Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 1 TEMMUZ 1996 PAZARTESİ
HABERLER
Suavi'nin
ppotestosu
• ANKARA
(Cumhuriyet Bürosu) - 2
Temmuzda başlayacak
Kuşadası A'.tın Güvercin
Festivali çerçevesinde bir
konser vermesi beklenen
Sua\i. "2 Temmuz'a
ucuz bır eğlencenin
gölgesi düşmüştür"
diyerek etkinliklere
katılmayacağını açıkladı.
Suavi > aptığı yazılı
açıklamada. festıvalin
kadro mantığını. tipik bir
gazino akışına
benzeterek "Oysa 2
Temmuz ulusal anlamda
çok belirgin bir utanç.
hüzün ve kapkara bir
leke olarak yüreğine
kazınmıştı Sıvas'ın.
Anadolu'nun ve
dünyanın... 2 Temmuz'da
yakılan bütün
sanatçılanmız.
dostlarımız adına daha
anlamlı. daha duyarlı.
gericilığe. yobazîığa ve
köktendinciliğe karşı
Ada'dan "banş"
haykırılsın isterdim kara
çetelere, hem de be> az
gü\ercinin gagasından.
Bu hassasiyet. bu
duyarlıiık. bu
sorumluluk gözardı
edilmişti" dedi.
Dernekte
silatılı çatışma
• ADA.NA (Cumhuriyet
Biirosu) - Cemalpaşa
Mahallesi Yardımlaşma
Demeği'nde henüz
bilinmeyen bir nedenle
meydana gelen silahlı
çatışmada iki kısj
yaşamını yitirdi. Bir
kişinin de ağır
yaralandığı olayla ilgili
olarak 5 kişi gözaltına
alındi. Döşeme
mahallesi Kurtuluş
Caddesi'ndeki dernek
merkezinde önceki gece
24.00 sıralannda
meydana gelcn olayda
Ahmet Kaya. Levent
Taş olay yerinde
yaşamını yitirirken ağır
yaralanan Nihat
Pehlivan adlı kişi
Devlet Hastanesi'nde
teda\i altına alındı.
Grup Yorum'a
destek
• HaİHrMerkezi-21
haziran cuma günü
evlerinden gözaltına
alınan Grup Yorum
elemanlanna bir destek
de Almanya Demokratik
Sosyalizm Partisi
(PDŞ)milletvekili
StefFen Tippach'dan
geldi. Kültürve
Sanatta Halktan Yana
Tavır Dergisi'nden
yapılan açıklamaya
göre Tippach.
Içişleri Bakanı'na
faksla gönderdiği
mesajda Grup YcrurrTun
Türk. Kürt ve Alman
halklannın sevdıği bir
müzik grubu olduğunu.
Grup Yorum u
kendisinin de beğeniyle
dinlediğini behrttı ve
Grup Yorum'un durumu
hakkında kendısıne bılgi
verilmesini istedı.
'Medya suspus'
• ADANA (Cumhuriyet
Bürosu)-HADEP
Seyhan Ilçe Yönetımı,
Türk bayragının
indirilrnesi olayından
sonra Izmir.
İskeııderun, Hatay ve
İCeçiören'deki parti
binalanna saldırılar
yapıldığını ve bu
durumun gıderek
yoğunlaştığına dikkat
çekerek "Partimize
saldırılar voğunlaşırken
medya suspus. dev let ise
üç maymunlan oynuyor"
dedi. Yönetim adına
• yapılan açıklamayı
okuyan Mustafa
İCarabulut şu soruları
yöneltti: "Diyarbakır
Pirinçük'te
konvoylanmızı çev irip
partimizin bayraklarını
yakanlar saptanıp adalete
teslim edildi mi. kaç kişi
yargılanıyor. parti
binalanmıza yapılan
saldınlardan sonra
emnivetçe saptanan
bulgular nelerdir'1
"
Iktidar hırsı
• ANKARA
(Cumhuriyet Bürosu) -
Çağdaş Yaşamı
Destekleme Derneği.
Di P-RP hükümetfile
ilgili olarak "Açıkça
'Şeriatı getireceğim'
dyen dinci partiyle
'Laikliğin ve Atatürk
ikelerinin bekçisiyim"
dyen partinin koalisyonu
ibidar hırsının insanları
nerelere getirdiğini
gjsteren somut bir
kanıttır" görüşünü
savundu.
'HADEP Üe PKK Üişkide'
Bayrak soruşturmasmı yürüten DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel, belgelerin zamanı
gelince açıklanacağmı, bayrağı indiren kişinin henüz yakalanamadığmı söyledi
ANKARA (ANKA)-Olaylı HADEP
kongresiyle ilgili soruşturmayı sürdüren
Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel.
Türk bayrağını indiren kişinin elde
olmadığım. ancak belirlemelerinin
bulunduğunu. bu kişinin yakalanmasına
çalışıldığını bildirdi. Kongrede Türk
bayrağı indirilip yenne Apo posten
asılırken HADEP Genel Başkanı Murat
Bozlak'ın hiçbir müdahalesi olmadığına
dikkat çeken Yüksel. parti yöneticilerinin
PKK'yle ilişkileri konusunda ellerinde
bazı belgeler bulunduğunu. bunu
zamanı gelince açıklayacaklarını söyledi.
"Bu işe katüanlann tümünü
yakalayacağız" diyen sava Yüksel.
bayrak indirilmesiyle ilgili
açıklamalarında bölücülük yaptığı
gerekçesiyle tutuklanan Sım Sakık'\n
itirazınm da yarın görüşülerek karara
baSlanacağını bildirdi.
DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel, HADEP
kongresinde Türk bayrağının indirilerek
yerine Apo posterinin asılmasıyla
başlatılan soruşturma hakkında
ANKA'nın sorularını yanıtladı. Yüksel'in
sorulara yanıtları şöyle:
SavCI Yüksel: Bu işe katılanlann tümünü yakalayacağız. Ömer
Doyurarfın gözaltı durumu sürecek. HADEP Genel Başkanı
Bozlak'ın durumu açık. Konuşma yaparken bayrak indiriliyor, Apo
posteri asılıyor hiç müdahale etmiyor.
- Ömer Doyuran'ın \e Veysel Dağdaş'ın
durumlan tartışmalı. Bayrak indirenler
arasındaki kişi diye basına gösterilen
Yeysel Dağdaş'ın o saatte sınavda olduğu
bildiriliyor. Sizin betiriemeniz ne yönde?
YÜKSEL - O bulgulardan bahsetmem
hazırlık soruşturmasının gizlıliğini ihlal
eder. Ancak bu iki kişi de halen
gözetim altında. Ayın 4'ünde ifadelerini
alacağız. Soruşturacağız. O gün karar
vereceğiz.
- Şu ana kadar bayrak indirme eylernini
ikrar eden, itiraf eden sanık çıktı mı fail
yakalandı mı ya da belirlendi mi?
Vt'KSEL - İtiraf eden. ikrar eden. bu
konuda bir şey diyemem. Ama
yakalayacağız. Bu işe katılanlann
tamamını yakalayacağız.
- Bayrak indirme olayının faili tespit edildi
denebilir mi?
YÜKSEL - Tespitlerimiz var tabii.
- HADEP Genel Başkanı Bozlakın
ifadesine başvuruldu mu? Durumu
hakkında bir netlik var mı? İlk
açıklamalarınızda yasadışı silahlı çete
üyeliği suçunu cezalandıran Ceza
Yasası'nın 168'inci maddesine göre
hakkında soruşturma yürütüldüğünü
bildirmiştiniz. Şu anki durum nedir?
YÜKSEL - Polisteki itadesi alındı.
Tabii biz de alacağız. Durumu gayet açık.
Konuşması devam ederken bayrak
indirildi. Yerine Apo'nun posteri çekildi.
Durum gayet açık. kendisinin buna hiç
müdahalesi olmadı. TCK 168'e göre
soruşturma sürüyor.
-Sanıklann "poliste ifade vermem' gibi
tutumlan var mı? Sorulara siz de katılıyor
musunuz?
YÜKSEL- Hayır. hepsi ifade veriyor. Ben
sorguva katılmıyorum. Ayrı olarak
kendim de ifade alacağım.
- Gözaltinda tutulan sayısını son olarak 41
dive açıklamıştınız. Sa>ı değişti mi?
YÜKSEL - Bazılan bırakıldı. Yeni
aldıklanmız var. Aşağı yukan gene 40
civannda kişi var gözetimde.
Sakık için karar yarın
- Eski DEP .Milletvekili Sırrı Sakık.
tutuklanması karanna karşı itirazda
bulunmuştu. Mahkeme bunu karara
bağladı mı?
YÜKSEL - Hayır. mahkeme karannı
veremedi. Yann karara baglanır
(Pazartesi).
- Bayrak indirme olayının faillcri biliniyor.
Tespit edildi diyebilir misiniz?
YÜKSEL- Belirlemeler var. çalışılıyor.
Bu kadar söyleyebilirim. Yakalanmasına
çalışılıyor.
PKKMe ilişküer
- Sorgulanan ve aralannda HADEP
yöneticilerinin de bulunduğu sanıklardan
herhangi biri PKK ile organik ilişkisi
bulunduğunu kabul ediyor mu?
YÜKSEL - O konuya girmemiz de yanlış.
Soruşturma gizli. Belgelerimiz var
ellerimizde, zamanı gelince bunlan
açıklayacağız.
D Y P ' d e n a y r ı l a n M e n z i r , Ç i l l e r ' i s u ç l a d ı
' Yolsuzhıklarm üstünü örtemezier'• tstanbul bağımsız milletvekili Necdet
Menzir. ilkesi olmayanın ayakta
duramayacağını belirterek,"Soruşturma
önergeleri Çiller'in 7 ceddine yeter" dedi.
Menzir. "aklanıp temizlenmezse Çiller'in
kendini kurtaramayacağını" söyledi.
ÖSMÎÂNÂYDOĞÂN"
ANKARA-RP-DYP
koalisyonunun kurulması
üzerine partisinden istifa
eden İstanbul Milletvekili
Necdet Menzir. ilkesi
olmavanın ayakta durma
şansı bulunmadığını
söyledi. 54. hükümete
"Örtülü-Mercümek
hükümeti" denıldiğini
anımsatan Menzir. eski
lideri Tansu Çüier'e
"Aklanıp
temizlenmezlerse.
kamuoyunun vicdanında
kendilerini kurtaramazlar.
Üstünü örtemezler.
Kendileri bu diinvadan
göçüp gitse de 7 cetlerine,
çoluğuna çocuguna.
torunlarının torunlanna
yeter bu mesele" diye çattı.
REFAHYOL
koalisyonunun
kurulmasının ardından
partisinden istifa eden
istanbul Millervekili
Menzir. Başbakan
^'ardımcısı ve Dışişleri
Bakanı Tansu Çiller'e sert
çıktı. Menzir. daha önce
RP-DYP koalisyonunun
oluşturulması durumunda
istifa edecegini
açıkladığını belirterek "Bu
kararı aldıklannı gördüm.
istifa dilekçemi gönderdim.
D^'P lideri \e yöneticileri.
RP hakkında bir sürü
şey ler sö> lediler. Neler
değişti ki D^ P, RP ile
koalisyon kurma noktasına
geldir dedi. İlkesi
olmayan insanlann ayakta
durma şanslan olmadığım
vurgulayan Menzir. şunlan
söyledi:
"RPbirav içinde kendisini
mi değiştirdi? Mesele
ilkedir. Kendi çıkarların
doğruttusunda akşam bir
karar aL sabah bir karar
aL böyle şey olmaz. O
zaman ne insanlar ne
partiler ayakta
durabilirler."
Hükümet protokolünün
başlangıcmda
"Cumhuriyete, Atatürk
ilkelerine, toplumun
değerlerine sahip
çıkılacağı" hükümlerinin
ver almamasını da
eleştiren Menzir. "Ben bir
tek kelime Milli Eğitim
bölünıü içinde Atatürk
ilkelerini duvdunı. Beni
tatmin edecek şeyler
bulamadım. Ben onlardan
çok daha fa_!a
Müslümanım. İnançlan.
toplumun değerlerini
sömürmek için
kullanıyorlar" dedi.
Eski lideri Çiller'in
TOFAŞ. TEDAŞ ve
malvarlığı soruşturma
önergelerinden kurtulmak
için ilkeleri bir kenara
bıraktığını ifade eden
Menzir, hakkında iddialar
olan bir kişinin
-aklanmak
istiyorum"demesi
gerektiğini söyledi. Menzir
"aklanıp
temizlenmedikleri sürece.
kendi vkdanlarında. kendi
avakovunlarında.
kendilerini kurtardıklannı
zannetseler de kamu
vicdanında kurtaramazlar
kendüerini" dedi.
BIZ BIZE...
DY P'den istifa eden İstanbul .Milletvekili Necdet Menzir ile Gaziosmanpaşa olaylannda yaralananlan ziyarette gö-
riilen Mehmet Ağar. emnivetteki sonışturmalara hiç kimsenin müdahale edemeyeceğini söyledi.
Necdet Menzir ve İsmet Sezgin'in suçlamalanna sert yanıt geldi
Ağar: Herkesle hesaplaşacağım
YUSUFOZKAN
ANKARA- Içişleri Bakanı
Mehmet Ağar, DYP'den istifa
eden İstanbul Milletvekili Necdet
Menzir ile DYP Aydın
Milletvekili İsmet Sezgin'in
mafya operasyonu sürerken bu
bakanlığa atanmasıyla ilgili olarak
kendisine yönelttiği suçlamalara.
"Şu anda emniyette yürütülen
tahkikatlar, kendi mecrasında
yürüyecektir. Hiç kimsenin
müdahalesi söz konusu olamaz"
karşılığını verdi.
"Gerektiğinde herkesle, her
türlü platformda hesaplaşacağım
bilinmelidir" di>erek meydan
okuyan Ağar. siyasi konularda
"herkesin kendine vakışanı"
söyleyeceöini bildirdi.
"REFAHYOL" hükümetinin
kurulmasına tepki göstererek
önceki gün DYP'den istifa eden
Menzir'in. DYP lideri Tansu
Çiller'i Ağar konusunda
uyardığını belirtıp, polis içindeki
maf>a soruşturmasına da dikkat
çekerek "Bir sürü insanın
mahkemeye gittiği,
soruşturmaların açıldığı böyle bir
dönemde bu adamın (Ağar)
Içişleri Bakanlığı gibi bir makama
getirilmesini kamuovu
değeriendirsin" açıklaması. polıs
kökenli iki parlamenter arasındaki
eerginliği iyice tırmandırdı.
îçişleri Bakanı Ağar.
Menzir'in açıklamalan ve DYP
Aydın Milletvekili Sezgin'in,
"Ağar oraya belli
maksatlarla getirilivor. RP için de
Mercümek dosyalan önemliydi.
Paylaşma sağlandr iddiası
üzerine. Cumhuriyefe bir
açıklama yaptı.
Emnivetteki görev süresi
bovunca idari ve adli tek
soruşturma geçirmediğini ve
emrinde çalışan personele "yasa
ve yönetmeliklere aykın bir tek
emir vermediğini" söyleyen Ağar,
"Şu anda emnivetteki tahkikatlar.
daha önce olduğu gibi şimdi de
kendi mecrasında jürüyecektir.
Bu soruşturmalara hiç kimsenin
müdahalesi söz konusu olamaz"
dedi.
"Ta>Tim, net ve açık'
Soruşturmalar konusundaki v
tavnnın açık ve net olduğunu
vurgulayan Ağar. sözlerini şöyle
sürdürdü: "Ben, geçmişte olduğu
gibi bugün de kanun
hâkimivetinin tesisinden yanayım.
Bu daha önce de böv leydi, şimdi
de böyle olacaktır. Memuriyet
hayatımdaki bütün görevlerde
devletin bütünlüğü, kanun
hâkimiveti ve meslek haysiyeti için
onur mücadelesi verilmiştir."
Sezgin'in kendisine yönelik
suçlamalarıyla ilgili olarak "Siyasi
konularda konuşanlara gelince,
herkes kendine vakışanı
söyieyecektir'" değerlendirmesini
y apan Ağar. "cesaretle ve
dirayetle kanunsuzluklann
üzerine gidildiğini" sav undu.
Ağar. "Her şey kamuoyunun
gözü önünde gerçekleşmiştir.
Kamuoyunun sağduyusu bu
konulan takdir edecektir.
Hep doğrulan yaptım.
Bundan sonra da hiçbir şeyden
yılmadan doğrulan vapacağını \e
çalışacağım tabüdir" diye
konuştu.
Kendisinin. dedikodularla.
polemiklerle uğraşacak zamanı
olmadığım da dile getiren Ağar.
"Gerektiğinde herkesle, her türlü
platformda hesaplaşacağım da
bilinmelidir. Ben iş için, hizmet için
vanm" dedi.
NOKTASII ORAL ÇALIŞLAR
MİDİLLİ - Gümrük Müdürü
Mustafa, 1920'lerde Midilli'de-
ki son 'Türk'ü de Anadolu'ya
yolcu ettikten sonra, kendisi
kaçmaya fırsat bulamadan öl-
dürülür. Aynı günlerde Berga-
ma Rum cemaatinin liderlerin-
den Bay Stratis Pergaminos
(Bergamalı), evinin önünde, ya-
nı Bergama'nın Kurtuluş rna-
hallesinin Domuzalanı mevkiin-
de bir ağacın dibinde katledilir.
• • •
Aradan 70 yıla yakın bir süre
geçer. Midilli'nin tanınmış ga-
zetecilerinden Stratis Perga-
minos, Bergama'nın Kurtuluş
mahallesine Kürt Bahattin'in
evine gelir. Yanında 6 yaşında-
ki kızı ile beraber. Bay Stratis
Pergaminos'un öldürüldüğü
ağacın önünde fotoğraflar çek-
tirir. Stratis. Stratis Pergami-
nos'un torunu. Dede toprağını
tanımak için Bergama'dadır. O
günün anısına yazdığı yazı, ün-
lü Elephtorotipia gazetesinde
Stratis ile Sefa'nm Kader Arkadaşlığı
yer alır.
Sefa Taşkın, Bergama Bele-
diye Başkanı. Gümrük Müdürü
Mustafa'nın öldürüldüğü Midil-
li'ye dedesinin izlerini bulmaya
geldiğinde onu gazeteci Stratis
gezdirir. Çünkü Stratis, Berga-
ma'da Sefa Taşkınla arkadaş
olmuştur. Birlikte bu kez Midil-
li'yi dolaşırlar.
• • •
iki gündür Midilli'deyiz. Şair
Sapho'nun adasmda. Midil-
li'nin Yunanca adı Lesbos.
Midillililerin uluslararası ismi
lezbiyen, yani Lesboslu. Kaldı-
ğımtz otelin adı da Lezbiyen O-
tel. Dünyaya lezbiyen sözcüğü
bu adanın isminden yola çıka-
rak yayılmış.
Eski Yunanlı kadın şair Sop-
ho'nun şiirlerinde kadın kadına
aşkı savunduğu söylenir. Tersi-
ni öne sürenler de var.
Midilli Adası'nda barış şenli-
ği yapılıyor. Bir yanda, başında
Belediye Başkanı Sefa Taş-
kın'ın bulunduğu Bergamalılar.
Karşı kıyıda ise gazeteci Stratis
öncülüğünde Midillililer. İkisi de
karşı kıyıda yer değiştirmiş ai-
lelerin çocukları. Sevgiyle bir-
birlerini kucaklıyorlar.
Stratis'e Kardak krizini ve
bayrak asmatartışmasını soru-
yoruz: "Biz Rambo değiliz. Ne
bayrak asanz ne de bayrak in-
dirihz. Bu toplantının amacı da
böyle anlamsız kışkırtmalara
karşı çıkmak, dostluğu güçlen-
dirmek" diye cevap veriyor.
Toplantının Türkçe tercümanı
Aris de karşı kıyıdan bir Türk
kızıyla evlenmiş.
• • •
Gece, Agiossos (Ayasos) kö-
yüne gittik. Yanımızda Midil-
li'nin komünist milletvekili Stra-
tis Karakos da var. Sefa Taş-
kın'la Stratis Karakos aynı köy-
den. Polichnitos'tan. Agiossos,
Yunanistan'da ikinci Dünya Sa-
vaşı'ndan bu yana komünistle-
rin hiç seçim kaybetmediği bir
köy. Dağların ortasındaki bu şi-
rin köyün nüfusu 5 bin civarın-
da olduğu için belediye kurul-
muş. Belediye Başkanı bizi kö-
yün girişinde karşıladı. Köylü-
lerin ellerinde "Türkiyeli Barış-
sever Dostlar, Hoş Geldiniz"
pankartı bulunuyordu. Agios-
sos'ta güzel bir şenlik yapıldı.
Halk bizlere çok sıcak davranı-
yordu. 80'lik bir ihtiyar, "Kar-
daşlanm" diye bizlere sarılarak
ağhyordu.
Agiossosluların hepsi Berga-
ma ve çevresinden gelip bura-
ya yerleşmiş. Naziler Midilli'yi
istila ettiklerinde Agiossos'u ele
geçirememişler. Agiassoslular
Midilli'nin partizan savaşçıları
olarak ün yapmışlar. O gün bu-
gündür solun yıkılmayan kalesi
olmuş.
•••
Midilli'den, Anadolu sahılleri-
ne bakıyoruz. Orada artık Er-
bakan başbakan. iki gündür
Türkiye'de ne olup bittiğini bil-
miyoruz. Çok da önemli değil.
Türkiye'de yıllardır ne değişiyor
ki... BuradaTürk-Yunan dostlu-
ğu için uzo (Yunan rakısı) ka-
dehlerini kaldınyoruz. Savaş
yerine barış, düşmanlık yerine
dostluk diyoruz.
Midilli halkı Türkleri seviyor.
Bergamalılar da Yunanlıları.
"Aynı müzikle dans ediyoruz,
aynı yağmurun altında ıslanıyo-
ruz" diyorlar.
Aslolan halkların dostluğu.
Sefa'yla Stratis kol kola, çocuk-
ları yan yana geçmiş acılara i-
nat halay çekiyorlar. Aralarına
ekilmek istenen düşmanlık to-
humlannı reddediyorlar.
ERDAL ATABEK
Türkiye Buna Layık mıydı?..
Bu soru şimdi daha sık sorulacaktır. Erbakan Ho-
ca'nın yanına -sıkıntılı görünse de- oturmuş Tansu
Çiller tablosu çok kişiye bu soruyu sordurtacaktır:
Türkiye buna layık mıydı? Bir ülkenin, bir toplumun,
bir grubun ya da bir kişinin "neye layık olup neye la-
yık olmadığı" konusu "oraya nasıl gelindiği" ile çok
bağlantılıdır.
Burada yanıt genel olarak "geçmiştekisağ iktidar-
ların oy avcılığı yapabilmek için toplumun din duy-
gulannı kullandığını, bu tutumun sonucu olarak da
din kökenli bir siyaset alanı oluştuğunu" açıklamak
olmaktadır. Bu açıklama -benim de katıldığım veyaz-
dığım- bir doğruyu dile getirir. Ama bu eksik bir doğ-
ru olmaktadır. Eksiklik, "toplumun din duygulan"nı
incelememek, araştırmamak, tartışmamak, bu olgu-
nun sosyal boyutlarını görmekten kaçınmaktır. Dini
bilmek başka bir şeydir. inanmak daha başka bir şey,
din kurallarına göre yaşamak daha da başka bir şey-
dir. Batı toplumları da dinleri olan Hıristiyanlıkla iliş-
kilerini, yüzyıllar boyu süren inceleme, araştırma, tar-
tışma, hatta çatışma sürecinden geçtikten sonra bu-
günkü duruma getirebilmişlerdir. Dinsel dogmalarla
aklın egemenliği arasındaki karşıtiık ancak sancıları
da göze alınacak bir sürecin sonunda "uygarbirya-
şam biçiminde birlikte var olma" noktasına gelebi-
îirler. Türkiye böyle bir süreci göze alamamıştır. Tür-
kiye yalnız din konusunda değil, etnik gruplar konu-
sunda da, azınlıklar konusunda da tartışmayı göze
alamamıştır. Bu tutumun bedeli ağır olmuş "toplu-
mun din duygulan" politikacıların oy avcılığına açıl-
mış, etnik gruplar kendi içine kapanmış, azınlıklar da
cemaat kültürüne sığınmışlardır.
Cumhuriyet'in "yeni bir ulus yaratmak" hedeft,
başlangıç yıllarındaki haklı olarak zorunlu politikasf-
nı sonraki on yıllar içinde toplumbilimsel bir çözüm-
leme ve birleştirme sürecine dönüştürememiştir. -
Kültürel azgelişmişlik, geleneksele duyulan özle^-
mi "din devleti kurmak" noktasına taşımış, modern-
liğe duyulan isteğı de "Amerikan taklitçisi yuppiler-
le simgeleştirmek" biçimine getirmiştir.
Ezberci eğitimin yerine eleştirel düşünceyi koya-
mayan eğitim sistemi, davranışlarını geleneksel ya-
pıdan ayıramayan aile kültürü, bireylere sorumluluk
vermeyi başaramayan çocuk eğitimi ve gençlik po-
litikaları, bilinç yerine inancı önceleyen toplumsal
ideolojisi sonuçta ya Tann'ya sığınarak rahatlayan ya
da paraya tapan çıkarcı insan tiplerini yaratmıştır.
Necmettin Hoca ile Tansu Çiller'in yan yana en üst
iktidar koltuklarında oturması böyle bir sürecin fotoğ-
rafıdır.
Türkiye buna layık mıydı?
Yanıtı herkesin tek tek vermesi gerekiyor.
• • •
Princeton Üniversitesi'nde 1990yılında "İnsan De-
ğerleri Üniversite Merkezi" açıldı. Üniversitenin bü-
tün bilim dallanndan katılan bilim insanları, sürekli de-
ğişen "insan değerleri"ri\n ahlaksal, sosyal, ekono-
mik ve politik boyutlarını "öğretim, araştırma, toplu-
ma açık tartışma" hedeflerine yönelik bir çalışmada
buluşuyorlar. Amerika'da yaşayan Afrika-Amerikalı-
ların, Asya-Amerikalıların, yerli Amerikahların ve ka-
dınların durumu önceliklı çalışma alanlannı oluşturu-
yor. Gene Amerika'da yaşayan insanların farklı din-
leri, Hıristiyanlar, Müslümanlar, Budistler ve çeşitli
dinler ve mezhepler "insan değerleri" açısından çaj-
lışma alanlannı oluşturuyor. (
Artık insanlar "gerçek eşitlik" haklarını istiyorlar.
Eğitimde, sağhkta, iş bulmada, yaşamın her alanın-
da "gerçek eşitlik", insanlann başkaları tarafından
tanınması", insan olarak değerlerine saygı duyulma-
sı ilkesiyle gerçekleşecektir. Dünyanın yeni uygarlığı
artık kişi başına düşen otomobil ve telefon sayılarıy-
la yetinmiyor, onlardan çok daha önemli olarak hep-
sinin öncesine "insan değeıieri"n\ koyuyor.
Kapitalist dünya bile kendi yarattığı "parasfna gö-
re" sistemın yarattığı eşitsizlikleri sorgulama gereği-
ni duyuyor.
Azgelişmiş ülkeler yaşadıklan hayatın yarattığı eşit-
sizlikleri sorgulamada daha öncelikli olmak zorunda-
lar. Yeni uluslar yaratmak da insan değerleri üzerin-
de kurulacaktır.
Türkiye'de dinsel dogmaların yerine aklın üstünlü-
ğünü koyma kararlılığını Atatürk göstermiştir. Gene
azgelişmiş kültürü gelişmiş bir kültüre dönüştürme
politikası da Atatürk'ün gösterdiği yoldur. Batı kültü-
rüne açılma, dünya klasiklerinin çevirisi, Köy Ensti-
tüleri'nin açılışı, halkevlerıyle başlayan toplumdaye-
tişkin eğitimi, eğitim birliği bu yolda atılmış adımlar-
dır. Ama Atatürk'ten sonrası durağanlıktır, politikala-
rın üretiminin durmasıdır, bilimin duvarlar arkasına
çekilmesidir. Sonraki yıllarda Atatürk'ün anlatılışı da
çocukluğunda kargaları kovalayışıylaTürkiye'yi kur-
taran bir mitoloji kahramanının övgüleri olmuştur.
Türkiye bugünlere layık mıydı?
Cesaretle söylemek gerekiyor, "Evet, layıktır."
Türkiye, galiba Atatürk'e layık değil.
Taşar'dan giderayak destek
MHP'liler Çevre
Bakanlığı'na taşındı
DÜRDANE
KOCAOĞLU
- İktıdardakı
destekçilerı sayesınde her
dönem dev letteki kadrolaş-
masını sürdüren MHP. 3 ay-
lık AN AYOL iktidarında da
boş durmadı. ANAP'lı eski
Çevre Bakanı Mustafa Ta-
şar. MHP'li olduğu ıleri sü-
rülen Türkiye Gübre Sana-
vii Anonim Şirketi'ndeki
(TÜGSAŞ) bazı kadroları.
giderayak Çevre Bakanlı-
ğı'na taşıdı.
Mustafa Taşar, ANAP'ın
iktidardan gideceğinin ke-
sinleşmesi üzerıne- TÜG-
SAŞ'taki aralarında birkaç
yıllık devlet memurlarının
da bulunduğu bazı persone-
lin. 3 'lü kararname ile 1. de-
rece 6400 ve 3600 ek gös-
terge ile Çevre Bakanlığı'na
atanmasını sağladı. 23 hazi-
ran pazar günü ve daha ön-
ceki Resmi Gazete'lerde
yayımlanan atama kararla-
nna göre. TÜGSAŞ Genel
Müdürlüğü Hukuk Müşav i-
ri Ömer Kayır. TÜGSAŞ
Genel Müdürlüğü Müşav i-
n Mehmet Sevmen ve eski
TÜGSAŞ Yönetim Kurulu
üyesi Ali Tayyar Önder
Çevre Bakanlığı müsteşar
yardımcılıklarına getirildi-
ler. TÜGSAŞ'ta memur
olarak görev yapan Dursun
Kuveloğlu v e Mehmet Gür-
pınar Çevre Bakanhğı Mü-
şav irliğfne getirildiler.
TÜGSAŞ'ta uzman olan ve
Ankara Büyükşehir Beledi-
ye Başkanı Melih Gök-
çek'in kuzeni olduğu belir-
tilen Ali Tekin Gökçek de
Çevre K.oruma Genel Mü-
dür Yardımcılığı'na, TÜG-
SAŞ Genel Müdürlüğü Mü-
şav iri ve eski MHP militanı
olduğu ilen sürülen M. Ad-
nan Maraşü Çevresel Etki
Değerlendirmesi ve Planla-
ma Genel Müdür Yardımcı-
lığı'na atandı.
\ eli kaya, Hamit Dayamr
ve Muharrem İnce de.
TÜGSAŞ'tan Çevre Ba-
kanlığı'ndaki çeşitli daire
başkanlıklanna atanan
isimler arasında yer aldı.
Yaklaşık 3 aylık ANAP
iktidan dönemınde. Bayın-
dırlık Bakanlığı ve bağlı ku-
ruluşlannda da kadro kıyi-
mı yapıldığı ileri sürüldü.
Yapılan belirlemelere göre,
Bayındırlık Bakanlığı'nda
28, Yapı Işleri Genel Mü-
dürlüğü'nde 30, tller Ban-
kası'nda 26. Karayollan
Genel Müdürlüğü'nde de
14 üst düzey kadroda deği-
şiklik yapıldı. "