Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 ŞUBAT 1995 PAZARTESJ 10 DUNYADA GEÇEN HAFTA Ingiltere'de kâğıt savaşlarıEDtPEMİLÖYMEN LONDRA - Gazete kâğıdma zam sadece Türkıye'de basının sorunu değil. Ingiltere'de de son 4 ayda kâğıda yüzde 8 zam yapıldı. Ve tonu 340 sterline çıktı. Esas büyük zam temmuz ayında yapılacak. Ve tonu 391 sterline çıkacak. Artış yüzdesi, şimdikine göre tam yüzde 15'i bulacak. Ne de olsa burası fenni ülke olduğu ıçin basın. zammtn ne zaman ne kadar olacağını da önceden bilıyor. Stokunu yapıp, fiyatlannı ona göre ayarlayacak stratejiyı kuruyor... Geçen hafta. bütün toplumu ilgilendirmedi bu gelışme. ama yakında ilgilendirecek. Çünkü efelenip fıyat kıran gazetelere zam gelecek! lngiliz basını, kâğıdının hepsini değil ama büyük kısmını Kanada'dan alır. Esas kaynak orasıdır. Fiyat artışının nedeni, Kanadalı kağıtçılann, Amerikalı kardeşlerine ve Uzakdoğulu yeğenlerine kâğıt yetiştirememeleri Buralarda. gazete kâğıdma olan talep artmaya başlamış. Dünyada gazete kâğıdı tüketiminin yüzde 30'u Amerika'ya ait. Burada talep hızla artıyormuş. "Gazete artıköMü" falan dıye masa başında asparagas üretenlere ıyı bır yanıt bu dunım Bazı Amerikan ve Uzakdoğu gazetelen. daha şımdıden, çok fahiş fıyata kâğıt arar oldular. Bizim kaba saba gazete kağıdından daha ınce ve gıcır olan bu kâğıt için tonuna 500 sterlin bile veren çıkıyormuş. Daha şimdiden! Demek ki bir kâğıt savaşlannın başlangıcındayız. İNCILTERE Geçen hafta, tngiliz Basın Derneğı Başkanı DugaJ Nisbet-Smith, Kanada marka gazete kâğıdının gelecek ay tonunun 400 sterline kadar fırlayacağmı hesapladı! Büyük zam beklenen temmuza daha çok varken durum buysa. iş zor. Ve 1993 yaz aylannda fiyat kırma yanşını baslatan uluslararası basın impataratoru Rupert Murdoch, şimdi gen adım atmaya hazır. Rakiplerini sarsmak için, pespaye Sun gazetesini 25 pence'den 20'ye indirmiş. sonra 22'ye çıkarmıştı. O günün rayicine göre Türk parasıyla söylersek, 13 bin liraya yani... Kaliteli Tımes gazetesini 45 pence'den 30'a. sonra da 20'ye indirmişti. Yani bugün bu mükemmel gazete. uyduruk bir bulvar gazetesiyle aynı fıyat. Bizim paramızla 13 bin lira. Ama bir uyan: Bu fıyatlan Türkçeye çevirmenin hiçbir anlamı yok. Çünkü paranuı satın alma gücü farklı. Murdoch fiyat kınnca diğer gazeteler afalladılar. Çünkü Times zırt diye 150 bin tiraj alıp 500 bini gecti. Daily Telegraph ve Independent zor dıırumda kaldılar. Onlar da mecburen fıyat ındinmine gittüer. Ama bu oyun artık bitiyor. Çünkü Murdoch geçen hafta, fiyatlan yine eski düzeyine çıkartacağını ima etti. Zaten fıyat kırma savaşında zaran 45 milyon sterlini bulmuştu. Bu, gizli kapaklı bir bilgı değil. Herkesin bildiği bir şey. Ve durup durduğu yerde zarar edecek hali de yok. Üstelik Murdoch, ilan fiyatlannı da yüzde 15 arttırdığı halde zarar ancak 45 milyonda durabilmişti. Kanadalı kağıtçılann ahı tutru her halde? Ama Murdoch, öbürlerine göre çok daha şanslı. Çünkü önce Sun'a zam yapacak. Günde 5 miryona yaklasan satışıyla hem kitle gazetesı, hem de ilan gelinne çok yaslanmıyor. Ardmdan belki Times'ın da fiyatmı arttınr. Basın ekonomisini yakmdan bilen birinin hesabı şöyle. Times'a sadece 5 pence zam yapsa, zarannı kapattığı gibi, 10 milyon sterlin kâra da geçiyor. Ne demişler? Zengin dağdan aşınr, yoksul ovada şaşınr. TV çevrelerinde fırtına koptu MİŞELPERLMAN PARİS - Fransız televizyon çevrelennde uzun süredir beklenen "öfke nrtınasT, sonunda, geçen hafta kopuverdı. Fırtına da ne kelıme! Kasırgadan da beterdı 1 şubat gecesi ortalığı kaplayan şiddetli tepkileT. Nereden kaynaklanıyor bu tatsız durum? Her yıl, bu mevsimde "Televizyon Sanatlan .\kademisi" üyesi yaklaşık 5 bin profesyonelin, TV'nin çeşitli dallannda dağıttığı ödüllerden. En iyi gazeteci, en başanlı TV fılmi, en usta sunucu. en güçlü albeniye sahip varyete programı gibisinden ödüller... Eğer hesaplar doğru yapıldıysa. toplam 22 "Atan 7" ödülünden 15'i, kamu sektörü "France 2"ye, 4'ü, yine kamu TV'sı "France3"e ve 3'ü, şifreli "Canal Plus"e layık görülmüştü. Kalıtesı tartışılmaz "Arte" ile Fransa'nın, kuşkusuz, bir numaralı televizyonu "TF-l"in ise kursağında kaldı küçük ekranda naklen yayımlanan ödül dağitım programı. Doğru konuşmak gerek. Ister beğenin ister beğenmeyın. özel TF-1 kanalı, Fransız TV piyasasının yaklaşık yansını elinde tutuyor. Ama neymiş? Efendim, entelektüel düzeyi, ona sadık izleyicileriyle ters orantılı... Oysa, France-2 ile France-3 öyle mi? Kalite onlarda olduğuna göre, salt bu kıstaslan dikkatc alarak tartışmaya gırişmek, kesinlikle gereksiz, diyor kımilen. Geçen salı gecesi kaydedilen sonuçlar üzerine izlenimi sorulan. Yüksek Televizyon Kurulu'nun (CSA) çiçeğı burnunda başkanı HerveBourges,bunlann, "TF- l'in ne etkisine ne de, nrogranuarnun başansına uyduğunu" söylemekten gen kalmadı. Fakat her şey burada noktalanmıyor. "AKuı TMenn FRANSA şu 10. yıldönümünde küçük ekranlan başında oturmuş sadık izleyicilerde doğan ızlenım bır tuhaftı doğrusu. Gözlennı dikkatle açtıklannda, kulaklanru da iyice kabartüklannda, adeta bir, iki veya 3 yıl öncesınin görüntülen karşısında bulundukları duygusuna kapılıverdiler... Demek istiyoruz kı, bazı dallarda, söz konusu ödüllerin sanki tartişmasız sahipleriymiş gibi. hep aynı kişiler onurlandmlıyor. Ne demekrir bu? Yetenekli ve başanlı başka kimselerin bulunmadığı mı? Böylesine bir gerçek çıkıyorsa ortaya. yandı Fransız televizyonu! Ama, şükürona kı, hıç de öyle değil durum. Geçerlı elemanlara da. pınl pınl prodüksiyonlara da sahip tüm kanallannda Fransız TV'si. İster kamu kesiminde olsun. ıster özel kesımde. "Altm TMerin dağıtım programı buruk bir tat içinde noktalanırken. patlak vermiş olayı "skandaT olarak nıteleyen kuruluşlardan kımilen bu yanşmadan bundan böyle çekılme karan aldıklannı da açıkladı. Işin ilgınç tarafi, kendilennı destekleyenler arasında "gecenin galibi" durumundakı "France-2" yönetıcilerinden birinin de bulunmasıydı. Bu arada, "Televizyon Sanatlan Akademisi" başkanı ve bu tür görkemli tören düzenleme uzmanı da olan Georges Cravenne, söz konusu "Akademi"den bır gün önce istıfa ettığını, fakat *gece"yi etkilememesı için bunu ödül törenınin sonuna dek gızledığını belirttı. Yaklaşık 5 bin kışilik bir "jürTye karşın. ".\ltın 7" ödülleri saygınlığını iyice yıtirmiş bulunuyor. ÇokeşHliği seçen kocadan otomatik olarak boşanma hakkını tanıyan yasaran Mısırlı kadınlann yaşamım bi- raz okun kotaylaştıracağı umulurken, aşın dincilerin bu yeniliğe tepld göstermesinden korkuhıyor. Mısırlı kadınlara boşanma hakkı Dış Haberier Servisi- Mısırlı kadınlara, kocalannın ikınci bir eş almalan durumunda boşanma hakkı tanmıyor Yasa degışikliğinin Müslüman mıhtanlan kızdırmasından korkan yetkililer, çalışmalannı sessizce yürütüyor. Kadına, çokeşliliği seçen kocadan otomatik olarak boşanma hakkını tanıyan yasa tasansının kararname şeklinde yürürlüğe gıreceğini belirten Adalet Bakanlığı yetkilisi Fethi Naguib. tasannın meclisin onayına sunulmadan uygulanacağmı söyledi. Şeriat yasalan Müslüman erkeğe dörtten fazla olmamak kaydıyla bırden fazla kadınla evlenme hakkı tanıyor. Adalet Bakanlığı. yasa tasansının meclisin onayına sunulmadan önce ülkenın dini konularda en yetkili isimlennden biri olan Mfiftü Şeyh Muhammed Seyid Tantavi'nin görüşüne sunulacağını kaydetri. Basına verdiği bir demeçte, müftü söz konusu yasa tasansını destekledıgini belırtmişti. Yasa tasansı, Ulusal Kadın Komıtesı Başkanı Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in eşi Suzanne Mübarekın gırişımleri sonucu hazırlandı. Son yıllarda çok kanlı evlihkler, tüm evliliklenn yüzde ikisını oluşrurmakla birlikte, Mısırlı kathnlar otomatik boşanma hakkını kazanmak için yıllardır çaba harcıyordu. Yasa. ilk olarak eski Devlet Başkanı Enver Sedat'ın eşı Cihan Sedat'ın adına gönderme yaparak "Cıhan Hakkı" adı altında 1979 yılında yürürlüğe girdi. Ancak Müslüman militanlann baskisı ile 1984 yılında yürürlükten kaldınlarak uzmanlann konu hakkında görüş bildirmelen istendi Uzmanlar bunun üzerine ikınci eşin, birinci eşe verdiği zarann boşanma nedeni olup olamayacağı konusunu tartışmaya açtı. Fethi Naguip, yenı tasannın boşanma işlemlerine çabuİduk ve kolayhk getıreceğini ileri sürerek şöyle konuşuyor: "Bu yasa ile boşanma işlemlerine çok büyük açıklık getireceğiz. Artık kadınlann mahkemelerde a\larca sürünmesine son verecegiz. Bundan böyle boşanmak isteyen kadın Mezun (Mısır'da evlilik ve boşanma işlemlerini yürüten kişi) aracılığı ile işlerini yürütecek. Yeni yasa kadınlar için büyük aşama. Bu yüzden muhafazakârlar ile köktendinciter yasaya karşı çıkıyor. Kamuoyunun dikkatini çekmeden bu tasanyı yasallaştırmaya uğraşıyonız. Medya tasannın onaylanmak üzere olduğunu keşfederse ortalığı ayağa kaldınr. Polemiğe yol açmadan işi bitirmek istryoruz." Evlılık yasasında yapılacak degışiklikler çerçevesinde, kadınlara seyahat etme özgürlüğü de tanınacak. Bugün evli kadınlar kocalannın ızni olmadan pasaport sahibi olamıyor. Koca, gerekli görürse kadının elinden pasaportunu alabiliyor. Japonya'da mafyalar çekişiyor Dış. Haberier Servisi- Japon suç örgütlen, düzenli yapısıyla ülkenin genel görünümü ile büyük uyum sağlıyor. Yakuza adı verilen örgütlü gangster çeteleri fuhuş, kumar ve uyuşturucu trafığini yönetiyor. Kobe depremi sırasında bölgeye yiyecek ve ilaç takviyesi yapan yakuza, tüm dûnyanın şaşkın bakışlan altında devletin yetersiz kaldığı konularda halka destek oldu. Bu ve bunun gibi kamuya yararlı etkinlikleriyle göz dolduran Japon mafyası, dünya üzerindeki diğer yasa dışı örgütlerden farklı olarak sempatik bir görünüm veriyor. Ancak Japon polisi yeraltı örgütleriyle kurduğu ilişkilerde ihtıyarı elden bırakmıyor. İki tarafin da oyunun kurallanna saygılı olduğu bu ilişki çerçevesinde, yakuza zaman zaman polise destek verirken, polis de şiddet kullanmadıklan sûrece yakuzanm etkinliklerine fazla müdahale etmiyor. Ne var ki son günlerde gerek ekonomik gerekse politik alanlarda ortaya çıkan skandallann ardında sıklıkla yakuzanın adının geçmesi, polisi daha sert önlemler almaya ıtiyor. Bu arada polis kayıtlanndaki ganster sayısı 1992'de 63 binden 1993'de 53 bine düşerken, Japon yeraltı örgütleri yeni bir rakiple karşı karşıya kalıyor. Çin mafyası. Çin yeraltı örgütleri Hong Kong ve Tayvan'da yuvalanıyor. Ortaya ilk çıktığı dönemde yurtsever bir niteliğe sahip olan örgüt üyelerinin etkinliklen zaman içinde suç kapsamına girivor Diğer ülkelerdekı "Chinetown'lar ile (Çinli azmhklann yaşadığı Çin rriahallelen) ılişkıye gıren Çin mafyası dünyamn dört bır yanında sesini duyurmaya başlıyor. Japonya'da sayılan 171 bıne ulaşan Çinli örgüt üyeleri Tayvan ile çok yakın ilişkide. Hong Kong mafyası genel olarak Kuzey Amerika ve Avrupa'ya daha büyük ilgi duyuyor. Mao 1949 yılında iktıdara gelir gelmez Çin mafyasının ülke sınırlan içındeki etkinHklerinı yasaklamıştı. Mao • ,• döneminde yönetimin ,', .• . baskısından kacan Kızıl Muhafizlar'm bir kısrru 1970'li yıllarda Hong Kong'a kaçarak Büyük Daire Çetesi (Big Circle Gang)'ı kurdu. Son günlerde köklü sosyo- ekonomik değişimlere sahne olan Çin'de Büyük Daire Çetesi üyelerinin yeniden ortaya çıktığı izleniyor. Özellikle uyuşturucu ticaretine el atan Çin yeraltı örgütlen Japonya'da istedikleri gibi at koşturamıyor, çünkü yakuza. etkinlik sahalanna gıren Çin mafyasını Japonya'dan atmaya bakıyor. VEFAT Odamız, eski yönetim kurulu üyelerinden Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ERKJN BALABAN geçirdiği elim bir kaza sonucu, hakkın rahmetine kavuşmuştur. Cenazesi 6 Şubat 1995 tarihinde ikindi namazına müteakip, Selim Paşa Camii'nden alınarak toprağa verilecektir. Başta ailesi olmak üzere bütün yakıniarına sabır ve mağfiret dileriz. İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ VE MAll MUŞAVİRLER ODASI YONETİM KURULU Petrolde ilk aşama tamam• Baştarafı l. Sayfada belirten Natık Aliyev, dûnyanın ünlü perrol şırketlen temsilcile- rinın şu anda Bakü'de bulunduk- lannı ve kendıleriyle temaslann sürdüğünü bildirdi. Tekliflerin bir kez daha gözden geçirildıği- ni vurgulayan Aliyev, bu teklif- ler sonucunda TPAO ile iki gün içinde görüşmeler yapılacağını ve sorunun çözüleceğini sözleri- ne ekledi. Bakan Atasoy, Azerbaycan'ın hisselerinin devri konusunda çe- MERStN 1. SULH HUKUK MAHKEMESt'NDEN Esas No: 1994/591 Mersın-Menteş köyünde kain ve tapunun 2126 ada, 1 ve 2 parsellen hakkmda davacı Mehmet Pek- taş vs vek. Av. Fatma Pektaş tarafındân davalılar Elıfe Bozdogan vs aleyhıne açılmış bulunan izaleı şuyu davasınınyapılan duruşmasında, kendılenne tebhgatyapılamayan davahlar; Mehmet Reşat Gök. Mehmet Başak ve Abdullah Gök'e ilanen tebhgat yapılmasına karar veriknış olup karar gereğınce; Adı geçen davalılar Mehmet Reşat Gök. Mehmet Başak ve Abdullah Gök'ün ibraz ermek iste- dikleri delıl ve belgelerinı, mahkememıze göndermelen veya tüm delillen ile birlikte duruşmanın bırakıldığı 13.4.1995 günü saat 9'da mahkememızde hazır bulunmalan, gelıp de beyanda bulun- madıklan takdırde veya geçerh bır mazeret bıldırmediklen takdırde yokluklannda yargılama yapıhp karar venlecegı ususu HUMK'nın 509 ve 510. maddelen gereğınce dava dilekçesi yenne kaım ol- mak üzere ilanen teblığ olunur. Basın: 5494 MANAVGAT1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESt'NDEN Sayı: 1994/28 Davacı Fikret Sert ve arkadaşlan vekilı Av. Ahmet Ali Erol tarafmdan, davalılar T.Garantı Bankası ve Metın Koç aleyhıne açılan menfi tesbıt ve ıhtıyatı tedbır davasının yapılan açık yargılamasında verilen ara karan gereğince: Davalılardan Metın Koç'a teblıgat yapılamamış ve yapılan zabıta araştırmasında da adresi tespıt edılememıştır. Bu nedenle söz konusu davanın duruşması 20.4.1995 günü saat 9'a bırakılmışttr. Davalı Metın Koç, belırtilen gün ve saatte duruşmaya gelmedığıniz, kendinızi bır vekılle temsıl et- tırmedığınız takdırde tahkıkat ve yargılamaya yokluğunuzda devam edıleceğı ve hüküm venlecegı HUMK'nın 213 ve 33 7. maddesı uyannca ihtar olunur ve ilanen duyurulur. 26.1.1995 Basın: 5510 lümii îabancı ü^retmenlerlü INGILIZCE'DE BAŞLIYOR İ" Î8Şubat~adekkayıtoîun,] I özel indirimden yararlanın.! "öîü© ENGUSH KAD1KÖY BAKIRKÖY Ş İ Ş L İ BEŞİKTAŞ Altıyol DireMi Hatboyu Cai Koca Mansur Orutahçe Cad. İş Hanı K:2 No:l6 Sokak No:58 No:22 Kat:l 338 58 47 570 12 70 230 8191 259 59 15 338 83 10 572 2144 232 72 52 259 59 72 şıtli şirketlere de teklifte bulun- duğunu, alınan tekliflerin son de- ğerlendirmesinin bugün yapıla- cağını söyledi. Aynı zamanda konsorsiyumun Londra'da toplantısı olduğuna dikkat çeken Atasoy, Azerbay- can'ın, konsorsıyuma olan yü- kümlülüklerinin yerine getiril- mesi için tanınan sürenm erte- lenmesı teklifinde bulunduğunu hatırlattı. Bakan Atasoy, şöyle devam etti: "Bu anlaşmarun şartlanndan birini de bu yükümlülükler oluş- turacağmdan yann (bugün) kon- sorsry-umda alinacak karar önem tasunaktadır. lkinci konu olarak ödenecek miktar konuşulmuş ve tüm şirketlerin tekhfleri değer- teiKİirUdikten sonra, Türkhe en yüksek teküfı kabul ettigini bfl- dirmiştir. Aynca. Azerbaycan'm konsorsrvTima olan vükümlülük- lerini de >erine getirmek için her rürlü taahhütte bulunutmakta- dır. Buna göre doğnıdan doğru- ya kontrat çahsmalanna geçite- cektir. Türkrye PetroDeri Anonim Ortaklığı Genel Müdürii Sıtkı Sancar başkanhğındaki teknik heyet, yann (bugün) Udnci etap çahsmalanna baslavacak. kont- rat şarrJannı. alınan tekliflerden sonra değerlendirecek ve üç gün içinde kontratda imzaianmış ob- caknr." Gumhurbaşkanı Haydar Ali- yev de Azerbaycan ile Batılı şir- ketler konsorsiyumunun bir üye- si olan Türkiye'nin, Azerbay- can'ın payıdan yüzde 5 hisse ta- lep ettigini söyledi. Natık Ali- yev'e talımat verdiğinı anlatan Aliyev, konu üzerinde çalışması- nı ve bunu çözmesini istediğini söyledi. Aliyev, Natık Aliyev'in kendısine verdiği bilgiye göre daha birçok teklif olduğunu, bunlara da iki gün içinde bakıla- cağını ve Türkiye'nin önerisinin de ele alınarak kesın karann ve- rileceğini belirttı. Aliyev, şunlan söyledi: " Ben hep söylüyorum. Türki- ye bize en yakın, dost ve kardeş ülkedır. Batı ülkelerinın şirketle- riyle Azerbaycan görüşmelere başladığından bu yana, Tür- kiye'de bunun içindedir. Boru hattının geçmesınde de Tür- kiye'nin önemlı rolü var ve boru hattının Türkiye'den geçmesi meselesi de müzakere olunuyor ve sanıyorum bu konu da olum- lu sonuçlanacaktır. Ben talimatı verdım. İki gün içinde devlet pet- rol şirketi bu sorunlan çözecek. Yann (bugün) Londra'da yapıla- cak görüşme sonrası bir daha bakılacak. Türkiye'nin teklifinin gerçekleşmesi için çahşılacak." Türkiye, doğalgazda proje bekliyor • Tûrkmenistan doğalgazının tran üzerinden Türkiye'ye geçmesini sağlayacak boru hattında iki tarafin da ne yaptığına bakılacak. • BOTAŞ Genel Müdürü Hayrettin Uzun, projede Türkiye'ye sadece müşteri gözûyle bakıldığım, ancak müşteri de olsa Türkiye'nin projenin sağlıklı yürümesiyle yakından ilgileneceğini bildirdi. Haber Merkezi - Türkiye, Tûrkmenistan do- ğalgazının boru hattıyla dağıtımında ilgili ülkele- rin projelerinin ne aşamada olduğuna bakarak ha- rekete geçecek. AA'yakonuşan BOTAŞ Genel Müdürü Hayret- tin Uzun, boru hattının yapımına mayıs ayında başlanacağının bildirildiğıni vurgulayarak "Tûrk- menistan ve tran tarafindan ne yapılryor, gözleye- ceğiz. Projede flerieme varsa biz de başlanz. Yok- sa kendi yolumuza bakartz" dedi. BOTAŞ Genel Müdürü Hayrettin Uzun, Türk- menistan doğalgazı projesi konusundabu yıl için- de belirli bir ilerleme kaydedilmesi gerektigini kaydederek Türkiye "dekı yatmmlann buna göre yapılacağını söyledi. Uzun, projede Türkiye'ye sadece müşteri gö- züyle bakıldığım belirterek müşteri de olsa Tür- kiye'nin projenin sağlıklı yürümesiyle yakından ilgileneceğini bildirdi. Uzun, projeyle ilgili şun- lan söyledi: ! "Tûrkmenistan, 'doğalgazı taşıyacak boru hat J tının yapımına' mayıs ayında başlayacağız' diyor. Mayıs ayını bir görelim, Tûrkmenistan ve tran ta- rafindan ne yapıbyor, gözleyeceğiz. Projede ilerle- me varsa, biz de başlanz. Yoksa kendi yolumuza bakanz. Bu yıl içinde belirli bir ilerleme kaydedfl- mesi lazrnı. Bu ofanadığı takdırde TürkryV, kendi teklifmi veya başka yöntemkri geliştirecektir." Uzun, 17 ocakta Ankara'da gerçekleştirilen Türkmenistan doğalgazı zirvesinde, Türkiye de- ğil Tûrkmenistan projesının görüşüldüğünü vur- gulayarak "Bu ildsi birbirine kansönlmasm'" de- di. Türkiye'nin, doğalgaz için gelişrirdiği projede Avrupa'ya kadar gitmesinin hedeflendiğini belir- ten Uzun, "Son zamanlarda hedef küçülttuler. Türkiye hedef oldu. Hattm Avrupa'ya uzaması işi ikmci planda kaMı" dıye konuştu.