-
de etkıleyecektır
Adalet Ağaoğlu gözlerini açtı, konuşmaya başladı
Kültür Servisi-Pazartesı gunu Sanyerde
geçırdığı trafık kazası nedenıvle
kaldınldığı Şı^lı Etfal Hastahanesı'nde
voğun bakımda tedavısı suren yazar
Adalet Ağaoğlu'nun sağlık durunıunda
umıt v encı gelışmeler var
Oncekı gun koma halınden çıkan ve s,uuru
yan açık durumda bulunan Ağaoğlu. dun
konuşmaya başladı
Şışlı Etfal Hastanesı
Beyın Cerrahısı Hacı
Ismaıl Kaptanoğlu Yoğun
Bakım L'nıtesı
doktorlanndan Yüksel
kazası sonucu olumle burun buruna gelen
Ağaoğlu'nun yaşam savaşımını
kazanacagına ınandığını belırten Halım
Ağaoğlu. eşının konuşmaya başlamasını
sevınçle karşılıvor Halım Ağaoğlu
yazarın "Hiç Bir Yer" adlı bır roman
uzennde çalıştığını ve "Vaşamı Savunma
Biçimleri" adlı bır oykusunun de
tamamlandığını soyledı
ve ardından ekledı
"limuıoruz, yakında
buradan çıkacak ve
vazmayı kaldığı yerden
surdurecek."
• Şışh Etfal
Hastanesı'nde yazar
Adalet Ağaoğlu ıçın özel
bır defter oluşturulmuş.
Şahin yazarın sağlık Bir okuni sesleniyor ÜnlÜ Okurlan ve edebıyatçı
durumuna ılışkın şu yazara' "Merhaba! dostlan ıse. Ağaoğlu'nun
bılgılen verdı "Onceki
gun konuşmaya başladı,
bugun ise daha anlamlı
konuşuvor. 4rtık sorulara
anlamlı yanıtlar verivor.
Tansiyonu normal. ateşi
yok. Sağ bacağındaki
kırık anıelivat edilecek.
\kciğerindeki kanama
azaldı. Vncak beyin
travması teşhisi ile
getirildiği için havati
tehlikevi tumuy le atlattı
diyemeyiz."
Adalet Ağaoğlu'nun
yoğun bakımdan bugun çıkanlabıleceğını
belırten Şahın, yazar ıçın bır oda
hazıriandığını da sozlenne ekledı
Ağaoğlu'nu bır an bıle valnız bırakmayan
eşı Haiım Ağaoğlu da eşının yaşam
savaşimına ılışkın umudunu yıtınnıyor
Mantık sımrlarını zorlayan bır trafık
Lütfen bızı yalnız
bırakmayın. Öyle yalnız
kaldık kı..." Pazartesı
gününden bu yana yoğun
bakımda rutulan, ama
durumu gıderek ıyıye
gıden Adalet
Ağaoğlu, yakında bu
'merhaba'ya karşılık
verebılecek gıbı
görünüyor...
sağlık durumunu
oğrenmek amacıyla
hastaneyı zıyaret
edıyorlar Gelenler. unlu
yazarın bır an once
sağlığına kavuşması
yonundekı dıleklennı bu
amaçla hazırianmış ozel
bırdeftere yazıyor
Deftere yazılanlar
arasında gozumuz
Demirtaş Cevhun'un
"Seni Aziz Nesin
toplantısına bekJiyoruz"
çağnsına ılışıyor once
Erdal İnonu, Se\gi Sanlı, Engin Ayça,
Koray Duzgören, Mete Akyol Ağaoğlu na
ıyı dıleklennı ıletıyorlar, onu yaşama
çağırıyorlar Ağaoğlu'nun bırokuvucusu
ıse şoyle sesleniyor yazara "Merhaba!
I iıtfen bizi > alnız bırakmav ın. Öy le >alnız
kaldık ki..."
BOSNA ILE SANATÇI DAYANIŞMA
KAMPANYASI
25-29 Tenıımız 1996
etkinlikler programı
ETKİNLİK TOPLLTUK/SANATÇI YER
TARIH
GÜM
SAAT
Ortak Basın
Toplantaı ve
Kokteyl
KısaVıdeo
Fılnüerı Gosterısı
Muafır ve evsahıbı
sanatçılarla Plastık Sanatçılarm Daıphane
da katılacağı ortak etkınlık
25/07/96
Perşembe
Ingıltere 'de yaşayan azmltk
sanatçüannm yaratılan
(Amanda Sebest\en arşı\ıj
Darphane
25/07/96
Perşembe
18 00
19 00
Vıdeo Gösteraı
Gmenlt Yolculuk (100 dk) Dans
ve jarküarla Romanya
Çmgenelermm goçv hakkmda
(Amanda Sebestıyen Arjtvı)
Daıphane 26/07/96 Cuma 16 00
Konser
EsmAftar OnderFocan
Doppelganger Gypsy Orkestrası
elemanları Muammer
Keıençoğlu Tarık Gunenel(şıır) Darphane
Dılek Turker (şıırj Burhan Şeşen
(tmtzık ve şurj (GulsunÇınar
şıırlen ıle sunacak) t
26/07/% Cuma 19 00
Galata ve çevresı tanıiım gezısı
Gerald Tnmble dan Vıola da
Kent GezUerı * Gamba ve Kemençe konserı ve Galata
Italvan Küısesınde muzık
dmletısı(Mımar vfete Goktuğ ıle j
27/07/96
Cumartesi
17 30
Bıuro Prodrozy Tıyatrosu
Video Gösterisi (Poloma)nm hazırladığı 60dak. Darphane
vıdeo fllm (A Sebestıyan arşrvı)
28/07/96 Pazar 16 30
Motorla Istanbul
Boğazı Gezısı **
Mülttvızyon ve
Müzık (Gıtar)
Murat Belge Rehberlığınde
ha Çelık - Gary Lachman Oyku
Patuoğlu Su Gıbı Aztz Olrnı
emprovıze dans gosterısı
İstanbul
Boğazı
Darphane
29/07/%
Pazartesı
29/07/96
Pazartesı
10 30
18 30
* Kulenın dıbmdekı kahvede saal 17 SO'da buluşulacak
' Kiotor Dolmabahçede la rıhtımdan kalkacak
Tel (212)243 2899
IM / K M . K V . K . V B I I . S A k B l l IVI S \\ \ l K I I I I K I I I Z M t I I.KKI K I K I M t
ILAN
T.C.
KARTAL
İKİNCİ İŞ
MAHKEMESİ'N
DEN
1994 383 esas
Davacı Bağ-KurGe-
nel Mudurlugu vekılı
Av Gonul Toraman ta-
rafından davalılar Ab-
dullahÇırpanlı ve Beh-
çet Cambaz aley hlerıne
açılan alacak davasın-
da. Erzıncan II Mudur-
lugu sıgortalısı Zıya
K u r t t e p e ' n ı n
20 07 1985 tarıhınde
davalılardan Abdullah
Çırpanlı yonetımınde
dıeer davahnın ıse ma-
hkı bulunduğu 34 UU
561 plakalı kamyonun
çarpması sonucu olumu
nedenıvle vakı kurum
zaran olan
3 083 "22 06 TL'nın
tahsılı zımmında açılan
alacak da\ asında. dav a-
lı Abdullah Çırpan-
lı'nın adresı meçhul
kalmış olup. ılanen teb-
lıgat yapılmasına karar
venlmış olmakla. dava-
lı Abdullah Çırpan-
lı'nın duruşma gunu-
muzolan9 9 1996 gu-
nu saat 10 00'da kartal
2 Iş Mahkemesı duruş-
ma salonunda duruş-
mada hazır bulunması
veva kendısını bır ve-
kılle temsıl ettırmesi.
gelmedığı takdırde
yokl uğunda duruşmay a
devam edıleceğı teb-
Iıgat yenne kaım olmak
uzere ılanen teblıö ol-
unur 19 07 1996
Basın 99926
ZEYTİNBURNU SULH HUKUK MAHKEMESİ'NDEN
EsasNo 1996/60 vası Karar No 1996 70 vası Hâkım Kemal Guzel 20998
Kâtıp Zanf Nalbantoğlu
Mahkememızeaıt 15 7 I996tanhlı 1996 60vasıesas 1996 70 vası kararsavılı ılamlaNecmıye Aşervesayetaltına
alınarak kendısıne Turaay Aşer vası tayın edılmıştır 15 7 1996
Basın 99878
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
Bahri Savcı ve Laiklik
Bahri Savcı bır profesor Ama ekonomı ya da makı-
ne değıl, bır anayasa profesoru
Bahri Savcı bır anıt ınsan
Bugune dek bınlere oğrencı yetıştırmış "gerçek bır
hoca"
Butun ıyı hocalar gıbı, kafası açık seçık
Dılı, butun ustun nıtelıklı hocalarınkı gıbı duru, net ve
kolay anlaşılır
Bılgıs derın, kulturu zengın, ınsanlığı engın
Ben Bahri Savcı'nın oğrencısı oldum Onun sadece
oğrencısı olmakladegıl, oyle bır "anıtınsanla"aynı çağ-
da yaşamakla da ovunuyorum
Uygar beynı ve ınsan sevgısı dolu yureğı onu ınsan
tlışkılennde karıncaezmez bır centılmenlığe, toplumsal,
sıyasal ve bılımsel savaşımda ıse yenılmez btr kahra-
manlığa ulaştırmış
Ben "laıklık' kavramının genel olarak 'hukuksal",
ozel olarak "anayasal" yonunu ondan ogrendım
Butun ıyı hocalar gıbı, derslerını tartışmalı yapardı
Bahri Savcı
"Anayasa açısından laıklık nedır" dıye sormuştu bır
dersınde
Bızde yanıt hazırdı "Dın ıle devlet ışlennın aynlma-
sı "
"Hayır" demıştı Bahri Hoca "Bu yanıt eksık Eksık ol-
duğu ıçın de doğru değıl"
Sonra eklemıştı "Laıklık, anayasanın, herhangı bır
ınancın devletı ele geçırerek baskı yapmasını onleme-
sını de ıçerır"
Boylece laıklık ıle demokrası ve anayasa arasındakı
ılışkılerı de belırlemış oluyordu hocamız
• • •
Laıklık zorunlu olarak demokrasıyı ıçermez, ama de-
mokrası laıklığı ıçenr
Çunku bır "demokrasıyı", dıktatoıiuklenn en korkun-
cu olan "çoğunluğun dıktatorluğunden" ayıran esas
oğe, temel ınsan hak ve ozgurluklendır
"Inanç ozgurluğu" ıse temel ınsan hak ve ozgurluk-
lennın başında gelır
Kısacası "her laık kışı demokrat olmayabılır, ama her
demokrat ınsan laık olmaya mecburdur"
"Demokrası", "laıklıkten" daha genış, daha kapsam-
lı bır kavramdır ve zorunlu olarak onu da ıçerır
Bu nedenle bırıncı olarak, "Ben demokrasıye onem
verıyorum, laıklık bence çok da muhım değıl" demek
buyuk bır saptırmadır
• • •
Şımdı gelelım otekı saptırmalara '•
Laıklık ve demokrası konusunda Turkıye'de yukan-,
da ışaret ettığımm dışında beş buyuk saptırma daha var
Ikıncı saptırma "Turkıye halkının yuzde doksan do-
kuzu Muslumandır O nedenle tum yaşamın islam ku-
rallanna gore duzenlenmesı demokrasıye uygundur"'
demektır
1
Bu onermenın demokrasıye aykırı olduğu açıktır Bır
toplumda bır kışıye bıle "vıcdan ozgurluğu" tanınmıyor-
sa o toplumda demokrası yoktur "çoğunluğun dıkta-
torluğu" vardır Ayrıca her' Muslumanın ' nasıl yaşaya-
cağı da kendısı ıle Allah arasında bır konudur Devletı
ılgılendırmez
Uçuncu saptırma "Turkıye 'de laıklerle Muslumanlar
arasında kavga vardır" savıdır
Bu ıddıa, laıklık, Muslumanlığın rakıbı değıl, guven-
cesı olduğu ıçın yanlıştır Çunku laıklık bır dın degıldır
Devletın butun ınançlara hukuken eşıt davranması ılke-
sıdır Bu nıtelığı ıle butun ınanç sahıplerı ıle bırlıkte Mus-
lumanlann da vıcdan ozguriuklerının guvencesıdır Eğer
laıklerle Muslumanlar arasında gerçekten bır kavga var-
sa bu laıklerle, devletı ele geçırıp onu islamıkurallara|
gore yenıden duzenlemek ısteyenler arasında olabılır
Boyle bır mucadele ıse bır dın bır ınanç çatışması de-
ğıl. bır sıyaset kavgasıdır
Dorduncu saptırma "Bız Muslumanlarolarak ıktıda-
ra gelırsek, demokrasıye mudahale etmeyecegız, top-
lumsalyaşamı yasalarla değıl kamuoyunun baskısı ıle
duzenleyeceğız Örneğın, başortusu takma zorunlulu-
ğunu yasayla getırmeyeceğız, ama toplum baskısı, bı-
reylerı buna zorlayacak" bıçımındekı soylemdır
işte tıpık bır "çoğunluğun dıktatorlugu" ılkesı Bırey-
lerın dın ve vıcdan ozgurluğune, "toplumsal baskı" ara-
cılığı ıle mudahale tam bır "ortaçağ Hınstıyanlığı" an-
layışıdır Kımsebunu "demokrası" dıye yutmaz
Beşıncı saptırma, "Muslumanlıkla laıklık bağdasmaz'
savıdır
Aslında butun semavı dınler ılk çıktıklannda, dunya-
yı duzenlemek amacına da yonelmışlerdır Sonradan,
zamanla laık devlet duzenı gelmıştır Turkıye ılk ve tek,
laık ve demokratık islam ulkesı olarak bu reformun Mus-
luman bır toplumdakı en guzel orneğını oluşturmakta-
dır İslam dını Atatürk'le bu aşamaya ulaşmıştır
Altmcı saptırma "Ancak devlet laık olabılır, bıreyler
laık olamaz" sozudur
Aynen demokratlık gıbı, sosyalıstlık gıbı, laıklık ve
Muslumanlık da hem devlet hem de bırey açısından be-
nımsenebılır Ustelık bır devlet hem laık hem Musluman
olamaz. ama, bır bırey hem laık hem de Musluman ola-
bılır Nıtekım Turkıye Cumhurıyetı vatandaşlarının bu-
yuk çoğunluğu hem laık, hem Musluman, hem de de-
mokrattır
• • •
Turkıye'dekı bugunku laıklık tartışması. devletı Mus-
lumanlık adına ele geçırıp kendı bıldıklen gıbı duzenle-
mek ısteyenlerın yarattıgı yapay bır kavgadır
Bu kavganın ıse dınle, ımanla bır ılışkısı olmayıp, doğ-
rudan doğruya bır "sıyasal ıktıdar" mucadelesı olduğu
açıktır
Akılları bulandırmak ıçın cumhurıyetın ılk yıllarından
venlen ornekler de, bır "dın kavgasının ' değıl, egemen-
lığın kaynağına ılışkın bır sıyasal savaşımın orneklendır
Egemenlık ulusun mudur, yoksa kerametlerı kendılenn-
den menkul "dın fetvacılarının ' mı?
• • •
Bugunlerde sık sık Bahri Hoca yı, onun derslerını,
oğrencılennı ve ozellıkle "aydınlanmanın" o karşı ko-
nulamaz gucunu taşıyan fıkırlennın ışığını duşunuyo-
rum
"Iyı kı varsın Bahri Hoca Keşke sadece bızı değıl,
başta Amerıkalılarolmak uzere tum dostlanmızı da eğıt-
seydın de, tarıh onunde hem bılımsel, hem de sıyasal
gaflaryapmalarım onleseydın" dıyorum
Not: Başbakan'ın memur maaşlarına zam haberını
bır buyuk televızyon kanalımız sadece Başbakan Yar-
dımcısı'nın ağzından ve basın toplantısının "ortak' ya-
pılmış olmasına karşın tek başına onu goruntuleyerek
verdı Haberalıkte "saptırma' nın guzel bır orneğı oldu-
ğunu duşunuyorum
BUGUN
AKS\NAT'ta bugun saat 12 30 da \liles Davis ın '\liles
in Paris' başlıklı konserı laser- dısc ten ızlenebılır Saat
18 30'da ıse vıne laser-dısc'ten Mozart'ın 19 \e26
pıvano konçertolan dınlenebılıı
E\ RENSEL KI LTİR MERKEZİ'NDE saat 19 00da
"Paris Komunü' adlı belgesel ızlenebılır
S\R4FC\FE etkınhklerı kapsamında saat 19 OO'da
Umut Demirci nın voneteceğı ve BozkurtOfuz ı!e Cihan
Oğuz un katılacağı •Dergicilikle Şiirve Duz \azının
L'yumu" ba^lıklı sovlesı veralıvor
RLMELİ HISARI KONSERLERİ kapsamında bugun
saat 21 00'de Mustala Sandal konsen ızlenebılır
BOSNA İLE S4NATÇI DAV AMŞMASI ETKİNLİĞİ
kapsamında saat 16 00 da Darphane de 'Guvenli
Volcu)uk' başlığı altında dans ve >arkilarla Romanva
Çıngenelerını konu olan v ıdeo gosterısı saat 19 00 da da
Esin Afşar. Onder Focan. Doppelganger Gypsv Orkestrası
Elemanları. Muammer Ketencoğltı nun katılacağı konser
ve Tank Gunersel. Dılek Turker v e GulsunÇınar'ın
katılacağı şıırdınletı^ ız'erebılır