Katalog

25NİSAN1995SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Bakii: Erivan da öiünvermeli İBAKÜ(AA)- Aarbaycan Dışişleri Bîkanı Hasan Hasanov, Bşşbakan Tansu Çiller'in, Tiikiye'nin, Ermenistan'a giâen H-50 hava yolunu acabileceği yolundaki açklamasıyla ilgili olarak "Türkiye'nin H-50 hava koridorunu açmasına karşıhk ABD ve Ermenistan da bazı tavızlervermeli" dedi. Hasanov, Türkiye'nin baimsız bir devlet olarak istediği yolu açıp kapama hakkına sahip olduğunu belirtti. Çeçenya'da 16 Rus askeri öldii • \AZRAN(AA)- Çeçenya'da önceki gün meydana gelen çatışmalarda 16 Rus askennın öldüğü, 30 askerin de yaralandığı bildirildi. Rus Askeri KomutanlığYnın açıklamasında, Çeçen gerillalann saldınlan sonrasında, özellikle başkent Grozni'nin 30 kılometre doğusundaki Guderme'de olmak üzere, son günlerin en şiddetli çatışmalannın yaşandığı belırtildi. Mekke'de Ikkayıp • MEKKE (AA) - Hac görevini yerine gerirmek üzere kutsal topraklara giden Manisalı Süleyman Kılıç (70), hayatını kaybetti. A Grubu Seyahat Acenteleri'nin organizasyonu ile Suudi Arabistan'a gelen ^üleyman Kılıç, Medine'deki ibadetini tamamladıktan sonra kafilesi ile birlikte Mekke'ye geçerken geçirdiğı kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi. İran'da suikast • TAHRAN(AA)- Iran'da, uyuşturucu madde kaçakçıhgıyla mücadelede görevli yüksek rütbeli bir subay öldürüldü. "Iran" gazetesinin haberine göre Pakistan sınınndaki Sistan Belucistan eyaletinin , Narkotik Şube Müdürü • Albay Sepen, önceki gece, eyalet merkezi Zahida kentınde uğradığı silahlı saldında hayatını yitirdi. Vietnam'da patJama: 20 ölü • HANOY(AA)- Vietnam'ın kuzeybatısındaki Lao Kai kenti yakınında önceki gün bir yolcu otobüsünde meydana gelen patlamada tüm yolculann hayatını kaybettiği bildirildi. Komünist Parti günlük gazetesi Nhan Dan'm (Halk) bildirdiğine göre 20 yetişkinin öldüğü olayda hayatını kaybeden çocuklann sayısı ise bilinmiyor. Ceset parçalannın 150 merrelik bir alana yayıldığı kaydedildi. 1955-1975 yıllan arasında ABD ve »Güney Vietnam'daki rejime karşı yürütülen Vietnam Savaşı'nın kalıntılan olan bomba ve silahlar, hurda ticaretinde önemli yer tutuyor. Tokyo: Tarikat ideri öldü • TOKYO (AA)- Japonya'nın başkenti Tokyo'daki bazı metro istasyonlannda gerçekleştirilen zehirli gaz saldınsından sorumlu tutulan "Yüce Gerçek" tarikatının dün bıçaklanan üst düzey bir yetkilisinin öldüğü bildirildi. Japon polisı, tarikatın bilim ve teknoloji bölümünün başkanı oldugu behrtilen Hideo Murai'nin bıçaklandığı yere yakın bir hastaneye kaldınlarak ameliyat edildigini, ama akşam öldüğünü belirtti. Lionel Jospin - Sosyalist aday büyük sürpriz yapto. Kamuoyu araştırma şirketleri de ağır darbe yedi Yapılan tüm tahminleryanlış çıktı PARİS (AFP) - Fransa'da cumhurbaşkanhğı seçımlennin ılk turunda sosyalıst aday Lionel Jospin ın tüm tahminleri altûst eden sürpriz zafen, kamuoyu araştırmalan yapan şırketlerin güvenilirlığine ağır bir darbe indirdi. Bu kuruluşlar, Fransa'da ılk tur seçimlerinden sonra sert biçımde eleştiriliyor. Seçimlerden önce yapılan hemen tüm nabız yoklamalannda. ılk turda Jacques Chirac'm binnci olacağı tahmin ediliyordu. Fransa'da kamuoyu araştırmalannın bu büyük yanılgısı, Ingiltere'de 1992 seçımlerindekı yanılgıyı anımsatıyor. 9 Nisan 1992'de yapılan seçimlerden önce Mori, NOP, Galhıp ve Harris gibi tüm saygın kuruluşlar, lşçı Partisı'nin, Muhafazakârlar'ın en az 4 puan önünde olduğunu bildirmişlerdi. Oysa seçimı Muhafazakâr Parti kazandı. Paris'te ilk turun sonuçlanndan düş kınklığına uğrayan Sağlık Bakanı Simone Vefl (Başbakan Edouard Balladur yanlısı) seçim kampanyası sırasında nabız yoklamalannın 'halkı yanlış bflgilendirdiğiııi' söyledi. Balladur kampından Eğıtim Bakam François Bayrou da nabız yoklamalan kuruluşlanmn 'demokrasi için önemli bir soruna dönüştüğünü, çünkfi genel egüimi tümüyie yankş yansıtbklannı' söyledi. Ilk turu Lionel Jospin'ın gensinde bıtiren Jacques Chirac ıse kamu araştırmalan kuruluşlanna yöneltilen suçlamalann 'haksız olmadığını' belirtti. Böylece Fransız seçimlennin ilk turunun önemli sonuçlanndan bin de kamuoyu araştırma kuruluşlanmn prestijinin ağır bir darbe yemesi oldu. FraiLsız sohı6 Ohnedmı9 dedi• Başkanhk seçiminin ilk turunu sosyalist aday Jospin'in kazanması bomba etkisi yarattı. Aşın sağcılar da yüzde 15 oranında oy alarak sürpriz yaptı. îkinci turda Jospin'le Chirac karşılaşacak. MtŞELPERLMAN ~ PARtS - Fransa Cumhur- başkanı seçiminin pazar günü düzenlenen ilk turunda, sosya- list aday Lionel Jospin'in ya- rattığı sürpriz ülkede bomba etkisi yaptı. Lionel Jospin ile eski sağ başbakanlardan Cum- huriyet için Birlik Partisi'nın (RPR) adayı Jacques Chirac, 7 mayıs günü cumhurbaşkanlı- ğı seçımi için karşı karşıya ge- lecek. Cumhurbaşkanı seçiminin birinci turunda kaydedilen ikinci bir sürpriz de aşın sağ ırkçı Ulusal Cephe Partısi ada- yı Jean-Marie Le Pen'in oyla- nn yüzde 15.15'ini toplamış olması oldu. Kendisine başan sağlayan so- runlann, işsizlik ve yabancı işçi düş- manlığı konulannın oldugu vurgula- Fransa Başkanhk seçimleri ilk tur resmi sonuçlan Eskı Eğıtim Bakanı ve PS Başkanı Sosyalıst (PS, orta - sol) Pans Beledıye Başkanı (RPR, orta-sağ) Başbakan Neo-Gaullıst (RPR. orta-sağ) U jsal Cephe hden (aşın sağ) Jospin ve Chirac'ın ekonomik görüşleri Hedef, işsizlikle mücadele PARİS (AA)- Fransa cumhurbaşkanlığı seçim- lerinin önceki gün yapılan birinci turunda Fransızlar, iş olanağı yararma vaadinde bulunan adaylara ov verdiler. İkinci turda yanşacak olan Jospin ve Chirac'ın ekonomi politikâlan özetle şöyle: • tld aday da 1999 yıhnda para birliğini kabul ediyor. Ancak, Fransa'nın Maastricht Anlaşması'nda öngörülen tarih olan 1997 yılına kadar, kamu açıklannı yeterince ûıdirebüeceğine inanmıyorlar. # İki aday da dünyada döviz borsalanndaki çalkantıyı sınırlamak amacıyla uluslararası çabalan destekliyortar. Jospin, kısa vadeli sermaye akışlanna, biitün dünyada yüzde 0.1 oranında vergi uvgulanmasını istivor. Chirac ise Uluslararası Para Fonu (IMF) gibi bir kuruluşun çok yönlü gö/lem- ciliğini sa\iınuyor. Jospin ve Chirac, işsizlikte ciddi boyutlarda azal- ma gerçekleştirecekleri vaadinde bulunuyorlar. Ancak ikisinin yöntemleri arasında ban farkhhidar bulunuvor. # Jospin, 1997 yılına kadar haftalık çalışma saatlerinin, ücretlerde hiçbir indirim yapmaksızın 39 saatten 37 saate indirilmesini öneriyor. Jospin ise işverenden, düşük ücretliler için yapılan sosyal güvenlik kesintilerinin düşürülmesini de istiyor. •Chirac, u/un zamandır işsiz olanlara iş olanağı sağlayan şirketlere destek sağlanmasını savunuyor. Jacques Chirac, ücretlerin indirilerek çahşma saat- lerinin azaltılmasını da istiyor. • Jospin, 1993 yıünda beürlenen 21 şirketin beş yıl içinde özeUeştirümesini öngören programuı dur- durulmasını istiyor. Chirac ise özelleştirme pro- gramının hızlandırdması ve saüşa sunulacak olan kamu mallarının kapsamının genişletilmesini savunuyor. 9 Maastricht Anlaşması çerçevesinde iki aday da kamu açıklannı, gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 3'üne düşürmeyi amaçüyor. nıyor. Le Pen ile seçimde beklediğini bulamamış Philippe de Villiers'in topladıklan oylann yüzde 20 dola- yında oldugu dıkkat çekıyor. Le Pen, 1988'deki başkanlık seçimlerinde oy- ların yüzde 14.4'ünü almıştı. Asıl sağcı aday böylece oyunu 1 puan art- tırmış oldu. Sosyalist Jospin'in dı- şında 'sürpriz' yaratanlar arasında, aşın sol, 'Halk Mücadetesi* (LO) li- deri Arlette Laguiller (oylann yüzde 5. 34'ü) ve de komünist aday Robert Hue de oylann yüzde 8.72'sini topla- dılar. Ancak sürprizteri Jospin ve Le Pen'inki kadar büyük değil. İlk sonuçlann açıklanmaya başla- dığı bir sırada, Lionel Jospin, kimi Sosyalist Parti yöneticileriyle sohbet ederken "Bu halk her şeye karşın akrih" dıye konuştuğu bildirildi. Sos- yalist Parti eskı 1. sekreterinin, çok çetin geçmesi beklenen 2. tur seçim kampanyasında 'kök- lü defişiklik' sloganına dayana- cağı haber veriliyor. Aynı za- manda, cumhurbaşkanı seçimi- nin 1. turunda kendisini başta bulan Jospin'in, komünistler ve aşın solla 2. turda işbirliği ya- pabıleceği bildiriliyor. Kitle ıletışim araçlan dün Jospin'in başansını 'sürpriz' olarak nite- lerken şimdı lıberal sağ iktidar- dakı 'hava'nın artık toz pembe olmadığını belırttiler. Pazar ak- şamı yenilgisinı kabul eden Başbakan Edouard Balladur, yandaşlannın 2. turda Chırac'a oy vermelerini istedi. Jacques Chirac'la Balladur arasında az bir oy farkı bulunduğuna işaret eden yorumcular, tarafların, kulislerde, 2. turda işbirliğini ele alacaklanndan emin bulu- nuyor. Yenı cumhurbaşkanını belirleyecek seçimin 2. ve son turu önümüzdeki 7 mayısta ya- pılacak. Jospin ile Chirac ara- sındaki final 'maçı'nın çok çetin geçmesi bekleniyor. Seçimde Jospin'in süpriz biçimde öne geçmesi, döviz bor- salan ve mali piyasalan sarstı. Paris borsasında Fransız frangı, hızla değer kaybetti. Clinton, teröre karşı savaş açü• ABD Başkanı Kongre'de anti-te- rör yasasınınsert- leştırilmesini öner- di. Dış Haberler Servisi - ABD Başkanı Bill Clin- ton, Oklahoma katliamın- dan sonra Kongre'ye An- tıterör Yasası'nın sertleş- tırilmesini önerirken ön- ceki gün yakalanan ikinci sanığın katliamla ilgisi olmadığı saptandı ve ser- best bırakıldı. Beyaz Saray'dan yapı- lan açıklamaya göre, Başkan Clinton, 19 ni- sanda gerçekleşen; 81 ölü, 400 yaralı ve 150 ka- yıp ile sonuçlanan sabo- taj üzenne ılk somut adı- mını önceki gün atarak Kongre'den terörlc müca- Oklahoma'da mevdana gelen bombah eylemde ölenlerin yakmlan, önceki gün düzenlenen ve Başkan Clinton'uı da kanküğı törende, ölenlerin anündan gözyaşı döktükr. delede devletin vetkilen- nın arttınlmasına ilişkin yasala- nn bir an önce çıkanlması tale- bınde bulundu. Clinton yöneti- mi, ABD içinde ve dışında, te- rör eylemlerinın önlenmesı, te- rör odaklannın içine sızılması ve çökertılmesi için Federal So- ruştunna Bürosu (FBI) gibi dev- let organlannın yetkılennın ve mali kaynaklannm arttınlmasını istedi.Terorizm ile mücadelede getirilmesi öngörülen yenı yasal düzenlemelerden bazılan şöyle açıklandı: # FBI'ye bağlı yurtiçi antite- rör merkezi kurulması. terör şe- bekesi kuşkusu doğuran örgütle- rin ıçine sızılması için özel öde- nek sağlanması. # FBI'nin otel, motel gibi konaklama tesıslerinde arama yetkisinın genişlefilmesi, telefon ve kredi kartlan kayıtlannda ra- hat tarama yapabilmesi. # Antittfrör Yasasf nda özel- likle adli makamlarla ilgili yet- kilerin arttınlması. Oklahoma City'deki kamu bi- nasının bombalanmasıyla bağ- lantılı olarak yakalanan ikinci sanık David Inkjuez'in gözaltına alındıktan sonra federal ajanlar tarafından yapılan sorgusu so- nucunda terör eylemıyle herhan- gı bir ılgısının saptanamadığı kaydedildi.Tutuklanan ilk sanık Timothy McVeigh (27), geçen cuma günü bombalama eylemı ile ilgili olarak resmen suçlan- mıştı.Polisin 'önemli tanık'lann- dan olan iki kardeşten Terry Nichols'ın adlan geçen iki kişi ile aynı yerde askerlik yaptığı belirtilmişti.Clinton, ülke tarihi- nin en büyük terör eyleminde yaşamını yitirenlerin anısma ge- çen pazar gününü 'ulusal yas gü- nü' ilan etti. Hükümet birlikleri katliamdan kurtulan Hutuları bolgeden sürüyor I I BM Savaş Suçluları Mahkemesi kararlı Ruanda'da bu kez göç faciası Dış Haberler Servisi - Ruanda'nın güneybatısındaki Kibeho mültecı kampında gerçekleştirilen katliamdan kurtulan Hutular, bu kez de hükümet birlikleri tarafından bolgeden sürülüyorlar. BM, resmı ölü sayısının 5.000 olduğunu bildirirken, Cumhurbaşkanı Pasteur Bizimungu ölü sayısının yalnızca 300 kışi olduğunu iddia etti. BM tarafından yapılan ilk açıklamalarda 8.000 kişinin öldüğü bildirilmiştı. tktidardaki Tutsiler, Kibeho kampında geçen cumartesi günü gerçekleştirdilderi katliamdan sağ kurtulan on bınlerce Hutu'yu sılah zoruyla 20 kılometre ötedeki Butare kasabasına doğru yürüterek burada bir stadyumda topluyorlar. Ikridardaki Ruanda Yurtseverler Ordusu'nun (RPA) sözcüsü Frank Mugambe yaptığı açıklamada dün sabah saatlerine kadar 5 bınden fazla Huru'nun stadyumda toplandığını. toplanmanın sona ermesinden sonra Hutulann kamyonlarla evlerine gönderileceklerini söyledi. Bütün kamplann artık kaparldığmı öne suren Mugambe "Yerterinden edflenler için artık kamplar yok, herkes evine gitmekte özgür" dedi. Katliamda hayatını kaybeden Hutulann sayısı hakkında yapılan açıklamalar büyük farklılıklar gösteriyor. Katliamın ardından Bırleşmiş Milletler (BM) yetkilileri tarafından yapılan açıklamalarda ölü sayısının 8 binin üzerinde oldugu öne sürülürken Ruanda Cumhurbaşkanı Pasteur Bizimungu, dün BM heyetinin ve bütün uluslararası gözlemcilerin raporlanna zıt bir açıklama yaparak olayda ölenlerin sayısının 300 olduğunu söyledi. BM Ruanda Özel Temsilcisı Shaharyar Khan Reuter'e yaptığı açıklamada pekçok cesedin ise BM yetkılilerinden kaçınlarak gizlıce gömüldüğünü açıkladı. Karadziç savaş suçlusu Dış Haberler Servisi - Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi tarafından eski Yugoslavya'daki savaş suçlulannın yargılanması için kurulan Savaş Suçlan Mahkemesi, Bosnalı Sırplann lideri Radovan Karadziç ve Sırp birliklerin lideri Ratko Mladiç'i resmen 'savaş suçlusu sanığT ilan etti. Bu arada savaş suçlusu sanıklanndan Bosnalı Sırp Dusko Tadiç. yargılanmak üzere Almanya'dan Hollanda'ya götürüldü. BM Savaş Suçlan Mahkemesi Başsavcısı Rkhard Goidstone dün yaptığı açıklamada Karadziç ile Mladiç'in yanı sıra eski gizli polis örgütü başkanı Mfco Stanisiç'ı de savaş suçlusu sanığı ilan ettiğini bildirdi. Başsavcı. her üç sanık hakkında adam öldürmek, katliam yapmak, ırza tecavüz, işkence ve binlerce kişiyi evlerini terkermeye zorlama suçlanyla ilgili araştırmalann sürdüğünü söyledi. Goidstone, araştırmalann yıl sonuna doğru sonuçlanabileceğini ve üç sanığın bu suçlardan resmen suçlanabileceğini açıkladı. Karadziç, Mladiç ve Stanisiç'in yargılanmalan yolundaki karar Boşnak hükümeti tarafindan büyük memnunlukla karşıladı. Savaş suçlusu sanığıTadiç Lahey'deki Savaş Suçlan Mahkemesi 'ne çıkanlacak. Halka açık yapılacak olan mahkemeye bir ABD'li, bir Kanadalı ve bir Malezyah yargıç başkanhk edecek. İTALYA Yerel seçimde komünist zaferi Dış Haberler Servisi - Italyan yerel seçimlerinde , Demokratik Sol Parti (PDS) eski Başbakan Sil- vio Berlusconi'nin liderli- ğinı yaptığı Forza ttalia partisini geride bıraktı. Oylann yüzde 80'inin sa- yımından sonra yapılan resmi açıklamada, eski ko- münist partısı Demokratik Sol Parti (PDS) oylann yüzde 25.4'ünü alarak li- derliğe oturdu. Forza Ital- ya partısı ise yüzde 22.3ile îkinci parti oldu. Forza ltalya'nın koalisyon ortagı sağcı Ulusal Birlik partisi yüzde 13.9 oyla üçüncülü- ğü aldı. Marksist Komü- nist Parti yüzde 8.4, Ku- zey Lıgi de yüzde 6.6 ile lideri takip ettiler. Yolsuzluk skandallan sonuçu iktidarı bırakmak zorunda kalan eski Başba- kan Berhısconi'nin liderli- ğinı yaptığı Özgürlük lltti- fakı, ülkenın kuzeyındeki 3 büyük sanayi bölgesi Pi- emonte, Lombardia ve Ve- netto'da kazanırken, Cam- panya, Pulya ve Abrut- zo'da üstünlüğü elde etti. Merkez sol partiler ise Li- guria, Emilia, Romania, Toscana. Umbria, Marke, Basilıcata'da seçimleri ka- zanmış göriinüyor. Merkez sağın elinde bulunan La- zio'nun merkez solun eli- ne geçtiği bildiriliyor. De- mokratik Sol Parti (PDS) lideri Massimo D'Alema merkez solun sonuçlannı olumlu olarak değerlendi- rirken genel seçimlerin ta- rihi olarak Ekim ayını işa- ret etti. Forza ltalya'nın li- deri Berlusconi ise. ittifa- kının oylann yüzde 45'ini aştığı takdırde Haziran ayında genel seçimlere gi- dilmesini talep ediyor. Konuk Yazar Büyükelçileri geri çekme kararları üzerine İSMAİLSOYSAL Türk hükümetleri, diplomatik ilişki içinde bulunduklan devletleri, gerektiğin- de ciddi biçimde uyarmak için, elçilerini geçici olarak geri çekmişlerdir. Sayılan çok olmayan bu kararlar incelenirse, kimi- len beklenen etkileri göstermemiş, kimile- ri ıse göstermiştir. Ben bu yazıda, bizzat tanık olduğum başanlı olan bir karara de- gineceğim: Suriye'de Albay ÇiçekU, 1951 Kası- mı'nda bir darbe ile yönetimi ele almıştı. Çok geçmeden, "gasp edilen tskende- run'un (Hataj) kurtanlmasj'" ve kurduğu Arap Kurtuluş Partısı"nın programındaki "Toroslara kadar uzanan Türk topraklan Arap toprağıdLr'' yolunda bır kampanyaya girişmişti. Artık Hatay resmi haritalarda Suriye'de gösterilıyordu. Şam'dakı Türk Elçisi Celal Karasapan durumu Ankara'ya günü gününe bildinyor, Dışişlerimiz de Suriye hükûmetini uyanyordu. Ama Çi- çekli kampanyasını sürdürüyordu. Sonun- da, Menderes hükümeti, özellikle Cum- hurbaşkanı Celal Bayar'ın ısranyla elçirrü- zı geri çekmeyi ve Çiçeklı'nin tutumu de- ğişinceye dek elçiliğin bir maslahatgüzâr- la yönetilmesini kararlaştırmıştı. Bu nazik görev, genç bir diplomat olarak bana veril- mışti. Elçimiz Ankara'ya dönmüştü, ben de 1953 Temmuzu sonunda Şam'a gelmiş- tim. Suriye Dışişleri Bakanı ve erkân| ba- na nazik davrandılar. Kaygılan yüzlerin- den okunuyordu. 2-3 hafta geçmişti ki, Başkan Çiçekli'nin benimle görüşmek is- teğı bildirildi. Maslahatgüzârlar için bu alışılmış bır şey değıldi. Türkiye'nin ağır- lığı hissediliyordu. Yanında genel sekreteri bulunan Çiçek- li, beni güler yüzle karşıladı. Biraz Türkçe (kendisi Osmanlı döneminde bir süre harp okulunda okumuştu), biraz Fransızca ola- rak: "Neden hükümetiniz bu denli kızgm- lık gösteriyor, anlayamıyorum. Siz smınn ötesinde Suriye'den on kat daha güçlüsü- nüz. Benim burada İskenderun'dan söz et- mem durumu değiştirmez ki. tşleri elçiniz alevlendirdi. Sizden rica ederim. Anka- ra'ya yazınız, bizim bir siyasal emeümiz yoktur. Ama ben kamumumuz için İsken- derun'dan söz etmesem bu kotrukta onıra- mam. Söyiediklerim 'consommation inte- risure' (iç tüketim) içindir." Başkanın bu sorumsuz sözlerine şu yanıtı vermiştim: "Mesajımzı kuşkusuz derhal hükümetime ileteceğim. Ancak, sizin bir devlet başkanı olarak, (skenderun ile ilgili sözlerinizi iyi komşuluk iüşkileriyle bağdaşOramıyoruz. Takdir edersiniz, boyie bir şeyi hiçbir dev- let sessizlikJe karşılavamaz." Başkan tutumunu düzeltmeye söz ver- medi, ama dıkkatlı olacağı izlenimini ver- dı. Gerçekten de propaganda biraz hafıfle- di. Çiçekli, 25 Şubat 1954'te bir darbe ile düşürülecekti. Yerine cumhurbaşkanı yapılan Haşim- el-Attasi (17. yüzyılda Humus'a yerleşen Türk ailesi At Ağası) Türkiye ile dostluk arayacaktı. Hükümetimizin bu karan etkisini gös- termışti. Hatay savlan ortadan kalkmamış da olsa, hafıflemişti. Daha sonra bu savlar varoluş nedemni büsbütün yitirecekti. Bugün hükümetimiz haklı ve yerinde olarak, Hollanda'yı protesto etmiş ve bü- yükelçisini çekmiştır. Karar elbette etkisi- ni gösterecektir. Yeter ki biz, Avrupa Birliği'ne de söz verdiğimiz gibi, insan haklan alanında ön- lemleri, daha fazla gecikmeden alıp Ba- tı'nın sık sık durumumuzu istismar eği- limlerine son verelim.