Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 14KASIM1995SAL1
12 KÜLTÜR
Çöpten yaptığı bidonlardan, plaklardan ve diğer objelerden oluşan masklanyla Ramouald Hazoume:
Bir iilkeııhı çöpiL, yaşamnııyansıtır
EMRE KO\ l NCl OĞLl
-Sizıılkgorduğumdebana Utanbul u
gorme\e geldım demıştini?. Oort gun
sonra roportaj ıçm venıden karşılas.tık. Is-
tanbul'u tanımlar mısınız?
H\ZOL\1F - \vrupa\a gıderken
hepbırkorku ık gıdenın Ktanbul hava-
alanında ıtk kez korkmadığımı farket-
tını Buradakı atmosfer Benın dekı gıbı
İnsanlardan taksı süruculennden kork-
madım
\raduımı bulırnkta zorlanmadım
'labancı bır \erde olmanın getırdıgı bır
sıkıntı uzerırıde \ok \fnkada olduğu
gıbı sokaklarda hos tnsanlarla karstlası-
vorsunuz Kunbulda \vrupada bovte
ınsanları bulmak ı,ok zor Istanbul \vru-
palı degıi çok kuidıne ozgu bır >er !s-
tanbul ıçın vtlnız^a Turkıv.eh dı^ebılı-
nm
- Bıenal"desemilediğınız; bidonlardan,
plaklardan \e clığer ohjelerden oluşan
maskları burada mı % aptınız' \oksa Be-
nın'den mı gttırdını/'
Bıenal 11.111 ozü v.aptım onlan Ktan-
bul un çopknnt gezdım atılniıs kulla-
nılmavan nevt
ırsaiopladım Bırulkenın
çopuoulkedekıhavatıv;ansitır bırtura>-
nasıdır O ulkede nekr olup bıttığını an-
larsinız \eknn satıidıgı nelenn alındı-
ğı Çopuvle o ıılkenm sumdartlannı de-
ğerlennı hıkıvesinı (.ızebılırsınız
- Dığer çalışmalannı/da da bu vonte-
tni kullanıvor nıusunu/.'
Bazen HepMnde degıl Ben genelde
mask vapanm Rene Block,bem çopten
yaptığım nnsklarla Bıenıl e davet ettı
^aptıgın^ bu is kavramsal olarak Bı-
enal ın sloganıvlabaglantılı Onent-atı-
on ın ıçerdıgı anlamlar benım ıçın çok
onemh
- Çop toplanıak içın nerelere gittiııı/.'
OzellıkL pa7 ırUra gtttım oradakı ar-
tıklan topladım Pazarverlen de ulkede-
kı toplum havatını anlatır Pazarlarda
farklı topiumsil tabıkalann olduğunu
fark edı>orsunuz Zengmkr orta sınıt
ve fakırkr Fıkırkukn soııra da ha\atta
kalmava ç ılisanlar gelıvor Bu sınıf. ge-
ce \ ansinadoğru çoplen ayıklar ve çop-
/
stanburun
çoplennı gezdırn,
atılmı^,
kullamlma>an ne \arsa
topladım. Bır ulkenın
çopu o uîkedekı havatı
yansıîır, bır tur
aynasıdtr. O ulkede
neler olup bımğını
anlarsınız Nelenn
satüdığı. nelenn
alındığı Çöptrvle o
ülkenm standartlannı.
değerlennı. hıkâyesmı
çızebılırsınız.
Zengınler tarafmdan
atılan çöplerle
toplumun bazı
katmanlan avakta
kalırlar Benhıçbınnm
toplamadığını. "çöpvın
çöpunu" topluyorum
Fotoğraf KAAN SAÖANAK
lerdebulduklanriı satarakha>atlarınıka-
zanır Yanı zengmkr tarafından atılan
çoplerk topluniun bazı katmanlan a\ak-
takahrlar Ben hıçbınnıntoplamadığını
"çopun çöpunu" topluvorum Bunlar
"olmuş" nesnelerdır Benım > aptığTm tse
bu olu nesnelere >enıden ha>at vermek
Çoplerden toplayıp \enıden vasamın
ıçıne soktugum bu nesneler artık b\r sa-
nat nesnesı olu\or %e zeı a n ıns>anlar ge-
lıp vuklu paralar vererek buniarı zevkle
satın alıvorlar Guzd degı! mı'
Her mask. gerçekleri vansıtır
-ÎLenginlerın artıklanndan sanat üret-
nıek duşuncesını başka bır platforma ta-
şırsak \e şovle dersek, Zengın Batı ul-
kekrının anıkları\la ya^a%aıı Uçuncu
Dunvaulkekn '. \nlatnklannndanbo\-
le bır duşunce\e \onelirsem, >anltş olur
mu'
BenıiTi çah^malarırnı ızkven herhan-
gı bınnın ılk \aptıgı ")e\ gulmektır \s-
Tında vûk gulunecek bır tarafı vok çun-
ku her ınask «crçekkrı \ an'-ıtır Bu ger-
seklık \fnka >ı \e dıger takır ulkekn
ıçenr
Bo\k du^unusorsan hakkın var \ ıl-
lar bosunea kutsai ^trıka nıasklan gızlı
olarak >a da bu\uk paralarla Afnka dı-
ijina (.ıkarıldı Bazı \fnkalılar vitarak
vabantılan ozendırdı Bu ı,ok acik.li bır
durum $una benzıyor Tıırkknn \>a-
•-ot\a vı \a da Sultanahmet Camısı nı
Japonlara vatması gıbı bır \ev Ma^klar
bızım KIII kutsaldıı vc Atrıka'da kalma-
lıdır Ben ma*>klai ımızın satılmasina kar-
!)i> ım o yuzden kendıme gore bır alter-
natıfbuldum \vrııpa bı/ı p
derıvor Bu v,oplcr tukctım toplumunun
urunkndır Ben bu çoplen ahp uzennde
çalışıvorum ve "Vvrupa >a gen gonden
vorum Dun\ ada bu tur bır anla% ı> ıxzc
rınde çalı^ma vapanın bır tek ben oldu-
lumu da du^unmuvorum
Bıenal m sloganı "Orient-atıon"ın
ıçınde bulunan "Orıent" anlaniının vc
BıenaFekatılan Dûgulu ^an uçıların Ba-
tı va verecekkrı t,ok onemlı mesajlan
var Turkıve her ^cvı vcrlc bır eden bır
-.ava^ vavımadı Bovklıkk ınıman tau
hı ve ulusal mırasi saklı kalabıldı Turk
krbuelknndekı kulturu >ok etmenuh-
ler Bızım Mnkakuluırunuvoketmeme
mız ve vitnıamamı/ gt.rektığı gıbı Bu-
rada ben kendı kuUıınımıı \e degerkn
mı vanMtnorıım
- \frika masklarının ruhlan olduğunu
okumuştum. Sizin çopkrden vaptığmız
masklann orıjınal \frika masklanndan
farklı ruhlan \ar mı.*
Bu mdsklan bır toren > apmadan a<;ar-
sanız probkmlerle karşıla^ıhr Her ulke-
nın "kutsaltnsanlarT vardır \c maskla-
rı açmadan once onlara sormak gerekır
Torenden ka^tım bu Fger onlara sor-
mazsam sonınlar vıkar O v uzden Bıenal
at,ılmadan once o ın^anlara masklan ka-
bul edıp etmedıkknnı soracağım \ok-
sa hem benım \\\n hem de onlar ıçın
uzutü olur
- Soracağınız insanlar lstanbul'da mı?
Evet İstanbu!"dalar zaten Istanbullu-
lar Guvlu ııisanlann gozlerının ıçıneba-
kamaz'-ını? Dun\anın her \ennde bov-
le ınsanlarvardır Bu msanlann dığerın-
sanlardandaha guçlu ruhlan vardır Dun-
vanınnereMndealursanızolun savgıge-
reğı sormanız gerekır
- Guçlen nereden gelmekte''
Para degıl Bınne havır demenız ge-
rektıgmı bıldıgınız halde havır dıvemı-
Norbanız ve evet dedıkten sonra neden
evet dedığıni7i anlavamıvorsanız o ın-
san guçludur Daha doğrus>u ruhu guçlu-
dıır
- Tek tannlı bır dıne ınanıvor musu-
nu/'
\utui kagıdımda Katolık >azıyor. fa-
kat K.atohk olup olmadıŞımdan emın de-
gılım Hepımızın tek bır tannsı olduğu-
na ınanıvorum ve her ^eyden çok tokran-
sın onemlı olduğuna Benım dınlm "'tûm
ınsanlara toleranslı oimak." Sanat nedır
bılıvor mıisunuz1
- Ha> ır.
Ben de Bıldıgım hepımızın farklı ol-
duğu ve herkesın kendı külturunden soz
edebıkLegı Benım taram sanatım olu-
vor Ben gen,ekten sanatın ne oldugunu
bılmı>orum Sanat okuluna gıtmedım
v anı sanat eğıtımı almadım Ama dunv a-
nm bırçok unıversıtesınde semınerler ve-
rıvorum Ben duşundüklenmı elle tutu-
lur hak getmv orum İnsanlar, "'Busanat-
tır" dıvor Ben de sanatçı olmus oluvo-
rum Aslında mtmar ya da cerrah olmak
îstemıştım
Suzi Erşahin, Melek Mazıcı ve Leyla Sakpmaf m "Aile Bağları" başlıklı sergisi, BM Çağdaş Sanat Merkezi'nde
gelenekselroKiııden sıyrtlmah
DLVGl DLRGtN
Suzi Erşahin. Melek Mazıcı ve Levla Sak-
pınar l \ geııv sanaiı,ı Vı da daha dogru bır
devı^le uı, genı, kadın sanatçı Hemunskn-
nın degisik \asim \e kühürknnden vola çı-
karak bırbınnden dc&ı^ık malzemelerk olu>-
rurdukları s apıtl ınnı 2H kasıma dek BM Çağ-
das Sanat Nİcrkt7i nde sergılıvorlar Once
sergı da\ttıvesisavkınhkvaratıvor Kadın ol-
duklannı bılduımız sanati.il mn davetıvesin-
de uı, erkek fotoaratı ık karşıh-jivoTuz Bos-
k hotf \e alnılrnıdık bır gorunume sahıp da-
vetıve ehmızde BM Çdgdas
SanatMerkezı nınkıpisını bı-
razdagı?!] bıı niLrıkl ı^alıvo-
ruz Sergı ıçmvon hi7irlıklan-
nı vapan Ersahın Mazıcı ve
Sakpmar davetuedekı Csprı-
nm eijltnne jıt oldvuumı be
hrtıvorlarhenıen "Bızıtanıdı-
ğınızda kımın. hanuıııu/nı ko-
cası olduğunu tahının edebılır-
sınız* dıvorlaı -.alcıek
Heruçudt. Uves tevaşavan
sanaıçılır Turkıveikaralann-
dakı bagları düsuneıek bu OT
tak valı^nıava "\ıle Bağlan"
adınıvermışler ian.Uvilar ^er
gının sadece kjdına v oııeiık bır
ıçenğı olmadığmı \uıgulu\oı-
lar "Kadın olmak gıbı doğal
bir sonuçta kar^ı karçıvavdık
ve nuradada bu sonucu anlatı-
>oruz"dı\^n Mekk \lazn.ı va
Suzi Er-ıiım de bır uhk ekle
mevle katıhvnr -Kadın olma-
nın bence avnca bır anlamı ve
belırkucı vaııı vok Burada
wmmmmmm
~~~"
vapnklannn/ kendıhğinden gelışen bır sure-
cınurunu" Bıı temabelırle\eıekıv
aii'!
madık
larını sovleven -.anatvilara gore "Nasdbırki-
tabın adı olursa. ln/mı sergımı/ın de bır adı
olacaktı." Gerek kendı ozel ılnkıltrmın ge-
rekse bır par>,asi oldukları Tuık toplumumun
temelını olu^turan "aıle-akrabalık" ıhskıkrı-
nın bu sergının olusumunda buvuk pavı var
w
AÜe bagınm.Turktoplumundaçokguçju bır
anlamı var. Tnplumun doûal sıcaklığının bır
sonucu bu Ovsa Isknndınavva'da ınsanlarla
ilışkı kurmak.do<itolmakıçın ı,okuzun bır su-
reningeçmeM gerek Bırınsanaarkadaşımde-
mek. Turkıve'dekı kadar kolav olmuvor" dı-
ven sanamlar konusulan dılın ornegın so-
kakta. hıç tanımıdıgmızbınnm size "abla" va
da "agabev" demesının bık aıksel bağlan
anımsattıgım belırtıvorlar
Sanatçıların sergıde ver alan ortak çalis-
malanna goz attıgımızda bırbırınden tarklı
malzemelerie olusturulmu^ vapıtlar goruvo-
ruz Faıklı nialzemelerın sergıve gorsel bır
zeıigınHkkdtacağmı dıısünensanatçılar tema
olarak da sade^e kadını degıl kadını ve bu-
lunduğu sosval (.evrevı anlatıvorlar Suzi Er-
i>ahın bıze "mutfaktakı mınvaturerkek" mo-
dehnı uostenvor Turk muttaklaunın ıvkv-
F
arkh mabemelerle sadete kadını degıl kadını \e
bulunduğu sosşal <;evre>ı anlatan uçu de İsveç'te vasavan
sanatv,ılar Turkıve'de sanatçı olarak kadın olmanın
zorluğunu vurguluvorlar "Burada ekonomık. toplumsal kosullar
çok behrlev ıcı Zaten \ urtdısında olmamızın bır nedenı de bu
Turkıve de kadın ve saratçı olmanın çok ağır bırbedeh var
Maddı ve manevı anlamda çok agır "
sızhgı ve erkeğın muttaktan uzak duruşunu
iembolıze eden bu çahsmanın vam sira erkek-
askertıgumnu sık»,a kullanıvor \skerlik kav-
ramını erkek ıktıdarının bır bıçımı oîarak du-
>unen Erşahin çalısmalannda salt kadına vo-
nelmedıgmı bır ınbanlık durumunu ele aldı-
gını so>lü\or Melek Mazıcı we ham kağıt
uzerıne çalısıvor Kağıdın uretımını de ken-
dibi vapan sanatçi bu durumıı -k
Kâgıttan sa-
nat eseri varatma survcını dısandan hiçbir
mudahele gelmeksızın kontrol etmek" olarak
a*,ıklıvor (^alı^malaıını anlatırken bıhncını
kagıt uzenne aktardıgını behrten Mazıcı ça
hsmalan üzerıne ızkvenlerden değışık vo-
rumlar gelmesmdeıı mııtlu Le> la Sakpın ır
<,alışan kadınlan anlatan totoşraflannda Ana-
dolu kadınını gunluk va>amında aktanvor
Her kompozısvonunda avn bır ovku anlatan
Sakpınar kadınınev va^amuçındekuHandı-
ğı kınıı e;.\ ılan da on plana çıkarı\or Dogu
ve Batı kıılturunubıı ırada vasav, an Sakpınar
bu verden ıızakhsıp sonra onvıgerıdonme-
nın kendisi îvın daha onceden tark edıkmc-
venı tark etmek açısından vararlı olduğuna
degınıvor "Burada va^amış olsavdım bclki
ban şevler çok alı^ıldık «elırdı Ornegın kop-
ruvu grçmek benım ıçın hâla ^aırane bır an-
\t Ti taşıvor. ovsa kopruvu her
gun kullananlar trafık sıkışıklı-
ğından vakınıvorlar"
Isk.ındımvvagıbı Turkkultü-
ı une neredev Ne tamamen zıt oge-
ler banndıran bır toplumda vasa-
ınak her uı, sanatt,ı »,ın de avnı
anl ımı tasisor " Sanatsalaçıdan
zenginlik ve nesnel bakış açısı"
Pekı oradaıı gordukkrı Türk
toplumunu ve ozellıkle kadının
konumunu nasıl vorumluvorlar'
"Oncelıkle Turkıve'de kadın oW
mak cınstllıklc avnı anlamda
C ınsellık ortulü bıçımde vaşam-
vor burada Sanatçıolarak kadın
olmakısedahabırzor ^kademı-
den pek çok arkadaşınu/. okul-
dan mezun olduktan sonrasanat
vaşamlarını çeşıtlı nedenkrden
dolavı bırakmak /orunda kaldL
Buradaekonomık. toplumsal ko-
^ullar çokbelırlevKI. Zaten v urt-
dışında olmamızın bır nedenı de
bu Turkıve'de kadın ve sanatçı
"™"~~~~~" olmanın çok ağır bır bedelı var
Maddı ve manevı anlamda çok ağır." Gek-
neksel vonlerını tuliıanlı tutan ılı^kıkrın si-
cakhgı bır vana Tüık toplumanda duygusal
temellere ozellıkle de sevgıve da>anan ve bu
anlamda da bıtevm sorumlulugunun ozgur
ıradesınm on plana «.ıkamadıgı bır ortamdan
söz eden Ersahın Mazuı ve Sakpınar genç
kuşağın haklarına daha çok sahıp \iktigim da
so7İenne ekhvorlar Bıreve ozellıkle de ka-
dına kışisel sorumluk gun otesinde bırden
tazla ödev tn vuklendıöını gözkven sanatt,ılar
kadınm geleneksel roîknnden sıvnlıp bıraz
kendını duşunmesmın zamanının geldıgını
sovluvorlar
Yazar ve yayıncı arasında'centilmenlik anlaşması'
Kulnır Servısı- fuıkıve''lavını.ılaı Bır-
1 gı ıle Turkıve ^ozarlaı Sendıkasi "Tek
Tıp Navın Sozleşmesı" konusunda uzlas-
mav a \ ırdı T\ S Genel Başkanı AtaolBeh-
ramoğlu nun kıtılamadıgı TL\ \P kıtap
Fuarı ndakı toptantıda sozkşme metnı
\avıncıhr Bııhaı Baskinı \tıl \nttaratın-
dan okundu A.nt uzun vıllar bovunca va-
zarlar ıle vavım.ılar araMnda çozulmeve-
(.eknib gıbı gorunen bır ^orurun ortak ı,o-
zume ulastıgını behrterek "Dumanın her
vennde vazar-vavıncı sumı^mesı vaşanır.
\ncak. artık vavmımın da va/ann da so-
runlan avnı Ba^ımı/da bır korsan belası
var ve bu bela va/arı vı vavınuvıcandama-
rından vunıvor O vu/den bırbınmıze da-
ha dostça dav ranmak. bırlıkte hareket et-
mekzorundavu" dedı S07İesıne metnının
ılkekr uzennde anlasma oldugunu v urgu-
lavan <\nt soziesnıenın zorunhı hukumle-
n dış.nda kahn hukumleıın vav ıncı ve va-
zar arasında vozume k ı\ ustıırulacagmı da
ekkdı T\ S Genel Sekreten Emın Kara-
ca ıse '• Tek Tıp >av ın Sozleşmesı" ıle zo-
runluhukuınkı Jı^ıntlava%ın*.ı \evazann
ruıkıve Yavıncılar Bırhğı ıle Turkıve \azarlar SendıkaM "Tek Tıp \a>m Sozleşmesı" konusunda
anlaşma\ a \ ardı Sozkşme metnının ılkeler uzennde anla^ma olduğunu v urgulayan Atıl Ant. s,ozks,menın
zorunlu hukumlen dışında kdlan hukumleıın \a\ıncı \e >ayar aras.ında çozume kavuşturulacagını da
ekledı \taol Behramoğlu, "Tek Tıp Ya\ın Sozleşmesı. yazarlat ve \a\ıncılar bakımından bağla>ıcı olmavan.
fakat \azar-va\ıncı ıhskısındekı temel ılkeleu belırle\en bır tentılmenlık anlavna-,1 nıtehğındedır dedı
serbest pazarlıklarını surdure^eklerını be
lırnı Turkıve \azarlar Sendıkası ıle Na-
vıncılarBırlığı nın vavımsozksmeleımın
kapsimı ve kosullarma ıhskın olarak go-
rus bırhğıne vardıkları Zorunlu Hukum-
ler de I- Telıf sozleşınekrı bellı bır sure
ıle sınulı olarak vapılıvoı 2 Telıt sozleş-
melerı eserm Tuıkı,e vavıın haklannı va
da Tum vavım haklannı kapsıvor (Tum
Yavm Haklan csenn Turkçe aslı ıle çevı-
n derknıe se(,kı dızne kıtap kulubu pro-
mosvon kopvası olarak ışknmekrıne aıt
venıden baskı ve genısletılmış basımlan
dı dahıl çoğaltma ve vavma hakkıdır ve
tum dunv ada geı,erlıdır ) •>-Telıfv ada ve-
vırı esenn ılk vavımlanma tarıhı venıden
baskıların hangı surekrde vapılacağı ve
basılacak kopva savisı ol ırak aı,ıkı,a belır-
tılıvor 4 Telıt \e(,e\ırı ucretlerı ve oran-
lan brut olarak behrtılıvor vasal kesıntıkr
dusuldukten sonra telıt makbıızu karsılıgı
odeme vapılacaği hukmune ver venlıvor
s- ^avıncmın vazarın vazılı ıznı olmaksı-
zm esenn ıçerıgınde degisıklık v ıpamav n-
cagı ve eser uzcnndckı hakl ırını uçuıxu
sahiskıra devıedemeveeegı behrtılıvor (v
\azar veva varıslcı sozksmeıı n ekı ola-
rak >avmcıva esenn çogaltılması ıvin bır
vetkı belgesi verıvorlar
^avım sozk^meknnde oran ve kopva-
lara ılıskın alt sınırlar ıse şovle Yavmcı
çog ıltnna \e v ıvmahaklan karsilmında te-
lıt eserkıde heı b^skı 11,111 kopva bı>ına
"KDV harıç kıtap uMu satış fıvatı* nın
asgarı vuzde 10 ımu vazar veva vanslerı-
ne v,<-vın ese'kıde ıse herba&kı .^mkop-
> a baştna " KD\ harıç kıtap ustu satış, fı-
vatı"nın asgarı %>6 sinKevımıenvevav ı-
nslennetelıt olankoduvor Vavıncuvazar,
çevırmen veva vanslenne telıf >eva çevırı
eserlenn her baskısında 2 bın adet ıçın en
su 20 kopvavı bedelsu olarak venvor. Telıt
ve v,ev\n eser sozlesmekrı cn az ^ >ıl su
rclı ûlııvoı Basılan kopvasavısı u/erınden
telıf bedelı odennu» durumunda. esenn
baskısımn satışa sunulmasmı ızleven f> av
ıçınde telıf bedehnın tamamı odentvor Soz
konusu 6avlık sure ı<,mdesatışfivatındava-
pılacak artişlar. telıf bedelının artış tarıht-
ne kadar odennıemıs holumune vansıtılı-
vor S.ıtı)\n Kopv 1 u/ııındı.n le'ıt bcd^lı
odennıesı durumunda odemelerın en >,ok (•>
avlık süreler n,ınde vapılmasi onaorulu-
vor Turkıve \azarlaı Sendıkaii Genel Bas-
kanı Ataol Behramoğlu. "Tek Tıp Vavın
Sözleşmesrnı sendıkanın kuruluşundan
bu v ana v ıllardır uzennde önemle durulan
fakat bır turlu sonuçlandırılamav an bır ko-
nu olarak değerkndırerek Navmcılar Bır-
lıgt ık ortak bır tek tıp sozksjne metnı
olusturabılmekten mutluluk duvduğunu
belu'tı Behıamoglu "TekTıp\avınSoz-
leşmesû vazariar ve vavmeılar bakımından
bağlavKI olmavan. fakat vazar-vavıncı ılış-
kısındekı temel ılkelen behrieven bır cen-
tilmenlik anlaşması nıtehğındedır Onerdt-
ğımız ve çoğalftlarak uvelenmı/e ıletıletek
olan Telıt Sozksmesi metnımı/de. vapı-
tın vavıncıva teslımınden soıırakı zorunlu
vavın tanhı, baskı adıtu veıiı vapıt ve çev 1-
nleıde odenecek telif ucretkrınm asgari
mıklarlan, odeme surelen ve vontemleru
kıtap fıv atlanndakı değışıklıklenn telıf uc-
retlennedevansıtılnıası.vapıtınstokduru-
nuı konusunda vazann bılgı edııımt hakkı
£i!)t temel ılU vı. koııular ver almaktadır
Tek Tıp >av ın Sozks.mesi metnının a»,ık-
laıımasıvla va/ar vavınevı ilışkısınde veni
bır donemın başladığına ınamvoru/~dedı
YAH ODASI
SELİM İLERİ
Geçmişi Okumak
Adam Sanat dergısının Kasım 1995 tanrtlı sayısın-
da Memet Fuat Geçmışe Bakmak ı dıle getırtyor
Bu ıncelıklı yazının son bolumlerınde Cumhurıyet'te-
kı çızıktırmelenme değınıiıyor Tartışmalara yol açan
eskı kulturumuz' bır kez daha gundemde
Memet Fuat'ın yazariık uğraştmdakı emeğt uçsuz
bucaksızdır Memet agbıyı tanıdığımda Yenı Dergı
yayın hayatındakı vaıiığını koruyor edebıyatımıza an-
lam katıyordu Yenı Dergı nın yonetım yerıne edebı-
yat tutkuru çok genç bır okur kımlığıyle gıttım Hı-
kâyeler de çızıktırıyordum Imlâ kurallanndan hıkâye
yazma sanatına pek çok şeyı Memet ağbtden og-
rendım
'Geçmışe Bakmak"\ okurken bunca yıl sonra da,
Memet Fjat ın seçık anlatımı karşısında adeta ezık-
lık duydum Soylemek ısteyıp soyleyemedıklenmı,
yazmak ısteyıp yazamadıklarımı 'Geçmışe Bak-
mak "ta okudum dıyebıtırım
Yalnız kımı duşuncelenmı bıraz daha açmak ıstı-
yorum
Memet Fuat şoyıe dıyor ' Selım Ilen çok duyartı
bır msandır Ozellıkle emegıne saygı gostenlmeyen,
kuçumsenen, bır koşeye ıtılen unutulan sanatçılar
onu çok duygulandınr ( ) Afıfe Jale, Cahıde Son-
ku... Sonra cumhunyetımızın ılk yıllannda yazdıkla-
n aşk romanlanyla okuriann sevgılısı olan ama bır tur-
lu yaztn dunyasında kendılenne yer bulamayan ka-
dın yazarlar Hepsı ıçır ayn ayrı kaygılanır uzulur hu-
zunlenır Selım lien, onlann acılannı kendı acısı gıbı
ıçınde taşır Bır yandan da ofkelenır Kıme? Vefa-
sız aydınlara '
Değen bılınmedtklere kattığım başka yazartan da
anıyor Memet agbı Sevım Burak, Bılge Karasu, Yu-
suf Atılgan, Abdulhak Şınası Hısar...
Gerçekten boyle duyumsuyorum Ofkelenıp ofke-
lenmedığım konıjsunda kararsızım Unutulan sanat-
çılarabağlılığım,'bıraz da yapıntısal durtuden kaynak-
lanıyor Hayat hıkâyelennde yazılabılecek gızler ke-
derier sezınlıyorum bu sanatçıların Cahıde Olum ve
Elmas'\aAllahaısmartadık Cumhunyet'ı oylesı bır dur-
tuyle yazdım
Ama çok başka kaygılanm da var Edebıyatımızın
goz kamaştırıcı bınkımınden yoksun yaşadığımıza
ınanıyorum Bu btrıkım gunumuzde neredeyse yok
edılıyor Bırıkım hayattn kılgısına bır turlu ortuşturu-
lememış
Memet Fuat Sevım Burak Bılge Kar
asu, Yusut
Atılgan'ı vurgulayarak ' Oysa bu yazarlann bınncı ba-
sımda kalmış tek kıtaplan bıle yok sanıyorum' dıye
yazmış Evet ama ıkışer bınlık basımlar bılemedınız
uçer bınlık Sevım Burak ın Yanık Saraylar 1, o eşsız
hıkâye kıtabı Yenı Dergı nın yonettm yerınde raflar-
da yazık kı yıllar yılı durdu okurunu bekledı Oğluna
mektuplarmda Sevım Burak okurla bulaşamamak-
tan yakınıyor aci bır alay ayırt edılıyor sozlennde
Her şeye karşın çagdaş yazartanmız bır olçek da-
ha mutlu sayılabılırier Ya eskıler'' Onlar busbutun
kımsesız
Bir ütopya _
Bır utopya mı saymak gerekecek"? Ilk basımı
1922'de gerçekleşmış Kıralık Konak gerçekten
'okunmuş olsaydı oradaSenıha gerçekten yaşana-
bılseydı, bugunun değeıier/degersızlıkler skalasına
duğumlenıp kalmazdık dıye kuruyorum
Senıha paranın saglayabılecegı butun boş deger-
lere duşkundur Bununla bırlıkte paranın nasıl ele ge-
çınldığınden habersız, hatta paraya duşmandır Ro-
manın sonundakı yıkımı muhakkak kı bu ıkılemınden
kaynaklanmaktadır
Kıralık Konak ders kıtaplanmızda yer almış bır ro-
man Ne var kı bu yer venş Kıralık Konak ın 'hayatı-
yet 1 yok edıldıkten sonra gerçekleştırılmış Ltse ça-
ğı oğrencısı romanı yaşayan yaşamasını gunumuz-
de de surduren bır eser ozellığıyle okuyamıyor Kuru
bılgıler anlamsız bır ozetlemecılık otesınde Kıralık
Konak hayatıyet kazanamıyor nefesalmıyor hareket
edemıyor Ne Senıha ne Hakkı Celıs, ne otekıler
bozuk duzen toplumsa! hayatımıza yanıt getırebılıyor-
lar Oysabırçokçtkmazımızıyanrtlamaktatar halâya-
nıtlamaktaiar
Benımkısı çok gulunç bır utopya olabıltr Senıha
okunsaydı okunabıiseydı toplumu bugune surukle-
yen koşeyı donme kanlı oyunlan oynanmayabılırdı
Roman oyku, hele şıır elbette ders vermek ama-
cı gutmez Ote yandan edebıyat hayat goruşu sag-
lar Eskı kulturumuzun bınkımı suzulmuş tortusuz bır
yansıması dunun anlamını yıne koruyabılen edebı-
yat eserterınde canlı durmaktadır ' Eskı kulturlenn
guzellıklennı gelecege taşımak ıçın çaba ' gostenr-
ken boylesı bır ereğe bağlıyım
Bır gulunç utopya ama Abdulhak Şınası okunsay-
dı Boğazıçı nın kıyılmış korutarındakı ığrenç vıllala-
nnda oturanlar belkı vıcdan azabı duyariardı Belkı,
kımbılır
Medikasev'den kültür ve sanat
günleri başlıyop
Kultur Servısı- kadıko> Saglık Egıtım \aktı nın
(KASE\ ) van kurulU!;U olan Medıkasev Yabancı
Dıller Merkezı nce duzenknen kultur ve Sanat
Gunlen nın ılkı bu akşam Caddebostandakı K,adıko>
kultur Merkezı nde gervekkstmkcek kultur ve
Sanat Gunu nde Istanbul Devlet Opera ve Baksı
Orkestrasi sanatçılan Gunes Uras Eseocl ve Fatmagul
Ergun Keskek taratından Fkıt ve Arp Dınktisı
sunulacak Gunumuz degerkrının dılk kultur ve
sanatla besknen \anlannı tanıtmak amacıvla kultur
ve Sanat Gunlen etkınlıkknnı baslatan Medıkas>ev
onumuzdekı gunkrde konserler so>ksıkr. panel ve
oturumlar sergıler duzenkyecek
'Mürekkebi Kurumadan'
Kultur Servisi - 's.apı kredı kultus Merkezı ndekı ,
Sab Toplantılan nın bır a\,ağını bu vıl Murekkebı
Kurumadan ' bashkh sovles,ıkr olusturuvor Avda bır
\e ılkı bugun saat İS ^Oda >apılacak Murekkebı
Kurumadan ın ılk konugu Selım İlerı Lzennde
tartıs,ılacak vapıt ıse Gramuton Hâla Çalıvor
So\le^ı>ı A.tıllı Bırkıve vonetetek \vdabır
gerçekle^tırıkı-ek olan bu sovksikrın konukiarı o ay
gundemde olan vazarlar ^aırler ve du^unce adamları
olacak Gundemı ise konuğun son vapıtı oluşturacak
Toplantılarda vazann vapıt ve varatma surecı
hakkında bılgı vermesimn ardından okurların soruları
ışığındı eser tnceknecek
Osman Hamüi'ye 17 milyan
Kultur Servısı- Maçka Mezat taıatından oncekı gun
Hvart Regen>-\ Otelı'nde duzenlenen muzavedede
Osman Hamdı Bev ın eşinın resmedıldıgı Naıle
Hanım tablosu l" nıılvar lıravaahcı buldu
Muzavedeve tekfonl ı katıkın koleksıvoıivunutı adı
aı,ıklanmadı 22^) parça dcgerlı esenn satısa
sunulduûu muzavedede ılgı goren bır baska tablo da
Husevın Zckaı Pasa v ı aıttı Zekaı Pasa nın
Donanma Geı.esi adb tablosu l mıKar^OOmılyoı
lırıva sauldı 2^0 mıkon lıradan satısa sunulan
TophaiK kahv^ kıırcaı ıbrık rıhdaıı denılık sekı.rlı
ve > idet kahvı. lıncanı toplu olarak 2 mıtvar ^00
mıKona satılırken Hoca Mı Rıza nın Dere adlı
pev/za)i da 1 mıkar400 mıi^on lıraya alıcı buldu