Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 ARALIK1996SAÜ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
TBMM însan Hakları Inceleme Komisyonu'nun Diyarbakır Cezaevi raporu
'OlümLerin nedeni güveıJik güçlerT
HIL\AKARAB\ĞLI
\\KARA-TBMM Insan
Haklarını Inceleme Komıs-
yonu, 10 kisinın douılerek
v a^amını > ıtırdîğı Dıvarbakır
Cezae\ ı'ndekı olumlere. ~is-
yanın bastırılmasında \etki-
İerini aşan 30 asker ve 38 po-
lisin sebebivet verdikleri" go-
ruşune vardı
Sorumlularhakkındayaıgı
NolununaçılmasınmzorLmlu-
luk olduğuna dıkkat çekılen
komısvon raporunda Gazı-
antep'e se\k edılen tutuklu-
lardan l kışının olmesi. 2 kı-
şının de şoğun bakınıa alın-
mastnın. komisvonda "bu ki-
şilerin \oldada dövülme\e de-
\am edildiğT kuşkusu varat-
tığıvurgulandı TBMM Insan
HakiarıK.omıs\onu nun lösavfadanolu-
:>an raporunda. fızıkı kosulların ıncele-
meye ahndıgı Dıvarbakır Cezaevı'nde.
ıtırafçıların koğu^larmda "MHP" ba>ıak
\e afiîjlerının bulunduğu belırtıldı Ra-
porda. cezaevı \onetumnin bu koğuslaıa
dahaanlavishdavrandığı ızlenımı edınıl-
Komisyon Başkanı Berberoğlu: Cörevliler hakkında yargı yolu açılmalı
'İsyan su sıkılarak önlenebilirdi'
\NkARA (Cumhurivet Bürosu) -
TBMM Insan Haklan Inceleme Ko-
mısvonu Baskanı. DYP Eskisehır
Mılletvekıh Demir Berberoğlu, 10
tutukiu \e hukumlunun ohımuv ie so-
nuçlanan DışarbakırCezaeM'ndeçı-
kan ts>anın sadece "su sıkılarak' ön-
lenebıleceğını sovledı DSP Izmır
Mıllervekıh Hakan Tartan. devletm
ımanların üzerıne oldürme mantığı
ıle gıdemeyeceğını, sorumlulann
yargı onune çıkarümalarmın zorun-
luluk olduğunu kaydettı.
Komısjon Ba^kanı Demır Berbe-
roğlu. ısvan sırabinda tutukiu ve hu-
kumkılerel>ar!)i vetkı smırlannı asa-
rak güç \ c >ıddct kullandıklan belır-
lenen pohs. jandanrıa \e ınfaz koru-
ma memurlarının ısımlerının tek tek
belırlendığını. ancak bu kü>ıtenn go-
revlennden el çektırılmedıklennm de
saptandıgınıka\dettı Sağlıkhsonuç-
lar almması içın cezae\ i yönetimi dı-
şmdaki sivıl kitle örgütlennden de
yararlaiıdıklannı vurgulavan Berbe-
roğlu, sunları sövledı •'Cezaevine
gittiğimizde, PKK'lileravukatian}-
la bekliyorlardı. Görüşmek tstedik.
Çekingen davrandılar. Cezae\ i vöne-
timini dışan çıkardık. Divalog kurul-
du. Onlar da bir ş« ler anlattı, kendi-
lerine göre anlatsalar da veni bir ba-
kış açısı olduğu için söv lediklerini not
aldık. Tabiplcr Birüği. İnsan Haklan
Derneği ve birçok kuruluşla temasa
geçtik. ts>aıunfotoğrafıorta\a çıkti.
İs>an. su sıkılarak önlenebilirdi."
Berberoğlu, isyan sırasıtıda ozel
tımde odaklanan ıddıalara da netlık
kazandırdıklannı belırttı Berberoğ-
lu. Gazıantep Ha->tanesı"ne se\ k cdı-
len bir tutukkınun volda olduğunu
annnsatırken. vokulukta vasananla-
nnkaranlıkolduğunubıidırdı 68 go-
re\ lı hakkında >argı v olunun açılma-
sı gerektığını kaydeden Berberoğlu,
tçışlen Bakanı MeralAkşener'leyuz
>uze bir görü^me yaptıgını belırttı
dığıne ver verıldı Rapordan bazı bolum-
ler sovie
- Müdahaleden sonra \aralı tutukluia-
rın görüş kabinlerine götürüldükleri, ce-
7ae\i doktorlannın itira/ı U7erine varalı-
ların ilk mudahalesinin kontrol odasında
vapıldığı belirlendi.
- Muayene esnasında sözlu olarak ıtı-
ratçılık teklıfı yapıldığı. bunukabul eden
2 kisivle bırlıkte toplam 19 tutuklunun
Dışarbakır Devlet Hastanesı'ne sevk
edıldığı. kalan 14 kışının hastaneye sev-
kıne gerek olmadığının belırlenerek Ga-
zıantep Ozel Tıp Cezae\f ne sevklerının
\apıjdıöı ıfade edıldı
- Olü mua>ene \ e otopsi raporlarında 8
tutuklunun kesin ve açık olüm sebebinin
beyin harabivetine bağlı olarak geliştiği.
bir tutuklunun ise be\ in tra\ nıası, goğsün
iki taraf kaburgalanndaki kırıklar *>onu-
cu öldüğünün tespitinc UT \crildi.
- 30 cezae\ ı personeh hak-
kında \apılacak boru^turma-
nın sa\eılık tarafından \uru-
tuleceğı. faılı ga\rı mua\\en
^ekılde kanunun \e zaruretın
belırledığı ^ınırları a^arak
adam oldurme\c \e varala-
ma\a sebebı\et vermek suç-
larından D\\arbakır Emnıyet
Mudurluğu'nde gorevh 38
poiıs ıle Dıvarbakır E Tıpı Ce-
zae\ ı Jandarma Boluk Komu-
tanlığı'ııda gore\lı 30 a^ker
hakkında \apılacak *-oru!jtur-
nıanın "Memurin Muhake-
ınatı Hakkında Kanun"a tabı
olacağı nedennle sa\cılığın
gorevsızlığıne karar \erılmış
\e e\rak. gereğımn yapılma-
^ı ıçın 11 Idare Kurulu'na te\-
dı edılmek uzere Dı\arbakır
Salılığı'ne gonderılmı^tır
- KomisNon. cumhuri\et başsavcısı ve
cezaevi mümessil sa\cısının ola>a müda-
hil olduklarından. vargılamanın Olağa-
niıstû Hal Bölgesi dışında gerçekleştiril-
mesinin mahketnenin sağlıklı yürütüle-
bilmesi açısından uvgun olduğu göruşii-
nevardı.
ARAYIŞ
BUGUN DLNYA OZLRLILER GUM
Özürlüler yasası
3 yıldır Meclis'te
• Altı Nokta Körler Derneği. Meclis'te bekleven
yasaların bir an önce çıkarılması ıçın ımza kampanyası
başlatıyor. Çalışma Bakanı Necatı Çelık özürlüler ıçın
yenı ıstıhdam olanakları >aratılacağını açıklarken. RP'lı
Abdülkadir Aksu, özürlüler ıçın Sos>al Sardıtnlaşma
Fonu'ndan \akıflara 1 trıKon lira aktarıldığını söyledı.
\NK.\R.VİST\NBl L(Cum-
hurnet)- 3 Aralık Dun>a Ozurlu-
lerGunu nedenısle \urt genehnde
çe^ıtlı etk ııılıkleı duzenlenırkeıı
Çalışma \e Sos\al Gu\enlık Ba-
kanı NecatiÇeük. \ uzde ""ü'ın uze-
nnde sakatlığı bulunanların da ca-
lı^ma kontenıanından \ararlana-
caklarını bıidırdı \ltı Nokta K.or-
ler Derneği. 3 \tldır TBMMde
bekle>en ozurluler >asası \e 152
saulı ILO Sozle^mesı'nı Turkı-
ye'nın ımzalaması konusunda bir
ırftia kampanyası ba^latıvor
Ozurlulenn sağiık sorunlanvla
ılgılenmek uzere Sağiık Bakanlığı
bun\esıne kurulan Ozurluler $ıı-
besı ealı^malarına ba^larken Dun-
>a Sağiık Orgutu \e LluslararaM
Rehabılıtas\on ıstatıstıklerıne go-
re dun\a nufusiınun \uzde 10'unu
ozurlulenn olu^turduğu acıklandı
Dunşada.zıhınsel.bedensel ı^ıtsel
\e gorsel olmak uzere 500 ınıKon
ozurlu ş a^arken. Turkı\e"de bu ^a-
\inin'
7
5 mıl\ondola\ında olduğu
bıldırıldı Turkı\e'de ozurluleıe
hızmet etmek amacnla bir konfe-
derasvon. dort federa>\on \e bun-
lara b'ağh 50'den fazla gonullu ku-
ruluş hızmet \en\or
Eğitim olanağı \etersiz
Dun>a Sağiık Orgutu'nun gelı^-
mekte olan ulkclerde belırledığı
orana \e son nutu^ \a>ımma gore
Turkı\e'deeğıtımçağında>akla^ık
2 mıl\on ozurlu çocuk bulunduğu
tahmınedılıvor Ulkemızde 9gor-
me engelhler okulıı. 42 ı^nme en-
gellıler okulıı 3 ortopedık ozurlu-
ler okulu. oğrenme guçluğu olan
çocuklar ıçın 2^ meslek okulıı 29
eğıtım \e uvgulama okulu ıle ba-
ğımMZ meslek eğıtım merkezı bu-
lunuvor Avnca uzıın Mire hastane-
de \ atan çocuklar ıçın de 22 hasta-
ne okulu olmak uzere 132 ozel eğı-
tım okulu hızmet \en\or Gorme
engelhler okullarında 1 041. ı^ıt-
me engelhler okullarında "* bın
278. oğrenme guçluğu olan çocuk-
lar ıçın açılanokullarda 16 bın 948.
ojrtopedık ozurluler okullarında
292 olmak uzere. dığer ozel eğıtım
hızmetı \eren okullaıa de\am
edenlerle bırhkte \akla>ık 30 bın
(jocuk \ e genç ozel eğıtım \ e oğre-
nım goru\ or
] Bedensel Engellılerle Davanı^-
ma Derneği Ba-kanı Kemal Demi-
ı*l. ulkemızde ozurlulenn eğıtım
oranının çok du^uk olduğunu. bu-
nunda ozurluler ıçın gereklı eğıtım
kurumlannın vetersız olnıasından
kavnaklandığını ^o\ledı Ozurlu-
lerle ılgılı kanun tasanlannın 3 > ıl-
dır Mechs'te bekledığını anınib.a-
t|an Demırel. ozurlulere haklannı
ıjerecek kanunun bir an once çık-
ıjıa^ı gerektığını so\ledı
Baş neden trafık kazası
' Sakathk nedenlen konusunda
bıleı \eren Turkı\e Engelhleı \ak-
fı fTLRE\ ) BaİkanTNecdet Öz-
türk. lstanbul'da vapılan bir aras-
tirmava gore sakathkların \uzde
4l'ının trafık kazası. \ uzde 21" ının
doğum \e akraba e\lılıklerı kav-
ıjaklı \e >uzde 24"unun de ı^ kaza-
sji sonucu olustuğunun belırlendı-
^ını so>ledı Sağhk Bakanlığı'nın
açıklamasına gore de ozurlerın or-
ta>a çıkmasında. trafık. ış\ee\ ka-
zaları. doğum tra\maları. akraba
d\ lılıklen, ılerı \asta \apılan do-
ğumlar. çocuk felcı. A vıtamını \e
ı^,ot\etersızlığı ıle kalıtsal metjbo-
l^k hastalıklaı ctkeıı olabılnoı
Sağiık Bakanlığf nın açıklama-
sında, bakanlık bun\esınde ozurlu-
Ibrın saelık soruniarına eâılmek
amacı^laolıi'jturulan ozurluler !;U-
besinın. onleş ıcı. rehabıhte ve sos-
\al sorunlara donuk çahsmalar
gerçeklestırdığı belırtıldı
Sakatları koruma Mıllı Koordı-
nas>on Kurulu Toplantısf nın ba^-
kanhğını \apan Necatı Çelık. sa-
katlann ıvtıhdamını kola\ la^tırmak
amacıv la me\ zuatta duzenlemeler
vapıldığını kavdettı Çelık. bu ko-
ııudakı tuzuk değı^ıklığı taslağının.
Danısta\'dan geçtığını \c onumuz-
dekı gunlerde Resmı Gazete'de >a-
vımlanacağını so\lcdı Çelık. tu-
zukle. isverenlerın > asa\ a gore NI-
kat çalıijtırma vukumluluğu doğ-
masından baslavarak bir a\ ıçınde
kurumdan sakat ı^çı îstemek zo-
runda bırakılacaklarıııı ka\dettı
RP Genel Baskan ^aıdımcısı
Abdülkadir Aksu. dun purlamen-
toda duzenledığı basııı toplantisin-
da. ılgılı De\ let Bakanlığı'nın Sos-
yal ^ardımla^nid Fonu ndan 1 tnl-
von lıralık kavnağı \akıtlara aktar-
dığını belırterek "Dünva Sakatlar
Günü nedenh İe. vanndan (bugün-
den) baslavarak bu fondan her
ozurlu v atandaşa eşv a v e cihaz v ar-
dımı da vapılacak" dedı
Turkıve Sakatları Koruma \ak-
tı \ onetım kurulu Baskanı Kubi-
la> \tasavar da ozurluler gıınu ne-
denıvle >aptığı açıklamada. ozur-
lu socuk bııe\ ve aılelerın gerek-
Mnımlennı belırleme. bu gereksı-
nımlere ozur grubu avrımı olmak-
sızın v anıt \ erebılme v e onlan top-
lunisal kavnastınnayonundeçalı^-
malannı surdurduklennı bıidırdı
Atasavar. çahvmalannı ozurlu
bırevlerın. sahıp oldukları farklı-
lıklar disinda normal bırey lerle av -
nı psikolojık tız\olo|ik \e duvgu-
sal gerekMiıımlerı olduğu esasına
davandırdıklarını belırttı
Turkıve'dekı ozurlu sa\isinın
dunva ulkelennden çok olmadığı-
nı so\le>en Turkıve ka> Hastalık-
lan Derneği Ba-kanı Coşkun Öz-
deınir " \ncak bizdeki durum da
ha kötü. Çıinkü. trafık kazaları. ak-
raba evlilikleri ve hastalıklar daha
fazla. İ stelik hastalıklarla mücade-
ledeki gucûmüzde za\ıf" dıve ko-
nustu ÇHP Avdın Mılletvekıh Fa-
tih Atav davaptığı vazılı açıklama-
da. ozurluler ıçın \apılan duzenle-
melenn vok denecek kadar az ol-
duğunu behnerek "Bizim TBMM
olarak >apmamız gereken. çeşitli si-
v il kuruluşların. derneklerin haar-
lıklannı ve çabalarını değerlendir-
mektir" dedı
Adı Muharrem
Sağlam. 17
vaşında. Belden
a^agısı doğuştan
vok. \ilesinin
vardınıı
olmadan sokağa
bile çıkaııuvor.
Vmacı bilgisavar
miihendisi
olmak. Ama
üniversite\e
gidebilmek icin
sakat aracına
ihtivacı var.
Çıinkü bugiine
dek onu okula
sırtında götüren
annesi, artık onu
taşıvanııvor.
I Fotoüı af
KLBÎLAV
TLNTLL)
'Bize acunayın, bvddışlamcryın'
FİGEN \TAL\N
Dunva Ozurluler Gunıı bugun Bugun >oz.
doğuştan belden asağisi olmavan 17 yasındakı
Muharrem Sağlam ın "Banadahacana
vakın davranın. Para uzatmavın. acımavın,
dışlamavın" Muharreırfınbırbaska ısteğı
de sakat aracı Bir aracı olsa her vere gıdecek
Muharrem Ama once unıversite sinav larına
hazırlanacak Idealıne kavusmak. bilgisavar
muhendısi olmak ıçın
Turkı>e'de ozurlu savisinın dunva
ortalamalannın uzennde olduğu varsavıhvor
Ama sokağa çıktığımızda çok az ozurluve
rastlıvoruz. hele tekerleklı sandalve
kullanınak zorunda olan parapleııklen
gormuvoruz bıle Onlar ıçın sefere konulan
otobuslere de bız bınıvoruz Çunku. onlara
evlen dısında vasama hakkı vok Dunva
Ozurluler Gunu'nde şorunlar. eğıttm, ış.
rehabılıtasvon vetersizlıklerı. toplumun
ozurlulere bakıij açısı. sokaklarda. otellerde.
lokantalarda. genel tuvaletlerde ulasinı
araçlannda kultur ve eğlence merkezlennde
ozurlulere vonelık duzenlemelenn
bulunmamasi dıve uzavıp gıdıvor hisi nıı
sozu uzatmadan Muharrem'ın. annen. babasi
\e ıkı kaıdesivle va^adığı Gungoren'dekı
e\ lerıne konuk olalım
Oğlunun ozunınu. "Ne doktor hatası. ne bizim
hatamız. \llah bövle istedi" dıve nıtelendıren
anne FatmaSağlam okuma-vazma bılınıvor.
ama oğlunun oğrenım gormesı ıçın
7
va^ına
geldığınde almıs Muharrem ı sırtına. taa lıse
bıtene kadar Muharrem de "lise mezunu
olduvsam annemin savesinde" dıvor
Hiçbir \ere gidemivor
Muharrem sinıdı NOkıio \nnesının oğlunu
sınmda tasimasi artık mumkun değıl Hem
taşıvabılse bıle ev ının vakınındakı okula
gıtmek baska. otobııse. mmıbııse bınerek bir
verlere gıtmek baska Pekı. Muharrem vardım
almadan. tekerleklı sandalvesıvle nerelere
gıdebılıvor
1
\anıt tek kelımelık "Hiçbir
vere" Viuharrenı. vardımsız ev ının kapisindan
dişarıva adım atamıvor E\lerının gırisivle
kaldınm arasına vedı torba çımento dokerek
rampa vapmislar Ama ise varamamis Eskı
tekerleklı sandaKesınm gucu bu rampav ı
çıkmava bıle vetmıvor Muharrem. annesının
v a da arkadaslannın vardımıvla bazen eve 25-
30 metre uzaklıktakı kahveve gıdıvor. bir de
Haznedar'dakı bilgisavar kursuna Muharıem.
daha uzaklara aezmeve en son ne zaman
eıttr
"Bir vıldır hıçbir vere «itmivorum. Çünku.
otobuskr. minibusler. tekeriekli sandahe
araçlarını çizer kurkusuvla beni alnıak
istemivor. Bir vıl önce, bavramda.
arkadaşlanm beni Bakırko.v'egötiırdüler.
sahilde gezdik."
Pekı. sakatlar ıçın ozel olarak vapılan
otomobılı oKa onee nereve gıdecek
1
"Her vere ama once Muslum Gurses'in
konserine. Sakat aracını asıl isteme nedenim
ise universiteve gidebilrpek. Araç olmazsa
universiteve gidemem. İdealim bilgisavar
miihendisi olmaL"
Muharrem bu aracın tıvatının 200-250
mılvon lıra olduğunu sovhıvor. aılenın tek
gelın olan babasının maası ise 10 mılvon lıra
Kısacası Muharrem, bir araca sahıp olabılmek
ıçın vardıma gereksınım duvuvor Ama bu
arada bir ise girmek. aılesine destek olmak
ıstıvor
Bunun ıçın Gungoren Beledıvesf ne
basv uı mus "Kontenjaranıız iiç sakat ama
halen dort sakat çalışıvor" > anıtını almiş
Muharrem Sağlam. sokaktakı ınsanlann
davranı^lanndan da hosnut değıl. "Düştüğüm
zaman kaldırnuvoıiar. dışlar gibi baknorlar.
Para uzatanlar oluvor. Bana daha cana vakın
davransınlar isterim" dıvor
TOKTAMIŞ ATEŞ
Basın Özgür müydü?
Insanlık tarıhının en eskı yazılı belgel .-rınden be-
rı başlayan bir tartışma vardır Bu tartı ,ma, ozgur-
luğun "ne olduğu" ve "kımler ıçın" olduğu tartış-
masıdır Çok daha sonralan ozgurluğun "toplum-
sal olçusu" sorusu ortaya atılacaktır.
Ozgurluğun toplumsal olçusunu belırlemek pek
de kolay değıldır Orneğın ufak bir azınlığın hemen
her bakımdan ozgur olduklarına bakarak o top-
lumda ozgurluğun var olduğu soylenebılır mı? Ya
da sorunu tam tersınden ele alırsak. ufak bir azın-
lığın ozgurlugunun tumuyle kısıtianmış olmasına
bakarak, o toplumda ozgurluğun hıçbır bıçımde
var olmadığı ılerı surulebılır mı^ Yoksa bu ışın "or-
talamasına" mı bakmak gerekır'' Bunun ortalama-
sı alınabılır mı''
Bu konularda kalem oynatan duşünurlerın he-
men hemen hepsının ıttıfak ettıklerı bir husus, bir
ülkedekı ozgurluğun toplumsal olçusunun. "czgur-
luğu kısıtianmış en son bıreyın ozgurluğu", oldu-
ğudur Yanı bir ulkede ozgurluğu en çok kısıtian-
mış olan ınsanın ozgurluğu ne kadarsa o ulkede-
kı ozgurlukler o kadardır
Bundan senelerce once, henuz sıyasal hakları-
na kavuşamamış olan Sayın Süleyman Demirel,
bir "Taksım toplantısında" sorduğum soruyu boy-
le yanıtlayarak beni muthış umutlandırmıştı Uma-
rım hâiâ aynı kanıdadırlar
Bir ülkedekı ozgurluğun toplumsal olçusu, o ul-
kede ozgurluğu en çok kısıtianmış bulunan ınsa-
nın ozgurluğu ise, (kı, oyle olması gerekır). o zaman
Turkıye'de basın ve yayın ozgurluğu zaten yoktu
Bu bakımdan kımı buyuk medya trostlerının RE-
FAHYOL hukumetının hazırlamış oldukları tasarı
taslaklanna gosterdıklen tepkı karşısında "Gunay-
dın" dememız gerekır Fakat daha oncekı kısıtla-
malar basın yasalarından değıl. ağırhklı bir bıçım-
de Turk Ceza Yasası'ndan gelıyordu Şımdı buna
basın yasası da eklenmek ıstenıyor Pekı beyler,
"Şımdıye dek aklınız neredeydı7
"
ismet Arslan'ın yonettığı "Berfın Yayınları"'yak-
laşık beş yıldan ben, bellı bir turde guzel çalışma-
lar yayımlıyor Kurt kımlığını on plana çıkarmak ıs-
temelerı, sanıyorum kımı çevrelerı rahatsız edıyor
Bunların da "aynlıkçı" emellerı olduğu gıbısınden
ızlenımler edınıyorlar Ama ben oyle duşunmuyo-
rum
13 sayısı yenı elıme geçen "Bahar" adlı bir de
dergılerı var Ve ne yayımladıklan kıtaplarda ne bu
dergıde, "aynlıkçı" goruşlere rastlamadığım gıbı,
"aynlıkçdara" ovgu de gormedım Fakat bir turlu
basın savcılarının ellerınden kurtulamıyorlar.
Bundan bırkaç yıl once Berfın Yayınlan'ndan,
Abdullah Rıza Ergüven'ın bırromanı çıktı "Yasak
Tumceler" başlıklı bu romanda Ergüven'ın şıırlerın-
de bulduğum lezzetı bulamadım Orneğın, "Ço-
cukluğum" şıırındekı sıcaklık yoktu- "Avanos'ta
geçtı çocuklugum I Kızılırmak boylarında I Adım
gıbı bılıyorum I Bahçemızdekı zerdalı ağacını I ha-
lı tezgâhını sofada kurulu I Hâlâ aklımda unutma-
dım I Iğde agaçlarını Kayabaşı 'nın ."
Fakat bir sure sonra bu romanla ılgılı olarak Ab-
dullah Rıza Erguven ve İsmet Arslan hakkında
TCK'nın 175/3. maddesınden dava açıldığmı du-
yunca hayretler ıçınde kaldım 'Nasıl olsa bir şey
çıkmaz" dıye avundum ama mahkûm olmuşlar
Ergüven'ın cezası tecıl edılmış Arslan'ın cezası pa-
raya çevrılmış Tabıı Yargıtay a başvurmuşlar So-
nuç ne oldu bılmıyorum
Erguven ın mahkemedekı savunması şoyle bıtı-
yordu
"Sayın Yargıç,
Altmış yıldan berı ne dedım, ne yazdımsa hep
doğru bıldığım gerçeklenyansıttım 'Bu budur' de-
dım Özgurce yazıp ozgurce soyledım. Hem oku-
yorhem yazıyorum Okuyor ve duşunuyorum Su-
çum, okuyup duşunmek ise, benım suçum da bu
olsun'
Yazıp belırledığım gerçeklerın, doğup bu
u
ı3u-
ğum ulkem ıçın de yararlan olduğuna ınanıyorum
Sayın Yargıhga btrakıyorutn son sozu.
Saygılarımla
Geçen gunlerde Berfın Yaymları'nın bir kıtabının
daha mahkemeye duştugunu oğrendım Umanm
bu kez farklı bir karar çıkar
Bir ulkede ozgurlukler ıçın "var' ya da "yok" de-
mek kolay değıldır Zaten toplumsal olaylardame-
selelerı "s/yah"yada'beyaz' olarak gormek doğ-
ru olmaz Arada grının değışık tonları vardır Aynı
zorluğa yazımın başında da değındım
Şımdı "Turk/ye'deozgur/ukvar' desek, Erguven
ve Arslan'ın mahkûmıyetlerını nasıl açıklayabılınz
9
"Turkıye'de ozgurlukyok"desek, bu yazıyı nasıl ka-
leme alabılıyorum'? "Turkıye'de çıfte standart var"
desek gene meseleyı çozemıyoruz
Galıba en doğrusu, ozgurluğun toplumsal olçu-
su olarak, ozgurluğu en çok kısıtlanan ınsanı olçu
almak Çunku "gun gelır, devran doner" ve bir-
denbıre roller ve yerler değışıverır
Geçenlerde sanıyorum Sevgılı Oral Çalışlar ya-
zıyordu Şevket Kazan ıçerdeyken "doğru haber"
alabılmek ıçın BBC'yı dınlemeye çalışıyormuş
Unutmamak gerek. ozgurlukler herkese lazımdır.
REFAHYOL'un hazırladığı tasarı elbette kotu bir
tasarı ve elbette karşı çıkmamız gerekır Zaten ko-
tu olan durumu daha da kotu hale getırıyor Fakat
"Sana dokunmayan yılan bın yaşasın" dıyenler de
akıllarını başlarına toplamalılar Son zamanlarda
çok hoşuma gıden bir slogan var
"Susma' Susarsan, bir gun sıra sana gelecek ."
Vaat değil, çözüm istiyorlar
SAADETISLI
Özürlüler. devletinkendilerinesahipeıkmasım.duvar-
sız kalmamalannı isrivorlar.
Yıllardır sadece ozel gunlerde ha-
tırlanan vevaatlervağdınlan ozurlu-
ler. artıksomutçozumleristıvoı Heı
vıl 3 \ralık "Dunva Özürlüler Giı-
nü'nde mesaılar v av ımlavan \ e v apa-
caklannı sira!a\an polıtıkacılann
sozlennı ınandıncı bulmavan ozurlu
vatandaslar "Herkes gibi sokakta
gezmek. konsere gitmek. otobüse ra-
hatça binnıekbizim de hakkımı/" dı-
\orlar
Bugun Dunva Ozurluler Gıınu Sa-
dece bugun değıl. devamlı sorunları-
nı dıle getıren ve çozum bekleven
ozurluler. bu ozel gunlerını v ıne so-
runlarını anlatarak geçırıyorlar En
onemlı sorunlannı "eğitim ve istih-
dam" olarak belııleven ozurlu vatan-
daslaı devletm ılgısızlığınden \aki-
nıvor ve artık bir ^evler vapılmasını
ıstıvorlar
Turkıve'dekı ozurlu sav isının dun-
va ulkelennden çok olmadığını sov-
leven Turkı\e Kas Hastalıklan Deı-
neğı Baskanı CoşkunÖzdemir."An-
cak bizdeki durum daha kotu. Çıin-
kü. trafik ka/alan. akraba evlilikleri
ve hastalıklar daha fazla. L stelik lıas-
talıklaria mücadele gucümüz de za-
vıf" dıve konusuvor Ozurluler ıçın
vapılanlarda temel amacın "bunla-
nn topluma entegrasvonu. toplumla
bütünleşmeleri v e rehabilite edilmele-
ri" olması gerektığını vurgulavan
Ozdemır eğıtım. sosvat ve kııltıırel
ıhtıv açların mutlaka karsilanması ge-
rektığını ka\dedıvor
Ozdemır tum dunvanın bu sorunu
> aîamasına karsin Turkıve gıbı gehs-
mekte olan ulkelerın sorunu çozme-
de çok zorlandığını behnerek sovle
devam edıvor
**En başta iş edinmeleri başlı başı-
na bir sorun. Şchirleşmemiz özürlu-
lere uv gun değil. Otel. kaldınm.tuva-
let otobus. tivatro, opera, bale ve si-
nenıa gibi verlere girmeleri nıümkün
değil. Gelişnıiş ülkelerde operava, si-
nemav a en azından 20 tekeriekli san-
dal> ede insan gelirken bizde >adırga-
nıv or. Ov sa bu insanlarda insanca v a-
şama hakkına sahip. Nive bir sakat.
Salome'yi. Carmen'i izlemesin."
Son vıllarda bazı çevreierce ozur-
lu vatanda^lara bir ılgı olduğunu be-
lırten Coskun Ozdemır. bunun çok
vetersiz olduğunu da vurguluvor
Hâlâ çoğu aılenın çocuğunu dısa-
rı çıkarınakta çekındığını ve ona en-
gel olmava çah-,uğmı soyleven Oz-
demır aılelere "O>sa siz onlara en
vakın insanlarsınız. İlk eğitimi ve en
büv ük desteği ona siz vermelisiniz. O-
nıın insanlarla kav naşmasım engelle-
nıekverinc.çocuğunuzlabirliktesos-
val etkinliklere kanluı" çağnsında bu-
lunuvor
GAZETECİ-YAZAR
BURHAN
ARPAD'ı
(19Mayıs 1910-3 Aralık 1994)
Ölümünün 2. vılında
sa\gı ıle anı>oruz.
Seıııilıa Arpad
Aluııet Arpad
Kerim Arpad