Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8EKİM1995PAZAR OLAYLAR VE GORUŞLER Çileli Bir Yürüyüşün Elli Yılı ERHAN KARAESMEIV T urkıye nın voluuzun. bolvı- rajlı ve dıkenlerle. sıvn taş- larla kaplı Yer yerde ma- >ınlardoşenmiş Bumeşak- katlı patıkalarda uzun bır yolculuğaçıkılmış TaCum- hunyet'ın başından bu >ana duşe kalka, yaralana, berelene Ben kendı yaşamım- dan bu çılelı y uruyuşun son ellı yılını ha- tırlıyorum Çocukaklımla.unıversıteoğ- rencısi aklımla yabancı ulkedeneyımı ve umuru yaşamis coşkulu genç oğretım uyesı aklımla. polıtıkaya bıraz bulaşmiş aydınca bır kışı aklımla. sonra Turk top- lumundakı son zıvanadan çıkmışlığın kuşkulu ızleyıcısı deneyımlı yurttaş, ho- ca ve muhendıs aklimîa gozlem \e yo- rumlar yapmışim Onar yıilık gozlem dı- lımlerının belırleyıcı ozellıklenne bakıp onlan karşılaştınyor. toplu bır goruş çıkar- maya çalışıyorum Sosyo-polıtık oğelen onde tutan bır duşunce ımbığınden geçı- nldığınde aşagıdakı gıbı bır bıreşım (sen- tez) çıkıyor ortaya 1945-46 kışı Puslu ve ruzgârlı bır Iz- mırgunu llkokulçocuğu ılkkezbır"*po- fitiknumayiş''goruyorum Basmaneıstas- yonu onunde obek obek ınsanlar toplan- mış Mahalleden tanıdık abılenn falan da bulunduğu bır obek "Hürmefdıvebag- rışıyor Sakalı bol bırgruptan ~EKn,iman" çığrışlan gelıyor Sesleranıdençoğalıyor Add-nann Menn-de-ress av azesıy le Duz taranmış bnyantın sunılmuş saçlı, ablak çehrelı ve çevresindekı ıtış-kakışla kar- şıtlık oluştururcasına yumuşak edalı bır amca konuşuyor O dajandarma ve camı laflan edıyor Alkış topluyor Sonralarda anlıyorum Savaş darlıkları jandarma dıpçığı dm-ımam sloganlanyla tam otu- ruşamamış. sındırılememış devrımlerın hesabı gorulecektı Ikı-uç yıl sonrasını daha ıyı anımsıyo- rum Adnancılar bır avu(, mılletvekılıyle barut gıbı bır muhalefet surduruyorlar CHP ıktıdarı Ataturk devrımcılığınden ıraklara duşmuş gerılere doğru koşuyor \e bırakşamkonuklarayuksek sesledu- rumu anlatan babamın sesı kulaklanmda Cumhurıyet toplumunun gelışmesınde gorev alacak yeteneklı ve coşkulu genç- ler arasında yabancı ulkelere uzmanlık eğıtımıne (ıhtısasa) gonderılmışlıkten. yurda donuşte kendı ışıntn y anı sıra Hal- kevlerındekıjîece eğıtımıne de tam sanl- mışlıktan. "Ulku" dergısi vazarlığından geçerek gelmış katıksiz Kemalıst bır Ba- ba 1990 kusurlar ıçın. huzunlu bıçımde hâlâ geçerlı saptamalarını ınsan ve yun sevgısı dolu aydınkışılığının anısınade- nn saygılarla aktarıyorum "*Vucel gitti. Sirer geldi. Maarif karanlıktadır. Lğruna bunca cehd sarfevlediğımiz fikriyat ve o güzcl hedefler terkedüiyor. Toprak refor- mu gittikçe sahıpsizleşivor. lyandırmak ıçın bunca ter doktuğumuz. efendimız ilan ettiğimiz koylu \erinde sayıyor. Toprak ağalan teşkiiatlanmış. geti\or. Din ile ca- mi ile çok kırrçtınyoriar. Korkanm ki ik- tidara yuruvoriar ve gunü geldiğinde ın- sanları dinı hissiyat istismanyla uyutarak idare edecekler. Çok tehlıkeli bir oyun. Va- zık olacak bu memlekete." Bır on yıl geçmış 1950 lerortalarının Istanbul u ağa^derebeyı^tuccar (henuz sanayıcı yok ortalıkta) ıktıdardır Dının kendısı değıl ama ınanç duygusunu so- muren bırbağnazlık. ortalıkta kol gezıvor Ezan. Arapça elhamdulıllah Sonderece hakkanıyetsız bır seçım sıstemıyle ulke toplamında yuzde 45 oy almış bır sıyasal partı Vleclıs te mılletvekıllennın ancak yuzde 12'sı ıletemsıl edılebılıyor Boyie- ce **alikıran*> bır ıktıdar modelı ortay a çı- kıyor Buaradayollar barajlar ınşa edilı- yor Muhendıslık meslegı sosval prestıj kazanıyor Ancak Amerıka stajlı. mesle- ğınde ıyı koşusturan ama baska konulara kapalı v e pragmatık bır teknısyen turiı ya- ratılmak ıstenıyor sankı Bu donem mu- hendislennın arasından ılende dev letı y o- netecek epeyce kışı çıkacağı ıçın bu du- rumlaılgılıgozlemleranlamlıoluyor Ma- tematık denklemlennı çabuk çozebılme- nın otesınde bır vetı gehstırmeden mu- hendıslık eğıtımıne gelenlerın ıçınden en ucra taşranın çocuğu bıle olsa kendısını yetıştırenler çok çıkmıştır Ama devlet y onetecek yasa ve deney ıme sahıp olup da halâ çok sığ kalmış olanlara ve toplum y onetımmı ıkı bılınmevenlı basıt bır denk- İem takımını çozmekten ıbaret sananlara da rastlanmış olması buvuk talıhsızlıktır 1960"ların ılk uçte ıkısını uzaklardan ızleyebıldım Ama kendımcehepılgılıy- dım Sorupsoruşturuyordum lyınıyetle. ama ışlev sel ve sosy al hazırlığı hıç bulun- mayan. 1960 askerı mudahalesı neyı ge- tırmıştı0 Duşunsel serbestlığeyol açan bır ınsancıl anayasaya dayalı olarak sosyalıst bırsıyasalpartınınkurulup Meclıs etem- silcısokabılmesı Oteyandan polıtıkava- pabılme rahathğı "^ on" dergısı tlhan Selçuk-Çetin Altan ile başlayıp Mehmet Barlas'a (genç okurlar. bır ad benzerlığı- nı duşunedursunlar evet aynı Mehmet Barlas. bır zamanlar) kadar uzanan ay dın- latmacı yazarlar Ancak. ben yanda ıntı- kam ateşıyle şaha kalkmış bır sağda ılk bolunmelerınonualındıktan vemuhendıs Süleyman Bey formulu de bulunduktan sonra ıktıdara yuruyuş Hem de duzgun bır seçım yasasının makul antmetık orgu- sune dayalı tartışmasız bır ıktıdar Geleneksel olarak tecımsel (tıcarı) kul- turel pek az bağlantımız bulunan çok uza- ğımızdakı bır Amenka 1940'larda Mısso- urı uçak gemısı sıyasetıyle başlavıp 1950 lerde gelışen yenı ılı^kı rasyonelle- nnın de bınkımıvle 1965 ve sonrasında çok voğun \arlık kazanmış Turkıye'de Başkentleveasken bırımlenn bulunduğu bazı taşra kentlerınde bır Conıler belır- mış Usttenbakan ku^tah bulunduğu sos- yal ve ulusal çevreye saygısız bu yenı ko- nuklar çok uzağındakı bu buvuk dunya gucune Turkıve nın kuyruk kaptınjının da sımgesını oluşturuyor. bıraz 1960 sonları bır olçude yetmışlere de taşarak "AJtmışSekizKuşagı" denen coş- kusunu belkı vetennce denetleyemeyen, kısa soluklu ereklerde kuşkusuz tazlaca ıyımser ama kesınlıkle yurtsever ve ın- sansever, okumuş genç ınsan gruplannın \arlığına tanıklık etmıştır Lstun zekalı. oğrenımde çok ba^anlı unıversıte oğren- cılennın çoğunluğunu oluşturduğu bu gruplar kendı 1:51nın en lyısını yaparken memleket ışıvle de kafa yorma gıbı ın- sancıl ve hıç alı^ılmamış bır tav ır sergılı- yordu Buolumluçıkışındunyadakı \\t- mı> Sekızlılığın abartılı me->ajlan. tahnk oğesıne dıkkatsızlık. daha ergın ya^takı çe^ıtlı sol grupların çomak sokuculuğu gıbı oöelerle polı-.ıve bırolguya çevrıltıl- mış olma>ı ve yıllar sonrakı anarşının de kaynağı olarak gostenlmesı buyuk talıh- sızlıktır Buna tepkı olarak gelıştırılen 1971 Mart manevrasu sadece bu hareke- tın onunu bellı olçude tıkamakla kalma- yıp toplumsal gıdışı de bol engebelı bır yorungeye saptınyordu MC lerden sağın korukledığı yoğun anarşıden ve toplumun yenı tanıştığı yuk- sek enflasvondan y orgun duşmuş Turk ın- !>anı. 1970"lenn ortalarında sosy al demok- rat guçlere umut ve guvenle bağlanıyor- du 1970"lenn sonunda ıse bu umut ve gu- \en paşalara "işeel kovma" cesaretı ve- ren gelışmelerden galıba bırını oluştura- cak bıçımde ufalanıp gıdıyordu Bu do- nemlerde "Lmudumuz™" olayının yakı- nında bulundum "Haşhaş-Kıbns" tırtı- nalarınıncesurgemı kaptanı vesonra bu- nun haması surukleyıcılıgınden ıç polıtı- kada çok vararlanmayı bılmış becenklı bır lıder vardı ortada Yırmı yıl sonrasın- da guzel bır anıdır bu \ma şımdılerde bu lıden eşı hanımetendı ile bırlıkte ye- nı bır hamaMİığın peşınde ganp ve kendı avdın bırıkımlenne gore çok ılkel koyu sağ bır mıllıyetçılık anlayisının paftasını taşirken gormek eskı dostları ıçın çok hu- zun verıcıdır 1980"lerortalan. sonları ve gunumuze gelençızgıdezenneleregemen 197 0"ler- den ben surunen enflasyonun uzun bas- ka ıhmallerın urunu PkK nın. 1940'lar- dan bınkıp gelmış eğıtım duzenı bozuk- luğunun. şenatçılığın \OKbelasının bel- kı bır gun onunun alınabıleceğını duşun- mek halâ mumkundur Ancak zennelenn kralıçelık yaşadıgı şımdılık on yılı kapla- y an bu donemde kuçuk dav anışmalardan yardımseverlıkten başkalarının derdıne ortak olmaktan mutluluk duyagelmış se- vımlı bır toplumun tum değerlen oylesı- ne tahnp edıldı kı bu na^ıl onanlacak' "Tüket. çaL çırp, \atanı sat ama tûket ve duşunme." Vay be' Hatunlardan bırı eskı lıderın çok etkın eşı oburuyonetıcının kendısı Bınzırca- hıl oburu okumuş cahıl (kı en tehlıkeli ce- halet bıçımıdır) İkısi de benze^ıyor Ta- kı ve emlak edınme hırsıy la kuşatılmışlık- ları mutlak bırbenzerlık yaratıyorarala- nnda Bu çok hırslı ıkı dışı pantenn kışı- lığınde sımgeleşen \e medyanın salyasıy- la soslanmış tıksındıncı bır goruntuye >aş- kın gozlerle bakıyoruz Benım ellı y ıllık perspektıfım ıçınde en zevksız en renksız ulusal gururu en az ok^ayıcı. sonrakı donemlere umutla bak- may 1 en fazla zorlaştıncı olaylarla dolu on yılı I980ortalarından buvanayaşıyonız Hele son ıkı-m, yılın benzersız ezıvetıne nasıl dayandık1 Bılemıyorum Kolu ba- cağı, boynu, gonlu beynı, her yanı zaten ellı yıldır hırpalanagelmış ve son y ıllarda ıse uzennden azman sılındırlergeçınlmış Turk toplumu bu çıleye daha ne kadar da- vanabılecek' Ancak. uzun soluklu bır lyımserlığı korumavaçalışıyorum Kolay olmasa da Yakın gunlerde belkı bıraz bu ıyımserlığı de paylaşacak bır baska yazı- da bulusmak umuduyla İLKSAN'da temsilcilik seçimleri Y aklaşık uç vuzbın eivannda uvesı dığer gelırlen dışında sadece uyelerın maaşlanndan kesılen yuzde 2 tutanndakı odentı gelırlen ile dahı aylık gelırı Zıraat Bankasi'nın gelınnden tazla olan ILKSAN 1993 Temmuzu"ndan bu yana mahkemece atanmış 3 kışılık bır kayy ım heyetınce yonetılmektedır Mıllı Eğıtım Bakanlığı kurumu ıstedığı gıbı yonetebıleceğı anastatüyü hazırlayıp 22 03 1995 tanhve 22335 sayılı Resmı Gazete"de vayımlatarak. yürurluğe soktuktan sonra eskısınden daha antıdemokratık hukumler taşıyan bu anastatuye uygun olarak seçım surecını baslatmıştır Mıllı Egıtım Bakanı \e\zat \\azımzasıyla valılıklere aöndenlen 0*8 05 1995 tanh ve45142 1908 sayılı genelgeye gore İLKSAN ın ılçe temsılcılerının seçımı tumyurtta22 10 1995 tarıhınde, ıl temsılcılennın seçımı ıse 05 11 1995 tarıhınde yapılacaktır Öğretmen sendıkalannın goruşlen alınmadan hazırianan yenı anastatü baştan aşagı antıdemokratık hukumler ıçermektedır Bır kere butun ılkokul ogretmenlen zorunlu uye olduğu ıçın her ay odentı venrken buna rağmen ısteyen her uve sandık organlanna aday olamayacaktır İLKSAN Seçım Yönetmelığrnın ılgılı maddesıne göre dev lete karşı buç teşkıl edecek boykot, mıtıng, ışgal benzen fullere, affa uğramış olsalar bıle kanşanlar. guvenlık sorusturmabinda sakıncalı bujunanlar. maaş kesımının ustunde bır dısıplın cezası alanlar kurum organlanna aday olmayacaklardır Şartları taşıdığı ıçın adav olanlarda mıllı eğıtım mudurunun başkanlığındakı uç kışılık bır degerlendırme kurulu tarafından ıncelenecek \e bır kısmı tekrar elendikten sonra her ılçede seçılecek aday sayısının beş katı kadar aday belırlenecektır Odentı alırken hıçbır aynm gozetılmezken. sıra toplanan bu paralann denetımıne yonetımıne geldığmde uyeler arasında aynm yapmak ne 'seçim' kavramııle nehalkıle ne de hukuk ile açıklanamaz Kaldı kı her seye rağmen seçılıp gelen delegeler. bu kez genel kurulda bır başka davatma ile karşı karşıva kalacaklardır Ana->tatunun yonetım kurulunun olusumunu duzenleven 8 maddesıne göre vonetım kuruluna gırecek 7 kışıden 4'u bızzat bakanın gostereceğı adaylar arasından seçılecektır Hatta bu dort adavdan bın dışında dıgerlennm, mıllı eğıtım mensubu olma zorunluluğu da yoktur Bu duruma gore bakan danışmanını ya da TLSİAD uyesı bır ışadamını da aday gosterebılır Yeterkı o adav. "malhe. hukuk. işlermc. bankacılık sahalarında ihrisas sahibi: tecrubeli. v uksek oğrenimU" olsun Aynı sekılde uç kışılık denetleme kurulunun ıkı uvesı de bakanın göstereceğı aday lar arasından seçılecektır Bakan gerektığınde müfethşlere yaptıracağı soruştuımanm sonucuna gore butun kurutlan feshedıp yenıden seçıme karar verebılecektır Butun bu antıdemokratık hükumlere rağmen öğretmenler ve onların sendıkalan bu seçım surecını cıddıye almalı ve kurumun gerçekten oğretmenlenn yaranna ışler yapacak hale getınlmesı ıçın bu sürecı bır tırsat saymalıdır İLKSAN ın yolsuzluktan hırsızlıktan uzak tutulması ıçın. kendı alın terlennden bınkmis trılyonlarca lıranın tekrar batık ışadamlanna akıtılmasını önlemek ıçın ogretmenler mutlaka. ama mutlaka 22 Ekım 1995"tekı temsilcılık seçımıne katılmalı ve durustluğune guvendığı adaylan seçmelıdır NECATİVENTÜRK iLKSANveEgıtım-Sen üvesı PENCERE Yine Fethullahçılan!.. Fethullah Gülen (Hoca) Cumhurıyet gazetesını zı- yaret ederek benımle goruşmek ıstıyordu bu arada kendısı değıl tekzıbı çıkageldı Dun bu koşede yayımlanan tekzıp uç sava dayanı- yor 1) Fethullahçılık dıye bır şey yoktur 2) Fethullah Gulen polıtıkanın dışındadır 3) Yazı, Hoca'yı kuçuk duşurmektedır Oyle mıdır'?. • Basında tekzıbın yasal koşulları nedır? Fethullah- çılar bu koşulları zorluyorlar Fıkır veya yergı yazısında, goruş ya da yoruma tekzıp yollanmaz Bızımkıler sa- bah akşam habıre tekzıp yazıyorlar Anlaşılan bu da bır taktık1 Oysa kendı gazetelen ve dergılen var Karşıt go- ruşlennı oralarda yayımlasalar daha ıyı olmaz mı1 Her neyse, yukardakı uç savın uçuncusunden baş- layalım Ben Fethullah Hoca'yı kuçuk duşurmek ıçın ya- zı yazmam Bu konuda olçu nedır? Yazı, bır fıkır uret- melı ya da yazının bır yergı, eleştırı, mızah değerı ol- malı Yazı guzelse, amacına ulaşmış demektır Ayrıca televızyonlarda vaazlar veren başbakanlarla ve partı genel başkanlanyla konuşan, gazetelerde boy boy re- sımlen yayımlanan, medya pıyasasında her gun boy gosteren Fethullah Hoca artık eleştırıye alışmalı1 Fethullah Gulen, bır dın adamı gıbı değerlendırılmek ıstıyorsa dın adamı gıbı davranmalı1 Ulkemızde bınlerce hoca var, adını bılmedığımız, sa- nını duymadığımız nıce erdemlı dın adamı, sessız se- dasız gorev yapıyor Anadolu alçakgonulluluğun go- nul yucelığınde yaşayan hocalarla doludur. Fethullah Gulen ıse şov yapıyor • Gelelım tekzıptekı 1 'ıncı sava Fethullahçılık dıye bır şey yok mudur? Medyada tartışılıyor Fethullahçılık cemaat mı, tarıkat mı' Ama başta Sayın Gulen olmak uzere Fethullahçılar bu konuda duyarlıdırlar Nıçın? Nurculukşemsıyesıal- tında bır hızıp (fraksıyon) sayılması Fethullahçının ışı- ne gelmez1 Gazetesı dergısı, şırketlerı okullan, eğı- tım kampları, holdınglerı, ıthalatı ve ıhracatıyla sınıro- tesınde bıle orgutlenmelennı surduren Fethullahçı "Fethullahçılık yoktur' dıyor, oyleyse hıç kıtap gaze- te dergı okumuyor, gozu kor ve kulağı sağır • Tekzıbın bır savı da şu Fethullah Hoca'nın polıtıkay- la ılgısı yok, o salt bır dın adamı . Gerçek mı? Kapı kapı sıyaset adamlannı zıyaret ederek ne ko- nuşuyor Fethullah Gulen' Amerıka'ya hot zot karşı çıkmış gorunen Refah Par- tısı ne karşı Amerıkancı bır Islamcı akımın gereğıne ılış- kın çalışmaları hıç mı duymadılar Fethullahçılar? Dunyadan haberlen mı yok? Yalan mı soyluyorlar? Hayır, hayır, onlar dını butun kışıler olduklarından ya- lan soyleyemezler sonra cehennemde cayır cayır ya- nacaklarını bılırler, Musluman yalan soyler mı hıç' Tekzıbı Fethullah Gulen adınayazan avukatlar, sanı- nm ne gazete okuyorlar, ne dergı, ne de televızyon ız- lıyorlar şerıatçı yayınları bıle gozden geçırmıyorlar yoksa Fethullah Hoca'nın nasıl bır polıtıka yuruttuğu- ne ılışkın bılgılerı olurdu Tez bu konudakı bılgılerını ta- zelesınler, Fethullah Hoca'nın nıçın polıtıkacılarla al tak- ke ver kulah goruşmeler yaptığını oğrensınler' Tekzıp, yalanlama anlamına gelıyor Yalan soyleyerek yalanlama yapılamayacağına gore Fethullah'ın avukatlarında bılgı eksıklığı var demektır KARTAL I TEMPRA 1.6 I TİP01.6 1. A c i l S e r v i s Yılın 365 günü, günün her saati ücretsiz arayabileceğiniz Acil Servis hattı (0 800 261 85 50) ile Tofaş, Türkiye'nin her yerinde, her an yanınızda. 2. Şeffaf S e r v i s Yetkili servislerimizde, ne için, ne kadar ödeyeceğinizi önceden bilir; sonradan vezne önünde hiçbir sürpriz faturayla karşılaşmazsınız. 3. G a r a n t i l i S e r v i s Otomobilinizin modeli, yılı ne olursa olsun, yetkili servislerimizde takılan her orijinal Opar yedek parçası ve yapılan her iş tam 6 ay/10.000 km boyunca (hangisi önce dolarsa) Tofaş'ın garantisi altındadır.* HIZMET BIR BUTUNDUR. F I A T • Tofoj Yerktlt Servıs/ert ndt tûktlmatan parçalar ile sarf malxtmeler (butı kayışlar ftttre ampui stgortalar frem fralotalart ptattn \a$ anttfm t b ) bu garantinttt kapsamı dtjiHdadtr