Katalog

Cumhuriyet îmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı- Orhan Erinç t Genel Yayın Koordmatörü: Hikmet Çetinkaya # Yazıışlen Müdürleri: iDrahim'Yıldız (Sorumlu), Dinç Tavanç # Haber Merkezı Müdürü: Hakan fcara • Görsel Yönehnen: Fikret Eser • Dış Haberler Ergun Balcı 9 Istıhbarat Yalçın Çakır # Ekonomı Bülent Kızanlık • Radyo-TV' Uygar Eremektar 9 Kııltur Handan Şenköken 0 Spor Abdülkadir Yücelman 0 Yurt Habcrler: Mehmet Saraç • Makaleler Sami Karaören 0 Çevın Sevfettin Turhan 0 Dûzeltme Abdullah Yazıcı 0 Yavın Kurulu llhan Selçuk (Başkan). Orhan Erinç, Oktay Kurtböke. Özgen Acar, Hikmet Çetinkaya. Şükran Soner, Ergun Balcı. Dinç Ta>anç, Ibrahim V ıldız. Orhan Bursalı. Mustafa Balbav. Ankara Tetnsılcısı Mustafa Balbav 0 Haber Müdürü: Doğan Akın Ataturk Bulvan No 125. Kaf 4. Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 PhaU.Tcleks 42344,Faks 419?O27 0 IzmırTemsılcısı Serdar Kızık. H Zı>aBK 1352 S 23 Tel 4411220Teleks. 52359, Faks 441911" 1 0 Adana Temsılcısı Çetin Yiğenoğiu, lnönü Cd 119 S No. 1 Kat:I.Tel 3522550,Teleks. 62155. Faks 35225700 Müessese Müdürü Erol Erkut 0 Koordınatör Ahmet Korulsan 0 Muhasebe Bülent Yener 0 Idare. Hüseyin Gûrer • lşletme: Önder Çelik • Bılgı- Işlem: ÎNail lnal 0 Bılgısayar Sıstem: Mürüvet Çiler 0 Reklam. Reha Işıtman Ya>ımlayan ve Basan: \enı Gün Haber Ajansı, Basın ve Yaymcılık A 5 Tıiıttocağı cad 39 41 Cagaloglu 34334 Isl PK 246 lslanbul Tei (0 212) 512 05 05 (20 hatl Teleks 22246, faks ( O : ! 2 j 5 1 3 S < 95 6EYLÜL1994 İmsak-4 59 Güneş- 6 28 Öâle 13 07 İkındr 16 45 Akşam: 19 36 Yatsı: 21.00 NATO Yaz Okulu IEDİRNE (Cumhuriyet) - Trakya Üniversitesi ile NATO 1leri Araşürmalar Enstitüsü'nün katkılanyla düzenlenen NATO Yaz Okulu dün Edirne"de başladı. 16 eylüle kadar sürecek ve 6O'ı yabana 80 bilim adarrunın katıldığı NATO Yaz Okulu'nda "Elektron teorisi ve kuantum elektrodinamiği" konusu tartışılacak. Mikroelektronik Konferansı • İSTANBUL (AA)- Kanada Waterloo Üniversitesi Elekronik ve Bilgisayar Mühendisliği ile TÜBİTAK Marmara Araşürma Merkezi tarafindan ortaklaşa düzenlenen 6. Uluslararası Mikroelektronik Konferansı (IMC-94) Sheraton Oteli'nde başladı. Dünkü açılışta konuşan. konferansın uluslararası Koordinatörü Yaussef Elmansy, günümüz bilgi-işlem çıkışlannın çekirdeğini mikroişlemcilerin oluşturduğuna dikkat çekerek, bu konudaki araştırmalann hızlandınlması ve çevre bilimlerinin de bu hıza uydurulması gerektiğini vurguladı. Zeytinburnu'nda yol düzenlemesi • İstanbul Haber Servisi - Zeytinburnu Belediye Başkaru Dr. Adil Emecan yazıb açıklama yaparak, 58. Bulvar'ın Depo Durağı ile Tren İstasyonu arasındaki 200 metrebk kısmmın araç trafiğine kapatılacağını bildirdi. Emecan. burada içinde oturma gruplan, dinlenme yerleri bulunan yeşil alan düzenlemesi yapılacağını; kitap çarşısı, gıda satış yerleri. çay bahçeleri ve isteyen amatör müzisyenlerin konser verebileceği bölümlerin oluşturulacağını kaydetti. Bağırsak enfeksiyonları • İSTANBUL(AA)-İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi öğretim üyelerinden Prof.Dr. Yaşar Bağdatb, günümüzde yaygınlaşan ayakta ve hazır beslenmenin. bağırsak enfeksiyonlanna adeta davetiyeçıkardığını bildirdi. Yaptığı yazılı açıklamada, bağırsak enfeksiyonuna neden olan mikrobun, girdiği bölgeden bir daha sökülüp atılamadığını, bu yüzden de ortamını buldugunda tekrar gündeme geldiğini anlatan Bağdatlı. bağırsak enfeksiyonlannın ileri veçok küçük yaşlarda ya da başka kronik hastalığı olanlarda çok ağır, bazen de öldürücü olabildiğini kaydetti. Ulusoy'dan ekspres servis • İSTANBUL (AA)- Ulusoy Seyhat AŞ, İstanbul-Ânkara hattı şeferlerinden sonra. İstanbul-İzmir hattında da "Akıllı Yol Ekspres Servisi" hizmeti başlattı. Ekspres servis hizmetinin basına tanıtımında konuşan Ulusoy Seyahat AŞ Genel Müdür Yardımcısı Celal Doluel, yeni uygulama ile 9 saat sürenyolun, 7.5saate düşeceğini belirterek, " Yolculanmız. günümüzde büyük önemi olan zamandan ve paradan tararruf etmiş olacaklar" dedi. İzmir Fuarı • İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)-63. İzmir Enternas\onal Fuan, 8 eylülde Başbakan Tansu Çiller'in kaülımıyla açılacak. Leman Sam'ın bir konser vereceği açıhş töreni, dev bir ekrandan yansıtılacak. İZFAŞ yetkilileri, fuar için İEF konvoyu, 180 derece küresel sinema gibi yenilikler hazırladıklannı bildirdiler. Fuarla ilgili bir basın toplantısı düzenleyen Anakent Belediye Başkanı Burhan Özfatura. fuara 537'si yerli, toplam 904 firmanın katılacağını açıkladı. Bulmacamn önemi • GAZİANTEP(AA)- Gaziantep Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürü Erdal Albayrak, bulmacanın çocuğun performansını, kavrama, hatırlama, sorun çözme ve ilgiyi toplama yeteneklerini artüracağını söyledi. Çarpık yapılaşmanın hızla arttığına, plansız ilçeler oluştuğuna dikkat çeken uzmanlar kaygılı: Istanbul, 10yıl sonradev bir köy olacak ÎSTANBUL (ANKA) - İs- tanbul. 2005 yıhnda felaketler kenti haline gelecek. Uzmanlar, plansız süren kentleşmenin ay- nı hızla devam etmesi halinde nüfusun 10 yıl sonra 60 milyo- na ulaşması beklenen İstanbuF- un yaşanması imkansız bir de\ köy haline geleceğini bildirdi- ler. Şehir Planalan Odası Başka- nı Ahmet Turgııt, yapılaşmanın bu şekilde devam etmesinin İs- tanbul'un felaketini hazırlaya- cağını bildirdi. Turgut, İstan- bul'da çarpık yapılaşmanın hızla arttığını, plansız ilçeler oluştuğunu belirterek yapılaş- manın jeolojik konum, toprak ve altyapısı incelenmeden ku- rulduğunu vurguladı. Turgut, İstanburda mevcut olan planlara bile uyulmadığı- na işaret ederek. İstanbul"un su ihtiyaçlannı karşılayan havza- lann etraflannın kaçak yapılar- la talan edildiğini ve bu bölgede Hazine'ye ait topraklann da bulunduğunu, bunlann deneti- minin yapılmadığını bildirdi. Turgut, bu yapılaşmayı duyan- lann bölgeye akın ettiğini, uy- gun olmayan. insan yaşamını olumsuz yönde etkileyecek alanlara yerleştiğini belirterek, "Bu dununun devam etmesi ha- linde, nüfus şimdikinden beş kat daha fazlalaşacak ve kent yaşa- nıiacak durumdan çıkacaktır" dedi. Turgut, çarpık yapılaşmarun büyük ilçelerde de son durumu- Göc ola>ı, İstanbul'un niifusunun hcr geçen gün biraz daha artmasının en önemli nedenlerinden biri. Uzmanlar, sanayi bölgeleri- nin İstanbul dışma kaydınlmasını ve insanlann bu bölgelere yerleştirilmelerini öneriyorlar. nu aldığını kaydederek, kaçak ve yasal yollarla yapılan yerle- rin devamı halinde 2005 yıbnda insanların ihtiyaçlannın karşı- lanamayacak boyutta sorunla- ra yol açacağını vurguladı. Tur- gut, bu durumun kesinlikle kontrol altına abnması gerekti- ğıne de dikkat çekti. İnsanlann istanburda çalışabilecekleri alanlann daha fazla olmasm- dan dolayı diğer bölgelerden daha çok kazanç sağladıklannı anlattı. îş ve kazanç olanaklan- nın olduğu yere daha fazla kişi- lerin yerleşeceğini belirten Tur- gut, sanayi bölgesinin İstanbul dışına kaydınlması ve insanla- nn bu bölgelere yerleştırilmelen gerektiğini söyledi. Turgut. böyle devam etmesi durumun- da nüfus artışı çarpık yapılaş- ma, trafık, su. elektrik, hava kirliliği sorunlannın artacağını, nüfusun 5 katına çıkacağını. İs- tanbul'un da yaşanjlamaz hale geleceğini vurguladu Mimar Sinan Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Vlehmet Çubuk, İstanbul'da yapının in- şa edileceği arazinin jeolojik yapısının ıncelenmesı, altyapısı- nın hazırlanması. planlann bü- yük dikkatle incelenilen arazive uygulanması ile çarpık yapılaş- manın engelleneceğini bildirdi. Çubuk. gerek kaçak şapılar ge- rek yasal yolla yapılan planlı yerlerde alt>apının göz önünde bulundurulmamasının çarpık >apılaşmaya neden olduğunu söyledi. Çubuk, nüfusun fazla oldu- ğunu ve su. elektrik. kanalizas- yon ihtivacının karşılanamadı- ğını, bu yapılaşmayla insanla- nn hiçbir ihtiyacına cevap veri- lemeyecek duruma geleceğini vurguladı. Çubuk, İstanbul'un kentsel normlan oturtulmadan \apılaşmanın standartlaştın- lmaması halinde altyapının da •Şehir Plancılan Odası Başkanı Ahmet Turgut, İstanburun su ihtiyaçlannı karşılayan havzalann etraflannın kaçak yapılarla talan edildiğini belirtti. • Prof. Mehmet Çubuk, gerek kaçak inşaatlar gerek yasal yolla yapılan planlı yerlerde altyapının dikkate almmamasmın çarpık yapılaşmaya neden olduğunu söyledi. sağlıklı olmayacağını bildirdi. Marmara Üniversitesi İleti- şim Fakültesi öğretim üyesi sosyolog Ünsal Oskay, kentleş- me biçiminin bir ülkedeki eko- nomik ve siyasal yapılaşması ile yakından bağlantıli olduğunu, ekonomik gücün, siyasal ikti- dann daha demokratik yapı içerisinde işleyebildiği toplum- larda kentleşme sürecinin top- lumun çeşitli kesimlerinde uzaklaşmasıyla biçimlenip oluştuğunu belirtti. Oskay, ya- banıl toplumun üretim yetene- ğini geliştirmeyi ve arttırmayı değjl de toplumun ürettiklerini kendi payına düşecek olanlan demokrasiye düşmanlığı ile hi- lekarlıkla, yolsuzlukla arttır- mayı düşünen toplumlarda, kentleşmenin vahşi, çirkin ve geleceği heba edecek bir rant kavgasına dönüştürüleceğini kaydetti. Oskay. İstanbul'da kentleş- me sürecinin yaşandığı, içme suyundan trafığe kadar bütün önemli sorunlann yalnızca mi- marlıkla. mühendisbkle çözüle- meyecek boyutlara ulaştığını bildirdi. Oskay. toplumsal or- tam ve toplumsal ortamı dü- zenlemesi gereken siyasal haya- tın bilgisizliğini. toplumun ge- niş kesimlerine söz hakkı ta- nımayan, ülkenin çıkarlannı akbna getirmeyen, kapkaççıla- nn ve köşe dönmecilerin ağırlık kazandığı bir yapılanma içinde bulunulduğunu ve kentleşme sürecinin, ülkedeki siyasal sü- reçlerle yakından bağlantıli ol- duğunu, gerekü demokratik or- tamın yetersizliğinden kaynak- landığını kaydetti. Oskay, Türkiye'deki mo- dernleşme süreci dönemınin vahşet dönemi gibi olduğunu belirterek. demokraük örgütle- rini kurmaktan, insanca yaşa- nacak olanaklardan yoksun tu- tulan insanlann bu vahşet için- de ancak bu kadar kentleşebile- ceğini bildirdi. Kadın sürücüye şişmeyol arkadaşıÇeviri Servisi - İngiltere'de tek başına yaptığı araba yolculuklannda yaşadığı tatsız olaylardan bunalan bir kadın sü- rücü, kendi ürettiği şişme bir erkek be- beği yol arkadaşı olarak yanına alınca huzura erdi. Zillah Loewe, şişme erkek arkadaşından o denli memnun ki. uzun yolculuklarda şişme bebegin cansız ol- duğunu unutup onunla konuşuyor. Zillah'ın yarattığı bebeğin ticari adı Yoldaş. Ancak Zillah. Barney adını ter- cih ediyor. Barney bugüne de'k 31 yaşın- daki Zillah'a 12 bin sterline mal olmuş. Annesi ile birlikte şişme yol arkadaşı üretimine giren Zillah. eskiden yaptığı lokanta işletmeciliğini bırakarak tüm zamarunı bu işe ayırmış. Sonuçta ortaya çıkan şişme bebekler bir küçük çantaya girebilecek boyutta. Arabada çantadan çıkartılan bebeğin küçük elektrikli pompası arabanın çakmağına takılıyor. 30 saniyede yol arkadaşı hazır. Şişme bebeği genellikle tek başına uzun yola çıkan kadın sürücüler için tasarladığını söyleyen Zillah. başından geçenleri şöy- le anlatıyor:"1989 yılında başımdan ge- çen çok tatsız bir olay üzerine bu bebeği ûretmeye karar verdim. Gece saat 9.30 dolaylarında Cambridge > akınlarındaki işten dönerken arkanıa bir araba takıldı. Arabanın selektör yapması üzerine sürü- cünün tanıdık biri olduğunu saıup ara- bamı kenara çektim. Beni izleyen araba yanımda durunca içinde uygunsuz hare- ketler ve işaretler yapan iki gencin oldu- ğunu farkettim. Bunun üzerine gaza basıp vola devam ettim. Ancak onlar da aynı hızla beni takip etme\c devam etri- ler. Çok virajlı ve dar bir yolda bu kovala- maca uzun süre devam etti. Sonunda ev- lerin olduğu bir bölgeye gelince evlerden birinin girişine girip kendimi kaybcttir- dim. Bu seferiik kurtulmuştum. Ancak bu olay bende önüne gecemediğim bir korkuya yol açtı. Geceleri yola çıkamaz oldum. Bu da işimi yapmama engel olu- yordu. Sonunda annemle birlikte orunıp Barnev'i üretmeve karar verdik." Merkez Av Komisyonu karan: Ayı avlayana 50 milyon lira ceza ÖZCANÖZGÜR MUĞLA - Merkez Av Ko- misyonu karanyla çarşamba. perşembe ve pazar günleri ile resmi tatil günleri haricinde bütün yurtta her türlü avlan- ma yasaklandı. Kararda. se- zon boyunca sakarmeke ve tilki avının yasak olduğu be- lirtilırken 26 şubatta sona ere- cek olan se- zonda bir avcının kaç av yapabileceği de yer aldı. Söz konusu karar ile ka- çak avlanan- lara 5 milyon- dan 100 mil- yon liraya ka- dar para ce- zası getirildi. Merkez Av Komisyonu. avlanma süre ve koşullan ile yasaklara uy- mayanlara uygulanacak para cezalannı yeniden belirledi. Alınan karar uyannca, sakar- meke ve tilki avı sürekli ola- rak yasaklanırken 13 ağustos- ta başlayan bıldıran. güver- cin. üveyik ve bağırtlak a\ı 26 Şubat 1995 tarihinde sona erecek. 15 ekimde başlayacak olan keklik. kumkekliği. çil ve tavşan avı 24 Kasım 1993"te son bulurken 16 ekimde baş- layacak olan yabanördeklen. yabankazlan, sutavuğu. çul- îuk. suçulluğu. martı. karata- vuk, sansar, gelincik. porsuk. kokarca avı ise 26 Şubat 1994 tarihinde son buluyor. Alınan karar uvannca. av •Avlanma sadece çarşamba, cumartesi, pazar günleri ile resmi tatil günlerinde yapılacak. Yaban domuzu, kurt ve çakal avlamak isteyenler yanlannda tek kurşunla orman teşkilatından izin alarak ava çıkabilecekler. mevsimi boyunca. bir ava günde bir adet tavşan ya da kokarca. sansar, porsuk; 2 adet keklik. çil veya adatavşa- ru; 6 adet bağırtlak, çulluk ve yabankazı: 8 adet yabanörde- gi; 15 adet bıldıran. 10'aradet de üveyik avlayabiliyor. Av- lanma sadece çarşamba, cu- martesi. pazar günleri ile res- mi tatil günlerinde yapılabili- yor. Yaban domuzu, kurt ve çakal avla- mak isteyen- ler ise yanlan- nda tek kur- şunla orman teşkilatından izm alarak ava çıkabili- yor. Alınan ka- rar ile milli parklar ve özel çevre ko- ruma bölgele- ri ile orman içi dinlenme yer- leri, tabiat parklan, tabi- at koruma alanlan, mesire ve piknik yerleri. ağaçlandırma, gençleştirme sahalan, kara- yollan, suni göller ve meskun alanlarda avlanma yasaklan- dı. Bundan böyle yasak avlan- ma yapanlara uygulanacak olan para cezalan şöyle belir- lendi: Tavşan, kokarca, porsuk ve uçan hayvanlar için 5 milyon. Sülün. yabanhorozu, toy, tu- raç, pelikan, turna, flamingo. leylek, balıkçıl ve kuğular için 20 milyon. Tilki için 20 mil- yon. Ayı, susamuru ve yırtıa kuşlar için 50 milyon. Geyik, yabanko\-unu ve keçiye 100 milvon. Birkaç kuşağın bir arada yaşama geleneği bozuluyor Çin'degençevlilerçocukistemiyor Çeviri Servisi- Çin'in gele- neksel değerleri son 15 yılda bü- yük değişime uğradı. Özellikle aile yapısmda görülen değişim çocuk sahibi olma konusunda kendini gösteriyor. Yeni evli çiftler çifte kazançlannın cazi- besine kapılıp çocuk yapmak istemiyorlar. Çin'in büyük kentlerinde bir catı altında birkaç kuşağın bir- likte yaşaması geleneği artık terk edibyor. 20'sindeki ve 30'- undaki gençlerin benimsediği aile değerleri eskisine oranla çok farklı. Gençler arasında çocuk sa- hibi olmama, ebeveyn ile birlik- te oturmama, boşanma ve kadınlann meslek sahibi olma eğilimleri giderek yaygınlaşı- yor. Oysa Çin, filozof Konfıç- yus'un 3500 yıl önce söyledığı, "Evlatlara yakışmayan üç hare- ketin en kötüsü tonınlan terk etme eğüimidir" öğüdüne bağlı •Çiftler, Çin'de yürürlükte olan tek çocuk politikası çerçevesinde bir gün çocuk sahibi olmayı planlıyorlar. Ancak o günü olabildiğince geciktirmeye bakıyorlar. Genç çiftler şu anda bol para kazanarak elde edebüecekleri en yüksek yaşam standardına erişme çabasındalar. kalmışü. Çinli sosyologlar artık Çifte Kazanç-Çocuksuz Çiftlen (ÇKÇ) ele ahp inceliyor. Çağ- daş Çin Toplumu Araştırma Merkezi Başkanı Tian Sen. bir meslek sahibi olmak isteyen ka- dınlann başan hırsının çıftleri çocuk yapmamaya iten en önemb' neden olduğunu bebrte- rek şöyle konuşuyor: "'Pek çok genç çift mesleklerini ve aşk ya- şamlanru tehlikeye atmamak ıçın çocuk sahibi olmak istemi- yor. çünkü çocuk kendilerine zaman ayırmalanna olanak ta- nımıyor." Çin'in resmi yayın organı China Daily'de çıkan bir yazı ÇKÇ çiftlerinin genelbkle iyi eğitim aldıklanm ve büyük kentlerde oturduğunu belirti- vor. Çocuk istememe nedenleri: ÇKÇ'ler çocuk sahibi olmak istememe nedenlerini şöyle sı- rabyorlar: Çocuk maddı bir yüktür (yüzde 60); çocuklann nasıl bir gelecekle karşılaşacağı kaygı uyandınyor (yüzde 55); çocuk yaşam standardını düşü- rür (yüzde 47). Diğer taraftan bazı çiftler çocuğu aile yaşamını dengeleyen bir unsur olarak gö- rüyor. Aynca aydm insanlann çocuk yapmamasının gelecek kuşaklan olumsuz yönde etkı- leyeceği düşünülüyor. ÇKÇ çiftleri. Çin"de yürür- lükte olan tek çocuk politikası çerçevesinde bir gün çocuk sa- hibi olmayı planbyorlar. Ancak o günü olabildiğince geciktir- meye bakıyorlar. Genç çiftler şu anda bol para kazanarak el- de edebüecekleri en yüksek >a- şam standardına enşme çaba- sındalar. Diğer taraftan boşanmalar- da büyük bir artış da izleniyor. Geçen yıl 909 bin çift boşandı. Oysa 1991 'de boşanan çift sayı- sı 300 bin idi. Boşanan çiftler mutsuz evlilikleri sürdürmenin gereksizliğine inanıyorlar ve boşanmayı özgürlüklerine ye- niden kavuşmak olarak algılı- yorlar.- INGILTERE İntihareden hükümlüler artıyor Çeviri Servisi - İngiltere'de, Ceza Devrimi Gruplan diye anı- lan bir topluluk cezaevlerinde mtihar olaylanrun giderek art- tığını bildırerek hükümeti bu konuda devrim yapmaya zorlu- yor. Cezalann hafıfletilmesiyle durumun değişebileceğini savu- nan grubun Independent mu- habirine yaptığı açıklamalara göre halen cezaevlerindeki hü- kümlü sayısı 50.000'e yaklaşı- yor. İntihar yoluyla ölüm olayla- n daha çok gençler arasında dikkati çekiyor. Ceza devrimci- lerinin verdikleri bilgilere göre 1989'da cezaevlerinde 11 inti- har olayı meydana gelmiş. İnti- har edenlerin 6'sı da 21 yaşına kadar olan gençlerin ka- patıldığı cezaevlerinde olmuş. Ancak. sonraki yıllarda cezaev- lerine atılanlann sayısı arttıkça intihar edenler de çoğalmış ve sayı 1994'te 40'a ulaşmış.