Katalog

5 KASIM 1995 PAZAR CUMHURİYET »a SAYFA KULTUR 15 tSRAlL'DEN A.B. YEHOSHUA, HOLLANDA'DAN ANJA MEULENBELT KİTAP FUARI İÇİN İSTANBUUDA Yaztnak, politikanın önünde geliyor DUYGU DURGUN israılli yazar A.B. Yehoshua, "Kaybolan Aşık" (The Lover) adlı kıtabıyla 14. Istanbui TÜYAP Ki- tap Fuan 'nda. Gözlem Yayınevı "nden çıkan "Kay- bolan Âşık" aynı zamanda. Yehoshua'nın Türki- ye'de yayımlanan ılk kitabı olma özellığini taşıyor. Mehmet Harmancrnın Türkçeye kazandırdıSı ki- tap, ülkemizde pek de tanınmayan çağdaş îsrail edebiyatının örneklerinden bıri. Yehoshua, kıtabı- nın Türkiye'de yayımianmasını, bu alandakı boş- luğu doldurmada atılan küçük bır adım olarak ta- nımlarken yapıtın Türk okurlara ulaşmasının sevin- dınci olduğunu söylüyor. 1972'den bu yana Hayfa Cniversıtesi'nde Ibra- nıce ve karşılaştırma- lı edebıyat profesörü olarak görev yapan Yehoshua'nın, çeşitlı yabancı dillere çevn- len çok sayıda roman ve öyküleri bulunu- yor. Ilk romani olan "The Lover"ı, yazılı- şından on sekiz yıl sonra 1976'da yayım- lanan Yehoshua'nın. 1982'de ıkınci romanı "A Late Divorce B ve 1986'da üçüncü ro- manı "Five Seasons" yayımlandı. Yazarın 1990'da yayımlanan ve bır Yahudi ailesı- nırı 150 yıllık tarihini anlatan "Bay Mani" adlı romanı. eleştır- menlerce yapıtlannın dorugu olarak değer- lendirilıyor. "Bay Mani"nın tngilizce baskısı. TÜYAP Ki- tap Fuan'nda da yer alıyor. Yapıtlan içeri- sinde ayn bır yeri olan "The Lover" ıçın: "Bu ki- tap, benim yazarük serüvenimin ilk iirünü. Kitabın 22 ülkeden sonra Türkive'dedevayımlanmasından son derece hoşnurum, çünkii ülkenizde Îsrail ede- bhatı \e kültiiriine ilişkin yeterli kay nak olmadıgın- dan, İsrail'i yeterince tanınuyorsunuz" dıyen Ye- hoshua. kıtabının fuar ıle aynı döneme denk gel- mesini de sevinçle karşılıyor. Arap-İsraıl savaşla- n arasında önemli bir yen olan "Ybm Kippur" (Al- tı Gün) Savaşlan sırasında kaybolan kansının âşı- ğını arayan bir kocanın öyküsünün anlatıldıği kı- tapta. 6 ayn karakterin monologlanna rastlıyoruz: Kansının âşığını arayan koca "Adam", öğretmen "Asya", ne okulda ne evde aradığı huzuru bulama- yan "Da«T\başan hırsı ile dolu "Naim",ınanılmaz bir şekılde yaşama geri dönen "Veducha". Yazar. / srailli yazar Yuhoshua, Türkiye ile îsrail arasmdaki ilişkilerin artık kültürel bir temele oturtulması gerektiğini söyleyerek, Türk toplumunun îsrail gerçeğine duyarlı bir yaklaşım göstereceğini umuyor. bırbırinden farklı altı karakteri konuştururken ay- nı zamanda ıkı topluma ilişkin farklı bakış açılan- nı yakalayıp bugün gelinen noktayı anlatmaya ça- hştıgını belirtiyor. "1970'terden başlayarak Îsrail toplumu, kültürel anlamda büyük bir boşluğa diiş- tü. Günümüzde ise >eni bir kimlik arayışı içerisin- de. Şu anda geçmişin çelişkileri ve karmaşasından düze çıkmaj a çalışn oruz." Romanında, İsraıl-Arap ilişkılerinden çeşıtli ke- sıtlere, gençlıgın sorıınlanna. okul aile ve savaş or- tamlannın bırey üzerindekı etkılerine yer verdığı- ni belırten Yehoshua. îsrail Banş Hareketi'nin sa- vas. karşıtı eylemlerinde de aktif olarak çalışan bir "banşsavaşçısı". Yazarlığını politik kımliğinin her zaman önünde tuttu- ğunu belırten Yehos- . hua, bir yazar olarak banş hareketinde yer •' almasının, tamamen ahlaksai bir tercih ol- duğunu söylüyor. "Bir yazar. politikanın ah- laksai yönünü gözardı etmemcli. Bu yüzden uzlaşmacı Îsrail Banş Hareketi'ndeyim. Ül- kemdeki pek çok ente- lektüel de aynı çabayı veriyor." Her ıkı halkın yazar- lannı bırbirıne tanıt- mak için Ibranice ve Arapça olarak yayım- lanan bır dergıde çalı- şan yazar, iki kültürün yakınlaşmasi içın çe- şıtli platfonnlarda ça- ba sarf edıldiğinı belir- tiyor. "Bugün gelinen noktayı önemli bir ge- lişme olarak düşünü- yorum. Gün geçtikçe daha olumlu adımlar aulıyor. lnsanlar uzlaş- ma arayışı içerisinde"' dıyen Yehoshua, israıl ıle Türkne arasmdaki ilişkilerin çok önemli bir teme- le dayandığını. Türk hükümetınin 1948 yılında ku- rulan îsrail Devletı'ni duraksamadan tanımasının bu süreç ıçınde ayn bır anlamı olduğunu belirtiyor. "Bu kadar eskiye uzanan ilişkilerin, diplomatik iliş- kilerin artık kültürel bir temele de oturtulması ge- rek. Türkiye'ye son zamanlarda çok miktardals- raiDi turist geliyor. Çünkü Türkive, İsrail için ilgi çe- kici bir ülke. Ancak, var olan ilişkilerin sadece tu- rizm degiL kültürel içerikli de olması gerek" dıyen Yehoshua. İsraıl'ın 3 bın yıllık kültürel değerleri- nin tanıtılması geregının altını çizerek Türk toplu- munun yeterince bilinmeyen İsraıl gerçeğine du- yarlı bir yaklaşım göstereceğınden umutlu olduğu- nu ekliyor. Bir kadnını umudu. Utanç bitti bitecek TANERGEZER Anja Meulenbelt'ı. Kıtap Fu- an'nda Türkiye hakkındaki kitap- lan kanştınrken buluyoruz. Türki- ye'de kalacağı bir kaç gün için gündemı o kadar yoğun kı. geze- cek fırsatı yok. O yüzden kitapla- ra bakarak bılgi edınmeye çalışı- yor ılk kez geldıgı Turkıye hakkın- da O, Türkiye hakkında çok fazla şey bilmiyor, ama Türk okurlar onu yakından tanıyorlar. 70'li yıl- larda Hollanda'da femi- nıst hareketin gelişmesi- ne önemli katkılan olan Meulenbelt'in, femınıst çevrelerde büyük yankı- lar uyandıran "Utanç Bit- ti''adlı kitabı, 1993 yılın- da Aynntı Yaytnlan'ndan yayımlandıgı zaman Tür- kiye'de de oldukça ılgı toplamıştı ve 8 dile çe\ri- len bu otobıyografik ro- man. kadın hareketinin te- mei kıtaplan arasınakatıl- mıştı. Meulenbeltın "Gündelik Mutlaluğa Alışma'adlı romanı 1994 yılında ve "Hayranhk" adlı romanı da bu yıl Ay- nntı Yayınlan tarafından Türkçeye kazandınldı Romanlan yanmda bır çok da inceleme kitabı bulıınan Meulenbelt'in "Feminizm ve Sosyalizm" adlı incelemesi de 1987 yılında Yazın Yayıncılık tarafından yayımlanmış- tı. Meulenbelt, annelığı. sosyalıstliğı, feminıstlıği. lezbıyenlığı, çokeşlıliğı ve uyuşturucu maddelen denemiş bır kadın. Lezbıyenlığin, özgürce yaşadığı cınsel yaşantısının bir parçası olduğunu söyleyen Me- ulenbelt ıçın sosyalizm ve femi- nızmın ıse varolan adaletsızlıkle- re karşı bırtepkı. Hangj adaletsız- likler demeye kalmadan saymaya başlıvor: "Çalışmayıp işsizlik maaşnla geçinen erkekler, kadınlann eko- nomik özgürlüğünün kısıtlanma- SL kadınlara karşu kadınlann ko- runrnası/ olduğu bir şiddet, işçi sı- nıfından insanlann orta sınıfiara oranla politik güç kazanma ve egi- tim alma şanslannın çok daha az olması, etnik azııılıklann soykın- ma uğramasL- bütün bunlar ada- ktsizlik." Evı içın herşeyiniveren. çocuk- lanna iyı bakan bir kadın olan an- nesinın kocası tarafından terk edıl- mesı. ardından "çocuğununbaba- sı"nın şiddet yanlısı bir erkek ol- ması, Meulenbelt' in bu konularda düşünmesini sağlayan etkenler. Çare önce sosyalist hareket içinde aranır, ama yer aldığı bu ha- reket içındekı solcu erkekler de rTTürk / "U A. fer kiye'de de yayımlanan Utanç Bitti" adlı kitabıyla feminist çevrelerde büyük yankılar uyandıran Anja Meulenbelt'e göre, kadın hareketinin savunduklan, herkesin söylediği şeylere dönüştü. kadınlara karşı, tutucu erkekler- den farkiı davranmazlar. Meulen- belt göriir kı solcu erkeklemı ba- kışındada fazla bırdeğişıklik yok. Solcular da "kocası gibi"dırler. Meulenbelt. sosyalızme bıraz kız- ginlıkla bakmaya basjar. Meulenbelt'e göre, "eskidost" Karl Mam, kapitalistlerden ve iş- çi sınıfmdan bahsederken ücretsiz çalışan kadınlar sınıfını gözden kaçırmıştı. Sosyalistler adaletsiz- lığin biryanını görürken dığerya- nını görmemışlerdı. "Marx'ın,üç çocuğuyla ilgüenecek ve e\i temiz tutacak bir kansı vardı. Ben de üç Leasing'le Şirketler, en akılcı yatırımlarını Leasing ile yapıyorlar. Siz de kendinize en akılcı yatırımı yaptn, kitap altn... * Leasing kuruiuştannın [ŞİemJerine konu olabileoek yatınm araçlan arasnda kitap yer almadığıign yasal açıdan şimdilik mümkûn otmayabilir. HALK LEASİNG r t ı â ı ı ı ı ı l i A i t a ı ı | Ti;ınlırı, yjpıtlırı,-ttin kajrnakljn vc ışkltrıyia 30 klısik bısttci «c en öneatli eserUriırden otuşın 30 özd CD 30 «ı«l cHt tfindt... SııtrU Ufıtf »kif Irtlilıı kı («1 iıt\ t»ııt k i;iı t ı futıt Sıı aizı^N ıikirlıt c«ı««im BklVlflt Tt 4UICTtrtt kffffltflll M U Z I K torur YÂYI» 3 MAS'ESCARD ! T ! 1 t î (o!»n ' 5 000 000 H 7.500.040 TL Meaet 2 500 0O0TI Us.n '995 2 500 000TI Aiiiıt '995 2 SOOOOCTL Ocdt 1»6 U 5 HJtt 225 S5 41 (6 tw\ Fax B 212 l*i 62 « dünyasının tck d a r g l t l kuşatan dergi «e tüm TurkıyVdt BOYUT KİTAPLARI TÜYAP'TA Tiiıki\c 200 ooon Yukarıda ıfaretledıgım kıtabı/kıtaplan Kr«dj Kartı Hasabıma ( 3 VI5A • MASTERCARD 3 EUROCARD O OINNERS CIUB ADRES:. KREDI KAHTI NO l l l l l l l l i l l l l l l . i l TL'yı) Borç Kaydedınız |o formıı doldufduktan sonra 0 212 <29 05 75 v«ya 0.2U 2W t2 U nolo fakılata ainMrinu Kitabınıı «n ktM svrtet sıza ulaftınlacaklır ADI SOYADI | | _ I J I I I I SEhlR oğluma bakacak ve evi temizleye- cek bir koca isterdim T 'sözleri, Me- ulenbelt'in sosyalizmden uzakla- şıp feminızme yönelmeye başla- masını açıklıyor. Bağımsız özdeneyım gruplann- dan başlayarak uluslararası kong- relere, kitlesel kampanyalara, sos- yal alanda kadın çalışmasına ka- dar uzanan farklı etkınlikler ıçin- de hem kendı feminist politikası- nı oluşturan hem de feminist ha- reketin gehşmesıne katkı sağlayan Meulenbelt. bu süreçte söyleye- cek sözü olan bır fe- minist olarak yazma- ya başladı. Boşan- dıktan sonra yanda bıraktığı eğıtimine tekrar başlayarak sosyal bılımler oku- yan Meulenbelt'ın, dergilerde makalele- n ve ve "Sosyalizm ve Feminizm'' adlı kitabı 70'li yıllann başında yayımlandı. Türkiye'de genel- de romanlanyla tanı- nan Meulenbelt. çe- şıtli konularda bır çok inceleme kitap- lan da yayımladı. Romanlan ve ıncele- melenni farklı amaç- larla yazan Meulen- belt'e göre "hayat, teorilerden daha ka- nşık."Bu yüzden ro- manlarda hayatın karmaşıklıgtnı anla- tan Meulenbelt, in- celeme kitaplannı ıse içinde bulundugu durumu tanımlamak ve sınıflandırmak için yazıyor. "Yaşadığrnideneyim- leri sosyoloji ve psikoloji sayesinde anlamaya ve anlatmaya çalışıyo- nım w diyen Meulenbelt'ın amacı, dığer kadınlara. belkı erkeklere de yardımcı olabılmek. "Şaka, ama ciddi bir şaka "ola- rak açükladıgı. "Bütün kadınlar Jezbiyendir, bazılannın bundan haberi yoktur yalnızca* 1 sözlennı kullandıgı "UtançBitti"romanın- nın ardından, "Gündelik Murlu- luğa Alışma" adlı kitabında tekrar bir erkekle bırlikte oluşunu anla- tan Meulenbelt, başlangıçta buna olumsuz tepkiler geldiginı, ama şimdi değrştiğinı ve 'affedil- diğini' söylüyor. Meulen- belt'e göre bır erkekle bırlik- te olmak, bir değişim; femi- nist harekete ihanet değil. Meulenbelt, "Başlangıçta ka- palı bir çevreydiler" dıye ta- nımladığı feministlerin, seç- me özgürlüğünü geç fark et- tiklenni ve bunun fark edil- mesinden sonra kendısıni af- fettiklenni söylüyor ve ekli- yor "lnsanlar hangi cinsle be- raber olacaklan konusunda özgür olmalılar. Beni eleştiren feministlerin çoğu le/bivenli- ği seçtüer. Çevremdeki insan- lann neredeyse tamamı da hem erkekkrk hem kadınlar- la birlikte oluyoriar. Bu kişisel bir tercih. Ama birçok kadı- nın bu du>gulannı anlatma şansı, olanağı vok." Meulenbelt. bence hata ediyor, ama erkeğin toplum- da kadına karşı olan üstünlü- ğünü ekonomik ve politik ko- şullardan bağımsız degerlen- dıriyor. Ona göre, koşullar ne olursa olsun, erkekler ellerin- de bulundurduklan iktidar- dan ve üstünlüklerinden vaz- geçmiyorlar, 'dryalektiğe ay- kın bir şeküde\ değışmıyor- lar. Bu değışımi başarabılen. yani hak ve ödevleri yan ya- nya paylaşmayı ögrenebilen te'k erkek ise oğlu. 70'li yıllar- dan bugüne kadın hareketı ol- dukça gelışme sağladı. Artık, "ben feminist değiiim ama-.' diye söze başlayan insanlar, feminıstlenn sav'unduğu şey- lerı savunuyorlar. Meulen- belt'e göre kadın hareketinin söyledikleri, herkesin savun- duğu şeylere dönüştü. Hol- landa'da güçlü bir kadın hare- keti yok bugünlerde. çünkü bu hareket bütün topluma ya- yıldı. Meulenbelt'e göre "ol- ması gereken de bu." Mavi Radyo TÜYAP'ta Kültür Servisi- 89.6 FM bandından yayın yapan Mavı Radyo bu yıl kitap fuannda, sabah 9.30-10.30, akşam 19.30-20.30 saatleri arasında fuar alanında yapılacak canlı yayınla, ünlü konuklarla rö- portajlar ve söyleşiler gerçek- leştrrecek. Handan Öztürk, Atıl Ant, Deniz Kavukçuoğlu, Deniz Türkali ve Ayşegül Deveciog- lu'ndan oluşan yayın kurulu- nun tasarladığı yayın gün bo- yu süren müzık yayını ıle rcnklenecek. Mavı Radyo ay- nca ana yayından TÜYAP Ki- tap Fuan etkinliklerıni gün bo- yu tüm detaylanyla dınleyicı- lerine aktaracak. "Lütfen Kızımla Evlenir ınisiniz?^ Kültür Servisi - Kent Oyunculan, cumartesı günü Muzaffer Izgü'nün "Lütfen Kızımla Evlenir misiniz?" adlı komedısını tstanbul'da sahnelemeye başladı. Yıldız Kenter'ın yönettığı oyun. bir anne ıle evde kalmış kı- zının çekışmeler, dıdışme- ler ve sevgıyle sarmalanmı^ öyküsünü konu aiıyor Nurhayat ıle annesı Ne- runan Hanım arasmdaki sürtüşmeler, ya^adığımız toplumdakı çelışkılere hü- zünlü. ama aynı zamanda mızahı bır bakışla ayna tutu- yor. Yazar Muzaffer fzgü. ikı bölumlük ovununda ev- lılık kurumunu sorgulaya- rak "evde kalmış kız" kavra- mırun sadece gerı kalmış ül- kelere özgü olduğunu vur- guluyor. Kültür Bakanlığı'nm kat- kılarıyla gerçekleştırilen müzıklı komedıde 'anne'yı Yıldız Kentcr "kız'ı ise Kadri>e Kenter canlandırı- yor. Şükran Güngör. Meh- met Birkive ve Bekir Ak- so>'un rol aldıkları oyunun dekorlannı Osman Şense- zer, kostümlerını Çolpanll- han. müzıklennı ıse Melih Kibarhazırladı. Emre Şen'e ödül Kültür Senisi - Bılkent Müzık \e Sahne Sanatlan Fa- kültesi üçüncü sınıf öğrencısı ErareŞen ve hazırlık okulu öğrencısı Maria Kuznetsova ulu^lararaM ödule layık görül- düler. Müzık eğıtimine Uyaşında ErsinOnay'ınöğrencı- si olarak başlayan Emre Şen \ I. Uluslararası Roma Piya- noYanşması nda 'Büyük Ödül'e değer bulundu. Piyano sanatçılan arabin- da özel bır konumu olan buyanşmanıngalıbı Em- re Şen, para ödülünün ya- nı sıra dünyanın bellı baş- lı merkezlennde 25 kon- ser bağlantısı ve bır ku>- nıklu piyano kazandı. Öte yandan yıne Bilkent öğrenctlennden Özbek asıllı Mana Kuznetso\a. İspanya'da gerçekleştın- len Uluslararası Sarasate Keman Yanşması nda Jün Özel Ödülü'nü aldı. Toplam altı ödülün dağı- tıldığı bu yarışmada en genç yanşmacı olarak ıl- gı çeken Kuznetsova. Bılkent Muzık Hazırlık Okulu üçün- cü sınıf öğrencısı ve henuz 15 yaşında. 250.000 Ispanyol Pesetası para ödülü ve dünyada ıstedığı herhangı bir mü- zık okulunda eğıtım ımkânı kazanan Mana Kuznetsova Bılkent'te kalmayı tercih edı\or 'Zaman geçti sanat kaldı9 açısmdan gereklı olan sah- ne fotoğraflan ıle festivale emeğı geçen insanlann me- kân ilı^kılerı yer alı\or Iş- çelebı'nın gazetecılıkten gelen birıknni ıle sanatçı kı- şılığını a>nı potada erıtme- sınin bir bimgesı olan sergı. bütünde sanatsal plastığini >akalamış bır foto-röportaj nıtelığıne de sahıp. Ülke- mizde fotoğraf »anatına \e- termce destek sağlanmadığı günümüzde Devlet Opera \e Balesı'nın kendı sanatla- 'rmı bır başka sanat aracılı- ğıyla venıden ^aratıma \e estetık beğenıye sunması takdır edıîecek bır >ak- l Kültür Servisi - 10-25 Hazıran 1995 tanhlen ara- sında gerçekleştınlen "2. Aspendos Devlet Opera ve Bale Festi\ali" bu kez fotoğ- rafsanatçısı Gülümserlşce- lebi'nin objektıfınden \an- sıyor^Uçarcasına" isımlı bale fotoğraflan kitabından da tanıdığımız Işçelebı'nın "2. Aspendos Opera ve Ba- le Festivair Fotoğraf Sergı- sı 19 kasım tarıhıne kadar Devlet Opera ve Balesi Ge- nel Müdürluğü Fua>esi'nde izlenebılecek. Üç bölümde değerlendırılen sergının ağırlığını ka\ramsal fotoğ- raflar oluşturuyor. Dığer bölümlerde. beleelenmesı 4 Rosa Küçük Sahne'de Kültür Servisi- Tı- yatro Ayna, yenı sezo- nu geçen dönemın so- nunda başan ıle sahne- lediği ve ızleyicının büyük beğenisinı kaza- nan "Rosa Lu\em- burg" ıle açı>or. Geçen yıl Küçük Sahne'de sergilenen \e "En lyi Kadın Oyuncu" ıle "En İyi Yönetmen" ödüllerıni alan Rosa Luxemburg'u. Marga- reth Von Trotta'nm av - nı adlı filminden. Luyi Sguuuarzina'nın o> u- nundan ve Rosa Lu- xemburg'un mektupla- rından yararlanarak Rekin Teksov yazdı. Kenanlşık>önettı. Oyunda, Dilek Tür- ker, Nazan Kınlmış, Hülya Çelikgezer. Uğıır Çavuşoğlu. Mürsel Yaylalu Berat Yenilmez \e Recep Yener rol alıyorlar. ^'önetnıen yardım- cılığını Ali Düşenkalkar'ın >aptığı, çevrc düzenıni Erim- Nalan İlhan'ın gerçekleştirdığı oyunun kostümlerı Gülnur Çaraş. ışık tasanmı ıse Yüksel A>maz ımzasını taşıyor. Tı- yatro Ayna"nın. Kültür Bakanlığı ve TÜYAP" ın katkılanv- İa gerçekleştırdiğı oyun, 2-15 kasım tanhlen arasında Be- yoğlu Küçük Sahne'de sahnelenecek.