Katalog

20 MART1995 PA2ARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 İspail-Supiye bugün görüşüyor • KUDÜS (AA) - Israil ve e 'nin ABDy büyûkelçılerinin bugün VVashington'da doğrudan görüşmelere başlayacaklan bildirildi. lsrail Dışişleri Bakanlığı'na yakın kaynaklardan edinilen bilgılere göre tsraıl Büyükelçisi ttimar Rabinoyiç ile Suriye Büyükelçisi Velid Muallem arasındaki görüşmeler ıki gün sürecek. lsrail Büyükelçisi Rabıno\iç'ın çarşamba günü ülkesine dönerek bilgi vermesi beldemyor. Rabincn iç. ABD Başkan Yardımcısı Al Gore ile aynı tanhte Israıl'de olacak. Ortadoğu banş görüşmeleri çerçevesinde yürütülen Israıl-Suriye görüşmelen geçen yıl sonunda kesilmişti. Taleban'a yeni darbe • İSLAMABAD (AA) - Afgan hükümet birliklennin, başkent Kabil yakınlannda tslami öğrencı akımı Taleban hareketine ait stratejik Karasyab üssünü ele geçırdiği bildınldi. fslamabad'daki Afgan Büyükelçılığf nden dün yapılan açıklamada. Devlet Başkanı Burhaneddin Rabbanı'ye bağlı birliklerin Karasyab dışında Hayrabad tepelen ve Rişkor garnizonunu da ele geçırdiklen ıfade edildı. Büyükelçılık açıklamasmda, ülkenin doğusundaki Logar bölgesinde yer alan Muhammed Ağa'nın da hükümet birliklennin başanlı operasyonlan sonucu alındığı belırtildi. Le Point: Türkiye'ye yardım edilmeli • STRASBOURG (AA) - Fransa'da yayımlanan Le Point dergısınde çıkan bir yorumda. lstanbul Gazi Mahallesı'ndeki olaylara işaret edilerek, Avrupa'nın acil olarak Türkıye'ye yardım etmesi gerektiği bildirildi. Le Poinfin yorumunda, "Çok geç olmadan, Avrupa, Türkiye'deki demokratik ve jaik güçlere yardım etmek zorunda" denildi. "Türkiye'deki köktendincilerin, lran ve Cezayir'deki köktendincilerden farklı olduğunu düşünmek yanlış" görüşü savunulan yorumda, "Maraş ve Sıvas olaylan bunu açıkça ortaya koyuyor. Bu yüzden Türkiye'nin Avrupa'ya ihtiyacı var"' ifadesi kullanıldı Ermenistan'ın nükleer santralı • MOSKOVA(AA)- Ermenıstan'da 1988 yılında meydana gelen büyük depremın ardından, tehlike saçtığı gerekçesi ile kamuoyunun baskısı sonucu kapatılan nükleer santral, mayıs ayında yeniden faaliyete geçirilecek. Ermenistan Başbakan Yardımcısı Vigen Çiteçyan, Erivan'da düzenlenen basın toplantısında, santralın faaliyete geçırilmesi için hazırlık çalışmalannın 1 nisanda tamamlanacağını, nisan ayında testlerin başlayacağını söyledi. Mayıs ayında ilk olarak. santralın, bırincı ünitesı faaliyete geçirilecek. Tacikistan'da çatışma: 6 ölü • DUŞANBE(AA)- Tacikistan-Afganistan sınınnda önceki gün çıkan çatışmalarda, Rus bırliklerinin Tacikistan'a geçmek isteyen 6 kişiyi öldürdükleri bildirildi. Rus sınır muhafrzlannm bır sözcüsü, sının geçmek isteyen grupla Rus sınır bırliklen arasında çatışma çıktığını bildirdi. Sözcü, Duşanbe'de aynı gün başka bır olayda da. üssüne dönmekte olan bir Rus askennin vurularak yaralandığını belirtti. Dört Türk cumhuriyetinde iş başmdaki yönetimler giderek daha otoriter niteliğe bürünüyor Orta AsyaMadiktagölgDış Haberler Servisi- Orta As- ya'dakı Türk cumhunyetlerinde son zamanlarda iyiden ıyiye oto- riter rejımlere kayma eğilimi gözleniyor. Kazakistan, bu gelışmenin so- mut örneğini oluşturdu. Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, Yüksek Mahkeme'nın Mart 1994'te yapılan seçimlerin yasa- dışı olduğunu ilan etmesinin ar- dından 11 martta parlamentoyu feshederek ülkeyi kararnameler- le yönetmeye başladı. Nazarbayev, 2-3 ay içinde ye- ni seçimlerin yapılacağını bildir- di. Hükümet de istifa ettiğinden, Nazarbayev şu anda tüm yetkile- ri elinde toplamış durumda. Nursultan Nazarbayev'ın ka- ranna öfkelenen parlamento ise Devlet Başkanf nı "diktatörlük- le" suçladı. Olzas SüJeymanov'un lıderli- ğindeki 100 rnılletvekili Nazar- bayev'i protesto etmekiçın alter- natif parlamento kuracaklannı açıkladılar. Bazı milletvekillen ıse açlık grevıne gıtti. 1994 seçimlerinin yasadışı ol- duğu, "bir Jdşi, bir oy" ılkesinin ihlal edildiği daha önce de ıleri sürülmüştü. Ancak Yüksek Mah- keme böyle bir karar almak ıçin neden 1 yıl bekledi? The Economist dergısı. bu ko- nuda Nazarbayev'le Yüksek Mahkeme arasında gizlı bır ış- bırliği olduğu yolundakı kuşku- lann arttığını bildınyor. Bazı çevrelere göre Nazarbayev parla- mentoyu feshedebılmek ıçın Yüksek me'den bu karan çıkarttı. miiyon 871 bin(i993) Yîzöltimî: 447 bin 293 km Etnîlı doğılım: 9170 ÖAok, t: 17 mByon 242 bin (1993) Yizökimi:717bin428km Etnikdoğılım:S40KMok,%38 Rus, %6 Almon, %5 Ukraynolı Gayri Saf Yurtki Hosılo: 39.24 milyardolar (1992) «10.8 Rus Gayri Saf! Yurtki Hasıla 27.49 mîtyar dolar (1992) Nitus: 3 mityon 908 bin (1993) Yiıökimi: 488 bin km KAZAKİSTAN Etnikdojlıırc X72Törkn,en, %12Rus. %9özbek Gayri Safi Yurtki Hasıla: 8.97 mityar dolar (1992) kfafmnd mraa* • Bişkek KIRGIZİSTANÖZBEKİSTAN TOftKMENİSTAN Nifus: 4 mSyon 612 bin (1993) Yîzökimî:198bin502knı EtniV dağıhm: «552 Kırgız, %21.5Rus, *13 Özbek Goyri Safi Yurtki Hasıla: 7.02 milyardolar(1992) Nazarbayev, neden parlamentodan kurtulıtıak istiyordu? Çünkü parlamento, Kazakistan liderinin alın- masını istedıği önlemlen kabul etmiyor, aleyhte oy Mahke- kullanıyordu. Örneğin Nursultan Nazarbayev, Rusça'nın da Kazak lisanı ile eşit statüye sahip ol- masını. topraklann özelleştirilmesini, vergi refor- mu yapılmasını. örgütlü suça karşı daha sert ya- salann çıkartılmasını istiyor. Siyasal çevreler, parlamentonun muhalefetin- den kurtulan Nazarbayev'in şimdi bu reformlan yapabileceğini belirtiyorlar. Özbekistan Kazakistan'ın komşusu Özbekistan'da da de- mokratikleşme alanında mesafe alındığı söylene- mez. Nitekim Devlet Başkanı ts- lam Kerimov, şubatta yaptığı açıkJamada 1996'da seçıme gıt- mek yerine. cumhurbaşkanlığı süresıni 2000 yılına kadar uzat- mayı düşündüğünü belirtti. Ke- rimov. bu konuda 26 martta refe- randum düzenleneceğini bildir- di. Referandumda çoğunluğun "evet" oyu kullanacağına kesin gözüyle bakılıyor Türkmenistan Türkmenistan Devlet Başkanı Saparmurad Nryazov ise görev süresini 5 >ıl daha uzatmak için referandumda halkın onayını al- dı bile. Böylece Niyazov, 1997'de başkanlık seçimine gitmek yeri- ne 2002 yılına kadar koltuğunda oturmaya devam edecek. Kırgızistan Kırgızistan, Orta Asya'daki 4 Türk cumhunyeti arasında de- mokrasiye en yakın olanı. An- cak Devlet Başkanı Asker Aka- yev de geçen yıl parlamentoyu feshederek düzenledigi referan- dumla kendı görüşlerine daha yakın yeni bır parlamento oluş- turdu. Devlet Başkanı Aşkar Aka- yev'ın muhaliflen, Kırgız lide- rin, Kazakistan ve Özbekistan devlet başkanlanndan esinlendi- ğinı öne sürüyorlar. Ekonomik bunahm Orta Asya cumhuriyetlerini içinde bulunduklan ekonomik bunalımdan çıkar- mak ve ülkenin gereksindiği bazı reformlan yap- mak için güçlü liderlığın gerekli olduığu öne sü- rülebilir. Ne var ki bu işlem sırasında demokrasinin rafa kaldınlması da iç açıcı bır gelişme değil. NEW YORK DERGİSİNİN İDDİASI: Kör İmam, CIA hesabına çalıştı NEVV YORK (AA) - "Nevv York" dergisı, kentteki Dünya Ticaret Merkezf nın borhba- lanmasmı teşvik etmekten tu- tuklu Mısırlı köktendinci lider Şeyh Ömer Abdulrahman'ın. Afganistan'ın Sovyet işgali al- tmda olduğu yıl- larda Ameriİcan Merkezi Habe- ralma Teşkilatı (CLA)tarafından bizzat kullanıl- dığını bildiriyor. Associated Press ajansının habenne göre söz konusu der- ginin 27 mart ta- rihli nüshası ıçin hazırlanan ha- berde, "Kör imam'' diye ad- landınlan terör teşvikçisi olmaktan sanık Şeyh Abdulrahman'ın, Nevv Jersey eyaletınde "Sovyet alevhtan propaganda yapması için" CIA tarafından "tutukiuğu*' ileri sü- rülüyor. Dergiye göre Abdulrahman, CIA'ın izniyle Nevv Jersey'de açılan "cihad bürolanr> nda, mücahitlere manevi destek ve mali kaynak yaratılması için vaazlar vermekle görevlendi- rilmışti. Nevv Jersey'in yanı sıra Nevv York'un Brooklyn bölgesi ve ABD'nin başka bölgelerinde açılan "cihad bürolannda". 1978-1992 yılla- n arasında Mos- kovadesteklihü- kümetlerle yöne- tilen Afganis- tan'daki Sovyet işgaline karşı Is- lamcı gerillalara yüreklendirici vaazlar veriyor- du. CIA yetkılile- nndenVinSway- ze. dergi haberi hakkında, istih- barat kurumu- nun bir yorumda bulunmayacağı- nı belirtti. Nevv York-Dünya Ticaret Merkezı'nin bombalanması ve ülkenin önde gelen bazı bina- lanna da sabotaj planlamaktan sanık İmam Şeyh Abdulrah- man ve diğer sanıklann avuka- tı Ron Kuby, derginin ifşaatı hakkında yaptığı iğneli yorum- da. "Amerikan hükümetinin çabalan aksi tepip suratında patlamıştır" dedı Azerbaycan'da cuma günü darbecUere karşı dûzenJenen operasvonda öldürûkn darbecüerin lideri eski Içişleri Bakan Yardımcı- sı ve OMON'un lideri Ruşen Cevadov; Bakü'de toprağa verildi. Cevadov'un cenaze törenine çok sayıda Idşinin kaüldığı göziendi. Haydar Aliyev duruma hâkimBAKÜ (Ajanslar) - Azerbaycan'da duru- mun sakin olduğu, Cumhurbaşkanı Haydar Aliyeı'e bağlı birliklerin denetimi ellerinde bulundurduklan bildiriliyor. Bu arada, halen Rusya'da bulunan Ayaz MuttaKbov'la Suret Husejinov v e Karabağ ya da Ermenistan'da bulunan Rahim Gazi- yev ile (skender Hamidov 'un 18 mart akşa- mı bir bildin yayımladıklan bildirildi. Ken- dileri tarafından kurulan "Vatandaş Birliği Partfai" adına yayımianan bildiride şoyle de- niyor: "Bizler kardeş kanının akıtılmasını şiddetle kıruyoruz. 14-17 mart olav lannın se- bebi biz değiliz. Asıl sebebi Hav dar Aliyev 'in şu andaki çevresi ve kendisidir. Bunlar ikti- dan çeşitli entrikalarla ele geçirmişlerdir. Bunlar iktktarda kaldıklan müddetçe, Er- meniler ve Nahcivanlılar açlık ve sefalete mahkûm cdilmeve devam edeceklerdir." Gözlemcilere göre. yukandaki ıfade,bu ekı- bin bir yandan Laçin ve Karabağ arasında, biryandan da Nahcivan ile Azerbaycan ara- sında kondor açarak ıki taraflı ablukayı kal- dırmayı amaçladığını belırtiyor. Italya Cumhıırbaşkaııı Scalfaro bugün Ankara'da Luigi Scalfaro, 38 yıldan bu yana Türkiye'yi ziyaret eden ilk Italya Cumhurbaşkanı olacak ANKARA(AA)-Italya Cumhurbaşkanı Oscar Luigi Scalfaro,Cumhurbaşkaru Sfileyman Demirel'in konuğu oferak 3 günlük resmi bır ziyaret için bugün Türkiye'ye geliyor. Scalfaro'nun ziyareti sırasında yapılacak görüşmelerde ikıli ilişkiler. bölgesel ve uluslararası sorunlar ele alınacak. Oscar Luigi Scalfaro. 1957yılından bu yana Türkıye'yı ziyaret eden ilk Italya Cumhurbaşkanı olacak. Dönemin Cumhurbaşkanı Gronchi 1957 yılında Türkiye'ye gelmış. yıne dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar da iki yıl sonra bu ziyareti ıade etmiştı. tkilı ziyaretler listesi, Başbakan ve Başbakan yardımcısı düzeyinde ise 'daha hareketli' • Cumhurbaşkanı Süleyman Demirerin konuğu olarak 3 günlük resmi bir ziyaret için bugün Türkiye'ye gelecek olan Scalfaro'nun ziyareti sırasında yapılacak görüşmelerde ikili ilişkiler, bölgesel ve uluslararası sorunlar ele alınacak.AB Troikası ile yapılacak toplantı nedeniyle de Ankara bu hafta oldukça yoğun bir diplomasi trafiğine sahne olacak. görülüyor. 1932 yılında Başbakan lsmet Inönü. 1988 yılında Başbakan TurgutÖzal, 1993 yılında ise Başbakan Yardımcısı Erdal tnönü îtalya'vı ziyaret etti. îtalyantarafı da 1953, 1959, 1969 yıllannda başbakan, 1990 yılında ıse başbakan yardımcısı düzeyinde Türkiye'ye ziyaretler gerçekleştirdi. Ankara'da yoğun trafık Italya Cumhurbaşkanı'nuı ziyaretinin yanı sıra Avrupa Birliği Troikası ile yapılacak toplantı nedeniyle de Ankara bu hafta oldukça yoğun bir diplomasi trafiğine sahne olacak. AB dönem başkanı Fransa, geçen dönem başkanı Almanya ve gelecek dönem başkanı Ispanya'dan oluşan AB Troikası ile Türkiye arasındaki siyasi danışma toplantısı, 23 martta Ankara'da yapılacak. AB Troikası iie yapılacak görüşmelerde. Türkiye'nin Avnıpa kurumlanyla ilişkilerinin yanı sıra bölgesel ve uluslararası konular üzerinde durulacak. Edinilen bılgilere göre Ankara'ya gelecek olan üç konuk bakan ve AB Komisyonu üyesi Hans Van Den Broek muhtemelen Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafuıdan da kabul edilecek. Konuk bakanlann Ankara'da ıkılı temaslarda bulunmalan da bekleniyor. UKRAYNA Kınm meydan okuyor S I M F E R O P O L (AA/AFP) - Kınm Parlamen- tosu, Ukrayna yönetimının Kı- nm Anayasasf nı "ayrüıkçı" bularak feshetme karan üzeri- ne. "bağımsızlık referandu- mu" düzenleme tehdıdınde bulundu. Kınm Parlamentosu'nun önceki gün yapılan kritik top- lantısında, Ukrayna'ya yanıt nitelığindekı karar 51 millet- vekili tarafından onaylandı. Toplantı sonunda onaylanan bildiride, Ukrayna Parlamen- tosu'nun iki gün önce aldığı Kınm Anayasası'nın feshedil- mesi karannın " demokratikil- keleri" yaraladığı belırtildi. Bıldinde, "Kınm Yüksek Sov- yet'i, \na\asası'nın yok edil- mesine asla izin vermeyecek- tir" denildi. Rusya Devlet Başkanı Bo- ris Veltsin ile Rus Parlamento- su'na da bir çağnda bulunulan bildiride, Rusya ile Ukrayna arasındaki dostluk anlaşması- nın. Kınm'ın ve halkının çı- karlan sağlanmadıkça imza- lanmaması istendi. Rusya ve Ukrayna Devlet başkanlan Boris Yeltsin ile LeonkJ Kuç- ma'nın, önümüzdeki aylarda, bir dostluk ve işbirliği anlaş- ması imzalaması bekleniyor. Nüfusunun çoğunlujğunu Ruslar'ın oluşturduğu Ozerk Kınm Cumhunyeti, 1954 yı- lında dönemin SSCB Başkanı Nikita Knışçev tarafından Uk- ra>Tia"ya bağlanmıştı. FtNLANDtYA Sosyal demokraüar önde gidiyor GÜRHAN UÇKAN HELStNKt - Finlandiya halkı dün sandık başına gitti. Parlamento seçimlerinde mu- halefetteki Sosyal Demokrat Parti ilk sonuçlara göre önde gıdiyor. Posta yoluyla önceden veri- len 1 milyon oyun çoğunun sa- yılmasından sonra merkez egi- limli Başbakan Esko Aho'nun 3 partiden oluşan koalisyon hükümetinin 200 üyeli parla- mentoda sandalye kaybettığı belirtildi. İlk sayımlardan son- ra yapılan hesaplara göre, Sos- yal Demokrat Partı oylann yüzde 29'unu alarak parla- mentodaki sandalye sayısını 19 artışla 67'ye çıkaracak. Sosyal Demokrat Parti Baş- kanı Paavo Lipponen. ilk so- nuçlann belli olmasından son- ra yaptığı açıklamada, "Ger- çek bir zafer kazanmava gidi- yoruz" dedi. Başbakan Aho'nun Merkez Partisi'nin sandalye sayısı 10 azalarak45'e inecek. Muhafa- zakar Parti'nin ıse parlamento- daki 40 sandalyesıni koruya- cağı belirtiliyor. Fınlandıya'da seçim öncesi- run en önemli konusu, Avrupa Birliği'ne girildikten sonra ta- rafsızlık politikasının nasıl ko- runabileceğıydi. TV'de önceki gece yapılan ve seçim kampan- yasının bir çeşit bitirilişı olan açıkoturumda, sosyal demok- rat lider ve büyük birolasılıkla yeni başbakan Paavo Lipponen, Finlandiya'nın NATO'ya girip girmeyeceği konusunda, "Her türlü olanagı değerlendirmeııiıı önemineinanıyonım" şeklinde yanıt verdı. Paavo Lipponen, ülkesinin dış politıkası konu- sunda şöyle konuştu: "Biz ar- tık AB uyesiyiz. Bu nedenle NA- TO'ya girip girmemeyi tartış- mamıza gerek vok- Bölgelerin- de güvenliklerini arttırma ge- reği duyan doğu ülkekri bu ko- nunun üzerinde duruyorlar.1 ' J E T K O N U T , G ü n ü m ü z Teknolojisinin En Hızlı Sistemlerini Kullanarak, Projenin Yıllara Denk Gelen Gelişimini Aylara Indirgeyecektir... Ve Konut Sektöründe Jet Sistem JET KONUT