Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
tmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç #
Genel Yayın Koordınatörü Hikmet
Çetinkaya # Yazıışlerı Müdürleri:
fbrahim Vıldız. Dinç Tayanç (Sorumlu)
# Haber Merkezı Müdürii Hakan Kara
• Gorsel Yönetmen: Fikret Eser
Dış Habcrler Ergun Balcı • Istıhbarat YalçınÇakır
• Ekonomı. Bülenl Kızanlık • Radyo-TV: Uygar
Eremektar • Kultıır Handan Şenköken # Spor
Abdülkadir Yöcelman 9 Yurt Haberler Mehmet
Saraç • Makaleler Sami Karaören 0 Çevıri
Se\fettin Turhan • Düzeltme Abdullah Yazıcı
Ya>ın Kurulu ilhan Selçuk
(Ba^kan). Orhan Erinç. Oktay
Kurtböke, Özgen Acar. Hikmet
Çetinkaya, Şükran Soner, Ergun
Balcı, Dinç Tayanç, Ibrahim Yıldız,
Orhan Burssiı. Vusfafa Balbay.
Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay # Haber Müdürü. Doğan
Akın Atatıirk Bulvan No 125, Kat"-4, Bakanlıklar-Ankara Tel.
4195020 (7 hat), Teleks- 42344, Faks: 4195027 • Izmır Temsılcısı.
SerdarKızık,H.Zı\aBl\. 1352 S.2'3 Tel 4411220Teleks: 52359,
Faks: 4419117 0 AdanaTemsılcısı Çetin Viğenoğlu, Inönü Cd.
H9S No I Kat.l, Tel. 3522550. Teleks. 62155, Faks: 3522570
Müessese Müdürü: Erol Erkut •
Koordmatör Ahmet Korulsan 0
Muhasebe Biilent Yener* Idare rliiseyin
Gürer • tşletme: Önder Çelik • Bıfgı-
Işlem. Nail Inal # Bılgısayar Sıstem:
Mürüvet Çiler • Reklam Reha Işıtman
Vı>ımla>sıı >e Basan: \enı Cıun Haber \jansı Basın \e >a>ıncılık \ Ş
Tarlocagı cad 39 4] Cagaloglu 14334 Ul P k 246 Lıanbul Tel (0 112» 512 05 05 (20 hall Teleks 22:4e.. Faks (0 2 1 2 1 5 1 3 85
23EYLUL 1994 Imsak:5.19 Güneş:6.45 Öğle: 13.01 Ikindi: 16.26 Akşam: 19.08 Yatsı: 20.28
Nesin, insan
hakları ödülü
adayı
• Haber Merkezi- Türki ye
Araştırmalar Merkezi
Dırektörü Prof. Dr. Faruk
Şen. Avrupa Konseyı İnsan
Haklan Ödülü ıçın Âzız
Nesın'iadav göstcrdı. Prof.
Faruk Şen. Avrupa Konsevı
İnsan Haklan Direktörü
Pıere Henn Imberı'e
gönderdiği mektupta, Azız
Nesın'indünyaea tanınmış
bir Türk yazar \ e gazetecısı
olduğunu belirterek onun
polıtik özgürlük v e hukuk
devleıi ılkelen için üstün
çabalanveilkelenyleve
ınsanlığa sağladığı katkılarla
bu ödüîe en u> gun aday
olduğunu \urauladı.
ASEDAS'ın 5.
kuruluş
yıldönümü
• Haber Merkezi-
Emlakçılığın yanı sıra
Renault Maıs gibi şirketlere
de emlak danışmanlığı yapan
ASEDAS. 5. kuruluş
yıldönümünü önceki akşam
kutladı. İstanbul"da
Kuruçeşme Galatasaray
Adası'ndaki geceye.
aralannda Emel Sayın. Şener
Şen.GönülYazargıbı
sanatçılann \anı sıra çok
sayıda davetlı katıldı.
|CEF Lastik
İşSemîneri
• İstanbul Haber Seryisi -
DİSKebağlı Lastık-İşıle
Uluslararası Kimya. Enerji
ve Genel İşcı Sendıkalan
Federas)onu'nun(ICEF)
dün ortaklaşa düzenlediklen
Orta Asya ve Kafkasya
ülkelen uluslararası
semınennde "Sendikacılık \e
Kadın" konusu ele ajmdı.
Şemınerde konuşan İstanbul
Üniversitesi öğretım
üyelerinden Prof.Dr.Nur
Serter. dünyada kadın ve
erkek nüfusunun birbırine
yakın olduğu halde çalışma
hayalına bu durumun tam
olarak yansımadığını anlattı.
"YıldiPim-94"
tatbikatı
•GELİBOLL (AA) -
Türk Sılahlı Ku\\etleri'nin
planlı tatbikatlanndan
"Yıldınm-94" Seferberlık
Tatbikatı, Gelıbolu'da
başladı. Gelibolu 18'nci
Tugay Komutanhgı
Orgeneral Fahrettin Altay
Kışlası'nda başlayan ve 28
eylüle kadar sürecek
tatbikatta. yükümlülere
seferberlik ve savaş halınde
yapılacak göre\ ler
anîatılacak.
Su uğruna 4 bin
ağaç kesildi
• İstanbul Haber Senisi -
İstanbul"a Istranca
derelennden su geürtilecek
olan proje kapsamında
yaklaşık olarak dört bin ağaç
kesildi. Proje tamamlanana
kadar yaklaşık dört bin ağaç
dahakesılecek. İstanbul
Orman Bölge Müdürü Fethı
Özbay. konuyla ilgili olarak
"Ağaç kesımi tarafımızdan
yapılmaktadır. İSKİ'nın
burada yapacağı baraj
içerisinde kalacak olan
ağaçlan biz kesip alıv oruz.
Aksı takdırde su içınde kalıp
yok olacaklar"dedi.
Geneleviçîn
referandum
• ROMA (AA) - İtalya'da
temyiz mahkemesi.
genelevlerin yeniden açılması
konusunda bır halkoylaması
yapılmasını öngören planı
onayladı. Planı
destekleyenler. temyiz
mahkemesinin karanndan
sonra halk oylaması
düzenlenmesı ıçın ilk adım
olarak kasım ayından
itibaren imza toplamaya
başlayacaklannı açıkladılar.
İtalyanlar. halk oylamasında
genelevleri yasaklayan 1958
tarihli Merhsyasasının
yürürlükten kaldınlıp
kaldınlmaması konusundaki
görüşlennı bildırecekler.
Bağ-Kup ppim
ve aylıklapı
• ANKARA(AA)-
Bağ-Kur'a tabı sigortalıiann
ödeyeceklen pnmler ıle
bağlanacak aylıklara esas
gösterge ve basamaklar,
yeniden tespit edildi.
Bakanlar Kurulu'nun Resmi
Gazete'nın dünkü sayısında
yayımlanan karanna göre
yenı basamak ve göstergeler,
1 Temmuz ve 1 Ekim 1994
tarihlerinden itibaren
uygulanmak üzere, ayn ayn
tespit edildi.
Verilere göre 10'u resmi toplam 44 kuruluş nehre atık boşaltıyor
Sakarya ihmal kurbarnANKARA (Cumhuriyet Bii-
rosu) - Sakarya Nehn'nin 1991
yılından önce vermeye başladı-
ğı tehlike sinyallen dikkate alın-
madığı için sorun bugünkü bo-
yutlanna ulaştı. Yapılan açıkla-
malarda. Sakarya Nehn'ndekı
kırlılıgtn bugünkü boyutlara var-
madan önlenebıleceğı vurgula-
narak kırlılık sonucu görülen
toplu balık ölümlerinin, sorun-
lann üzenne zamanında gıdil-
medığınden kaynaklandıgı belır-
tildı. Çevre Bakanlığı venlenne
göre. 10'u resmi. toplam 44 ku-
ruluş Sakarya Nehn'nı zehırlı-
yor.
Türkiye Çevre Vakfı Projeler
Koordınatörü MeralDinçerNaz-
lıoğlu. Sakarya Nehn'nde yaşa-
nan aşın kırlilik hakkında vakfın
1991 yılında yayımladığı "Tür-
kiye'nin Çevre Sorunlan" adlı
çalışmada. nehnn aşın kirlenme-
ye hedef olduğunun belgelendı-
§ıni belırttı. Sakarya Nehri'nın
kırlenmesine neden olan çok sa-
yıda tesis bulunduğunu bclirten
Nazlıoğlu. "Çevre konusunda
olabileceklerin önceden söylen-
mesine rağmen, ne yazık ki konu-
nun öneminin anlaşılması için bu
tiirden somutola> lann laşanma-
sı gerekiyor. Oysa ki daha tehlike
boyutlanna gelinmeden, olası so-
nınlann üzerine gidilip çözüm
• Kirlilik sonucu görülen toplu balık ölümlerinin,
sorunlann üzerine zamanında gidilmediğinden
kaynaklandığı belirtildi.
yollan saptansaydı, bu türden kalitesigözlemıstasyonu), enaz
çÖ7Ünmüş oksijen ve en çok bı-
yolojik oksijen ıhtıyacı, amon-
yak azotu. nitrat azotu, kjeldahl
azotu ve fosfat ölçümleri sonu-
cunda Su Kirliliği ve Kontrolü
Yönetmeliği'negöre suyun 3. sı-
nıfa (kirli) girdiği saptandı. Ça-
lışmada. çinko, krom. bakır. kur-
şunvesiyanürbileşenleri ölçüm-
leri sonucunda ise 3. sınıf sular
için geçerli olan sınırlann daaşıl-
dığına dikkat çekildi.
Çevre Bakanlığı venlenne gö-
olaylarla karşılaşılmayabilirdi*
dedı. Konunun bırkaç ay sonra
etkısıni kaybederek unutulma-
ması gerektıgıne dikkat çeken
Nazlıoğlu, ivedı ve kalıcı çözüm-
ler üretilmesı aerektiğini vurgu-
ladı.
Türkiye Çevre Vakfı'nın 1991
yılı içınde yaptığı araştırmalar-
da. Çark Suyu'nun Sakarya
Nehri ile birleştiği noktada bulu-
nan Adatepe'de (nehrin Karade-
niz'e dökülmeden önceki son su
re, Adapazan yöresinde Sakarya
Nehri'ne atık boşaltan sanayi ku-
ruluşlan şunlar:
Arifiye Beledıve Mezbahası
(resmi), Sakasan Kağıt Sanayii
(ö/el). Doğan Bısküvi (ö/el).
Daloğlu Dıngil Sanayii (özel),
Başoglu Karavan (özel), Burhan
Dal Tesislen (ö/el). Freauf Kasa
Fabrikası (özel). Şcndeşler Süt
Mamulleri (özel). Namık Dıl-
men Nişasta Fabnkası (özel),
Goodyear Lastik Fabrikası
(özel). Tank Palet (resmi), Sakar-
ya Yem Fabrikası (özel), Vagon
Fabrikası (resmi). 1017AğırBa-
kım (resmi), 17. Karayollan Şu-
besi (resmi). Türkiye Zirai Do-
natım Kurumu (TZDK) Traktör
Fabrikası (resmi). Serdivan Be-
lediye Mezbahası (resmi), Niş-
koz Nişasta ve Glikoz Fabrikası
(özel), Asit Fabrikası (özel),
Adapazan Belediye Mezbahası
(resmi), Karakuş Nişasta Fabri-
kası (özel). Şeker Fabnkası (res-
mi), Yazlık Mezbahası (resmi),
18 adet tabakhane (özel), şehir
kanalizasyonu (resmi).
Çevre Mühendislerı Odası
Genel Başkanı Ayhan Kızılateş
de Cumhuriyet'e yaptıgı açıkla-
mada. Türkiye havzası ıçinde
çok önemli bir yer tutan nehrin.
Ankara'dan başlayarak büyük bir
kirlilik yaşadığını vurguladı.
Jamaikabir sürprizlerülkesiCELAL B.4ŞLANGIÇ
~w" ^r ralıyet Deniz Kuvvetleri ıstihbarat
M^r servısinde görev yapmıştı. 007"ydı
M£ kod numarası. Kingston"da yaşayan
m ^L birarkadaşı vardı. Adı James Bond.
JL. .^L. Iştebuikiunsurbirarayagelınceor-
taya "007 James Bond" çıkmıştı.
Ora ÇabessaUan geçerken rehber Sherly, "lşte"
dedi "Ünlii Bond yazan lan Fleming'in yaşadıgı
kasaba."
Komnken'den geçerken de "Burası da ünlü şar-
kıcı Henry Belafonte'nin doğduğu yer. On altı ya-
şındayken Amerika'ya göçmiiş. Şimdi sadece ta-
tffle geliyor" demişti Sherly.
Jamaika, bır sürprizler ülkesi. Adayı bır uçtan
dığer uca giderken ilginç bir bitki, degişık bır
meyve. farklı bir olay çıkıveriyor insanın karşısı-
na şık sık.
Ülkenin kuzey kıyısında yoğunlaşıyortatil bel-
delen Batıdan doğuya, yani Montego Bay'dan
başkent Kıngston'a doğru giderken ıklım tropik-
leşiyor. Özellikleögledensonralanyagmurbulut-
lan kaplıyorgökyüzünü. Hemen hergün akşama
doğru bir saatlik yağmur sennligi yaşanıyor. Bır
anda boşalıyor bulutlar.Yağmur kesılir kesilmez
de yerler anında kuruyuveriyor.
•Yüzlerce yıl önce elleri ayaklan
zincirli geldikJeri Jamaika'dan
Amerika'ya doğru gidiyor siyah
derili insanlar. Ama şimdi gözle
görülen zincirleri yok. Gemi yerine
de uçakla yolculuk ediyorlar. Polo
oynayan beyazlann atlannı yine
siyahlann tuttuğunu anımsayınca,
köleliğin kalkmasından,
bağımsızhğın kazanjlmasından
sonra değişenin ne olduğunu
düşünüyor insan. Çünkü bu kez de
yaşayabilmek için "gönüllü
kölelik"gündeme gelmiş.
Barnet. adanın en eskı köyierinden bıri. Balık-
çılıkla geçinıyor köy halkı. Girişte bir kilıse var.
HenriCharriere'nin yazdığı romandan uyarlanan
ünlüKelebek(Papillon)filmi de 1973 yılında bu-
rada çekilmiş. Köyün içinde dört duvan ayakta
kalmış yapılar var. Bunlar da filmin çekildiği ce-
zaevinden arta kalanlar. Dustin Hoffmann'la Ste-
vç Mc Queen'i bu dekor içinde. çizgıli mahkum
elbiseleriyle düşünmek insanı heyecanlandınyor
Fotoğraf çekmek için araçtan ınerken rehber
Sherly sıkı sıkıya uyanyor:
"Aman dikkat edin. Halk fotoğraf çekilmesine
tepkiii. Birkaç a> önce iki BBC muhabirini hasta-
nelik edene kadar dövdüler."
Denız kıyısında birpark var. İçinde su kemeri,
belkı de Aravaklardan kalan tek eşya olan bir bot
var. Kütük oyularak yapılmış.
Buranın adı Discovery. Yani "keşif koyu".
1494'te Kristof Kolomb ilk kez burada ayak bas-
mış Jamaika'ya.
Tütünü üretip sigara olarak ilk kez Aravaklann
sanp içtıği sanılıyor. Sonra Kübalılara ögretmış-
ler. Sanıldığı gıbı hamak da ilk Meksika'da değil.
Jamaika'da kullanılmış Aravaklar tarafından.
Adada yaşayanlara göre de ananasın ana yurdu da
Jamaika. "Çünkü"diyor Jamaikalılar. "Burdase-
kiz ayn çeşit ananas var".
Yol kenannda duruyor mınibüs. Sherly inip
ağaçtan birmeyve kopanyor. Adı aki. Kabugunun
içi sabun olarak kullanılabiliyor. Nehre atılınca
balıklan uyuşturuyor. Jamaikalılar için bir tür ba-
lık yakalama aracı da oluyor bu meyve. Tek başı-
na ya da kurutulmuş balıkla bırlikte kızartılırsa
lezzetli biryemek olabiliyor. Tadı mantarı çagnş-
tınyor. Ancak bır şartı var aki yemenın. Mey\e-
nin kabugunun kendiligınden çatlaması gerekiyor.
Eğerdalında çatlamadan yenilirse akinin ıçinde-
ki zehirli gaz etkın bir öldürücü olabiliyor. Elden
ele geziyor turuncu mey%e. Sherly "Jamaika'da
kadınlar kocalannı aki ile kontrol ediyor" deyın-
ce şoför Denny gülüyor:
"Kanm pişirse bile ben evde aki yemem..."
Meyve v e deniz ürünlen açısından Jamaika bel-
ki de dünyanın en şanslı yerlennden bin. İlk çağ-
lardakı gibı insan burada balık avlayarak ve mey-
ve toplayarak uzun bir süre geçinebilir. En bol
olan deniz ürünlerinden biri de ıstakoz. Neredey-
se hiçbir ticari degeri yok. Bizdekı mısır satıcıla-
n gibi, Jamaika'da bol bol ıstakoz satıcılan var. Bır
ocak. bir kazan alan yolun kenanna çıkıp başlı-
yor ıstako/lan ha'jlamaya Ktevcne de kağıdı kü-
lah >apıp ıçıne dolduruynr
Adanın gorıılmeye Jeger yerlennden bırı Je
Mavi Dağlar.
Ünlü reggae müzik sanatçısı Bob Mariey de bu
dağlardakı Dokuz Mil Köyü'nde dogmuş Hala
bırefsane olarak yaşıyor Jamaika'da.
Mavi Dağlar'ın bir de kahvesi ünlü. Bazı yer-
lerde sıfır kafeinli kahve bıle üretılıyor Japonlar
adanın gelecek be^ >ıldakı tum kahve üretımını
satın almı>lar.
Mavi Dağlar'a doğru çıkarken başka birağacın
yanında duruyor. Topladığı çitlenbık benzeri kü-
çük meyaeleri gösteriyor Sherly. Bunun adı pi-
mento. Kokusu o kadar tanıdık geliyor kı, insan
Barnet'te deniz kıvısındaki parkın içinde belkj de Ara>akJardan kalan tek eşya olan bir bot \ar. Kütük mularak yapılmış.
"Ben bunu nereden biliyorum" diye soruyor ken-
di kendıne. Pimento bir erkek parfumü olan Old
Space'ın ana maddesi.
Yol kenannda muz hevenkleri var. Ancak bil-
diğimiz muzun daha irisi. "Bu" diyorlar "platin.
Muz gibi yenmez. Sonra kann ağnsı yapar. O ne-
denle kızartıp yemek gerekir."
Mavi Dağlar'daki şelaleler. turistlerin en çok il-
gı gösterdıği doğa harikalan arasında yer alıyor.
Birde RioGrande'deraftingyapmak varki, tadı-
na doyulmuyor.
Mınibüs. daracık yoldan Mavi Dağlar'a dogru
tırmanıyor. Nehrin kıyısında bir iskeîe var. Bam-
bular bır araya getirilerek ince uzun bir sal yapıl-
mış. Salı bir siyah baş tarafında durarak elindeki
uzun sopayla hareket ettinyor. Arkada bank ben-
zeri iki kişilik oturma yen var. Yolculuk iki bu-
çuk saat sürüyor. Nehnn ışıltılı sulan sanki yeşil
birdenizle çevrili. Türkiye'de çıçekçi vitrinlerini
süsleyen milyonlarca liralık yapraklı bitkilerin
dev gibileri nehri kuşatmış. Sarmaşıklar suya ka-
dar eğılmış. Bilek kalınlığında bambular nehrin
üzerini örtüyor neredeyse.
Dedik ya "Jamaika bir sürprizler ülkesi." İnsan
her an bır sürprizle karşılaşabılir. Örneğin John
İssa, Kingston'daki dev Pegasus Otelı'nın yöne-
tim kurulu başkanı. Türkiye'den gelen gazeteci-
lerle bir sabah kahvaltı ederken Jamaika dolan-
nın konvertıbiliteye geçmesiyle elde edilen eko-
nomik kazançlan anlatıyordu. Söyieyebildigi son
tümce "Böylece işçilerimize de iyi haklar verdik"
oldu. O sırada yanına gelen biri. eğilip kulağına
bir şeyler fısıldadı tssa'nın. Yönetim kurulu baş-
kanı ok gibı fırladı yerinden; "Grev-. tşçilergre-
ve çıkmışlar" diye.
Gerçekten de tüm otel çalışanlan bahçeye çık-
mıştı. Yürütülen toplusözleşme görüşmeleri çık-
maza girince işçiler uyan eylemi yapıyorlardı; el-
lerinde "Önce para, sonra iş", "Para yoksa iş de
yok" pankartlanyla.
Jamaika'da Müslümanlara rastlamak da olası.
•Ünlü reggae müzik sanatçısı Bob
Mariey, 007 James Bond'un yazan
lan Fleming, ünlü şarkıcı Henry
Belafonte'nin ülkesi Jamaika
ananasın ana yurdu. Sigaranm ilk
kez burada içildiği sanılıyor.
Sokaklarda, bizdeki mısır gibi
ıstakoz satılıyor. Kadınlar
kocalannı bazen öldürücü olabilen
'aki' adlı meyveyle kontrol ediyor..
Kingston'daki "İslamik Merkez"in bir odasında
kadınlar, degerinde erkekler namaz kılarken gö-
rülebilir.
Jamaika, İngiliz Devietler Topluluğu üyesi.
Kraliçe tarafından atanan bir genel valı var. An-
cak, valinın durumu tümüyle simgesel. İnsanı en
çok şaşırtan da ülkenin bir numarası olan Genel
Vali Sir Havvard Coke'un yanına elıni kolunu sal-
layarak çıkmak oluyor. "Randevıınıuz var"deyin-
ce kapıdaki görevli kımlik kontrolü bile yapma-
dan içeri alıyor gelenlen Valinin bulunduğu bi-
nanın önündeki görevli de gelenlen hemen Co-
ke'un yanına çıkanyor. Sıcak bir ilgiyle karşılı-
yor Coke. Türkiye'den gelenleri.
Jamaika'dan dönerken insanın aklındanefis bir
deniz. doyumsuz güzellikte kumsallar. olağanüs-
tü bir doğa, özellıkle zengin yabancılar için yapıl-
mış son derece lüks oteller. yoksul ada halkı. Bob
Mariey ve marihuana kalıyor en belirgin biçim-
de.
Kingston'daki havaalanında Miami uçağının
duyurusu yapılıyor. Birgrup Jamaikalı var. Onar
kişilik gruplara aynlmışlar. Tek sıra halinde
yüriiyorlar uçağa binmek üzere. Bir onluk grup
bitince arkasından ıkıncısi kapıya yöneliyor. Son
derece düzenliler. Yaşlan yirmı ıle kırk arasında
degişiyor. Hepsi erkek. Giysilen. Türkiye'deki in-
şaat ışçilerini anımsatıyor. "Bunlar kimdir"
sorusuna "Amerikaya giden geçici tanm işçileri"
yanıtı alınıyor. Yüzlerce yıl önce gemılere dol-
durularak elleri ayaklan zincirli geldikleri
Jamaika"dan Amerika'ya doğru gidiyor tek sıra
halınde siyah denli insanlar. Ama şimdi gözle
görülen zincırlen yok. Gemi yerine de uçakla yol-
culuk ediyorlar. Polo oynayan beyazlann atlannı
yıne siyahların tuttuğunu anımsayınca, köleliğin
kalkmasından, bağımsızhğın kazanılmasından
sonra değişenin ne olduğunu düşünüyor insan.
Çünkü bu kez de yaşayabilmek için "gönüllü
kölelik" gündeme gelmiş.
Bütün güzelliklerinin yanı sıra Jamaika insana
bir kez daha anımsatıyor düny ada çok yoksulların
ve çok zengınlenn olduğunu. Ama yine de kımisi
için "Jamaika: No problem."
B İ T T İ
YAlAN't
Özel eğitiın sorunlu
İstanbul Haber Servisi - Türkiye'de
4-18 yaş grubunda. yaklaşık üç milyon
özel eğitim gerektiren çocuk ve genç bu-
lunuyor. Bunlardan yalnızca 25 bin
41 l'ineeğitim verilebiliyor. Milli Eğitim
Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve Da-
nışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nden
alınan bilgilere göre, özel eğitimın ama-
cı; özel eğitim gerektiren çocuklann eği-
timlen sağlanarak bir iş \e meslek sahibi
olmalannın sağlanması.
Özel eğitimin temel ilkeleri ıse şöyle:
- Ozel eğitim, genel eğitimin aynlmaz bir
parçasıdır.
- Her özel eğitim gerektiren çocuk. özel
durumunabakılmaksı/ıno/el eğitim hı/-
ınetlcnnden yararlanır.
- Özel cğitime erken başlamak esastır.
- Özel eğitim hizmetleri, çocuklann
özel durumlan dikkate alınarak mümkün
olduğu kadar çocuğunyakınınagötürüle-
cek bir biçimde planlanır.
- Durumlan ve özellikleri uygun olan
özel eğitim gerektiren çocuklann. normal
çocuklann eğjtimleri için açılrnış olan okul
ve eğitim kurumlannda normal akranla-
n arasında eğitilmeleri için gerekli tedbir-
ler alınır.
- Özel eğitim gerektiren çocuklann ge-
nel mesleki eğitimleri ile rehabilıtasyon-
lannın kesintisiz sürdürülmesi esastır.
- Özel eğitim gerektiren çocuklann okul
öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim,
mesleki eğitim ve yaygın eğitim hizmerte-
ri bakanhkça planlanır. ilgili kuruluşlarca
yürüttilür.
18 yaş grubunda görme engelli sayısı
42.329. Özel eğitim hizmetlerinden yarar-
lanan görme engelli sayısı ise 1088. Bu
grupta okullaşma oranı yüzde 2.57. Aynı
yaş grubunda işitme engelli sayısı
126.984. Eğitim gören işitme engelli sa-
yısı 7298. okullaşma oranı 5.75.4-18 yaş
grubunda 296.295 ortopedik engelli bu-
lumıyor Bunlardan yalnızca 663'ü eği-
tim gönıyor Okullaşma oranı 0.22. Hafif
dıı/eyde öğrenme güçlüğü olan çocuk \e
genç'say 1^423.2SÎ. Bunlardan 15.278"sı
özel eğitim hizmetlerinden yararlanıyor,
okullaşma oranı 3.61. Orta düzeyde öğ-
renme güçlüğü olan çocuk ve genç sayı-
sı 63.493. Bunlardan 980'ı eğitim görü-
yor. okullaşma oranı 1.54.
Özel eğıtımde okullaşma oranının art-
tınlması ıçın yenı özel eğitim okulları ve
rehberlik araştırma merkezlen açılıyor.
Öğrenme güçlüğü olan, fıziksel engelli.
işitme engelli ve uzun süreli hasta ve has-
tanede yatan çocuklann eğitimlen ile il-
gili projeler hazırlanıyor.
İslam ve Laiklik
kolokyumu başladı
Kemalist
laiklik
tarüşılacak
İstanbul Haber Servisi-
Galatasaray Lisesi'nde dün
başlayan "fslam ve Laiklik"
konulu kolokyumun
düzenleyidsi olan Michel
Bozdemir kolokyumun
İstanbul'da düzenlenmesinin
Türkiye'deki laikliğin
özgünlüğünü gösterdiğini
söyledi. Fransa'nın dört
bilimsel kuruluşu tarafmdan
düzenlenen kolokyuma değişik
ülkelerden 50'ye yakın
sosyalbilimci katılıyor.
Bildirilerin Fransızca olarak
sunulduğu veçevirinin
yapılmadığı kolokyum, bu
konuda düzenlenen en
kapsamlı toplantılardan biri
olarak kabul ediliyor.
Bozdemir, Cumhuriyet'e
yaptığı açıklamada
kolokyumun İstanbul'da
yapılmasının son derece
anlamlı olduğunu belirterek
şunlan söyledi: "Fransa'da
İslam denince akla hemen İslam
ülkeleri gelir. Bizler Arap
ülkeleri dışında kalan İslam
toplumlannı ele alan bir
araştırma merkezi kurmaya
karar verdik. Bu kolokyum da
bu genç araştırma merkezinin
(E.R.I.S.M) duzenlediği bir
etkinlik. Merkez, a>nı zamanda
La'autre islam (Öteki İslam)
adlı bir dergi çıkanyor. Laiklik
kavramı Arap dünyastnda
önemli bir ka>ram değilken
bunların dtşında kalan ülkelerde
oMukça köktenci
diyebileceğimiz iki deneyün
yaşandı. Marksist ve Kemalist
laiklik anla\ tşlan birbirinden
farklı olsalar da kararlılılüan
açısından Arap dünyastnda
aynşıyorlar. Amacımız iki
deneyimin bir bilancosunu
çıkartmak." Kolokyuma
bugün Galatasaray
Ünıversitesı'nde
gerçekleştirilecek oturumlarla
devam edilecek. Sabahki
toplantıda Prof. Dr. Niyazi
Öktem'in başkanlık edeceği
"Kemalist laikJikten ne kaMı"
konusu tartışılacak. Prof. Dr.
Yaşar Gürbüz'ün yöneteceği
öğleden sonraki oturumda ise
u
Is)ama dömiş ve laiklik"
tartışılacak.
Dünyanın
1.1 milyar
yıllık ömrü
kaldı
NEW YORK (AA) - Bılim
adamlan Dünya'nın 1.1 milyar
yıllık ömrü kaldığını açıkladı.
Bilimsel verilere göre
Dünya'nın sonu Güneş'in
ısısının 2000 kat
yükselmesıyle gelecek.
Yüksek ısı nedeniyle denızier
buhariaşacak, karalar kızgın
kaya kütlelerine dönüşecek ve
canlılann tamamı yok olacak.
New York Times gazetesınde
yer alan bilimsel bır ınceleme.
yeryüzündeki canlılann toplam
yaşam sürelennın dörtte üçünü
tamamladıklannı ortaya koydu.
Californıa Teknolojı
Enstıtüsü'nden Dr. Juliana
Sackman ıle Kanada Toronto
Üniversitesi Astrofızik
Enstitüsü'nden Dr. Arnotd
Boothroyd tarafından
gelıştinlen teorıye göre
Dünya"nın içınde bulunduğu
sistemın ana unsuru olan
Güneş. çekırdeğındekı gazlann
yanması sonucu zamanla
yoğunluğunu kaybedecek ve
yaklaşık 5 milyar yıl sonra
tamamen sönecek.
Güneş'ın. gençlik yıllannı
tamamladığını ve "yohın
yansına geldiğmi" vurgulayan
bilım adamlan. Güneş'ın
çekirdeğınde bulunan
hidrojenın bır süre sonra
tamamen tükeneceğıni. bunun
üzenne helyum gazının
yanmaya başlayacağını
belirttiler.
4.4 milyon
yaşında
'insan' fosili
PARİS (AA)- Etıyopya'da, 4.4
milyon yıl önce yaşayan,
fosilleşmiş bir 'insan'' iskeleti
bulundu. Bilim adamlan. bu
iskeletin. şımdıye dek
bulunan en eskı İnsan1
fosılınden yaklaşık I milyon
yıl daha yaşlı olduğunu
belirttiler.
Kaliforniya Üniversitesi'nden
profesör Tim Whitee
başkanlığındaki birekip
tarafından, Adis Ababa'nın
230 km. kuzeydoğusundaki
Aramıs Köyü'nde ortaya
çıkanlan fosil kalıntıların,
insan ıle maymun arasında
kopuk olan zinciri büyük
ölçüde tamamladığı
uzmanlarca kaydedildi.