Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5ARAUK1995SALI 8 DIŞ HABERLER İran'ın Ankara Büyükelçisi Muhammet Rıza Bageri'den Cumhuriyet'e özel demeç : Kürtlerhı özerküğiııekarşıyız• Üçlü görüşmelerin, bir Kürt devletinin kurulmasını önlediğini öne süren Bageri, 'Bızim Kürt sorunumuz yok. Türkiye'nin en büyük sorunu ise Kürt sorunu. Dublin, bu nedenle Türkiye'nin toprak bütünlüğünü tehdit ediyor' dedi. LALE SARIÎBRAHİMOĞLU A1VKARA - Tahran. Turkıye, Iran ve Sunye arasında yapılmakta olan üçlu gö- ruşmelenn en ıyı sonucunun, Kuzey Irak'ta bır Kurt devletinin kumlmasının onlenmesı olduğunu belırterek. Dublin sürecının aslında Turkıye'nın toprak bu- tunluğünu tehdit ettığını one surdü Iran'ın Ankara'dakı Buyukelçısı Muhammet Rıza Bageri, Cumhuriyet'e yap- tığı açıklamada. "Bizim y zin ise en buyuk sorunu- nuz Kurt soru- nu. Bu nedenle de Kuzey Irak'ta bir Kurt devleti kurmak isteyen ABD'nin gerçekleştirdiği uzlaşma göruş- meleri, Türki- ye'nin toprak bii- tiınlüğunü tehdit edi\or"dedı Bage- Iran'ın. Kuzey Irak'takı Kürtlere ozerklık venlmesıne karşı ol- duğunu. ancak Irak halkının vereceğı karara da saygılı olacaklannı söyledı Son gunlerde. top- raklannda banndırdığı Irak yönetımı nıuhalıfi Be- dırbırlıklennı Kuzey Irak'agonderdığı vebolge- de Turkıye ıle bır nufuz savaşına gırdıgı belırtı- len İran'ın ^nkara Büyukelçısı Bagen, Cumhu- nyet'ın, ıkılı ılışkılerve bölge^el gelışmelerhak- kındakı sorulannı yanıtladı Bagen"yeyöneltılen sorularveyanıtlan şoyle - Soruma en güncel konudan başlayacağım. İran'ın, topraklannda banndırdığı Irak vonetimi muhalıfi Bedır bırlıklerıni Kuzey Irak'a gonder- diği bildiriliyor. Bu bırlikler bolgeye gitti mi? İran'ın, ABD'nin arabuluculuğunda, Türkiye ve ingiftere'nin gozetiminde Kuzey Irak Kurtgnıp- lannı uzlaştırmavı amaclavan Dublin surecini bal- talamak için bolgeye vabancı bir gucun gitmesine izin \erdigi belirtiliyor. Ne diyorsunuz? - Kuzey Irak, bölge sorunudur Uluslararası bır sorun değıldır Uluslararası sorun şeklıne donuş- tunnemelıyız Dublin müzakerelen, bolge halkı ıçın yararlı değıldır Turk makamlany la. Turkıye. Iran ve Sunye arasındakı muzakereler yoluyla bolgenın sorunlannı bız uç ülke halledelım dıye uzlaşmaya varmışız \alnız bız değılız kı Dublin muzakerelennı uygun bulmayan Kurtlenn ken- dısı de uygun bulmuyor Dublin müzakerelen ba- şansızlıkla sonuçlandığı ıçın Kurt lıderler Tah- ran'da toplandı Talabani \ e Barzani'nın kendı ısteklen doğrul- tusunda Bedır bırlıklen Kuzey Irak"a gıtmışler Orada Iran kuvvetlen kesınlıkle mevcutdeğıldır Onlar. Irak mılletıdır Oraya gıttıyse de karşı çı- kamayız - Uçlu gorüşmelerle sorunlann halledtldiğini soylediniz. Ancak, teror örgutu PKK. Kuyey Irak'taki Kurdıstan Demokratik Partısı (KDP) mevrilerine \onelik saldınlannı surduruvor. Böl- gedeki otonte boşluğu devam ediyor. l ç ülke. Ku- zey Irak'taki belirsızlığın çozumû için ne tiır on* k'mler alacaksınız? - Uçlu muzakerelenn en guzel sonucu Kuzey Irak'ta bır Kurt de\ letının kurırimasının onlen- mesı oldu Eğer boyle muzakereler olmasaydı. orada bır Kürt dev letının kurulması ıhtımal dahı- lındeydı Bıze gore. boyle toplantılann yapılma- sı, gelecekte de bır Kürt devletinin kurulmasını onler -PKK, Kuzey Irak'ta Türkiye'nin gıivenliken- dişelerini arttıncı ey lemler içine girdi. Teror orgu- tu mensuplannın KDP ile çatışmalar sırasında bozguna uğradıkça İran »e Suri\«'ye kaçtıklan be- lirtiliyor. PKK'nin topraklanntza sı/nıasına goz yumdtığunuz so\ leniyor? - Bız, her zaman Turk makamlanna. PKK ıçın Iran topraklannın uygun olmadığını bıldırdık PKK'nın İran'a sızmasına ızın vermeyız Geç- mışte de bunun orneklen var Bu tıp sızmalan onledık Bunu da Turk makamları çok ıvı bılıyor ABDvelsrail bölgeyi kanştınyor - Kimier Kuzey Irak'ta Kurt dev leti kurmak ts- tiyor? - Sılah verenler. para verenler Orada. Meclıs kurmaya çalışanlara destek verenler burada Kurt devleti kurmak istıyorlar Sızın gozunuzden ka- çan en onemlı şey buna, Turkıye'dekı medya dı- yelım Gozunuzden kaçan israıi ve ABD'nın Ku- zey Irak'ta oynadıgı oyunlardır Cok şaşınyoruz, bu ülkelenn oradakı mudahalesını gormüyorsu- nuz - Viudahale, örneğin nasıl oluyor? - Mesela gazetelennız yazdı geçmışte. Efen- dım, helıkopterlerle oraya 21da maddesı atıyorlar, PKK ıçın Kuzey Irak'ta Tsraıl'ın varlığını gör- mezlıkten gelıyorsunuz Batı mısyonerlennınora- dakı neferlennı gormezlıkten gelıyorsunuz Dublin asıl Tiirki>e\i tehdit ediyor - Siz hep ABD, İsraiTi suçluyorsunuz. Siz Kürt lideıierini Tahran'da bir araya getirdiniz. Bir çö- zum bulamadını/ gibı. Suriye açık bir şekilde Tur- kiye'ye karşı PKK kartını oynuyor. l çlu zeminde o zaman nasıl bir uzlaşma bulunacak Kuzey Irak'ın bolunmuşluğunu daha da artırmamak için? - Tekrar edıyorum Eger bu üç ulke müzakere- lerde bulunmasaydı şımdı Irak bolunmuştu Tur- kıye ve Sunye arasında görüş aynlıklan olabıhr Ancak. üç ulke de Irak'ın toprak butunluğunu ıs- tıyorlar ve Kurt devletinin kurulmasına kesınlık- le karşılar Amenkan makamlannın Kuzey Irak'a gıtme- len Iran. Irak ve Türkiye'nin çıkanna değıldır Çunku bunlar oyle noktadalar kı sızın de dıkkat ehnenız gerekır Onlar. ne İran'ı ısterler ne Tur- kıye yı ne de Irak'ı Bunlar yalnızca kendı yarar- lannı ısterler Küçük devletler kurmak istKoriar -Nararlannedir? - Bolgede kuçuk devletlenn kurulması, yanı onlara bağlanarak kurulması, onlann yarannadır Boyle bır şey de sızın toprak butunluğunüzu ko- tu bır şekılde tehdit eder Turkıye'nın en buyuk sorunlanndan bın de Kurt sorunudur Bılıyorsu- nuz bızım boyle bır sorunumuz yok - Dublin surecine katıldığı için Tıirkiye'ye de kızgın oimalısınız. - Boy le bır kızgınlıgımız yok. Turkıye ıle dıya- logumuz da çok ıvı Turkıye ve İran, karşılıklı bu süreçle ılgılı bılgı alışvenşınde bulunuyoruz Bız Turkıye'ye açıkça soylüyoruz kı Dublin surecı Turkıye ve bolge halkının çıkanna değıldır Aynı şekilde, ABD ve İsraıl'ın de Kuzey Irak'a gelme- sı Türkiye'nin ve bolge halkının menfaatıne de- ğıldır - İran'ın Talabani'ye siiah yardımı vaphğı söy- leniyor. - Bu kesınlıkle doğru değıl Bız Talabani ve Barzanı'ye. banşın ve Irak'ın toprak burunlugu- nu koruyun mesajı venyoruz her zaman Clinton Kıbrıs'ta kararlı • ABD Başkanı. uzlaşmazlıklann çözümü REŞAT AK.\R konusunda uzman olan Kıbns Özel Temsilcisı Richard Beattıe ıle Dışışlen Bakanlığı Kıbns Özel Koordınatörü James Willıams'ı adaya gönderdi. LEFKOŞA - Kıbns soru- nunu çözmede kararlı olan ABD Başkanı Bill Clinton, uzlaşmazlıklann çözumu konusunda uzman olan Kıb- DUYURU Turkıye \ğaç Sanayıı Işverelen Sendıkası 18 kasim 1995 tanhmde tstanbul Tünel, Asmalımescıt Mahallesı, Asmalımescıt Sokak lkıncı Çıçek Apt No 17 K2 D3'te21 Olağan Genel Kurulu'nu toplamiş ve zorunlu organlannın seçımlennı yapmıştır Bu organlara ;>eçılen uyelenn ad ve adreslennı. meslek ve sanatlarını ve ıkametgâhla- nnı 2821 sayılı Sendıkalar Kanunu'nun 9 ve 8 maddelerı hükmu gereğınce asağıda ılan eder \ ÖNETİM KI Rl Ll \SIL İ \ El ER Ad \eSo>adları I SahhZekıTe\er 1- Hu\nu karagozoglu ?- Solnaz Coskun 4- Hu^evınŞaıroflu 5- Mehmef Yıldız Meslek\eSan»tlan İdareMeJiM LUM Gcncl Mudur Endustnyel \t Halkla llı^kıler Dırok Vlurahha^ \za Genel Viudur \ onetım Kurulu Ba>kanı Ikameıgahları •> clkenlı Degırmcn Sok No 1 Erenkov-I<tanbul Voılbaharüik No 49 4 Çıftehav uzlar-lstanbul Vlustafa Mazhar Bey Cad Goklepi Sok v aman \pt No & 11 Selamı<,e$mc-lstanbul HalılRıfalPajaCad Sanla\ \pt K ^ lOlzmır Petek toradavı ^pl No 2" 12 Çekırge-Buı\a ^ ÖNETİM KIRIU \EDEKL\ELER ) 2- Onur Bılgen '- Müjdaı Gulcr 4 Fual Turan 5- Muslata Seracrı.ı İ-Cahıt Avundul, 2-O.manBavılcsel V Recep Gûne^ 1 Necat Alpatar 2- \vkut \carla J- V aşar tl)i> Temel l->evketDemırel 2 Ha>an Turan 1- Nevzat Demıaıoğlu 1- Bakı kun$ 2-Ca\ıl Alıcan V Nuretlın Donıra\ Muha>ebe Mudunı >onelım Kurulu Lvesı Murahha- \za Yonetım Kuralu Uyesı Gcnel Mudur ktıUalMah lll^Sk No 14 5 Isparta Pırı Ren Mah SM Sok No 4 ! Mersın Sanalçıbavırı Göktürk Sk Derva \{A No 10 5 GavTetıepe-l^tanbu! v e^ılkov Toplu Konut Sılesı C-2 Blok No 17 \e$ılkov-l\tanbul Zc\1ınSok No 11 Dorck-Zonguldak DENETLEMEklRLLl \SILL\ELER Sanavn.1 Zınurlıkuvu Cad Bogazıı.1 SıteM TRT 2 vanı Blok 6 D 2 Amavutkov Personel Mûdurû Çamlık Sok Çam \pt No 20V22 Suadıve-lstanbul Malı Işler Muduru Osmanıve Mah Altav Cad Staruood A Ş Lojmanlan A-BlokK2lnegol DENETLEME KL Rl LL \ EDEK L \ ELER TeknıkGenJ Mudur Muavını Ethem Efen Cad 1 Çık Sok 12 9 Erenkov-ktanbul Uveren Erenkov OmerPa>aSok No 46.6Kadıkov-Uıanbul Mûteahhıt Tellı kavak Çelebı Sok No 3 D 18 Erenkov-lstanbul DİSİPLİNKLRLLLASILt'^ELER \ onetım kurulu Ba>kanı Mamkov-1-.parta >, onetım Kurulu Bajkanı ^ e>ılkov Toplu Konutlar Sıtesı A-6 Blok No 46 "> e>ılkov-Ktanbul Yonetım Kurulu Bd^kanı Çark Cad Ahın Han K 3 Adapazan DtSİPLİN KURULL VEDEKİVELER v, onetım Kurulu CveM Ethem Etendı Cad No 12f Erenkov-Istanbul Fabnka Muduru Cark Cad Mtın Han K 3 Adapazarı Mutıa>ebe Vluduru Kmet Inonu Cad Ovman Apt W 5 Eskişehır 18 KASIM 1995TARİHİNDE YAPILA> TA.S.I.Ş. AN\TÜZIK DEĞİŞİKLİĞİ > ENİ METİN Madde 1: SENDİIUMN ADI MERKEZİ ADRESI Sendıkamnadı TL RKİY E \G \Ç SAN AYİIİSVEREN- LERİ SENDİKASI olup kısaltılmı» adı TASİS dır Sendıkamn Merkezı Istanbul da Tunel ^iMnalımeüit Mah \vmalımebtıtSokaklkmuCıı,ekApt \o l7 Kat2 Daıre 5-4 Bevojlu-lslanbul adresmdedır Sendıka merkezmın l'Janbul ^ehn hudutlan ıcınde ba>- ka bır adre^e naklı anatuzukte değı>ıklık vapılmjMnı ge- rektınnez Sendıkamn >ubesı \oktur M*dde6. LYELİİS.TENÇ1KMA Her uve önceden bıldınmde bulunmak suretıyle ujelık- tent,ekılebılır Cekılme bıldınmı Noter huzurunda mun- fenden kımlıjm usulune uvgun şekılde tespıtı ve ıMıfa edecek kwnın ımzaMmn tasdıkı ıle olur Çekılme note- re ba^v urma tanhınden ıtıbaren bır av <onn eeçerlı olur Madde 10: LLLSLARARASI İSVEREN KIRULIS- ESKİ MtTIN \D\ MERKE7İ ADRES! SendıkanınadıTLRKlVEAĞACSANAYlltS\EREN- LERISENDKASİ olup kı^ltılmı>adıT\SİSdır Sendıkanın Merkezı Islanbul da Tepeba^ı Mejratıvet CaddeMNo «TarhanHan Kat3 Daıre5 Be>oglu-U- tanbul adresındedır Sendıka merkezının litanbul jehn hudutları ıçmde ba> ka bır adre>e naklı anaruzükte değışıklık vapılmasını ge- reklırmez Sendıkamn şubeM voktur Madde6 L>ELtKTEN ÇIKM4 Her u\e onteden bıldınmde bulunmak suretıvle uvelık- len ı,ekılebılır Cekılme bıldınmı Noter huzurunda mun- terıden kımlıjın usulune uvgun sekılde tespıtı \e Ntıfa edaek kı>ının ımzasınm tasdıkı ıle olur Cî^ı'me note- re baj\urma tarıhmden ıtıbaren u^ a\ sonra ieçerlı olur Madde 10: ILISLARARASİ tJVEREN KIRLLUS- LAR1NAIYELİK Sendıka TurkıvedeOetınmseklıne mvanhaklannasa\ gılı mıllı demokratik. laık \e so^al hukuk devletınıte hklerıne dev letın ulkeM \e mılletıvle bolunmez butun- luğune Turk ıılu^una aıt egemenlı&rm kullanılmasının hi(,bır >urelle bellı bır kı^ıve zurrreve ve\a sınıfa bıra- kılmavacağı ılkelenrıe \ıcdan ve dın ozgurluğuns. av-kın faalıvet gostermeven uluvlararas.1 ı^veren kuruluşlarma -<rbest(,euveolabılırveuvehktenvekılebıhrler Llu>la- raniM kunılu^a uvelık ıçın ba^v urmadan uv a\ once bu kurulu^un tuzuğıı \e lı,i)len ve Çalijma ve So^val Gu- venlıkBakanlıkİannaverılır Bakanlar Kurulu ncafuzu- gun vukandakı ı!kelereavkırıh|ı u^ a\ Kindetespıtedıl- medıgı takdırde ulu^lararaM kuruluja û\e olunabılır Bakanlar Kurulu nca uveolunanLluslararasıkunılusun bınncı fikradakı esaMan avkırı taalıvet gosterdıgı veva nıtelık kazandıgı n,m »endıkanın ulıt.lararaM kurulııjtan vi.kılmesme daır karar alınır ve karar sendıkava bıldırı- lırINC sendıkauvelıkten derhal avnlırveavnlmatarıhı- nı takıp eden onbej gun ıçmde ıkıncı fıkrada belırtılen ma- kamlara avnlı^ t3nhını bıldınr Madde %: GELİRLERİN BANKALARA Y^TIRIL- \HSI Sendıka gelırlennı eıde ettığı tarıhten ıtıbaren otuz gun ıvınde verma>esınm variMndan tazlaM devlele aıt olan bankalarayatırmakzorundadır Sendıka gehrlennın nan- gı banka\a >atırılacaŞı >oneıım Kurulu tarafından tes- pıtedılır Zorunlu gıderler iı,ın sendık.ının kasasında turulacak na- kıtmev>.udLi GcnelKurul (.akabuledılmijodonembuı Sendıka Turkıve dev letının şeklıne msanhaklannasav- gılı mıllı demokratık laıkvesosvalhukukdevletınıte- lıklenne dev letın ulkesı ve mılletıvle bolunmez butun- lugune Turk ulusuna aıt egemenlıgının kullanılmaMnın hw,bır •.uretle bellı bır kijive zûmreve veva sınıfa bıra- kılmavaı.ağı ılkelenne vudan \e dın ozgurlu»une avkırı faalıvet gOileremeven uluslararası ışveren kurulu^lanna serb<M(,e uve olabılır ve uvelıkten çekıleb'lırler llplı kurulus. uv e oldugu ulu>larara-ı kurulu>un tuzu^unu uv e oldu2u tarıhı ızlevep onbe> mn wmde CaliMna ve ~w*- yal Guvenhk Bakanlıgı na jand^nr Lveiıklen avrılma halınde de. dunımu. ıvrılrru tarıhını ızlevm onhes yıın lundejvnıbakanlıııabıldırır Lveolunanulu^araraMku- rulubun tuzu*u bırınu fıkradakı e^a^ldra avkırı bulundu ğu veu uiuslarara-ı kurulu> bu ılkelere avkırı fjalıvct go>ter<Jıgı veva nıtelık Uzandı;ı takd de. Calı>m.ı ve Sosval Guvenlık Bakanluı. uvelun ıptalı ıcın senJıka ve\ kontede^von 1 içrkı.zınm bulundugu ib mahkeme- L dav a acar >, ATIR1L- , gv Madde 37 GİDERLER Sendıka gelırlennı amaçları ve Sendıkalar kanunu nda gostenlen failıyetlen dı^ında kullanamaz vc bagijlava nuz (Devamı \natuzuk tekınınavnısı) Maddeî6 GELİRLERİN MASI Sendıka gelırlennı elde ettığı tanhten ıtıbaren otuz gûn ıçmde Sendıkalar Kanunu çen,ev esınde bankalara v arır mak zorundadır Sendıka gelırlenmn hangı bankava ya- iınljtajı ^ onetım Kurulu taraftndan tespıt edılır Zo- runlu gıderler Kin sendıkamn ka\aMndj tutuluık nakıt mev^udu Genel Kurul cakabul edılmı^odonem buKe- sının °ıı3 unu geçemez Madde 37- GİOERLER Sendıka gelırlennı ve Stndıkalar Kanunu nda goMe- nlen faalıvetlen dı>ında kullanamaz vc bağu,layamaz (Devamı Anatuzıık tekının avniM) 5 7 7 % rıs Ozel Temsilcisı Richard Beattie ıle Dışışlen Bakanlı- ğı Kıbrıs Ozel Koordınatörü James VVllliams'ı adaya gön- derdi Rumlann kontrolundekı Larnaka Havaalanı'na gelen ve burada bır basın toplantı- sı düzenleyen Richard Beat- tıe 6 aralık çarşamba gunu- ne kadar Kıbns'ta kalarak yoöun temaslarda buluna- cak llk goruşmesını Rum lı- derı Glafkos Klerides ıle yaptıktan sonra bugun (salı) saat 15 30'da KKTC Cum- hurbaşkanı Rauf Denktaş'ı zıyaret edecek olan Richard Beattıe, ıkıncı tur gorüşme- len yann gerçekleştırecek Clinton "ın. "Bosna'dan sonra Kıbns'ta çözüm" ka- rarlılığını ıletecek olan Ric- hard Beattıe, taraflar arasın- dakı uzlaşmazlık noktalannı saptayacak ve lıderler ıçın bırzırveortamı hazırlamaya çalışacak Kıbns'takı tenıaslan son- rasında ABD Başkanı Clin- ton'a raporsunacakoian Be- attıe'nın bu zıyaretını. ocak ayında, ABD Dışışlen Ba- kan VardımciM Richard Holbrooke'un zıyaretı ızle- yecek Bosna anlaşmasının mt- man olarak bılınen Holbro- oke Kıbns'a gelerek taraflar arasında mekık dokuyacak. sonra da ıkı lıden bır araya getırecek Once Maraş açılacak ABD'nın ginşımlennı de- ğerlendıren sıyasi çevreler Turk tarafınca kabul edılen Guven Arttıncı Onlemler Paketı'nın uygulanması yo- nundekı baskılann artacağı- na dıkkat çekıyorlar. Soz konasu paket uyann- ca 1974 yılından ben kapalı tutulan ve "Hayalet Kent" olarak ısım yapan Maraş kentının yerleşıme açılnıa.sı ve Lefkoşa Uluslararası Ha- vaalanı'nın, her ıkı toplu- mun da yararlanacağı şekil- de trafığe açılması ongoru- luyor timine terk eden IsraiUilerin çekiüşi v öre halkı tarafından büy ük bir sev inçle karşılanıyor. Filistin polisinin yönetimi devraldığı Bethlehem'de, gençler İsrail işgalinden kurtuluşlannı kutluyor. GOLAN TEPELERİ ABD'den çöziim girişimi Dış Haberler Senisi - Israıllı yet- kılıler Sunye ıle aralanndakı Golan Tepelen sorununa çozum getırmek amacıyla Tel Avıv'e gelen -\BD'lı arabulucu Dennis Ross'un 'tarihi' bır gınşıme onculuk ettığını belırttı- ler İsraıl devlet radyosu. ABD'nın Ortadogu Koordınatörü Ross'un Tel Avıvde Dışışlen Bakanı Ehud Ba- rak ıle goruşeceğmı bıldırdı Tel Av ıv "dekı gonujmelennı tamamlayan arabulucunun. Şam'a geçıp Sunyelı yetkılılerle gorüştukten sonra. yenı- den israıl'e donup Başbakan Şünon Peres ıle temaslannı sürdureceğı kay- dedılıyor Ortadogu banş sürecının surdürul- mesınden sorumlu Yossi Beilin, "ABD, Suriye ile Golan Tepeleri'ne ilişkin sorunun çozümu için elinden geleni yapmaya Kararlı. ABD. Orta- dogu banşının gerçekleşmesi için ye- ni fırsatlar yaratmaya çabalıyor" dı- ye konuştu Peres Rossılegoruşme- den once Sunye ıle aralanndakı dıp- lomatık sorunlara ılışkın bır toplan- tı duzenledı Aralannda Beılın ve Barak' ın da bulundugu uzmanlardan bılgı alan Peres, Ross ıle yapacağı toplantıda İsraıl'ın çozume yonelık goruşlennı bıldırecek Başbakan aynca 11 aralıkta ABD Başkanı Bill Clinton ıle Washıng- ton'da yapacağı goruşmeye hazırla- nıyor Ikı lıdenn. Ortadogu banşı çerçevesınde çozum bekleyen soaın- lann başında gelen Golan Tepelen sorununa oncelık vereceklen ılen sü- ruluyor İsraıl asken radyosu. Peres'ın Clinton a sunacağı planda. Sunye ıle yapılacak kapsamlı bır banş anlaş- ması karşılığında. Golan Tepele- n'nde İsraıl yerleşım bolgelennın ye- nıden şekıllendınlmesı onensının ver alacağını bıldırdı İsraıl yönetımı. banş anlaşması hukumlennın tüm engellemelere karşın yenne getınleceğını belırttı Eylül ayında VVashıngton'da ımza- lanan Fılıstın ozerklığının genışletıl- mesıne ılışkın anlaşma gereğınce, bu yıl sonuna kadar Batı Şena'da 6 yer- leşım bınmının daha Fılıstınlılere devredılmesı öngoruluyor OR UŞ / TÜRKKA\A ATAÖV Asya gıbı, Afrıka da Musluman dun- yasının kalbının attığı bır anakara. Isla- mı Afnka'ya taşıyan Araplarsa da onu kuzey bolumunde kollayıp koruyan ve orada Hanefılığı yayan Turklerdı Bu- gun, Islam Konferansı Orgutu'nun bır- çok uyesı Afnka devleti Bunların ço- ğunda Muslumanlar, Mısır ve Cezayır gıbı çogunluğu oluşturuyor. Etıyopya ve Tanzanya gıbı bazılarında buyucek bır azınlık Yalnız Uganda, Benın ve Ga- bon'da kuçuk bır azınlık olarak kalıyor- lar Buyuk Sahra'nın guneyınde 19 sıyah ulkedekı Musluman varlık yuz mılyonun ustunde Ustelık, yenı yerlerde de yayı- lıyor Bu yargı, oralarda şenatın uygu- landığı anlamına gelmıyor. Ama Sene- gal'de Şenghor'un, Tanzanya'da Nye- rere'nın yerlerını Musluman başkanlar aldı. islamın açık ve basıt bır mesajı var Hem ırkçı değıl, hem eşıtçı Ufak ıstıs- nalardışında, guneydetumu Malıkî Bu dıne geçışın formalıtesı kısa ve kolay Kışı ya da grupların yaşamlarını. Islam- laçatşmadıkça, değıştırmıyorda Mev- cut koşullara ayak uyduruyor Onunde, somurgecılığın eskı sımgesı Hırıstıyan- lığın engelı de yok Beyaz ıçın sanşın, mavı gozlu Isa ımajının bırçekıcılığı yok islam, Sahra'nın guneyınde koktendın- cı yonuyle de gelışıyor Ornegın, oto- buslerde oturacak yerlenn kadınlar ve erkekler dıye aynlması, ulke nufusunun Afrika'da İslamuçte bırı Hınstıyan ve Anımıst olan Su- dan'da yaygın Radıkal islam bu ana- karada değıl, daha çok Kuzey Afrı- ka'dan goçen ve Fransa gıbı Avrupa ul- kelerıne yerleşen Musluman ışçılenn ıçınde de guçlenıyor. 'Islami sosyalizm' İslam, Cezayır gıbı Mağrıb ulkelenn- de bağımsızlık savaşımının dayanakla- nndan bırıydı Eskı Fas Kralı Beşıncı Muhammed ulusal kahramandı Şım- dıkı Ikıncı Hasan'ın bırlakabı olan 'Emir El-Müminin'koktendıncılerın çekıcılı- ğını onemlı olçüde azaltıyor. Tunuslu onder Burgiba'nın bır lakabı da 'El- Mücahid El-Kebir'dı. Batı somürgecı- lığıne karşı tek eksen gorevını yapmış olan islam, bağımsızlıktan sonra da ye- nı kışılığın parçası oldu O denlı kı, or- tanın solunu benımseyen ıktıdarlar ıç sıyasetlerıne 'Islami sosyalizm' adını taktılar Ote yandan islam, yenı bağımsız ul- kenın kışılığının bır parçasıydı ama, ku- rumlanna meşruluk kazandıran bır yo- nu de yoktu Islamcı çevrelerın daha sonra bu yonde ısrarlarıdır kı, bazı Ku- zey Afnka ulkelerının ıç polıtıkalarının ozellıklennden bırı oldu Ancak İslam bugun bır yandan yuk- selen ıç ve dış borç, ote yandan hızla artan nufus ve ışsızlık karşısında dar gelırlılenn sanlmak ıstedığı can sımıdı gıbıdır Cezayır'de 'sosyalist misyon', Bumedyen'ın olumuyle (1978) sona er- dı iktıdardan aynı yıl alaşağı edılen Bur- giba'nın da tek başına temsıl ettığı 'le systeme' çoktan tarıhe karıştı. Ancak, 'Pandora'nın kutusu' da açılmış oldu Nufus artışına ayak uydurmak ıçın yal- nız Mağrıb'de her yıl 600 bın yenı ış ya- ratmak gerek 1990 da Cezayır Başba- kanı, yabancı şırketlerie resmı göruş- meler yapmakla gorevlı yuksek burok- ratlann toplam (ulkenın tum dış borçla- rına eşıt) 26 mılyar dolariık ruşvet aldık- lannı kabul etmıştı Kısaca, islam bugun aynı zamanda bır protesto aracı. Geçen gunlerdekı Cezayırseçımlerı- nı Mısır seçımlerı ızledı. Bu ülkelerdekı temel değışıklıkler yalnız bölgeyi değıl, dünyayı etkıler Ozellıkle Mısır bırkaç yonden onemlı En kalabalık Arap ulke- sı olduktan başka, Arap dunyasının on- de gelen kultur merkezı Çağdaş 'Is- lamcı uyanış'ın en eskı beşığı. Hasan al-Banna 'Muslaman Kardeşler'ı (İk- vân) orada kurmuştu (1929). Nâsır'ın laık rejımıne karşı dıncı ıdeolojıyı gelış- tıren Seyyid Kırtb da oralıydı Nâsır'ın Mısır mıllıyetçılığı, Pan-Arabızmı ve te- mel reformlar gırışımı beklenenlen ver- medığı ıçın ve aynca israıl onunde 1967 yenılgısı islamcı seçeneğı one çıkardı Koktendıncıler, eskı Başkan Sedat'ın şenatı, yasalann sadece 'temel kaynak- larından bırı' olduğunu kabul etmesını bıle yeterlı gormuyorlar, anayasanın 'A?a/^c'ı ıktıdann kaynağı goren hukmu- nu (m 3) de yanlış buluyorlardı. Cemaat-i Islamiyye ~ Bu duruma karşın, sıyaset kuralları Islamcı oyu yok sayamaz. Mısır'da es- kı Vafd Partısı bıle Islamcılarla bırkaç seçımde ışbııiığı yapmıştı Islamcı oy- lar ozellıkle 1987 seçımlerınden bu ya- na arttı. Ancak, beşte bırı geçemedığı genel bır kanıdır. islam; Mısırlının, gıde- rek Kuzey Afnkalının yaşamında onem- lı bır oğe Ne var kı. çağdaşlaşmış ay- dınlar, kentlıler nufusun yuzde onunu oluşturan Hınstıyan Kıptıler ve burokra- sının onemlı bır bolumu ulkeyı kokten- dıncılere teslım etmek ıstemıyor An- cak, gelecek, bu denlı ıstemlerle değıl, daha çok ekonomık sorunlarla bağlan- tılı Mılyonlarca ışsız yalnız sıyaset ku- railarına onemlı olçude uyan Ikvân'dan değıl, şıddetten deyana 'Cemaat-i is- lamiyye'ye de bel bağlıyor. islamcı ke- sımın ıktıdar şansı şımdılık az gorunu- yor