Katalog

18 EYLÜL1993 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DUNYADAN Discovery yere gece inecek Discovery uzay mekiğinin iki astronotu Carl Walz ve Jim Newman, önceki gün yedi saat süren bir uzay yürüyüşü yapa- rak Hubble Uzay Teleskobu'nun onanmında kullanılacak gereçleri denedi. Mekik. geçen pazar günü uzaya fırlatılmıştı. 9 gün uzayda ka- lacak astronotlann başlıca üç görevı vardı. tlk iki görev, deneysel bir iletışim uydusunun ve Alman yapımı bir astronomı uydusunun uzayda yö- rüngeye oturtulmasıydı. Bu iki gö- rev, ucusun ilk gûnlerinde tamam- landı. Üçüncü görev ise, Hubble Uzay Teleskobu'nun. bu yıl arahk ayında yapılacak onanmının bir tat- bikatını gerçekleştirmekti. Perşembe günkü uzay yürüyüşü- nün altı saat sürmesi planlanıyordu: ancak denemeler tamamlandıktan sonra, kargo bölûmündeki gereç kutusunun kapağının sıkışması. yü- rüyûşün bir saat uzamasına neden oldu. Uzay yürûyüşünün başanyla ta- marnlanması sonrasında, NASA yetkilileri, Discovery'nin salı günü yere iniş yapacağmı açıkladı. Uzay mekiği. Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'ne ilk kez bir gece ini- şi yapacak. The New York Times Özelliklerl Uıunluk: 13.3m Azami çap: 4.3 m Aftırlık: 11.3 lon Kullanım •ûmi: 15 yıl Yörüng*: Nisan 1990dan buyana 600 km. uzaMıkla yfirOngede ıfOnOyor HUBBLE NASIL ÇAUŞIYOR? lnk aynalardan yansıyoe KarakutuOa gOrüntû okıfuyor NATO, SırplanvuruyorSenaryo uyannca, Körfez Savaşı'na katılan ülkelere bağlı birlikler, Almanya'da kurulan ve eski Yugoslavya'yı çağnştıran düşsel başkent Übungsdorf ta (Tatbikatköy) toplandı A BD askeri yetkilileri, Mü- nih'ın kuzcyindeki Bavyera tepelerinin derinliklerindc. Amerikan ve dığer NATO birlıkle- nni. kurgusal bir ülkeyc yapılabile- cek olası bir askeri müdahale için eğitiyor. Bu kurgusal ülke. her ne- dense, eski Yugoslavya'ya çok ben- ziyor. Martta başlayan çaiışmalar. ABD yetkililennin. "NATO için devrimci bir hamle" diye adlandırdı- ğı ve NATO gruplannın. bir etnik çatışmaya müdahale etmesı ıçın eği- tildiği bir programın parcası. Eğitim programında görevlı olan Binbaşı Len Jeffrev, "Soğuk savaş bittiğine göre, orduyu bu tür şeyler beklivor ve biz de sapına kadar hazı- nz" dıyor Clinton yönetimindeki görev liler. ABD bırliklerinın. eski Yugoslavya cumhunyetlerine. banş gücü olma- nın ötesınde bir müdahalede bulun- ma olasılıklannı önemsemese de. Almanya'daki eğitim. dahaciddi bir müdahale seçeneğinin açık bırakıl- dığını gösteriyor. Programa Almanya, Hollanda. spanya ve Fransa'dan gelen müfre- zelenn yanı sıra. ABD'nin Körfez Savaşı'na da gitmış olan piyade tü- menleri katılıyor. Bu özel eğitimi tamamlayan bir Amerikan birimi. uzmanlann. sava- şın her an patlak verebileceğini be- lirttiği Yugoslav- ya'nın aüvenlıklı bölgelerinden Makedonya Cumhu- riyeti'nc gönderildi bile. NATO yet- kilileri, programın hedeflnin Balkan uluslan olacağı yollu imalardan kaçınıyor. Ancak Hohenfels'tcki üste \e Makedonya"da ABD ordu- su yctkılılcnvlc yapılan söyleşılcrde. en azındanBalkanlar'daçıkabilccek bir savaşa karşı böyle bir eğitımin gerekliliğınc göndermeler yapıyor. ISavaş Manevralan Eğitim Merkezi Üsteki Savaş Manevralan Eğitim Merkezi adıyla bilinen tatbikatın komutanı Yarbay John Angell, as- kerlerin. taklit savaş alanında karşı- laştığı koşullarve Hohenfels'içevre- leyen kurgusal politik ortam için, "Bunlar benim kafamda uydurdu- ğum şeyler değil*' diyor ve ekliyor: "Tatbikatın vüzde 90'ı Bosna- Hersek'ten alınan haberlere ve gaze- telerde okuduklarımı/a dayanıvor." Tatbıkatta ağırlık. düşük yoğun- luklu banşı koruma görevlerine ve- rilse de. eğitim, hava kuvvetlerinin desteklediği tank. top ve piyade sal- dınlanna kadar uzanıyor. Daha ciddi savaşlara yönelik eği- JÇİrtn jjork (timcfi tım, Hohenfels tatbikatınjn bir savaş oyununa dönmesi, Penta- gon'un. Balkaniar dahil, ctnik çatı- şmalann olduğu bölgelere olası bir müdahaleyı ciddiye aldığmı gösteri- yor. Tatbikatın kurgusal ülkesi de, Juraland. Sowenia ve Vilsakia cumhuriyetlerinden oluşan "Tuna." Sowenia ve Vilsakia'nın da 1992'de aynldığı, yedi dıni ve etnik fraksi- yon arasında savaş çıküğı varsayılı- yor. Juraland'ın nüfusu da tıpkı Yu- goslavya Sırplan gibi, Tuna'daki en büyük etnik grup; toplam nüfusun yüzde 4l'ini oluşturuyor. Tuna'nın düzenli ordusundan geriye kalan bölümün kontrolünü ellerinde tutu- yorlar; tıpkı Sırplann eski Yugos- lavya'dan kalan orduyu kontrolle- rinde tutması gibı. Aynca, milis kuvvetlenni de kontrol ettikleri sa- nılıyor. Sovvenia Komünist Kent Savu- nuculan ve Vilsakia Silahlı Ahlak Birliklen de milis kuvvetlerini kont- rol ediyor. Ülkedeki ikinci büyük et- nik grubu. Sovvenia nüfusu oluş- turuyor. Vilsakia ise, toplam nüfu- sun yüzde 16'sına denk düşüyor. Aynca. komşu ülkelerle bağlan olan başka küçük topluluklar da var. Şevardnadze'ninüniforması provada G ürcistan Parlamentosu, 15 eylülden itibaren et- kinliklerini durdurdu. Ülkede 20 eylülden başlayarak iki ay için olağanüstü durum ilan edildı. Böylece. Şevardnadze'nin gö- revden aynlmama koşulu ola- rak öne sürdüğü iki öneri de ye- rine getirilmiş oldu. Bu, Yeltsin'ın Rusya'da 20 martta uygulamaya koyup da başaramadığı senaryonun, Gürcistan'da gerçekleştinlmesı anlamına geliyordu. Yasama organı etkisiz hale getirildi, İçiş- len Bakanlığı doğrudan başka- na bağlandı. Kabul etmek gerekir ki se- naryo, büyük bir başanyla uy- gulandı. Miting yapan bınlerce kişi, diz çökerek Şevardnadze'- den istifa etmemesini rica ettı. nPABAA Gözü yaşlı halk yalvanyor, neylersin.. Ama aslında bu olağanüstü koşullar, bilınçli ve planlı ola- rak yaratılmıştır. Abhazya'ya askeri birliklerin yollanması. Güney Osetya'yla bir türlü çö- zülmeyen bunalım, devrik lider Gamzahurdia'nın gcrcktiğı an- larda ortaya sürülmesi... Tüm bunlar oyunun bölümleriydi. Öte yandan, Gürcistan'da önü alınmayan suç fırtınası, hırsızlıklar, cinayetler, yağma- lar. rüşvetler halkı çaresiz bı- rakü. Bir Gürcü gazetesinın yazdığı gibi; "Gürcistan'da elin- de otomatik tiifekle dolaşan ve onu, günün herfaangi bir saatinde kevfine göre kulianan kişi tipi, olağanlaştı." Bu süreçler, yapay olarak ge- hştirilmiştir. Ve şimdı de cum- huriyetin başına "eli silahlı adam" gelmişür. Halk tarafın- dan seçilen parlamento iki aylı- ğına "tatiT edilmiştir. Şimdilik iki aylığına. Sonrası Allah ke- rim... Gürcıstan'da olan bıtenler. Rusya ve öteki eski Sovyet cumhunyetleri açısından ders olmalıdır. Diktatörlüğe geciş senaryosu, Kafkasya'da başa- nyla denenmiştır. Bunun yal- nızca halklar için de ğil, potansiyel diktatörler için de öğretici olduğu unutulmamalıdır. Viktor Şirokov Yandasları, Yeltsin'i sıkıştırdı Gorbi'ye benzerdin küle dönmüşsün Eli silahlı adam olarak tanımlanan Eduard Şevardnadze. Yarım mîlyara Japon i$i natır İSKİaboneleri sakın almasın; paslanabilir Haber Merkezi - Japonya'- da dört yıl süren çahşma- lar sonucu yeni bir tekno- loji harikası ortayaçıkanldı: Ban- yo robotu... Robotu imal eden Fuji Shoko şirketi mühendıslennden Takashi Miyoshi, "Çok güzel bir duygu. Ancak kendiniz şampuanlan- mak zonında kalıyorsuntız" dedi. "Dasu- Robo" adı veri- len robotun. ekim ayı so- nunda 46 bin dolardan (552 mil- yon lira) piyasaya sürüleceği kaydediliyor. Zevİcli bir banyo yapmak isteyenler, 1.6 metre yük- sekliğjndeki bir kabine girerek kendilerini banyo robotunun el- • Eve içkili ya da aşın yorgun gelenlerin yıkanması için tasarlanan banyo robotuna yaşlı, sakat ve hastalann da ilgi göstermesi bekleniyor. lerine bırakacaklar. Kabinde önce üçdakikalık bir sauna uygu- laması yapılıyor, ardından sıcak su püsİcürtülüyor. Daha sonra sıvı şabun fışkırtılıyor ve sabunun durulanması amaayla yeniden sıcak su veriliyor. Banyo robotu, daha sonra so- ğuk su fışkırta- rak vücudu can- landınyorveku- rutmak amacıy- la da serin hava üflüyor. Tüm iş- lem. yalnızca se- kiz dakika sürü- yor. Robotun. eve çok yorgun ya da alkollü dö- nen kişilerin banyo yaparak ken- dilerine gelmeleri amacıyla üre- tildiği, ancak sakatlar. hastalar ve yaşlılar tarafından tercih edilehi- leceğı de belırtilıyor. B oris Yeitsin, bu yaz doğnı dürüst tatil ya- pamadı. "Demokra- tik Rusva" fraksijonunun çağrısıyla tatilini yanda ke- screk Moskova'va döndü. Aralannda geçen konuşma- ları bilmiyoruz: ama daha sonra "evlül ajının kararlı bir sa\aşımla geçeceği" tii- ründen açıklamalarından ge- çilmedi. Bir kaç gün öncesine kadar ise, sa>aşımın henü/ •'s"si bile ortalıkta gözükmü- \ordu. Mektupta, Anavasa Konferansı'nın derhal yeni- den toplanması ve gerek ana- vasa, gerekse seçimler >a- sasının çıkanlması uyansı- nda bulunuldu. "Vürütme or- ganı, affedilmez bir ya\aşlık içinde" sözleriyle, başkan eleştirildi. BorisVeltsin, Baş- kanlık Konseyi'nin son top- lantısında, Federasyon Kon- seyi'nin kunılacağını ve Ana- vasa Konferansı'nın çaltşma- İarına yeniden başlayacağmı bildirerek ınarılardan ders aldığmı göstermiş oldu. Acaba gelecekte de l de- mokratlar'ın uyardarı sürekli uygulanacak mı? Viktor Truşkov Pravda Rusya lYatakta ünle,podyumdaünlen K atya 30 yaşmda. Moskova Üniversitesi'nin Bıyoloji bölümünde öğrenimini sürdürürken, aynı üniversitenin kütüphanesindedeçalışıyor. 1.82 boyunda. çok uyumlu vücut çizgılerine sahip. Perestroykanın gündeme gelişiyle Rusya'yı etkisi altına alan özgürlük ortamından yararlanarak yaşamını fotomodel olarak kazanmaya kararveriyor. Derken. Moskova'da güzellik yanşmalan başhyor. Bunlardan birine katılmaya karar v eriy or ve yanşmanın ilk aşamasını kazanıyor. İkinci aşamada ise, yanşmayı düzenleyenlerin uygun gördüğü kişilerle yatması istenivor rastlamadığını belirtiyor. Öyle ki, en tanınmış modellerin bile işin başında kendisiyle biirlikte olduğunu ilen sürüyor. Katya. ünlü olmak için ödeyeceğı bedelitartnor Fotoğrafçının stüdyosunda hemen hemen tümü tanınmış birer manken olan arkadaşlannın fotoğraflannı görüyor. Zamanla. tanıştığı mankenlennjtek mutlu olmadığım anlıyor. Özellikleen ünlülerinin en mutsuz olduğunu görüyor. Son olarak. hepsinin işverenleriyle ilişkiye girmek zonında kaldığını kabul ediyor. Andrey Kolesnikov Moscovv Nevvs I Uygun kişilere Bu "uygun kişiler", yalnızca jün üyelerinden oluşmuyor: yöneticilerin erkek (bazen kız) arkadaşlan da listeye dahil olabiliyor. Bu kişiler o denli etkilı olabiliyor ki. yanşmacının yarattığı tüm olumlu izlenimi bir anda yok edebiliyor. Katya, yanşmalann ardında dönen dolaplan öğrenince yanşmadan çekilmeye karar veriyor. Katya'nın düşkınklığı orada bitmiyor. Mesleğe her yeni başlayan fotomodel gibi, Katya da ilk fotoğrafçısına metroda rastlıyor. Fotoğrafçı. daha ilk dakikalarda Katya'nın tam model olmak için yaratıldığını ileri sürüyor vegençkadın. ikinci buluşmalannda. fotoğrafçının stüdyosuna gidiyor. IFotoğrafçının karanlık yatağı Birlikte konyak ıçiyorlar. Moskova'nın en ünlü fotoğrafçılanndan biri olan 60 yaşmdaki sanatçı, Katya'run hiç beklemediği bir anda, yatmalannı öneriyor "Hayatım; başanlı bir model olmanın yolu, fotoğrafçının yatağından geçer" dıye Katya'yı ikna etmeye çabalıyor. Ancak kızın kararlı ve ınatg yaklaşımı karşısında. vıllardır kendısı\leyatma\ ı reddeden başka bir kadına Olga (ortada) gibi birçok Rus manken perestro)kayla Duükte,Tfirk firmalannın defilelerinde de sık sık bo\ gösterir oldu. Oranlar, eski Yugoslavya'daki Hırvat, Boşnak, Macar, Makedon- ya Slavlan ve Arnavut topluluklan- nın nüfustaki dağılımlanna tam tamına uyuyor. Tuna'daki etnik ge- rilimlerin ortaçağa dayandığı da oe- lırtiliyor. Kurgusal ülkenin, Nazilere karşı savaşmış. ölümüne kadar üç cum- huriyeti bir arada tutmayı başarmış bir komünist lideri bile var. Eğitımde görev alan askeri ve po- litik analıstler, hepsi de Yugoslav- ya'yı andıran, ülkenin tarihı, ekono- misi ve politik yapısının aynnülany- la elc alındığı bir rapor yazacak ka- dar ileri gittıler. Angell, hangı olaylann programa esin kaynağı oluşturduğunda gizli saklı bir yan olmadığını kabul edi- yor. IBirdedil uydurdulan Tunaca Savaşan fraksıyonlar, NATO'yla görüşmelen İngilizce, Fransızca ya da Almanca sürdürmeyi genellikle reddediyor. İletışim, "Tonaca" adı verilen uydurulmuş dili bilen çevir- menler araalığıyla kuruluyor. Tuna'da yapılan bir turda, bom- balann açtıklan kraterlerde kamp ateşi etrafında toplanmış gerillalan görebiliyorsunuz. Soru sorulduğun- da. arkalannı dönüyor ya da hemen saldırmaya hazırlanıyorlar. Tuna profili, alınan yeni haberlere göre sürekli yenılenıyor. Hohenfels'teki savaş alanı (sava- şın hasara uğrattığı köyler ve baş- kent "Übungsdorf'tan -Tatbikat- köy- oluşuyor). sığmmaa, gazeteci rollenne bürünmüş kadın ve erkek- lerle dolup taşıyor Ülkede, CNN'in bile karşılığı var: "Dünya Haberieri." Sivil ve asker, savaşan taraflar, ne zaman vurul- duklanru gösteren alıcılar taşıyor. Angell "Ölüm ve yaralanmalar dı- şında her şey gerçek gibi" diyor. Frank Viviano I2erotikklip Listenin dörttebirini Madonna kirletti Haber Merkezi - Televizyon tari- hinin en müstehcen 12 video klibi belirlendi. ABD'nin. müzik agırlıkh yayın yapan ve büyük bir kitle tara- fından izlenen ünlü MTV televizyo- nunda gösterilmiş olan klipler dik- kate ahnarak yapılan araştırmalar sonucu, "kirli dûzine" listesi belir- lendi. 12 müstehcen video klip lıstesi şöyle: 1- George Michael - "I Want Yo- ur Sex" klibi. Yüksek dozda ero- tizm. 2- Motley Crue - "Girls, Girb, Girls." Bu klip, açık sahneleri nede- niyle sadece geceleri gösteriliyordu. 3- Paul Mc Cartney - "Big Boys Bickering" (Koca Oğlanlar Boğuşu- yor). Bu video klip daha çok sozleri yüzünden listeye alındı 4- Duran Duran - "Hungry Like The Woir (Kurt Gibi Aç). Çıplak kadınlar yavaş çekimde gösteriliyor. 5- Cher - "If I Could Turn Back TBne" (Eğer Zamanı Tersine Çevi- rebilseydim). Cher'in çok ateşli dan- sı yüzünden, bu video klip de gecele- ri gösteriliyordu. 6- Naughty By Nature - "Hip Hop Hooray". Yatakta yatan bir kadın yavaşca giysilerini çıkanyor. 7- Sheena Easton - "Sugar Walls" (Şeker Duvarlar). Easton, şarkıda vücudunun "özd" bölgelerini anla- tıyor. • Herkesin yüzlerce kez izlediği "Like A Prayer" klibinde, Madonna, zenci İsa'ya erotik yaklaşıyor. 8- Madonna - "Open Your He- art"(KalbiniAç). Klipte bir genç er- kek, dans ederek soyunan Ma- donna'yı zevkle izb'yor. 9-IceT-w Got- ta Lotta • Love" (Aşk Doluyum). Bu şarkı da sözle- rinden dolayı lis- tede yer aldı. Ünlü rap şarkıa- sı, Los Angeles'ta gecen yıl çok sayı- da kişinin öldüğü olaylan "başka bir açıdan" anlatıyor. 10- Madonna - "Justify My Lo- ve". Madonna, bir kadın ile aşk yapıyor ve göğüslerini sergiliyoıt 11- Van Halen - "Hot For Teac- her" (Öğretmene Bitiyorum). Seksi bir bayan öğretmen, erkek öğrenci- lerini tahrik ediyor. 12- Madonna - "like A Prayer" (Bir Dua Gibı). Bu klip, Katolik ki- lisesinin çok şiddetli tepkilerine he- def oldu ve tüm TV kanallannca yasaklandı. Madonna, klipte zenci olarak yorumladığı Hazretı tsa'ya "erotik" yaklaşımlarda bulunuyor.