Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 9 MART 1995 PERŞEMBE
4 HABERLER
Orman yakanlara
ağtrceza
• AISKARA (Cumhumet
Bürosu) - Ormanlan
tedbırsızlıkle ya da kasten
vakanlara ağır cezalar
venlmesını ongoren yasa
tasansı, TBMM Tanm ve
Orman Komısyonu'nda kabul
edıldı Tasanyagore kamp
yapma >asağı ıle ormanlarda
ızınsız ateş yakmak ve
ormanlara sönmemış sıgara
ıle yakıcı madde atma
yasağına aykın hareket
edenlere bır yıldan aşağı
olmamak ûzere hapıs ve 10
mılyon lıradan 50 mılyon
lıraya kadar para cezası
venlecek
Pişmanlık Yasası'
yururlukte
• ANKARA(Cumhuriyet
Bürosu)- Pışmanlık Yasası'
olarak bılınen Bazı Suç
Faıllenne Uygulanacak
Hükumlere Daır Kanun",
Resmı Gazete'de
yayımlanarak yurûrlüğe gırdı
4 ay sureyle yururlukte
kalacak yasa, örgutlen
hakkmda bılgı veren kışılenn
cezalannda ındınm yapmayı
öngöruyor
Güner Omit davası
1 Istanbul Haber Servisi -
AlevıJere hakaret ettığı
gerekçesıy le Küçükçekmece
2 AslıyeCeza
Mahkemesı'ndela dunkü
duruşmaya Guner Umıt,
hastalığını bahane ederek
katılmadı 'Dın hurnyetı'
aleyhıne suç ışledığı ıçın
hakkında 1 ıle 2 yıl arası hapıs
cezası ıstenen Umıt'ın
dınlenmesı amacıyla
mahkeme ılen bır tanhe
ertelendı
InterpoPtjn RP sonışturması
Almanya, RP'nin uluslararası bağlantısını çözmek için Interpol'den yardım istedi
• Alman makamlar,
Suleyman Mercumek'ın
Dusseldorf'takı hesabına
el konulmasının Yapı ve
Kredı Bankası tarafından
hemen Mercumek'e haber
venlmesı uzenne bazı
belgelenn yok edıldığı
şuphesını taşıyorlar
METİN DALMA.N
BONN - Alman> a dakı Refah
Partısı yandaşlan ve RP mute-
metı Süleyman Mercümek tara-
fından gerçekleştınlen Bosna
paralannın partıye aktanlması
olayının Interpol tarafından da
soruşturulduğu öğrenıldı
Turkı>eve Mmanva'datopla-
nan Bosna yardımlannın baş-
dondurucü bır hızla değışık ban-
ka hesaplan arasında havale
edılmesı uzenne harekete geçen
Alman makamlann oncelıkle
"kara para aklanmasır
şuphe-
sıyle soruşturma açtıklan belır-
lendı
Alman makamlannın Süley-
man Mercumek'ın yetkılı oldu-
ğu hesaplardan Turkıye'ye akta-
nlan mılyonlarca mark tutann-
dakı paralann. Refah Partısı'ne
aktanldığı şuphesı uzenne RO-
EM 2 ıe 48/93 2 dosya no ıle 6
Mayıs 1993 gûnu Interpol ara-
cılığıyla soruşturma başlattığı
ve Mercümek"ı Turk makamla-
nna ıhbar ettığı bıldınldı RO-
EM 2/ıe'48/93'2 nolu Interpol
soruşturma yazısında Suleyman
Mercumek'ın adı venlerek "A1-
manya'da oturma ızni sahibı o(-
mayan bu kişiye ait banka he-
IHH Başkanı şimdi de Ceçenya için yardım topluyor
Devletin yapmadığını yapıyoruz
İstanbul Haber Servisi - Bosna-Hersek'tekı
Muslûmanlar ıçın toplanan yardımlan yurtıçı
ve yurtdıştndakı bankalarda faızde
kullanmakla ve yenne ulaştırmamakla
suçlanan RP ve mutemedı Suleyman
Mercümek'le ılgılı başlatılan soruşturmarun
önemh ısımlen arasında yer alan Uluslararası
însanı Yardım Teşkilatı (IHH) Gene! Başkanı
Abdurrahman Çiğdem "Şu ana kadar hiçbir
makam benim ifademe başvıırmadL Biz
istenilen bügifcri istenilen yer ve tarihte
vermeye hazınz'* dedı Fatıh Cumhunyet
Başsavcısı Çayhan lügen ve istanbul
Emnıyet Mudûrlüğu Malı Şube Müdürü
SaJih Gungör'ün Almanya'da ıfadesıne
başvurmak ıstcmelennc karşın bulamadıklan
Çiğdem, Bosna yardımlannın yenne
ulaştığını da öne sûrerek, bu kez Çeçenya
ıçın yardım kampanyası başlatfikJannı
açıkladı Çiğdem bu kampanyanın da medya
tarafından karalanmak ıstenebıleceğını
belırterek, "Devtet organizasyonu tam
manasıyla teşekkül ermediği için götürüp
belirli vcrlere tesBm ediyoruz"' dı>e konuşru
Kamuoyunu aylardır meşgul eden Refah
Partısı'nın vatanda^lardan topladığı
mılvarlarca lıralık para yardimının Bosna'da
yaşayan Muslûmanlara ulaştınlmak yenne
bankalarda faıze yatınldığt ıddıalannı
araştırmak ıçın Almanya'ya gıden Fatıh
Cumhunyet Savcısı Çayhan Ulgen ıle Malı
Şube Muduru Saiıh Gungör'ün ıfadesıne
başvurmak ıstedıklen ancak buiamadıklan
IHH Genel Başkanı 4.bdurrahman Çiğdem.
tstanbul'da ortaya çıktı Ulgen ve Gungör'ün
kendısını aradıklan sırada Çeçenya'da
bulunduğunu ve kendısıne resmı bır başvuru
olmadığını belırten Çiğdem basın toplantısı
dûzenledı Çiğdem toplantıda kendısıne
yoneltılen, Fatth Cumhunyet Ba^savcısı
Çayfaan Ugen'ın Almanya'da ıfadesıne
başvurmak ıstemesme karşın neden
göruşmedjğı şeklındekı soruya, "Şu ana
kadar hiçbir makam benim ifademe
başvurmadL Bız ıstenüen bugüeri istenilen yer
ve tarihte vermeye hazınz. Sav cı bey bıamk
gorüşmek istedığuıde bız Çeçenya'daydık ve
yardım ulaştırmalda meşgulduk. Bu olayı,
dönüş tarihimiz oian 3 martta uçakta
gazeteden öğrendik" yamtını verdı
sapiannda kaynağını bılemedı-
ğimiz buv uk miktarda para akı-
şı tespıt edıldı Bu kışının Refah
Partısı ile ıiışkılı olduğu duvumu
alınmıştır. Kara para aklama
operasvonu belırtılen bulunan
bu para akışını yoneten 18 Mart
1945, Bezirci doğumlu Suley-
man Mercumek'in bu doğrultu-
da soruşturuJarak bilgi verilme-
sinı nca ediyoruz" denıldı
Turk makamlanndan kısa su-
rede yanıt alamayan Alman In-
terpolu nun 282 93 200664 sa-
>ılı teleks mesajı ıle Ankara dan
tekrar Mercümek hakkında bıl-
gı ıstedığı ve Alman makamla-
n tarafından beklenılen yanıtın
bır turlu gelmedığıne yonelık
notlann Mercümek dosyasında
yer aldığı bıldınldı
Alman kaynaklar Suleyman
Mercümek hakkında Anka-
ra dan merakla beklenılen yanı-
tın 8 aylık bırgecıkme ıle geldı-
ğını ve Tûrkıye'den gelen kısa
faks mesajında Mercümek hak-
kında sadece Turkıye'de sabıka-
sı olmadığının behrtıldığı oğre-
nıldı
B05 1 EGM010 0102'94ve
KAC 511132-5783'590 sayıla-
nnı taşıyan Turk makamlannın
kısa olduğu kadar hıçbır detay
ıçermeyen yanıtı uzenne Alman
yetkılıler, Ankara'nm bu dos-
yayla ılgılenmedığını düşunme-
ye başladıkılannı belırttıler
Refah Partısı'nın mutemedı
olarak tanınan Suleyman Mer-
cümek e aıt \apı ve Kredı Ban-
kası Dusseldorf Şubesı nezdın-
dekı hesaba soruşturmayı yuru-
ten Alman makamlan tarafından
el konulması uzenne banka yet-
kılılennın hemen Mercumek'ı
haberdar ettıklennın belırlendı-
ğı. Almanya'nın soruşturma
dosyasında belırtılıyor Yapı ve
Kredı Bankası tarafından Alman
makamlanna venlen Suleyman
Mercümek hakkındakı raporda
-hesaplannda şündiye kadar 17
milyon mark tutannda ciro ya-
pan Sülevman Mercümek ban-
kamız tarafından yakmen tanı-
nan guveniiir bır işadamıdır.
Ozellıkle İstanbul pıvasasında
kredibilitesi okiukca yüksek bir
işadanudır" sozlennın yer aldı-
ğı oğrenıldı
Suleyman Mercumek'ın Al-
manya'dakı hesaplanna polıs ve
savcılık tarafından el konulur
konulmaz o gunlerde İstanbul'da
bulunan Mercumek'e hemen ha-
ber venlmesının bankalardakı
gızlılık prensıbme aykın olduğu
Alman makamlarca savunuldu
Yetkılıler Suleyman Mercu-
mek'ın hesaplanna el konuldu-
ğunun kendısıne haber venlme-
sı uzenne Mercumek'ın de bazı
onemlı delıllen vok ettığı şüp-
hesını taşıdıklannı belırttıler
HABERLERIN DEVAMI
Demokrasi
• Baştarafı 1. Sayfada
meyenler şovle
- Sendikal haklann ILO stan-
dartlanna uygun çerçevede ku-
nımsallaşması sağlanacaktır.
(Kımi sozteşmeier onavlandı, an-
cak ıç hukuka yansıtılmadi.)
-Kadınlanmız20 erkeklenmı-
zm 25 hızmet yılını tamamlama-
ları halınde, yaş haddıne bakıl-
maksızın ısteyenlerın emeklılık-
len'sağlanacaktır
- Asgaıi licret aşamalı olarak
vergi dışr btrakılacaktır
-Bag-Kur un malı vapısı venı-
den duzenlenecek ve Bağ-Kur
üyelennın zarar gormelerı kesın-
lıkle onlenecektır - İşsızliğm on-
lenmesi kov lu, çıftçu işcı. memur,
emekli dui ve yeüm ve her kesun-
dekı vatandaşımızın bir yaşam ra-
hatına kavuşturulması Turki-
ve'nin temel sorunudur ITkenin
getınldığı noktada. bu kesımlerin
sıkıntüanndan kurtanlmasu >ö-
netimimızuı v azgeçılmez \e hiçbir
suretk ertelenemez gorevıdır. - Iş-
sızlık sıgortası sıstemı te»ıs edıle-
cek ve aşamalı olarak uygulan-
masına geçılecektır- Kamu go-
revülenne sendikal hak ve özgur-
Ifiklennı tanı\acak gereklı yasal
duzenlemeleryapılacaknr.- Baş-
ta anavasa olmak ûzere bırçok va-
sa butunu ıle va da bölumler ha-
lınde ele alınacak ve yenı duzen-
lemelere gıdılecektır -Lnıversrte-
lere büımsel ve yonetsel ozerklık
tanmarak. \ Ok sıstemı kaldırüa-
cak, y uksekoğretım kurumları-
nın, kendı ıçlennden seçtıklen or-
ganlar ehy le y oneblmesı sağlana-
caktır. - Ânayasanın tumuyle de-
ğıştınlmesı beklenmeden geçıcı
maddelennde ver alan ve bırçok
bakımdan hukuk devletını ışle-
mez kılan bu açıdan çeşıtlı hak-
sızlıklara yol açan ve gıderek bır
dönemın uygulamalannı yargı
denetımınden uzak tutmaya çalı-
şan butün hukumlen oncelıkle
kaldırılacaktır - Seçmen vaşının
18'e, secilme yaşının 25"e ındiril-
mesi sağlanacaktır. - Lnıversıte
öğretım üyelennın sıyası partıle-
re gırebılmelen ve merkez organ-
lannda görev alabılmelen sağla-
nacaktır - Sendıka ve meslek ku-
ruluşlanyonetıcılennın bu sıfatla-
n ile miUetvekiIi seçıJebilme hak-
lannın onundekı engeller kaldırı-
lacaktır.-Oğrencılenn sıvası par-
tılere uye olmasının onundekı en-
gellerkaldınlacaktır -Çalışmave
sendikalara Uişkın hukumler ILO
Ikeierine uygun hale getirikcek-
tir. -Partılenn kadın gençlık ve
meslek kollan kurması onundekı
engeller kaldınlacaktır - Gözam
sureleri ktsalülacakrtr-Sıv ası Par-
tıler \e Seçım Vasası, Terorle Mu-
cadele Yasası'nda demokratık ya-
şamın temel ılkelen ıle bağdaş-
mayan hükümler venıden ele alı-
nacaktır - Çalışma yasanu, yerel
yonetimler, toplantı \e gosten vu-
rûyuşu, barolar, meslek kuruluş-
lan alanlannda değışıklıkleryapı-
bcak--TBMM Içtuzugu degıştı-
nlecek - Surgun ve sansur de il-
gili duzenlemeler yururlukten
kaldınlacak. Meslek kuruluşlan
uzerindekı baskılar kakJınlacak.
- Askerlık suresı kisaltılacak -
Halkımızuı rumiine aşamab ola-
rak \e>ıl kart verilmek suretiy-
lesağlıkhızmetı sunulacak.-Dev -
letın kışılere ve kurumlara olan
borçlan bellı bır surede takvıme
bağlanarak odenecek -Evkadın-
b n sigorta kapsamına alınacak. -
Yenı bır eğıtım reformu ıle bırlık-
te öğretmenlenn nıtelıklen ve
yaşam duzevlen vukseltılecek
G Ü N D E M MUSTAFA BALBAY
• Baştarafı 1. Sayfada
şambadan bellı gıbı
Gorunen o kı Çetın, Çıller'e Ka-
rayalçın'dan aldığı bakan ıstıfaları-
nı gosterıp, "Top bende" dıyecek
CHP'nın sorumluluktan kaçan bır
partı olmadığını anımsatıp, devam
Kader Günleri...
"SHP ve CHP butunleşmesıyle
ortaya çıkan bu yenı durumda, ko-
alısyonun devanvndan yanayız
{Değüız deaem, bakan adaylan to-
pa tutar.) Ancak yenı donemde,
hem koalısyonun daha guçlü olma-
sı, hem de kamuoyunda bır ımaj
yenılenmesı ıçın yenı ılkelerle 51
hukumetın kurulması daha yararlı
olur kanısındayım Partı tabanımı-
zın oncelıklı olarak yaşama geçırıl-
mesını ıstedığı ılkeler var (Tansu
Hanım, 'Derhal' der, geçer Yalan-
dan kım olmuş?) Sız de koalısyo-
nun devamından yanaysanız, bu
durumu Demırel'e, affedersınız dı-
lım surçtu, partı organlanma gotu-
receğım "
Tansu Hanım o sırada, Hıkmet
Çetın'ın gur bıyıklannı tek tek sayı-
yormuş gıbı dıkkatlı, denn bır kuyu-
ya bakıyormuş gıbı boş bır ıfade ıle
kendısını dınleyecek Yuzune bır
gulumseme ıfadesı yerleştınp, sozu
alacak
"Bırbınmızı çok lyı tanıyoruz Çok
uyumlu çalışacağımıza ınanıyorum
Bundan ınanın hıç kuşkum yok
(Karayalçın oldu, yaşasın Karayal-
çın.) Ulkenın meselelerıne yıne
omuz omuza çozum arayacağız
Yenı hukumettı, 50'ydı, 51'dı, bun-
larla kaybedecek zamanımız yok
Gumruk bırlığıne gırdık Şımdı bu-
nun gereklennı yenne getırme za-
manı "
Bu goruşmenın ardından Çetın
CHP MYK'yı toplayaçak, ardından
PM'yı Bu toplantılar ıçın CHP Ge-
nel Merkezı'nde uyku tulumu, bır-
kaç gunluk erzak, ılk yardım hız-
metlen şımdıden hazır bulundurul-
malı CHP yonetıcrien bırkaç saathk
bır değerlendırme ıçın 15-20 saat
toplanacak gıbı gorunuyor
Her neyse Bugunden ıtıbaren
bırkaç gun ıçınde koalısyon netle-
şecek
Daha once kamuoyunun Çetın
lıderlığındekı CHP'ye bırkaç aylık
bır kredı açtığını soylemıştık Sanı-
rız yenı yonetıciler, bırleşmeyle her
şeyın bıtmedığını, aksıne yenı baş-
ladığını goruyor ve bunun gereğını
yapmaya hazırlanıyorlardır
Mart ayı CHP ıçın ıkı açıdan
onemlı
- Eğer devam karan alınırsa, ko-
alısyona katılma bıçımı ılk ımajı ve-
recek.
- Ay sonuna dek, CHP ıle
SHP'nın Anadolu orgütlerı bütun-
leşmış olacak
Partı ıçı sorunları bır başka yazıya
bırakıp, hukumete devam edelım
Yenı CHP'nın onunde çok cıddı bır
deneyım var SHP donemme bakıp,
koalısyonun nasıl olmaması gerek-
tığını gorebılırler Bu, az bır avantaj
değıl
Gerçı Çetın ve CHP yonetımı ge-
lışmelerı ızlıyordur, ama bız halen
gorev yapmakta olan koalısyonun
bazı ozellıklennı anımsatalım
Turkıye, uluslararası alanda çok
cıddı kararlar alıyor, uluslararası
petrol anlaşmalarına ımza konuyor,
unıversıtelerde gençlerı, anne-ba-
baları tedırgın eden gelışmeler ya-
şanıyor ve hukumet tam 54 gundur
toplanmıyor Geçmış donemde bır
bakıma DYP-SHP koalısyonu değıl,
Çıller-Karayalçın koalısyonu yaşan-
dı
Mevzuat gereğı kararnamelerın
altına her bakanın ımzası gereklı
Bu ışı kapıcılar, odacılar, şoforler
goruyor Bır bakanın şoforu elınde
ımza deften bakana rıca edıyor
- Efendım şuraya bır ımza
- Ne bu?
- Memuharın maaşlanna zam
- Arasında bıze de bır şey var
mı?
- lyı okumadım efendım
- Evladım, ne bıçım bakan şofo-
rusun? Kararnamelerı de bız mı
okuyacağız?
Sayın bakanlar kusura bakma-
sınlar, olay tabıı kı bu kadar drama-
tık değıl ama, tum kararnamelenn
"elden" ımzalandığı da bır gerçek
DYP-SHP hukumetının en başa-
rılı olduğu alanlardan bınsı de "va-
atler" oldu Her ıkı partının lıdennı
de tebrık etmek gerekır Kamu çalı-
şanlarına sendıka hakkı yok, ana-
yasa değışıklığı yok, yenı unıversıte
yasası yok, yenı personel rejımı
yok, demokratıkleşme yok Bunla-
rın tumu 49 ve 50 hukumetlerın
vaatlen arasında yer alıyordu
Mevcut hukumetın bır ozellığı de,
başansızlığı başan gıbı gostermek
Enflasyon, cumhunyet tanhının en
yuksek duzeyıne ulaşmış Hukumet
pışkın
- Dua edın, daha kötü de olabılır-
dı.
- Nasıl yanı'?
- Nasılı var mı? Eğer bız 5 Nısan
Kararlan'nı almasaydık, enflasyon
yuzde bınlere çıkardı, gorurdunüz
gunünüzu
- 5 Nısan ortamım kım hazırladt?
Sız
Hırsız eve gırmış, tum değerlı eş-
yaları almış Belkı, para saklamış-
lardır dıye, sandıklan, dolaplan kar-
makanşık etmış Bulduğunu gotur-
muş Gıderken not bırakıyor
- Yatak odanıza dokunmadım
Dolaptakı yemeklen de olduğu gıbı
bıraktım Bana teşekkür etmelısı-
nız Yoksa halınız dumandı
Tabıı en son zaferden, gümruk
bırlığınden söz etmeden geçılemez
22 yıl once kararlaştınlmış bır an-
laşmanın altına ımza atmaktan da-
ha buyuk bır başan olur m u
7
Çıller, onumuzdekı gunlerde, Ata-
turk Barajı'nın dış kapısının gınşıne
mermer doşenmesı nedenıyle bır
toren duzenletır, "Bu barajı ben
yaptım, lyı mı yaptım" dıye nutuk
atersa şaşmamak gerekır
Çıller hukumetının genel görunu-
mu bu Bır kışıyle ortaklık kurup,
ondan hıç etkılenmeyeceğını soyle-
mek, pıs bır havuza gırıp, hıç kırlen-
meyeceğını ıddıa etmek gıbı bır
şey
Çıller, beyaz bır sayfa açtı, sızı
beklıyor, buyrun Sayın Çetın
FethuHah Gülen davasına ret
İstanbul Haber Servisi - Ge-
nel "Vayın Koordınatorumuz
Hikmet Çetinkaya Yazıışlen
Mudurumuz DinçTayanc ve ga-
zetemız aleyhıne Fethullah Gu-
len tarafından açılan 500 mıl-
yon lıralık manevı tazmınat ıs-
temlı dava İstanbul 5 Ashye
Hukuk Mahkemesı tarafından
reddedıldı
Gulen'ın "IdşiHk haklannın
zedelendiği" gerekçesıyle açtı-
ğı davada mahkeme "Fehmi
Hoca Efendi, Fethullah Gu-
len'ın şenatçı' olarak tanım-
lanmasu 'Cumhunyet'ten kor-
kar, Ataturk'ün adını duyunca
tuy len dıken dıken olur' şeklin-
deki tanımlama bır goniş olup
bu goruş de muhatap şahsı asa-
ğılavıcı bır nitelik ve vasıf gorül-
medigınden" dıyerek davanın
reddıne karar verdı
Dava. Fethullah Gulen tara-
fından Çetınkaya'nın 6 Ağus-
tos 1994 tanhlı koşesınde yaz-
dığı "Ruh hali" başlıklı yazı-
sında "gerçekdışıvetahkiredi-
ci iddialar ilen surerek kışilik
haklanna hukuka av kın bıçım-
de surekli tecavuz nedeniyle"
açılmış ve Hıkmet Çetmka-
ya'nın Fethullah Gulen hakkın-
dakı yazılan konusunda 'ihtiya-
ti tedbir' karan ıle 500 mılyon
lıra manevı tazmınata, yazmın
yayımlandığı gunden başlana-
rak 'faizivle birlikte' hukmedıl-
mesı ıstenmıştı
Mahkeme tensıp karannda
•*ihtivati tedbir nıteliğınde ka-
rar verilemev eceği, Anayusa'nm
28. maddesının basın hurdur
sansur edılemez' hükmü goz
önüne alınarak mahkemece iç-
tenlikle uyulması gereken bir
kural olduğu bilinen ve her za-
man uyulması goz onune alınan
bu kuralın ihlal edilmemesi esas-
tır. Bu itıbarla davacının ıstemı
dogrulhısunda Cumhunvetga-
zetesı vazarianndan davalı Hik-
met Çetınkaya'nın davacının ki-
şılık haklânna badema saldın
nıteligınde yazı yazmaması, şa-
yet bu dava aşamasında davacı-
nın kişılik haklanna tecavüz du-
rumu tahakkuk ettiği takdirde
yasada ongönılen ihtrvatı tedbir
karariannın uygulanacağının
Cumhurivet gazetesi Vazıişleri
Mudurluğu'ne ve davahlara ib-
tarolunması^na karar vermıştı
Gazetemız âvukatı Fikret tlkiz,
mahkemenın bu karanna ıtıraz
etmış ve daha sonra mahkeme,
bu kararın ıçerığının "ihtiyati
tedbir değil bir ikaz mahiyetin-
de olduğunu" belırtmıştı
Fıkret Ilkız, dava dılekçesıne
yanıt dılekçesınde, basının top-
lumu ılgılendıren konularda ha-
ber verme, çeşıtlı sorunlarla ıl-
gılı eleştın ve yorumlarla kışı-
len toplumu aydınlatma gore-
v ı ıle yukumlu olduğunu beiırt-
mış, boylece kışılenn genel ya-
rar bakımından toplumsal ko-
nularda fıkır edınebıleceğını,
duşunmeye başladıklannı ve
gerektığınde fıkırlennı ıfade
edebılme hakkını kullandıkla-
nnı dıle getırmıştı
İMdz'in dilekçesi
Basınm bu ışlevı ıle toplu-
mun ve kışılenn, yonetıcıler
uzenndekı 'deBetim' haklannı
basın yoluyla kullandıklanna
dıkkat çeken Ilkız dılekçesınde
şu goruşlen savoınmuştu
"Gazeteciler için haber ver-
me hakkı nasıl varsa, kişiler için
de haber alma hakkı vardır. Ga-
zetecüer haber verme, yonım ve
eleştiri yapma hakkını, Anaya-
sa'dan alıriar. Tanınan ozgur-
lukten' yararlanarak bu hakla-
nnı kullanırlar. Bu ozgurlük
kullaııılırken kışılenn hak ve Öz-
gurluklerine zarar gelmemesi
amacıv la basın ıçın kabul edilen
bazı sınırlamalar vardır. \argı
karaıiannda basın ozguıiuğu-
nun ve bu ozguriukten yararlan-
ma hakkının nasıl kullanılacağı
kurallarla behıienmıştır. Bu ku-
rallara uygun olarak haber ver-
me, eleştiri veyayonım yazısı ya-
yınlanırsa eylem hukuka uy-
gundur. Bu kurallara av kın ha-
reket edilirse gazetecılere tanı-
nan hak ve ozgurluklerle. kışıle-
rin hak ve ozgurluğu çatışır.
Denge, kişilik haklannın ihlali
nedenıyle bozulmuş olur. Gaze-
tecılenn, haber verme hakkı ya-
nında, toplumda olup bıten olay-
lar ve kamuoyunun Ugisini çe-
ken kişilerin yaptıklan işlerie
diınya goruşleri hakkında yo-
nım yapma ve eleşriride bulun-
ma haklan olduğu da kuşkusuz-
dur."
Dava konusu yapılan yazının
Zaman gazetesınde Taha Kı-
vanç mustear (takma) adıyla
yazı yazan Fehmi Koru hakkın-
dakı duşunceler ve bu kışıyle ıl-
gılı eleştınlerden oluştuğunu dı-
le getıren Ilkız yazıda Içışlen
Bakanlığı Emnıyet Genel Mu-
durluğu'nun 10 Mart 1992 gun-
lu rapor ve fezlekede davacının
adının neden geçtığınm sorul-
duğunu belırtmıştı
Hıkmet Çetinkaya nın rapor
ıçenğıne gore eleştın ve yonım
yapma hakkım kullandığına
ışaret eden Av Fıkret Ilkız, Çe-
tinkaya nın başka yazılannda
da "Fethullah Hocanın talebe-
leri" olan orgut hakkındakı go-
ruşunu dıle getırdığını ıfade
ederek, davaya konu yazırun da-
yanağı raponın gerçeklığıne ıtı-
raz edılmedığını kaydetmıştı
Yazıda hukuka aykınlık olma-
dığına degınen Ilkız mahkeme-
nın 'ihnyau tedbir' ıstemmı red-
detmesının de haklı olduğunu
savunmuştu
Davanın dun yapılan karar
duruşmasmda mahkeme. dava
konusu yazıda Taha ICıvanç
mustear adını kullanarak yazı
yazan Fehmi Koru'nun muha-
tap alınarak onunla ılgılı goruş-
lenn dıle getınldığını belırterek
şu karan verdı
Mahkeme karan
"Bu yazıda bilhassa 'Feh-
mı'nın hoca efendısı Fethullah
da bır şenatçıdır Cumhun-
yet'ten korkar, Ataturk'ün adı-
nı duyunca tuylen dıken dıken
olur Bızdurmadansorarız, As-
ken lıselerdekı tankatçı orgüt-
lenmede Fethullah'ın adı neden
geçıyor. yanıt gelmez Usanma-
dan soranm, polıs okullannda-
kj tankatçı orgutlenmede neden
Fethullah ınadıgeçıyor'cumle-
leri dışında dav acı ıle ilgılı y azıl-
mış olan yazılarda davacının
şahsını hedef alan. onun kişilik
haklanna saldın mahiyetini ni-
feler bir tarzda aşagılayıcı. ka-
muoyunda onu kuçuk duşurucfi
nitelikte bir anlatun tarzı olma-
dığı kanaaüna varümış, bu an-
latımdakı tanımlama bır goruş
olup, bu goruş de muhatap şah-
sı aşağılavıcı bır nitelik, vasıf go-
rulmediğınden manevı tazmi-
nat yükumluluğunu gerektirir
yasal unsuriann oluşmadıgı ka-
naatına vanlarak davanın red-
dine karar venlmışör."
PERŞEMBE
ORHAN BURSALI
ABıhayat...Ab, bugun artık sadece bulmaca kulturumuzun bır
parçası olarak kalan Farsça bır sozcuk Karşımıza bazen
"Abıhayat" bıçımınde çıkıvenyor Yanı "Hayat suyu/can
suyu" Soylencelerde, abıhayat ıçene olumsuzluğu sağ-
lıyor
Turkıye, Kurtuluş Savaşı'ndan ben can suyunu arayan
bır ulke Kurtuluş Savaşı lıderlennın ve ılk sıvıl kadroları-
nın yaşamı, suyu aramakla geçtı Can suyunun Do-
ğu'dan topyekûn kopuşta ve Avrupa ıle butunleşmekte
olduğu duşunuldu 70 yıllık bu seaıven sonunda gelınen
nokta şu Ulke bugun, hantal govdesı Doğu'ya çekılme-
ye çalışılan, ancak beynının karar verıcı mekanızması
henuz Batı'ya yonelık ılgınç bır canlı konumunda, uzun
yolculuktan penşan duşmuş govdesı dışarda ama başı-
nı AB havuzuna daldırmış, can suyundan ıçmeye çalışı-
yori
Ancak bu su tartışmalı Avrupa Bırlığı ıle butunleşme-
ye yonelık gumruk bırlığının ulkenın susuzluğunu gıder-
mek bır yana, ılığını kemığını emeceğını duşunenler de
var
• • •
Burada temel soru şudur
Acaba Turkıye demokratık gelışmesını ve ekonomık
kalkınmasını hızla nasıl gerçekleştırecektır? Vahşı ve ta-
lancı kapıtalıst duzenı nasıl ayakları uzenne oturtacaktır?
Bınncı sınrf ulkeler sınıflamasına nasıl gırecektır ve yurt-
taşının gelır duzeyını 15 bın doların uzenne yukseltecek-
tır? Eleştırel aklın toplumda egemen olmasını sağlaya-
cak demokratık devletı nasıl kuracak, duşuncelenn oz-
gurce uçuştuğu tartışma ortamını nasıl yaratacak ınsa-
nın yaşama hakkını ve gelecek guvencesını nasıl sağla-
yacaktıC?
ikıncı temel soru şudur
Boyle bır sıstemı, Turkıye'nın kendı ıç dınamıklerıyle
yaratma olanağı var mıdır^
Uçuncu ve son temel soru ıse şudur
Turkıye, dış dınamıklenn yanı kendı dışındakı dunya-
nın nesnel koşullannın zorlaması ve ıtelemesıyle, AB
ıçınde, acaba gereksınımı olan ekonomık ve demokratık
atılımlan gerçekleştırebılır mû Yoksa daha mı kotuye gı-
der?
• • •
Butun bunlann dennlemesıne araştırılması, nesnel ol-
guların ortaya konması ve tartışılması gerekır Toplumca
aslında bunun ozlemını çekıyoruz ve kafaların karışıklığı-
nın bu araştırmalann yapılmamasından kaynaklandığını
duşunebılırız
Kendı adıma, Turkıye'yı bınncı sınıf ulkeler arasına
yukseltecek sıyasal, ekonomık ve teknık bır mıllı ırade
gormuyorum Yanı yukanda sıralanan ikıncı temel soru-
ya bugun olumlu yanıt vermek mumkun değıl
Boyle bır sıyasal odak yok ulkede
Hıç bır sıyasal partının, hıç bır sıyasal lıderın progra-
mında, ulkeyı bınncı sınıf ulkeler arasına sokacak, sıya-
sal, ekonomık, bılımsel ve teknık bır kalkınma çerçevesı
yoktur Kalkınmanın, bugun bılımsel teknık devrımın ve-
rılerıne ılen teknolojılerı gelıştırmeye dayandığını goren
ve dunya koşullarını ınceleyerek ulkemıze ozgu ozel kal-
kınma polıtıkaları çızecek ve uygulayacak bır partı bu-
lunmamaktadır Bu gerçeğı goren guçlu bır odak da
yoktur
Iktıdara aday partılenn perspektıfı, bugunu ve obur
gunu yaşamakla sınırlıdır
Çok uzun surelı bır mucadele ve çaiışma sonucu belkı
boyle bır odak yaratılabılır Veya Turkıye yata yuvarlana,
kendı surecı ıçınde bu dınamıklen gunun bınnde yarata-
caktır'
Burada ılen surulen bır goruş de şudur Bugunku tek-
nolojı yanşında, devlenn ekonomık çarpışmasında, Tur-
kıye gıbı ulkeler arasından herhangı bınnın tek başına
sıvnlerek bınncı sınıf ulkeler arasına katılmasına olanak-
lar ızın vennemektedır
• • •
Pekı Avrupa Bırlığı ıçınde zengınleşmek ve demokra-
tıkleşmek gerçekleşır mı?
Bu da şımdılık ucu bucağı olmayan bır sorudur Avru-
pa ekonomık ve sıyasal standartlannın Turkıye'yı bu ıkı
açıdan olumlu yonlendıreceğı gorulmektedır Ancak
AB'nın Turkıye ıçın ana can suyu daman olacağını du-
şunmek doğru değıldır Turkıye bu can suyunu kendı ıç
dınamıklerıyle yaratmak zorundadır
Burada belkı şunu belırtebılınz. Avrupa'nın dış zorla-
malan, belkı gereksınımını duyduğumuz bu ıç dınamıkle-
nn vucut bulması ıçın gereklı zemının yaratılmasına ıtıcı
katkıda bulunabılır Turk/ye gıbı yann nereye koşacağı
pek bellı olmayan bır ulke ıçın bu olasılığı da ıhtıyatla
karşılamakta yarar var
Pekı sonuç^
Turkıye can suyunu oyle kolay bulamayacak
Burkay, yeniden PSK
Genel Sekreteri seçildi
ERGÜNAKSOY
ANKARA-Kurdıstan Sosya-
hst Partısı (PSK) 4 kongresm-
de genel sekreterlığe venıden se-
çılen Kemal Burkay. sılahlı mu-
cadele ıle Kurt sorununu zafere
taşımanın guç olduğunu belırte-
rek sıyasal ve banşçı mucadele-
den yana olduklannı bıldırdı
Kurdıstan Sosyalıst Partı-
sı nın geçen şubat ayı ortalarm-
da yapılan 4 kongresınde, Ke-
mal Burkay'uı yeniden PSK Ge-
nel Sekreten seçıldığı bıldınldı
Burkay ve PSK Merkez Ko-
mıtesı uyelen tarafından hazır-
lanan kongre sonuç bıldırgesın-
de, Turklenn ve Kurtlenn '•mev-
cut sınıriar içinde" kardeşçe bır
arada yaşayabıleceklen belırtı-
ldı
OLAYLAR1N
ARDINDAKİ
GERÇEK
M Baştarafı 1. Sayfada
yuzyılda Ingıltere de en yay-
gın bıçımde yaşanan kadın
eylemlerıyle kadın haklarının
Avrupa'da benımsenmeye
başladığı gorulur 20'ncı yuz-
yılın yarısına kadar Batı, bu
alanda tutuk kalmıştır
Ataturk Turkıyesı ıse eko-
nomık ve toplumsal gerılığı-
ne karşın devnmcı bır yone-
tımın lokomotıfhğınde one
geçmıştır
Hıç kuşkusuz devrımlerın
toplumsal yaşama yerleşe-
bılmelen zamana bağlıydı
Bugun ulkemızde kadın, ya-
şamın her alanında gucunu,
nıtelıklerını, yeteneklerını
gosterebılıyor Yıne de kadın-
erkek eşıtsızlığının surduğu-
nu soyleyebılırız Dunya oy-
lesıne başdondurucu bır hız-
la değışıyor kı 1920'lerde Is-
vıçre'den alınan Medenı Ka-
nun'un kadınlara ılışkın bo-
lumlen yetersız kalmıştır; bu
nedenle değıştınhyor
Insanlık hakça ve eşıtlığe
dayalı bır duzen kuramadık-
ça acı çekecektır
Bu acı, ınsanlar uyandıkça
dunyanın her yoresınde daha
çok duyumsanacak
1
Insanlar arasında ırk ayn-
mı sınıf ayrımı, kadın-erkek
aynmının yarattığı butun hak-
sızlıkların aşılması ıçın eşıt-
sızlığe karşı savaşım, uygarlı-
ğın "olmazsa olmaz" koşulu-
dur Kadın-erkek eşıtsızlığıne
karşı savaşımda da kadın-er-
kek aynmı yoktur, bu alanda
başan, erkeklerın katılımlarıy-
la sağlanır
1923 Devrımı'nın hedefle-
rınden bın kadın-erkek ayrı-
mınm kaldınlmasıydı Bu he-
defe henuz tam anlamında
ulaşılamadı, yuruyuş suruyor
ve bu yuruyuşe katılanlar
Ataturk'ün belııiedıği amacın
sağlanmasına katkıda bulu-
nuyoriar #•••*•