Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 MAY1S1996 ÇARŞAMB/ 14 KULTUR 4 9 U L U S L A R A R A S I C A N N E S F 1 L M F E S T I V A L I ' N İ N A R D I N D A N Festivalin gözde temaları: Farkbfaldarm buhışması, ınistisiznı ve aşk \ ECDİ SAV AR C\NNES-49 Lluslararası Cannes Fılm Fesmalı son vılların en zengın programı- nı sunarken ıkıncı vuzvılına gıren sınema sanatının gelecegıne ıv ımser gozlerle bak- matnıza neden oluvor Farkli turlerde pek çok onemlı fılm veralıvordu testıvalın çe sitlı bolumlerınde Akı Kaunsmakı. Step- han Frears, MımmoCaioprestı, Lucıen Pın- nlle. Mıke Leıgh gıbı vonetmenler objek tıflerını gunumuz sorunlarına voneltırken Lars von Tner, Bernardo Bertoluccı. Dav ıd Cronenberg. Spıke Lee, Arnold Desplec- hın ve Tavıanı kardesler a$k \e cınsellıgı konu alan vapıtlarlj gelmısJerdı Cannes a Çev resorıınları da vonetmenlenn ılgısi- nı çeken temalararasındıvdı Gınelı Fİora Gomes'ın "Po dı SanguT'sı ormanlann vok edılmesı sonucu bırkovun dogal den- gesının altust olu^unu anlatıvordu Ama dogava ılı^kın en çarpıcı fılm Clade Nu- ndsanv ıle Mane Percnnou'nun "Mıcro- cosmos" uvdu Ikı vonetmen bır saat on bes dakıka suresınce dunv av ı bır baska bo- vuttavenıdenkesfedıvorlaıdı Santımetıe lerle olçulen bır bovurtu bu izlevemedı- gım ancak telev ızvonda gordugum parça lardan bıı tıkıredınebıldıgım bufılm bel gesel sınemanınkonulu filmler kadar etkı- lı olabılecegını kamtlıvoıdu Gundelık va- s,amımızda tark etmedıgımız bır dunvavı boceklenn dunvasmı gozlenmızın onune serıvordu Bu v ılkı festıvalın olav ı ıse hıç kuskusuz herakyim festıval saravının merdıvenlenn- den çıkan smokınler \e tuvjletler ıçındekı ızley ıcıleıın verını çok tarklı > ıldızlara bı- rakmasıvdı bırgunlugune Ogorkemlıkır- mızı halıların uzeıınde çe>ıt çesit varatık lar vuruvordu Pevgamberboceklen basa- makları tırmanınamak ıçın buvuk bırgav- ret sart ederken tırtıllar kırkavaklarbuvuk bır kolavlıkla tırmanıvorlardı vukarriara dogru Ve rotograKılar bu olavı goruntu lemek ıçın verlere atıvorlardı kendılerını Oak>amınvıldızlarisalonaalındılarmı bı lemıvorum Anlattıklarım televızvonda gorduklerımle sınırlı Ama "Mıkrokos- mos"un festıvalın en ılgınç fılmlerınden bırı olduâunu çok kı^ıden dınledını Dunvanın dort ko^esinden goruntuler vansıdı Cannes dakı te?.tı\al saravınıngor- kemlı perdesıne Robert Altman. 1930 la nn efsanevı gangsterlerını ve etsanevı caz dunvasmı getınnı^tı Jacques Audıard. su va^ vıllarının Fıınsası ndan sahte kahra manları ChenKaıge, vuzjıl ba^ındakı Cın toplumunu anlatıvordu Hou Hsıao-Hsıen de gunumuz Tavvanı nın gece kluplennı kımhgını ara>an bır toplumun sancılarını Aılesinı va da kokenı aramak da bu v ı- lıngozdetemalanarasındavdı Kapanıştıl- mı "Felaketle Flort"tc olduğu gıbı Altın Palmıve vı kazanan Mıke Leıgh de "Sır- larve \alanlar"da genç bır sıvah kadının onu ev lat edınmı:» kadının olumu uzenne gerçek annesını aramava karar verdıkten sonra ba>ına gelenlerı anlatıvordu Anne- sı ıle kar^ıla^ması va^amında venı bırdo nemın ba^langıcı olur Çunku gerçek an- nesı bevazdır ve 20 \a>ında bırde kardeşı vardır Bevaz kadının zencı bır çocugu ol dugunuçevresınekabul ettıımesı kolav ol- mavacaktır Bu vılın gozde temalanndan bırı de mistisizmdı hıç ku>kusuz Amerı- kalı Mıchael Cımıno. Amenkan usulu bır sov lence aktanrken ıkı Latın sınemacı Ra- ul Ruız \ e Julıo Medem tantastık bır dun yanın kapılannı aralnorlardı C ımıno nun tılmı van Dormael'ın "Se- kızıncı Gun"unu çagnstıran bır tema ıçe rıvor Gundelık vasamın ntmıne kapılmı> alı^kanlıkları ve endışelen arasına sıkı>- mı> "çağdaş" bır adamla bu kısitlamala- n kabul etmeven toplum dışı bır ınsanın ılışkısı "Sekızıncı Gun"de bu toplum dı>ı kı^ı bır "mongordu Mıchael Cımıno nun "Guneş Avcısı" (Sunchaser) fılmınde ıse olmek uzere olan azılı bır mahkum Lste- lık de sovkınmına ugramı^ bır Kızılderılı kabılesinın Navaholann bır ferdı Cımıno "başanlı" bır doktorun gunde- lık vasamını anlatarak başlıvor fılmıne llerlemis bır kanser hastası olan 16 vajin dakıbırtutukluvugetınrlerhastaneve Oîu- mune kisa bır sure kaldıgını ogrenen tutuk l (, >.t>jnı ve Tek Bır Olum (\anda). Vustte) "Fargo lu doktoru rehın alarak hastanedenkaçma- vıbavirır Amacı bır zamanlar Navabolu bır"tıpadamrndandu\dugu daglannte- pesındekı kutsal gole ula^mak ve hastalı- gından kurtulmaktır Arkalarında Amerı- kanpolısı zorlubırvolculukvapaılar Mo dern bılımden başka bır >e\e ınanma\an doktorla 16va$ındakı bu toplum dı^ıgenı, arasinda gerçek bırdostluk kurulurvolcu- Iukbo\unca Doktor kendı mançlarını sor gulamava gencın ınançlanna savgı du\- ma\a ba^lar Kendı gerçeğının dışinda "başka" bır gerçegın do olabılecegıne ınanmava ba>lamı>tır Kendısme hiı, ben- zemeven vah^ı tavırlanna kar>ın daha ın- sancıl daha doga ıle barı>ık bır dunvanın teniMİcısı oian bu gence vjrdım etmeje karar verır Bır A\rupalınınelındeılgını, bır fılme donu^ebılecek bırovkuden tıpık bır Amenkan tılmı çıkarmı> Cımıno Otomobıl \e helıkopter takıbı sahnele- rını al ıbıldığınezorlavarak Sonuçta "*de- mokrat" Amerıkalınınruhunuok^a\abıle- tek "polıtık açıdan dogru" bır fılm vap- mış Mekanık topluma tepkı çe\reduvir Iı8ı \e miNtısızm gıbı pek gozde temalar- dan da bırer tutam ekleverek "Amenkan usulu"bıı "auteur" tılmı \apmı> aklııua Bız pek tutmadık Anla>ılan Coppola da pek tutmamı^ Lmarım pazardan istedığı sonucu alır Cımıno 'YazMasah' V ırmı ıkıMİdır Fransada va>a\an \e A\- rtıpa Mneın.ıvınm bır pançası haiıne gelen Şıılı vonetmen Raul Ruif dejünnın vuz vermedıgı Miıemacıldidınbırndı (Bu vıl- kı ıvı fılm savibinın çoklugu dogal ol u ık bazı vonetmenlenn umıtıılmasına neden oldu )O>sa "iç^aşamveTekBırOlum" adlı fılmınde oldukva toımdjvdı Rtıı^ Bır Fnnsız-Portekızortak vipımıolan tılmde neredevsetumkarıvcrınınbıı ozetım Minu vor (.e^ıtlı tılmlenne göndermeler vapı- yordu Lç hıkaveanlatıvor tılmınde Ruız hepsınde de geıı,ekle _;eıı,^kustıınu bulu^ turuvor HepsideMarcelloMastroıannıtı ratından canlandırılan kahramaıılaıın va nı antropoloıı protesoru dıkiKi ve ı^ada- mının avnı kı^ı oldugunu ogıuııvoıuz >o- nunda Parçalanmı^ bır kiıjilık ovkusu an- latan Ruız gerçekustu ogelerle bezelı M nemaMnı tantastık bır dunvanın hıznıetı- nesunuvor kuskibuz bırhamlede vutul- ması bırazzorbırloknıa Aııu ınsandave- nıden ızleme istegı varatıvor "İnekler" adlı ılk tılmı ıle tanıdıgımız "Kızıl Sıncap" ıdlı tılmını TRT 2 dc ızlt dıgımızgent Kpanvol vonetmen Julıo Me- dem degerçegın sınırlarını zoıljvan mı^ tık bıı vorumld duınava bakan bır tılııı vapmış "Toprak", e\ıen ustüne soruLır iordugu kadar bırevın duınasi ı,elışkıleıı ustune de duşunduru\or Lı,suz butaksız •t)al»alara Karşı' kızıl taılalarıngoruntusu ıle ba^lıvor fılm Evrenın sonsıızlugıınu bıreyın valnızlığı- nı v urgulav ın goruntulerle Angel bolge- nın ^ıraplarınagarıpbırtat verenbocekle ıı oıtadankaldıımak ıçın ılaçlandırmavap- maktadır kovde ıkı kadınla kar^ıla^ır Bı ıı nı isuın bıraifkı dıgerı ^ıddetlı bırtutku- vuiiıngelei7iektedırsankı Ikıkadınarasın- d ı bocîar Zaten varısı bıı dunvada \ansi otekı tarattadır Kendı "melegı" ıle surek- lı (.atisiııa ıçındedır Julıo Medem kahra- ııı ınının "kışılık bolunmesmr anlatmak n,in tantastık ogelerden vararlanıyor An- utl ıle t ıbıı kı gene avnı ovuncunun oyna- dıgı "melek"ını beyazperdedetartıştm>or Rısklı bıranlatıma sovunuyor vevuzunun akıvla ı,ıkıvor bu seruvenden Angel ın ıç dun\ asıııın çatısmalarından ev ren ve dun- vaıkılemıne a.sklatutkunun akıllaakıldı- sının v ivimla olumun çatısmasına ulaş- mav ı dtnıvor Ikı saat bo>unca sızı kendı gızemlı ev renınde dolastırıvor Jurının ye- nndt oNam "cesarctı ve ozgunfuğunden oturu' C ronenberg'e verdıklerı ozel odu- lıı dıi) gucuınuzun sınırlarmı zorlayan bu ıkı Latın sınemacıya verırdım EleştirmenJerin fa\orisi: ıVüke Leigh FIPRESCI (Llusla*rarası Sınema Yazar- laıı Federasyonu) nun yarı^malı bolume katılan filmler arasında vaptığı değerlen- dırme sonucu verdıgı odulun sahıbı Mıke Leıgh ın"SırlarveValanlar"olurken >an bolumlerde go-.terılen filmler arasından "\ onehnenknn Onbeş Gunu"nde goste- rılen Rus Kazak ortak vapımı Sergev Bodrov un "kafkas Mahkûnıu" ödullen- dırıldı Bodrov un fılmı a\nı zamanda "HalkÖdulu"nundebahıbıoldu Llusla- rarası Sanat Sınemaları Konfederasvonu (CICAE) Odulunu "Vonetmenlenn On- beş Gunu**nde gosterılen "Vaat" adlı fıl- me verdı Luc ve Jean Pıerre Dardenne ın >onettıklerı fılm bırBelçıka-Fransız-Luk- semburg ortak v apımı Lluslararası Gençlık Odulu ıse Israıllı ArnonZadok un "Be>azGece" adlı fılmı nın oldu Felaketle Flört 49 Festıvalın kapanıs f ılmıolarak goste- rılen Davıd ORussellın "Felakede FIort"(Flırtıng vvıth Dısaster) gerçek an- ne-babasını ara>an bır adamın başmdan geçenlerı anlatıvor Amerıkjn toplumunun bır kesıtmden ılgınç portreler sergılejen Russel ınguldurusu testıvalınenonemsız filmlennden bırıvdı kuskusuz Fılmın kah- ramanı Mel >enı dogacak çocuklanna ısım vermeden once bıyolojık anne ve babasını bulmak ıstemektedır Onu bıraıleye veren enstıtunun psıkologu ona bu arayışında yardımcı olmaya karar venr ama, bu ara- da Mel e de goz koymuştur Mel ın vanındakarısı kuçuk çocuklan, onu evlat edınmış anne ve babası ıle bır- lıkte>aptıgı volculukta başlannagelmeyen kaltnaz Baskalan da katılır bu seruvene LSD kaçakcilığı yapan 60'ların çıçek ço- cuklarından bır çıft bır polıs ve bır gum- rûk memuru kımlık ya da köken ara>ışı gıbı son zamanların çok gozde bır teması- nı kullanarak hareketlı bırguldurugerçek- leştırmış Ru>.sell Bazı anlargerçekten ko- mık ama o kadar ışte Duşgucunden >a- ratıcılıktan nasıbını alamamıs bır Amen- kan guldurusu sonuçta Rohmer'den bir "Yaz Masah^ Ovsa bır gun once "Bellı Bır Bakış" bolumunun kapanisinda gosterılen Enc Rohmer ın "Vaz Masalı" ne kadar guzel bırgulduru ıdı ^aratıtı sinemanın ustala nndan Enc Rohmer herzamanoldugu gı- bı ın»an pMkoloıisinın nuanslarından vola tıkan sondereceıncelıklı bırgulduruger- çeklestırmıstı Altısar fılmden olusan "Ahlakı O\ku- ler" ve "O\unlar*e Atasozlen'" dızılerın- den sonra >aptıgı "Dort Me%sım Masalla- n"nın sonuncu>u "\sa Masafı" Her za- man oldugu gıbı genç ve bırbırınden gu- zel kızlarovnuvorRohmer ın fılmınde bır de son zamanlarda parlavan genç bır vıl dız MeKin Poupaud Rohmer kızlarla ılı^kı kurmakta zorla- nan yakı^ıklı ve mahcup kjhramanının Brotanya kıvılannda geçtrdığı yaz tatılını anlatıyoı Bırdegıl tam üçkıZLikıyorkar- şısına delıkanlının Farklı karakterlerde kızlarbunlar Hepsı de kahramanızı elde et- me>e çahsıvor Hemen hıçbır >ev anlat- mıyormu^ gıbı gorunen fılm ınsan ustune çelışkılerımız ve seçımlerımız ustune du- şündüruvorbızı Va^amın kendısı kadarva- lın bır dılle anlatıvor ovkusunu Rohmer Hıçbır abartmaya dramatızasvona ver vermeksızın Dı>aloglardaempro\ıza»yo- na olanak tanımıs, mı voksa herşev senar- yoda yazıldığı gıbı mı çekılmış bılemıvo- rum Bılebıldıgım pek çok vonetmenın kı- vıramadığı bır gerçeklık duvgusunu vara- tabılmesı Sankı kahramanımızın vaşadık- lanna tanıklık eden bır kamera var ve bu- nun dışmda hıçbır artıstık mudahale vok Ozel ışıklandırmalardan kamera oyunla- nndan uzakbıranlatımlagençlerındunva- sınaegılıvor Rohmer Yazgune^ınmsıcak- lıgını gençlık aşklarının çocuksu heveca- nını ılıklenmızde hıssedıvoruz Bu ya^ta nasıl olup da gençlerın dunyasını bu ka- dar ıyı anlatabıldıgını anlayamıyoruz Bes- bellı Rohmer ın kendı gençlıgınden ızler taşıvor^Vaz Masalı" Ve hıı, kuskusuz us tanın fıtmografısınınen zengın vapıtlann- dan bırı Bana kalırsa 49 fe»tıvalın en eüzel fılmı Haritasını yitirmiş insan 'Şeyh Bedrettin Destanı' KulturSemsı-kumpanva 8 Lluslararası Is tanbul Tıvatro Festıvalı kapsamında 'Hantadan Naklen VaMn" ıle tıvatroseverlenn karşısına çı- kacak Ovun bugunsaat21 30da varınısesaat 18 'îOda Devlet Tıvatroları Azız Nesın Sahne NI nde sergılenecek KeremKurdoglıı''nun\azıpvonertıgı "Hanta- dan Naklen \a\ın'da Ahnıet Bevaat. Bılge Arat. Burhan Okmen. Cenk Telı- men. MuratOzdogan. NadıGuler. Nes- lıhan Nurtsev'er \ e Sanem Oktar Erdo- ğanrolalıvorlar koreografisını Chns- OneBrodbeck'ın vaptıgı ovunun dekoı gı\bi ve i>ık tasarımı NazEra>daım zasını taşıvor Geleceğe ınancını tannını ve utop- valarını vıtırmıs gunumuz ııisanını ele alıvor -Hantadan Naklen \avın' Kıtle ıletı^ım araçlarının vogun bombardı- manı altmda parçalanmış ha\alkınk lıklanndanolu^an>asantıları sorgulu\or Kerem Kurdoâlu ovunu >ovle anlatı\or -Hıç durmak- sızın sonsuz çeşıt sonsuz renk, sonsuz mutluluk vaat eden. ama >aat ettıklennı hıçbır zaman \e- nne geOrnıe\en koskocaman bır pa/arın tam or- tasında aradığım bulamamış. tatmınsız bır halde bır ınsan l'jJfvtş bıçımı çoktan kavrama sınırla- nnın otesınegeçnıı;guçhı bırakışa kendını tama- nıen bırakmış. nasıl bır dunvanın neresınde bu- lunduğuna ıhşkın %on duvgulannı vıtırmı^ bır ın- san \anı haritasını Mtarmış bırınsan tanıbız.İş- te Hantadan Naklen Yavın ın konusu Bır van- da alabıldığuıe kotumser. bır vandan da alabıldı- ğıne eğlencelı. hareketlı bır tablo.Tıpkı 20 \uz\ı- lın. ıçınde vaşamakta olduğumuz son Çevreğı gıbı." "Vasadıgımız paradoks ^a gında artık hıçbır sevın bırbırıne ben zemedıgmı ama her sevın bırbınnın avnısı oldugunu belırtıvor Kurdoglu Bu venı ınsanlık durumu pek de alısık olmadıgımızbırteknıklegelıvorsevır cınınkar^isina Ovuıuulaı vuksekvo- lumlu bır plavback olaıak dıniedıgı mız ovun metnıne bedenlerı\le eslık edıvorlar kurdoglu nagorebubıı bı kınu 'modemızmsonrasıvaşanandu- rumlann, ahlakı bır \argılama\a baş- vurmaksızın. sorguianması' Kerem kurdoâlu ovununpostmodernızmtar- tı^malanna sık sik gondermelerde bulunmasma karşın postmodern bırov un sav ılama\acagını be lırtıvoı İnbanın aklı \e ıradesıvle kendı tanhıne ve gelecegıne \on verebılecegıne bılımın yön gosterıcılıgındedaha ıvı bırdunvavı tasarlavabı leceâıne ınanılabılen gunlenn geı ıde kaldıgını vanı 'modernızmın ıfla- sı"nı kabullenıvor ovun Emek uretım paradıgnıa sının hala geçerlı oldugu- nu ancak uretımaraçları- nın teknık gelısımı sonu- cunda emegın maddı ure tımle ılıskısmın çogu du- rumda gorunmez hale geldıgını smınuvor Kumpanva 'Hantadan Naklen Va\ın'ı ılkkez2^- 28 evlul tarıhlerınde Al ımnvada duzenlenen Neues Spıel 9> l\enı Ovun 93) testıvalınde Kultûr Servısi- Tuncel Kurtız, Nâzım Hıkmet'ın dızelerını vo- rumladıgı avınsel bır çalı^masıyla katılıyor 8 Lluslararası Tıvatro Festıvalı ne "Şe>hBedreddın Des- tanı." Daha once 6 Lluslararası Tı vatro Festıvılı nde de sahneledıgı çalı^ması bu kez tek kışılık versı- vonuvld-bırçello ve vokal eşlıgın- de- İstanbul Sanat Merkezı Şapelı nde bugun ve yarın saat 18 30 da sergılenıvor Nazım Hıkmet ın dızelerıne ko- nu olan Şe\h Bedreddin 15 vuz- vılın ba^larında her verde sosval bunalımların ba^gosterdıgı ve dın felsefesı alanında reformların ya- sandıgı Osmanlı donemınde kov- lulerle halk dyaklanmas.ının oncu- lugunu vapan bır kışılık Ovemu- rıtîerı komun anlayışını benımse- verek. tum ınsanlann karde;>ce ya- samalarını tum canlıların eşıtlığı- nıvekm,uk Asyatıpı uretım tarzı- nı savundular Amaçlanna ula^abılmek ıçın Muslumanlar Hıristıvanlar >ahu- dıler ve dıgerlerı bır arava gelıp kendılıgınden olusan bılınçlen- mevle ozgurluk ıçın savaştılar Ekonomık polıtık dını kulturelve bırevsel butunsellık ıçın Ovunu yoneten uvarlavan ve ovnavan Tuncel Kurtız Şeyh Bed- reddin dekı kendısını çeken ozel- lıklerı 1993 yılında Dikmen Gu- run Açarer ıle yaptıgı bır sovle^ı- sinde şovle anlatıvor "Nâam baba gorse çok se^er be- ni Yapamadığım >eıîen kestım. Onun ıçın de a\nca se%er Vıllar- dan ben okurum Bedrettin"ı ve onun uzenne vazılanlan Çarptıbe- nı bu şıır Bedrerbn felsefesı benı ıv ı- ce çekmevc başladı. Bır kovlu ısva- nı değıl Bedrettin oJ;n ı O bır filo- zof, bır hukukçu. bırdevnmcı. Top- lumu değışnrmek ısteven. Dunun kuralları bugun geçeriı degıl dı- >en bır insan." Ve şöv le surduruvor sozlerını Kurtız "Bedreddin ne guzel sövluvor Neve baksam kendımı goruvo- rum Şıırdekı zulmu, Nâzım, han- kulade şıırsel bır dıledokmuş. Ger- çek nedır. ne değıldır'' Kıme gore- dır, ne%e goredır'' Bu şıınn gerçeğı nedır' Etna vanardağına vaklaşa- bıldığım kadar vaklaştım Şevh Bedrettin e Kâınatın sesını du\- dum. Insandakı o nıkenmez ener- jnıgordum." îmgelerin yolculuğu: Ikili Figür Kultur Servısi - Levent Oget. "Ikılı Fıgur bashklı fotog- rat dansenstelasvonuny bıiüun2l 'Odj Rumelıhisarı nda gerçekle^tırıvoı Oget edansçı SabıneJameteslıkedecek Oaet Assos Gosterı Sanatlaıı Festıvalı nde de sahneledı- gı 'İkılı Fıgur'it,m "Bubıravangardçalışma vadagozlem değıldır Buradaduşuncelennveımgelennvolculugudursoz konusu olan Fotoğraftakı goruntunun slıiık oluşu ıle ıl- gılı genel goru; bırçok durumda ışte bu bınncıl değennden uzakfasabıhr Vanı duşuncevı harekete geçıren fotoğraftır ve fotom ıtt ıkı ko>evesıkışmıslıkduvgıısu valıştığıman- larda bende verleşik bır endişeve el verir" dıyor Levent Oget dans ve muzık unsurlarının kullanıldıgı bu enstelasvonda fotografın taşıdıgı "donnıuş figür'un dan sın golgelenyle buluşan bır hareketlılıge ve mekanın kat- kıları muzıgın salmımıvla uç bovutluluga ula^tıgını sov luvor Golgelerı saglavan ı^ıgın kavnagı olarak ates bu K(s)ımvasal ortama kendı vasamsal-kavramsal butunlu gunu saglı>or Oget'ın •harekffedenduşunceMbanndıran bırverieştırme'olaraktanımladıgı 'İkılıFıgur'dezaman ve mekan bureklılığı bırbmnın ıçınde >erdegı^tıri)or DEFNE GOLGESt TURGAY FİŞEKÇİ Yaşar Kemal'imiz Son yırmı yıldır uluslararası alanda ulkemıze onur kazandıran neler oldu dıye bellegımı yokladığımda, uzun karanlık bır boşluğa duşer gıbı oluyorum Bırkaç fotograf belırıyor yalnızca o buyuk karanlı- ğın ıçınde Bırı 1982 yılına aıt Yılmaz Guney'ın Yol fılmıyle Cannes Fılm Festıvalı nde Attın Palmıye aldığı toren- den bır fotograf Sayrılıgm etkısıyle ıncecık kalmış yu- zu ve ışığı hıç azalmamış gozlen gulumsuyor Havaya, sıkılı bır yumruk gıbı kaldırdıgı sol elınde Altın Palmıye Odul heykelcıgı Buyıl46 sı gerçekleşen dunyanınen onemlı fılm festıvalınde bugune dek ulkemız adına ka zanılmış tek başarı Bu başarıyı sağlayan sanatçı muhalıf kımlığı nede- nıyle ulkemızın yonetıcılennce hıç benımsenmedı Tur- kıye'nın uluslararası onemde sanatçılanndan bırı yok muş hatta yok edılmesı gereken bırıymış gıbı davra- nıldı Bır başka fotografta Yaşar Kemal'ı goruyooım Yı- ne 1982 yılı Fransa Devlet Başkanı Françoıs Mıtter- rand, hayranlığmı sık sık açıkladığı Yaşar Kemal e ça- ğımızın buyuk sınema ustalan Jons Ivens ve Federı- co Fellını ıle bırlıkte Uluslararası Del Duca Odulu nu venyor Ulkemızın adının dış dunyada yalnızca antıdemok- ratık uygulamalarla anıldığı bırdonemde one duşmuş başlanmızı kaldırabılmegucu veren bır fotograf olarak kalmış belleğımde 18 mayıs gunku gazetelerde Turkıye'nın dunyanın en guç durumdakı ekonomıye sahıp ulkesı oldugu devletın nasıl soyulduğu vb haberierın arasında yıne Yaşar Kemal'ın Katalonya Eyalet Başkanı Jordi Pu- jol'un elınden Uluslararası Katalonya Ödulu'nu alı- rkenkı fotoğraflan yayımlandı Bır yanda uluslararası alanda gıderek yalnızlığa ıtı- len demokrasısı ınsan haklan ekonomısı ozurlu bır ulke ote yanda o ulkenın, dunyanın karşısında say- gıyla egıldığı bır yazan Işte sıyasetle uğraşanlarm anlamakta guçluk çektık- lerı yalın gerçek Ulkelerın sıyası pazarlıklarla, guçlu ekonomılerle kazanamadıklan saygınlığı bır yazar tek başına sağlayıvenyor Sız onu beğensenız de begen- mesenız de • • • Ortaoğrenım yıllannda yazın oğretmenımız pek çok başka yazarla bırlıkte her somestr Yaşar Kemal'ın bır kıtabını okumamızı odev olarak verırdı Bu yıllarda Ya- şar Kemal'ın pek çok romanmı tadına doyamadığım roportajlannın toplandığı Bu Dıyar Baştan Başa sını okuduktan sonra ondan uzaklaştım Yenı dunyalar guzellıkler bulabılme durtulerıyle başka yazarlara yo neldım Yıllar geçtıkçe Yaşar Kemal benım ıçın nere- deyse ılkgençlık donemlerımın nostaljık bır yazan ko- numuna gelmıştı Geçen yıl Adam Yayınları Yaşar Kemal ın butun kı- taplannı yenıden yayımlamaya başlayınca gorevım ge regı okuduğum pek çok kıtabını yenıden okumadık- lanmı da ılk kez okuma mutluluğunu yaşadım Bu okumalar sırasında buyuk yazarımızı yenıden keşfettığımı soylemelıyım HeleAlaın Bosquet'nın so rularına verdığı yanıtlardan olusan Yaşar Kemal Ken dını Anlatıyor adlı kıtabı okuyunca yazarımızın kendı yaşamının da yapıtları denlı zengın olağanustu seru- venlerle dolu oldugunu gordum Çocukluk ve gençlık donemlenne ılışkın anlattıkları ona olan sevgımı daha da arttırdı Yaşar Kemal e Uluslararası Katalonya ödulu'nun venlmesı gerekçelen arasında -ovulesı bır davranış- la kendısını bu toren sırasında ızleyen Turkıye den tek gazetecı olan eleştırmen Doğan Hızlan ın yazılarından oğrendığımıze gore- romanlarının ustun kalıtesı ve oz- gunluğu yazarın toplumsal eylemlerı Turkçenın bır edebıyat dılı olarak yaratılmasındakı katkılan sayılıyor- du Ben Yaşar Kemal lokurken Turkçemıztn guzellıkle rınden zengınlığınden ışıltılarından ne denlı uzakta yaşadığımı ayrımsıyorum Yaşar Kemal ı okurken Turkıye dekı ınsan zengınlı- ğını bu zengınlıgın taşıdıgı gızlıgucu ınsanlığın bınler- ce yıllık kulturunu ayrımsıyorum Yaşar Kemal ı okurken Turkıyelı olduğumu bu ulke- nın topragıyla ağacıyla kuşuyla boceğıyle buyuk ve guzel, yaşanılası ugrunda dovuşulesı paylaşılası ol duğunu anlıyorum Turkıye nın bır Yaşar Kemal'ı olduğu ıçın ne denlı şanslı bır ulke oldugunu duşunuyorum TMMOB Mimarlap Odası'nda karikatür söyleşileri Kultur Servisi-TMMOB MımarlarOdası Ankara Şubesı ve Karıkaturculer Derneğı nın ortaklaşa duzenledıgı Kankatur Sov le^ılen 2^ mav ı> cumartesı gunu saat 17 00 de TMOOB Toplantı Salonu nda gerçekleştınlıvor Sovle^ıve konuşmacı olarjk Semıh Balcıoğlu Semıh Porov ve kamıl Masaracı katılacaklar K U L T U R • Ç İ Z İ K K A M I L M A S A R A C I