Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
8 EYLÜL1994 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
'Barış ayıbı'nı
kınamaya da
gözaltı
• tstanbul Haber Servisi-
Istanbul Boğazı'na "banş
mayası" çalmak isterken
polislerce gözaltma alınan
Müjdat Gezen, İçişleri
Bakanı Nahit Menteşe'nin
"Sanatçılar kullanılmış"
sözlerine tepki gösterdi.
Gezen, Menteşe'nin sözlerine
karşı "Ortada bir yanlışlık
var. Çünkü orada politikacı
yoktu. Orada bir politikacı
olsaydı biz kandınlabilirdik"
dedi. Tüm Bel-Sen 6 No'lu
Şube üyesi memurlar da dün
Istanbul Anakent Belediyesi
önünde toplanarak "banş
çağnsı" yaptılar. Basın
açıklamasının bitiminde
Tûm Bel-Sen üyesi Lillo
Çınar ve sendika çalışanı
Medet Çınar gözalüna
alındılar.
SUSER işçilerine
destek
• İstanbul Haber Servisi -
CHP İstanbul İl ve ilçe kadın
komisyonlan üyeleri, bir süre
önce kapatılan SUSER
AŞ'den işten çıkanldıklan
için direnen işçileri ziyaret
etü. ŞUSER'in
Yenikapı'daki merkezinde.
yaklaşık I5gündürişyerini
terk etmeme eylemi yapan
işçileri ziyaret eden CHP
İstanbul II Kadın
Komisyonu Başkanı Sünter
özyürek, işten çıkarmalan
kınadıklannı söyledi. RP'li
Belediye Başkanı Recep
Tayyip Erdoğan'ın politik
nedenlerle işçi çıkardığını
kaydeden Özyürek,
hükümeti, geüşmelere göz
yummakla suçladı.
TİYAD'a baskın
• tstanbul Haber Senisi-
TutukluAileleriİle
Yardımlaşma ve Dayanışma
Derneği'ne (TİYAD) baskın
düzenleyen Terörle
Mücadele Şubesi Ekipleri,
dernek yönetim kurulu üyesi
Nadire Çelik'in de aralannda
bulunduğu altı kişiyi
gözalüna aldılar. Dün saat
13.30 sıralannda düzenlenen
baskında gözaltına alınan
Ayla Özcan. Medine Göğük
ve soyadlan belirlenemeyen
Tuncay, Zeynep, Şenay
adlanndaki kişilerile Nadire
Çelik, Terörle Mücadele
Şubesi'ne götürüldüler.
Oturma eylemi
• İZMTT (Cumhuriyet)
-Çalışmakta olduklan Izmit
Büyükşehir Belediyesi'nden,
yeni kurulan Bekirpaşa
Belediyesi emrine verilen
işçiler, birikmişalacaklan
içineylem başlattı. 471
işçinin İzmit Büyükşehir
Belediyesi önünde başlayan
oturma eylemi, emniyet
güçlerinin uyansıyla kısa
sürede sona erdirildi.
Eşantiyon '94
Fuan açıldı
•tstanbul HaberServisi - Bu
yü 9. düzenlenen
Uluslararası Eşantiyon '94
Promosyon ve Iş Dünyası
Hediyelik Eşya Fuan,
Yeşilköy Dünya Ticaret
Merkezi'nde dün açıldı. Fuar
11 eylüle kadar açık kalacak.
LÎDYA-CANAY-
ÖZLEM'LEÇİGANVE
TÜRKMÜZIĞİ.
KALÎTE
GELENEĞtMİZDtR.
RestAurant
Cafe -B*r
25100 00
PBX 251 51 05
Devlet okullannda velilerden alınacak 'zorunlu bağışlar' özel okul velilerine aktarılacak
Ozel okulvelisine 1.5trilvon• Milli Eğitim Bakanlığı'nın, 'eğitim giderlerine katkı payı'
olarak toplanacak paralan, özel okul öğrencilerinin
velilerini özendirmeye aktarması durumunda, özel okullara
örtülü desteğin bu yıl için 1.5 trilyon liraya ulaşacağı belirlendi.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ması, eğitim çevreleri ve velilerce tep-
• Eğitim-îş Genel Başkanı Niyazi Altunya, 15(Jbin özel okul
öğrencisi için 15 milyon öğrencinin feda edildiğini belirterek "Bu
para devlet okullannın onanmı ve giderlerine harcansa,
velilerden de zorla bağış alınmaz" dedi.
Eğitim giderlerini velilerden, adını "kat-
kı payı" olarak değiştirdiği "zorunlu
bağışlarla" karşılamaya çalışan Milli
Eğitim Bakanhğı'nın, özel okul öğrenci-
lerinin velilerine yardım karannı uygu-
lamaya koyması durumunda, özel
okullara örtülü desteğin bu yıl için 1.5
trilyon liraya ulaşacağı belirlendi. Eği-
tim-İş Genel Başkanı Niyazi Altunya.
150 bin özel okul öğrencisi için 15 mil-
yon öğrencinin feda edildiğini belirterek
bu parayla devlet okullannın giderleri-
nin karşılanabileceğini söyledi.
Kayıtlarda velilerden ahnan "zorunlu
bağış"ın adını "katkı payı" olarak de-
ğjştirerek yasalhk kazandıran Milli Eği-
tim Bakanlığı'nın, özel okul öğrenci ve-
lilerinin özendirilmesi için kaynak ayır-
kiyle karşılandı.
Çocuklannı devlet okuluna gönderen
velilerle okul yöneticileri arasında gizli
pazarlıklar yapılırken ve 1-20 milyon li-
ra arasında kayıt parasında anlaşılır-
ken, bakanlık "Ekonomik İstikrar ve
Tasarruf Tedbirieri Uygulama Planı"
çerçevesinde özel okul öğrenci velilerine
"özendirme yardmıı" yapma karan aldı.
Devlet okullannda okuyan öğrencilerin
maliyeti orarunda yapılması planlanan
yardımın, bu yıl jçin yaklaşık 1.5 trilyon
liraya ulaşacağı hesaplandı.
Planda yer alan "Ozel öğretimin her
aşamasında öğrenim gören çocuk için bu
çocuğun devlet okulunda okuduğunda
devlete maliyeti kadar paranuı çocuğun
ailesine teşvik otarak ödenmesi" karan-
na göre, 148 bin 505 özel okul öğrencisi-
ne 1 trilyon 500 milyar lira ödenmesi ge-
rekiyor. 1994 yılı Milli Eğitim Bakanlığı
bütçesinde okulöncesi eğitim kurumlan
öğrencilerinin devlete maliyeti 69 mil-
yon, ilköğretim okulu öğrencilerinin 6
milyon ve ortaöğretim öğrencilerinin ise
7 milyon lira olarak belirtiliyor. Proje-
nin yaşama geçirilmesi durumunda ba-
kanlık, özel okulöncesi. ilköğretim ve
ortaöğretim kurumlannda okuyan öğ-
rencilerin ailelerine öğrenci maliyeti ka-
dar yardırnda bulunacak.
Eğjtim-İş Genel Başkanı Niyazi Al-
tunya, 150 bin özel okul öğrencisi için
15 milyon devlet okulu öğrencisinin fe-
da edildiğini belirterek "Ozel okul öğ-
renci velilerine ödenecek para okul gider-
lerinin karşılanmasına harcansa veliler-
den zorunlu bağış da istenmez" dedi.
Hükümetin yıllardır özel okul sektö-
rünü desteklediğini, ancak bir sonuç
elde edemediğini belirten Altunya, şöyle
konuştu:
"Devletin eğitim konusunda adaletli
olması gerekir. Güçlü olanların değil,
yoksul çocuklarm desteklenmesi gerekir.
Eğer bir veü çocuğunu özel okula gönde-
rebiliyorsa yardıma gereksinimi yok de-
mektir. Yıllardır özel öğretim sektörünü
desteklemek için her rürlü yardımı yaptı-
lar. Meyhane yakınlarında okul açı-
Imasına bile izin verdiler. Vatandaşa kre-
di vererek özel okul açmasını istediler.
Ama bu sektör gelişeceği yerde sürekli
geriledi. Bu kararlarla eğitim sistemi dü-
zeltileceği yerde kurumlar arasında uçu-
nımlar yaratılır."
Özel okullar tmctttttmtttt
Ticari kaygı, eğitimin
kalitesini düşürüyor
özel okullann eğitim kalite-
sinin, bu kadar yüksek ücretle-
re değecek düzeyde olup olma-
dığı bugünlerde daha çok tartı-
şılmaya başlandı.
Bu okullarda, Türk eğitim
sisteminden kaynaklanan genel
sorunlann yanı sıra ticari
kaygının ön plana çıkması, eği-
tim kalitesinden ödün verilme-
sine neden oluyor.
Özel okullann çoğu, her yıl
kontenjanlannı doldurmakta
güçlük çekiyor ve öğrenci kay-
dedebilmek için taban puanla-
nnı düşürüyor. Bu kayıt döne-
mınde de aynı şey oldu ve yük-
sek taban puanlan açıklayan
özel okullar, sonunda yalnızca
puanı düşük öğrencileri değil.
sınava girmerniş olanlan bile
kaydetme karan aldılar.
Yüksek taban puan açıkla-
mayı "prestij" olarak nitelendi-
ren birçok özel Türk okulu,
böylece kamuoyundaki eğitim
kalitelerine yöneük kaygılann
güçlenmesine neden oldu.
Özel Okullar Derneği Başka-
nı Dündar Uçar'a göre ise özel
okullardakı eğitim kalitesi, "uy-
gulamak zorunda olduklan bu
program ve bu sistemle yeterli
düzeyde."
Uçar, özel okullann eğitim
sistemi içindeki yeriyle ilgjli ola-
rak şunlan söylüyor:
"Eğitim açısından; yönetim,
eğitim yaklaşımı, öğrenci ve veli
ile üişkiler, her bir öğrenci Ue tek
tek ilgüenme gibi okuldaki ya-
şamı bütunüyle ele aldtğımızda,
demokrasi. sevgi. saygı, ölçücü-
lük. girişimcilik, araştırıcüık,
gibi pek çok nitelik ve duvgunun
verildiği kurumlardır. Öğretim
açısından; üniversite giriş sınav-
lannda özel ve resmi fen lisele-
Hazırloyanlar: Rgen Atalay,
Emine Kaplon, Mehem Fırotlı,
Hütya Topçu
rinden sonra özel okullar,
Anadolu liseleriyle ikinci
sırayı paylaşmaktadır. Klasik
devlet okuflarıyla aralarında
çok yüksek farklıuk vardır."
Bir özel okul velisi de so-
runlannı ve önerilerini şöyle
sırahyor:
"Ozel okullarda öğrenci
okutan tüm velikri. çalışan-
lan, daha fazla sömüriilme-
mek ve çocuklarına daha iyi
bir eğitim verilmesi için örgüt-
lenmeye çağırıyorum."
Sözlesmeleri bir yıllık
Transfer olan öğretmen,
öğrencisini de götürüyor
Özel okullarda öğretmen ol-
mak, resmi okullarda görev
yapmaktan belki de daha zor.
Ekonomik sıkıntınızı hafıflet-
mek, daha az öğrencili sınıflar-
da ders verebilmek için, sistemi
daha kolay aşabilmeyi umut
ederek özel bir okula "transfer"
oldunuz. Şımdi güvencesiz, bir
yıl sonra atılabileccğinizi düşü-
nerek çalışmak, ticari kaygısı
eğitimin önüne geçen "patron"-
larla iyi geçinmek zorundasınız.
"Bütün özel okullar böyledir"
demiyoruz, ama geçen öğretim
yıllannda düşük ücretli öğret-
men çalıştırmak için deneyimli
öğretmenlerin kapı önüne ko-
nulması örnekleri çok yaşandı.
Görüştüğümüz özel okul öğ-
retmenlerinin birçoğu, işten çı-
kanldıklan takdirde yasal hak-
lan olup olmadığmı bilmiyor-
lar. İşe alınırken imzaladıklan
sözleşmelerdeki maddelere
bakmak, eksik olduğunu dü-
şündükleri maddelerin eklen-
mesini talep etmek birçoğunun
aklından bile geçmiyor
Özel okul öğretmenleri, daha
önce eğitim alanında çalışmış
özel okul sahipleri ile çalışma-
nın daha kolay olduğunda bir-
leşiyorlar. Ama okula ticari zih-
niyelle yaklaşan "patron" ile
anlaşmak kolay olmuyor.
Okullar arasındaki öğretmen
transferleri de bu sektörde ol-
dukça sık rastlanan bir olay.
Bir okuldan diğerine geçerken
öğrencilerini de götüren ve bu
sayede ücretini arttıran öğret-
menlerin sayısı az değil. Moda
Lisesi Müdürü Çetin Çelebi,
öğretmenlerin bir yıllık sözleş-
melerle çalıştıklannı hatırlatı-
yor ve "Böyle olmasuıı yararlı
buluyomm" divor.
gıtsın zulmedenin çağt
eumizde dost bıçağı
gorelim bakalı
\CAHL
Üsküdar'daki yıkımra 'provokasyon'oMuğunu söyleyen Alevfler, Sünnikr ile Alevilerin karşı karşrya getirihnek istendiğini söyledfler. (YASEMİN KOYUTÜRK)
Karacaahmet Sultan Kültür Derneği'nin genişletilen bölümlerinin yıkımı, nefretle karşılandı
Alevilerdeıı, Başkan Erdoğan'a protesto
İstanbul Haber Servisi - Alevi cemaati. Taksim'e ce-
mevi yapılması için İstanbul Büyükşehir Başkanlığı'-
na başvurdu Taksim'e cami yapılması karannı onay-
layan belediyenin, kendilerine de izin vermesi gerekti-
ğini belirten Alevi cemaati temsilcisi Mehmet Başaran,
Karacaahmet Sultan Kültür Derneği'nin cemevi ile
aşevinin genişletilen bölümlerinin, İstanbul Büyükşe-
hir BelediyesTne bağh ekiplerce yıkılmasına da büyük
tepki gösterdi.
Yıkım olayıru öğrenerek sabahın erken saatlerinden
itibaren derneğin Usküdar'daki merkezine gelen Alevi
yurttaşlar, olayı inanç özgürlüklerine indirilen siyasi
bir darbe olarak nitelendirdiler. RP'li İstanbul Büyük-
şehir Belediyesi'nce gerçekleştirilen yıkımın "provokas-
yon" olduğunu da öne süren Alevi yurttaşlar, Alevi ve
Sünnilerin karşı karşıya getirilmek istendiğini iddia et-
tıler. Alevi yurttaşlar "Amaç kan dökmek değil, kar-
deşçe yaşamak" yaalı karton pankartlarla RP'yi pro-
testo ederken pek çok Alevi derneği ve demokratik kit-
le örgütü de yıkımı nefretle kınadı. Dernek merkezin-
de toplananlar, yıkılan bölümleri yeniden onarmak
için tuğla taşıyarak katkıda bulunurken yıkım ekibi-
nin tekrar gelme olasılığına karşı da gece nöbet tutma
karan alındı. Yıkım ekibinin tekrar geleceği söylentile-
ri üzerine dernek merkezinde yaşanan gerginlik ise
Bölge Emniyet Müdürü Mehmet Çetinalp'in İstanbul
Valisi Hayri Kozakçıoğlu'nu arayıp olaya müdahale
edilmesini istemesiyle yatıştınldı.
1990'da Sözen'den izin alınmıştı
Karacaahmet Sultan Kültürünü Tanıtma, Daya-
nışma, Yaşatma ve Türbesini Onarma Derneği Yö-
netim Kurulu Başkanı Mehmet Başaran, dün dernek
merkezinde bir basın toplantısı yaparak, İstanbul Bü-
yükşehir Belediyesi'ni protesto etti. "Adil düzen" slo-
ganıyla işbaşına gelen RP"li belediyelerin. Alevilerin
varhğına, inanç ve ibadet özgürlüğüne tahammül ede-
mediğini ileri süren Başaran. yıkım olaymı bunun bir
göstergesi olarak niteledi. Genişletilen bölümler için
1990 yılında Nurettin Sözen'den izin alındığını hatırla-
tan Başaran, olayı nefretle kınadığını dile getirdi.
Yıkım olayının, Alevilerin inanç özgürlüğünün yanı
sıra, demokrasi ve laikliği de hedef aldığını ifade eden
Başaran. "Bu ülke. Ale>isivle, Sünnisiyle, Kürdüyle,
Türküyle hepimizindir. 20 milyon Alevinin yanı sıra 20
milyon da ilerici, demokrat ve laik Sünni kardeşlerimiz
var. Her türlü aynmcdığa karşıyız. Demokrasi ve laik-
liği sonuna kadar savunacağız. Çünkü, onlar açısından
şeriata en büyük engel, demokrasinin ve laiktiğin savu-
nuculan olan Alevilerdir" diye konuştu.
ASKi den atılanlara CHP desteği
9 memıaa soruştuvma
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Ankara Anakent Belediyesi ile ASKİ'-
den aülan 63 işçinin, yasal haklannın
ödenmesi için Güvenpark'ta gerçekleş-
tirdikleri direniş, 49. gününü geride bı-
rakırken işçtere destek ziyaretinde bu-
lunan CHP heyeti, direnişçilere pide ve
ayran ikram etti. İşçilerin üye olduğu
Genel-İş Sendikası da Ankara Ana-
kent Belediye Başkanı Melih Gökçek'-
in eylemi kırma girişiminin engellen-
mesi istemiyle Ankara Valiliği'ne baş-
vurdu. İşçilerin basın açıklamasını izle-
dikleri gerekçesiyle Tüm Bel-Sen'e üye
9 memur hakktnda soruşturma baş-
latıldı.
CHP Gend Sekreter Yardıması Es-
ref Erdem ile Kırşehir Milletvekili Coş-
kun Gökalp. dün İmar Daıresi karşısı-
ndaki işçilen ziyaret ettiler. Erdem, iş-
çilerin haklanru alabilmeleri için iş gü-
vencesi sağlanması ve işsizlik sigortası
ödenmesi gerektiğini belirterek çalışma
hakkırun "kutsal insan hakkı" olduğu-
nu söyledi
Genel-İş Sendikası Genel Sekreteri
Atila öngel de önceki gün belediye
araçlanyla işçilerin eylem yerine getiri-
len ve SHP'li belediyelerce işten aül-
dıklannı öne süren kişilerin "kasttlı ve
politik amacla" gönderildiklerini belirt-
ti. Öngel, sendika olarak bu dunıma
engel olunması için Ankara Valiliği'ne
başvurduklannı belirtti.
Işçi Partisi Ankara İl Başkanı Hasan
Yddız da eylemin kınlmak istenmesini
kınadı.
Tüm Bel-Sen'e üye 9 memurun. Ge-
nel-İş Sendikası'nın düzenlediği basın
toplantısını izledikleri için "siyasi ve
ideolojik amaçlı faah'yette bulunmak'-
la suçlandıklan bildirildi.
Bakanlıkla anlaşmaya varıldı
Geçicıişçilerdevam
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Karayollan Genel Müdürlüğü bünye-
sinde. "geçici statüde" sürekli olarak
çalışan 7 bin 376 kişinin işlerine devam
etmesi için Maliye Bakanlığı ile anlaş-
maya vanldı. Bayındırlık ve İskan Ba-
kanı'na vekalet eden Sanayi ve Ticaret
Bakanı Mehmet Dönen. Devlet Su İşle-
ri Genel Müdürlüğü'ndeki geçici işçile-
rin de kalması için çabalann devam et-
tiğini söyledi.
Sanayi ve Ticaret Bakanı Mehmet
Dönen, dün düzenlediği basın toplantı-
sında, Maliye Bakanlığı'nın çıkartı-
lmasını önerdiği Karayollan Genel
Müdürlüğü'ndeki geçici işçiler için an-
laşma sağlandığını ve 7 bin 376 işçinin
görevlerine devam edeceğini beÛrtti.
Kış aylannda. sel felaketleri ile karla
mücadele dönemine girileceğini belir-
ten Dönen, karayollannın 10 bin işçi
kadrosu açığı bulundugunu, bunun ye-
rine geçici işçi istihdam edildiğini ve bu
işçilerin çıkanlamayacağını söyledi.
SHP Genel Başkanı ve Başbakan
Yardımcısı Murat Karayalçın ile Baş-
bakan Tansu Çiller'in, karayollan işçi-
leri için 1.3 trilyon ödenek bulunması
konusunda anlaştıklanm kaydeden
Dönen. "Bir tek işçi işini kaybetmeye-
cek. Gönül rahatlığıyla çaltşmalanna
devam etsinler" dedi.
Dönen, geçici işçi sorununun Devlet
Su İşleri Genel Müdürlüğü'nde de ya-
şandığına dikkat çekerek, DSİ'nin
sulama dönemine girdiğini ve önemli
miktarda işçiye ihtiyaç duyulduğunu
belirtti.
Dönen, "DSİ işçileri merak etmesin,
Maliye Bakanlığı ile çalışmalanmız sü-
rüyor. Büyük çaba içindeyiz" diye ko-
nuştu.
ARAYIŞ
TOKTAMIŞ ATEŞ
Saldın KapşBindayn...
Bugün Türkiye yoğun bir saldın ile karşı karşıyadır.
Üstelik bu saldın, açıktan açığa yürütülen bir saldın de-
ğil, içten içe ve 'suret-i haktan' görünerek yapılan bir
saldırıdır. Çok güzel ve savunulması gereken kavramla-
rın ardına saklanmaktadır Türkiye'ye saldıranlar. insan
hakları'ndan söz etmektedirler, düşünce özgürlüğü'-
nden söz etmektedirler, 'demokrasi 'üen söz etmektedir-
ler. Ama asıl beklentileri bunların biraz dışında olmakta-
dır.
GeçenlerdeFenerPatrikhanesi'nde önemli bir toplan-
tıyapıldı. Dünyanındörtbiryanından 'kopupgelen'Orto-
doks papazları, hem kendi sorunlarını görüştüler ve
hem de Heybeliada'daki 'Ruhban Okulu'nun yeniden
açılmasının zeminini oluşturmaya çabaladılar.
Ortodoks dünyası garip bir havaya girdi. Bu havaya
'yenide oluşum' ya da 'yeniden canlanma' adını verebi-
liriz. Işin çok ilginç bir yanı; ister kuzey komşumuzdaki
olsun, ister Balkanlar'daki diğer ulusal patrikler olsun,
tümü Fener Patrikhanesi'nin 'üstünlüğü'nü kabul ede-
cek gibi görünüyorlar. FenerPatrikhanesi'ne bir türVati-
kan 'yetkisi' istiyorlar. Bunun bir aşama sonrası da Fe-
ner Patrikhanesi Devleti... Avuçlarını yalasınlar.
Patrikhane toplantısına katılmak üzere Türkiye'ye ge-
len kimi Ortodoks papazlarıyla yapılan söyleşileri dinle-
dim. Ağızlardan 'sevgi' ve 'banş' dışında tek sözcük
çıkmıyor. Ne güzel bir şey. Ama yakın tarihimizi düşün-
düğümüz zaman, bunların ağabeylerinin ve babalarının
bize yaptıklarını anımsamamak da mümkün değil.
Bu papazlardan önemlice bir bölümü Heybeliada
Ruhban Okulu'ndan mezun olmuş. Okullarını gezmis-
ler, duygulanmışlar. (Ama aklıma Yakavos'un da Maka-
rios'un da aynı okuldan mezun olduklan geliyor.) Okul-
lannın yeniden açılmasının dünyaya banş Ia ilgili güzel
bir mesaj olacağını dile getiriyorlar. Nedense barışla il-
gili tüm mesajlarTürkiye'den beklenir...
Ama işin daha ilginç bir boyutu da var. Türkiye'nin et-
kili' ve 'yetkili' kimi isimleri de aynı tezgah'\n içinde yer
alıyorlar. Bu sayın papazların çoğu Divan Oteli'nde kal-
mış. Burada hiç para ödemedikleri, birileri tarafından
konuk edildiklerı söyleniyor. inşallah bu söylenti yanlış
ve yalan olsun. Birileri'•' beni arasınlar ve böyle bir şeyin
söz konusu olmadığmı söylesinler. Vallahi çok sevine-
ceğim. Yoksa aymazlığın ve basiretsizliğin bu derecesi-
neakıl-sırermiyor...
Rusya, Balkanlar'daki etkisini genişletme ve yoğun-
laştırma çabasında. "Daha ne istiyor?" demeyin. Yet-
miş yıllık sosyalist dönemde bile Büyük Petro'nun mira-
sını reddetmedi Rusya. Hele şimdi Rus Ortodoks Kilise-
si hepten 'yayılmacı 'durumda.
Bosna'daki insanlık dramına neden seyirci kalıyor Av-
rupa? Neden Boşnaklar ambargo altında tutulurken
Sırplar her aradıklarını sağlayabiliyorlar? Sırbistan, gö-
rünürde Bosna Sırplarını frenlemek istiyor. Ama bunu
sağlamak için ne yapıyor? Balkanlarda Rusya'nın mut-
lak bir hakimiyeti var. Almanya ve Fransa gelişmelerin
yakın takipçisi. Sam Amca ise ne yapacağını bilemiyor.
ABD Kongresi'nden Türkiye'ye yapılan yardımın yüz-
de 10'una ambargo uygulanmasını rastlantı mı sanıyor-
sunuz? Bu ambargonun nedeni 'insan hakları'ym\ş. 17
yaşında çocuklar idam sehpalarına çıkartılırken ABD
1
-
nin aklı neredeydi? Bugünkü Dışişleri Bakanımız düz-
mece iddianamelerle hapiste yatar ve tuvalet temizler-
ken ABD'nin aklına insan hakları hiç gelmemişti. Ama
şimdi bir yerlere mesaj göndermeye çalışıyorlar. Sanı-
yorum istedikleri mesajı göndermeyi de başardılar.
Gene bir başka rastlantı: Yunanistan karasularını 12
mile çıkarmak niyetinde. Türkiye, Yunanistan'ın karasu-
larını 6 milin üzerine çıkarmasını 'savaş nedeni' (casus
belli) sayacağını yıllardan beri ödünsüz bir biçimde dile
getirir. Yunanistan'ın Ege Denizi'nde üç binin üzerinde
adası var. Karasularını 6 milin üzerine çıkarırsa, Türkiye
kendi kıyılarından dışarıya burnunu uzatamaz...
Osmanh'nın son dönemlerinde 'Düvel-i Muazzama',
azınlıkları bahane ederek sürekli imparatorluğun iç işle-
rine karışmak isterdi. Bu küstahlığa cumhuriyet yöneti-
mi son vermişti. Şimdi aynı senaryolar yeniden günde-
me getiriliyor. Biryandan Ortodoks Kilisesi, Patrikhane
ve Ruhban Okulu; bir yandan Yunanistan'ın şımarık ta-
lepleri; bir yandan ABD Kongresi'nin ambargosu ve bir
yandan da Avrupa Parlamentosu'nun heyet küstahlıkla-
rı...
Ve ülke içinde kimileri de buna çanak tutuyor. Ermeni-
lere yapılan zulüm, Rum azınlığa yapılan baskılar ve in-
safsızlıklar, Kürtlere uygulanmak istenen asimilasyon...
vs. vs. Ve üstelik bu aymazlıkları eleştirirseniz, hem an-
tidemokrat'oluyorsunuz, hem de 'ırkçı...'
Geçenlerde televizyonda izledim. Askere arkadaşla-
rını uğurlayan kimi gençler elleriyle kurt işareti yapıyor-
lardı. Siz bu coşku ve heyecana 'demokrat' olarak sahip
çıkmaz, bir de bu yurtsever görüntülerle alay ederseniz,
meydan kurtlara ve köpeklere kalır elbette.
Ağır bir baskı ve yoğun bir saldın karşısındayız. Bu ül-
kenin yurtsever ve demokrat aydınları, ülke bütünlüğü-
ne ve onuruna sahip çıkmazlarsa, burnumuza çok ağır
birfaturanın dayatılması yakındır. Çokdikkatli olmakge-
rekiyor...
Türk-İ$ eylemi belli değil
Kamu işçisinin enflasyon
farklan sürüncemede
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Türk-İş yönetiminde. 25
bin geçici işçinin 3 trilyon liralık
alacağını garantiye almak için,
700 bine yakın kamu işçisinin 54
trilyon lira tutanndaki enflas-
yon farklanrun ödeme planını
"bir-iki gün sürüncemede bırak-
ma" eğilimi oluştu. Başkanlar
kurulunda gündeme gelen geçici
işçiye ödenek aktanmında. bir
sendikaya "şantaj" yapıldığı id-
diasının ardından, dün yapılan
il ve bölge temsilcileri toplantısı-
nda da kesin bir eylem takvimi
ve şekli belirlenmedi.
Hükümetin. Türk-İş'e Kara-
yollan ve Devlet Su Işleri'nde
çalışan toplam 25 bin geçici işçi-
ye 3 trilyon lira tutannda ek
ödenek aktanlması yönündeki
sözünden dolayı, yann topla-
nacak olan Bakanlar Kurulu
sonucunun beklenmesi karar-
laştınldı. Pazarlık yapılmasma
ilke olarak karşı çıkan ve arala-
nnda Türk-lş Genel Sekreteri
ve Genel Maden-İş Sendikası
Genel Başkanı Şetnsi Denizer'in
de bulunduğu 7 muhalif sen-
dika. Türk-lş yönetimine karşı
tavır geliştirmek üzere bir araya
geldi.
Kendi teşkilatı Yol-Iş'in işçi-
leri tarafından önceki gün yu-
halanan ve istifaya çağnlan
Türk-İş Genel Başkanı Bavram
Meral. kesin bir eylem takvimi
açıklamadı. Eylem türleri belir-
lemek üzere bir araya gelen tem-
silciler toplantısmda. Türk-lş
Yönetim Kurulu'nun herhangi
bir eylem türü önermediği belir-
lendi.
Eylem konusunda Türk-İş
yönetimi \e bağh teşkılatlar
arasında görüş farklıhklan ol-
duğu belirlendi. Meral, eylem
türü ve başlangıç tarihinde bir
öncelik olmadığını ifade ederek.
"Eylem hırlerinde hükümetin nı-
tumu etkili olacaktır" dedi. Me-
ral. bölgelerde belirlenecek
farklı eylem türlerinin "kısa sü-
rede" yaşama geçirileceğini açı-
klarken Türk-İş Genel Mali
Sekreteri Enver Toçoğlu. "İşleri,
teşkiiat disiptini ile götüriiyonız.
Temsilcilere, "Hazırhklı olun.
talimat bekleyin" dedik. Eykm
için bir tarüı yok" dedi.
Fuarda eylem
"Hükümete tanıdığımız süre
doldu" diyen sendikacılar, Sam-
sun'dan sonra İzmir'de de "Çe-
kilin" eylemini bugün fuar açıh-
şında yapacaklar.
Türk-lş şube başkanlan. hü-
kümetin mayıs ayından bu yana
enflasyon farkını vermediğini,
r.ıevsimlik işçiler konusundaki
tutumu. memura yapılan zam
konulannı görüştüler. Sendika
yöneticileri, "Hükümet, hiçbir
sözünü yerine getirmedi. Hükü-
mete 'Artık git' diyoruz. İşçi ke-
simi artık fedakarhğa katlana-
maz" görüşünde birleştiler.
Sendika temsilcileri, tüm işçi
ve memurlan 8 eylül akşamı Lo-
zan Alanı'nda toplanmaya
çağırdılar.