Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
16 EYLÜL 1995 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
VJÜNÜNT]
TELEVIZYON 15
İLMLERİ
Korkusuz Dövüşçü 10.00Kanal6?
Macera Yolu 10.10 Kanal D Dram
®Evden kaçıp kötü yola düşen bir kızın öyküsü. Nejat Okçugil'ın yö-
netmenliğini yaptığı fılmde, başrolleri Zeynep Değirmencioğlu ve
Beyza Başar paylaşıyor.
Affet Beni Baba 10.10 TGRT Dram
©Bir ağa kızı babasının izni olmadan sevdıği gençle evlenir. Samı
Güçlü'nün yönettiği fılmin başrollennde Yaprak Özdemiroğlu ile
Yalçın Gülhan var.
ÇılgınDudu 11.00 Show TV Macera
^ î \ Babasının mağazalannın yönetimını üstlenen gençle mağazada ça-
*ĞEs lışan kızın ilışkisinin öyküsü. Sırn Gültekın'ın yönetiminde Yusuf
Sezgin, Seden Kızıltunç var.
Kara Kalkan 11.20 İnterstar Macera
(Black Shield of Falvvorth)-Ortaçağ İngılteresi'nde şövalyelikten
asılhğe geçişi konu alan fılmin yönetmeni Rudolph Mate. Oyn:
Tony Curtis, Janet Leigh var.
Kızun 12.40 atv Dram
/ÇŞs. Kızına mutlu bir gelecek hazırlamak içın barlarda çalışan fedakâr
V3/ annenınöyküsü. L'lkü Erakalın'ın yönetimindekı fılmde, FatmaGi-
rik ve Yıldınm Önal var.
Havaümızın En... 13.10 Kanal D Duygusal
,1-Jnlü bir boksör çocukluk aşkını unutamamıştır. Yönetmenliğinı
Süreyya Duru'nun yaptığı fılmde, başrolleri Cüneyt Arkın ile Mü-
şerref Tezcan paylaşıyor.
Eileen'i Anyorum 13.30 Kanal 6 Macera
(Looking for Eileen)- Ölen arkadaşına benzeyen bır kadın ve kı-
zıyla tanışan adam bır süre sonra onlan kaybeder. Rudolf Van Den
Berg'ın yönetiminde Thom Hoffman. Lysette Anthony var
Bir Büen 14.10 Show TV Macera
©Arabası anzalanan eski parlamenter geçıcı olarak bırtatıl kampına
uğrar. Filmin başrollennı Ferhan Şensoy ile Derya Baykal paylaşı-
yor.
Paıiak Yıllar 14.20 atv Macera
©(My First 40 Years)- Her istediğine sahıp olmay a azmetmış bir ka-
dının ıtıraflan.. Carlo Vanzina'nın yönettiği filmin başrollennde
Carol At, Ellıott Gould var. (1989)
Uzavlı Yumurcaklar 15.20 Kanal D Bilimkurau
/77\ (bARV L)- Kuçuk bır çocuğun zamanla robot olduğu ortaya çıkar.
*Ö/ Yönetmenliğini Simon Wıncer'ın yaptığı filmde. Mary Beth Hurt.
Michael KcKean ve Barret Oliv er var.
15.301 Show TV I Müfreze Aynntıyanda
16.00 /atv/ Benim Sinemalanm Aynntı yanda
Ana Kalbi 16.15 TRT 2 Dram
<Oı (Torn Betvveen Two Hearts)- Kocasının ölümunden sonra sorun-
^Z/ lar yaşayan kadın. oğlunu bir süre ıçın eşının ailesının yanına ve-
rir. Franz JosefGottlieb'in yönetiminde Sabıne Kaack, Manna Bertı var
İbişo 17,00 Kanal D Güldürü
/CÎN Kasabanınağası,yanındaçalışan Ibış'ı mıllervekılı yaparak sömür-
^O'meye karar verir. Ihsan Yüce'nın yönetiminde Ilyas Salman, Adı-
le Naşıt ve Münır Özkul var. (1980)
Yalnız Hayat 17.10 Kanal 6 Duygusal
/TT\ (Single Life)- Tesadüfen karşılaşan bir kadınla erkeğın ıîışkılen-
v3/ nın öyküsünün anlatıldığı filmin başrollennde Tına Bursıl ile Ste-
ven Jacobs var.
Şafakta DüeUo 17.15 TGRT Macera
/77\ (The T» iligfıt Av engers)- 1880 ytlında Batı 'da değerlı metal ler için
vCy savaş başlamıştır. Yönetmenliğini Al Albert'in yaptığı filmde,
Tony Kendall, I. Meda var.
Güneşin Tutulduğu Gün 17.50 İnterstar Dram
@Tutucu bir ailenın kızı yenı yaşam arayışı ıçinde kötü yola düşer.
Yönetmenliğini Şerif Gören'ın yaptığı fılmin başrollenni Müjde
Ar ile Bülent Bilgiç paylaşıyor.
Ömrümün Tek Gecesi 18.30 Show TV Macera
Esat M. Karakurt'un romanından uyarlanan fılmde zengın kadın-
larla ılişkı kuran playboyun maceralan var. Yn: Osman Seden. Ovn:
Hülya Avşar. Kenan Kala\.'(1984)
Yaşasın Babanuz... 19.50 Kanal 6 Güldürü
/TT\ (Daddv "s Dying)- Babalannın kısa bir ömrünün kaldığını öğrenen
V^/ çocuklan yüklüceservetınhayalıni kurmaya başlarlar. JackFisk'in
yönetiminde Beau Bridges. Beverlv D'Angelo \ar.
Sakar Ernest Mucit Oluyor 21.10 atv Macera
(Dr. Ernest Otto)- Avnı gün aynı hastanede doğan ve bırbınne zıt
kutuplarolan ıkihnın maceralan. John Cherry'nin yönetiminde Jim
Varney, Mike Mueller var.
1999 Sınıfi 21.15 Interstar Macera
(Class of 1999)- Okulu çetelerden kurtarmava çalışan müdür bir ro-
bot uzmanına başvurur Yönetmenliğini Mark Lester"ın yaptığı fıl-
min başrollennde Malcolm McDovvell, Stacey Keach var.
21.401 Kanal 61 Asla Vazgeçme Aynntı yanda
Seninle Ök Defa 21.45 Show TV Duygusal
©A>rı ünnersıtede okuyan ıki gencın aşk öyküsü konu alınıyor. Ka-
ya Ererez'in yönettiği fılmin başrollenni Emrah ile Şehnaz Dilan
paylaşıyor.
OnurKıhcı 22.20 Kanal D Macera
(Sword of Honor)- Öldürülen ortağının katilıni bulmayı amaçla-
yan sıvil polis, Las Vegas'ın karanlık yeraltı dünyasına ıner. Ste-
ven Vıncent Leigh, Sophia Cravvford rol alıyor.
22.451 TRT21 İküJFHm Birden Aynntı yanda
Elmaslar 23.30 Kanal 6 Macera
<O) (Diamonds)- Tel Aviv 'de yüzyılın en büyük elmas soygununun öy-
\ İ ' küsü. Yönetmenliğini Menahem Golan'ın yaptığı fılmde Robert
Shaw ile Barbara Hershey var
Paramparça 23.40 atv Gerilim
(Shattered)- Bir trafık kazası sonucu hafızasını kaybeden genç
adam. geçmişiyle bağ kurmaya çalışır. Wolfgang Petersen'ın yöne-
timinde Tom Berenger, Bob Hoskins, Greta Scacchi var. (1991)
Çıleııı Ekip 00.10 TGRT Macera
©(Wild Team)- Marioka adasındaki maden ocaklan dıktatörler ara-
sında savaşa neden olur. Umberto Lenzinin yönetiminde Antonio
Sabato, Sal Borgese var.
Çılgınlar Evi 00.40 Show TV Güldürü
/77\ (Mad House)- Akrabalan ve komşulannın istilasına uğrayangenç
V^/ çiftebahçedeki çadırkalır. Tom Ropelevvskı'nin yönetiminde John
Lorroquette, Kirstie Ally, Allison La Placa var (1990)
Uzaylı Bebekler 01.10 Kanal D Güldürü
/T>) (Beach Babes From Bevond)- Üç güzel uzayh kızın gelmesı Ca-
v3/ liföraia sahilını canlandınf Yönetmenliğinı Ellen Cabot'un yaptı-
ğı fılmde Joe Estevez \e Don Svvayze rol alıyor
Fairbanks'm F'si Gibi 01.15 HBB?
Kadmlar ve Erkekler 01.30 atv Macera
O , (Women&Men)- Üç ayn yönetmenden üç ayn hikayede kadın ve
v i ' erkek ilişkilerine getirilen yorumlar. Yn: W. Bernstein, K. Zea, M.
Figgis. Oyn: M. Dıllon, K. Sedgvvıck.
izleyin
O Yerli
Orta Halli
(_) Yabancı ©Değmez
ShowTV
7
i5.30\ Stone, filmi Filipinler'de 54 günde çekip 6.5 milyon dolara mal etmişti
Dört Oscarh sanatsal ağıt
Platoon / Yönetmen: Oliver
Stone ' Oyuncular: Tom
Berenger, VVillem DaFoe,
Charlie Sheen, Forest
VVhitaker. Francesco Quinn '
1986ABDyapımı, l20dakika.
SEVİ.N OKYAY
Vıernam savaşçısı Oliver Stone,
pıyadelerin yaşadığı şeyleri, görgü
tanığı olarak anlatıyor Stone, senar-
yosu da kendisine aıt olan sarsıcı bir
film yapmış.
Criris (Sheen). 19 yaşında acemi
bir asker. Hali vaktı yerinde bir aile-
nın çocuğu, ünıversiteden aynlıp as-
kere yazılmış. Askeri uçaktan indıği
anda kendını çatışmanın göbeğinde
ve ikiye bölünmüş bir müfrezede bu-
lur. Bir yanda Çavuş Bames (Bugün
"Shattered" adlı fılmıni de izleye-
ceğımız Berenger) vardır: Birçok
çarpışmaya gırmiş. çok tecrübeli. bu
çarpışmalann korkunç fizıksel izleri-
ni taşıyan acımasız bir ölüm makine-
si. Barnes"ın adamlan, karşı karşıya
olduklan karmaşık gerçeklere kesin
çözüm anyorlar. Öte yanda da ölüm
oyununda aynı derecede hüner sahı-
bı olduğu halde bır nebze insan yanı
kalmış, adamlanna acıma ve sorum-
luluk duygusu aşılamaya çalışan Ça-
vuş Elias (DaFoe).
Stone, Filipinler'de Japonlar'a kar-
şı savaşan ölürnün eşiğındekı Ame-
rikalı askerlen anlatan "Bataan"ın
üslubunda, çok gerçekçı. çarpıcı bır
film yapmış. Fılmin aynntılan, cap-
canlı görüntüleri ve seslenyle perde-
ye vurdukça, seyircilerde de sankı o
an orada, olaylann ıçindeymış izleni-
mi uyandınyor. Yönetmen cangılı.
sıcaklığı, rutubetı. börtüböceği ve
hepsinden önemhsi sıradan bır aske-
rin duyduğu korkuyu, kendinı ıçinde
bulduğu karmaşayı ustaca anlatmış.
Oscar'dan en i> i onıncu dalında nasibini alamayan Tom Berenger, filmde birçok çarpışmaya girmiş ve bu
çarpışmaların korkunç fiziksel izlerini taşıyan acımasız bir ölüm makinesi rolünde ekrana gelecek.
Askerlerin hissettıği korku öylesine
yoğun ki adeta elle tutuluyor. Olüm
korkusunun da ötesinde birdehşet bu.
"Müfreze"dekı askerler kahra-
manca şeyler de yapıyorlar ama va-
tan aşkından kaynaklanan bir kahra-
manlık değil bu. ldealizmle de ilgisi
yok. Onlan harekete geçiren şey ça-
resızlık, dehşet, bır an önce her şeyin
sonuçlanması yolundakı bastırılmaz
istek. Stone'un askerlen. delırmeme-
ye çalışıyorlar Bunun dışında. anlat-
tığı savaşın hıçbir "yiğifçe yanı
yok, çekici yanı da Zaten amacı da
bu. Ama Stone. çatışmalan ve atmos-
feri canlıymış gibı vermenin otesine
de pek gıdemiyor. Kendi bakışına da-
ha denn bir anlam kazandırma çaba-
lan. başansızlıkla sonuçlanmış. Iki
çavuşun temsil ettikleri ıyılik ve kö-
tülük arasındakı mücadele, incelik-
ten uzak. Sheen"in kişisel deneyim-
lerini fılmin merkezi haline getirme
amacı güden dış seslı anlatım ise (eve
mektup yazıyor), tamamen gereksız.
Aynca fılmin görsel gücüne sekte vu-
ruyor. Aslında fılmin ıki ayn amacı
var sanki: Çarpıcı ve irkiltici görün-
tüler vasıtasıyla seyirciye cepheden
saldırarak Vıernam yarasını son defa
deşıp kabuk bağlatmak, ve ifadesini
Geores Delerue'nun mtiziğinde bu-
lan daha mesafelı. sanatsal bır ağıt
yazmak.
Stone filminı Filıpinler'de, 6.5 mil-
yon dolar gibi çok düşük bır bütçey-
le ve 54 gün içınde çekti. "Müfreze"
bü>ıik gişe yaptığı gıbı. en ıyı film,
yönetmen, İcurgu (Claire Sımpson)
ve ses dallannda dort Oscar aldı. En
iyi erkek oyuncu \ e yardımcı erkek
ovuncu (Berenger ve DaFoe), özgun
senaryo (Stone) ve görüntü (Robert
Richardson) dallannda ise adaylıkta
kaldı.
Kanal 6 21.40>
Uyuştıırucu
bağımhlığı
• The Boost / Yönetmen' Harold Becker /
Oyuncular. James Woods. Sean Young,
John Rapelos, Steven Hill, Kelle Kerr, John
Rothman, Amanda Blake, Grace Zabriskie
- 1988 ABD yapımı 95 dakika.
TV Servisi - Geçen hafta yapılan CHP kurul-
tayı nedenıyle yayımlanamayan "Asla Vazgeç-
me", yalnızca uyuşturucu üzerine bır film değil.
aynı zamanda 1980 lı yıllann (en azından. bazı
kesimlerdeki) hedonist hayat biçimıni de anlatı-
yor. Becker. çok çarpıcı bir uyuşturucu bağımlı-
lığı fılmı yaparken gösterişi koruma humması ve
heba olan servetleri de anlatmış.
Lenny (N^oods) büyük bir evi. pahalı bir ara-
bası, güzel bir kansı (Young) olan. müşterileri-
nı vergiden kurtaran bın. Bazen şüphelere kapı-
lıyor. hatta olmadık zamanlarda patlıyor. Yıllar
süren hayal kırıklıklanndan sonra ona yakınlık
gösteren Californialı bir işadamı (Hill) sayesin-
de. hayatı buna bağlıymış gibi, vergi yönünden
avantaj sağlayan emlak yatınmlan satıyor. An-
cak asıl sorun, Kongre vergi yasalannı değiştirin-
ce ortaya çıkıyor. Piyasa birgecede silinip gidi-
yor. Lenn>- gelirini yıtiriyor, işsiz kalıyor. Lında
yanındadır. ama zaten zayıf olan özsaygısı par-
çalara a\Tilmıştır.
Becker. ideal bir evliliğin kişisel güvensizlik
duygulan. tamah ve uyuşturucu yüzünden çökü-
şünün ınsanı sarsan bir tablosunu çizmiş.
Benim
Sinemalanm'da
Beyoğlu'nuıt
sinemalarla
renklenen
zamanlarından
kesitler de
veriliyor.
Hûlya
Avşar ise
başrolde
ovnuvor.
at> 17.40
'Sanatla
Randevu'
TV Servisi- Yönetmeniığini
Ali Rıza Cankorur'un yaptığı
"Sanatla Randevu'" programı
yenı yayın donemınde tekrar ek-
ranlarda.
Uğur Yücel'in Boğaziçı Üni-
versitesi Burç Bahçesi'nde sergi-
ledığı "Azınhkta Kaldık" adlı
stand-up komedısınden görüntü-
lerle başlayacak olan programda.
daha sonra "Sinema"1
dergisinin
binnci yıldönümü nedenıyle ven-
len kokteylden görüntüleryerala-
cak. Esbank"ın 68. yıldönümü
kutlamaları dolayısıyla Türki-
ye'yegelen "Marinskj Theatre
Kirov" bale'sinin "Şımarık
Kız'' adlı ovunundan bölümlerin
de verıleceğı programda, Haldun
Dormen"ın yönettiği "Arapsa-
çı" adlı oyunun provalan da gös-
terilecek. Programın sonlarında
ise Harlem Dans Tiyatrosu'nun
Harbıye Açıkhava Tıyatrosu'nda
gerçekleştırdığı "Performans"
adlı gostendenozetleryeralacak.
TRT1 19.05
'İller
Yanşıyor'
TV Servisi- "İller Yanşıyor"
adlıyenı biryanşma programı ek-
ranlara gelecek. Turkıye'dekı 79
ilın 3'erli gruplar halınde bırbır-
leriyle yarıştığı "İller Yarışı-
yor"da taraflar genel kültür ve
bılgılerinı ortaya koyacaklar. Ya-
pımcılığını Türkıve Haber Ajan-
sı'nın, Genel Yönetmenliğinı
Kutlay Doğan'ın, sunuculuğunu
ise Ömer Onder'ın yaptığı yanş-
ma programına katılacak iller, no-
ter huzurunda çekılen kura ile be-
lırlenecek. Bu hafta Sıvas. Sam-
sun ve Bursa yanşacak.
atv /6.00J Olanaksızlardan 2 yılda bitti
Sinema tutkunu
bir kızın öyküsü
TURHAN GLRKAN
Sinema tutkunu yoksul kenar ma-
halle kızının, yaşam deneyimleri sı-
rasında saplandığı batakta vok oluşu-
nun öyküsü. Öykü yazan Füru-
zan'ın 1950-1960 lann Beyoğlu
nostaljısıni ve onun sinemalarla
renklenen altın çağını duygulu. buruk
bırtatlaanlattıgı "Benim Sinemala-
nm" beyazcamda. Ilk kez vönet-
menlıği deneyen Füruzan ve ressam
Gülsûn Karamustafa ortakiığıyla
gerekleştirilmış uyarlama fılmde, ke-
nar mahallenin zor aıle koşullann-
dan çıkış yolu ararken batağa gömü-
len sinema delisi bır kızın öyküsüy-
le bırlikte. yakın geçmışın toplumsal
panoraması da çızılıyor.
tki kadın yönetmenın sınemasal
deneyımsizliği ve parasal olanaklann
smırlı oluşu yüzünden ıki yılda bıtı-
rılebilen fılmde. edebıyatımızda do-
ruk oluşturan öykünün duyarlı. ınce-
lıkli havasını bulmak oldukça güç.
Tıklım tıklım seyirciyle dolup taşa-
rak o yıllarda en parlak dönemini ya-
-ayan sinema salonlan. ne yazık kı
fılmde birkaç kışilik boş koltuklarla
perdeye vansıtılmış. 43. Cannes ve
Tokyo film festıvallerıne katılan ya-
gıt. 9. Tahran Festivalf nde Jürı Özel
Odülü kazandı. İstanbul'un K.asım-
f • •) Benim
Sinemalanm
Yönetmen- Füruzan, Gülsün
Karamustafa / Yapıt-Senaryo:
Füruzan / Görüntü: Ertunç
Şenkay / Müzik: Selim Atakan /
Oyuncular: Hülva Avşar,
Yaman Okav, Sema Aybars,
Ayşegül Uyguner, Güzin
Çorağan, Vletin Sözer, Dilaver
L yanık, Ali L'yandıran, Zekai
Siüftüoğlu, Yaman Tarcan,
Ülkü Ülker, Atilla Ertüz / 1988-
1990, Mine Film yapımı.
paşa semtinde aıle baskısı altında ya-
şayan yoksul ışçı kızı Nesıbe (Hül-
ya Avşar), gördüğü filmlerın etkı-
sınde kalarak. yıldız olma düşleri
kunnaktadır Sinema rutkusu, genç
kızlık çağında vazgeçılmez bırarayı-
şa dönüşen ve küçük dünyası ıkıye
bölünen Nesıbe, ıçinde bulunduğu
yaşam la düşlediği zengın ortam ara-
sında bocalarken ailesiy le de bağlan
zayıflar. Babası Recep Efendı'den
yediğı dayağın gecesi kendini Be-
yoğlu'nun arka sokaklanna atan Ne-
sibe, kaçınılmaz yazgısına doğru hız-
la sürüklenmeye başlar.
TRT1 2j.oo| Program artık her cumartesi
'ErolEvgin Show'
TV Servisi- "Erol Evgin
Show"un bu haftakı konuklan
tiyatro sanatçısı İsmet Ay ile pop
müzik sanatçısı Suat Suna
olacak. Programda tiyatro
geçmişinden ve anılanndan söz
edecek olan İsmet Ay. "Sarhoş
Rasih" tiplemesini
canlandıracak. Programın ıkınci
konuğu olan Suat Suna ise aldığı
eğitim hakkında bilgi vererek
"Hasret Fenerleri" ve
"Aldırma" adlı şarkılan
seslendirecek. Suna aynca, Mclih
Kibar'ın bır reklam fılmi için
yaptığı besteye kemanı ile eşlık
edecek. Program Elifin Melih
Kibar'ın "Sev" adlı şarkısıyla
katıldığı "Genç Vetenek"
bölümünden sonra Erol Evgin'in
"Deli Divane" adlı şarkısı ile
sona erecek.
İsmet A) ve Suat Suna, Erol Evgin'in konuklan olacak.
TRT2 22.45] Vecdi Sayar 'faşizm' temalı yapımlan sürdürüyor
Ekranda ıki belgesel birden
Vittorio Mnssolini serüveni
TV Servisi - Vecdi Sayarın hazırlayıp sunduğu "İki Film Birden"de
lkinci Dünya Savaşı'nın 50. yıldönümü için seçilen filmler ekrana
gelmeye devam ediyor. Bu hafta Vittorio Mussolini üzerine
hazırlanmış bir yapım var. Ardından Hitler'in sinemacısı olarak
tanmanbiryönetmeninbelgeseli var: "Leni Reifenstahl'ın
Muhteşem, Korkunç Yaşamı." Kuşağın ilk filmi Fransız yapımı, 60
dakikahk "Faşist Sinema: Vittorio Mussolini". Faşist sinemanın
önde geien yapımcılanndan Vittorio Mussolini üsrüne yapılmış
belgeselde, beyaz telefonlu filmlerden, propaganda ürünlerine uzanan
bir serüven anlatılıvor. Faşizmin sinemaya kazandırdığı üç önemli
kurum: Cinecitta Stüdyolan, İtalyan Deneysel Sinema Merkezi ve
Venedîk Füm Festivali'nin oluşumunda emeği geçen, sırtını politik
otoriteye dayamış bir yapımcının öyküsü. 1994 tarihli belgeselin
yönetmenliği ise Jean-Christophe Ros^'ye ait.
TV Servisi- "Leni Riefenstahl'm
Muhteşem, Korkunç Yaşamı", ya-
pıldığı yıl belgesel dalında uluslara-
rası Emmy ödülüne layık bulunmuş
bır film. Buna da hiç şaşmamak ge-
rek. Çünkü Müller'in fılmı. en ıyi bel-
gesellerden bın. Aynca film çekildı-
ğı sırada 91 yaşında olan Rıefens-
tahl'ın baskm varlığı da filme zengın-
lik kazandınyor. Rıefenstahl, Mül-
ler'in ışine kanşıyor. "Bu ışıkta as-
la!" dıye bağınyor, Gestapo lıderle-
ri ile ilişki telmihlerine karşı ateşpüs-
kürüyor, şiddetle reddedıyor, vb.
Helena Bertha Amalie Riefens-
tahl. Berlınli zengin bir ışadamının
kızı. Önce bale ile modem dansla ıl-
gilendi,resimyaptı. Sonra da 1920'li
yıllann ortasında Arnold Franck'ın
"dağ filmleri"nin. atletık, çekici sa-
nşın yıldızı olarak Alman sıneması-
nagırdı. Setlerde film teknıği ile ilgı-
li temel bilgıleredmdı ve 1931 yılın-
da ilk fılmi "Mavi Işık"ı yaptı. Ya-
pımcısı, yönetmeni. kurgucusu ken-
diydi. Senaryoyu Bela Balazs ile bir-
lıkte yazmıştı ve başrolde oynuy ordu.
Nazıler iktıdara gelince, Hitler'in
lütfuna mazhar oldu Hitler, bu yete-
neklı sanşın kadında. "Germen mi-
tolojisi kadın kahramanlarının ide-
al cisimlenişi"nı gönir gıbı oldu.
1934"tekı Nürenberg Parti Toplantı-
sı'nm çekimı. Riefenstahl'a emanet
edıldı. Onun 30 kamera ve 120 yar-
dımcıyla gerçekleştırdığı "Iradenin
Zaferi/Triumph des \Villens"her-
halde sinema tarihının en etkilı pro-
paganda fılmidir Bunun hemen ar-
dından da görmeden ınanması güç bır
başyapıt olan, ntmık kurgu hankası
"Olympiad" ile. 1936 Berlın Olım-
pıyat Ovunlan'nı çektı Rıefenstahl.
İnsan bedenıne ve fizıksel gücün gör-
kemıne bırgüzelleme. Kımı toprağın
altına gömülmüş, kimi suyun altında.
kimisi de balonlara yerleştırilmiş 45
kamerayla çalıştı. Olup biten her şe-
yi, akla gelebilecek her açıdan çekti.
Sonra da 200 saatlik bu filmi, gene
harikulade bir kurguvla, dört saate in-
dırdi "Olympiad"', 1939 Venedik
Film Festıvali'nde en büyük ödül
olan Mussolini K.upası'nı kazandı.
Riefenstahl ertesi yıl. bır foto muha-
bin olarak Almanlann Polonya işga-
lıni de ızledı. 1940 yılında ise Eugen
d'Albert'in operası "Tiefland"ın
müzıkal olmayan bir versıyonunu
çekmeye başladı. Bir sekansta da bir
temerküz kampındakı Çingenelerden
yararlandı. 1944'te filmi bitırdı ama
müttefiklenn zaferi. fılmin göstenme
girmesini gecıkrirdı.
lkinci Dünya Savaşı'nın ardından,
önce Amenkalılar. sonra da Fransız-
lar tarafından hapsedildı. Çeşıtli ha-
pishaneler ve kamplarda dört yıl ge-
çirdi Evlenne, film donanımlanna,
filmlerine el kondu. Hitler'ın metre-
sı ya da gözükara bır hayranı olduğu-
nu şiddetle reddetmesine rağmen
kimse onu dinlemedı. 1952 yılında
bir Batı Alman mahkemesi, onu Na-
zilerle işbirlıği konusunda beraat et-
tirdı. Ve yenıden çalışmaya başlaya-
rak ıki yıl sonra "Tiefland"ı göste-
rime çıkardı Ama bır daha meslek
hayatını toparlayamadı. Insanların
gözünde beraat etmemıştı. Bir sürü
projesı ıptal edıldı. Ağır bır araba ka-
zası geçirdı. Fotoğrafçı olarak Afri-
ka'ya döndü, birçok dergı ve gazete-
de çalıştı. Kıtaplar yayımladı. 1974
yılında Colorado'daki Telluride Film
Festivalfnde çalışmalan içın ödül
alırken. Nazı katliamından kurtulmuş
bazı seyirciler tarafından yuhalandı.