Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriye!
tmtiyaz sahibi: Berin Nadi
Genel \ayın Vonetmenı Özgen Acar •Cencl
Yayın Koordınatoru Hıkmet Çetınkava •Genel
Yayın Daru^manı üıtıan Lrinc •
1
iazıışlcn
Mudurlen Avdın Fjtein (Sorumlu) Celal Başlangıç
HabcrMcrkezı Muduru lpekÇalışlar
• Cjorscl \ onetmen Ali Acar • Duzenlcme Ibrahım V ıldız
• Isunbul Haherlerı Cevber Kantarcı #Dıj Hdherler F.rgun Balcı
• 1^ Ekonomı Dınç Tavanç #>url HatKrlen Mehmel Saraç
• Makalcler Samı Karaören 9Spor \bdulkadır ^ucelman •l)u
zcltnıc Abdullah V azıcı
Ankarj TemMlciM Muslafa Balbav •Hdbcr Mudurlen Işık Kansu, Hakkı Erdem
AtaturkBul\an\o 1^5 Kat 4 BakdnlıkUr-Ankard Tel 419^020 O Hd[) Telex
42144 Fa\(4)4195(C • Izmır Temsılcısı Serdar Kıak, H Zı\a BK llS2S2iTel
•»•<1210Telex S2K9 Fax (S| )«95160 • Adana Temsılciü Çrtuı Vığtnoğlu lnonuCd
II9S No 1 Kaı I Tel \225SOo2260I S22492 Telex 62I5S Rax C7
I)S22^''O
Muessese Muduru Erol Erkul •Koordınator
Ahmet Konıkan •Muhasebe Büient Yener
• tdare Huse)inGürer •Işletrre önderÇeUk
• Bılgı-lşlem Naıl Inal •Bılgısavar Sıstem:
Mürüvet Çıler •RekUm Rehalşıtman
Vayanteyan *e Basın: \ enı Gun Haber Ajansı Basınve Yjvincılık A Ş
TurkocagCad 39 41 Cagaloglu 34334 Ist PK 246IsunbulTel M20S0<Telex 2:246 Fa 6E\ HJL1991 Imsak 4 6 28 Oğle 1107 Ikmdı 16 4^ 19 16 >atsı 21 00
m m m roya'nın ulusal park ilan edilerek
m koruma altına ahnması için
m 1970'lerde bir grup bilimadamı
M tarafından hazırlanan proje hala
beklemede. Ama Troya bugün
kooperatifçilerin saldınsına karşı bir avuç
bilimadamı tarafından savunuluyor...
~W" "yalen Moskova Puşkin
ğ m Müzesi'nde bulunan Troya
m g hazinelerinin Türkiye'ye geri
-^- -^- verilmesinden yana olan Alman
arkeolog Manfred Korfmann: Ama şu da
bilinmeli ki asıl hazine burada, bu bölgede.
Diğer hazine gidilip görülebilir. Fakat
buradaki hazine iyi korunmazsa, bir daha
görmek mümkün olmayabilir.
Troya kazılarma başkanlık cden Alman ar-
keoiog Prof. Dr. Vlanfred Korfmann'ı çev-
redeki Türkler Osman Bey diye çağınyor.
VIII • IX
VIII - IX
Tabaka
Troya I
Troya II
Troya VI
Troya VIII
Troya IX
Açıklamalar
Mö 3000 - 2500 yıllan llkTunç Çağı II yerleşmesı
MO 2500 - 2300 yıllan llk Tunç Çağı III yerteşmosı
Homeros Troya sı Orta ve Tunç ÇağıMö 1700-1250 yıllan
Mö 8 yuzyıl • Mö 85
Mö 85 - MS 6 yuzyıl
Yunan kentt 'llıon'
Roma kentı 'llton' / llıum
Troya3500yıl soıııa \dııeişgal altmdaBEHZAT ŞAHİN
Ç4NAKKALE-Troya. 3bın 500 yıl
sonra yenıden ışgal altmda Bu kez kentı
Hektor ve Troya ordusu yenne, bir grup
arkeolog ve "f royasever" sav unmaya
çahşıyor SaldıranlarıseAkhılleus
komutasındakı Yunan ordusu değU
çevreye konut dıkmek ıçın bekle>en
kooperatıfler. arsa spekulatorlen
Savaşın seyırası ıse bu kez Olımpos'takı
tannlar değıl, Ankara'dakıler
Batı kulturunun koklennden sayılan
Troya bolgesının ulusal park ılan edilerek
koruma allına abnması ıçın bir grup
bilimadamı tarafından 197O'lı yıllarda
hazırlanan proje hala beklemede
Troya'nın sadece kazı yapılan alandan
oluşmadığını belırten bılımadamlan.
çev rede gun ışığına çıkanlmayı bekleyen
çok sayıda kalıntı olduğunu saptadıklannı
bunlann da bir an once korunma altına
aiınması gerektığını soy lu\or
"Osman Bey" de dort bir yandan
kuşatılan Troya nın kurtanlması ıçın
bolgenın koruma altına ahnması gerektığı
goruşunde Osman Bey. Trova kazılarma
başkanlık eden Alman arkeolog Prof Dr
Manfred Korfmann'dan başkası değıl
"Korfmann"Ja benzeşmesınden oturu
çev redekı Turkler ona "Osman Bey " dıye
hıtapedıyor Oda. Alman aksanlı
Turkçcsıyle bundan şıka>etçı olmadığını
soy luyor ve "Zaren ben yarı Tiırk yan
Alman" dı>or Korfmann, Troya'nın
dunvanın en tanınan yerlcnnden bın
olduğunu soyluvor "Burası Batı
kuitürünün kökeni sa\ ılır. Tüm dün> anın
gözu burada. Her gun 2 bın zıv aretçi
uğnı> or buray a. V e duny a, Tro> a'y a tek bir
yer olarak değil. 60yerleşim birimini de
içine alan butun bir bolge olarak bakıvor.
Basının \e televizyonun gozu burada.
Bölgey Ie Ugili olarak dış basında sık sık
makak'leryer alıyor. İşte bu nedenle
bolgenin daha iyi korunabilmesi için bir an
once ulusal park ilan edilmesi gerekir."
Halen Moskova Puşkın Muzesı'ndc
bulunan Troya hazınelennın Turkıye ye
gen venlmesınden >ana olan Kortmann
"Ama şu da bilinmeli ki" dıy or " \sıl hazine
burada. bu bölgede. Diğer hazine gidilip
gorulebilir. F akat buradaki hazine ıvi
korunmazsa, bir daha gormek mumkun
olmayabilır. Troya hazınesini ıstıyoruz,
demek kolay. Ama duma. bolge hazinesınin
nasıl korunduğuna da bakıvor."
Kortmann. geçen \ 11 > apımına başlanan
Guzelydlı-KumkalesanılyolununVncı
kılometredeÇanakkaleJI kultur Muduru
Mustafa Se»inTın gırışımıvle
durdurulduğunu anımsatarak bu kadarlık
volunkendrîanndabıle>apılaşmanın
hemen ba^ladığınadıkkatçekıyor
Bolgenın "istilasına"durdemenın herkesın
sorumluluğu olduğunu da belırten
Korfmann "Bizlersorumlu olarak ses
çıkarmazsak, torunlarımız bizi affetmez"
dı>or
"Bu memleket sizin. Herşey sizin elinizde.
Ben mısafir sayılmm >e ancak tavsiyelerde
bulunabilirim"dıven Korfman, onenlennı
^oylesıralıyor
"Bu bölge açık mıize. Her nehir her dağ
Homeros'un İlvada'sında anlatıiıvor.
Burav a gelen turist de disko turisti değil, ne
istediğıni bılerek gelen kulturlu turistler.
\ umuşak turi/m için bolge o kadar zengin
ki. bunu gormek. korumak gerek. Bakın,
Gelibolu \ arımadası da bir başka Tro> a
sa> aşına sahne oldu. Şimdi orası ulusal park.
Herkes sat aş deyince Gelibolu >e Troy a'yı
biliy or. Gelin Troy a'y ı da ulusal park olarak
korumay a alın. Hatta, sıirekU sav aş olan bu
iki bolgenin ortak adı da "Duny a Banşı
LlusalParkı'olsun..."
Bolgenın ulusal park ılan edilerek
koruma altına alınabılmesı ıçın Kulturve
Orman bakanlıklannın anlaşıp Bakanlar
Kurulu'na onen goturmesı gerekı>or
Büyük ganimetpaylaşılamıyorDtLEK ZAPTÇIOĞLU
BERLtN - Alman maceracı Heinrich Schlie-
mann. elınde Homer'ın îlyada'sıyla Troya'nın
altını ustüne getınrken bulduğu Pnamos Hazıne-
a'nın 21 yuzyıla gırerken hala da\ a konusu olabı-
teceğını kuşkusuz duşunmemıştı Ikıncı Dunya Sa-
vaşf ndan sonra Moskova'ya goturulen hazine, so-
ğuk savaşın sona ermesıyle yenıden gun ışığına
çıktı ve bu kez de yenı bir paylaşım savaşına konu
oldu
Alman kamuoyuna, basımna. polıtıkaalanna
ve mûze yetkılılenne sorulursa sorunun yanıtı ko-
lay Almanya'da hemen herkes Pnamos Hazınesı -
nın Berlın'e dönmesı gereküğın kanısında Değıl
mı kı Schlıemann haanevi 1881'de "Alman halkı"
ıçın Berlın'dekı Tanh Oncesı Eserler Muzesı ne
biağışlamıştı
0
Rusya'ya üstii kapalı tehditler
fkına Dunya Savaşı'ndan sonra ortadan kaybo-
lan hazınenın Moskova"da olduğu kesınlık ka-
zandığından bu yana Almanya tatb bir heyecan
ıçınde Kral Pnamos'un 12 bın parçadan oluştuğu
sanılan. 1 mılvar dolar (12 tırlyon lıra) değer bıçılen
alünlan Berlın'e ıade edılmelı
Bıld gazetesı geçen hafta "Saym 'Seltsin" dıjor-
du dev puntolarla, "Troya HannesTni Berlin'e geri
ver!" Resmen başkent olup da bir turlu parlamen-
toyla hukûmeü Bonn'dan buralara getırtmevı be-
ceremeyen Berlın"ın yerel basını da feryatfiganedı-
yor Berlıner Morgenpost Gazetesı başvaasında
Moskova'>a ûstu kapalı tehditler savuruyor "Bu
sorunun bir an önce çözümlenmesı, Alman-Rus Uiş-
kilerinde muhteme) pürüzlerin önüne geçecektir" dı-
yen gazete. Almanlann Moskova nın bu jesünın
"değerini büeceğini..." Alman kredılenne muhtaç
Rus hukumetı açısından "sorunun çozümlenmesi"
artık kaçırulmaz gıbı gorunuyor Butun ışaretler.
Pnamos Haanesı'nın Ruslar tarafından Berlın'e
ıade edıleceğı volunda Almanya"-
nın baskılan uzenne eskı Demokra-
tık Alman Devlet Başkanı Eric Ho-
necker'ı bıle ebnde tutama> an Rus-
ya'nın, hazıneyı vermemesı dûşu-
nûlemez Prusva Kultür Vakfının
sözcûbU VVrffgang Kahıcke. "Sdılie-
mann'ın Alman halkına armağan erri-
ğı hazine Beriin Chark>ttenburg Sa-
rayı'nın dış kanadmda haznianan
yerine konulacaktır" dıjor ve eklı-
yor "*Bi7jm anla> tşımıza göre hazine-
nin sabOıi Almanva'da-" Almanlar
hazınenın sahıbı olarak ılk kez Rus-
ya'da gostenlmesme karşı değıller Almanva Tro)^
hazınesı uzenndekı hak ıddıalanru 1990 yılında za-
manın Sovyet yönetımıyle ımzaladığı "komşuluk
ortaklık ve ışbırlığı anlaşmasına dayandınyor
Eğer Turluye ısrar ederse Lahey'dekı Uluslara-
rası <\dalet Dıvanı'nda gorûşulecek olan "Priamos
Hazinesi kime ah" sorusunun cevabı ıçın bıraz ge-
nve gıtmek gerekıvor
Kendı kazı guncelennde ve mektuplannda açı-
kçayazdığı gıbı Heınnch Schlıemann, 1873'teTro-
ya'dan pkardığı hazıneyı gızlıce Osmanlı top-
raklan dışına çıkarmıştı Padışah fermanıyla Hı-
sarlık'ta kazı yapan Schlıemann, Bab-ıalı yle
yaptığı anlaşma gereğı bulduklannın yansını Os-
manlı devletıne bırakmak zorundaydı O zaman-
lar dev let (taştan çok altınlarla ılgılendığınden) bu
konuda hassastı İstanbul'dan kazıya gozlemcı
olarak katılan Emin Efendi butun
bulgulan teker teker kayda geçır-
mekteydı
Şalın içindeki hazine
Schlıemann kendı notlanna gore
15 Hazıran 1873 gunu Yunan asıllı
kansı Sophıa'\la kısa sure once gız-
lıce bulup çıkardıklan hazınevı ^alı-
na sararak sandıklara koydu Padı-
şahın adamı Emın Efendi butun
bulgulan tek tek kontrol ettı ama
şahsı eşyalara el surmeyı ayıp savdı
Katırlara yuklenen hazine Çanakkale'ye götürul-
dü. oradan da Atına'ya Schlıemann Atına'da ken-
dı adına bir muze yaptınp hazmeyn ve dığerTrova
bulgulannı Yunanıstan'a bırakmak ıstedı
Karşılığında Yunanlılardan Olımp ve Mıken'de
kazı ıznı almayı umuyordu Ancak Atına, Schbe-
mann'ın onensını reddettı Hazınenın orta>a çı-
kmasından sonra Babıalı. Atına Yuksek Dıvanı'-
nda ıade ıçın da\a açtı Schlıemann'ın evı arandı.
eserler bulunamadı
Schlıemann ılk olarak ftalvanlara gıttı Sıalya"-
da bir kazı ıznıne karşılık Polermo veva Napolı'de
kendı adını taşı>an bir muze ınşa ettırmeyı, hazıne-
vı orav a ko>Tnavı onerdı ttalv anlar da onenvı gen
çevırdı Rus Çan da onenvı "Söjleyin o adama,
çahnmış malı afanam. Israr ederse içeri atanm"
sozlenvle reddettı Bunun uzenne Londradakı
Bntısh Museum'a hazıneyı satmaya
kalktı Muze mudüru C.F. Newton.
Atına'ya bızzat gelıp eserlere goz
attıktan sonra Schlıemann ın ıstedı-
ğı fıyatı "fahiş" bularak ret cevabı
verdı
Sonunda Atına Yuksek Dıvanı
Schlıemann'tn hazıneyı ıade etme-
yıp Osmanlı hukumetıne zaran tela
fi nıyetıne 10 bın frank odemesıne
karar verdı Karara çok sevınen
Schlıemann Istanbul'a 10 yenne 50
bın frank gönderdı Sorun gecıcı
olarak kapandı
Sahıbı kazılara devam ederken Londra'da du-
ran hazine 1881 "de Almanlann ısrarlan uzenne
Berlın'e getınldı Schlıemann. hazıneyı Berlın'e
armağan etmek ıçın baa koşullar one sürdu Bir
kere muzeye onun ısmı venlmelıydı İkınası Ber-
lın'ın fahn vatandaşlık unvanını ıstıyordu Üçun-
cüsu Kayzer den şeref madalyası, dörduncü şartı
da saygm Berlın Bılımler Akademısı'ne üyelık Bu
1873'te Troy a'da kazı
yapan Heinrich
Schliemann, bulduğu
ha/inev i karısının
şalına sararak Osmanlı
tcpraklanndan
çıkarmıştı. Padişah
fermanıyla Hisarlık'ta
kazı > apan Schliemann.
bulduklannın \ arısını
Osmanlı doletinc
bırakmak zorundavdı.
şartlardan yalnızca bın Berlın kentının fahn \a-
tandaşlığı yenne getınldı Kayzer Wılhelm de
Schhemann, 1881 'de hazınevı •'Alman halkına va-
siyet ettiğini" açıkladı
Hazınenın Almanya'dakı seruvenı daha az ıl-
gınç değıl Almanlar Polonyaya saldırmadan.
yanı savaş başlamadan bir hafta once Pnısya Sa-
vaş Bakanı Popıtz ın tavsıyesı uzenne eserlen sığı-
naklara taşımaya ba^lamışlardı Trova Hazınesı,
Bergama Sunaâ ve Nefertıtı Bus-
tu vlebırlıkteBerlın dekıHayvanat
Bahçesı ıstasvonu vakınlannda bir
uçaksavar kulesının mahzenıne ko-
nuldu Sa\dî bıttıkten sonra sunak
Doğu Berlın de. Netertıtı Bustu
Bdtı Berlın'de kaldı ama hazıne or-
tayaçıkmadı Takı 1991 "de hazıne-
nın Moskova Puşkın Muzesı depo-
lanndd ydttığı »oylentısı çıkıncaya
dek Bu gunlerde Almanya'da
yalnız bulvar gazetelen değıl. addı
basın da "parasını ödedik. o halde
mal bizimdir" goruşunu savunuyor
Turkıye'nın Troya Hazınesı'nı gen alması, Ber-
gama Sunağı'nın ladesmde olduğu gbı bazı guç-
lukler gostenyor Ama Turkıye, Schlıemann'ın
kaçırdığı başka eserlen resmen gen ısteyebılır ve
bunun hukuki zemın; var Berhn'de hazınenın de
yerleştınlmesı duşunülen Charlottenburg Sarayı.
Schlıemann'ın koleksıyonundakı bazı parçalann
gızlıce kaçınldığına kesın gozu ıle bakılıyor
Troya Hazinesi
çıktığı yere aittir
ÇANAKKALE (Cumhuriyet)- Troya hazınelennın toprak-
tan çıktığı yere gen donmesı ıçın Çanakkaiebler bir kampanva
başlatıyor Çanakkale'deyayımlananOlav Gazetesı'nınoncu-
luğundeonumuzdekı gunlerde başlatılacak olan kampanyada,
arkeolojıdekı genel eğılım olan "bulunruların çıkarıldığı verde
sergilenmesi" ıstemınde bulunulacak Ilk aşamada lObınadet
el ılanı dağıtılarak ülke gundemıne getınlmeve çalışılacak ko-
nuyu. uluslararası gundeme taşıvabılme yollan da araştınlı-
yor
Troya Kazı Başkanı Prof Dr Vlanfred Korfmann da bu
kampanvaya destek venyor
"Troy a Hazinesi topraktan çıktığı yere aittir. Schliemann. Pri-
amos hazineleri diye bilinen hazinevi kanunsuz bir şekilde ka-
çırmıştır " dıve konu^an Korfmann "Halen Puşkin Müzesi'-
nde bulunan hazinenûi uluslararası bilimadamlan he> etince incefen-
mesi ve tavsiyelerde bulunması gerekir. Bu iş ıçın de kazı ekibi
uygun. Ben kazı başkanı olarak mahkemelerde bu hazinenin top-
raktan çıktığı yere ait olduğunu söylemeye hazırım. Kazı başka-
nının soy lediğinin de geçerli olacağını düşunuyomm. Aynca, V u-
nanistan'ın hazine üstunde
hak iddia etmesi soz konusu
bıle olamaz. Atına. Home-
ros'un V unanca yazdığı İl>a-
da Destanı'na dayanarak ha-
zinenin Troya Kralı Pria-
mos'a ait olduğunu. bu neden-
le hazinenin kendilerine veril-
mesi gerektiği göriişündeler.
Ovsa bizinı çalışmalarımız da
ortaya çıkardı ki hazine,
Priamos'un y aşadığı varsay ı-
lan donemden 13 yuzyıl daha
eski. İlk tunç çağına tarihleni-
>or. Ayrıca Priamos'un ya-
şadığı bile belli değil." dedi
Anıtlar Muzeler Genel
Mudurü Engin Özgen, Tro-
ya hazınelennın I27parçaiık
bir bolumunun de Atına
Mıllı Muzesı nde bulundu-
ğunun belırlendığını soyledı
Yunanıstan Kultur Bakanı Dora Bakoyannis'ın Schlıe-
mann'ın vıllasının muze olarak duzenlenmesı sırasında bu par-
çalarla ozel bır sergı açmayı planladığını da belırten Ozgen. bu
konuda resmı bır gmşımde bulunup bulunmayacaklannın he-
nuz belırlenmedığını soyledı
Hazınenın Yunanıstan'a ait olduğu yolundakı goruşlenn de
yanlış olduğunu anlatan Özgen, Troya hazınelennın çıküğı
Troya kentı ıle Homeros'un İlyada Destanı'nda adı geçen Tro-
ya kentının aynı yer olmadığının da belırlendığını bıldırdı Öz-
gen, "Bu hep, Agamemnon'un karşıtı olan Priamos'un hazinesi
diye geçer. Oysa luç ilgjsi yok. Bu yaklaşık bin sene daha eski.
Yunanlılardan da önce, Anadolu'da bir kûltüre mal edilmiş olan
bir hazine" dıye konuştu
Hazine karşılığında Osmanlı İmparatorluğu'na paraoden-
dığı yolundakı soylenülen de araşurdıklannı belırten Özgen,
şımdıye kadar buna ıbşkın resmı bır kayıt bulunamadağım bıl-
dırdı
A
Genel Müdürü
Engin Özgen,
Troya
hazinelerinin
127parçalıkbir
bölümünün de
Atina Milli
Müzesi'nde
bulunduğunun
4 ülke1 nûlyardohühk kühih'hazjnesinmpeşinde
H\IL\N AKSAY
VIOSKOVA - Lnlü Troya Hazıne-
sı'nın Moskova'dakı Puşkın Müzesi'-
nde bulunduğu açıklandı Rusya Kul-
tür Bakanı Yevgenij Sidorov. muzeye,
hazınenın bazı bolumlenrun once
Rusya'da. ardından da Yunanıstan,
Turkıye ve başka ulkelerde sergilen-
mesi ıçın hazırbklara başlanması talı-
matını verdı
1873 yılında Alman arkeolog Schli-
enann tarafından Troya'da bulunan,
daha sonra Turkıye'den Yunanıstan'a
ve ardından da Almanya'ya götüru-
len, İkına Dunya Savaşı'ndan sonra
ıse ortadan kaybolan hazınemn, tah-
mnen 1 mılyar dolar (yaklaşık 12 tnl-
yon lıra) değennde eşsız bır kultur mı-
raa olduğu belırtılıyor Moskova'da
yaklaşık bır yıl kadar once yayımla-
nan devlet başkanlığı emnyle tartı-
şnalı tanhı ve kulturel değerlenn ger-
ça sahıplennın saptanması ve gereklı
yasal düzenlemelenn yapılması ıçın
bır resmı komısyon kunılmuştu Rus-
ya, bu karan almakta neredeyse yanm
yuzyıl geç kalmıştı 1991 yılında dunya
oasınında çıkan çeşıtlı yazılarda, unlu
Troya Hazmesı'nın (ya da hazınenın
önemlı bolumunun) Rusya'da bulun-
duğu belırtılmıştı Bu zorlama, uzun
yıllar suskun kalan Rusya Kultur Ba-
kanbğı'nı tavır koymak zorunda
bıraktı "Biz bir sej bilmiyoruz" turun-
den açıklamalarla durumu ıdare etme-
nın artık olanaksızlaştığı koşullarda,
sorunun ıncelenmesı ve bu konuda bır
polıtıka behrlenmesı karan alındı
8 bın 700 (bır başka kaynağa gore 8
bın 750) parçadan oluşan hazınede
altın takılar, testıler. kupalar yer alı-
yor Hazınenın tumunun nerede oldu-
ğu hala kesın olarak bellı değıl, ne ka-
dannın Rusya'da bulunduğu, ne du-
rumda olduğu gıbı konular ıse onu-
muzdekı aylarda. bclkı yıllarda kesın-
leşecek Rusya yetkılı çevrelen. soz ko-
nusu çalışmanın ıkıvıl ıçınde bıtınlme-
sının planlandığmı belırtıyorlar
Rusya Kultur Bakanlığı ve Troya
Hazmesı'yle ılgılı araştırmaiar yapan
komısyon, bu yılın sonuna doğru, bazı
önemh saptamalannı ve tavsıyelennı
Devlet Başkanı Yeltsın'e bıldırecek.
ıade edılebılecek. değıştırebılecek ve
satılabılecek kulturel değerlen sapta-
yacak Daha sonra konunun, bızzat
Veltsın tarafından yapılacak gınşımle
yenı bır aşamay a geleceğı tahmın edıb-
yor
'Sa>aş ganimeti'
Ne var kı $u an suren çalışmalann
da. Yeltsın tarafından one surulecek
fikırlenn de daha çok Almanya'ya yo-
nelık olarak hazırlandığı kanısı
yaygın Ikıulkearasındasavaşınaçtığı
pek çok kultur yarası var, her ıkı dev-
let de elınde otekıne ait kulturel zen-
gınlıklen fiılen "savaş ganimeti" old-
rak tutmaya devam edıyor Geçen şu-
bat ayında duzenlenen Dresden top-
lantısı, bu konuda ıkılı ılışkılenn gelış-
tınhnesı yolunda onemlı bır çıkış nok-
tası olmuştu. Rusya gazetelen, 200 bın
sanat yapıtının Alman faşıstlen ta-
rafından yağmalanmış olduğunu vur-
gulayarak daha şımdıden "pazarlık
ortamı"nm yaratıîmasında sorumlu-
luk ustlenıyorlar Yunanıstan Kultur
Bakanı Bakov annis'ın geçen gunlerde.
hazınenın ılk kez Atına'da sergılenece-
ğı y olunda Yeltsın'le anlaşmay a v ardı-
klan yolundakı açıklaması. Moskova
tarafından yalanlanmamıştı Gerçı ko-
nuyla ılgılı burada yayımlanan makale
ve haberlerde. Turkıye'nın de soruna
"taraf olduğu'* belırtılıyor. ama hepsı o
kadar
1
Kultur Bakanhğı'nın onde ge-
len yetkılılennın. Troya Hazınesfnın
geleceğıyle ılgıb tartışmada Turkıye"-
nın "hak iddia etmesini olası görmedik-
leri" yolunda yorum yaptıklan euve-
nılır kaynaklardan oğrenılmış buîunu-
yor Burada şunu da belırtmeden geç-
mek doğru olmayacak Rusya'da
(daha once de Sovyetler Bırlığı'nde)
geleneksel olarak kultur bakanlı-
klannın ve kurumlannın fazla
saygınlığı ve etkınhğı olmamıştı Ilgılı
kararlar hep "tepeden inme" gelmıştı
Kuşkusuz Troya Hdzınesı'nın gele-
ceğı. Rusyd'nın ıçınde bulunduğu ta-
nhsel donemın özelbklennden soyut-
lanarak duşunulemez Kapıtalızme
geçış donemınde her şey. "mûlkiyet >e
para" suzgecınden geçınlerek d'eğer-
lendınlmektedır
Troya Hazmesı'yle ılgılı resmı ko-
mısyonda da şu ıkı yaklaşım bırbınyle
savaşım halınde Bınncısı. bugun Rus-
ya'nın elındekı her şe\ tanhın kaçını-
lmaz sonucu olarak onun sayılmalı.
tartışılmamahdır. kaldı kı bunlar. ul-
kenın yıtırdığı değerlenn doğal
karşılığı sayılmalıdır (Bu konuda Rus-
yd Parîamentosu'nun bır karar alması
yolunda kulıs çahşmalan ydpılmakta-
dır) İkıncısı. tanh b r film sendı gıbı
genye dondurulmclı. herkes başkası-
ndan ne aldıysa ıade etmelıdır Ve so-
nuçta buyuk olasılıkla ıkısının arası-
nda bır tutum behrlenecek gıbı
Emlak Bankası. kurduğu 17 çağdaş uydu
şehri satışa sunarak, yine dev bir konut
kampanyası başlattı. Kampanya süresince
Emlak Bankası'nın bütün şubeleri satış için
hızmetinizde olacak. Ayrıca İstanbul, Ankara,
İzmir şehirlerindeki shovv-room'lar ile
37 nöbetçı şube Cumartesı-Pazar günleri dahil
her gün saat 20.00'ye kadar hizmet sunacak.
EMLAK BANKASI
DAHA KÂRLISI YOK
BILGI IÇIN: (1)276 58 34 - (4)426 04 06 - (51) 36 07 54