Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 EKİM1994 CUMARTESİ 12 KULTUR CRR Konser Salonu'nda 'içkisiz' kokteyller veriliyor, sanatçı odalan 'mescide' dönüştürülerek toplu namazkılınıyor RP'Ii belediyeninkültür aıılavışı HANDAN ŞENKÖKEN Son yıllarda İstanbul kültür ya- şamının 'nabzı' Cemal Reşit Rey Kon- ser Salonu'nda atıyordu. Dünyadakj benzerlenyle boy ölçüşen bu sanat \e kültür merkezi, programlanyla festı- vallen aratmıyor, konuk sanatçılan ağırlayabilecek koşullarla donanmış tck salon olma özelliğini taşıyordu. 27 Mart seçimlerinden ardından ön- ce, sanat dünyasında geleceğe ilişkin kaygılar dile gelmiş ancak sonra 'bek- leyeMm, göreüm'anlayışı ağır basmıştı. Beklenen an geldi, sezon açıldı ve CRR Konser Salonu 'ahşdnuşuı dışın- da' konuklara ve işlevi dışında' hiz- metlere sunuldu. Artık 'kühürde çok sesli dönem' başlamış (!), bu uğurda sa- natçı odalan 'mescide' bıle dönüştü- rülmüştü 'Eskisinden daha renkli olacak' İKSÜTAŞ Genel Müdürü ve İstan- bul Büyükşehır Belediyesı Kültür İşle- ri Daıre Başkanı Şenol Demiröz göre- ve geldiğinde, Cemal Reşıt Rey Kon- ser Salonu'nun "Kühûr tşieri bün- yesinde, çok özei bir jeri olan, Tür- kiye'nin yüzakı bir müessese" olduğu- nu vurguluyordu. Demiröz, çabşma- Iann "aynen" süreceğı sözünü verdi- ğinde de nedense 'yürekJeri ferahlat- '!) Demıröz'ün aktardığına göre, Bu- yükşehir Beledıye Başkanı Tayyip Er- doğan'ın bakış açısı 'oldukça geniş'tı Sivilleşmeden, demokratıkleşmeden ve çoksesbbkten yana bir kültür or- tamı gerçekleştirmek de verdiği 'kesin tanmat'tı Belediye'mn Kültür îşleri'- nden sorumlu olan Şenol Demiröz de. başkanının verdiği bu 'kesin talimat' doğrultusunda, "Türk kültür şemsiye- sinİD çok zengûı alt kültür unsurlan"- ndan oluştuğu görüşüyle, 'imkanlamn çok farklı düşünce gnıplanna açıyor- du'. Genel Sanat Yönetmenı Aydın Günü öven Demiröz, aynen ve zen- ginleştırilerek sürecek çabşmalara ek olarak. her ay bir tane Klasik Türk Müziği konseri aynca bugüne dek ya- pıbnayan Klasik Halk Müziği konsen ekleneceğıni, kısacası CCR Konser Salonu'nun 'eskisinden daha renkli ha- fe geleceğını savu- nuyordu. Böylebkle Türkiye'de yaratı- fanak istenen suni ger- ginlik bu saionda or- tadan kalkacak'u. Yeni sezon açıltşıyla CRR Konser Salonu ahşılmışın dışında konuklara ve işievi dtşında hizmetlere sunuldu. (Fotoğraflar: DEVRİM BARAN) nat hadisesinin temelinde burjuva" vardı ve bu, yadsınamazdı "Çok dar muhite hitap etse de" CRR Konser Sa- lonu'nun amacı. ınsaniann 'estetik be- ğenisiıu en yüksek noktada rutabilme\e hizmet verebilmek'tı. Veelbetteyenı et- kınlıkler ıçın temel hareket ilkesı 'kali- te'ydı. 5 nisan kararlanndan sonra sponsor bulmakta da zorlanan CRR Konser Salonu'nun yenı sezon prog- rarru açıklandığında Aydın Gün'ün ça- bası açıkça görülüyordu. Balkan ülke- len, Rusya, Azerbaycan ve Türk sa- natçılar yoğunlukta, konuk sanatçılar da ünlü yanşmalann bırincılen olan yenı isimlerdi. Kuşkusuz geieneksel Türk müziği topluluklannın sayısı da kaçınılmaz olarak oldukça artmıştı. Konserde telsizli koruma, tespihli izleyici Sezonun açıhşında CRR Konser Salonu'nunun yansı boştu. Azerbay- can Devlet Senfoni Orkestrası'nın konseri, fstanbul Büyükşehır Beledi- yesı Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'- ın 'şereflendirmesi'nı beklemek ıçın yanm saat geç başladı İzleyıcıler da- yanamadı, durumu alkışlarla protesto etti. Şenol Demıröz'ün erteleme çaba- lanna karşın, konser başlamış, başkan yıne yetışememıştı Ne gam! Konsenn başlamasından on dakika sonra, eşı ve korumalanyla birlikte 'gürülriüü' bıçimde protokol- dekı yerinı almıştı Tayyıp Erdoğan. Korumalar konser sırasında telsız- lenn açık kalmasına aldırmaksızın sık sık salona gjnp çıkarken, böyle yerlere hiç de alışkın olmayan bazı ızleyiciler de sıkjntıdan olsa gerek, tespıhlenyle oynayarak ya da süreklı yüksek sesle konuşarak konsen 'renİJendirdiler' Bu arada böylesı bir tutumun tam an- lamıyla sanata saygısızbk olduğunu düşünen Genel Sanat YÖnetmeni Ay- dın Gün de, umarsız bıçimde konserin büyük bir bölümünü üzüntüyle oda- sında geçırdi. Açılış konserinden sonra elbette İç- kisiz' bir kokteyl gerçekleştırildi. CRR Konser Salonu'na 'tek damla bile' al- kol sokmamaya kararlı olan Demiröz, aynca yetkililere Emlakbank ıçın 8 ve 9 Ocak 1995 tanhınde gerçekleştinle- cek olan konserlenn kokteyllennde de içkı venlmemesı konusunda uyansını yıneledı. Açılış konsennden bir hafta sonra 1 ekım cumartesı günü yıne Azerbaycan Senforu Orkestrası'nın konserindeydı Tayyip Erdoğan. Bu kez Beyoğlu Belediye Başkanı Nusret Bayraktar kendisine eşlik edi- yordu. Konserin sonunda Azerbay- canlı Mikayil Mirza'nın coşkuyla ıki ülke arasındakı karşıükb dayanışma- ya teşekkür ederken, Atatürk'e övgü- ler yağdırması, doğrusu Tayyip Erdo- ğan'ı hıç hoşnut etmedi. Erdoğan, yanındakıler ve türbanlı hammlarla birlikte sessiz kalırken, salonun yansı bu sözlen alkışla karşılamışü. Buna sınırlenen Tayyip Erdoğan, pazar günü yinelenen konsere Mılli Gençlik Teşkılatı'ndan yaklaşık 500 kişiyı getırtmekten son anda vazgeçü. Ensar Vakfı ve MÜSİAD'a tahsis edildi Şımdı gözler "Ensar Vakfı"na panel için tahsis edılen 12 Kasım 1994 tarihi- ne çevrildı. 12 kasımda yapılacak bu toplantı ıçın CRR Konser Salonu yet- kiÛlennden bır kez daha sanatçı oda- lannın namaz kılmak için aynlması ıs- tendi. 19 Kasım 1994'te ıse salon "MÜSİAD"a (Müstakil Şanayici ve İşadamlan Derneğı) Gönüllü Kültür Teşekkülen Oluşumu'nun 5.1stişare Toplantısı ıçın tahsis edildi. Bu arada ÎKSÜTAŞ Genel Müdü- rü Şenol Demiröz, zaten düşük tutu- lan bilet fiyatlanna ve yuzde 50 ora- nında öğrena, öğretmen ve emekli in- dirimi uygulanmasına karşın, 860 kışı- lık CRR Konser Salonu'nun "zarar ettigi"ni öne sürerek, yetkililerinden üç günlük konser gelirinin dökümünü ısteclı. Oysa 1992'de İstanbul Büyükşehir Beledıyesı'nın ıştıraki olan 22 şirketten 16'sı zarar, yalnızca 6'sırun kâr ettiği bilıniyor. Cemal Reşit Rey Konser Salonu, Atatürk Kıtaphğı. Karaca Tiyatrosu, Yerebatan Sarayı, Tank Zafer Tuna- ya Kültür Merkezi. Mecidıyeköy Kül- tür Merkezi'nin bağlı bulunduğu İs- tanbul Kültür ve Sanat Üriinleri A.Ş. nın (İKSÜTAŞ) 'zarar ettiği' gerekçe- sıyle kapatılması, feshedılmesı duru- munda, tüm bu kültür- sanat kuruluş- lan yalnızca bına olarak kalacak. tüm ışlevlennı yıtırecek 'Haremlik'- 'selamlık' sanatçı odalan Salonun eskisin- den 'daha renkli' bi- çıme gelmesi için, işe sanatçı odalannın mescıde dönüştürül- mesiyle başlandı. 22 Eylül günü Şenol Demıröz tarafından "Hukukçular Derne- ğfne tahsis edilen CRR Konser Salo- nu'nda önce ödül tö- reni yapıldı sonra Yddınm Gürses bir konser verdı. Ardı- ndan da salonun üst katında bulunan sa- natçı odalan Iıarefn- Hk' ve 'sdamlık' ola- rak aynlarak toplu namaz kıbndı. Şenol Demıröz'e göre, "Kültür ve sa- Azerbaycan Senfoni Orkestrasrnın konserine on dakika sonra gürülhîyle girdi başkan Erdoğan. Kültür Işl.D. Başkanı Demiröz salona tek damla içki sokmamayı başaımanın mutluluğunu yaşıyordu WOMAD Festivali'nin iki kıtanın birleştiği Istanbul'da düzenlenmesi için çalışmalar sürüyor AZMİKARAVELİ LONDRA - 1982 yüında ilk kez İngilte- re'nin Shepton Mallet bölgesinde düzenle- nen WOMAD (The VVorld of Music Arts and Dance)Festivali'nin önü- müzdeki yıl İstanbul'da düzenlen- mesi için çalışmalar yapıldığı açı- klandı. Değişik kültürlerin aynı çatı alünda kaynaşmasını amaçlayan W0MAD Festivalleri müzik en- düstnsinin dışında kalan ülke toplu- luklannı bir araya getirmeyı amaçb- yor. VVOMAD Yönetim Kurulu ta- rafından yapılan açıklamada "İki kıtanın buluştuğu yer olan İstanbul'- da 1995 yılında festival düzenlemeyi umut ediyoruz" denıldi. Peter Gabriel başlattı Peter Gabriel'in öncülüğünde başlayan WOMAI) festivalleri 26-28 ağustos tarihleri arasında İngiltere'de yapılan "Morecombe Bay Lancashire WOMAD 94" ile birliktte 53'e ulaştı. Bu süre içerisinde Yousou N'Dour, REM, Kwesi Jon- son ve tabii Peter Gabriel gibi tanınmış ısimlerin yanı sıra 90'a yakın ülkeden sanatçı festivallerde bir araya geldi. Başlangıcından beri pek çok WO- MAD konserine katılan Peter Gabriel, WOMAD ile ilgüi görüş- lerini şöyle ifade ediyor: "Çeşitii ıduslardan gelen insanlarla birlikte çalabitdiğimizi görmek harika bir gey. Konseıier sırasında yaptığunız doğaçtamalarda bepünizin aynı anda aynı ışığı görebtlmenuz olağanüstü bir duygu." 2 kez Güney Amerika'da müzik- severlerin karşısına çıkan VVOMAD Festivalleri, Mısır dışında hiçbir Af- rika ülkesinde düzenlenmedi. Feşti- vallere katılan sanatçılann pek çoğu- nun Afrika kökenli olduğu göz önü- îstanbulW0MAD9 aevsahipliğiyapabilir ne alınırsa VVOMAD'ın en büyük çelişkisinin "evinde düzenleneme- mek" olduğu görülüyor. Ancak bu eksikliğin biuncindeki VVOMAD Yönetim Kurulu önümüzdeki yı- 1larda Afrika ülkelennde konserler düzenlemeyi umduklannı açıkladı- VVOMAD aynca "Real VVorid" başhgı alünda Türkiye'de de olduk- ça ilgi gören dünya ülkeleri müzıkle- rini uluslararası müzik pıyasasına kazandınyor. Bu çabşmalarda da "Küçük Dev Adam" Peter Gabriel'in öncü- lüğu dikkat çe- kiyor. Gabriel bu yıl VVO- MAD'ın 8-20 temmuz tarihle- rindeki Amerika turnesine katıla- rak hayranlannı büyüledi. Geçtiğimız yıl Çeşme Müzik Festivali'ne katı- lan Gabriel'in düzenlenmesi durumunda "İs- tanbul VVO- MAD 95"e kaühp kaülma- yacağı merakla bekJeniyor. VVO- MAD aynca iki ayda bir yayınla- nan bir müzik dergısi yayınlı- yor. Peter Gab- riel'in de sık sık yazdığı dergi, İngiltere'de al- ternatif müzik dinleyicileri için önemk bir kaynak olma özelliği taşıyor. VVOMAD fesüvallen genellikle geniş mekanlarda ve bırkaç plat- formda gerçekleştinliyor. Öğlen sa- atlerinde başlayan festivaller sabah- lara kadar sürüyor. Festival alan- lannın yanlannda uyku tulumlanru getirenler için ücretsiz kamp yapma imkanlan sağlanıyor. Meksıka'dan Uzakdoğu ülkelerine kadar değişik ülkelenn yemekleri festival alanlan- nda bulunan büfelerden müzikse- verlere sunuluyor. Uluslararası Af Örgütü. Greenpeace, Birleşmiş Mil- letler gibi çok sayıda örgüt de festi- val alanlannda açüklan standlarla faaliyetlerinı tanıüyorlar. Aynca güncel gehşmeler dikkate alınarak poütik konuşmalann serbestçe yapı- labildiği platformlar yeralıyor. Bu yıl İngiltere'deki festivallere kaülan Afrikab gruplann yaptıklan çağnlar sonucunda Ruanda'da yaşayanlar ıçın bağışlar toplandı. VVOMAD festivallenne çoğun- VVOMADda çeşitii uluslardan gelen insanlar birlikte doğaçlama çalabiliyor, dans edebiliyor. lukla P.Gabriel'in deyımiyle "müzik piyasasının dışladığı rock, jazz. folk. reggae" türlerinin tüm dünyadan gelen müzisyenlen katıhyor. Öte yandan bu yıl 22-24 temmuz tarihle- rinde İngütere'nin Readıng kentin- de düzenlenen VVOMAD festivabne Türkmenıstan'dan katılan "Aşka- bat" grubu Asya ve İslam müziğine getirdikleri değişik bakaş açısıyla Ingiliz müzikseverlenn dikkatiru çekti. Festivallere katılan topluluk- lann çaldıklan Arap ve Sufı müzik- leri "Göbek Dansf'ndan başka bu konu- da deneyımlen olmayan Avru- pa ve Amenkalı müzikseverlere oldukça ilginç geldiği gözlendi. Güney Afri- ka'da N. Man- dela'nın cum- hurbaşkanı ol- ması ve ırk aynmalığı poli- tikasına son ve- rilmesi VVO- MAD festivalle- nne bu yıl ayn bır renk kattı. Bu yıla kadar festivallenn ana temalanndan biri olan "apart- heid" poh'tikası- na karşı müca- dele, bu yıl yerini özgürlük ve banş temalanna bırakü. Özelhkle reggeanin önem- lı ısımlerinden bin olarak kabul edi- len Lucky Dube'ın İngiltereWOMAD94 festivallerinde verdiği konserler bu açıdan büyük ilgı gördü. Gü- ney Afnkab zena sanatçı yıllarca ül- kesinde baskı altında yaşadıktan sonra son yıllarda çok sayıda festi- vallere katılmaya başladı. Hazıran ayında Peter Gabnel ile da çahşma fırsatı bulan Dube, geçen yıl çıkardığı "Victıms" albümündeki şarkı sözleri ve farkb müzik yapısıy- la dikkatleri çekmişti. VVOMAD festivallennın en ılgı çekici yanlanndan binni de izleyen- lerin etkinliklere direkt olarak katıldığı "VVorkshop" çalışmalan oluşturuyor. Bu çabşmalarda izle- yenler bibnediklen kültürlerin çalgı- lannı sanatçılarla birlikte çalarak müziğin evrenselliğini yaşıyorlar. VVOMAD festivalleri bir kültür mozaiği olma özelliği taşımasıyla büyük önem taşıyor. Binlerce kişi- nin günlerce kamp yaptığı, yüzkrce giysi, takı, yiyecek dükkanının ve çok sayıda müzik platformunun ye- ralacağı bır mekan buhnak İstan- bul'da oldukça zor olacağa benzi- yor. Ancak VVOMAD yetkilileri iki kıtanın buluştuğu nokta olması ne- deniyle İstanbul'daki organizasyo- na oldukça sıcak bakıyorlar. Festi- valin kesinlik kazanması ise önü- müzdeki aylara kalacak gibi görü- nüyor. Son sözü VVOMAD'ın öncüsü müzik dünyasının "küçük dev adamı" Peter Gabriel'e bırakıyoruz: "VVOMAD bugüne kadar birçok müzısyenle çabşmamı sağladı. Farklı kültürlerden gelen sanatçılar- la doğaçlamanın büyülü keşiflerinde yolculuklar yaptık. Müzik evrensel bir dil. VVOMAD, farklı uluslan bir araya getirerek ırkçıhğın ne kadar aptalca olduğunu kanıtlaması açısı- ndan da büyük önem taşıyor." Gencay Gürün'e yasak Kültür Servisi-Refah Partili beledıye tarafından görevinden açığa abhan ŞehirTiyatrolan Eski Genel Sanat Yönetmeni Gencay Gürün'ün, sahneye koymuş olduğu "Çıkmaz Sokak Çocuklan" adlı oyunun düzeltme ve hatırlatma provalanru yapması yasaklandı. 657 sayıb kanunun 137,138 ve 145. maddelen gereği, Gencay Gürün'ün yönetmiş olduğu oyunun provalannı nöbetçı yönetmen Kamran Usluer yönetecek. Bu konuda görüşünü aldığımız Şehir Tıyatrolan Genel Sanat Yönetmenı Erol Keskin, bunun "intıme" (özel) birmesele olduğunu, böylesi dummlann sık sık yaşandığını belirterek şu anda işten uzaklaştınlmış. görev yapması yasaklanmış birinin doğal olarak oyunun provalannı yapamayacağını söyledi. Büyük ödül Bulgar filminin • PARİS (AA) - Fransa'da gerçekleştirilen Avrupa La Baule Fıbn Festivab'nde büyük ödül olan Europe-Europa ödülüne, yönetmenliğini Nikolay Volev'in yapüğı "Koziat Rog (Keçi Boynuzu)" adlı Bulgar fılmi değer bulundu. Ünlüİtalyanaktrist Gına Lollobrigida'nınjüri başkanhğını yaptığı festivalde, jüri özel ödülü de yönetmenliğini Nıcolae Caranfıl'ın yaptığı "E Pencoloso Sporgersi (Pazar İzinlen)" adb Rumen fıbnine venldı. Festivalde, En İyı Kadın Oyuncu Ödülü'nü "Oubbe-Moi (Benı Unut)" adb fılmdeki rolüyle Valeria Bruni Tedeschi, En Jyi Erkek Oyuncu Ödülü'nü ise, "Times is Money (Vakit Nakittir)" filmindekı rolüyle Max VonSydovvaldı. 'Derin Bir Soluk Al' Kadıköy'de • Kültür Servisi - Tiyatro Stüdyosu. üçüncü yılına giren üç ödullü "Denn Bir Nefes Al" oyunuyla 1994-95 uyatro sezonunu açıyor. Ben Elton'un yazdığı, Ahmet Levendoğlu'nun uyarlayıp yönettiğı oyun, 12-16 ekım tanhlen arasında Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde sahnelenecek. Geçen yıl oyunun Ankara, İzmır. İzmit, Bursa, Balıkesır, Eskişehır. Salihlı, Denizli. Konya, Kaysen, Adana, Mersin, Antakya turneleri gerçekleştirilmişti. Oyuncu kadrosu Haluk Bilginer, Ahmet Levendoğlu, Nilüfer Açıkabn ve Cüneyt Uzunlar'dan oluşan 'Denn Bir Soluk Al'ın 18 ekım-16 kasım arası gerçekleşecek olan turnesinin duraklan ıse şunlar: Tekirdağ, Kartal, Karadeniz Ereğbsı, Zonguldak, Karabük, Bolu, Çorum, Amasya, Samsun, Gıresun, Trabzon, Diyarbakır, Elazığ, Malatya, Ganantep, Antalya, Kütahya. Çağdaş Türkçenin yeni sözlügü • Külrtir Senisi - Ozan ve dilci Ali Puskullüoğlu'nun. dilimizin son on beş >ılbk gelişimini de göz önünde tutarak hazırladığı, Türkçenin en yenı sözlüğü Arkadaş Türkçe Sözlük adıyla Arkadaş Yayınevi'nce yayımlandı. Sözlük yaklaşık 45 bın maddeyi, 150 bin anlamı kapsıyor. Genel sözcüklerle birlikte anatomı, antropoloji, arkeoloji, bilgisayar. bitkibilim, bıyoloji. tarih, coğrafya. denizcilik. dilbilgisi. dilbıüm, edebiyat, eğitbib'm, ekonomı, felsefe, mantık, matematik, fızik, kimya, gökbılım, hekımbk. hukuk, meteoroloji, mimarlık, plastık sanatlar, müzik, ruhbihm, toplumbilim, tiyatro, sınema, spor, ticaret, televızyon, yerbilim vb. terimlerini de ıçenyor. Aynca anlamdaş sözcükler, mecazlar, argo sözcükler, atasözlen ve deyimler de özel bir özenle veriliyor. Arkadaş Türkçe Sözlük'te Türkçede kullanılan yabancı sözcüklerin hangı dıllerden abndıklan da bebrtiliyor. Ukyakazılamndan metalurjik buluntular • Kültür Servisi - Viyana Üniversıtesi Klasik Arkeolojik Enstitüsü'nün destekleriyle, Viyana Anıtlar Kurulu'nda görevli arkeolog Samim Şışmanoğlu'nun başkanlığında Likya bölgesinde (Antalya-Fethiye arası) sürdürülen arkeometalurjik yüzey araştırmalan tamamlandı. Samim Şişmanoğlu kazı hakkında şu biigileri verdi: "Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nün izinleri ile gerçekleştirilen bu yılki yüzey araştırmalan sırasında, bölgenin dağlık alanlannda antık çağlardaki metalurjik etkinleri ile ılgili ilginç buluntular elde edildi. Araştırmalarda bulunan metal cunıflan, bölgede, oldukça geniş bir alana yayılan demircilik etkinliklerinin yapıldığını gösteriyor. Aynca, iki gümüş madeni ve gümüş fılizlerinin işlenme işliğinin bulunması şimdiye kadar bölgede bibnmeyen gümüşün nerelerden kazaruldığmı a* ^mli!tal>ı«3ek âzellikler taşıyor