Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Koordinatörii: Hikmet Çetin- kayaf)Genel Yavın Danışrnanr Orhan Erinç#)Yazıişlen Müdürlcri: Ibrahim Yıldız (Sorumlu).DinçTayanç#) Haber Merkczı Mü- dürü: Hakan Kara • Görsel Yönetmen: Ali Acar #)Dış Haberler: Er- gun Balcı 9 Ekonomr Abdurrahman Yıldınnı • Istıhbarat. Yalçın Çakır • Yurt Haberleri: Mehmet Saraç • Makaleler: Sami Karaören • Spor Abdül- kadir Yücelman • Düzeltme: Abdullah Yazıcı Ankara Temsılcısr Mustafa Balbay •Haber Müdüru Doğan Akın AtaturkBul- van No:125, Kat 4. Bakanlıklar-Ankara Tcl 4195020(7 Hat). Telex 42344. Fax 4195027 •İzmır Temsılcısr Senlar Kızık, H.Zıya BK. 1352 S.2 3 Tel:44l 1220 Telex 52359, Fax 4419117 •AdanaTemsılcısı. Çetin Viğenoğlu İnönüCd 1I9S No: 1 Kat: 1, Tel 352255O-35226OI-3522492. Telex: 62155. Fax: 3522570 Muessese Muduru Erol Erkut • Koordınatör. Ahmet Koruban #Muhasebfc. Büient Yener • idarc- HüsevinGiirer • lşletme önderÇeük • Bılgı-tşlem Nail İnal •Bılgısayar Sıstem: Mûrmet Çüer » Reklam Reha Işıtman YıynbyiBTCBaiiKYenı Gün Haber Ajansı. BasınıcVa>ıncılık \ Ş TûrkocağıCad ?9 41 Cagaloglu 34334 Işı PK 246 lslanbul Td (0 :i:)5i:0505(20hj|)Tek< IZl İmsak- 5 49 Oğlc- 13 0X Ikındr 16 5X Akş;ım:20 12 Yalsı 21 46 'Çapkının Fendi' Ankara'da • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - British Council'in davetlisi olarak Türkiye'ye gelen "English Touring Theatre". 10-11 nnayıs tarihlerinde. Ankara Küçük Tiyatro'da.George Farquhar'ın Çapkmın Fendi adlı oyununu sahneleyecek. Çapkının Fendi. galasını nisan ayında İngıltere'deyaptı. Hemen ardından Türkiye turnesini programa alan English Touring Theatre. ülkemizde Centur> Theatre olarak bilinıyor. Fransa'soııljazz' topMuğu tzmir'de • İZMİR (AA) - Fransızlann ünlü "souljazz' topluluğu 'Tatlıtakoum'. "Avrupa Caz Günlen'çerçevesinde. 10 mayısta İzmir Atatürk Kültür Merkezi'nde bır konser verecek. ünlü topluluk profesyonel bir davulcu olan ve Parîs yakınlanndaki bir yetimhanede çocuklara müzik aracılığı ile yardım etmeye çalışan Jacques Rondreux tarafından kuruldu. Toplulukta, Bruno Paoli piyano. Claude Bernard saksofon, Stephane Djilali basgitarçalıyor. Uluslararasıhava rallisi • ANKARA (A A)- Uluslararası Sivil Havacılık Teşkılatfnın(lCAO)50. kuruluş yıldönümü çerçevesinde yapılan ve ilk kez Türkiye'nin hava sahası ve havaalanlannın da kullamldığı hava rallisine katılan uçaklar. Istanbul Atatürk Havalimanf na gelmeye başladı. Ralliye katılan uçaklann yann Türkıy e'den aynlmalan bekleniyor. Ulaştırma Bakanı Mehmet Köstepen, yaptığı yazılı açıklamada. rallinin aksaksız vedüzenli geçmesini sağlamak amacıyla gerekli hazırhk ve organizasyonun yapıldığınıbildirdi. Ekonomik parfûm • Haber Merkezi -Dünyaca tfhe sahip Fransız parfüm üreiicisi Marc de le Morandiere tarafından aralık ayında Türkiye piyasasına sürülen "Sissi" adlı parfüm, şimdi 9 ml.'lik, daha kolay taşınabiUr ve daha ekonomik ambalajı ile satışa sunuldu. Aksesuar ithalat fırması tarafından piyasaya sürülen parfüm, 19. yüzyılda yaşamış bir Avusturya prensesinın admı taşıyor. Tesettüpcü Milli Eğitim Mûdörû • ANKARA (ANKA> Sincan Kız Meslek Lisesi Müdiresi'nden bir öğretmenin okulda tesettürlü dolaşmasına izin verilmesini istediği için geçen günlerde Sincan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü görevinden alınan Atılgan Doğanay, Ankara İl Milli Eğitim Şube Müdürlüğü'neatandı. Uyan cezası alan tesettürlü öğretmenin Milli Eğitim Müdürlüğü'ne şikâyette bulunması üzerine okul müdiresınden "Makyaj yapan ve kısa etek giyen öğretmene dikkat ediniz" ricasında bulunduktan sonra öğretmenin okulda başörtülü dolaşmasına izin vermesini isteyen Doğanay, Nevzat Ayaz tarafından görevinden alındı. Kıyıkmn kovımmcısı 'yoruma'bağlandı; subasmanlarbüeimar hakkı yaratacak *>Resmi Gazete 'de yayımlanan yeni yöneîmelik, kıyılardaki imar koşullarının "kötü örneklere göre" belirlenmesine olanak sağlıyor 100 metrelik koruma kuşağı icinde. daha önce yüzde 50 yapılaştna \arsa. hatta bunlar subasman düzeyinde bile olsa, bu rür imar adalannın geri kalan kesimlerinde yasak söz konusu olmav acak... Kıyıyağmacılarmagündoğdu OKTAY EKtNCİ Dünyada kıyı uzunluğu en fazla ülkeler arasında yer alan Türkiye. bu 'kıskanılacak' güzelliğini korumavı bır türlü beceremıvor. Doğal ve ekolojik bir zenginlık olmasmın yanı sıra aynı anda 'topluınsal bir değer' nıtelıği de taşıyan denız. göl ve akarsu kıyılanmız. onca 'kesin' anayasa hükümlenne ve onca 'bağlayıcı' yasal önlemlere karşın kımi yerlerde kacak ınşaatlarla. kimi yerlerde ise 'yasaları de- len imar planlanyla", her geçen gün daha da hızlı yağmalamyor. Zamansız yitırdiğimiz Ve- dat Dalokay'ın ta 19601ı yıllarda söyledıği gibı "Bu gidişle Akdeniz'e düşecek bir Türk vatan- daşı, karaya çıkabileceği boş bir kıyı parçası bu- lamayacak." Hele. Resmt Gazetede 30 Mart 1994 günü yayımlanan şu son "Kı>ı Kanunu'- nun uygulanmasına dair yönermelik" de yürür- lüğe gırdıkten sonra... 30 yıllık tartışma Aslında. kıyılann korunmasına yönelık du- yarlı çevrelerle 'yağmacılar" arasında süregelen tartışmalar, 'tehlikenin' ilk ciddı işaretlerini verdiği 1960"lı yıllara dek uzanıyor ömeğın. Cumhuriyet gazetesinin 9 Ocak 1967 tarihli baskısında, birinci sayfanın hemen sağ tarafında şu 'manşet' göze çarpıyor: "SahiUer yağma edüiyor..." Ankara Mimarlar Odasfntn 12. Genel Ku- rulu'nda kabul edilen bir raporu konu alan ha- berde, dönemin oda başkanı Vedat Dalokay'ın şu görüşlerine de yer veriliyor: "SahiHerimiz büyük bir yağmaya hedef rurul- muştur. önümüzdeki senelerde iilkemiz insan- Mimartar Odası Kongreslnde sert tenkldler yapılclı «SAHİLLER YAGMA EDİLİYOR» Ankara Mlramr Odı*ı 12 ncl jccnel kuru] toa- Untısı dun. Ankara rt - tellndr ynnıimıçtır Trın- lantıda. Oda Baska : ı Vtdat Dalokay taraf u: - dan okfuian c>lt5Tna TH- porunda Cecelondu V. ı- nttnu tenVrtd fdılmpV. - te. sahillfrm vafraa pdıi- dJti İl-ri sumlınfktı Vaj-to dcrrrmi ii- llrTi olarak liiıum<uî harcaı* tnalar ranıldıcı Idıha ••- MESIEHE nnsı oumYfln pnroıjumr Tjurnşnj>ın Mıınar odalarında komünizm propagandasıAVANSUR BüGÛN VERILIYOR 196O'lı yıllarda sağ basın. kmlann korunmasını isteyen duyarlı çoreleri. mülkiyet hakkını zedeledikleri için 'komünistliklc' suçluyordu... ları ve çocuklanmtz. denizi görmek için yalı ve villa sahibi mutlu bir azınlığın merhametine muhtaç kalacaklar..." Daloka> "ın. yağmacılar ıçın kullandığı v mut- lu azınlık' tanımlaması 'malum çevTeleri' olduk- ça kızdırmış olacak ki. aşnı haber ve aynı ko- nuşmalar. yıne aj-nı tarihli bir başka gazetede. "farklı bir yorumla' yer alıyor. Ankara'da yayı- mlanan Adalet gazetesinin >ine 9 Ocak 1967 tarihli baskısındakı 'sürmanşet' aynen şö\le: "Mimar odalarında komünizm propagandası yapdıyor!" Ve kıyn raporuyla ilgili haber şöyle başlıyor' "Oda Başkanı Dalokav, mülkiyet hakkına karşı olduğunu ifade etti..." Aradan geçen 30 \ılı aşkın süreye şöyle bir bakıldığında. arazı vağması için, özellikle de kıytlar konusunda getirilen birçok kuralın 'per- de arkasında', a>nı anlayışın çok fazla 'değiş- mediğini" hemen görebilmek mümkün. Gerçı. artık kıvılann mutlu azınlığa değil, 'topluma açık bir kullanım içinde' korunması gerektiğini sa\ unanlara " Vay koministler"diye saldırmanm p ek inandıncılığı da kalmadı, ama kıyı mevzuatında 'mülkiyet hakkı", 'kazanıbnış hak' >a da 'imar hakkı'gıbı anayasadaki 'kamu yaran' ilkesiyle bile çelişen "kutsal güvenceler' halaetkinliğinivegücünükoruyor. Nitekim, son yürürlüğe giren kıvı yönetmeli- ğinde de imar yasağı kapsamına gıren kuşakta- kı 'subasmanlar' bile kazamlmış haklardan sayılarak doğal zengınlıklenmızden tüm toplu- mun 'özgürce' yararlanmasını savunan "komü- nistlere" karşı. >eni bır 'zafer' daha elde edilı- >or. Kuşkusuz, bu anlayışın sonucunda, yıne 'rant çevreJeri' kazanacaklar. ama kaybeden salt duşarlı kesımler ve toplum değil. tüm ülke ve tüm ulus olacak. Çünkü vağma \e betonlaşma. sınc salt kıyı kuşağının tahnbatını ve "halka kapatılmasım' değil, a>nı anda denizin ve sualtı yjşamında çok önemli bir yer tutan 'kıyı kesiminin' de kir- lenmesini. dahası 'ekolojik bozulmayı' berabe- rinde getınyor. Galiba. son kıyı yönetmelığıni hazırlavanlar da bunu 'sezmiş' olacaklar kı 'kamu yararlı arıtma tesislerinin' kıyı kuşağı- nda 'yapılabileceğini' belırtmışler. Oysa, kıyının öncelikle 'kamu yararı için' yapılaşma- ya kapatılması gerektığı: bu nedenle antma te- sısleri de yapılacaksa, bunun ılle de kıyıda de- ğil, daha genlerde ınşa edilmesınin daha doğru olacağı. yönetmeliğin sözde 'açuıım'(') getirdıği Kıyı Yasası'nın bile genel ılkeleri arasında yer alıyor... Vönetmelığin. yasadaki 'koruma ilkelerine' ters düşen en sakıncalı yaklaşımı ise kıyılardaki imar kuralını, daha önce gerçekleşen 'vağmacı yapılaşmayı emsal alan' ve açıkçası 'yasadışılığı örnek kabiıl eden', ilkesiz ve bilim dışı yöntem- lerle belirlemiş olması. Halk deyişımizdeki gibı. "kurunun yanında yaşın da yanmasma" neden olacak bu yeni ku- rala göre. 100 m"lık 'koruma kuşağı' içinde daha önce yüzde 50'nin üzerinde bır yapılaşma varsa (üstelik bunlar sadece subasman düze- yinde bile olsa) bu tür imar adalannın gen ka- İan kesimlerinde artık'yasak'söz konusu değil. Dahası. böylece 'imar hakları teslim edilen' mülkıyetler. kıyıya 20 metre yakın olsalar bile. 'kutsal inşaat haklarına' da kav uşmuş olacak- lar. Oysa. bu 20 metrenm de aslında 'aıtayasa- ya aykın' olduğunu, eskı kıyı yasasındakı ben- zer hükmü ıptal eden 1991 yılındaki yüksek yargı karanyla da 'hukuken' kanıtlanmıştı... Şimdi ne olacak? Evet. Son 10 yıl içinde birkaç kez Anayasa Mahkemesı'nden döndükten sonra. 'nihayet' doğru düzgün bir koruma anlayışıyla yürürlü- ğe gırebılen son Kıyı Yasası'nı sözde *uygula- maya' yarayacak olan bu yönetmelik, acaba neye yol açacak? Hemen belirtelım ki. kıyının korunmasını anayasal kurallara değil. yıne yağmacılann kullanacağı tehlikdi yorumlara' bağîayan böy- lesı bır yönetmelik, çok değil. bir yü içinde kıyı- larda anık boş alan bırakmayacaktır. Daha şımdiden. 100 m'lik kuşaktakı imar adalannı subasmanlarla doldurmaya başlayan 'kaçak inşaat mafyası', hele bir de yakında 'imar affının' çıkması durumunda, son 'ekonomik pa- keti' en fazla alkışlayanlann arasında yer ala- caklar. 'Demokratildeşme Paketi' ise denize artık tamamen uzaktan bakan zavallı halkın kursağında. bayat bir ekmek parçası gdbi takılıp. kalacak... sakaldıran ceza 18 yaşmdaki Amerikalı genç, Singapur'da hintkamışıyla dövüldü ABD'yi a}• Michael Fay, Singapur'da mart ayında otomobilleri boya sıkarak hasara uğratma suçundan hintkamışı ile dayak cezasına çarptınldı. Başkan Clinton'ın ricasına rağmen ceza dün infaz edildi. Beyaz Saray cezayıkınadı. Dış Haberler Servisi - Singa- pur'la ABD arasında siyasal gerginliğe yol açan değnek ce- zası dün infaz edildi. Mart ayında Singapur'da. sokakta park eden otomobıllen boya sıkarak hasara uğratmak- tan suçlu bulunan 18 yaşındakı Amerikalı Michael Fay. dün Singapur yasalan uyannca doktor nezaretinde hintkamışı ile dövüldü. Michael Fay. ayn- cadörtay hapis cezasına çarptı- nldı. Fay"ın altı değnek olan ceza- sı. Başkan Clinton'ınricasıüze- rine Singapur Devlet Başkanı Ong-Teng-Cheong tarafından dört değneğe indirildi. Singa- pur Cezaevi Müdürü. hintka- mışından oluşan değnekle Fay'ın çıplak kalçalanna döri kez vurulduğunu. Amerikalı gencın sağlık durumunun iyi ol- duğunu açıkladı. Sert tepkiler Michael Fay'ın değnekle dö- vülmesi ABD'de sert tepkilere yolaçtı. Beyaz Saray Sözcüsü Dee Myeersyaptığı açıklama- da. "Başkan Clinton. Michael Fay'ın cezasının suçla orantılı olmadığı göriişünde. Değnekle dayak, acımasız bir cezadır" de- di. Fay'ın Amenkalı avukatı Theodore Simon ise "Bu insan- lık dışı cezadan ötürii, Singapur her zaman hatırtanacak. Acıma- sız diktatörlük, genç bir çocuğa zulüm etmiştir" dedi Fay'ın babası George Fay de. Ohio'daki evinden Reuter mu- habirine yapuğı açıklamada. oğlunun suçsuz olduğunu iddia ederek Amerika'nın Singapur'a tercihli ticaret statüsünü kaldır- ması ve Singapur mallannı boykoi etmesi gerektiğini söy le- di.' ABD-Singapur gerginliği Michael Fay'ın nisan ayında otomobilleri boya ile hasara uğratmaktan suçlu bulunarak dayak cezasına mahkum edil- mesi ABD'yi kanştırmış, çeşitli insan haklan kuruluşian ve ba- sın, cezayı insanlık dışı bularak protesto etmişti. Kamuoyunda tepkilerin yoğunlaşması üzeri- ne Başkan Cilonton da Singa- pur hükümeüne dayak cezasın- dan vazgecilmesi çağnsında bu- lunmuştu. Ancak ABD'nın çeşitli dıplo- matik girişimlerine ve Başkan Clinton'ın ricasına karşın. Sin- gapur lıükümeti karan değiştir- medi. Sadece altı değnek darbe- sıni dörde indirdi. Acımasız Nev*sweek dcrgisinın haberine göre Singapur'da değnek cezası çok acımasız biçimde infaz ediliyor. Derginin Singapur'da eski bir cezaevi müdürüne day anarak bildirdiğine göre değneği > uran kişi, sadece kollarını değil. tüm \ ücudunun ağırlığını kullanıyor. Hintkamışı ile dört kez vurulan 18 > aşındaki Michael Fa\ (sağda). Singapur cezaevinde bir yetkili. day ak cezasının nasıl uygulandığını gösteriyor (üstte). (Fotoğraflar: REUTER) TRT YOLSLZLLĞU 'MAüBirand beigekrde oynadı' • Mehmet Ali Birand'ın "32. Gürfden sonra yaptığı "Demirkırat" belgeseli ve "Mozaik" adlı programla ilgili harcamalar da usulsüz bulundu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TRT'nin. Shovv T\"deyayınlanan"32. Gün" programının y apımcısı Mehmet Ali Birand'a yaptırdığı "Demirkırat Belgeseli" ve "Mozaik" adlı programlardaki usulsüz harcamalar nedeniyie zarara uğratıldığı belirlendi. Başbakanlık Yüksek Denetleme KurulumüfettışlerininTRT'deyaptıklan incelemelerde v ardıklan bulgular, bu yapımlar nedenıy le Birand'a yapılan ödemelenn büyük bölümünün gerçek faturalara dayanmadığını ortaya koydu. Birand'ın programlarla ilgili harcamalann önemli bir kısmını yurtdışında gerçekleştirmiş olmasına karşın. harcama belgesi olarak "Karacan Yayınları AŞ"den aldığı faturalan ibraz etmiş olması da dikkat çektı. TRT Genel Müdürü Tayfun .Akgüner'in. Birand ile ilgili müfettiş raporlannı beklettiği bıldirildı. Yüksek Denetleme Kurulu'nun (YDK) TRT ile ilgili raporuna göre, Birand'ın harcamalanndaki bir usulsüzlük de "yanlışlıkla TRTye gönderilen bir fatura" ileortayaçıkanldı. Açıklama Gazetemızde bu konuy la ilgili olarak dün yayımlanan haberde. İletişim Fakültesı yerine yanlışlıkla İşletme Fakültesi yazılmıştır. Düzeltir. özürdileriz. Aç bedenin çevre savaşı sürecek Gökova için başlattığı direnişten başanyla çıkan ve hasta yatağmda mücadeleye devam edeceğini söyleyen Saynur Gelendost 'Kimsenin çocuklanmızın geleceğini karartmaya hakkı yok' diyor. ASUMAN ABAOOĞLU İZMİR - Açlık grevının on bırınci gü- nunde Çe\ re Bakanı Rıza Akçalı'dan Gö- kova Termik Santralı'nın çahştınlmaya- cağı konusunda aldığı güvence ve Kültür Bakanı Fikri Sağlar'ın telgrafı üzenne ey - lemine son veren Saynur Gelendost için "açlık bitti" ancak mücadele sürüyor. Çünkü tek sorun Gökova Santralı değil. Daha sırada yargı karanna karşın çalıştınlan Yatağan Santralı. zehırsaçma- ya devam eden Yenıköy Santralı ve yapımı için hazırlık yapılan Akkuyu Nükleer Saniralı var. Gelendost. açlık grcvınden yorgun düşmüş bcdenı eskı gü- cüne kavuşur kavuşmaz çevre için savaş- maya yenıden başlayacak. Gelendost, eylemine son verdıkten sonra, açlık grevi süresince yaşadığı en kötü geceyi geçirdi. On bir gün ağzına hiçbır şey koymadıktan sonra içtiği bir- kaç kaşık süt. açlığa alışmış olan bütün sındirimsisteminialtüst etmişti. Gelendost, hastane odasında zıyaretçi- leri kabul ederken "bir zafer sarboşluğu içinde" eörünmüyordu. "Yerilen sözlere inanıyorum. gü>eniyorum. Her iki baka- nıma da teşekkür ediyorum. İçimde hiçbir kuşku yok " derken sankı yüreğindeki kuşkulan gizlemeye çalışıyordu. Çünkü çalıştınlmayacak sözü verilen Gökova Termik Santralı'nın "desülfîirizasyon üni- tesi ihalesi" hala ortada duruyordu. Gelendost'un. on bir günlük açlık grevı süresince duygulan nasıldı? Olümüne açlık grevıne giden bir insan neler hisse- derdi? "Ölümü göze alarak işe başladım. Ken- dimden başka kimseye güvenmiyordum. Eğer cevap gelmemiş olsaydı ölebilirdim. Ama önemli olan Saynur Gelendos t değil- di. Yauuzca bir yurttaş öliirdü. Tek düşûn- düğüm. ben öbeydim, Gökova Tentıik Santralı'nı sonsuza dek çalıştıraraazlardı. Benim ölümüm bu işe yarayacaktı. Tek te- sellim buydu." Açlık grevı sona erdi, ancak Saynur Ge- lendost'un mücadelesi bitmedi. Çünkü. Gelendost'undeyişiyle, "Kimse- nin çocuklanmızın geleceğini karartmaya hakkı vok".