Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 MART 1996 CUMARTESİ 14 KULTUR Andreas Kisser (Sepultura) Kökleri Brezilya'da **Bir metalgrubu tngilizya da Ame- rikalı değilse, şöhret için devenin iğne deliğinden geçmesi gjbi bir mucizeyi bekJemesi gerekir" dıye bir ıddia var- dı on yıl önce. Belo Horizonte'de punk yapan Brezılyalı grup Sepultura'nın gözünü uluslararası pazara diktiği günlerde onlarla alay etmek ıçin bir müzik dergisinde çıkmıştı böyle bir yorum. "Alaska'da buzdolabı satsa- lardaha iyi\di" dıyorlardı. Sepulrura bu eleştirilere gögüs ge- rerek metaldeki ABD-lngiltere hege- monyasını kjsa sürede yıktı. Şu anda Rantera'yla birlikte Doksanlar'ın en güçlü metal gruplanndan biri Sepul- tura Metalı dışlayanlar bile onlann yaptığı müziğe saygı duyuyorlar. Pekiyi Brezilyalı gençler bu sevgi- yi kazanmak için neleryaptılar? Hiç- bir şeyi. Industrial-death-hard core- sert metalin en ödünsüz versiyonunu ürettiler, sempatik görünmek için rol kesmediler. Aynı çizgiyi 1996'da da sürdürüyorlar. Max Cavatero(gitar, vokal), karde- şi Igor Cavalera (davul). Pauolo Jr. (bass) ve Andreas Kisser'dan (gitar) oluşan Sepultura şu anda ABD'de ya- şıyor, ama Brezilya'yı da unutmuş de- fiil- Türkiye'de pazartesi günü Hades etiketiyle piyasaya \erilecek yenı al- bümleri Rorts'da yıne Brezilya polisi- ııin işkencelerini, Amazon Ormanla- n'ndaki doğa kıyımını anlatıyorlar. Dünyaya, Brezilya müziğinin yalniz sambadan meydana gelmediğini ıspat edecek değişik çalışmalan var. Örneğin bu kez Amazon'daki kabı- leleri gezerek otantik müzikler çıkar- mışlar. On yıl öncesine dönüp punk da yapmışlar. Death'in zayıfladığını kabul eden grubun albümünden single olarak Rotts Bloody Roots adlı parça seçil- miş. Aralannda ItsariDictatorshipve Jasco'nun öne çıktığı parçalarda Se- pultura metale ihanet etmediğini, bu işin en iyisini yaptıklannı bir kez da- ha ispatlıyor. Ölüm Yolu piyasada Ölüm Yolu (Dead Man VValking) ad- lı Oscaradayı filmin müziğini oluştu- ran ünlülerin parçalan, aynı isimli bir albümde toplandı. Ölüm Yolu albümünde şu parçalar var: Dead Man VValking (B. Springs- ten), fn Your Mınd (Johnny Cash), Wb- man On The Tier(Suzanne Vega), Pro- misea (Lyle Lovett). The Face ofLove (Nusrat Fateh Ali Khan - Eddie Wed- der). The Fall ofTroy (Tom VVaits), Qu- aiity of M e r c y (Michelle Shocked), Dead Man VValking ( M a r y C h a p i n Carpenter), Walk Away (Tom Wa- ita), Ellis Unit One (Steve Ear- le), VValkin Blind(Patti S mi th ), The Long Dead (Ed- die \Vedder Nusrat Fateh Ali Khan). Başrol- lerini Al Pacino ile Robert De Niro'nun paylaş- tıkJan Heatin albümü yayımlandı. Albüm Kronos (Juartet, Passengers (Brian Eno-U2), Lisa Gerrard gibi ün- lülerin yorumladığı 21 parçadan oluşuyor. Miles Davis CD'leri Miles Davis diskografısinde yer alan aibümlerin büyük bölümü CD halinde ithal edilerek piyasaya sürül- dü.Büyük kentlerin yabancı albüme ağırlık veren plakçılannda bulunabi- lecek seride şu Davis albümleri yer alıyor ^mandla, Bitches Brew (çift CD), Aura, Decoy. Kindof Blue. Sketches of Spain, We VVant Miles, You're Un- der Arrest, Milestones, Tutu, Miles Davis and John Coltrane ve Cannon- ball & Coitrane . Bımını rock sofrasma...Birkaç hafta önce yayımlanan "Genç rockçılar ısırmıyor" adlı haberimizde genç müzikçilenn rock diye ürettilderinin bu kültürün söylemleriyle pek örtüşmediğini, sivri şeyler söylemeye başlayanlann da zamanla törpülendığini anlatmıştık. Yerli plak endüstrisinin. ayaklannın üzerinde doğrulan rock müziğine gözünü diktigini eklemiştik. Gelişmeler bu görüşün doğruluğunu ortaya koydu ve yerli rock bir ay içinde büyük hareket kazandı. Şimdi hangi gazeteyi. dergiyi açsanız karşınızda rockçı gençler çıkıyor, hangi TV kanalını çevirseniz rock parçası buluyorsunuz... Şubat sonunda ve mart başında üç büyük kentte ünlü gruplann katılımıyla rock festivalleri düzenlendi. 15nisanda l.Roxy Müzik GünJeri kapsamında bir rock yanşması yapılacak ve Raks fırması birinciye albüm olanağı tanıyacak. Listelere bakıyoruz, "Anadolu Rock"ı köylere dek götürmeye çalışan Haluk Levent'ın Bir Gece Vakti adlı albümü üst sıralarda dolaşıyor. Bulutsuzluk Özlemi'nin Yaşamaya Mecbursun kJibi sabah akşam yayımîanıyor. Görünüşe bakjlırsa rock da iyi gidıyor; o meşhur pop patlaması kadar olmasa da yerli rock dev adımlar atmaya hazırlanıyor. Yılbaşından bu yana rockçı kimliğiyle piyasada yer alanlardan Tanju Aşanel'in Yalnızlık, Ayhan Anıl'tn Çakırcalı Türküsü, Asafated'in Kaybolmuş Masumi>et, Mask'ın Kapılar Ardında, D- 100'ün Kımuzı Evin Hüznü albümleri yayımlandı. Öğrendığimiz kadanyla yakın tarihte Erkin Koray'ın, Kargonun, Labirent'ın, Moğollar'ın, Nekropsi'nin, Kumdan Kaleler'in. Bulut'un, Pentagram'ın, Kramp'ın. İstasyon'un albümleri de gelecek. Her şey bu derece iyi giderken yine de bir "ama" parantezi açmak gerekiyor, çünkü belirtiler medya ve endüstrinin pop gibi rockın da iki günde suyunu çıkartıp içini boşaltıp bir tarafa atacağını gösteriyor. En belirgın örnek Almanya'dan gelen rock grubu Ünlü. Erlun Koray'ın hitleşmiş parçası Estarabim'i yeniden yorumlayıp çıkış yapan ve PolyGram yardımıyla uluslararası piyasaya seslenme olanağı yakalayan Ünlü, şu anda medyaya göre Türk rockının medarı iftihan. Ünlü'nün albümü Son Defa, Türkiye'de nisan başında yayımlanacak ve yaptıklan müziğin JliJ 1J 1CUMHUR CANBAZOĞLU 7 erli rock bir ay içinde büyük hareket kazandı. Şimdi hangi gazeteyi, dergiyi açsanız karşınızda rockçı gençler çıkıyor, hangi TV kanalını çevirseniz rock parçası buluyorsunuz... Belirtiler medya ve endüstrinin pop gibi rockın da iki günde suyunu çıkartıp içini boşaltıp bir tarafa atacağını gösteriyor. kalitesi, çizgileri o zaman ortaya çıkacak. Birparçalannı dinledikten sonra bu genç adamlan ilahlaştırmak, onlan yere göğe koyamamak bizimkilerin rocka ne kadar yüzeysel günlük yaklaştığını gösteriyor. Yerli rocka belkı de yeni bir pencere açacak bir grup daha işin başındayken gereksiz etiketlerle ağır yükün altına sokuluyor. Bız, Ünlü'nün müziğini incelemeyi albüm sonrasına bırakıp rock üzerine oynandıkça senaryolara dikkat çekmek istiyoruz. Mirkelam'ın Her Gece'sinin "arabeks rock" dtye kutsandığı günden bu yana Burak Kut'un rock yaptığını iddia etmesiyle birkaç klipte deri ceketli, uzun saçlı müzisyenlenn distorsion gitarla solo atmasıyla rockla alakası olmayan, ama rock diye pazarlanan yapıtlar birer birer ortaya sürülmeye başladı. Bunlar kesinlikle rock değil; olsa olsa alternatif pop diye isimlendirilebilır. Parçalara rock demek Kesmesekcr, Tibet Ağırtan, Hardal, Bulutsuzluk Özlemi, Moğollar. Dr. Skull gibi bu ışe yıllannı vermış insanlara en hafifinden "ayıp olur." Bir, iki konuda rockçılan uyarmak istiyoruz. Rocka yönelen kitlelerin ilgisini gören büyük şirketler yıllardır albüm yapma umuduyla yaşayan rockçı gençleri ağır şartlarla kendilerine bağlayabilir, tuzağa düşmemek gerekiyor. Şu anda listelerin üst sıralanndan inmeyen birçok popçunun cebine kazancın yüzde 3-4 gibi birparanın gırmesi kontratlann ağırlığını çok iyi anlatıyor. Aynca rocka kapılannı açan iyi niyetli bir, ıkı orta halli şirketten de daha seçici olmalannı istiyoruz. Yerli rocka yardım edeceğim diye ne gelırse piyasaya sürülürse rock, kısa sürede popun yaşadığı yoz bir ortamla karşılaşabilir. AyşegüPle dans, dans, dans On beş yıllık profesyonel müzik kariyerini dördüncü albümü Söze !Ne Hacet'le süsledi Aysegül Aktinç. Çok azimli bir sanaty , Aldinç; orta kuşak popçulardan olmasma karşın daha çok eskiler kategorisine sokulan yıldız. birçoklannın havlu atmasına karşın inatla yoluna devam ediyor. Türkiye'de yorumcu olmak taşıma suyla değirmen döndürmek gibi bir şey. Beste yeteneğiniz yoksa, bestecilerin kapısını birer birer çalacaksmız, onlan ikna edeceksiniz, topladığınız repemıvar içinıze tam sınmese de göz önünden kaybolmamak için albümü yapacaksınız. Kolay iş değil, ama Ayşegül Aldinç uzun süre bu işı başardı. Arabeskin rakip tanımadığı günlerde sabırla popta ısrar etmesinin ödülünü.. ve Ayşegül Aldinç albümünde Timur SeJçuk, Fuat Güner, Banş Manço, Atilla Özdemiroğlu. Cahit Oben, Ozkan Uğur gibi ısimlerin bestelenni seslendirerek gördü. Ikinci albüm Benden Söylemesi (sonra, Sorma adıyla tekrar yayımlandı) için de Bülenç OrtaçgiJ, Sezen Aksu, Atilla ÖzdemirogJu, Özkan Uğur besteleri buldu. Yine az satan ama "saygıdeğer" bir albüm sahibi olmuştu. Ama Nflüfer gibi milyonluk tiraja çıkan kaseti olmastnı ıstiyordu. Bu tirajlann piri de OnnoTunç'tu. 1994 tarihli Alev Alev albümünde pop ne gerektiriyorsa yapıldı. Yunan parçalar, "harika çocuk" Mustafa Sandal'ın besteleri, Banş Manço'nun 7'den ITye de kulaklara A lev Alev'le tabii ki . /M milyonluk satışa A"\ ulaşıfamadı, ama mantar JL -A. gibi biten TV kanallan, radyo istasyonlan sanatçının hayran sayısını arttırmasına çok yarduncı oldu. Aldinç açık açık rotasını değiştirdiğini, bundan böyle tamamen eğlence müziği üreteceğini söylüyordu. Işte bu eğlence müziğinin ikinci örneği Söze Ne Hacet, Alimallah parçasının ilginç klibinin bütün kanallarda yayımlanmasıyla yola çıktı. yerleştirdiği Al Beıti, Tank Tarcan'ın misaflr imaj olarak davet edildiği Şimdi tküniz ve diğerleri... Alev Alev'le tabii ki milyonluk satışa ulaşılamadı, ama mantar gibi biten TV kanallan, radyo istasyonlan sanatçının hayran sayısını arttırmasına çok yardımcı oldu. Aldinç açık açık rotasını değiştirdiğini, bundan böyle tamamen eğlence müziği üreteceğini söylüyordu. Işte bu eğlence müziğinin ikinci örneği Söze Ne Hacet, Alimallah parçasının ilginç klibinin bütün kanallarda yayımlanmasıyla yola çıktı. Aykut Gürel, Metin Özülkü, Ercan Saatçi gibi popüler bestelerin ağırlıkta olduğu çalışmanın en belirgin özelliği, son derece akılda kalıcı temalarla, güçlü sentetık ntmle dans ettirmeyi hedeflemesi. Sezar'ın hakkı Sezar'a; Aykut Gürel gençlığin kulağını çok iyi tanıyor. Albümün Iokomotıf parçası Alimallah'ta. bulduğu çok basıt temayı oya gibi işleyerek bu yazın flaş ^ dans parçalanndan birini yaratmış. *" Aynı şekilde çok basit bir temayla İzeTin Hasretim'ini nasıl hıt yaptığı da hâlâ belleklerde.Söze Ne Hacet'te, aralannda Uğur YücePin bir bestesinin de bulunduğu on parça var. Parçalar beş ayn ısim tarafından düzenlenmesine karşın Duyal Karagözoğlu'nun titiz miksi bir sound bütünlüğü yaratabilmiş. Bugünlerde herkes Aldinç'in Alimallah klibini konuşuyor. Klip her ne kadar Annie Lennox'un There Must Be An Angel klibini ve de Hair filminden bazı sahneleri andırsa da üzerinde hayli uğraşılmış bir çalışma. Ayşegül Aldinç'le dans etmck istiyenler Söze Ne Hacet'i sevecekler; sanatçının ilk iki albümündeki Gelineyeceğinı. Sorma. Delip de Geçer, Sen Güneşten Önce Gel ayannda bir şeyler bekleyenler albüme adını veren Söze Ne Hacet ve Veda'y'a yetinecekler. Teknoloji çok, kuOanabılen yok Son dönemde medyada yerli müzik sektörünün teknik açıdan üst düzeye ulaştığı, Avrupa'yla aramızda hiçbir fark kalmadığı ballandıra ballandıra anlatılıyor. Sonra o süper stüdyolarda doldurulan yerli albümleri dinliyorsunuz; müzik kalitesi Batılı örneklerin yansına bile ulaşamıyor. Albümün kapağında yazan birçok enstrümanın sesini şarkının içinde yakalamıyorsunuz; ya 'cıstak' öne çıkıyor ya da şarkıcının sesi. Onca emek. para boşa gidiyor. Aksaklığın nedeni, albümün yaratılmasında büyük rol yüklenen ses teknisyeni ya da ses mühendisi (tonmeister) denen insanlann yeterince yetışmeden piyasaya girmeleri. Ses mühendisinin görevi önce kayıtlan yapmak, sonra değişik tarihlerde kayıt edilmiş, kanallara hapsedilmiş müzikleri bir araya getirip tonlan ayarlamak ve bir bandda toplamak. Tabii bu işi albümün yapımcısı ya da düzenlemecisinin verdiği plana göre yürütmesi gerekiyor. Ancak Türkiye'de iş hiç de böyle yürümüyor. Çoğu zaman planlar ya stüdyoda alel acele yapılıyor ya da her şey tonmaisterin kulağina bıraİcılıyor. Tonmeister teknik yeterlilik yanında sonic olarak da belli bir kaliteye sahipse işler iyi gidiyor. (Bu düzeydekilenn sayısı iki elin parmaklannı geçmiyor) Değilse, davulun bangır bangır açık olduğu, gitann duyulmadığı, şarkıcının sesinin kimi zaman kaybolduğu bir şey çıkıyor ortaya. Ama artık her şey klibin güzelliğiyle ölçüldüğünden. başanlı bir klip her türlü hataya rağmen albümü sattınyor. Tabıı bu iş böyle fazla ileri gidemeyecek. Bir zamanlar Emel Sayın'ın yabancı tonmaister getirip sanat müziği albümünde çahştırması gibi büyük hatalar ya da TRT usulü, solist parçaya girdiğinde sazlan tamamen geriye çekme gibi teknikler tarihe kanşacak. İki üç yıldır iyi para kazanıp kendi stüdyolannı kunmaya başlayan plak şirketleri ses teknisyenlerinin, masa başında deneme yanılma metoduyla yetişmesi yerine bilimsel eğitim almasına dikkat edecek. Batı'da olduğu gibi tonmaisterler, her tür müziğe kulaklan açık olarak yetişecek ve stüdyoya kayıt için gelen müzisyeni rahatlatmak, ondan en iyi verimi almak için psikolojik eğitimden de geçecek. En yaratıcı noktalardan birinde bulunan bu insanlarla ancak böyle gelecek Batı standardı. Beatles 'a doyduk ' Birieşmek zor değil, yeniden Beat- lesolarak bir araya gelebiliriz. Bü> ük de olay olur; ama bir süre sonra genç- ler, Bu mu efsane". dijerek bize sırt çevirebilir. Çünkü efsane birkaç kez yaşanınayan birşeydir'. demıştı John Lennon. Galiba haklı da çıktı. Beatles'ın bü- yük heyecanla piyasaya sürülen An- tology 1 adiı çift albümüyle ilgili de- ğerlendirmelernostaljikçalışmalann eskisi kadar insanlan etkilemediğini gösteriyor. Anthology 1. on milyonu aşan sa- tışına rağmen bir merak albümünden öteye gidememiş durumda. Şimdi de Anthology'nin ikinci bö- lümü çift CD halinde müzikseverle- re sunuluyor. Türkiye'de martın so- nunda çıkacak albüm daha plakçıla- ra ulaşmadan ilk darbeli single olarak seçilen Real Love'ı 'yetersiz' bulup çalmak istemeyen BBC'den yedi. İlk antolojideki FreeAs ABirdgibi John Lennon'un yalnız kayıt ettiği bandın üzerine diğer elemanlann çalmasıy- la yaratılan Real Love'ın single satı- şı da beklenenin altında seyredıyor. Basına sızan haberlerde Beatles'ın yaşayan üç elemanının bu duruma bir anlam veremedikleri, 18 trilyon TL kazanacaklan 22 konserlik dünya tur- nesi teklifini de nzikoya ginnemek için kabul etmedikleri belirtilıyor. Bizcebuhayalkınklığınıngerisin- de piyasanın Beatles mallanna doy- ması yatıyor. Son dört yılda orada burada, tavan aralannda, yüklüklerde. radyo disko- teklerinde grupla ilgili ne buldularsa paraya çevırdiler. Genç kuşak, iyısıyle kötüsüyle Be- atles'ın bütün parçalanna sahip oldu, efsanenin suyu çıkanldı... Anthology 2'de grubun Ş/ubat 1965'ten Şıibat 1968'e dek yaptığı Help, Rubber Soul, Revolver, Sgnt Pepper'a Lonely Hearta Club Band ve Magical Mystery Tour çalışmala- nndan ve radyo kayıtlanndan alınmış 45 Beatles parçası sunuluyor müzik- severe. Sırada 1969 - 70 döneminı kapsayacak diğer çift CD'Iik toplama albüm v ar. CÖRÜŞ Ali Kocatepe'den Kaliteye Sesleniş Müzik dünyası o ölümsiiz şarkı- larını, duygu yüklü ve birbirinden farklı güzellikte ezgileri (melodi) ve üstün yonjmcuları, grtgide artan bir özlem ile anyori Işte, yıllarını gerçek müzik yolu- na vermiş ve besteciliğiyle, yorum- culuğuyla, aynca müzik yazarlığı, diskcokeylik, prodüktörlük, spor spikerliği, program yapım ve sunu- culuğu dallarında başarılar kazan- mış yakın dostum Ali Kocatepe, sevgili eşi, değerti yorumcu Aysun Kocatepe'nin de desteğiyle, gü- nümüzde "kaliteli ve bilinçli müzi- <Ş?e"duyulmaya başlayan ihtiyacı, o geçmiş yılların "ölümsüz şarkıla- n"ndan oluşan geniş bir program- la gidermeye koyulmuş. Bu amacıyla önem taşıyan ve ni- teliğiyle övgüye değer repertuva- rıyla Ali Kocatepe ve Aysun Koca- tepe, böylece hem dinleyiciye "gerçek müzik" dolu anlar yaşatı- yorlar hem de günümüzde birkaç kaliteli eser dışında çoğunlukla bir- birine benzer, bilinçsiz müzik orta- mına gereken karşılığı veriyoriar! Ali Kocatepe bir süreden beri ti- tiz ve araştırmacı bir uğraş ile ha- zırladığı ve yaklaşık dört saat süren bu programıyla Mecidiyeköy'deki "Meraklı" adlı kulüpte, dinleyicileri "zaman tünelinde nostaljik bir ge- zintı "yeçıkanyor. Klasik müziği de kapsayarak 1700-1800'lü yıllara uzanan bir bö- lümde Mozart, Beethoven, Bizet, Johan Strauss, Carl Orf gibi bü- yük bestecilerden ömekleri popü- ler müzik tarzında düzenlemelerfe yorumlayarak sunan Ali Kocatepe, diğer bölümlerde: 1950'lerden Gene Kell, Doris Day, Paul Anka, Neil Sedaka 1960lardan Peppino Di Capri, El- vis Presley, Beatles, Frank Sinat- ra, Nat King Cole, Los Machu- cambos, Enrico Macias, Tom Jones'un unutulmaz şarkılarını söylüyor. Sonra 1970- 80'li yıllarda Cat Stevans, üonell Richie, Phil Collins ve Pink Floyd'un ^arkıla- rıyla dünya popundan örnekleri içermış oluyor. Türk popunun tarihsel gelişimini oluşturan bölümde ise Erol Bü- yükburç, Alpay, Timur Selçuk, Banş Manço, Dario Moreno, Fik- ret Kızılok ve Ajda Pekkan'ın yo- rumladıkları şarkılardan örnekler sunan Ali Kocatepe, daha sonr.a Aysun Kocatepe ile birlikte kendi bestelerini sunuyor, anekdotlar an- latıyorlar. Aysun Kocatepe aynca Azeri ve Türk popundan nostaljik şarkılar yorumluyor. Ali Kocatepe'nin hazırladığı ve sunduğu bu repertuvann şu anda bir benzeri yok. Gelecek mevsim ise haftanın iki gecesi, küçük kon- ser salonlannda "Türk Pop Müziği Tarihsel Gelişimi" konulu açıklama- lı konserlere hazırlanıyorlar. J numara Yerli popta Serdar Ortaç yeni albü- mü Yaz Yağmuru'yla listeye birinci sı- radan girdi. Özlem Tekin, Kime Ne ile geçen haf- ta ikinci, Haluk Levent de Bir Gece Vakti'yle üçüncü sırayı aldı. Türk sanat müziğinde Hüner Coş- kuner, Bir Hüner Coşkuner KJasi- ği'yle liderliğıni sürdürüyor. SedaSa- yan, Ah Geceter'le ikinci, Muazzez Er- so>-, Nostalji 1 'le üçüncü. Türk Halk müziğinde Hülya Süer, Gönlüm Anadolu'da adlı çalışmasıy- la yine I numara. Süer'ı Yaban El- ler'le Nur Ertürk ve Bu Devran'la Gü- ter Duman izliyor. Yabancı popta Celine Dion, D'Eux'la birinci, Aceof Bace, Beauti- ful Life'la ikinci, Roxette, Roxette's Greatest Hits'le üçüncü. VVTıere It Ali Beging - The Allmaıj Brothers Band (CD) ; Cinema Italiano, E. Morricone, NJ Rota - Henry Mancini The Pop Orc. CeltkOdyssey- Narada Collection Series Heat-MusF.MP Et Johnnj Chante L'Amour - Enri-j co Macias Deep Blue Something- Home Tennessee Moon - Neil Diamond Bo>s For Pele- Tori Amos 100 % Dance Volume Tvro Zigzag - Egberto Gismonti Trio (CD) Wîndow Steps - Pierre Favre (D) Lost and Found - Ralph Tovvner (CD) Underground - Soundtrack Master Plan - Dav e VVeckl (CD) Heads Up - Dav e Wecki (CD) Hard VVlred - Dave VVeckl (CD) Carpe Diem - Kaynak Güzel Günler Göreceğiz- Edip Ak- bayram Çakırcalı Türküsü - Ayhan Anıl Kjrnuzı Evin Hüznü - D-100 Dost Türküler- Muzafter Özdemir Söze Ne Hacet - Ayşegül Aldinç Yaz Vağmuru - Serdar Ortaç Kavbolmuş Masumiyet - Asafeted