Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
4 KVVSIM 1996PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER 11
Amerikahlar başkanhk seçimleri için yann sandık başmda. Beyaz Saray için Clinton, Dole ve Perot yanşıyor
Başkanlık için 2,5aday• Kamuoyu
yoklamalanna göre
ABD
Başkanı
Bill
Clinton,
açık
farkla önde gidiyor.
Adaylar artık son
kozlannı oynuyor.
FL'AT KOZLIKLI
WASHINGTON - ABD baş-
kanlık seçimlerinde son düzlüğe
girildi. Yanşı 'belirgin bir farida'
önde götüren Başkan Bill Clinton.
tüm kamuoyu yoklamalanndara-
hat "kazanacak'diyegöstenlıyor.
Sönük geçen başkanlık yanşın-
da adaylar artık son kozlannı oy-
nayarak ipi önde göğüslemeye ça-
balıyorlar.
Cumhuriyetçi Parti başkan ada-
yı Bob Dole, seçim gününe kadar
durmaksızın sürdüreceği kam-
panvasının Michıgan durağında,
kamyon şoförlerine gece yansı
telsizden "Beni seçin" mesajı gön-
derdı. Eskı senatör, 73 yaşınarağ-
men bırkaç saat uyurken bır eya-
letten dığerine otobüsle geçiyor.
Bill Clinton ise. Dole'a göre
daha rahat bir kampanya gerçek-
leştınyor. Uçakla seyahat eden
başkan. önceki gün Teksas'ta on
Saatfarkı sorun yaratacak
\VASHI\GTON (Cumhuriyet) -
Kanuna göre sandıklar, 10 ile 13 saat
arasında açık tutulmak zorunda. Oy
verme işlemi, sabah saat 06.00'da
başlayacak ve doğu eyaletlerinde
akşam 18.00'de son bulacak.
Calıfornia'da ıse doğu saatine göre
sandıklar gece 23.00'te kapanacak
Ülkenın batısında bulunan 8 eyaletin
üst düzey vöneticileri, salı günü yapılacak
seçımlenn akşamı, televizyonlarda tahmını
seçim sonuçlannın tüm sandıklar kapatılıncaya
kadar verilmemesini istiyorlar.
Bu talebın nedenı. ABD'nin doğusu
ve batısı arasında 3 saatlik zaman farkı
olması. Kısaca. doğuda oy \erme sona
erdiğinde batıda ıse oy \erme işlemi 3
saat daha sürecek. Calıfornıa.
Washıngton. Idaho. Ne\ada. Montana.
Oregon. Arızona \e Utah eyaletlerının
yetkililen, bu yüzden TV şırketlerıne
ortak imzaladıkları bır mektubu
göndererek taleplennı dıle getırdıler. Endışe
edilen; doğudakı sonuçların batıdakı seçmenlerı
etkilemesi ya da bu sonuçlara göre batılı
seçmenleri sandığa gıtmekten vazgeçırmesı.
bınlerce kışive hitap etti ve "Dört
\ıl daha istiyorum" dedi.
Kararsızlann oylarını beiirle-
mede kntık dönem olarak nitele-
nen son 4 güne. yüzde 10 ile yüz-
de 18 arasında değışen farkla ön-
de gıren Demokratik Parti adayı
Başkan Bill Clinton. "sandık $o-
nucunu beklerken" yeni kabine
listesı üzennde çalışmaya başladı
bile.
Clinton ikinci dönem hazırlık-
Jan yaparken siyasi gözlemciler.
kampanyanın ilk günlerinde tah-
mın edildiğinin aksıne Demokrat
aday ın zafennın 'ezici' olmayaca-
gtnı dilegetirivorlar.
Bu arada. bazı kamuoyu yokla-
maları arasında o> yüzdesıne ilış-
kin tahminler büyük farklılıklar
içeriyor. Bir ankete göre, Clin-
ton 'la Dole arasındaki fark, cutna
günü yüzde 5'e düştü.
CNN-USA Today için Gallup
tarafjndan cuma günü ülke gene-
linde yapılan bir anket ise Clin-
ton'ın yüzde 18 oranında Dole'un
önünde olduğunu ortaya koydu.
Ankete göre, Amerikan seçmeni-
nın yüzde 52'si Clinton'ı, yüzde
34'ü Dole'u ve yüzde 10'u da
kurduğu Reform Partisi'nden
adaylığını koyan Teksaslı milyar-
der işadamı Ross Perot'u Beyaz
Saray'da görmek ıstiyor.
Öte yandan bazı eyaletlerde
Dole'un öne geçtiği açıklandı. Se-
çımlerde 'anahtar' role sahıp Tek-
sas eyaletinde Dole'un Clinton'a
karşı 47'ye 42 önde gittiği bildi-
nliyor. Bu yüzden Clinton, önce-
ki gün Teksas'agitti. Başkanabu-
güne kadareşlik etmeyen eşi Hil-
larvdekatıldı. 1992'deClınton'ın
net kazandıgı dört güııey eyale-
tinden bin olan Georgıa'da yapı-
lan bir kamuoyu yoklamasında da
15 puanlık farkın 3 puana düştü-
ğü açıklandı.
Cumhuriyetçi Parti adayı Ro-
bert Dole. gözlemcilerin 'geçka-
lınmış bir atak' dedikleri 15 eya-
leti kapsayan 96 saatlik seçim ma-
ratonunu sürdürürken ilk günler-
de olduğu gibi Clınton'ın 'karak-
terine'yönelik suçlamalannı sür-
dürüyor.
Başkan Bill Clinton'ın Demok-
rat Parti'ye bağış toplanırken ya-
pılan usulsüzlüklere göz yumdu-
ğunu, Beyaz Saray'ın 'karapara
aklamacennetine'döndüğünü id-
dia eden Dole. başkan olması du-
rumunda Amerikan halkına ver-
gı oranlannda yüzde 15 indırım
\aadıni yıneledı.
Clinton ise. kendisine yönelik
"ahlakstz ve karaktersiz* suçlama-
larına yanıt \ermek yenne. baş-
kanlık seçımınin kışbel çatışma-
danzıyade ABD"nıngeleceği için
\ ızyonlarsavaşı olduğunu vurgu-
ladi.
Bunun. Amerikan tarihinde en
fazla para harcanan seçımler ol-
duğunu bıldıren siyasi gözlemci-
ler. özellıkle Dole'un telev ızyon-
lara :>on günlerde mılyonlarca do-
larakıttığını bıldirdiler.
Bu arada. seçim kampanvasın-
da Demokratik Parti'ye yasadışı
yollardan para akıtıldığı ve gelen
para yardımında kullanıldığını sa-
vunan Cumhuriyetçiler. 5 kasım-
dan sonra Bill Clınton'ın 'usul-
süzlükler' yüzünden başının cıd-
di bıçimde ağnyacağını, skanda-
lın üstüne gıdeceklennı söyledi-
ler.
'Hayatiönemesahip' Kaliforni-
yada onlarca milyon dolarlık har-
cama yaptığı bildirilen Dole.
ABD'yi 21 "inci yüzyıla taşıyacak
ufka ve deneyime sahip olduğu-
nu iddiaetti.
'Amerikan seçmeninin saygın-
iıktan yoksun bir başkan isteme-
diğini" söy leyen Bob Dole. kaza-
nacağına 'ihtimal'verilmemesine
karşın. ankctlerin 'Halk Clinton'ı
istiyor' sonuçlannın 'seçmenin
gerçek tercihini ditegetirmediğini'
savundu.
ABD'nin 3 Başkan adayı
Bob Dole
73 66
Hope, Arkansas
'i Russell, Kansas Texarkana,Texas
Kampanya
temaları
Güçlü
olduğu
konular
Zayıf olduğu
konular
• Hukuk profesoru
• 13yilsuresınce
Arkansas Valılığı
•1993den ben ABD Baskanı
Georgetovvn Uluslararası
llışkıler Okulu,
Oxford Unıversıtesı,
Yale Hukuk Okulu
Eşı Hıllary Rodham Clintoo
Kız, Chelsea
• Sosyal Guvenlık reformu
» • Bûtçe
' • Ahlakı değerter
Sağıam bır ekonomik buyüme,
duşuk enflasyon, I. dönem
başkanlık yapmasfmn avantajı
• II Dunya Savaşı sırasında
asken bızmet
• Kongre'de 35 yıl
• Kampanya ıçın Senatodakı
gorevınden tstrfa ettı
Kansas Unıversıtesı.
VVashbum Betediye
Unıversıtesı (Hukuk
bolumü)
• Eşı Elızabeth Hanford Dole
Kızr Robın
• %15 vergı ındırımı
;
• llen hamılelıklerde kürtaıa *
' yasak
• Başkanlık ahlakı <•
• IBM'de çalıştı
• 1962'de EDS'yı kurdu
• 1988 de 'Perot Systems'
adlı ışını başlattı
, Maryland Asken
Akademısı
Eşı: Margot Bırrrnngham
Çocuklan: Ross Jr Nancy.
Suzanne. Carolyn Kathenne
, • llalı reform
• Butçe
• Ahlakı durustluk,
• %15 vergıındınmı
Whıtewater skandalı ile
yerleşen soru ışaretlen. dış
kaynaklar tarafından yapılan
kampanva yard'Tilan
Başansız ve yetersız bır seçim
kampanyası, Demokrat R'rap
seçim teması olarak ışledığı
ana konular
Rakıplennı
eleştırmedekı basansı
Bellı ve tutariı btr polıtık
çızgının eksıklığı. cıddı bır
katılımcı olarak
gorulmemesı
Anarşistler, Yeşiller, transandantal meditasyoncular... Beyaz saray için 270 kişi başvurdu
"§\Kazanamoyacaklarını bile bileyarışanlar\VASHINGTON(Cumhuri>rt)-ABDseçimlerindegün-
demi ikı ada> belirlıvor Gerçekten de başkanlıkyarışı cid-
di biçımde Bill Clinton ile Bob Dole arasında geçecek. Üs-
telik Clinton'ın seçimleri kazanacağı da neredeyse belli
oldu. Herkes ikinci Clinton dönemıne hazırlanı>or.
Oysa ABD başkanlık yanşında bırçok ilgınç parti ve
aday daha var Federal Seçim Komısvonu kav ıtlanna göre
aralannda kadınlann da bulunduğu 270 Amerikan \atan-
daşı. "Be>az Saray'a orurup ABD'yi ve dünyayı yönetme-
>e" talıp olduğunu ılanettı. Ancak bunlardan 2I"ı eyalet-
lerdekı seçim lıstelepnde resmı olarak var.
Bu alternatıf düşünceler ve politıkalar herhangi bır gü-
ce sahıp olmamakla birlikte polıtik merakm ve canlılığın
kaynağbKımısıraetrogırişinde takım elbiseler içinde. etin-
de Amerikan bayrağı ve başkan adayı olduğunu, savundu-
ğu politikaları anlatan panolarla propaganda yapıvor
llginç adaylar ve ilginç propaganda yöntemleny le Ame-
rikan sıyaset tarihine adını yazdıran ada> lardan bır dığen
ise U'ashington DC'de bır barda çalışıyor. Seçim afışinde
yer alan fotoğrafı da bugüne kadargörülmemış cınsten. ta-
kım elbisesinın pantalonunu iiyırmış başkent caddelenn-
den bırine koyduğu tuvalete dışkılarken çekilmiş resimle
süslediği afişi karrvizit halıne de getirmiş. Çalıştığı bann
müşterilerine dağıtıp oy istiyor!..
"Alternatif adaylar", halka ulaşabılmek için medvanın
Clinton ve Dole'a olduğu gibi kendılenne ılgi göstermedi-
ğini, "eşitda>ranmadığını"belırterek VV'ashington'damus-
lükların başında bulunan dev sennayenin vebunların lobi-
cisi "güçlcrin'" kendılerini "engellediğini" iddia edıvorlar.
Demokratlarla Cumhurıvetçılerın "tekelindeki" sı>aset
dünyasına "gerçek alternarif" olduğunu sövlejen adayla-
ra göre "iki partili sistem. Amerikan halkına vedünva>a dc-
mokrasi modeli denilerek v ıllardan beri > utturuluvor."
Anar^ıst görü^lü Lıberter Partrnın ba^kaıı adjvı Harrj
Browne,uyu>turucunun \e fahışelığin serbest bırakılmasi-
nı savunuvor. Lyuşturucu konusundakı görüşlennegerek-
çe olarak da verilen yasal mücadelenin başansızlığını gös-
teriyor. 50 evalette seçim Iıstesınde ver alan Brovvne a>rı-
ca vergı>e de karşı. partısinin taraftar savısı ise son üç yıl-
da 20 bine ula>mış Harry Brovvne. maksımumbırevselöz-
gürlük ve minımum devlet polıtikasını «»avunuyor. "CIA,
IRS, INS kapanbın" diyor. Açıkçası. Broune devletîn
"tünıdcn kakünlınasından" yana görüşlere sahıp.
Bir dığerönemlı aday ise Yeşıl Parti adına yarışan Ralph
Nader. 21 evalette seçim listesinde bulunan Nader. sosyal
yardım programının kaldınlmasını. seçim kampanyasında
reform yapılmasmı ve çok partili sıstemin oluşturulması-
nı istiyor.
Doğa Yasası Partisi'nin (Natural Lavv Party) adayı John
Hagelin, Harvard Üniversitesı'nden mezun ve 44 eyaletin
seçim listelerinde. 4 yıl önceki seçimlerde Hagelin 39 bın
113 o> almıştı. Transandantal meditasyon tutkunu Hage-
lin, federal hükümetin yüksek tansıyonu önleyıcı olduğu
için transandantal meditasyonu finanse etmesını istiyor
Sloganı da ülkeyı tekrar doğal hukukla harmoni ıçıne ge-
tirmek.
HERKES CUINTONIN YANINDA
Basın açıkça
taraf tutuyor
WASH1NGTON (Cum-
huriyet) - Amerikan basını
çok sık karşıla^ılmayan bir
şeyı, bu seçimlerde hangı
adayı tercıh ettığini açıklaya-
rak yaptı Yazılı basın. Clın-
ton'ı tercih ettiğini açıklaym-
ca Dole küplere bındi ve
özellikle de The Nevv \örk
Times'a ateş püskûrdü.
Tımes'ı \\ashıngton Post.
Boston Globe gıbı ünlü \ e et-
kili gazeteler izledi v e seçim-
lerde başkan Bill Clinton'ı
desteklediklerinı açıkladılar.
Boston Globe, başyazısm-
da. ülkenin "70 >ildır görül-
meyen bir banşı verefahıya-
şadığmı" savundu ve "Ba$-
kan Clinton'ın bu poasyonu-
nuikincidonemindede koru-
yacağıru umuyonjz" dedı.
Nevv York Tımes, Clin-
ton'ın "en nı aday" olduğu-
nu v e başkanlık görevini "gi-
derek doldurduğunu" açık-
layan bır başyazı yayımladı.
Times. özetle şunlan dedı.
"Bill Clinton bu seçim yan-
şında umut ve gelişmenin
adayı... Clinton'ın hükümeti
kuUanarak ekonomivi can-
landırmak çevre ile şehiıieri
korumakve ırk bazmda ada-
leti sağlamak için uğraşüğı
konusunda hiç kimsenin şiip-
hesi yok. Clinton'ı destekle-
me nedenimiz basit: çünkü
Dole'un seçim kampanyası
inandıncı \e etkin degil... IV
Bob Dole'un vergileri yüzde
15 indireceğİBi söylemesi ne
de gazetelerin V\ate»ater ko-
nusunda sorgulanmasını bı-
raktıklan suçlaması.onun iyi
olduğunu gösterijor. Dole, ül-
keye hizmetveren en hi birin-
san ve iyi şekilde anınısana-
cak."
Time dergisı, 4 kasımda
çıkan say ısmda seçim yanşı-
na. -degişmenin bir türünü
incde>erek"baktı. Dergı, ya-
zısında çok da "kapalı sayıl-
mayacak" ifadelerle Clin-
ton"a destek verdığını ıfade
enı: "Dole ve CHnton'uı çe-
kişmesi bizlerin giinlük ko-
nuşmalanmızın daha geniş
bir versiyonu: Başanlı olmak,
para kazanmak. korktuğıı-
muz geleceğe hazırlanmak
için iyi şevler yapmak ve ha-
zır olmak."
Siyasi boşluk dolacak
Dünyanın gözü
ABD seçimlerinde
DışHaberlerSemsi -ABD
halkı seçimlerde oy kullan-
may a hazırlanırken tüm dün-
ya ıse sonuçlan beklıyor.
Yeniden seçılmeyı hedef-
leyen ABD Başkanı BillClin-
ton, birçok karannı seçim
sonrasına bıraktı.
Dıplomatik gözlemciler.
bu durumun dünyada ve
ABD'de polıtık bır boşluk ya-
rattığını düşünüyor.
The \\ashmgton Post'ta ikı
hafta önce yay ımlanan birha-
berde. Fransa'da bır dergınin
seçımlerin can sıkıcılığmı
"Amerikan seçimleri: Hiçbir
şey için kuru gürültü" dıy erek
özetledığı anlatıldı.
Gazetenın habennde özet-
le şunlar yazılıyordu: "Ya-
bancılar duygusal olarak
Clinton'ı tercih ediyor mu?
Anlaşılan y abancı hükümet-
ler ve liderler, sessizce Clin-
ton'dan yana. En azuıdan
Clinton'ın çizdiği insani re-
simle rahatlıyorlar: yüzünde-
ki gülünıseme \e saksofonu.-
ABD, Fransa ve diğer
Batı ülkelerinin baskısı
karşısında, NATO komu-
tanlıkyapısını Avrupalı ko-
mutanlara de> redecek mi?
Tekrar sö\ lemek grekirse...
ABD buna da "hayır" dhe-
cek.
Clinton, Küba, Libya ve
tran gibi ülkelerle ricaret ja-
pan ülkelereyaptınm uygula-
yacak olan yasay ı yumuşata-
cak veya hiçe sayacak nu? \l-
man. kanada ve Fransız hü-
kümetk'ri bunu umuyor._ Ya-
ni bu konuda biraz rahatlar
veAmerikan hükümetinin bu
yönde kendilerine laf çıtlarh-
ğını söylüyorlar. Ancak ABD
bu umutian y üreklendirmi-
vor_"
Amerikalı
sandık
sevmiyor
VVASHINGTON
(Cumhuriyet)-
Seçimlerde oy kullanan
seçmen yüzdesi •;"
ABD'de geleneksei
olarak düşük. 1992'de
seçmenlerin yalnızca
yüzde 55.2'si oy kullandı.
1994 araseçimlerinde ise
bu oran yüzde 36'da
kaldı.
Bu seçimde, kayıtlı
seçmen sayısı 140
milyon. Ülkenin nüfusu
ise 263 milyon. Geçen
seçimde 104.4 milyon
kişinin oy kuiiandığına
dikkat çeken yetkililer, bu
yıl 140 milyon kayıtlı
seçmenin rekor anlamına
geldiğini, ancak yine de
100 ile 110 milyon
kişinin oy kullanacağının
tahmin edildiğini dile
getiriyorlar.
Bazı ülkelerde son
seçimlerde seçime
katılma oranı ise şöyle:
Angola
Güney Afrika
Gambia
Nijerya
91.3
86.9
55.8
34.9
Arjantin
Brezilya
Nikaragua
Venezuella
nYHufn
80.9
82.2
81.7
60.0
Almanya
Fransa
İngiltere
tspanya
ttalya
Hollanda
Romanya
Türkiye
ORDUMĞU
İsrail
Mısır
Ürdün
Lübnan
78.9
68.0
77.7
77.5
82.0
78.3
76.2
85.0
%
79.0
47.0
54.6
40.0
Avustralya
Bangladeş
Güney Kore
Japonya
Tayland
96.0
74.0
63.8
59.6
62.0
AdaylarABD tarihine
nasılgeçmek istiyor
Başkan adaylan, "Tarihçilerin Beyaz Saray'daki yıllannızla ilgili olarak
ne yazmasını istersiniz" şeklindeki bir soruya şu yanıtı verdiler:
Clinton: Amerikalılann yenı yüzyıl için kendilerıni
hazırlamalarına yardım ettim. Aılelerin daha
güvenli olmalan için önlemleraldım. Asgan ücretin
yükseltilmesi için mücadele ettim. kaliteli sağlık
sigortasına (hizmetıne) ulaşmalan imkânını arttırdım
ve sosyal yardım programına son verdim. Kaliteli
eğitime ıılaşma imkânını arttırdım: böylece
çocuklanmız global ekonomı içinde ihtivaç
duyduklan yeteneklere sahip olacaklar. Sokaklan.
suçlulann elınden silahlan alarak ve sokağa daha çok
polis koyarak daha güvenli yaptım. Çevreyi korumak
için sa\aşıyorum; böylece çocuklanmız içmek için
daha temiz suya ve solumak için daha iyi havaya
sahip olacaklar. Aileleri daha güçlü yapmak için
ebeveynlere ımkânlarsağladım: Ücretlı izin ve tütün
endüstnsının çocukları hedefleyen reklamlannı
önledim. V-Chip"i devreye sokarak f V'de çocuklann
ıstenilmeyen programan seyretmelenni engelledim.
Bob Dote: Bugünü, halkın iradesine uvgun olarak
uygulayan bir başkan olarak bilinmek isterim. Bob
Dole yönetimindeki 4 yıldan sonra adil bir \ergi
sistemi yerleşecek. bu da işçi sınıfı üzerindeki yükü
kaldıracak. Vergi sistemi. çalışan birailenin en
önemli sorumluluğunun Washington'u beslemek
değil, çocuk yetiştirmek olduğunu tanımlayacak
bıçimde değiştirilecek. Bazı yönetıcıler. yollann
tamiri ve trafîğe açılmasında kurdele keserek bundan
pay çıkarıyor. Ben. sadece yol yapan bır başkan
olarak değıl. Amerikan halkı ile başkan arasında iki
şeritli güven trafığıni taşıyan bır başkan olacağım.
tktidara butünlük ve saygıyı geri getiren bir başkan
olarak tanınmak istiyorum Her Amerikalı. sözümün
senet olduğunu bilecek ve verdıöım sözlerin
tııtulacak sözler olduğunu bilecek. Iktıdardaki sürem
boyunca kimseyı arkada bırakmadan geleceğe köprü
kuracağız.
YEIVtLEME SECİMLERİ DE YARIN
Halk yalnızca
başkan seçmeyecek
WASHINGTON (Cumhuri-
yef) - Amenkalılar. seçimlerde
başkan ve başkan yardımcısını
belırlerken Senato'nun üçte bi-
n, yani 100 senatörden 35'i ve
435 üyeli Temsılciler Mecli-
si'nın tamamı da yenilenecek.
11 eyalette valı ve eyaletler-
de lokal yasama bırımlerine
temsilci seçecekler.
ABD Kongresı, ikı ayn bö-
lümden oluşuyor: Senato ve
Temsilciler Meclısi.
Şu anda Senato. Cumhuriyet-
çi Parti"nin kontrolünde; 100
sandalyeden 53'üne Cumhun-
yetçiler, 47 sıne de Demokratlar
sahip. 100 sandalyelı Senatoda
bu seçimlerde 34 sandalye için
yarış yapılacak. Bu 34 sandal-
yenin 19'unu Cumhuriyetçi
Parti şu anda elınde tutuyor. 15
sandalye ise Demokratlann.
Demokratlaı ın kontrolü ele
geçirmelen ıçın 4 sandalye ka-
canmalan yeterlı Ancak Clin-
ton tekrar seçilırse 3 sandalye
yeterlı olacak. Çünkü Başkan
Yardımcısı Al Gore. anayasaya
göre Senato Başkanı Oylama-
larda eşitlik olduğunda başkan
yardımcısı oy kullanarak eşitli-
ği bozabiliyor.
Temsilciler Meclisı'nin san-
dalye sayısı 435. Bu yıl Temsil-
ciler Meclisı'nin fümü seçime
tabı. Ancak 430 sandalye 5 Ka-
sım seçimlerinde belli olacak.
Louisiana eyaleti özel duru-
mundan dolayı sahip olduğu 5
adayı seçmış bulunuyor. Cum-
huriyetçiler235'e 197 sandalye
sayısıyla Temsilciler Mecli-
si'nde kontrolü ellerinde tutu-
yor.
Vermont eyaletinden Bernrd
Sanders tek bağımsız üye. San-
ders genellikle Demokratlann
lehinde oy kullanıvor. Demok-
ratlann bu meclıste tekrarkont-
rolü ellerine geçirmesi için net
olarak 19 sandalye daha kazan-
ması gerekiyor. Demokratlar
Louisiana'dakı seçimlerde bır
sandalye kazandıklanndan bu
meclisin kontrolü için 18 san-
dalye yeterli olacak.
Seçmenler 11 eyalette vali de
seçecekler. Bu eyaletler. Was-
hington. Kuzey Carolina, Batı
Virginia, Indıana. Missouri. De-
lavvare, Utah, Kuzey Dakota.
Vermont, Nevv Hampshire ve
Montana.
32 eyaletin valisi Cumhun-
yetçi. Demokratlar ıse 17 eya-
lette iktidarda. Bir de bağımsız
valı var. Bu 11 eyaletten şu an-
da 7'sınde Demokrat. 3'ünde ıse
Cumhuriyetçi Parti iktidarda.
5 Kasım Salı günü yerel hü-
kümetlerden okul kurullarına
v e şeriflere v arıncaya kadar 500
bin yasa yapıcı ve uygulayıcı da
seçilecek.
Kaliforniya'da bu yerel se-
çimlerde kadın v e diğer ırklann
temsılcilerineeğıtim ve ışealm-
mada öncelık tanıyan "ohımla-
ma hareketTnın (affırmatıve
action) kaldınlıp kaldınlmaya-
cağı oylanacak. Ayrıca bu eya-
lette esrar kullanımmın serbest
bırakılması da oylanacak.
Colorado eyaletinde seçmen-
ler. anne ve babaların çocuklar
üzenndekı hakları konusunda
oy kullanacak. Florida'da ise
Everglade Mıllı Parkı'nın ko-
runmasına ılişkin biryasa oyla-
nacak.
Eyalet vönetimlerinin
Amerikahlar aynca 6 bin ya-
sama organı temsılcısini. yani
eyaletlerin yönetımıne senatör
ve mıllervekıllerini de seçecek-
ler.
Bu seçimler ABD'nin ide-
olojik yapısını yeniden şekillen-
dırecek. ABD çapında seçımler
profili şöyle:
1994 yılındaki Cumhuriyetçi
Parti'nin "tarihi zaferinden"
önce. Demokratlar 24 eyalette
Senato ve Temsilciler Mecli-
sı'ni tümüyle kontrol ediyorlar-
dı. Muhafazakârlar. yani Cum-
huriyetçiler8 eyalette Senato ve
Temsilciler Meclisf nde kontro-
lü ellerinde bulunduruyorlardı.
17 eyalette ıse ikı parti, hem
Senato'da hem de Temsilciler
Meclısf nde birden çoğunluk-
taydılar. Demokratlar 16 eyalet-
te iki meclısi birden kontrol edi-
yordu.
Bırçok eyalette Demokratlar
ile Cumhunyetçiler arasında
büyük'bir çekişme var. tkı par-
ti de burun buruna gıdıyor. Bu
mücadeleden elde edılecek bır-
kaç sandalye partilerden birine
99 meclisten 41 "ını kontrol et-
me olanağı sağlayacak ve bu
parti. 28 eyalette tüm medisle-
n kontrol etme tekelıne erişe-
cek.
Cumhuriyetçıler I994yılın-
da büyük bir zafer kazandıkla-
rı halde Demokratlar son 12 ay-
da yapılan 45 seçımden 35'ini
kazandı.