Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 18 EYLÜL 1993 CUMARTESİ İstanbul'da hergün yüzlerce kişi asılsız yangın ihbannda bulunuyor Ateşi olan itfaiyeye telefon ediyorMtNE KİLCİOĞLl Eskı bir söz \ardır. "İstanbuTun yangını. Anadolu'nun kıtlığı". Yüz- İerce \ıl öncC söylenmış bu sözün günümüzdc artık geçerliliğini yitır- dığıni soylcmck ne \ azık ki zor. Hat- ta. tarihı bovunca oldukça cıddi kayıplara yol açan İstanbul yangın- lannın bcnzcrlennin Anadolu'ya da sıçradığını söylersek, pek abartmış savılmavız. Bu arada. ne Anadolu'- nun kıtlığına. ne de İstanbul'un yan- gınlanna hala köklü \e kaha çö- zümler bulunamadığııse bir gerçek. İstanbul'da günde en az 30. bazı günlerde ise l50"\c kadar varabılen sayılarda yangın olayı gerçekleşı- >or Belki ınanması güç ama İstan- bul'da bu sayı hiçbir gün 30"un altı- na düşmüyor. Ve sonuçta. hıçbir şe- kılde telafi edilemeyecek can ka- yıplannın vanı sıra milyarlarca lira- lık maddi kayıplar oluyor. Hemen akla, önlem olarak ne yapılıyor. so- rusu geliyor. Konuyla ilgili birkaç kışinin özel çabalan dışında. ülke- mizde yangın konusunda henüz bel- h bir devlet poütikasından söz edile- miyor. İstanbul İtfaiye Müdürü Doç.Dr.Abdurrahman Kılıç, bu ko- nuda devlet bazında acil önlemler alınması gerektığinden söz ediyor: "Ülkemizde, özellikJe önemli yerle- şim merkezlerinde yüzyıllardan bu yana me>dana gelen yangınlar, bü- yiik zararlar \ermesine rağmen, yan- gın güvenlik önlemlerine gereken önem verUmenıiştir. Genelde 'Allah korur' anlayışı hakim. İlke çapında koordinasyonu. standardizasyonu \e organizasyonu japacak bir tnekaniz- ma hala yok. Bu aslında insan yaşa- mına verilen önemin bir göstergesi." Günümüzde dünyanın bırçok ülkesinde yangına karşı alınacak önlemlere \e ıtfaiyecıhğin daha doğ- ru ve bilimsel olabilmesme yönelik araştırmalara hergün bir yenısı ek- lenıyor. İtfaıye en yetıştiren teknik okullar ve akademıler bu konuda bilimsel eğıtim \eriyorlar. Türkıve"- de henüz böylesi bir eğıtim veren tek bır okul bile yok. Ülkemizde yangınla mücadele konusunun gündeme gelışi ilk ola- rak İslanbul'da, yaklaşık 400 yıl ön- cesine rastlıyor. 1579 yılında Sultan 2.Murat'ın fermanı 'İstanbul kadısı- na hüküm ki' diye başlıyor ve İstan- bul ahalısinin evınde. damına yetişe- cek bır merdiven. bır büyük fıçı su bulundurması istenerek. bunlan bu- lundurmayanlann subaşıya teslım edilecekleri ve cezaya çarptınlacak- lan belirtiliyor. Ancak ılk itfaıye teş- kilatının kuruluşu daha sonraki bır tarihte 1712 yılında gerçekleşir. Fransa'dan göç ederek İstanbul'a gelen ve Gerçek Davud adını alan bır Fransız, ilk yangın söndürme pom- pasını 1710 yıhnda yapar. Bu pom- pa Tophane yangınında kullanılıp başansı görüldükten sonra. döne- min yönetimi bir kısım yenıçenyi Gerçek Davud Bey'in emnne verir ve ilk itfaıye teşkilatı bu şekılde ku- rulur. Bu teşkilat 114 yıl devam eder Müzelik olan Beyazrt semti tulumbası. Eskiden İstanbul'un yangını btın- larla söndürulüyordu. Tabii, İstanbul'un dörtte biri kül olduktan sonra. ve 1826 yılında yenıçenlerin dağıtıl- masıyla, yeniçen ocağjna bağlı ola- rak çalışan itfaıye teşkilatı da dağı- lır. Günümüze dek 4 değişık yapı- lanmadan geçen İstanbul itfaıye teş- kilatının ıkıncisı. 1826-1874 yıllan arasında faaliyet gösteren yan aske- ri yan mahallı Tulumbacılar Ocağı olur. Her belediye merkezinde bir tulumba \ e \eterlı itfaiyeci bulundu- rulmaya başlanır. Mahalle gençle- rinden oluşan ve tulumbacılar ola- rak adlandınlan gönüllü ıtfaiveciler faaliyet göstermeye başlarlar. Bu sıslem 1871 vılında İstanbul'da bü- yük bır yangın meydana gelene dek devam eder. Bu yangın üzerine >angın güvenlik önlemlenni koordi- no ve itfaıye teşkılatını reorganizeet- mek üzere yurtdışından bir uzmanın davet edilmesine karar verilir. Bu- nun üzerine dönemin en modern it- faiye teşkilatına sahip olan Macaris- tan'dan Kont Ödön Seçini İstan- bul'a davet edilir. Kont Seçini tarafından kurulan asken çalışma esaslı ilk modern ıtfa- iye teşkilatı ise 1923 yıhnda cumhu- nyetın ılanı ile birlikte yenıden dü- zenlenerek yerel yönetımlere bağlı etkililere göre, İstanbul dışındaki hiçbir şehrimizde gerçek anlamda itfaiye teşkilatı yok. Türkiye'de henüz itfaiye eri yetıştiren eğitim veren tek bir okul bile bulunmuyor. bugünkü itfaiye teşkilatına dönüş- türülür. Ancak günümüzde, özellikle İstanbul dışındaki şehirlerin itfaiye teşkilatlanna, birçok gelişmiş ülke- nin teşkilatlan ile karşılaştınldığı- nda gerçek bir itfaiye teşkilatı ola- rak bakmakta zorlandığını belirtı- yor İsianbul İtfaiye Müdürü Ab- durrahman Kılıç: "İtfaiye demek, bir yere iki araç ve başına da iki kişi koymak değildir. Eğitim. teknik ve prensipleri yoksa, bir yere itfaiye de- nemez. İstanbul'un çok iyi bir itfaiye teşkilatı olduğunu iddia etmiyorum, ancak bana göre İstanbul dışında da hiçbir şehrimizde gerçek anlamda bir itfaiye teşkilatımu. yok. İtfaiyeciliğin başansı için gerekli koşulların başı- nda eğitim gelir. Gelişmiş ülkelerde. halkın eğitimi ve itfaiyecinin eğitimi olmak ûzere iki kısımda ele alınan eğitim programlan, en çok önem ve- rilen konulardan biridir. İtfaiyenin gücü, eğitilmiş personel sayısı ile doğ- rudan orantılıdır. Türkiye'de sadece İstanbul'da. Büyükşehir Belediyesi'- ne bağlı olarak kurulmuş İtfaiye Mü- dürlüğü tangın Eğitim \lerkezi *e İtfaiye Okulu adı altında. kısa sureli eğitim veren kuruluşlar bulunuyor. Bu merkezlerde itfaiyeciliğe ilk bas- lay acak olan kişileri 6 a> lık bir kursa tabi tutuyoruz. Bunun dışında sanayi ve ticaret kuruluşlarının personelini de eğitiyoruz. Ancak İstanbul dışı- ndaki itfaiye teşkilatlanna baktığımızda burada çalışanların, daha önce Park ve Bahçeler Müdür- lüğü'nden ya da Mezarlıklar Müdür- lüğü'nden gelen vasıfsız elcmanlar ol- duğunu görüyoruz. Llke genelinde bir itfaiye okulu olmalı, en azından it- faiye teknik liseleri kunılabilir. Bir çok ülkede yangın akademileri var." Eğitim dışında. bır itfaıye teşki- latının başansının, alınan yangın güvenlik önlemleriyle de doğrudan ilişkili olduğundan söz eden Abdur- rahman Kılıç. "Yangın güvenlik ön- lemleri ne kadar iyi ise, yangın sayısı ve meydana gelen zarar o nispette az ve itfaiye o nispette başarılı olur. Yangının hiç çıkmamasını sağlamak mümkün olmasa bile çok az yatınm- la daha az çıkmasını sağlamak mum- kündür" dıyor. İstanbul'da şu an 30 itfaiye is- tasyonu faaliyet gösteriyor. Yangın ihbannda bulunmak isteyen kişi llO'u çevirdiğinde doğrudan bağlı bulunduğu semtin istasyonuna bağ- lanıyor. Ancak. gerçekten bir yangını ihbar etmek ıçın bu numa- rayı arayanlardan başka bir de asılsız ihbar yapan vatandaşlanmız var. İstanbul İtfaiye Müdürlüğü yetkıhlennin verdiği bilgiye göre. günde yüzlerce asılsız yangın ihban yapılıyor. Bu ihbarlar üzenne itfaıye ekıpleri ve araçlan boşu boşuna vola çıkıyor. Ve tabiı bu arada za- man zaman, belki o an gerçekten çıkan bır yangına yetişmekte gedke- biliyor. Asılsız ıhbarlan anlayabilmek. yangının seynni takıp edebilmek ve daha çağdaş bir hızmet için, önü- müzdeki günlerde itfaiye müdürlük- lerinde yeni bilgisayarlı sisteme geçi- lecek Bu sisteme geçildığinde, arayanın telefon numarası otomatikman ek- randa görülebilecek. Vatandaş ta- rafından yapılan tüm aramalar bir merkeze bağlanacak. İhban alan it- faiye görevlısi adresı aldıktan sonra ılgıli istasyonun tuşuna bastığı anda o istasyonun ekipleri derhal hareke- te geçecek. Ve ilerde olabılecek ge- cıkme şıkayetlenne önlem olarak, ihbar saati de otomatikman bilgisa- yara kaydedılecek Kanada kazlarının yolu Yale'den geçiyor NAT1ONAL GEOGRAPHIC Kanada kazlan güneye göç eder- ken. göç ypllannın üzerinde bulu- nan Yale Ünıversitesi'nın golf saha- sı üzerinde konaklıyor. Golfçülerbu gürültücü konuklardan pek rahat- sızolmuşa benzemiyorlar. Kazlar, Atlanük Okyanusu üzerinden geçen göç yollannı değiştirerek kara üzerinden uçmayı tercih ediyor. En az 15 bin kaz. geçen yıl Connecticut eyaleünde mola verdi. Y üzlerce kazdan oluşan bu sürüler çevreve büyük zarar veriyor. Ekili tarlalan, bahçelerdekı çımleri, kumsallan. plajlan ve yüzme havuzlannı büyük oranda kırletıyor. Resmi yetkililer, ses bombalan ve fışeklerle kazlan korkutarak kaçırmaya çalışıyor. ancak başanh olamıyor. Kazlar birkaç gün bölgeden uzaklaşsa da yeniden geri geliyor. Doğal hayatı koruma dernekleri son çözüm ola- rak avlanmayı önenyor. Kazlar aralanndan bazılanrun öldüğünü görünce, bölgenin kendileri için teh- likeli olduğuna karar verip, başka yerlere göç ediyor. Kanada'dan Atlanük Okyanusu yoluyla göç eden kazlann sayısı 1948 yüında 180 bin ıken. 1981 'de neredeyse bir mılyonaulaştı. 1990 yılmdan sonra 13 bin Kanada kazı. çevreciler tarafından yakalanıp etiketlendiler. Böylece göç y ollan. yaşam süreleri, konaklama bölgeleri sapıanmış oldu. Gözlemlere göre kazlar kışı geçirmek için Maryland'i tercih ediyor. Türkiye'yi yabancılar kazıyor A\KARA(IBA)-Buyıl Türkne'de 31 yabana kazı heyetı çalıştı. Kazı sonuçlan ise ancak mayıs 1994'teaçıklanabilecek. Bu yıl Türkiye'de \ abancılann kazı çalışması > aptıklan yerler şunlar: Kütahya. Çevrehisar. (Aızonai). Afyon. Emirdağ (Kamorium). Aydın. Karacasu. (Aphrodisıas), Yozgat Sorgun (Alişar). Malatya. Merkez (Aslantepe), Çorum. Boğazkale (Boğazköy). Izmir. Menderes (Öaros). Konya Çumra, (ÇatalhÖNÜk). Aydın. Söke (Dıd\ ma). İzmır, Selçuk (Ephesos). \nkara, Polatlı (Gordıon). N'iğde (Göltepe). Denızlı. Merkez (Hıerapolis). Muğla. Mılas (İassos). Bursa. Orhangazı (Ilıpınar). Kırşehir. Kaman (Kalehöy ük). Antalya, Kaş (Uluburun). İzmır Alıağa (Kyme). Hatav. İskenderun (Kmethöyuk). Antalya, Finike (Lımrv a). İçel. Gülnar (Meydancıkkale). Aydın, Söke (Mıletos). İzmır Bergama (Pergamon), Eskişkehır, Sıvrihisar (Pessinus) Niğde, Ulukışla (Porsuk Höyük), Manısa. Salihli (Sardıs). Burdur. Ağlasun (Sağalassos). Çanakkale, Merkez (Troia). Hatay. Samandağ (Üçağızlı Mağara), Muğla, Fethıyc (Letoon - Xanthos). Adana. Ceyhan (Sirkeli).. Tatileğlencesininbinbiryüzlü adamı: Nino MIJ\EV"«-'EROKTAN Nino Manzella; İtalyanlann tüm özelliklerine sahıp kızıl saçlı sevimli adam. Akdenız ınsanının tüm sı- caklığına sahıp. Mesleği anımatörlük. İnsan. onu sahnede gördükten sonra. "mesleği- ni onun kadar çok seven biri daha var mı?" diye düşünmedcn edemiyor. Nino, Türkiye'yi ve Türkleri çok se- viyor. Yalnız, kizdığı küçük bir nokta ; var. O da adının. sürekli yanlış an- , laşılıyor olması. Bir defasında. nasd olduğu bilinmez ama adı basına. Se- lami Boynuzlu diye yansımış. Nino. İtalya'da doğmuş, ama dünvanın hemen hemen her yennde bulunmuş. Daha dört yaşındayken; ailesınin İsvıçre'ye taşınmasıyla. orada yaşa- maya başlayan Nino. klasık baleye de yine aynı verde adımını atmış. 16 >aşında bu kez Paris'e geçmiş ve gerçek mesleği olan tiyatroya başla- mış. Ana dılı İtalyancanın dışında İngılızce. Fransızca. Portekizce. Al- manca da konuşabılen Nino, "Bi- razcık da Türkçe biliyorum" diyor. Ama bunu söylerken bırçok kişiden daha iyi konuştuğunun da büıncın- de. Türkıye'de beşinci sezonunu dol- duran anımatör Nino, sadece >az aylannda burada. Kışlan Paris'e geri dönüyor. Roma. Parıs. Brüksel. Almanya'- daki şovlan ınceieyen Nino. kos- -Zirm.irmibir sandık dolusu kostüme sahip Nino Manzella'nın denemediği tiplenıe yok. tümlere kadar her şeyi tek başına se- çiyor. karar veriyor. Şimdilerde Fethiye'de Club Leto- onıa'da kendi seçtiği bir grup anı- matörle sahneye çıkan Nino, tatil köyündeki yerli ve yabana turistler arasında. hayli sükse yapmış biri. Beraber çalıştığı tümü amatör olan 12 animatörle hankalar yaratıyor Yardımcılannı seçcrken ince eleyip sık dokuyor. 21 sandık dolusu kos- tüme sahip Nino'nun denemediği tipleme de yok. Sahnede balet ol- masının verdiği avantajlan da çok iyi kullanıp istediği kıhğa da kolay- ca girebıliyor. Tıyatro asılh olmasına karşın ani- matörlüğü tercih nedenini ise şöyle anlatıyor: "Ben tiyatro asıllıyım. Ama tivat- ro çok zor. Animasyonun içinde se- yirciyle kontak var. Çünkü insanlar tatile geliyorlar. Biitün prcblemlerini unurmak istiyorlar. Bizim işimiz daha kolay. 45 yaşındayım >e 18 yıldır bu işin içindeyim. İlk defa Sicil- ya'da başladım. Isviçre, Brezilya, Portekiz, İspanya, Mşır. Arjantin her yerde bulundum... İşimi çok se- viyorum." Gündüzleri provalanyla uğraşan Nino. 3 gün sonraki şovu için canlı yayın ekibinin hazırhklannı yapar gıbi çalışıyor. Kostümler, müzik. koreografı her şey ona ait. Türk popunun genç isimlerinden Ozan Orhon'un Nino'nun yanında amatör animatör olarak çalıştığını biliyor muydunuz? Evet. Nino son olarak sözlerinı şöyle tamamlıyor: "Ben Türkiye'de kalmak isti- yorum; ha> at boyu. Türkler ve İtal- yanlar akraba, birbirlerine çok ben- ziyorlar. Ama İtalyanlar teknoloji ve Avru- pa'nın verdiği özellikleıie biraz sinir- li, biraz agresif. Türkiye'de bu öfke yok. Ben bir defa alkış söylüyorum, herkes alkışlıyor. Her zaman bunu söylüyorum; îtaha'da doğdum ama, kalbim Türk." Ve saatler 22.00'yı gösteriyor. Bü- yük küçük herkes, akm akm anfiye doluşuyor. Amaç ön sıralarda bir yer edinip, Nino'nun şovlannı daha \akindan ızleyebilmek. Şov başlı- vor. Nino her zamanki gibi açılış ko- nuşmasını yapıyor: "Hos geldiniz, anneciğim, babacığım... Hos geldiniz kraliyet ailesi: Lad\ Diana, Ptens Charles, Kraliçe Elizabeth... Hos geldiniz." Oldüren köpek sevgisi Şimdilerde Fethiye'de kendi seçtiği bir grup animatörle sahneye çıkan Nino, yerli ve yabancı turistler arasında, hayli sükse yapmış biri. LONDRA(AA)-Kanser hastalığına yakalandığı için vetenner tarafından ığne yapılarak yaşamına son verilen köpekleri Biffo'nun aasma dayanamay an İngiliz kankocaıntiharetti. İngiltere'nin Luton kentinde yaşanan olayda. 26 yaşındaki Peter ve Tracy KimHe adlı çift, köpeklen Biffo'nun ölümünden sonra. artık hayatın yaşanmaya değer bır tarafı kalmadığına karar vererek bir intihar planı hazırladılar. Hayattakalan Nester adlı ikinci köpeklerini de yanlanna alan çift, Land Rover markajiplerine binerek. arabanın egzozuna bağladıklan hortumu kelebek camından ıçenye sokarak motoru çahşürdıiar. Karbondioksit gazının bir anda tesirini göstermesiyle kendilerinden geçen çift ve köpekleri, aradan üç gün geçtikten sonra Tracy'nin annesi tarafından bulundu. Kansı ve köpeği öldüğü halde kendısi hayatta kalan Peter Kimble, kendıne geldiği zaman, "Benim de öunem lazımdı, ben gerçekten yaşıyor muyum?" dıyerek şaşkınlığını ifadeetti.