Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 16 ARALIK 1995 CUMARTESİ • • * •
HABERLERIN DEVAM
Ü ÜDÜŞÜNCEYE SAYGI
I Baştarafı 15. Sayfada
Ornekse Insan Tukenmez, Gerçek Saygısı, Edebıyat
Yazıları derleme krtaplardı Derken daha once yayımladı-
ğı on roman eleştınsını bırleştınp On Turk Romanı (1971)
adını verdı Arkasından, gunlenn getırdığı yazıları eleştırı
Gunluğu dıye bırbınne bağlamaya başladı Yıllar geçer-
ken roman eleştırılerıne yenılerı eklenınce, eteştırmenlı-
ğının kırkıncı yılında bu kez 40 Yılda 40 Roman (1994) ad-
lı yapıtını yayımladı.
Insan bu tur kıtaplan onceden de tasarlayabılır, sonra-
dan yakıştırma yoluyla da ortaya çıkarabılır Kanımca Fet-
hı Nacı sonradan yakıştinyor
Ama Bır Hıkâyea Saıt Faık oyle degıl Bellı kı 1990 yı-
lında yoğun olarak bu ınceleme uzerıne çalışmış Aynı kı-
taptakı Bır Romancı Yaşar Kemal ıse otuz beş yıla yayı-
lan dokuz yazıdan oluşuyor. llk yazı 1955, son yazı 1990
tanhlı, 1968'de bır yazı, 1970'te bır yazı, 1980'lerde beş
yazı
Ikısı de guzel, ıkısı de başarılı Demek kı onceden ta-
sarlayarak olduğu gıbı. sonradan yakıştırarak da başarı-
lı butunler ortaya konabılıyor
Fethı Nacı ıse bu ışın ustası, ama son yıllarda onceden
tasarlayarak çalışmaya daha bır ağırlık verıyor Reşat Nu-
n nın Romancılığı bunun 287 sayfalık bır kanıtı
Ornek nıtelıklerıyle yazınımızın eleştın kıtaplığına buyuk
katkıda bulunacağına ınandığım bu kapsamlı çalışma
Reşat Nun'yı Turk romanında eleştırel gerçekçılığın on-
cusu dıye ele alıp romanımızın klasıklerınden bırı olduğu
yargısına varan bır gırış yazısının ardından, yazarın butun
romanlan tek tek ıncelenıp değerlendırılerek sona erıyor
Reşat Nun aydınlanmızın çoğunluğunca nıtelıklı bır pı-
yasa romancısı olarak bılınır Ona Selım Ilerı gıbı yakla-
şanlar azdır
Fethı Nacı'nın yapıtı bu yanlış değerlendırmeyı değış-
tırecek olmanın otesındfe, toplumsalcı eleştınnın ulaştıgı
derınlığı gostermesı bakımından da onemlı
Reşat Nun'nın Romancılığı'nı okurken, ınsanoglunun
yarattığı butun guzellıklen geleceğe toplumsalcılann ta-
şıyacağına olan ınancım bır kez daha pekıştı
Yağmurdereli'ye 10
I Baştarafı 1. Sayfada
davanın maddedekı değişik-
lık uyannca yenıden gorul-
mesıne dun Istanbul 2
DGM'dede\amedıldı Ko-
şullu salıvenldığı muebbet
hapıs cezası nedenıyle ön-
cekı gun dırenış başlatılan
Uskudar E Tıpı Cezaevı'nde
tutuklu bulunan Eşber Yağ-
murderelı nın getınlmedığı
duruşmayı. aralannda eskı
SlP Genel Başkanı Aydemir
Guler. BSP Istanbufll Baş-
kanı Erdal Kara. sanatçılar
Bilgesu Erenus. Ferhat Tunç
Turkıye Yazarlar Sendtkası
Genel Başkanı Ataol Behra-
moğlu nun da bulunduğu
çok sayıda kışı ızledı
Savcının. Yağmurderelı
ve Ayçın'ın cezalandınlma-
sını ısteyen esas hakkında
goruşunu açıklamasından
sonra soz alan a\ ukat Ercan
Kanar. Yağmurderelı'nın
cezae\inde olmasının mah-
kemenın henuz kesınleşme-
mış hükmune dayandığinı,
bunun da yasaya ve hukuka
aykırı olduğunu soyledı
Mahkemenın bu konudakı
karannın. DGMIenn doğal
yargı dışı kurumlar olduğu
gerçeğını bır kez daha orta-
ya çıİcardığını dıle getıren
Kanar. müvekkılının sıyasal
eleştın yaptığını \e ozgur-
lüklerden soz ettığını kay-
dettı
kanar "Beraatkararıve-
rilmesi hukuki bir gerekli-
liktir" dıyerek beraat kararı
venlmeMnı ıstedı
Ortak savunma
Yağmurderelı ye destek
olmak ıçın bır "duşünceye
özgürlük" kampanyası açan
ve duruşmaya katılan Altı
Nokta Korler Dernegı Ge-
nel Başkanı \e avukat Tu-
ran tçlL dernek uyesı avu-
katlarca hazırladığı ortak sa-
vunmada mahkümıyet kara-
nnın ses kasetının çozulme-
sınden \erıldığını ancak
mahkemenın elınde bır vı-
deo kaset bulundugunu
anımsattı Ortak savunma-
da. olmayan bır kanıta göre
venlen mahkûmıyet karan-
nın kaldınlması ıstenırken
mahkûmıyet karannın 1-2
yıl değıl. oncekı cezaü ne-
denıyle 23 yıl olacağı vur-
gulandı
Mahkeme karan
Venlen aradan sonra ka-
rannı açıklayan mahkeme,
sanıklar Eşber Yağmurdere-
lı ve Atılay Ayçın haklann-
da 10'arayhapjs ve83mıl-
yon lıra para cezasına huk-
mettı Ayçın ın hapıs ceza-
sını erteledığını ıçeren ka-
rarda Yağmurderelı" nın
mahkûmıyetının ertelenme-
sı "Cezanın ertelenmesi ha-
linde sanığın venidcn suç iş-
lemeyeceği konusunda mah-
kemenın \ ıcdani kanaati
oluşmadığından" gerekçe-
sıyle reddedılırken tahlıye-
sıne karar verıldı Karar
uyarınca salıvenlecek olan
Yağmurderelı hakkında
19"?8 y ılında gerçekleşen sı-
yasi bıreylemden kesınle>-
mış yaşamboyu hapıs eeza-
sı bulunuyor 1991 yılında
çıkanlan TM^ "nın koşullu
salıvenlme hukumlennden
yararlanan Yağmurderelı,
dun \erılen karann Yargı-
tay "ca onanması halınde es-
kı cezasıyla bırlıkte 2018 yı-
lına kadar cezaev ınde kala-
cak
Gazetecilerdcn 121
imza
Ankara Cumhurıyet Bu-
rosunun habenne gore, An-
kara Duşunce Ozgurluğu
Gınşımfnın duşuncelen ne-
denıyle cezaev ınde bulunan
avukat-araştırmacı-yazar
Eşber Yağmurderelı'nınser-
best bırakılması ıçın başlat-
lığı ımza kampanyasına 121
gazetecı ve yazann destek
verdığı bıldınldı
Ankara Duşünce Ozgur-
luğu Gınşımı sozcüluğunce
dun yapılan yazılı açıklama-
da, 121 gazetecı ve yazann
ımzaladığı protesto metnı-
nın Adalet Bakanı FiruzÇi-
lingiroğlu na gondenldığı
kaydedıldı
Eşber Yağmurdereh nın
duşuncelen nedenıv le ceza-
evıne konmasımn Terorle
Mucadele Yasası'nın 8
maddesınde vapılan değı-
şıklığın gumruk bırlığı su-
recınde polıtık bır aldatma-
ca olduğunun kanıtlandığı
kaydedılen açıklamada, du-
şuncelennı açıklayanlann
teronst döşuncenın ıse suç
olarak kabul edıldığı bır ul-
kenın uygar dunyada hıçbır
zaman yen olmayacagı vur-
gulandı
'Yağmurderelı
serbest bıraküsuT
Açıklamada. protesto
metnını ımzalayangazetecı-
lenn TMY'nın 8 maddesı
başta olmak uzere duşunce-
yı suç sayan butun yasal du-
zenlemeienn kaldınlmasını.
Eşber Yağmurderelı ve dı-
ğer duşunce suçlulannın
serbest bırakılmaMnı ıste-
dıklen bıldınldı
Türkiye, KKTC
• Baştarafı 1. Sayfada
tkaret anlaşması yapdmaz-
sa Kıbns'ı koruyamavız"
dedı KKTC ıle yapılacak
anlaşma ıçın Avnıpa Bırlığı
(AB) ıle muzakereye oturu-
lacağını behrten Eren. "Za-
ten bu konuda birçok sorun
var. Bu konu da arada goriı-
şulur. Ticaret anlaşması çok
önemli değil" dıye konuştu
'Ticaret anlaşması
yapmalıyız'
Eren. dun duzenledığı ba-
sın toplantısında. gazetecı-
lerın "Gumrük birliği-
nin. topluluğun tanımadığı
KKTC>le Türkiye'nin ti-
cari ilışkilerini nasıl etkile-
veceği" yolundakı ^orıisu
üzenne, "Araınızda serbest
ticaret anlaşması yapmamız
gerekiyor" açıklamasını
yaptı KKTC'nınkorunma-
sı. tıcaretının gelıştınlebıl-
mesi ıçın bu anlaşmanın zo-
runlu olacağına dıkkat çe-
ken Eren 'KB'nınbu gınşı-
mı nasıl karşilayacağı yo-
lundakı bır soru üzenne de
şu açıklamayı vaptı "Tiır-
kive'nin toplam ithalatı 50
nıilyar dolara ulaşıvor. Bu-
nun içinde Kıbrıs'tan yaptı-
ğunız ithalat yalnızca 55 nıil-
von dolar. Toplulukla göruş-
meterimi/de bunu vurgula-
vacağız. Kıbrıs'tan uçuncu
ülkelerden gelen urünleri it-
halederkenOrtakGumriık
Tarifesi oranında >ergi al-
mayı da garanti edeceğiz.
Anîaşmanın çok önemli ol-
nıayacağını anlatacagız. Za-
ten kıbrıs konusunda goru-
şulecek daha çok konu \ar.
Sorunlar arasına bu da ka-
tılacak. Önemli dcğil."
AB"nın Guney Kıbns la tı-
caret anlaşması olduğunu
anımsatan Eren "Zaten
AB, Kıbns olarak tum ada-
yı görüvor. Biz de bunu kul-
İanacağız" dedı
G Ü N D E M MUSTAFA BALBAY
• Baştarafı 1. Sayfada
kentınde ızın vermesı art arda gelmıştı
Yine Azerbaycan petrollerınin Batı'ya
ulaştınlması ıçın ızlenecek yolda Rusya,
Turkıye'nın ıstedığı eşzamanlı ıkı hattın
kabul edılmesınden 20 gun sonra Kur-
dıstan Partamentosu'nun uçuncu top-
lantısı ıçın Moskova kapılarını açmıştı
Hollanda, Orta Asya'dan başlayacak
petrol yolunun guneyınde ıstedığını el-
deedemeyıncekuzeyeyoneldı. Bugün-
lerde Rusya ıle ıçlı-dışlılar.
Shell şırketı de bu gınşımlerın parale-
lınde Dıyarbakıryoresınden çekılme ka-
rarı aldı 7 aralıkta bu koşede yayımla-
nan "Shell-Guneydoğu-Hollanda-
Fransa " başlıklı yazıda, Shell'ın bolge-
dekı 27 petrol kuyusunu Fransa-lngılte-
re kuruluşu olan Perenco'ya sattığını
duyurmuştuk
Bu yazının ardından kabarık bır "dos-
ya" ehme ulaştı Içınde Shell şırketı ıle
ılgılı bır dızı ıddıa yer alıyor Baktım, re-
zerv fena değıl En az 10 yazıyı kaldırır
lyı ışlenırse heryazı da berabennde yan
urunler getırır
Iddıalardan ıkısını ele alalım
- Shell Guneydoğu'da petrol çıkarma
malıyetını duşurmek ıçın atık suları yu-
zeye yakın ıçme suyu kaynaklannın bu-
lunduğu bolgelere bastı
- Shell bölgede ışlettığı kuyulann sa-
tışını Turkıye'nın denetımı dışında tut-
tu.
Önce bınncı konuyla ılgılı ıddıalan sı-
ralayalım
- Shell 197O'lı yıllardan başlayarak
Shell Dosyası... (1)
petrolle beraber üretılen veya su ayrışı-
mında kullanılan zehırfı ağır metallerı,
radyoaktıf elementlerı zehııiı enmış ve
erımemış petrolu ıçeren atık sulan, gel-
dıklerı rezervuara basmak yenne yuze-
ye çok yakın olan ve malıyetı çok du-
şuk Mıdyat tatlı/taze su rezervuarını
seçtı
- Devlet Su Işlerı (DSİ) durumdan ha-
berdaredılmedı Olayınancak 1989'da
farkına vanlabııdı Petrol Işlen Genel
Müdurluğu (PİGM) aynı yıl bu ışlemın
durdurvlması ıçın gınşımde bulundu
- Shell bu ıddıayı kabul ettı Atık su-
yu geldığı rezervuara basmak uzere ge-
reklı projelendırmeyı yaptığını bıldırdı
- Ancakprojeyaşamageçmedı Sheil
butun uyanlara karşın bolgedekı tatlı su
kaynaklannı kırietmeye devam ettı Bu-
gune dek toprak altına 500 mılyon va-
nllık pıs suyun pompalandığı sanılıyor
Satış ışlemıne ılışkın ıddıanın ozetı de
şoyle
- Satış devlet kontrolu dışında yapıl-
dı Shell, 8 Hazıran 1995'te yayımladı-
ğı bır bultenle Turkıye'dekı hısselennı
yurtdışındasatışaçıkardı Satış koşulu-
na gore hısselen alan ışletmecı, bır yıl
ıçınde 'Shell' ısmını ve logosunu da de-
ğıştırecek
- Oysa Petrol Yasası'nın 89 madde-
sıne gore petrol arama hakkına sahıp
şırket, arama ruhsatnamesını bıray on-
ceden, dığer petrol haklannı da üç ay
onceden PlGM'ye bıldırmek durumun-
da Yanı Shell'ın, petrol aradığı toprak-
laria ılgılı herturtu değtşıklıkten PİGM'yı
haberdar etmesı gerekıyor.
- Yıne Petrol Yasası'nın bırıncı mad-
desı uyarınca, Turkıye'dekı petrol kay-
naklan devletın hukum ve tasarrufu al-
tında Yanı Shell herhangı bır satışı an-
cak Türkiye ıç hukuk mevzuatına gore
yapabılır Oysa, Shell kasım sonunda
bır açıklama yaparak Dıyarbakır yore-
sındekı petrol kuyulannın stratejık one-
mını yıtırdığını, kuyulann 10 tnlyon lıra-
ya Perenco şırketıne satıldığını duyur-
du
PİGM doğruluyor...
iddıalann ıkı adresı var.
Shell yonetımı ve Petrol Işlen Genel
Müdurluğu
Shell'ın Turkıye'dekı merkezı Istan-
bul'da Bır oncekı, Turkıye'dekı Shell
Grubu Şırketlen Yonetım Kurulu Başka-
nı ve Genel Muduru Zaharuddin Me-
gat gorevınden aynlmadan hemen on-
ce, 8 Hazıran 1995 gunu, "Turkıye'de-
kı Shell Şırketlen Personelıne " başlık-
lı bır yazı yayımladı Yazıda Shell'ın sa-
tılmasının planlandığını duyurdu
Dün yenı Yonetım Kurulu Başkanı ve
Genel Mudur Michiel Boersma yı ara-
dım Yurtdışındaymış Onun yenne kı-
mınle goruşebıleceğımı sordum, "Basın
ve halkla ılışkılerden sorumlu Yusuf
Güleryüz" dedıler Guleryuz'le goruş-
tum Iddıalan kurum ıçmdekı ılgılılere
sorup gereklı yanıtı verebıleceklerını,
ancak bunun hemen gerçekleşmesının
zor olduğunu soyledı Soruları yazılı
geçtım Yanıtları yetışmedı Gelınceya-
yımlarız.
PİGM Genel Muduru Ahmet Akçael
ıle konuştum Demeç veremeyeceğını,
ancak bılgı olarak aydınlatabıleceğını
soyledi Sordum
- Shell'ın petrol kuyulannın satışı sızın
bılgınız dahılınde mı oldu7
AKÇAEL - Ben konuyu basından oğ-
rendım
- Ancak satış ışlemlennın yapıldığını
Shell yetkılılen de duyurdular
AKÇAEL - Ama yenı şırketın çalış-
ması ıçın tescılı gerekır. Yasal bır durum
yok Henuz neyı ınceleyeceğımızı
bılemıyoruz
- Shell'ın su kaynaklannı kırlettığıne
ılışkın ıddıalara ne dıyorsunuz?
AKÇAEL - O konunun uzenndeyız
Çevre Bakanlığı da uzerınde
- Boyle bır kırlılık olayı varyanfi
AKÇAEL - Bu bugunun olayı değıl
Herkes başıboş gıdemez Yasalar var
Durum bu Şımdı Shell'ın açık-
lamasını beklıyoruz Dıyarbakır Buro
Şefimız Ziya Aksoy'la konuştum
"Shell'ın Dıcle nehnnı kıriettığı 198O'lı
yılların başında gundeme geldı ve
haberleştırdık" dedı. Ancak yeraltı ıçme
suyu kaynaklanyla ılgılı net bılgıler ek-
sık
Shell'ın bu satışı Turkıye'nın denetı-
mı dışında nasıl gerçekleştırdığını de bır
dığer yazıya bırakalım
Depo doldu
OLAYLARIN
ARDEVDAKI
GERÇEK
• Baştarafı 1. Sayfada
'AB troykası' ıle (bır once-
kı, şımdıkı ve bır sonrakı
dönem başkanlan) goruş-
me olanağı elde ettı
Çıller, bu goruşmeler
ıçın bugun Madnd'e gıdı-
yor
Cumhurbaşkanı Süley-
man Demirel zırveye
Turkıye'nın çağnlmaması-
nı şoyle değerlendırdı
"Turkıye 'den 50-100 yıl
gen ulkeler davet edılıyor,
Turkıye davet edılmıyor
Olacak şey değıl."
Ama oluyor
AB lıderler zırvesıne
Turkıye'nın çağnlmaması-
nın, GB'ye gırışle Avrupa-
lı olunmayacağını medya-
mızın da anlaması bakı-
mından faydası olabılır
Zırveye Turkıye'nın çağ-
nlmaması felaket mı?
Kesınlıkle hayır
Ancak "buyuk zafer",
"kahreden hezımet" gıbı
uç duygulardan annıp, her
şeyı sağlıklı bır zemınde
tartışabıldığımız gun uygar
dunyanın neresınde ol-
duğumuzu goreceğız
• • •
Türkiye, Madrid zirvesinde dışlandı
ANKARA (Cumhurivet Bürosu) -
Turkıve Ba^bakan Tansu Çiller'ın tum
gınşım \e baskılanna karşın Doğu Av-
rupa ulkelen, Malta ve Kıbns Rum yo-
netımının de katıldığı Avrupa Bırlığı
(AB) zırvesıne davet edılmedı
Turkıye'nın ısran uzenne Çıller'ın
bugün lCiadnd'de sadece 'AB troykası"
(AB"nın bır oncekı. şımdıkı ve bır son-
rakı donem başkanlan Fransa, İspanya
ve italya) ıle göruşmesı sağlanabıldı
Çıller. zırvetoplantılanndabıledışlanan
Turkıye'nın 3 y ıl ıçınde AB'ye gırebıle-
ceğını ıddıa ederek oy toplamaya çalış-
tı
Turkıye'nın Madnd'de dun başlayan
Avrupa Bırlığı (AB)zırvesınedavetedıl-
memesıne Cumhurbaşkanı Sulevman
Demirel'den sert tepkı geldı Demirel,
-Türüyeden 50-100 yıl geri olan muh-
temel ulkeler davet ediliyor. 1 urkiye da-
vet edilmiyor. Olacak şe> değü" dedı
Turkıye'nın AB ıle gumruk bırlığıne
gırmesının Avrupa Parlamentosu'nda
(AP) onaylanmasının ardından. AB zır-
vesı dün donem başkanı Ispanya'nın
başkentı Madnd'de toplandı Türki-
ye nın Başbakan Çıller'ın AB nezdın-
de ust duzey gmşımlenne karşın davet
edılmedığı zırveye. Polonya, Macans-
tan. Bulganstan. Çek Cumhunyetı. Slo-
venya. Romanva \e Malta'nın yanı sıra
"Kıbns Cumhuriyeti" adı altında Rum
yonetımı de çağnldı AB'nın genışleme-
sı kapsamında zırveye katılanlann. "bir-
liğe tam üyelik şansı" olan ulkeler oldu-
ğu vurgulandı Başbakan TansuÇıller'ın
AB zırvesıne katılarak Turkıye'nın tam
uyelığının gundemde olduğuna dıkkat
çekmek ıstedığı yorumlan yapıldı An-
cak AB, Turkıye'nın tam uyelığını 6
mart Ortaklık Konseyı belgesınde gün-
demden düşurdu AP de 13 aralıkta ya-
pılan oturumda, Yeşıller Partısı Grup
Başkanı Claudia Roth'un "Tıirkiye'nin
tam üyeliğinin guvence altına alınmasH
m" oneren karar tasansı 409 oyla red-
dedıldı
Çiller: Tam fiyeBk 1998'de
Başbakan Çıller, dun Bılkent Unıver-
sıtesı'nde "Kırat Düşünce ve Polirika
Kulübü" tarafından duzenlenen toplan-
tıda oğrencılenn sorulannı yantılarken,
Turkıye'nın durumunun "AB ile güm-
riik birfiğj arasında bir yerlerde" oldu-
ğunu kavdettı Başbakan Tansu Çıller
"Bu hızia gidersek ve istikrariı bir hükü-
mct çıkarsa AB. 3 yılda \anlabilecek bir
hedeftir. Bu bir hayal degüdır" dıye ko-
nuştu
AB nezdınde yapılan baskılann bırso-
nucu olarak Çıller'ın Fransa, İspanya ve
İtalya hukümet veya devlet başkanlan-
nın katılacağı AB troykasına katılmakla
yetıneceğı oğrenıldı Başbakan Çıller,
AB Donem Başkanı İspanya Başbakanı
Felipe Gonzales. Fran^a Cumhurbaşka-
nı Jacques Chirac ve ttalya Başbakanı
Lamberto Dini ıle bır araya gelecek
Dıplomatık kaynaklar, Çıller'ın katılaca-
ğı troyka toplantısının 'küçiıkzirve' sa-
yılabilecek bır nıtelıkte olduğunu belırt-
tıler Dışışlen Bakanlığf ndan dun yapı-
lan yazılı açıklamada da "Stiz konusu
toplantı ile 30 Ekim 1995 tanhli Türki-
ye-A B Ortaklık konsevi'nde iki taraf
arasında başlaması kararlaştınlan ku-
rumsal işbırliğj, bu aşamada ongorülen
daha y üksek bir duzeyde başlaülmış ola-
caktır" denıldı
GB ödününe ilk fatura kesüdi
Turkıye'nın 6 Mart 1995 tanhmde
toplanan Ortaklık Konseyı'nde verdığı,
Rum yonetımının. "Kıbns Cumhuriye-
ti" adı altında yaptığı tam üyelik başvu-
nasu ıçın görüşme lakvımı almasına ıtı-
raz etmeme ödununün bır faturast da
Madnd'de kesıldı Turkıye, Garantorluk
Anlaşması'ndan doğan ıtıraz hakkını
kullanmayarak Rum yonetımıne AB'ye
tam üyelik ıçın goruşme takvımı venl-
mesıne kayıtsız kalmıştı Anlaşma, Tur-
kıye ve Yunanıstan'a. bırlıkte üye olma-
dıklan uluslararası kuruluşlara Kıbns'ın
alınmasına ıtıraz etme hakkı tanıyor
Rum kesımı, AB'nın genışlemesı kap-
samında 1996'nınılkyansındanıtıbaren
başlatılacak olan gonışmelere zemın ya-
ratmak amacıyla y apılan toplantıy a çağ-
nldı 6 mart Ortaklık Konseyı'nde be-
nımsenen "Türkiye gfimrük birliğine,
Rum kesimi AB'ye" yaklaşımı yolunda
bır adım daha atıfdı Boylece Rum kesı-
mı, Turkıye'den 36 yıl sonra AB ıle ılış-
kı kurmasına karşın tam üy el ık göruşme-
lerıne Ankara'dan önce başlamış oldu
Turkıye'nın dışlandığı zırveye çağnlan
Doğu Avrupa ulkelen ıle Malta'nın bır-
lıkle ılışkılen de son bırkaç yılın önce-
sınegitmıyor Turkıye, Almanya'nın Es-
sen kentınde duzenlenen AB zırvesınde
de dışlanmıştı
Demirel'den tepki
Demirel dun Ankara Sanayı Odası
uyelennı kabulunde. Avnıpa ıçın Turkı-
ye'nın, bulunduğu bölgenın banş ve ıs-
tıkran açısından taşıdığı onemın vazge-
çılmez olduğunu soyledı Avnıpalılann
bu durumu bır an once ıçlenne sındınne-
len gerektıöını vurgulayan Demirel
"Avnıpa içinde Türkiye'ye karşı birta-
kım düşmanlıklar. lobiler v ardır. Komşu-
muzVunanistan'ın her vesile ile Türkiye
aleyhtarlığı yapmasının kimseye y-aran
dedı
6
Çekiç Güç gözden geçirilsin' 6
Agır fatura ödeyeceğiz'
(Cumhurivet Burosu) - Genel-
kurmay Ba^kanlığı. Incırlık Üssü'nde konuş-
lu Çekıç Guç'ün gozden geçınlme^ı gerektı-
ğını belırterck "teknikdüzeydekibirtakımak-
saklıklann, siy asi bmııta yansıyabileccği
r>
uya-
riMnda bulundu Türkıye-ABDgöruşmelenn-
de Çekıç Güç ungorev suresınındetartışıldı-
ğı bıldınldı
Turkıye-ABD arasında Sav unma ve Ekono-
mık işbırlıgı Anla>ması (SElA)çerçevesınde
A.nkara'da yapılan Yuksek Duzey lı Ortak Sa-
\unma Grubu (YDOSG) gorüşmelerının ta-
mamldnnıasının ardından dun bır basın top-
lantibi duzenlendı Toplantıda konuşan Genel-
kunnav 2 Başkanı Orgeneral Çevik Bir. Çe-
kıç Guç'un Bırleşmış'Mılletler'ın (BM) 688
savılı kararına gore "HuzurHarekâö" adı al-
tında oluşturulduğunu anımsatarak soz konu-
su karann. tum ulkeler tarafından esas alınma-
sı gerektığıne ışaret ettı Çekıç Guç kapsamın-
da Turkıye'de 48 uçak \e 1500 personel ko-
nuşlandığını anlatan Bır, şu gorüşlen dıle ge-
tırdı "Şuphesiz bu harekâtın uvgulanmasıst-
rasında ortay a çıkan teknık duzey de bırtakım
anlaşmazlıklar me>cuttur. Bunlan, bizaskeri
makamlar. hallctmevoluna gıdiyoruz. Eğerbu
man'kman konu siyasi otoriteier arasında ço-
zumlenmekte."
Orgeneral Bır, Çekıç Guç'ün Turkıye'de ka-
lış iüresının toplantılarda, "mahiyeti itibany-
la" görü^ülduğunû v urgulayarak konuyla ılgı-
lı kesın karann "siyasi otorite ve TBMM" ta-
rafından venleceğını vurguladı Bır Kuzey 1-
rak'takı otonte boşluğundan bolücu teror ör-
gütûnun yararlanmasının rahatsız edıcı bır du-
rum olduğunu kaydederek Çekıç Guç ün ana
amacının "Kuzey Irak'ta yaşavan Irak hallo-
na yardım etmek" olduğuna dıkkat çektı
Ğörüşmelere katılan ABD Savunma Bakan
Yardımcısı Jan Lodal da Çekıç Guç'ün genel
hatlarıyla ele alındığını bıldırdı "Maalesef
Saddam Hüseyın. BM kararlanna uy mamak-
ta kararlı. Yine bildiğini okumaya devam et-
mekte" dıyen Lodal. Çekıç Guç konusunu ya-
kından ıncelemek uzere oncekı gun Incırlık
Üssü'nü zıyaret ettığını kaydettı
Turkıye-ABD arasında yılda bır kez duzen-
iı olarak gerçekleştınlen toplantı gündemın-
de "geliştirilmış guvenlik ortaklığı. Turki-
ye'nin stratejıkasken oncelikkn. Balkanlar'da
banşın guçlendirilmesL Kuzey Irak, Korfez
bolgesi ve Ortadogu" konulannın yer aldığı
anlaşmazlıklar siyasi dü/eye çıkarsa. tabüoto- belırtıldı
Çiller, diplomatları güldürdü
I Baştarafı 1. Sayfada
Çıller. kendısını dınleyenle-
rın kahkahalan uzenne,
"Onemlı değil. Bugün Doğu
Anadolu. Doğu Avrupa ol-
muştur" dıye durumu du-
zeltmeye çalıştı
Başbakan Çıller, Bılkent
Ünıversıtesf nde "KıratDu-
şfince ve Politika Kulubü"
tarafından duzenlenen
"Gumriık Birligi ve Türki-
ye" konulu toplantıya katıl-
dı Bılkent Lnıversıtesı ne
helıkopterle gıden Çıller,
yaptığı konuşmada. "İddia
ediyorum; Türkiye. belki 3
yıl içinde \B'ye üye olacak-
tır" dedı
Çıller'ın "iddia" ederken
'"belki" sozcuğunu kullan-
ması dıkkat çektı
Çıller. Doğu ve Guney do-
ğu Anadolu bolgelenne
tekstıl alanındakı yatırım
başvurularını anlatırken
"Benetton. Doğu Av rupa'da
fabrika kurmak için başvur-
du"dedı Oğrencılenn. Do-
ğu \\rupa ıle Doğu Anado-
lu \u kariştırmasi nedenıy-
le gulmesı uzenne Çıller.
"Önemli değil. Bugün Doğu
Avrupa, Doğu Anadolu ol-
muştur" dıye konuştu
Çıller. AB ıle gumnık bır-
lığıne gırış nedenıyle Tur-
kıye'nın çok heyecanlı gun-
ler yaşadığını belırterek
" Değişimde sıra Türkrye'de-
dir. Çağı etkileme. çağı yön-
lendirme sırası, damgasını
vurma srası Türkhe'ye gel-
miştir" dedı
Koalısyonlann demokra-
sının gereğı olduğunu. an-
cak boyle bır hükümet yapı-
sıyla değışım sürecınde ko-
nulan hedeflere hızla gıtme-
nın olanaklı olmadığını an-
latan Çıller, şu gorüşlen dı-
le getırdı
" Hiçbirinizi dev lete davet
etmiyorum. Gençliğin umu-
du devlet kapısı olmamalı;
gençliğin girişimcUiği. yara-
tıcılığı oinıalı. Onun ıçin gi-
rişimciliği desteklemeliy iz."
Unıversıte sınavlannın te-
ke ındınleceğı sözünu tuta-
mayan Çıller, Turk eğıtım
sıstemının dunyanın çok ge-
nsınde kaldığını. unıversıte
sınavlannın da "sosyalist sis-
temden" kalma oîduğunu
one sürdü
'Sizi bırakmayacağız'
Çıller.Turkıye'nın AB ıle
gumruk bırlığıne gırmesı
dolayısıyla AB Türkiye
Temsılcısı Buyükelçı Mk-
hael Lake'ın verdığı resep-
sıyonda da yabancı elçılık-
lerde gorevlı diplomatları
guldurdu Gumruk bırlığı
ıle ılgılı resepsıyonda Çıl-
ler" ın süreklı olarak, Turkı-
yenın "bolge ve dünya ba-
nş sürecine olan katkısın-
dan" bahsetmesı yabancı
dıpiomatlann, "Saym Çiller,
acaba Bosna hakkında mı
konuşuyor?** yorumlarına
neden oldu
Çıller'ın konuşmasının
sonunda yabancı dıplomat-
lara katkılanndan dolayı te-
şekkür etmesının ardından
"Sizi bırakmayacağız'" (\Ve
vvon't let you go) sozlen. el-
çılık gorevlılenn kahkalan-
na neden oldu
AB binası kuşatıldı
Tansu Çıller'ın, Turkı-
ye'nın AB ıle gumruk bırlı-
ğıne gırmesının ardından
yapılmasını ıstedığı kutla-
ma gostenlen kapsamında
komoy oluşturan DYP'lıler,
AB temsılcılığının bulundu-
ğu bınayı da kuşattılar Çıl-
ler, resepsıyona katılırken
partılıler de dışanda slogan
artılar
Konuşmasından sonra
gazetecılenn sorulannı ya-
nıtlayan Çıller, Turkıye ıle
teronst PKK'nın aynı kefe-
ye konduğu Avnıpa Parla-
mentosu (AP) karannın, bo-
lucu orgutu muhatap almak
anlamına gelmeyeceğını
savundu
• Baştarafı 1. Sayfada
Bırlığı sıyası karar meka-
nızmalannda bulunmadan
GB'ye gırmesının. ulusal
polıtıkalan Avnıpa Bırlı-
ğı'nın(AB)vesayetınebı-
rakacağından kaygı duy-
duklannı belırterek "Tür-
kiye, çok büyük ve ciddi
bir fatura ödevecektir" de-
dı
Turk-tş'ebağlıSağlık-lş
Sendıkası'nın Genel Baş-
kanı Mustafa Başoğlu da.
"Türkiye'nin, Avrupa'ya
köle olmaya degiL üye ol-
maya taiip olduğunu" bıl-
dırdı Uslu. dun duzenledı-
ğı basın toplantısında, Tur-
kıye'nın GB'\e gırmesının
'kerhen onaytandığını' kay-
dederek "Türkiye'nin
AB'ye tam üyelığine ilişkin
herhangi bir takvimin be-
lirlenmemesıne rağmen GB
sürecine girmemız. kay gıla-
nmca ve endışelerimizi art-
tirmaktadır. Bize gore
GB'ye giriş. ne hezimet ve
ne de abartıldığı ölçude bir
Türk zaferidir. \as tutmaya
da, zdl tutmaya da gerek yok-
tur" dıye konuştu Uslu. kı-
sa donemde GB'den, Avru-
pa nın karlı çıkacağını. or-
ta ve kuçuk ölçeklı sanayı
kuruluşlannın da zarar gö-
receğını anlattı Uslu. şun-
lan soyledı
"Sioganlaria davranmak
yerine.objektifvedogrubu-
bakış açtsıv la GB'ye y akiaş-
mak gerekiyor. GB gönül
bırlığı değildir. Olaya duv-
gusal bakmak yerine, stra-
tejik olmak zorunluluğu
vardır. Geleceğe v oneük re-
alist planlaryapmakzorun-
luluğu vardır."
Sert rekabet şartlannın
yayginlaşması dummunda
ışsızlığın artması olasılığı-
na da değınen Uslu, ücret-
lılerden yapılan kesıntılenn
Avrupa standartlan olçusu-
ne (yüzde 50'den, yuzde
17'ye) çekılmesı gerektığı-
nı savundu Uslu. emeğın
serbest dolaşımının sağlan-
mamasını Turkıye açısın-
dan "büyûk bireksikMk" dı-
ye nıtelendırerek. bıreysel
ve toplu ış hukuku açısın-
dan olumlu gelışmelerbek-
ledıklennı soyledı Sendı-
kalann ve toplusözleşme
duzenının "devtet-hükümet
vesavetinden kurtanlması"
gerektığını de kaydeden
Uslu, sosyal dıyalog \e yo-
netıme katılma mekanız-
malannın ışletılmesını ıste-
dı Lslu çalışma hayatının
"genelgelerle yönlendiril-
mesi" devnnın kapandığı-
nı. devam etmesı durumun-
da "Turkiye'nıngulunçdu-
rumadüşeceğini*'belırterek
şoyle dedı "Maliyardımın
nerelerde ve nasıl kullanıla-
cagu çok net olarak kamu-
oyuna açıklanmalıdır. Kay-
gımız. nıalı yardımın butçe
açıklannın kapatılmasında
kullanılması ve uyum süre-
cine katkı sağlanıamasıdır.
AB; GB sayesinde. pazar
payını ikiye katlamıştır.
Türkije'deki uretım yan va-
nya düşecektir. Işsizlik so-
runu kapımıza dayanmış
demektir. Hükümet gum-
rükvvrgılerinin kalkmasın-
dan doğacak kayıplann ne
şekilde telafi ediİeceğıni ka-
muovuna açıklamalıdır.
Hükümet, vergi gelinnden
olan kayıplannı. tuketım
vergisi adı altında halktan
telafi etmeye kalkışırsa.
1996 Türkiye için çok daha
bedeH agır bir yıl olacaktır."
Direnis sona erdi
• Baştarafı 1. Sayfada
nel Muduru Zekı Gungör, ıddıayı "CMü
falan yok. Kemal V dan. ilk tedavisi yapıl-
dıktan sonra Bayrampaşa Cezaevi reviri-
ne sevk edildi" dıyerek yanıtladı Hasekı
Hastanesı Başhekımlığf nden venlen bıl-
gıye gore ıse Kemal Yılan. sırtındakı darp
y aralannın tedav ısının ardından Bayram-
paşa Cezaevi revınne sevk edıldı Aynı
hastaneye kaldınlan ıkı hukümlunun de
ayakta tedavı edıldığı bıldınldı
Ikı hükumlunün Haydarpaşa Numune
Hastanesı'nde Beyın Cerrahısı Servı-
sfnde tedavı görduğu ve sağlık durum-
lannın ağır olduğu kaydedıldı
Numune Hastanesı'nde ilk tedavılen
yapılan yaralılann sayısının ıse 23 oldu-
ğu. rumunun Bayrampaşa ya sevk edıldı-
ğı belırtıldı
Usküdar Cezaevi 'nde müvekkıllen bu-
lunan avukatlar, dun gün boyunca ceza-
evi önünde bekledı Avukatlann tumu-
nun, müvekkıllenyle gönîşmelenne ızın
verilmezken Muharrem Çöpür ve Le-
vent Tüzel ısımlı avukatlar, Adalet Ba-
kanlığı yetkılılen ve cezaevi yönetıcıle-
nylegöruştu
Avukatlann daha sonra Ç-3 koğuşun-
da eylemlennı surduren 100 tutuklu ve
hukumlüylegöruştuklen oğrenıldı Ara-
sında "cezaevi temsilciliğinin tanınması-
nın" da bulunduğu 36 maddelık taleple-
nnın kabul edılmesını ısteyen tutuklu ve
hukumluler, eylemlennı surdureceklen-
nı açıkladılar
Ancak akşam saatlennde bır açıklama
yapan Adalet Bakanlığı Musteşan Yusuf
Kenan Doğan. "Isyan halüıdeki hüküm-
lü ve terdristleıie bir pazarlık y a da uzlaş-
ma zemini aranıak soz konusu olamaz.
Hukuk ihlal edilmiştir. Hukukun ihlal
edildiği yerlerde benim olmam mumkün
değildir" dedı
Oncekı gun cezaevının önunde bekle-
melenne ızın venlmeyen ve yollan polıs
bankatıyla kesılen tutuklu ve hukumlu
aılelen de dun Uskudar Cezaevi onun-
deydı Çocuklanyla gonışmelenne ızın
venlmeyen aıleler. zaman zaman "İnsan-
lık onuru. işkencey i yenecek" sloganı ata-
rak olaylan protesto ettıler
Bu arada Yozgat E tıpı Çezaevı'ndekı
DHKP-Ç davasından 13 hükumlu ve tu-
tuklu, Bayrampaşa ve Uskudar Ceza-
evfnde bulunan arkadaşlanyla telefon
goruşmesı ıçın olanak sağlanması ıste-
mıyle koğuş kapılannın ardına barıkat
kurarak eylem başlattı
Demirel Avrupa Bırlığı'nın Mad-
nd'de başlayan zırve toplantı sına Turkı-
ye'nın davet edılmemesıne de tepkı gos-
tererek şoyle konuştu
"Madrid'de Avrupa Biriiğı zirve top-
lantısına,Türkiye'den50-100yıl geri olan
muhtelif ulkeler davet ediliyt>r. Türkiye
davet edilmiyor. Bu olacak sey değil. Bu-
nun için konsensus, butun uyelerin olu-
ru lazımmış. Vunanistan Hayır' dediği
için. Turkiye'yi davet etmiyorİar. Olacak
sey değil. Burava davet edilen uye olma-
yan ulkelerin hiçbiri Türkiye kadar Av-
rupa Bııiiği'ne yakın değiİdir. Turkive
alevhindeki cerevanlann hepsını biliyo-
ruz. Buna rağmen, Turkive soğukkanlı-
lıkla ABilemunasebetlerinisurdurecek-
tir."
Demirel. Türkıye'nın AB'ye tam uye
olarak alınmamasının nedenlennden bı-
nnın de tanmda yaşayan nufusun fazla-
lığı olduğunu belırterek "ÇünkuABta-
nmı sübvanse ediyor. Eğer Türkiye
AB'nin uyesi olursa 15 ulkenin çiftçileri-
nin alacağı kadar parayı Türkiye çiftçi-
sinin alması lazım. Buna yaklaşmıyor-
lar" dedı
Demirel. gumruk bırlığıne geçışte
Turkıye'nın bırtakım "sancılarvesıkın-
tılar"çekeceğını de belırterek. "Türkiye
bunu gö/ealmaya mecburdur. Bunu aşa-
bilecek guçtedir de" dedı
Vergiye GB
zaımm
• Baştarafı 1. Sayfada
nun kaldınlacağına dıkkat çektı
Attıla. vergılerın kaldınlması ne-
denıyle oluşacak gelır kaybının
ozel tuketım vergısı çıkıncaya ka-
dar gıderılmesı ıçın yenı duzenle-
meler yapılacağını bıldırdı Attı-
la'nın verdığı bılgılere gore. bu
çerçevede akaryakıt tuketım ver-
gisi. KD\ ve luks nıtelıklı bınek
otolara uygulanan ek taşıt alım
vergısı oranlan yenıden belırle-
necek
Attıla, konuya ılışkın olarak şu
açıklamayı yaptı
"Dolaylı vergi mevzuatımızda,
gumruk hırlığinin gerektırdiği sa-
dele>tirmeye ilişkin olarak hazır-
lanan özel tuketım vergisi y asa ta-
sansı yurüriuğe girinceye kadar
kamu gelırlerinde meydana gele-
bilecek kaybın telafi edilmesi ama-
cıyla bakanlığımızca gerekli ted-
birier aunmaktadır. Özel tuketim
vergisinin konusunu oluşturan
akaryakıt urünleri, binek otomo-
billeri. tütün mamulleri ve alkollu
iceceklerden halen almnıakta olan
v ergilerde yasalann Bakanlar Ku-
rulu'na verdiği yetkilere dayanı-
larak gerekli duzenlemeler yapıl-
maktadır. Bu çerçevede. akarya-
kıt tuketim vergisL KD\,ekvergi-
de ozellıkle luks nitelikli binek oto-
mobillerı açısından ek taşıt alım
vergisi oranlan, 1 Ocak 1996 tari-
hinde yururiüğe girmck uzere
yeniden belirlenmektedir."
Kasuıı Gülek
hastanede
İSTANBUL(AA)-Eskı Bavın-
dırlık ve Ulaştırma Bakanı Kasım
Gulek Alman Hastanesı'nde te-
davı altına alındı Hastane yetkı-
lılennden ahnan bılgıye gore so-
lunum yollanndarahatsızlık bulu-
nan Gulek. saat 19 00 sıralannda
hastaneye getırılerek yoğun
bakıma alındı
Türkiye ayağımızm altından
gidiyor.
T.E.M.A.
Turkıye Erozyonla Mucadele,
Ağaçlandırma ve Doğal
Varlıklan Koruma Vakfı
Tel.: (0212) 281 10 27
268 09 85