Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 24 EKİM 1995 SALI
OLAYLAR VE GORUŞLER
Eğitimde Yine 'Ah'lar 'Vah'larL
Bakanlık, lıse 1 *de sınıf geçmeyı gen getırırken, tüm derslerden
5 üzermden 2 almış öğrencıyı başanlı sayıyor. Bu başarı
düzeyıyle mı lıse mezununa unıversıte kapısı açılacak?
Prof. Dr. RIFAT OKÇABOL
Boğazıçı Ünhersıtesı
M
ıllı Egıtım Bakanlı-
ğı'nın 1995 \ılı ra-
porunun 98 sayfa-
sında, ders geçme \ e
kredı uygulamasının
olumlu yonde ılerle-
dığı. eksiklıklenn aksaklıklann sureklı
ızlenıp araştınlarak gıdenlmeve çalışıldı-
ğı, oğrencılenn yuzde 25'ının 6 donem-
ltk lısey ı 5 donemde bıtırdığı bılgılen >er
alıyor Buuvgulamaylaılgılı olumsuzbe-
lırtıler yok
Mıllı Eğıtım Bakanlıgı (MEB) gele-
cek yıl 15 Mıllı Eğıtım Şûrasf nı topla-
yacağını soyluyor \e hazırlık olarak ge-
çen nısanavındaAnkara'dakomısvonlar
toplu>or Ders geçme konusuyla ılgıle-
nen komısyonda uvgulamadakı darbo-
ğazlar dıle getınlse de çoğunluk bu uv-
gulamanın devamını benımsıvor MEB
geçen hazıran avında Ankara"da yapılan
çalışmalann benzennı ıllerde v,aptırıvor
Sonra. bolge bazında da toplantılar yapı-
lacağını ve tartışılan konuların gelecek
yıl )enneonumuzdekı 13-17kasımgun-
lennde toplanacak şûrada karara bağla-
nacağını açıkiıyor Bılındığı kadarıyla.
lstanbul"da (\ e obur ıllerın çoğunda) An-
kara'dakı komısyonun kararlanna benzer
kararlaralınıyor Okullar tatılde ^onetı-
cıler tatılde, Meclıs tatılde hoop (') bır
bakıyorsunuz ders geçme uygulamasının
değıştırıldığı bır basın toplantısında
açıklanıyor
Tum ulkeyı ılgılendıren bu konu, ka-
muoyu oluşturma havası venrcesıne, 29
ağustostabırozelT\"detartışılıyor Egı-
tım sıstemınde ozel okullar toplam öğ-
rencının yuzde beşıne bıle ulaşmamış-
ken oTV'dekıuçkonuşmacıdanıkısının
ozel okullan temsıl ettığını goruvoruz
Bırkonuşmacı aynı zamanda mılletvekı-
lı, öburu ozel okul sahıbı ve Ozel Okul-
lar Derneğı(OOD)Başkanı Uçuncuko-
nuşmacı ıse MEB'nm en ust burokratı
olarak konuşmalarakatılıyor Tartışmala-
n dınlerken "hiç değilse bu sistemi getir-
miş olanlardan biri de olsavdı" dıyor ın-
san Sonra yanlışlar doğrulara, doğrular
sorunlara, sorunlar çozumlere. çozumler
de sıyasete kanşıyor
Ozel Okullar Derneğı. doğru olanı va-
pıy or Ders geçme konusunda bır unıv er-
sıtenın (Boğazıçı) eğıtım fakultesıvle ış-
bırlığı vaparak araştırma yapıyor MEB
ıse benzen çalışmayı nedense bır ozel
araştırma kurumuna yaptınyor Konuş-
malardan anlaşıldığı kadan> la ıkı araştır-
ma sonuçlan da bırbınne benzıyor, ço-
gunluk aksaklıklann gıdenlerek uygula-
manın devam etmesını ıstıyor OOD aras,-
tırma bulgulanna. dort yıllık uygulama
deneyımlennı de katarak, aksaklıklan da
dıle getırerek, velılenn okulla butunleş-
tığını \ e oğrencının gıderek daha sorum-
lu bırev olduğunu vurgulayarak uygula-
mayı savunuvor MEB burokratı ıle mıl-
letvekılı aynı sonuçlara bakıp olumsuz-
luklan abartarak uvgulamava \ervansin
edıyorlar Olumsuzluklar, neden-sonuç
ılışkisinde son derece onemlı etkenler-
mışçesıne kullanılıyor İşte sıze bırkaç
ornek
•"Ders geçme u> gulamasında boş der-
si olan çocuk sahipsiz kaüvor: olavlar. al-
kol ve ilaç bağımlılığı artıyor*" denı\or
Okullanmız normal okul olsa, kıtaplık-
larve spor salonları gıbı yerlerolsa akla
bıle gelmeyecek bır durum uvgulamdnın
olumsuzluğuoluyor Oysakonununbaş-
ka boyutları da \ar Ders geçme lıselıler-
le ılgılı bırolav velıseçağındakı gençle-
rımızın ancak yuzde 40 kadarı okula gı-
debılıjor Okula gıdemeyen ve çoğu ıs-
sız olan obur gençler çogunlukta ıkıh
oğretım yapılan okullarda yanm gun bo>-
luk var tam gun okuvan oğrencı uçten
uç buçuktan sonra boş. haftanın ıkı gunu
tatıl Gençler bu boş zamanlarında ne > a-
pıyorlar9
Getırılen yenılıkler bunları on-
luyor mu1
Olaylar \e bagımlılık kotu de
gençlenmızın daha o vaşta culu. cılı cı-
lı eklerle bıten akımlara tutsak edılmesı
kotu değıl mı'1
Mıllenekılının devımıy-
le "okul etrafında oluşan şer yuvalan"
ogrencıler 1-2 saat boş kalınca mı oluşu-
yor1
Ders geçme uygulamasından once
yok muydu1
Okullann ıçınde vok mu1
Sıyasetı-ekonomısı ve demokrasısı bıl-
dıgımız (') gıbı olan ulkemızde ders geç-
me kalkınca şer yuvaları onlenecek mı''
•"21 çeşitkrediuvgulamasıvar"dcni-
yor Sankı bu çeşıtlılığı >aratan Bakanlık
değıl de ders geçme' Oysa. Bakanlık ne-
redeyse canı sıkıldıkça ayrı bır okul turu
yaratmış Ornegın lıseden başka meslek
lısesı açmış sonra buna Anadolu\unu
teknığını ımamını tıcaretını eklemış.
kızlar ıçın avrı erkekler ıçın ayn açmış
hızını alamamış son vıllarda moda olan
"super"ını eklemış Yakında "raega"sı
gelırse kımse şaşmavacak Ders geçme
kalkınca bunlar ortadan mı kalkıvor'
•"71 avn ders programı hazırlamak
gerekivor" denivor Ders geçme konu^u
1970 lerden bu vana tartışılıvor Bakan-
lık hıç mı hazırlık yapmamış1 7
1 ders
gokten zembılle mı ındı"" Son v ıllarda mı
bulundu"1
Bır yıl sürelı pek çok ders do-
nem bazında venıden duzenlenmedı mı'
•"Ders geçme velinin okulda öğrendi-
ği konudan farklı olduğu için, \eli kendi-
ni dışlanmış sayıyor" denıyor Bu tur şı-
kâyetı kımı velıler vapabılır Guçluk çe-
kıvorsa haklıdır da \ncak eğıtımcılerın
bu nedenı ılerı surerken bıraz duşunme-
len gerekır Çunku velılenn buyuk ço-
ğunluğunun oğrenımlen ılkokulduzeyın-
dedır ve h^e denevımlen yoktur Neden
kendılerını dışlanmı> sajsınlar' Ters.ne,
ders geçme uvgulaması velıvı okula da-
ha çok vaklaştıran bır uygulama. çocuk-
la bırlıkte onun da sorumluluk almasını
gerektırıvor \oksa velıler aman bız so-
rumluluk almavalım mı dıvorlar0
Okul
aılebırlığı toplantılan vuzlercevelısı olan
en tanınmış okullarda bıle on beş-yırmı
velı ıle bırlıkte yapılırken bu uygulama)-
la okullar \elilerle dolup taşıyor Bu mu
velının dislandırılması7
•"Altı donemlik okul beş donemde bi-
ti>or~deni)or Sankıkredıleraltıdonem-
de bıtecek şekılde duzenlenemez bovle
duzenleven okullar >ok >ada unıversıte
sınavlannın vılda bır kez yapılması de-
ğışmezbır kural'
•"Lise>i bu vıl bitircnlcrin \üzde 24"u
iınKersiteye girebildL, bu oran giderek du-
şu>or" denıvor Doğrudur ancak ders
geçme uygulamasinın suçu ne1
Lıseden
doğrudan unıversıteve gırenlerın oranı
azalırken unıversıte>e gınş taban puanı
yukselıyor, bu da uvgulamanın başansı
mı yoksa1
Eğıtım-oğretım surecı ezber
ağırlıklı olup seçme sınav larına bağlı kal-
dıkçabukaçınılmaz bır durum Ders geç-
me u) gulamasına son v ermek ıçın bu ma-
zeretı ılen suren Bakanlık, bu uvgulama-
nın en olumsuz yanını yenı sısteme taşı-
yor Lıse l'de sınıf geçmevı gerı getınr-
ken tum derslerden 5 uzerınden 2 almış
öğrencıyı başarılı savıvor Bu başan du-
zevıvle mı lıse mezununa unıversıte ka-
pısı açılacak7
Benzen orneklen çoğaltmak çok kolay.
ancak vukarıdakı sorulann vanıtları ko-
lav değıl Eğıtımle ılgılı herkesın bıldığı
gıbı tum aksaklıkların temelı ders geçme
uvgulaması değıl. bakanhğın yapısında,
eğıtım-oğretım sureunde okullarda bı-
raz da eğıtımcılerde ve velılerde Işın ıl-
gınç vanı yenı getınlen uvgulama bu ak-
saklıklann hıçbırını eıderecek turden de-
g'l
O zaman ınsan ıster ıstemez soruvor
" Bav ram değil se> ran dcğiL u> gulama ne-
den değıştı?" \oksa ana gerekçe T\ ko-
nuşmasında dıle getınlen "Eğitımin bir
amacı olur: Once vetiştireceğı insan tıpi-
ni belirler'*de mı saklı' Ders geçme tıp-
sız ınsan vetıştırmey ı mı amaçlamış' Pek
çok unıversıtemızde vurtdısjndakı unı-
versıtelerde bu uvgulama var Kımımızın
tıpsızlığı bundan mı kavnaklanıvor1
Oğ-
rencının geleceğını duşunup sorumluluk
duyup karar vermesı ve kımlık kazan-
ması mı tıp bozuvor' Amaç bırılerının
dedıSını aynen \ apacak tıpler mı vetı>tır-
mek7
ARADABIR
KEMALOCAK
Emeklı Mıllı Eğıtım Başmüfettışı
En Büyük Baypamımız
En buyuk bayram olan Cumhunyet Bayramı'nın
72 yıldonumunu kutlamak ıçın ulusça hazırlanıyoruz
ve bır an ıç dunyamızda çocukluk gunlerımızın anı-
larına gıdıyoruz Çunku, cumhurıyete gıden yolun ne
sarp, ne dıkenlı, ne taşlı, ne kanlı ve ne tehlıkelı oldu-
ğunu hepımız tarıhımızden okumuş, dedelerımızden
ve buyukannelerımızden dınlemışızdır Rahmetlı ba-
bam, 1914'te Artvın'den Amasya'ya gıderken sava-
şın kurallan ıçınde, hamıle annesının ve yaralı baba-
sının nasıl olduklerını anlatırdı Bu arada bazen umut-
landıklannı, bazen korktuklarını çoğu kez aç, açık ve
çıplak kaldıklannı belırtırdı Hatta bu kaç-goç seru-
venınde bır Çerkez kızının kendılenne koca bır men-
dıl dolusu ekmek ve uzum verdığını açlıktan olum-
den kurtardığını soyledığınde ıse, gozyaşları yanak-
larından aşağıya doğru akar, o gunlenn ortamına gt-
rerdı Bundan dolayı da babam yaş^mı hoyunca Ga-
zi Mustafa Kemal'e ve onun sılah arkaoaşlarına bu-
yuk hayranlık duyar ve bunların hepsıne "Vatan kur-
taran ve cumhunyetı kuran Kuvayı Mıllıyecı Paşalar"
derdı
Ne var kı, bu koşullan yaşamayanlar ya da bu ger-
çeklerı buyuklennden duymayanlar ve değışık tutku-
larla yetışen kuşaklar bugun Ataturk gerçeğını ve
cumhunyetı hafıfe almaktadırlar Buna karşın vatanı
en kotu gunlennde hem de duşman zırhlısına bıne-
rek terk eden Sultanı ıse goklere çıkarmakta ve "Ulu-
sal Bağımsızlık" duşuncesıne dudak bukmektedırler
Yıne ne acıdır kı bu kışıler ımparatorluk enkazı uzen-
ne kurulan cumhunyet rejımının laık, ozgur ve demok-
ratık ortamında yetışmelenne karşın, "moda demok-
rası" adına onu hırpalamaktadıriar
Oysa, bılmelıdırler kı, bu cumhurıyet Mustafa Ke-
mal'ın ve Turk ulusunun kazandığı zaferlenn onuru ve
temellerı uzerıne kurulmuştur Ayrıca, bu genç cum-
hurıyetın ılkelerı gelışımı, devrım surecı bugun dün-
yada (ve bolgesınde) gıttıkçe guç kazanan, çağdaş
ve yenı Turkıye'yı yaratmakla kalmamış, mazlum
uluslara da onculuk etmıştır
Cumhunyetın temel amaçları Ekonomık, kulturel,
sosyal ve sıyasal alanda tam bağımsız olmak, ulusal
ve evrensel kulturu benımsemek, çağdaş uygarlık
duzeyıne yukselmek ve bılgı çağını yakalamaktır
Cumhunyetın temellerını korumak ıçın gereklı on-
lemlerı ıse şoyle sıralayabılırız
• Laık, demokratık ve sosyal hukuk devletı olan
Turkıye Cumhurıyetı'nın temellerını oymak ısteyen
koktendıncı akım, orgut ve kamu yonetıcılennı ızle-
mek, etkısızleştırmek ve devletın bolunmez butunlu-
ğunu (unıter yapısını) korumaktır
• Dılde tanhte, yaşam tarzında ulusal değerlerı bu-
tunleştırmek ve ulusça 1920'lerın ulusal bılıncıne ve
bırlığıne ulaştırmaktır
• Eğitımin ulusallığını ve bırlığını korumak, sekız
yıllık ılkoğretımı zorunlu kılmak, yaşama geçırmek ve
bu eğıtımı almayanlara ust eğıtım olanaklarının kapı-
sını kapatmaktır
• Eğıtımde fırsat eşıtlığını getırmek, bolgeler arası
dengesızlıklerı gıdermek, dağınık ve denetımsız olan
'yurtlar' (her anlamdakı oğrencı yurtları) sorununu
çozmektır
• Cumhunyetın geleceğı ıçın cumhunyet savcıları-
nın, yargıçlannın, oğretmenlerının, ordusunun dev-
rımcı ve ılencı yapısını sureklı olarak ayakta tutmak-
tır
• Bu, cumhurıyette hıç kımseye ayrıcahk tanıma-
mak ve ulusal gelınn dağılımında dargelırlılerı, memur-
ları, emeklılerı ışçılerı gozetmekve herkese ış, aş bu-
larak sosyal guvenceyı sağlamaktır
• Vergıyı çok kazanandan çok, az kazanandan az
toplamak, uretımı arttırmak ve demokratıkleşme su-
recını hızlandırmaktır
• Hepsınden onemlısı devlet olarak butun Turkı-
ye'yı ve butun yurttaşları yurek ve gonul sıcaklığıyla
kucaklamak, bır ana gıbı bağrına basmaktır
İşte butun bunlar gerçekleştığı gun, Ulusal Kurtu-
luş Savaşı'nın, Mısakı Mıllı'nın ve Anadolu ıhtılalının
eskı kazanımlarının yanında, Turk ulusu yenı kaza-
nımlarını da gorecek ve cumhurıyetın taze meyvele-
rını yıyecektır
Boylece Gazı Mustafa Kemal'ın dedığı gıbı "Turkı-
ye Cumhunyetı ılelebet payıdar kalacaktır " En bu-
yuk bayramımızı ıçten kutlamaya hazırlanalım
Azerbaycan petrolü...
EROL MÜTERCÎMLER / \fELBOUH\Edan
T
urk cumhunvetlennın ortaya çıkı-
şından bu yana uzennde en çok ko-
nuşulan konu petrolun geçış yolu
(guzergâhı) ıdı Bu da son derece
doğaldı Çunku petrol. hangı lı-
mandan akıtılırsa o ulke bolgesı-
nın en onemlı stratejık gucu ya da guçlennden bı-
n konumuna gelecektı Bılındığı gıbı petrol çok
onemlı stratejık bır madde olma ozellıgını koru-
maktadır
Yapılan hesaplara gore de en az 2030 y ılına dek
bu nıtelığını surdurecek Bu tanhten sonra Orta-
doğu da ıçınde olmak uzere pek çok vorede pet-
rolun bıteceğı ongorulmektedır
Korfez dunya petrolunun vuzde 44'unu karşı-
lıvor,amabuyedıaılenınelınde Ancak ABD,bu
yedı aıleyı rahatlıkladenetlıyor. ne ısterse >aptı-
rabılıyor
Hammadde nıtelığının yuksek olduğu bılınen
Azerbaycan petrolu SSCB'nın tum gereksınme-
sının ancak yuzde 14"u
n
u karşılamakta>dı Pekı
^zerba>can petrolu nıçın bu denlı onemlıdır'
Birincisi, Turkıye ıle Ortodoks-Slav dunyasi
arasında sıyasal guç tanıtlamasına (ispatınaı do-
nuşmuştur Kımın onensı kazanırsa, o, bolgede
aktor guç halıne gelecektır İkincisi. Turkıye
j Turk cumhunyetlennınlıdenolmasa bıle'mode-
li' olmayı surdurmek zorundadır Bu da ancak
guçlu. uluslararası arenada sozu geçen devlet ol-
duğunun tanıtlanmasıyla olabılır Bu petrol ge-
çış yolunun onemı burada orta>a çıkıvor
İ çuncüsuTurkıye korfez bunalımından done-
mın cumhurbaşkanı. TurgutÖzal'ın yanlı> stra-
tejısı nedenıyleçokbuvukzararlaçıkmıştır lrak
petrol boru hattının kapatılması v e bugune değın
açılmami:> olması nedenıyle. Turkıye'nın kaybı
tam 20 mılyar dolan bulmuştur Her geçen gun
bu artmaktadır
Turkıye'de yayımlanmış 'AvTasjn Boru Hatla-
n ve Tiırkij'e' adlı bır araştırmada bu konu ıkı
genç araştırmacı tarafından analız edılmıştı Bu-
na göre "Eğer, petrol politikamızı Kerkuk-Yu-
murtalık hattının açılmasına endekslersek. bu po-
litika bize Avrasva-\kdeniz boru hattindaki be-
lirleviciliğımizı kav bettirecektir. Turkive'nin bo-
ru hattındaki etkisizleştirilmesı ise sadece bir eko-
nomik kayıp değil. av nı zamanda jeostratejik bir
dışlanma. valnıziık olacaktır. Ovsa, Turkiye guç-
lu olmak zorundadır. Bu bağlamda. demokrasi-
sini,ozellikle yerel demokrasisini geliştirmelL eko-
nomik değişimini sağlamalu ordusunu yenileme-
lidir. Petrolun ço/umlenmesi ile biıiikte hafifleve-
cek teror ve kıbns sorunu için uygun çozumler
bulması; petrolun. bolgenin ve Turkive'nin gele-
ceği için gereklidir."
Ancak >unu belırtmelıv ım Şu anda \anlanan-
laşma petrolunTurkıvedenakıtılmasınınkesın-
leştığı bır anlaşmadeğıldır Bu
;
\zerbavcan pet-
rollennde erken petrolun geçeceğı eşzamanlı çıf-
te geçı> volu konusunda anlasmadır Bu konuda-
kı toplantı 4 Ekım 1995 tanhınde Londrada va-
pılmıştı
Turkıye nınonerdığı Baku-Supsa (Gurcıstan)
Batı hattı ıle Rusva'nın destekledığı Kuzev hat-
tından karadenızdekı Novorossısk lımanınado-
kulmesı tasansı bırlıkte uvgulanacak
Hazar'dakı petrolu A.zerbaycan L'luslararası
Petrol Şırketı nı oluşturan konsorsı>um çıkara-
cak AlOC'nınortakları Turkıve den TPAO ln-
gılız >ırketlerı BP ve Ramco. Amerıkan şırket-
lerı Amoco Penzzoıl Unocal.McDermott, \or-
veç şırketı Sratoıl Suudı >ırketı Delta ve Rus şır-
ketı Lukoıl'dır
'Erken Uretim" adı venlen bu proje gerçekte
\na İhraç Boru Hattı'nın bır provası olacaktır
Eğer erken uretıının ıhracı ıçın Rus>a'nın destek-
ledığı Baku-Kovorossisk hattı seçılırse bu hat
tanıtlanmış bır hat olacağından. Turkıve"nın lııç-
bır sansı kalmavacaktı Bu açıdan ıkı hat proje-
sının bırlıkte u>gulama>a konma karan Turkı-
>e"nın çıkarına olmuştur
Turkive'nin gerçek hedefı Ana thraç Boru
Hattı'nı topraklanndan geçırmektır kuzev Hat
tı Boğazlarımız ıçın buvuk tehlıkedır Turkıve
bunu hıçbırbıçımdeonavjamavacaktır Ote van-
dan Rusya bugun petrolden 5 mılvon ton 2017
v. ılında da 1
7
mılvon ton pay ıstıvor Uretım ar-
tarsa ne olacak' Hıç kuşkusuz daha fazla pay ıs-
teyecek Bu da Turkıve ve 'konsorsiyum' ıle Rus-
>a arasında buvuk bır soruna donuşecektır
Uluslararası konsorsıvumun çıtt geçis yolunu
benımsemesi, Turkıve Dışişlerının TPAO nun
ve BOTAŞ'ın eşgudumlu çalışmasının polıtık ba-
şarısıdır En azından Rusja nın ıstedığı olma-
miştır tlk anda >ılda beş mılvon ton olarak akı-
tılacak petrol zamanla 35 mılvon tona çıkacaktır
kı Turkıve'nın kazancı o zaman başlavacaktır
Eğer boru hattı Turkıye'dengeçerse. Avrupave
Kraıl egıdecek petrolun vanası ^nkara'nınelın-
de olacaktır Bunun anlamı şudur Avrupa'dakı
bazı guçler eskisi kadar kolay lıkla 'şantaja' baş-
vuramavacaktır İkincisi de Rusva Slav ıttıfakı
kurma tasarılarını gozden geçırmek zorunda ka-
lacaktır Lçuncusu. bazı bolgesel sorunlarda Tur-
kıye nın de varlığı dıkkate alınacaktır
Oteyandan Cejhan a akıtılacak petrolden ka-
zançlıçıkacak bır ulke de Uraıldır Belkı de Tur-
kıye"den daha kazançlı olmaktadır Neden
1
Ba-
tı'nın bolgede süperguç olmasını ıstedığı Israıl.
hammaddeye en kısa >oldan Turkıve uzerınden
ulaşacak Atrıka anakarası tsraıl ı Gunev Atn-
ka Cumhunvetı gıbı ırkçı gomıektedır Her ne ka-
dar Fılıstın ıle barış vaptıvsada bunun sonucu or-
tava çıknıış değıldır
Musluman ulkelerden de kolav kolav hammad-
de alamıvor(bazı Musluman ulkeler el altından
tıcaret yapı>orlar. ama kamuovu korkusundan
bunu açıklavamıvorlar) Bundan dolavı İsraıl de
en kısa yola >onelıyor Turkı>e \e karşı eylem-
lennden soz ettığımız Şam. Bağdat ve Tahran a
kar>ı da sinırlannın guvenlığı açısmdan Turkı-
ve'nın, bu konuda deneyımlı Israıl ıle ışbırhğı
vapması en akılcı >oldur
Turkı>e aynca Rusya ıle de zıtlaşmava gırme-
den. tam tersıne çıkarcı stratejıler u>gulavarak
Ukravna'vı da vanına almavı başararak petrolu
Cevhan uzerınden Akdenız'e dokebılmelıdır
Bunun volu nedır
1
Oncelıkle Turkıve nın ulu-
sal çıkan nerededır bunun saptanması gerekı-
vor Burada Turkıye'nın en çok gereksınme du-
vacağı olgu. vurtsever polıtıkacı ve burokrattır
Şımdılerde ne vazık kı kolay kolaj bulunamıvor
Ama tum olumsuzluklara karşın umutsuz değı-
lım Uç >ıl once vavımlanan kıtabımda da vaz-
mıştım.bu petrol Turkive'denakacak.ancak Tur-
kıve bovle ıstedığı ıçın değıl 'uluslararası kon-
sorsivumun" çıkarları boyle gerektırdığı ıçın
Sonuç olarak. Azerbav can petrolu Turkıve nın
baştan ben ısrarla uzennde durduğu geçış volun-
dan Akdenız"e akacaktır Bunuengellemek ama-
cıyla bu bolgede borulann guvenlıkte olmadığı-
nı ıspatlamak ıçın teror yoğunlaştınlacaktır \e
doğu komşumuz ıle guney komşumuz da var guç-
len>le teror orgutunu desteklevecektır Bundan
başka. hukumetknzı de bır başka onemlı \ecıd-
dı bır engel oluşturacaktır ama bu 'uluslararası
şirketleri' pek fazla ılgılendırmez Onlarnasılsa
yenı ve guven duvacaklan bır hukumetı her an
kurdurabılırler
Bu petroi geçış >olu başansı ıle Turkıye. onem-
lı bır kazanım elde etmıştır Bu bahane ıle ıç so-
runlannı gerçekçı bıçımde çozme>e vonelecek
bır Turkive'nin bıleğı kolay kola> bukulemez
Azerbav can petrolunun en buyuk vararı bu
olacaktır
PENCERE
îğneyi kendimize...
B
ağımsız bır
dev let, kendı
ıç hukukuna
gore
'yasalara
karşı
geldıklen" savıyla vabancı
uyruklu sanıklan yargılıvor
Suçlu buluyor ve olum
cezasına hukmedıyor
Cezanın venne
getırılışınde, kılıçla baş
kesme yontemı
uygulanıvor Hak, kılıçla
"tecellı" ederken ınsanlar,
tannsal adaletın
gerçekleştığıne ınanmanın
huzuruyla yaşamla olum
arasında ıman tazelıvorlar
"'Olum Allah'tan. emn
kadıdan1
Vatandaşlannı. bağımsız bır
ulkenın adalet sıstemıne
kurban veren ulkemızın
yasalannda da 'olum
cezasf var Ve bu ulkede
olum cezası. yasa
koyucunun buyrugudur
Yasa koyucu, seçılmış
yurttaşlardan oluşan bır
guç Kaynağı. bagıtsız ve
koşulsuz ulusa aıt olan
egemenlık Yabancı
dev letın ıç hukukuna
kanşmak hak ve vetkısı
bulunmayan fakat o
ulkedekı yurttaşlannı da
kurtarmak ısteyen bır
dev let, sorunu ancak
bolgesel ve kuresel ağırlığı
ıleçozebılır Boyle bır gucu
bulunmajan devlet
"dıyetını' odemek
koşuluyla obur devletlenn
yardımını ıstemek
zorundadır Bağırmız bır
ulkenın vargı karanna
karşı. kuresel destek aravan
ulkenın konuvu
uluslararası boyuta
ta^ıyabılmesı ıçın de
oncelıkle ığneyı kendısıne
batırması gerekır
Evlat edınmeyı ınsan
onuruna ters' bulan ve
kabul etmeven, evlat
edınme dıye bır kuruma
bunvesınde yer vermeyen
Kuran (\hzap, 4 ve 5
ayetleri cana kıymanın ıkı
durumda "hayata hızmet"
olabıleceğını ( ). Vlâıde
Suresı nın 32 avetınde
belırtmektedır Bu ıkı
durum oldurenı oldurmek
(kısas) ve veryuzunu
bozguna verenlen (tesat
ehlını) oldurmek tır
Unıversıtemızde Musluman
hocalanmıza gore, "Olum
cezalannın kaldırılması
volundakı çabalar fıtrat
(\aradılı>ı kanunlanna
avkınlık ve zulumdur"
Çunku 'Allah ın
ındırdıgıvle
hukmetmevenler zalımdır"
Kuran hukumlennı tumuyle
va da kısmen dışlamak
hukumlere eklemeler
vapmak va da onları
amacından saptırmak
Allah ın ındırdığıyle
hukmetmemektır
Kuran savunuculanna gore.
kısasın ıcrası (Bakara. 179).
Musluman topluma ve
kamu otorıtesıne farz >anı
Allah'ın emndır
Suç ve ceza arasındakı
ılışkı ancak ozgur
v urttaşlardan olusan.
avdınlanmava adım atmış
laık ve demokratık
toplumlarda bır soru ve
sorundur Dınsel kavnaklı
ve kul anlayışlı toplumlarda
böyle bır sorun yoktur ve
olamaz da (S
\rabıstan'dakı baş kesme
olavı Prof Dr Y.Nuri
Öztürkun "Eğer'bir
şeyci' olacaksak. neden
Kuran'cı olmayalım"
sorusuna guncel ve acı bır
yanıttır' Hurrıvet
22 0193)
Kuran"sal demokrası ( )
ozlemıyle "Kuran. oluler
kıtabı değıldır. yaşam
sehpası ıçındır savı dunya
yaşamını, ozgur ınsanın
duşünsel urunu olan hukuk
kurallanyla aydınlatma
çabasına. gelışımıne \e
laıklık anlayışına tannsal
bırengeldır S -\rabistan
olayı, ulkemızdekı Islamcı
tırmanışo karşı vapılan
uvanları. bır musıbet'le
somutlaştırmıştır
Tamşılması gereken, olum
cezalannın
uygulanmasındakı
vontemler değıl. doğrudan.
olum cezasının
çağdışılığıdır
Yenı yasama donemınde.
ulusun vekıllerı kısır
çekı^melerden kurtulup
olum cezasını kaldırmalı
duşunce suçlan avıbından
da ulkemızı
kurtarmalıdırlar \ahye
davalı İslam hukuku
(şenatı) ısebırdıpsız
karanlık kuyudur
Av. HULUSt
METİN
Romanlannız ve ansıklopedılerınız vennızden alınır
Tel.:554 0804
Nüfus cuzdanımı ve ehlıyetımı vıtırdım Hükümsuzdur
AYLA ALTINBAŞ SEZER
Çocuklannıza, yaşlı ve
hastalarınıza
refakatçıler, ev ışlennıze
yardımcı bavanlar
apartmanlannıza
kaptcılar. ahçılar,
CEREN
588 33 20
DEVELİ ASLİ\T HUKUK
MAHKEMESİ'NDEN
Savı
Davacı Hazıne taratından Develı Fatıh Mahallesı 8s ada
4 parselın tapu ka>dının ıptalı ıle Hazıne adına tesulıne
ılışkın açılan davada davalılar \lahmut kalkanlı Kadnve
Kalkanlı, Mustafa kalkanlı Havrıve Kalkanlı Fatma Kal-
kanlı ve Ummuğulsum kalkanlı va adreslennde bulun-
madıklarından ılanen teblığıne karar venlnıış olmakla bu
davalılann 23 11 199S tanhınde saat 00 00 da mahkeme-
mız salonunda hazır bulunmaları da\a dılekçesı venne
kaım olmak uzere ılanen teblığ olunur Basın 47^65
KARSKADASTRO
MAHKEMESİ'NDEN
DosyaNo 1988 85
Davacı Fazıl Kemenç'ın mahkememızde davalı Ha-
zıne alevhıneaçtıgı tespıtın ıptalı vetescıl davasının var-
gılaması sonunda davanın reddıne karar vcrılmiş
Venlen karar davacı Fazıl kemenç mırasçıları olan
Şohret kemene Gokhan kemenç Alıve kemenç \eSel-
can kemenç'e teblıg edılemedıgınden ılanen teblığıne
kararvenldığınden ılanen teblığıne teblığ tarıhınden ıtı-
baren varsa ıtırazlannızı 1^ gun ıçınde mahkememize
bıldırmenız. ılanen teblıâ olunur Basın 4~ı~s
Konsolidasyon mu?..
Eskı deyımle 'netamelı' denılen sozcukler vardır,
bunlardan bırı de
"Konsolidasyon' "
Sağda solda otede berıde, Ankara kulıslerınde, Is-
tanbul'un salonlarında 'konsolidasyon' sozcuğu bır
sureden ben duyulmaya başlanmıştı, sonunda ga-
zete haberlerıne ve koşe yazılanna usul usul tırman-
maya başladı
Neden''
•
198O'lı yıllarda geçerlı "Devr-ı Oza/"da Turkıye,
uretımı bır yana bıraktı tuketıme yol verdı; o gunku
havada pek geçerlı bır 'vızyon'a takılmıştık .
Dıyorlardı kı.
"-Alman mucızesı nasılgerçekleşmıştı?. Erhardt
bu ışın başına geçtı, ekonomık kalkınmanın başını
tuketım çektı Tıpkı Almanya 'dakı gıbı Turkıye 'de de
vıtrınlen once cıcıler dolduracak, luks tuketım mal-
lannı seyreden halk Ben de bunlara sahıp olaca-
ğım" dıye çalışacak, Turkıye'de de kalkınma boyle
gerçekleşecek "
'insan belleğı unutkanlıkla sakattır', belkı bu yuz-
den artık kımse bu model ı anımsamıyor
Ya da ağzına alamıyor
'Model'\n ıkıncı ayağı ıse daha gorkemlı bır buluş-
tu Uretım tu kaka edılıp tuketım one çıkınca para-
dan para kazanmak mesleğı de hız kazandı Uret-
meden tuketmek marıfet sayılınca, enflasyonu nasıl
durdurursun'? Tuketım çılgınlığında ıç ve dış borç-
lanmaya hız verılınce, tefecı-rantıye toplumuna do-
nuştuk.
Artık kım bızı tutabılırdı1
?
Tutamazdı
•
Geldık 1996'nın eşığıne
1982 Anayasasfnda seçım donemı 5 yıldır llk se-
çım 1983'te yapıldı, ıkıncısı 1987'de, uçuncusu
1991 de, şımdı de 1995'ın aralık ayında seçıme ha-
zırlanıyoruz Hıçbır hukumetın soluğu 5 yılı doldur
maya yetmıyor, yıne erken seçıme gıdıyoruz Tam bu
sırada ıkı arada bır derede 1996 butçesındekı gıder-
lerın 2 katrılyon 780 trılyon olduğu açıklandı, ıç ve
dış borç faızı odemesı de 1 katrılyon 577 trılyon tu-
tuyor, butçenın yaklaşık yuzde GO'ını oluşturuyordu
1980'lerde benımsenen ekonomık model tuttu
başarı kazandık dıyebılır mıyız'?
Maşallah butun vıtrınlerımız luks tuketımın cıcı mal-
larıyla dolu, ama, halkımız vıtrınlerdekı malları almak
ıçın çalışmadı, başımız goğe ermedı, Alman mucı-
zesı Turkıye'de yaşanmadı
1994 yılında Turkıye ekonomısı yaklaşık yuzde 5
oranında gerıledı
Kuçuldu
1995'ın sonunda ekonomının dengelerı oylesıne
bozuldu kı, bu ışı bıldığı varsayılan herkes, yenı bır
'ekonomık onlemler paketı 'nden soz açıyor
•
Ortalık toz duman .
Partıler bırbırlerıne gırmışler, Turkıye seçıme hazır-
lanıyor, ekonomıde alınacak butun onlemler seçım-
den sonrakı hukumete bırakılıyor..
Yenı hukumet ne yapacak? .
Sorulur mu
1
Her zamankı edebıyatı kullanıp 'enkaz devraldık'
dıye halka yuklenecek
İşte tam bu sırada 'konsolidasyon' sozcuğu orta-
da dolaşmaya başladı 1 5 katrılyonu aşan ıç borç-
lanmada devlet, vadesı gelen butun tahvıllerını ve
bonolarını askıya alıp odemezse konsolidasyon ola-
cak
Paradan para kazanmanın, koşeyı donmenın tu-
ketım modelının geldığı yer burası! Bır devlet kı
vergı alacağına borç alarak devlet ışlerını yurutme-
ye çalışır, gelıp gelebıleceğı yer de burasıdır.
Konsolidasyon, eskı deyımle "şuyuu vukuundan
beter" bır ıştır bu yuzdendır kı ancak "şuyu" bulduk-
tan sonra bu koşede adını andım
NÂZIM HÎKMET KULTÜR VE SANAT
VAKFI YARARINA
YILDIZ İBRAHİMOVA
CAZ FOLK KONSERİ
PIYANIST: TUNA OTENEL
30 EKIM 1995 SAAT 20 00
ATATURK KULTUR MERKEZl
BU\LKSALON
Davetneler Nâzım Hıkmet Kultur \e Sanat \aktı
ıTel 252 63 14 ı
GeneralYazganSok No 10 Mehdı Bev Ap D 10
•Mkazar Sıneması ndan \e Vakkorama
maöazalarından temın edılebdır
TEŞEKKÜR
T C Zıraat Bankası emeklı
müdürlennden ve Cumhunyet'te
ekonomı üzenne yazılar yazan değerlı
\arl121m1z
MEHMETAU
TUTVABOYLU
14 Ekım 1995 Cumartesı günü
>aşama gozlennı \oimdu \e 15 Ekım
Pazar günü toprağa verıldı.
Sonsuzlukta rahat u\umasını dıler,
acımızı paylaşan, başşsağlığı dıleyen
dostlanmıza şükranlanmızı sunanz.
AİLESİ