Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21TEMMUZ1994 PERŞEMBE DIZIYAZI DİN, TİCARETVE SİYASET ERBİLTUŞALP Araştırdı ve yazdı fran'da şeriatçılar içten içe orgutlenıp gıderek iktıdara ortak birguç halinegelmeye başlamıştıCIA,"Tehlikeyok" raporlan >a\ınlı\ordu. Oysa tehlike iktidarı kolayca alacak kadar \akındı. Türkiye'de de İslama bir başkaldınnın olmadığına ilişkin benzer bir rapor şeriatçılan sevindirmişti CIAIran'dadayanıldı^ " ^ ^ " llenndekı' gazetelen, dergılen, televız- E von kanallan, vakıflan. kooperatıfle- n. yurtlan, dershanelenyle. 'yanlan- ndaki' değışım ve donuşumden nasıp- lcnrruş donmelen>le, \anlan aşa- manın tuyler uıpetıa olduğunu goste- ren fezleke şo>le devaın edı>or "Polis akademisinde genellikle oğre- •MMMMİ tiınu\esiolankişilerden(l3kışırunadı geçıyor) oluşan bir teorisyen kadronun buiunduğu ve biı kişilerin, şeriat duzeninin daha iyi olduğunu empoze ettikleri butun tanıkJarca ifade edilmiştir. Bu teorisyen kadrosuna okul idarecisi dunımunda oian fle 'ın yardımcı olduklan belirtilmekte- dir. Müştekj tanık Rafet \ ılmaz ifadesinde bu ör- güt tarafından tehdit edildiğini, İstihbarat Daire Başkanlığı'nda görevli olan \T ilc karşUaştığını, ATnin kendisine cemaati karşsına almaması ge- rektiğinı sov lediğini, bu örgut hakkında v azmış ol- duğu mektuptan haberleri bulunduğunu belırttiği- ni, kendisinin de bu teşkilatın gucunden korktuğu- nu çünkii bu örgütün kendisini okuldan attırdtğını ifade etmiştir. ATnin uy artsı uzerine endişeye ka- pddığını 'ne \apmam gerekıvor' diye sorduğunda ise ATnin notere giderek, onceki yazdığı ihbar roektubunun \alandan ibaret olduğu konusunda tutanak taarim ettirilmesi gerektiğini belirtiğini; bunun uzerine \Tnin Altındağ Emnivet \mir- liği'ndekj lojmanlarda buiunan evine giderek AT ik birtikte ihbar mektubunu inkar eden bir rapor yazdıklannı, bilahare Maltepe'de buiunan 18. No- tere birükte giderek bu raporu ılade beyanname- sı' başuğı altında noter katibine yazdırdıklannı ifade etmiştir (Ek: 15/2). Noterde \T ik birükte yaptıkları belge, müşte- ki tanık Rafet Yümaz tarafından ATnin evinde el yazBiyla yazüarak müfettişliğimize sunulan bel- gedir. VTnin Rafet Yümaz'ın nişanlısınui evine gitmesi, muştekiyi 'cemaati karşına alma" diverek dolayb olarak tehdit etmesi, kendi evinde ise 'ih- bar mektubuna neler vazmıştın" diye defalarca sorduktan sonra tutanak düzenletmesi \e daha sonra da resmiyet kazandırmak için bırlikte note- re gjdilmesi ve onceden belirlenip, a>arlandığı an- laşdan noter katibine belge tan/inı ettirilmesi AT- nin anılan grupia bağlantısını açıkça ortaya koy- maktadır (Ek: 55/2-3-4). Müfettişliğimizce soruşturmanın derinleştiril- mesi uzerine sdz konusu gnıp içerisinden rahatsız olanlar olmuş, Rafet \ ılmaz'ın ifadesinde beürtti- ğiörgutüjı ja.vınorgan olan Zaman' gazetesinde soruşUırmayı yüriiten müfettişkr aleyhine 'komp- locular ne yapmak ıstıyor' başüğı altında iftira ve isnatlarda bulunufanuştur. Geıiel Müdürlüğümüz- ce Genel Müdur adına > apılan açıklama ile miifet- tişlerin soruşturmavı usulüne uygun ve hukuk ku- ralları içerisinde yurütükiüğüne dair haber ile iddi- alar tekzip edilmiştir (Ek: 22/1-2)." | Karate ve yakın dövüş İstedıklenne 'PKK'lı. ıstedıklenne 'komünist' ıstedıklenne 'komplocu' dıyerek 'gtinahlanndan armacaklannı' sanıyorlardı, ama her sefennde bogazlanna kadar yalana batıyorlardı "Rafet \ ılmaz'ın ifadesine göre bahse kontı ör- gütün Eethullah Gulen'in goruşleri doğruhusunda hareket ettiği. mevcut TC anayasa duzenini değtş- tirmek isteyen, yerine şeriat duzenini hakım kıl- mak arzusunda olan ve bunu bir üıtilalle gerçek- leştinnek isteyen, bu amaçla eğitim yapan, vurtiar acan. dershane adı >erilen e>lerde eğitim \aptiran bu yurtlann altında karate kursu adı altında y akm dövüş öğreten, eyleme dönuk pratik eğitim vaptı- ran bir örgüt olduğu ifade edilmektedir. (Ek: 9). Soz konusu örgutun amacına ulaşmak için ve bir orgut niteliği kazanmak için hiyerarşik olçüler içerisinde gerek sivil. gerekse emniyet teşkilatında örgütlendiği elde edilen bügılerden anlaşılmak- 70, h*. yıl kadar önce yayımlarian bir CTA raporunda "İran'da İslam devrimi tehlikesi olmadığı" yazılmıştı. 1978 ağustosunda yazılan raporda da "İran'da bırakınız bir İslami devrimi, bir devrim öncesi durumdan bile söz etmek yersizdir" deniliyordu. tadır. Bu amaçla Fethullah Gulen'in genel sorum- lu, buna bağlı bölge sorumlulan. bunlann altında da ü sorumluları olduğu anlaşılmaktadır. V ali diye adlandınlan il sorumlularmın altında birçok ku- rum ve alanda örgutlenmeye gittikkri müşahade edilmektedir. Genel teşkiladanma, illegalite, sorumlu tayini, göre* bölümü, aidat toplanması, şakirt dedikleri mensuplanna kod isim verilmesi, vayın faaliyeti, iıyelere para cezası u> gulanması, mensuplannın kişisel haklanna mudahale, teorik ve pratik eğitim yaptınlması gıbi hususlann uygulanması,lam an- lamıyla ideolojik literaturde illegal bir orgutlen- menin varuğını ortaya koymaktadır. (Ek: 9/1-2- 3-a Orgütun koyduğu kuraüar çerçevesinde de em- niyet teşkilatında illegal bir örgutlenmeye gidildi- ği, elde edikn bilgilerden anlaşılmaktadir. (Ek: 9/ 4-21-10-11) Fethullah Gulen'e bağlı olarak İç Anadolu Bölge Sonımlusu Kemalettın Hoca'nın; bu şahsa bağlı olarak da polis akademisinden İ.T. *e H.E'nin adı geçmektedir. Yine öğretim uyeleri olarak (12 kışının adı gecı- >or) yer aldığı, Emniyet Genel Müdüriüğû'nde de M.T. ve S.Tnin buiunduğu, yine polis akademisi öğrenci kesiminde 3. ve 4. smıflar sonımlusu C.M., I ve 2. smıflar sorumlusu olarak M.E'nin bunlarm altında devre imamı İ.K., buna bağlı ola- rak para sorumlusu M.K., yardımcı imamm İ.Ö. kitap sorumlusunun ise Z.A. olduklan: yine bu- nların altında yardımcı imama bağiı olarak si\asi sınıf imamuun M.S.. adli suuf imamının K.D., tra- fik sınıf imamının Z.K., idari sınıf imamının M.K. olduğu ve bunların sorumlu olarak gore> aldıklan aunan ifade \e belgelerden anlaşümaktadır. Bunun yanında (29 kışının adı geçıvor). adlı oğrencilerin orgiıt içerisiiıde yer aJdığj; yine arala- rında komıserler sınıfından (11 kışının adı geçı- yor) bazı kişikrle; polis kolejinde (10 kışının adı geçıyor) adlı kişilerin aynı görgüt içerisinde yer aldığı elde edilen bilgilerden anlaşılmıştır. (Ek: 5/2,3,4,5-9/1,2,3,10/1,2.3.4,5,6,7,8,9,11). Genel Müdürlük makammca 23 Ağustos 1991 gün »e 14122 savılı yazılanyla Teftiş KuruJu Baş- kanlığı'na gonderilen soruşturma emrinde isimleri geçenler (13 kışının adı geçıvor) hakkında one sü- riilen iddialan sübuta erdirecek bilgi elde edileme- diğindcn ifadelerine başvundmamıştır. Elde edilen bilgi »e belgelere gore. tarafunızdan daha genış çaplı bir araştırma > apılması, gereki- yorsa operasvona donuşturulmesi istemivle. istih- barat Daıre Başkanlığı'na yazdığımız hususlar. anılan daire başkanlığınca uzun sureli bir arastır- mava tabi tutulmuş >e operasyon \ apılması için Ankara Emniyet Vludurluğu'ne intikal ettirilmiş- tir. İstihbarat Daire BaşkanbğYnın tarafımıza gonderdiği >azıda iletilen bilgilerin doğru olduğu ve faaüyetlerin asgari sevivede de olsa surdunıldu- ğu 10 Mart 1992 gun ve.... sayıh yazılanndan an- laşılmıştır. T.C. anayasasının demokratik, laik, sosyal bir hukuk devleti niteliklerini değiştirerek verine şeri- at duzenini getirmeyi amaçla\an illegaî Fethullah Hoca'nın Talebeleri adlı orgutun, ulke genelinde olduğu gibi, teşkilatımız içınde de orgutlendığı, bu sebeple devlet guvenliğini ilgilendıren bir faali\etin akamete uğratılması >e suçlulann fiilkrinın subu- ta erdirilmesi amacı\la vapılacak operas>ondan sonra, yukarıda bahsedılen meslek mensuplannın suçlan kanıtlanmtş olacaktır." Şenata. ırtıcaya karşı venlen savaşımın onemlı belgelen arasındd yer alacak olan bu fez- lekenın son ıkı sayfası çok ddha onemlı bir ger- çeğın anlaşılmasına yardımcı olacaklı Fezleke- de sanıklann eylemlennın Terorle Mucadele Yasasfnın 1 maddesınde bebrtılen bıçımde 'Cumhuriyetin niteliklerini, si\asi. hukuki, sosyal, laik ve ekonomik düzeni değiştirmeve vonelik ol- duğu" sonucuna v anlı> ordu Fezleke> ı hazırla- yanlar sanıklann Terorie Mucadele Yasası'nın 1 maddesıne u>an suçlanndan dolayı suç duyu- rusunda bulnnuyorlardı \ma onlann kararlılığı. yasayı haarlayanta- nn kurnazlıklan karşısında hıçbır ışe yaramıyor- du ÇunkuTurkıye'yeçağatldttığısaviylaortab- klarda dolaşıp hava atan Turgut Özal ve adam- lannın haarladığı >asa. uygula>ıcılannın elını kolunu bağlı>ordu Terorle Mucadele Yasası - run 1 maddesınde 'cumhurnetin laik niteliğini değiştinnek amacıyla" gınşılecek orgutlu şıddet eylemlennın teror suçu sayılacağı belırtılnordu, ama aynı yasanın ne ılk ne de bir başka madde- sınde bu teror suçunun \aptınmı \oktu Teror suçu kapsamına alınan Turk Ceza Ya^sı'nın maddelennde yazıb suçlar arasında da laıklık karşıtı orgutlu şıddet e> lemlennı suç olarak be- lırleyen ve yaptınm ongoren bir madde yoktu Şenat yanlılannın cennetı parselleyıp satacak- lan gunler \aklaşı>ordu Kurnazhklanna akıl, kınlenne sabır yetmı>ordu Fezlekedekı suçla- malann sıvasal jelpazenın solunda >er alan ın- sanlar ıçın > apıldığı duşunulduğunde ise şenat ozlemcılennın de\let elıyle nasıl korunup-kol- landığı daha kolay anlaşılnordu KJITU solcu. Turk Ceza Yasası'nın olum cezasını ongoren 125 maddesıyle, kınu Terorle Mucadele Ya- sası'nın 8 maddesıyle >argılanı>or \e hukum gı- >ıyor, cezae\lennı dolduruyordu Bu >aklaşımla bakıldığında ulkede. sankı. hıç- bır şe> değışmıyordu 12 E\lul"de Ülkucu Gençlık DemeğTnı 'cü- nim işjemek için oluşturulan kuruluş' savmavan anla\ış 12 Evlul'den sonra 'şeriat amaçlı eylem- leri" cezasız bırakıyordu | CIA raporu Mollalann önderliğinde Rıza Pehlevi'ye başkaldıran tran halkı, sonunda Şah rejimini > ıktı. 1990'h \illann bdşında 'şeriat özlemlerinin' ha- vatın her alanına damgasını \ urduğu >adsınamı- \ordu Parlamento. ordu. polis. eğitim. unıversı- te. burokrası ve yerel yonetımlerde ırtıca e\lem- lennın yoğunlaştığı gunlere denk duşurulen bir zamanlamavla, elden ele dolaştınlan bir CIA ra- porunda. ılgınç saptamalar \ardı "Türkiye'de Islamc] bir başkaldınnın söz konusu ounadığrnı \urgula\an rapor şenat yanlılannca sevınçle karşılanmıştı Islamı hareketın son yıllarda ka- zandıâ 'seviye' tezının Amenkan ka>naklan- ndan doğruİanmış olması. bazılannın iıaklı' ovunmelenne neden olmuştu Rapora gore ne Amenkalılann Turkı>e'dekı 'başlıca politik çıkarian' açısından ne de 'demok- ratik rejim yanlısı' Turkıvelıler açısından kork- ma\a hıç gerek \oktu Çunku. eldekı venler "Türkiye'de İslam devTİmi tehlikesi olmadığmı" gosten>ordu 10 yıl kadar once \a\ımlanan bir başka CIA raporunda da "İran'da islam devrimi tehlikesi ol- madığı" yazılmışu 1978 ağustosunda > azılan ra- porda "İran'da bırakınız bir İslami devrimi, bir devrim öncesi durumdan bile söz etmek yersizdir'" denılıvordu Ortadoğu uzenndekı çabşmalanvla unlu Fransız gazetecıler Alain Gresh ve Donimique Vi- dal'ın orta\a çıkardıklan belgelere gore CIA. sankı İran'da devnme doğru gıden somut gelış- melen 'gormek' >a da buyuk bir olasılıkla da 'göstermek" ıstememıştı O>sa Iran'da dın adamlannın başlattıklan de- vınımın CIA kaynakb olduğu iddialan yanında. KGB'nın İsvıçre bankalanna Iranlı mollalar ıçın yatırdığı paralardan da soz edılıyordu CIA'nın 1978'lerde "İran'da İslam devrimi olmaz" yargısının, 1990larda "İslam devrimi tehlikesi yok" bıçımınde Turkı>e ıçın yınelenmesını ras- lantısal bir benzerlık olarak gormemek gerekı- yor YMltt FelmiKonCnunlakdnı 'yaoa PERŞEMBE ORHAN BURSAU Suçlu Bilim mi? Dıncı partının guçlenmesının ve seçımlerde oy oranını gi- derek arttırmasının nedenlerını nasıl bulacağız7 Bu neden- lerı nerede arayacağız'' Sosyal bılımcıler, araştırmacılar, yazarlar, çızerler ve sı- yasetçıler herkes bir yanıt arayısı içınde Yapılan bırçok yorumun gerçeğın tumunu değılse de bir ucunu yakaladığını goruyorsunuz Ancak butun bunların arasında bir koşe yazarı akademıs- yenımızın oldukça ıddıalı tezı hemen goze çarpıyor ve dığer- lerınden ayrılıyor (*) Yazara gore, Refah ın boylesıne guçlenmesı, "tekpartıfa- sızmının" (yanı Mıllı Kurtulus Savaşı sonrası), "toplumun dınselkımlığını tumuyle yadsıması na bir tepkı "1923'lerde, bıiım dının alternatıfı olarak gosterılmıştı Boylece bılımın dınsel alanı doldurabıleceğı ıddıa olunmaktaydı Aynca Muslumanlık tum toplumsal yaşamın doğal bır parçası ola- rak korunmamış, tumden dışlanmıstı Eğer dışlanmasaydı, kımse bugun dını, sıyasete alet edemezdı Seçımlerın bu toplumsal mesajmı laıkhğe tapınanlar anlamıyor Bır köşe yazısında bu kadar çok sayıda ve hem de ıddıalı tez ılerı surmek kolay olmasa gerek Tek parti fasizmi (do- layısıyla yonetenler de fasıst') Muslumanlık tumden dışlandı. Bilim, dinin alternatifi olarak gösterildi... Ve sonuç olarak da Refah güçlendi tezlen' Butun bunların hepsı derın araştırma isteyen varsayımlar Bır akademısyen bu varsayımları sosyal ve tarıhsel olarak gostermek, temellendırmek zorundadır Yoksa ılerı surulenlerın hepsı Türkiye'de çok alıştığımız ve yakındığımız polıtıkacı atmasyonu olarak kalır, arkasında hıçbır ız bırakmaz Tarıhı olgulara ve yaşadığımız olaylara bu kadar ucuz po- lıtık bır tavırla yaklaşmak neyı çozecektır"? • • • örneğın dının yenne bılım geçınlmek ıstendı, goruşunu ele alalım Geçınlmek ıstendı de başarılamadı mı? Başarılamadıysa demek kı dın yerınde kaldı1 Eğer bıraz başarıldıysa bunun bılımsel sonuçlarını Turkıye Cumhurıyetı yurttaşları olarak gormez, nımetlerınden yararlanmaz mıydık? Turkıye de bılı- me onem verilmesi gerekmez mıydı9 Ulkemızın dunya bılı- mı içınde bugun hıç olmazsa bırazcık bır yerı olmaz mıydı7 Turkıye bu kadar kolay varsayımların bılımsel gerçekmış gıbı ılerı surulduğu bır ulke olur muydu9 Turkıye Cumhurıyetı'nın kurucularının, bılımı Turklerın gundemıne sokmak ve ulkede bılımı gelıştırmek ıçın devrım- cı gırışımlerı olmuştur Çunku bılım Osmanlı imparatorlu- ğu nda 500 yıl boyunca dıslanmıstır onemsenmemıştır Bu tutum ımparatorluğun batmasında onemlı bır etken olmuş- tur Dışlanan ve hala dışlanmakta olan din değil, bilimdk. Osmanlı zengınlık ve refah donemınde bılımın gelışmesı ıçın buyuk paralar ayırabılırdı bunu yapmadı Avrupa'da once ronesansa, arkasından aydınlanmaya ve nıhayet bılım- sel ve teknolojık buluşlara, gelısmelere ve sanayı devrımını yaratan sureçlere ılgısız kaldı Koskoca ımparatorlukta yetışen bır avuç beynın çabaları ya kosteklendı ya da desteklenmedı •Takıyüddin ın kurduğu ılk gozlemevı (16 yy) şeyhulıs- lamın fetvası ile yıkıldı •Gutenberg matbaayı 1450 lerde keşfettı Bundan 270 yıl sonra, Ibrahim Müteferrika (Hırıstıyan Osmanlılardan son- ra) Musluman Osmanlıların da matbaayı kullanılması ıçın fetva alabıldı •Medreselerde akli bilimler ve felsefe buyuk olçude dışlandı •Astronomi ve tıp. ancak 18 yuzyılda yararlı bilimler ka- tegonsıne gırebıldı, ama felsefe yine zararlı bılımdı (Bugun bu gelenek nasıl da suruyor) 1 •Kopernik ın 1543 te Guneş sıstemını ayakları uzerine doğrultan devrımcı buluşundan Osmanlı, 120 yıl sonra ha- berdar oluyordu ve ustelık 1800 lerde astronomıde hala Bat- lamyus'un yer merkezlı Guneş sıstemı goruşu okutuluyor- dui (**) özetle bılıme, aydınlanmaya aç ınsanların ulkesınde genç cumhurıyetçılerın sonuç vermeyen bılımı yerleştırme çaba- larını bile dını dışlayan ' gırışımler olarak nıtelemenın mantığı nedır anlamakzor Dın dıslanıyor , gorusu şerıatçılara aıttır ve onlar bunu Dınsızlestırılıyoruz bıçımınde dılegetırıyorlar Bu, dınpolı- tıkacılarının ve tuccarlarının bır yalanıdır Turkıye Cumhurı- yetı nın ne halkı dınsızleştırmek ne de dının yerine bılımı koy- mak gıbı temel bır polıtıkası oldu 70 yıl sonra mı bu halkın aklına dınsızleştırılmek" ıstendı- ğı geldı de tuttu Refah a oy vererek dınıne sahıp çıktı' Refah ın başansını, şerıatçıların polıtık yalanlarını mı ara- yacağız, yoksa 1) 'Mılletıdınsızleştırdığı"ılerısurulendevletın (hukumet- ler ve ordu) dıncı orgutlenmelere açık ve gızlı desteğınde, 2) özal'ın 1980 lerden ıtıbaren hayata geçırdığı yenı de- ğerlerın yukselışınde (hırsızlık, talan kose donuculuk, ruş- vet ), 3) Duzen partılerının ruşvet ve soygun batağına batmaları, ınandırıcılıklarını kaybetmelennde 4) Butun bunların sonucu olarak halkın referans nokta- larını kaybetmesınde mı aramak gerekır^ Bılmıyorum Ama bılım zor, çok zor bır zanaat . C) Mehmet Altan, Yerel Seçimler ve Muslumanlık, Sabah 12.07 1994 C*) Osmanlı Imparatorluğu'nda Eğitim ve Bilgi Üretim Sisteminin Oluşumu ve Dönüşümü, llhan Tekeli- Selim Ukin. Taban operasyonu Solda birlikkaçınılmaz bîr zonınlıılıık haline geldi İstanbul Haber Servisi-Solda bırlıgın sağlanması konusunda çahşmalar gerçekleştırmek amacıvla oluşturulan "Taban Operasyonu" platformunun. geçen a> duzenledığı, " Sosyal Demokrat >e Demokratik Sol Güçlerin Biıtünleşme Kurulta- vına Doğru" başlıklı toplantı- sında vapıian tartışmalar ışı- ğında kaleme alınan sonuç bıl- dırgesınde. solda bırlıgın. "kaçımlmaz bir zorunluluk" haline geldığı belırtıldı Düşdegil Sos>al Demokrat Halkçı Partı Onursal Başkanı Erdal İnönü'nun de aralannda bu- iunduğu. çok sayıda polıtıkacı. sendıkacı, gazetecı ve yazann teblığ sunduğu toplantının so- nuç bıldırgesınde. "Bütünleş- me neden kaçınılmaz" sorusu. şu goruşlerle yanıtlandı "Türkiye'de sol söy lem ve po- litikalar evrensel içeriğinden uzaklaştınhnakta, ülkemizin bölünmesine ve kardeş kavgası- na da neden olabilecek şekilde etnik çatışmalar ve şoven milli- yetçi çizgilere getirilmek isten- mektedir. Soldaki \ apa> parça- lanma bu süreci hızlandırmakta \e kökleştirmektedir. O nedenle solun tarihsel kim- liğini bulabilmesi ve sermaye karşısında emeğin haklarau ve uretkenliğini savunabilmesi için hem iç sömuruye hem de d«ş sö- mürüye karşı sosyal demokrat \e demokratik sol güçlerin bû- tünleşmesi artık zorunluluktur. Çünkii, şeriat tehlikesinin yanı sıra Türkiye'deki merkez sağ partiler Batı demokrasilerinde- ki gibi evrensel demokrasinin gereklerini verine getirmemek- tedir." Soz konusu bıldırgede. Bü- tünleşme artık bir düş mıi" baş- lığı altında ise solda bırlıgın bır "düş" olmadığı konusunda gö- ruş bırlığıne vanldığı anımsa- tıldı ve "Solda guçbirliğinin düş olmaktan kurtulup, vaşama ge- çirilebihnesi için öncelikle ta- raflann bu yönde güçlü bir 'is- teklılık' göstermeleri, buna bağlı olarak da biıtünleşmeyi sağlayacak yöntemler üzerinde içtenlikle bir 'model arayışını' başlatmalan gerekmektedir" denıldı