Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15 HAZİRAN 1995 PERŞEMBE 10 DIŞ HABERLER Avrupa'ya terör konusunda tavır • ANKARA (Cumhuriyet) - Türkiye, PK.K terörüyle mücadelede gereken hassasiyet ve kararlılığı göstermeyen ülkelerle siyasi ve ekonomik ilişkilerine mesafe koyacağını bildirdi. Dışişleri Bakanhğı'nm y_enı Sözcüsü Büyükelçi Omer Akbel, PKK ıle kararlı mücadele eden ülkelerle, bu konuda gereken hassasiyet ve kararlılığı göstermeyen ûlkelenn farklı tutumlannın Türkiye ıle ikıli ilişkilerinde 'akis' bulmasının kaçmılmaz olduğunu söyledi. Sözde Kürt Parlamentosu'nun kuruluş toplantısma izin veren Hollanda ile Türkiye arasında ilişkilerin düzeltilmesi yolundaki temaslarda ilerleme sağlanıyor. Almanya'da yabancı düşmanlığı • ANKARA (AA)- Almanya'da 1990-1992'de yabancılara karşı saldınlann yüzde 800 arttığı belirlendi. "Helsinki Watch lnsan Haklan Komitesf tarafından yayımlanan raporda, son üç yılda söz konusu saldınlann artışında azalma görülmekle beraber, "Yabancı düşmanlığının neden olduğu suçlann sayısının cıddıyetini korudufu" belirtildi. Sadece geçen yılın 11 aymda yabancılara yönelik bin 223 saldm gerçekleştiği vurgulanarak olaylann daha çok Doğu'da meydana geldiği ifade edıldi. Iran'da büyük tatbikat • TAHRAN(AA)-lran devnm muhafızlannın dün sabah büyük bir askeri tatbikat başlattığı bildirildi. Devrim muhafızlan karargâhınca yayımlanan bildıride "devrim muhafizlannın dini lider Ayetullah Ali Hamaney'e bağlıhldannı yenilemeyı ve savaş güçlerini arttırmayı amaçlayan Aşura tatbikatının ilk asamasının bu sabah başladığı" duyuruldu. Kisshıger 'şövatye' olacak • LONDRA(AA)- Kraliçe Elizabeth. ABD eski Dışişleri Bakanı Henry Kissenger'ı "şövalye" yapacak. Nixon yönetiminin dışişleri bakanının, Ingiltere-ABD ilişkilerine katkılan nedenıyle onurlandınlacağı açıklandı. Enver Hoca'mn oğlunaceza • ÜSKÜP(AA)- Amavutluk'un ünlü eski komünist lideri Enver Hoca'nın oğlu llir Hoca, babasının rejımini savunduğu ve ülkedeki yeni idareyi eleştırdiği gerekçesi ile bır yıl hapis cezasına çarptınldı. tlir Hoca bır süre önce Tiran'da yayımlanan "Modeste" adlı dergiye verdiği demeç yüzünden yargılandı Hurd: Merkezi otorite olmaz • LONDRA(AA)- lngiltere Dışişlen Bakanı Douglas Hurd "Birleşik Avrupa Devletleri" hayalinin her zaman içın gerçek dışı olduğunu, artık bu konuda rüya görenlerin büyük bölümünün uyandığını söyledi. Hurd, Londra'daki bir resepsıyonda yaptığı konuşmada "Avrupa <la hiçbir zaman tek bir merkezi otorite olmayacak. Çogu hayalciler uyandılar. Birleşik Avrupa Devletleri rüyası değerliydi, ancak her zaman gerçek dışıydı" dedi. Dünyaya bamş mı geliyor? • STOCKHOLM (AA) - Savaşlann ve askeri harcamalann mıktannın, tüm dünyada 1994 yılında azaldığı, bununla birlikte çatışmalarda Avrupa'nın paymın arttığı bildınldi. Stockholm Uluslararası Banş Araştırmalan Enstitüsü tarafindan yayımlanan 1995 yıllığına göre 1994 yılında 27 ayn yerde 31 silahlı çatışma meydana geldi. Dünya Fransa'yıkmıyor• Paris'in nükleer denemelere başlama karan sert tepkilere yol açtı. Yeni Zelanda askeri işbirliğini durdurdu. PARİS (Ajanslar) - Fran- sa Cumhurbaşkanı Jacques Cbirac'ın ülkesinin Güney Pasifîk'tetekrar nükJeer de- nemelere başlayacağmı açıklaması dünyada sert tepkilere yol açtı. Yeni Ze- landa Fransa ile askeri ışbir- liğini durdururken, Avust- ralya Fransa ile olan Savun- ma anlaşmalannı dondura- bıleceğini açıkladı. Başta ABD olmak üzere birçok ülke de Fransa'yı sert bı- çimde kınadı. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac önceki gece yaptığı açıklamada. uzman- lann nükleer denemelere tekrarbaşlamanın "kesinlik- le gerekli" olduğunu belirt- tiklenni, bunun üzerine Gü- ney Pasifık'te denemelere yenıden başlama karannı al- dığını söyledi. Chırac mayısta göreve gelmesinden bu yana dü- zenlediği ilk basın toplantı- smda şöyle konuştu: "8 deneme yapılacak. Bu denemeler en gec, 19% mayısına ka- dar sona erecck. Fransa"nın nükle- er caydıncıbğını sürdürebilmesi için bu denemeiere gereksinmesi vardır. Rainbovv Warrior II nükleer testleri yelken açtı 15° Fransızlann nükleer test yaptığı bolge a: Greenpeace (Yeşil Banş) örgutünün eylem gemisi Rainbovv Warrior-2, Fransa'yı protesto etmek için dün Yeni Zelanda"dan vola çıkü. Tepkiler Chirac'ın açıklaması sert tepki- lere yol açtı. 0 En sert tepkiler ıse Güney Pa- sifik ülkeleri Avustralya ıle Yeni Zelanda'dan geldi. Yeni Zelanda Fransa ıle askeri, Avustralya da sa- vunma alanındaki işbirliğini don- durdu. Yeni Zelanda Başbakanı Jim Bolger, "Fransa hükümeti, dene- melere yeniden başlayacağmı açık- layarak dünya kamuoyu ile alay et- mektedir" derken Avustralya Baş- bakanı Paul Keating "Chirac'uı ka- ranndan çok üzgünüm" dedi. Ke- atıng yaptığı açıklamalarda, "Hü- AFPGrafik kümetimiz önümüzdeki günlerde, yeni deneme programlarmın de- vam edip etmemesine bağlı olarak, Fransa ile olan savunma anlaşma- larımızuı dondunılmasını karara bağlayacak" dedi. Başbakan Yardımcısı George Cambell ise Fransa'nın böyle bir eylemde bulunması sonucunda, Fransız mallannı boykot edecekle- rini belirterek "Eğer Chirac nükle- er silahlannı denemek istiyorsa bu- nu Elysee Sarayı"nda yapsın" dedi. 0 Beyaz Saray"dan yayımlanan bildinde, Fransa'nın karanndan üzüntü duyulduğu belirtilerek "NükJeer denemekrin tamamen yasaklanması için bir anlaştna ha- arlamaya çalıştığınuz şu günlerde, biitün nükleer güce sahip ülkelere bu antlaşmaya kaûlmalan için bas- kı yapmaya devam edeceğiz'' denil- di. 0 Japonya Dışişleri Bakanı Yo- hei Kono, Fransa Dışişleri Bakanı Herve de Charette'e gönderdıği mesajda "Fransa'nın bu karan, Pa- ris'e güvenen ülkelere bir ihanet- tir" dedi 0 Kanada Dışişleri Bakanlığı sözcüğü Rodney Moore da "Chi- rac'ın karanndan sonderece üzgü- nüz"dedi. ÇevTe örgütü Greenpeace ise Chirac'ın karan nedeniyle " Kara Sahnın" yaşandığını belirterek ABD Başkanı Bfll Clinton'ın Chi- rac ile olan randevusunu, nükleer deneme karanna protesto olarak ıp- tal ermesinı istedi. 0 Bunlann dtşında Ekvador, Batı Samoa ve Cook adalan ve Va- nuatu yetkilileri ile Güney Pasıfık Forumu da, Fransa'nın bu karann- dan vazgeçmesini istediler. 0 Çın, Fransa'nın tekrar nükle- er denemelere başlama karanna ilişkın haberi yorumsuz verdi. 32 yılda 195 nükleer deneme 0 Fransa'nın nükleer denemeleri. General Charles De Gaulk'ün emnyle 1960 yıh şubat ayında başladı. Büyük Sahra Çölü'nün Cezayir sırurlan içindeki bölümünde yapılan ilk denemede, olaydan habersiz Fransız askerleri kör oldu. 0 Bu denemelerle, Fransa, ABD, Sovyetler Birliği ve Ingiltere'nin ardından nükleer deneme gerçekleştiren dördüncü ülke oldu. Askeri kaynaklar tarafından hazırlanan raporlar, Fransa'nın 19501i yıllann sonlannda lsrail ıçın bır nükleer reaktör inşa ettiğıni ortaya koydu. 0 Cezayır'dekı denemeler, bu ülkenın 1962 yılında bağımsızlığmı ilan etmesinın ardından son buldu. 0 Bunun üzerine Fransa, denemelennı Güney Pasifik bölgesindeki Mercan adalannda sürdürdü. Önceleri toprağın üzerinde yapılan denemeler, 1975 yılında Valery Giscard d'Estamg'in cumhurbaşkanlığı döneminde yeraltında gerçekleştirilmeye başladı. 0 FnuıçoisMitterrandl981 yılında Fransa'nın ilk sosyalıst cumhurbaşkanı olduğunda, nükleer denemelen sürdürme karan aldı. Mitterrand, aynca ülkesinin nükleer sılahlarla donatılmış denizaltı fılosunu ve savaş başlıklannı takviye etmek için de yeni bir program hazırladı. 0 1980'lerin ortalannda nükleer enerjı karşıtı eylemler Batı Avrupa'da yayılırken Fransa'da ciddi bir eylem yapılmadı. Ancak 1985 yılında çevreci Greenpeace (Yeşil Banş) örgütüne ait Rainbovv VVarrior adlı gemının Fransız gizli ajanlan tarafindan Yeni Zelanda'da battnlması, büyük skandal yarattı. Gemıde bulunan bir fotoğrafçının ölmesine neden olan olay, Fransa Savunma Bakanı Charles Hernu'nun ıstıfasıyla sonuçlandj. Ancak Fransa, Güney Pasifik'teki nükleer denemelerini sürdürdü ve bölge ülkeleriyle Paris arasındaki ilişkiler giderek kötüleştı. 0 Fransa Cumhurbaşkanı Mitterrand, nükleer denemeleri silahsızlanma anlaşmalan çerçevesinde, 1992 yılında resmen durdurdu. Fransa, sön nükleer denemesini 15 Temmuz 1991 tarihinde gerçekleştirdi. Atom Enerjisi Komisyonu'na göre, Fransa 1960 ile 1992 arasındaki 32 yıllık dönemde toplam 192 nükleer deneme yaptj. Ârafat, Ankara'ya geliyor • Ankara'da bugünden itibaren diplomatik trafik yoğunlaşıyor. FKÖ lideri Yaser Arafat 19 haziranda, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı ise 18 haziranda Türkiye'ye geliyor. ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) - Filistin, Suudi Ara- bistan, Polonya ve Makedon- ya'dan Türkiye'ye bugünden itibaren üst düzeyde gerçekle- şecek ziyaretler Ankara'da yo- ğun bir diplomasi trafiği yara- tacak. Ankara'nın, Suudi Ara- bistan Dışişleri Bakanı Prens Suud El-Faysal'a Türkiye'ye, resmi anlasmalar çerçevesin- de tanınan hac kotası dışında Refah Partisi'ne ayn bir kon- tenjan verilmesinden duyduğu rahatsızlığı ileteceğı belirtildi. Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Arafat, 19 haziran pazartesi günü Anka- ra'ya geliyor. Başbakan Tansu Çfller'in ekim ayında Gaz- ze'ye yaptığı zıyaret strasmda Türkiye'ye davet ettiği Arafat, Ankara'da Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve Çiller ile görüşecek. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Suud El-Fay- sal'ın, hastalığı nedenıyle ertelenen ziyareti 18 haziran pazar günü baş- layacak. Ziyareti iki gun sürecek olan Fay- sal. Cumhurbaşkanı Süleyman De- mirel ve Başbakan Tansu Çiller ıle de görüşecek Suud El-Faysal'la yapılacak gö- rüşmelerde, hac kotası konusunda Türkiye'ye tanıdığı limıti yükselt- meyen Suudi Arabıstan'ın, iki ülke arasındaki anlaşmanın dışında RP'ye ayn bırkota tanımasından du- yulan rahatsızlığın gündeme getiri- leceğı belirtildi. Temaslarda. ıkı ülke arasın- da müteahhit alacaklan ile Suudi Arabıstan'da bitirile- meyen bazı ıhalelerden kay- naklanan sorunlann da görü- şülecegi bildirildi. Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Stefan Meller, iki gün sürecek resmi ziyaretine bugün başlayacak. Türk he- yetine Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Vekili Büyükelçi Gündüz Aktan'ın başkanhk edeceği görüşmelerde ıkıli ve bölgesel konulann yanı sıra uluslararası kuruluşlarla iş- birliği olanaklan ele alınacak. Cumhurbaşkanı Demi- rel'ın Polonya'ya yaptığı zi- yaret sırasında bu ülkeyle im- zalanan Dostluk ve Işbirliği Anlaşması'nın onay belgele- ri de görûşmelerde teati edi- lecek. Atina^ya mesaj Makedonya Başbakanı Branko Crvenkovsld de bera- berindeki bir heyetle yann Türkiye'ye gelecek. Yunanis- tan'uı tarumadığı Makedon- ya'nuı Başbakanı ıle üst dü- zeyde yapılması planlanan zı- yaret, 'Atina'ya mesaj' olarak da nitelendiriliyor. Dışişlen Bakanlığı. Crven- kovski'nın zıyaretini değer- lendirirken "İki ülke arasında başbakan düzeyinde yapıla- cak bu ilk ziyaret. Türkiye ile Makedonya arasında her alanda esasen mevcut yakm ve dos- tane ilişkikrin daha dâ güçlendiril- mesine vesiieteşkü edecektir" değer- lendirmesini yaptı. Amerikan Büyükelçisi Grossmann, MGK toplantısı öncesinde temaslarda bulundu ABD, Çeldç Güç için ataktaERGUNAKSOY ANKARA - Çekiç Güç'ün Türkiye'deki görev süresinin uzatılması konusunda kulis faaliyetlerini hızlandıran ABD'nin Ankara Büyükelçisi Marc Grossman'm, Milli Güvenlik Kurulu(MGK) toplantısından önce Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Ahmet Çörekçi ve MGK Genel Sekreteri Orgeneral Doğan Beyazrt ıle görüştüğü öğrenildı. 'Nezaket ziyareti' adı altında gerçekleşen görüşmede. Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatılması konusunun aynntılı bir şekilde ele ahndığı, Grossman'ın bu konuda askerlerin desteğini isteği bildirildi. Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatılması konusunda aylardır kulis faaliyetleri sürdüren ABDTilerin, en son Genelkurmay yetkililerinden destek istedikleri ortaya çıktı. Çekiç Güç konusunda CHP'nin tavnnı öğrenmek içın daha önce CHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Hikmet Çetin'le görüşen ABD'nin Ankara Büyükelçisi Grossman, MGK'nin, Çekiç Güç'ün görev süresinin bir kez daha uzatılması karannı aldığı geçen pazar günkü toplantısından iki gün önce. üst düzey iki askeri yetkiliyi ziyaret ettiği öğrenildı. Grossman'ın, ilk önce Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Ahmet Çörekçv ile görüştüğü bildirildi. Nezaket ziyareti adı altında gerçekleşen ve yaklaşık bir saat süren görüşmenin tamamen Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatıhp uzatılmayacağı çerçevesinde geçtiği belirtildi. Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatılması için Orgeneral Çörekçi'den destek isteyen Grossman'ın, Türkiye'nin çıkarlannın da bu yönde bir karar gerektirdiğini savundu. Grossman'ın, Genelkurmay ziyaretınden sonra, aynı gün Millı Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri Orgeneral Doğan Beyazıt ile görüştüğü kaydedildı Beyazıt'ın makamında gerçekleşen görüşmede Grossman'ın, Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatılması konusunda ABD'nin görüşlerini aktardığı bildirildi. MGK toplantısı öncesinde de 3 ayn ABD heyeti Türkiye'yi ziyaret etmişti. CA2ZE ŞERİDİ Israü, Arafat'ın iki korumasını öldürdüDış Haberler Servisi - lsrail askerleri, önceki akşam üç Filistinli'yi öldürdüler. Ölen Filistinlilerden ikisinin Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Anriat'ın koruması oldugu bildirildi. tsrail ordusundan yapılan açıklamada "Mısır'dan Gazze Şeridi'ne gjrmek isteyen Derviş Abu HarJa isimH bir Faistinb. tsrail askeıierinin dur emrine uymadı. Sınır muhafizlannın ateş açması üzerine Hatla olav yerinde yaşamını yitirdi'' denildi. fsrail polısı Hatla'mn arananlar listesinde adının bulunduğunu kaydetti. Yetkililer, Gazze tarafında Hatla'yı bekleyen Arafat'ın muhafizlannın açılan ateşe karşıhk verdiklenni, çıkan çatışmada iki muhafızın öldüğünü söylediler. Filistınli yetkihler, öldürülen muhafızlann 32 yaşındakı Hasan Ebu Suaraya ile 35 yaşmdaki Abdul Nasn* Salih olduğunu kaydettiler. Lûboan'a saldın lsrail birliklerinin güney Lübnan'a düzenledikleri operasyonda ikisi çocuk dört Lübnanlı sivilin yaralandığı bildirildi. Operasyonun, aşın dinci Hızbullah grubunun sınırdaki Israil'e ait askeri noktalara düzenlediği saldınya misilleme oldugu bildirildi. Golansorunu lsrail Dışişleri Bakanı Şimon Peres, ülkesinin Suriye ile banş anlaşmasını referandumdan önce imzalayacağım bildirdi. Peres dün yaptığı açıklamada, bir anlaşmanın onaylanabilmesi için önce ne olduğunun bilinmesi gerektiğini bu nedenle anlaşma görüşmelerinin sonuçlandınlıp ımzalanmasından sonra referandum yapılacağını söyledi. Israil Başbakanı İzak Rabm ise daha önce yaptığı açıklamada referandum yapılmadan Suriye ile banş anlaşması imzalamayacaklannı söylemişti. lsrail Cumhurbaşkanı Ezer Weizman ise üç gün önce yaptığı açıklamasında ülkesinin Golan tepelerinden uluslararası sımrlara kadar çekilmeyi düşündüğünü söylemişti. Içışleri bakanı da önceki gün Şam yönetımı ile banş imzalamak için tümüyle olmasa da Golan'ın büyük bir bölümünden geri çekilebileceklerini kaydetmişti. Ancak Işçi Partisi'nden üç miletvekili tüm bu açıklamalara sert tepki göstererek Israil Parlamentosu'na Golan'dan çekilinmesine ilişkin tüm önerilerin reddedilmesi yönünde bır tasan sunmuşlardı.