Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 MAYIS 1996 ÇARŞAMBA 12 DIZIYAZI umeli Yollarında ŞirinOhri Amavutluk'un giriş kapısı StrugaOhri'nin bir köşesinde yığılmış bekleyen yoksul insanlara rastlıyoruz. Bizdeki amele pazarlannı andıran bir görüntü, bizdekilerden bir farkı var; Kürtlerin yerini Arnavutlar almış hrı Ohrı Golu uzerınde >er alan çok şırın bir kasaba Makedonva nın turıstık nıerkezı Gol kenanndakı tertemız bakımh evler burada gerçekten de otekı Makedon kasabalarından tarklı bir faalıyetın egemen olduâunu ınsana hıssettınyor Gorece \arlıklı bır yer burası Kasabanın hemen ortasında denıze doğru uzanan bır ıskele. bu ıskelenın ikıyanında ıskeleve bağlı gezıntı teknelen \ar Denızcı kasketh bın golde bır gezıntı y apmak ıstey ıp ıstemedığımızı soruyor "Birbaşka sefere" dı\oruz \e bır lokanta ısmı soruvoruz Bıze "Dalga" Lokantası'nı, onerıyor Emın olmak ıçın usteleyınce elıyle dalga ısaretlerı yapıyor Gol kenanndakı Dalga Lokantası bır harıka harıl harıl venı sezona hazırlanı>or Karbeyazı masa ortulen morrenktekı masaları kaplıyor Mor Makedonya'da çok tutulan bır renk. nedenını lutfen sorma>ın. çunku Heem Pırlepe hem de Kavadarçı, Trakya kasabalarına çok benziyor; Trakya kasabalarının "sosyalizm görmüşü" de diyebilirsiniz. Hem olumlu hem de olumsuz anlamda. Sosyalist rejim buralara da özellikle merkeze, koca binalar yapmış. Ancak bunların sayıları sınırlı. Kasabaların geri kalan bölümleri, geleneksel özelliklerinı korumuş. anlayamadım >emeğe golde gezınen kuğulareslık edıyor Golun karşı kıyisindakı dağlar Amavutluk topraklan Ohrı nın bır koşesındeyığılmıs bekleyen voksul insanlara rastlıyoruz Bızdekı amele pazarlannı andıran bır goruntu yalnız bizdekilerden bır farkı var Kurtlenn verını Arnav utlar almış Struga Ohrfnın neredeyse kapı komşusu Adı bızde ıvı bılınen bır sanat senlığının yapıldığı Struga, Ohrı vebenzemıyor Golun kı>ısındakı o\a uzerıne ınşa edılmış. modern bır kent Struga Kentın tam ortasında ılk kez degısık bır tabela gozume ıhşivor Tıran 150 km Hantayı açıp bakıyoruz Elbesan daha davakın Bu kez vaktımız yok ama se\gıh babaannemın ulkesını mutlaka gıdıp goreceğım Pirlepe / Kavadarçı Hantayı yenıden açıp duşunup taşınıyoruz Bu kez hedef pek çok muhacırın goçtuğu topraklar olan Pırlepe (Pm lep) v e Kav adarçı Ikı sentlı. duzgun ferah yolda. zengın doğayı hayranlıkla seyrederek ılerlıyoruz Vamaçlara yayılmış koyun surulennın basında, bızden farklı olarak gençler değıl yaslıiargdze çarpıyor , Hem Pırlepe hem de Kavadarçı. Trakya kasabalarına çok benzıyor: Trakya kasabalarının "sosyaJizm görmüşü'" de dıyebılırsınız Hem olumlu hem de olumsuz anlamda Sosyalıst rejım buralara da ozellıkle merkeze koca binalar yapmış Ancak bunların sa>ıları sınırlı kasabalann gerı kalan bolumlen, geleneksel ozellıklennı korumuş Pırlepe'nın çarsısı. Cıne"nın Fethıve'nın çarsisını andırıyor Canlı hareketlı halkın ıhtı>açlannı karşiladıgı kovlulerın yetıştırdıklen meyv<.\ ^ ,^ sattığı açık bır pazar yerı burasi Kavadarçı'da çarşıda dukkânlan gezıyoruz Mal çeşıtlılığı sınırlı, daha çok temel ıhtıyaç maddelen göze çarpıyor raflarda Turkıye'den yalnızca bıskuvılere ve bır dukkânda da adı duyulmamış bır firmanın sıv ı >ağına rastlıyoruz Makedonya'da Ohn'de. Resne'de rastladıgımız amele pazarları dısında yoksuliuğa rastlamadık zengınlığe de Makedonya'da 1 Mayıs Geceyı Kavadarçı"nın merkezındekı Balkan Oteh'nde geçınyoruz \anda buyukçe bır bına. bınanın onunde kuçuk bo> bır "emek kahramanr heykelı Buyuk bınanın cephesıne sarı zemın uzerıne nar kırmızısı bır guneşten olu^an Makedonya bayrağı asılmış Hemen yanındakı bınanın alt katındakı ma\ı ısıklı tabelada OTAPJA. yanı lotarya harflen dıkkatı çekı>or Lotarya. toto. pı>ango \b gıbı ışler gerçekten yavgınlasmış Ertesı sabah l Mavıs İşçı Bayramı, Makedonya'nın resmı daırelerı bayraklarla donatılmıs Ama hepsı bu kadar Baska bır hareket >ok Kavadarçı > ı gende bırakıp sınıra yonelıyoruz Doyran Golu. Makedon>a-Yunan Mnırının bır bolumunu olusturuyor Olağanustu guzellıktekı bu sırın gol. Iznık Golu nu andırıyor Eskı bırTurk yerleşım noktası olan Do>ran'da Turk de kalmamiv Turklerden bır ız de Gole karşı kahvelenmızı yudumlayıp sınıra yonelıyoruz Sınırda Makedonya plakalı bırçok araba sınırı geçmek ıçın Vunanlı polıs memurlarının keyfını beklıyor Vunan sınırmda Vfakedon olmak Turk olmak kadar zor Yunanh polısler Makedonya plakalı arabaların arkasındakı MK etıketını bır baska etıketle kapatıvor Bıze ıse bıldık davranısı vınelıyorlar Pasaporta bır kez bakma. bır kez daha bakma, sayfalan kanştırma. vızeyı kontrol \ b derken. pasaporta pat dıye basılan bır damga \e ışte Yunanıstan'a yenıden gınş vapıyoruz Son hedef Batı Trakya Istıkamet Serez-Drama- Iskeçe Yarın: Batı Trakyaya donuş Medis'te namaz molası üzerîne• Gosteris ıbadetın de. ımanın da, ıslamın da kansendır Hz Peygamber. nyavı "gızlı şırk" olarak nıtelemıştır TVde "ıkındı namazını kılmak ıçın oturuma 10 dakıka ara verdığını" ılan eden sa>ın meclıs başkan vekılının >aptığını, bır tedbırsızlık saymak iş.tiyorum ara verdiğini" T\ de ılan etmesine getırmek ıstıyorum Oncelıkle belirtmelıyım kı ıbadet, ınanan ınsanlann hem hakkı hem de gorevıdır Ibadetlerın usuluneuygun olarak yapılması da zorunlu olmakla bırlıkte bu temel buy ruğa bırakıl mantık sağdu>u \e uygarlık dını olan ıslamın kendısı olabılecek. zaruretlen (doğabılecek gereksınımlerı) kar^ılamak uzere uvgulamada bazı kola> lıklar da sağlamı^tır a)Hz Pevgamber hac yaparken oğle \e ıkındı namazını oğlevaktınde Arafat'ta' akşam \e vatsıyı da vatsı vaktınde Muzedhfede bırlıkte kılarak. \anı. ıkındıyı oğleve çekerek, akşamı da vatsıya erteleyerek genış bır zaman kazanmı^tır Gunumuzde de bu uygulamaya aynen de\am edılmektedır Mezheplerın pek ı,ogu. hdstalık yokuluk \e yağıııuryağması GA\İ \ŞIK lluhi)at<,ı 16 Donenı Ka\ seıı \I\ M Kemal Ataturk. Cumhunyet'ı "En büyük eseri" olarak tanımlar Hıç kuşkusuzoyledırde Cumhurıyetımızın demokrası ıle de taçlandırılmasi \e laık bır temele otunulmasi ulusal gururumuzun, maddı \e manevı bınkımlerımızın ve geleceğe olan ınancımızın sağlam gmencesıdır Mensubu oldıığumuz dının enşılmez yucelığı ıle iiıanmışlığın geregı ve doğal yanması olan ıbadetlenmız. demokratık \e laık hukuk devletının sıstemler butunu ıçınde kendısıne yaygın ve ozgurbıryaşam alanı bulur Ne \arkı dınımızın ıhla^a (ıçtenhk) çok partılı va^amın da demokratık kulture^kesınlıkle gereksıııınıı \ardır Sozu savın Meclıs balkan vekılının "İkindi namazını kılmak ıt,ın oturuma dummlannda da. bu tatbıkata basvurulabıleceğını kabul etmışlerdır (1) Mezhepler ıhtıvaç halınde bırbırlennın olanaklarından yararlanabılırler Bağdat baskadısı Ebu Yusuf (Kufe ekolu). bırolay nedenıyle Malıkı mezhebını kastederek KJedınelı karde^lenmızden (Nfedıne ekolunden) yararlanmı^ olalım demı^tır Hz Peygamberın hac gorevı dışında da sozu edılen mazeretler nedenıyle vıneaynı uygulamada bulundugu gıbı hıç bır mazeret olmadan ve gerekçe gostermeden de Medınede ıkındıyı oğle namazı ak^amı da yatsi nanıazı ıle bırle^tırdığı durumlarolmu^tur (2) lbnı Abbas a peygamberın ıııçın boyle vaptığı ve neyı anlatmak istedıgı sorulduğunda " l mmetinc kolaylık sağlamak için" kar^ılığı alınmı^tır Cephede nobetleserek namaz kılınmasını ısteyen Hz Pevgamber gerektığınde de kolavlıklar bağlamındd fıılı sunnet orneklerı vermıijolup bılıııdığı gıbı tıılı sûnnetler Lıvlı (sozlıı) -.ıınnetlenn onundedır Aslındd kolavlıklar kapısını bızzat Kur an ı Kerım açmaktadır "Allah sizekolayhk gostermek ister. zorluk çıkarmak istemez.*1 (3) Sonuç Unlu bırpa^a (muhtemelen. Abdurrahman NatızGurman) 1950 genel seçnnlerınde kayserı CHP mılletvekılı adayı olarak Pınarbaşı'nın bır koyunde camı onunde halkla konu^ur. vedalasıp avnldıktann sonra e\ sahıplığı yapan koyluye "Namaz kılmak için kendisine bir e\ gostermesini" rıca eder Koy lunun "Pasam. niçin camide kılmadınız" sorusu uzerıne "Sivaset vapmakta olduğum için. vanlış anlasılmaktan endişe ertinı. A>nca. namaza ri>a karışabilir,e\ladını" kar^ılığın) \erır Rıva (gosterıs ^ov ) ıbadetın de ımanın da. İslamın da kansendır Hz Pevgamber nvavı "gizli şirk" olarak nıteîeınıstır Vfılvonların ızledığı T\ "de "ikindi namazını kılmak için oturuma 10 dakika ara \erdigini" ılan eden sjyın Metlıs balkan vekılının rıya yapmak istemedığıne ınanıyorum Belkı bır tedbırsızhktır Llkemızdekı yetkındın adamlanndan ve hkıh bılgınlerınden bırkısmının gerektığınde "namaz \akitlerinin birleştirilebileceği" hukmunden kendılerının vararlandıkları bılınıyorda. bunu, halka ve kamu gore\ ı yapanlara da nıçın onermedıklerı bılınmıyor Devlet ıslerının ve sosyal yaşamın çok sade oldugu 1400 yıl once oruç \e namaza İslamıvetın getırdığı kolaylıklardan 21 yuzyılın e^ığınde ağır bır devlet gorevı yaparken dahı yararlanmamanın ve her dakıkası voksul halkımızın hazınesıne mılyonlara mal olan parlamentonun gorevını sahsı ıbadet gerekçesiyle kesıntıve uğratmanın dın \c laık de\ let açısından da Meclıs ın saygmlığı ve namazın gızemlı ulvıyetı açısından da yanlış olduğunuduşunuyorum Karsı duşuncelere de elbette saygı duyarak POLİTİKA VE ÖTESt MEHMED KE1VIAL Suikasflar Bitmez... Cumhurbaşkanfnın koruma muduru şoyle d/yor "Uzerıne atlamasaydım Demirel vurulmuştu " Bu, koruma mudurunun bırıncı kurtanşı değıl, bun- dan once de kurtanşları var Koruma muduru bu ış- te uzmanlıgını çoktan ıspatladı, değerı bılınmelı. Sayın Demırel'e çok geçmış olsun1 • • • "Mıllı Istıhbarat Teşkılatı Musteşan saygı ıle sunar" dıye bır kart ve çok guzel kâğıda basılmış bır broşur aldım "Bu kıtapçık, Mıllı istıhbarat Teşkılatı'nın ku- ruluşyıldonumu olarak ılk defa kutlanan 6 Ocak 1996 tanhınde hazırlanmıştır" denıyordu Ardından orgu- tun tanhı, gorevlen yapısı çalışmalan, yoneltılen e/eş- tırıler gelıyordu Bız bu orgutu MAH dıye bılınz Çok çekınınz Ittı- hat veTerakkı tarafından kurulmuş, sonra 'Mım Mım Grubu' adını almıştır Ankara hukumetı donemınde "Askerı Polıs Teşkılatı" olmuştu Orgut Mareşal Fev- zı Çakmak ın elınden geçmış 'Mıllı Emnıyet Hızmet- lerı' olmuştur Kısaca (MAH) denmıştır Bırı otekını korkutmak ıstedı mı hemen MAH'ın yo- lunu gostenr Bızım gıbı bır donemın gazetecılen MAH'tan çekı- nırdı Gızlıydı hıç açığa çıkmaz, hesap sorulmaz, eleştırılmez bır orguttu Hele başında Ziya Selışık dı- ye bırı vardı kı herkes korkardı Zıya Bey'ın Ismet Pa- şa'ya bağlı olduğu soylenırdı Halk Partısı ıktıdardan duşerdı, ama Zıya Bey yerınden kıpırdamazdı Gucu, 1965'lere değın surdu, kımse yerınden oynatamadı 1965'te MİT kuruldu MİT, Mıllı Istıhbarat Teşkılatı'nın kısaltılmışıydı Broşurde yazıldığına gore MİT yaklaşık 19 yıl su- reyle Turkıye'nın ıçte ve dışta ıstıhbarat ıhtıyacını bu yasayla karşıladı Gızlı olmasına karşılık ıstıhbarat hızmetlerını bu ya- sa çerçevesınde açıklıkla yonettı Bugun yasası var, açıktadır, saydamdır, yapısı her- kes tarafından bılınır Kontr-teror merkezı vardır, teror ıçın oluşturulmuş- tur, terorızm amaçlan nasıl anlatılırsa anlatılsın, de- mokrası ve hukukun ustunluğune gore gorevını yu- rutur Bır kontr-teror merkezının kurulması ıhtıyacı orta- da. Ulke teror odaklarıyla karşı karşıyadır • • • Atatürk'e bırçok suıkast duzenlenmıştır, bunlar- dan en unlusu Ziya Hurşit ın duzenledığıdır Bır de- nız subayı olan Zıya Hurşıt'ı Gazı suıkasttan sonra karşısına çağırır ellerı kelepçelıdır Gazı, "Get/nn go- reyım" dedığı ıçın getırırler Goz goze gelırier Paşa sorar "Zıya Hurşit Bey, uzun bır sure çalışma arkadaşı değıl mıydık, bır amaç uğruna çalışmadık mı?" "Evet Paşam " "Öyleyse nedır bu suıkast 7 Hem de şebekenın ele- başısı, ruhu sız ımışsınız OylemP" "Öyle Doğrudur Suıkastyapmaya geldım, başa- ramadım " "Sızden bunu beklemezdım " "Dunya beklenmedık şeylerle doludur Neyapayım kı karşınızda bu durumda suçlu olarak bulunuyorum Ne dıyebılırım " Bır sure karşılıkh dururiar Gazı, "Göturvn" djyBjşa- ret eder, gotururler Gazı, o gece gozunu kırpmamış, hıç uyumamıştır Ertesı sabah gene getırırler Zıya Hurşit şoyle der "Dun gece hıç uyuyamadım Çok duygulandım Şaşkınlığımdan konuşamadım Nedenlen sızce bılı- nıyor Son zamanlarda bazı olaylar vardı, onun etkı- sınde kaldım " Zıya Hurşit, tertıbı uzun uzun anlatır Ama pışman degıldır Tertıbe katılanları da ele verır Zıya Hurşit asılır Suıkast bitmez Bu sonuncusu olsun 1 BULMACA SED4ri4g4I4\ 1 2SOLDVN SAĞA- 1/ Sadrazam kap- tan-ı derya vezır. beylerbeyı gıbı dev let adamları- nın verdıgı yazılı buvruk 2/Felsefe- de bır durumdan baska bır duruma 5 geçmeye \enlen ad Gure>te bır oyun 3/K.erestesı 7 sert ve kokulu bır „ agaç Kale hen- değı 4/ \nuk Vu- 9 nan mımarlıgının uç bıçemınden bırı sına gırdığı sozcuge "ken- 1 f dı kendıne" anlamı katan yabancı onek 5/ Maksim Gorki'nın bır romanı Es- kı dılde burun 61 Çıplak 4 vucut resmı Varlıgı \e 5 devınımı, her şeyın "bır" olduğu ılkesınden yola çı- karak açıklayan Sokrates öncesifelsefeokulu 7/Es- 8 kıdensaırlennkasıdelenn- 9 de ov gusünu yaptıklan kı- şılerden aldıkları para ya da armağan Kuran da bır sure &/Tursusuyapılanbırtür\abansoğanı 9/Yurdumuzun ba- tısında bır korfez Eskı Mısırda güneş tannsı > IKAR1DAN 4ŞAĞIYA: 1/Osmanlı dev letınde sarav ın korunmasına ve kentın gu\en- lığıne bakmakla görev h olan askerlerden her bın 2/ Mug- la nın bır ılçesı Aynı cınsten olan seyler arasındakı ınce fark 3/Ku>ruksalla>andadenılenbırkus A-ğntma acı verme anlamında eskı sozcük 4/ Bır nota Paylama 5/ Ozsu Satrançta bır degerlendırme \ e klasman sıstemı 6/ Parlak kırmızı renkte bır İUs ta»ı Bır boru sozu Sahıp 7/Turkıye'nmplakaışaretı lyı. guzel 8/YılmazGunev ın bırfılmı Notada durak ıjaretı 9/Okyanusvada veGuney Amerıka'da yetışen büvuk bır orman âğacı TARIH VE DOĞANIN EZGİSİ II) BıdüMlul Uıutthul alt I sulı 1"2- (2) Saluh-ı Uııslını alt I \ah 490 da "7/i nnlıı luıdıs ü\el 185 BU EZGİYİ rtŞİN,f*ŞİNYAŞMN|£J£2UJ3 ÖDEYİN 24-26 Mayıs "SAFRANBOLU-ILGAZ" Geçmışın ızlerı arasında bır haftasonu sızı beklıyor Y.P 4.500.000 TL(2 taksıt) 26 Mayıs "SÜLÜKLÜGÖL" Dokurcun'un sırtlarında trekkıng 1 250 000 TL. 8-9 Haziran " A S S O S " Tarıh ve doğayı doyasıya yasıyacağınız bır haftasonu Y P 4.500 000 TL (2 taksıt) TRANS KAÇKAR ve TRANS TOROS HAZİRAN ve TEMMUZ ayları boyunca Toros-Aladağlar ve TEMMUZ, AĞUSTOS ve EYLÜL aylarındakı Kaçkar Geçijlen ıçın şımdıden bılgı alabılırsınız ARNIKA KULTUR SANAT TURİZM HİZMETLERİ LTD ŞTİ Mıs Sk No OS Beyoğlı^stanbul Tel (212;245 15 93-245 29 76-249 0646