Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 AĞUSTOS1993 PAZARTESİ DIZIYAZI KURULTAYA DOGRU SHP 2 ÇORUM Yeni lider,yeni yorum YILMAZ GÜMÜŞBAS Evvel zaman içinde yaşayan padişahlardan birisi kedileri hıç sevmezmiş. Emir buyurup kedileri toplattırmış ve torba- lara doldurup. ağızlannı bağ- latmış. Kedıler torbanın ıçınde bırbirini suçlar. "senin yfizün- den oJdu, benim yüzümden ol- du" diye kavga ederlermış. Bır gün bir başka emir gelmiş yuce kattan, içinde kedilerin bulunduğu torbalann hepani denize attınp boğdurmuş. SHP'nin 9 ağustos pazariesi günü yapılan il kongresinde delegelere bu hıka- yeyi anlatan genel sekreter yardımcısı Mehmet Kerimoğlu. ekliyordu- "- Aklımızı başımıza toparlar birbirimizi >e- mekten vazgecmezsek günün birinde sonıunuz bu kedilerin hali gibi olacak.." Çorum. Alevi yurttaşlanmızın büyük ağırhğı olan bir Anadolu kentı. Bu nedenle olacak poli- tikanın yerelinde de, genelinde de söyleyecek çok sözlen var örneğin, belediye yönetıminı 15 yıldır sağa vermiyorlar. Bu nedenle de Çorum, belediye yönetıminin sosyal demokratlarda olduğu ender Anadolu illerimizin başında geliyor. 1980 öncesı kanlı olaylara, kent içinde ve Alaca'da mezhepsel görünümlü ama ajan-pro- vokatörlerin yarattığı çatışmalara sahne olan Çorum'da. söyleştiğimiz bir gazeteci, avnı za- manda polıtikacı olan Sadık Örgel, Çorum'da da, l ürkıye genelinde de gündemın ılk madde- sinin"irtica"olduğunusöylüyor SHP'ninÇo- rum politikasında ağırhğı olan çok da güzel bir gazete çıkaran Örgel, söyleşimızde ilkin kendı partisınden yakınıyor ve kitleleri yeteri kadar kucaklayamadığını söylüyor. SHFnin H-12 Eylül'de yapılacak kurulta- y ında genel başkanlığa ada> olacaklann hiçbıri- sının 'İdeaT olmadığını belirten gazeteci. I991 genel seçimlennde Çorum'dan 67 bın oy ala- rak l milletvekih çıkaran SHP'nin bu defa zor- lanacağını. Sıvas olaylanndaki pasif tutumu nedeniyle. alevi yurttaşlann artık partılılerinc eskisi kadar sıcak bakmadığmı söylüyor. Yakın gelecekte bir sosyal demokrat bütünleş- meden de umutsuz olan Kuzoluk, Türkıye'nın güncel ve gündemin birinci maddesindeki soru- nun "irtica" olduğunu söylüyor ve ekliyor. "- Bu durum karşısında iıticanın sadece karşısı- nda olmak yetmez, bizzat ensesinde olmalıyız.." Çorum'da. sosyal demokrat gundem üzerinde konuştuğumuz kişılerden birisi deavukat ve Ço- rum Semah Derneğı Başkanı Sadık Eral Türki- • ye'de aydınlann büyük bir ihanet içinde olduk- lanru, demokrasiyı sadece bildinlerle savunma- ya çalıştıklannı öne süren Eral. sol partılen de bırbinne rakıp otobüs firmalanna benzetiyordu. sol parti, hakıkı sol parti, öz sol partı . SHP'nın evlülde yapılacak kurultayından Limutlu olunması gerektiğını vurgulayan Eral, genel başkan olarak Aydm Güven Gürkan'ı be- nımsediğini belırterek, "O, hiç değilse Sıvas'ta canavarca yakılan aydınlarımız için ağlayacak kadar duvgulu" diyordu. Şenatçılann mehter marşı dınler görünüp jet hızıyla ilerlediklenni söyleyen Sadık Eral. ABD'nin Türkıye'dc şcriat istemeyeceği sa\ lannıdagerçekçı bulmuy or."Su- udi Arabistan'da. Ku\eyt'te, İran'da karşı mı ki. Türkiye'dekine karşı olsun" diye soruyordu. Kendısı de bır Alevi olan Eral, birtakım ka- ranlık güçlerin Türkıye'de Alevileri ya illegalite- ye veya partileşmeye ittiklerini öne sürerken, yapılan baskılar ve saldınlar karşısında tüm gü- vencelerinin eksiksiz ışleyen bir demokrasi ol- duğunu söylüyor ancak, ufukta böyle bır umu- dun görünmediğini belırterek, "bana bir koca la/ım, o da bu gece lazım" diye ekliyordu. Eskidcn bir kimliğimiz vardı Çorum'un SHP'li belediye başkanı Dr.Tur- han Kıhçcıoğu ıse SHP dahıl. tüm sosyal de- mokrat partılenn "kimliksiz" oluslanndan yakınıyor, "bize eksiden komünist, motnünist derlerdi. şimdi artık biçbir ş*> demiyorlar" diyor- du. Sosyal demokrat kesımde mart yerel seçim- lerinden sonra yeni bazı gelişmeler olabileceğjni. bütünleşmesinın ıse genel seçimlerden sonra gündeme gelebıleceğini belirten Çorum'un 15 yıllık kıdemlı belediye başkanı sosyal demokrat- lann yeni bir umut. yeni bir yorum ve yeni bir li- dere gereksinım duyduklannı söylüyordu. YOZGAT Dinanvk^öncü birparti aramyor AB Keven SHP'nin genç ve dinamik ıl başkanı. Yozgat politikası kadar Türkiye polıtıkasına da hayli kafa yorduğu daha ilk sözlerinden anlaşılıyor. Sosyal demokrat gündemle ilgili görüşleıini açıklarken, partisinı eleştirmekten de geri durmuyor ancak şunlan da eklemekten kendinı alamıyor: "- Ama dinamik >e sol güçlere öncülûk edecek bir SHP görmek istiyonız." Yozgat'tapolıtikayapmakzor Orta Anadolu'nun ne kadar karmaşık ve olumsuz koşulu varsa sanki hepsi bu kentte toplanmış. İşsızlik. bunun sonucu olarak yaşanan hızlı iç göç, yatınmlann yetersızlıği. gelmiş geçmiş ıktidarlann bu kente nedense hep şaşı ' gözle bakmalan kenti bir sorunlar yığılmış. ama kent zaten kendisini taşıyacak durumda değil. Sermayesi olan almış başını başka illere gkmiş. Bu yüzden tüm Yozgatlılar gibi bu arada politika yapanlarda bu koşullann sonuçlannı yaşıyorlar. Buna rağmen SHPliler bu arada il başkanı Keven gelecekten umutlu. Partısı kendisini toparlarsa ve hele sosyal demokrat partıler birleşirse bundan Yozgat'ın da payını alacağına inanıyor. Ama ekhyor: "- E\ rensel sosy al demokrasiye bağlı. inançlarından ödün vermeyecek, kimliğini bilen, üretken bir kadro ve yeni bir liderte SHP bu işi götürebilir." Yozgat'da söyleştığımız ıkınci kişı CHP'nin ilk başkanı vedişdoktoru Yakup Nurdoğan. Fanatik bir CHP'ü. Ilk sözü, "SHP'de pek aklı başında kimse kalmadı" dıyor. Böy le olunca da elbete sosyal demokrat tabarun CHP'de birleşebileceği görüşünü savunuyor. Ecevıt'eçokkızgın:"- Birieşme olacaksa DSP unutulmamalı ve hele Say ın Ecevit'in öy le şartlı martiı birleşme önerilerine artık sırt dönübneli"dıyor Nurdoğaneğer bütünleşme kurulu partilerden herhangi bınsinde olmayacaksa. bir başka kapı açılmasını öneriyor ve herkesin burada toplanması gerektığınivurguluyor. Doktor Nurdoğan, Alevi vatandaşlann sol partilerde ağırlıklı olmalannı da normal karşılıyorveaçıkyürekleşöyle diyor. "- Bir Sünni köyünde herhangi bir partiy e kay ıtlı 3-4 kişi v arsa. say ı bir Alevf köyünde 300-400'ü bulabi'üy or. Böy le olunca da tabii bu v atandaşlar delege olarak kongrelere geliyor >e ağırlıklannı koyuyorlar. Yozgat'ta belediye MHP'nin ebnde. Başkan Mehmet Erdemir fanatik olmay an bır partılı ve hemen herkes tarafındanbeğenılıpse\iliyor. Şu arada ANAP Yozgat politikasına ağırlık koymaya çalışıyorsa da. onümüzdeki mart ayında sosyol demokratlar birleşırlerse belki, ama yine büyük bır olasılıkla belediyeyı MHP'yekaptıracaklar Tabıibuarada RP'nin avak seslerinı de unutmamalı.. V 8 5'DEN 93'E SHP Inönunün ilk istifası 28 Eylül 1986'da Erdal İnönü genel başkanlığın- daki SHP ilk sınavını veriyor ve millervekili ara se- çimlerinde SHP 3. parti oluyordu. HP ve SODEP'in 25 Mart seçimlerindeki top- lam yüzde 32.8 olan oyu birleşme sonrası yüzde 22. 8'lere geriliyordu. Izmir'den milletvekili seçilen genel başkan Erdal İnönü sonuçları ilk önce "Bu bize ders olacak" diye değerlendiriyor, ardmdan partinin 3 Ekim 1986'da yapüan ve 11 saat süren MKYK toplantısında "Bu seçim sonuclannda benim de sorumluluğum var. Batı- da bu işin olağan yönü böyledir" diyor ve görevinden isrifa ettiğini açıklıyordu. \1KYK istifayı kabul etme- yınce İnönü veniden güvenoyu abyor ancak partide "nöbet değişimi" gerektiğini savunarak bazı yönetici- lerin değişmesini sağlıyordu. TOKAT Particilik ibadet değil ki YILMAZ GÜMÜŞBAŞ Tokat. y ine "dört dağ içinde".. Ama ne "bardak"a konulacak *'gül"ü, ne de bağlan kalmış. İrtıcanın Sıvas Madımak Oteb'nde yaktığı alevlerin alazlan gelip bu dağlann üstüne oturmuş. İnsanlann elleri yüreklerinde. diken üstünde oturuv or gibi. Ya bu alazlar dağlardan aşağılara inerse?. Emekli öğretmen, Tokat'da HPve DSP'nin kurucusu. vannı yoğunu bu uğurda tüketmiş Celal Yav'aş bu korkan insanlardan bınsi. "Bırak sos- yal demokratları. solculan, AN AP ve DYP'liler bile artık irticadan korkar oldular. laiklik demeye başladılar" diyor. Müteahhıt-ışadamı Hilmi Bi- çer, Türkiye'nin pek yakında Cezayir'e dönmesinden ve laik ınsanlann azınlıkta kalmasından, azınlık muamelesi görmesınden endişe edıyor. Sosyalratlann kamplaşmasın- dan. Alevi-Sünnı aynmından yakınıyor. Eğıtımci-gazeteci Hüseyin Kalkan dostumuz, mezhep şov enizminden ve bunun zararlanndandemvunıyor. Bir başka yaşlı Tokath, özellikle yaşlılann bekleyecek sabırlannın kalmadığmı, sosyal demokratlann birliğını görmeden ölürlersegözlerinin açık .aıdeceğini söylüyor. Emekli öğretmen Celal Yavaş bır başka söy leşımizde. Tokat'ta 100 bine yakın sosyal demokrat oy varken. bölünmeler ve kavgalar nedeniyle onümüzdeki seçimlerde barajı bile aşmalannın güç olacağını öne sürüyor. Orhan Diren Tokath bır ışadamı, fabrikatör Kendideyımiyledoğma büyüme CHP'li. Şimdilerde de CHP'nin il başkanı. Genç. enerjik ve kavgaabırinsan "SayınBaykal'm mesajları tutmay a v e halk tarafından benimsenmeye başladı. Bu işi biz götürürüz" dıyor. Polıtıkaya artık ışsız-güçsüz insanlann kendilenne iş bulmak için gırdiklerini, bunun da TBM M'nın bugunkü yapısından anlaşılacağını öne süren Orhan Diren, halkın Alevi-Sünni diye bölünmeye çalışılmasına da karşıçıkıyorve"Ne demek Alevi-Sünni, bizce sadece laik insan vardır" dıyor. Eczaa Ali Gelbal, o hafta yapılacak SHP ıl kongresıne başkan olarak hazırlanıyordu. Eczanesinde yaptığımız söyleşide sos\al demokratlann Tokat'ta gıttikçe zorlandıklannı, mevcut oylann giderek azalması biryana, üç parti arasında bölünmesi nedeniy le onü- müzdeki seçimlerde barajı bile aşmalannın tehhkeyegıreceğini söylüyordu. Sol partilerin tüm dünyada eıi "dişT partıler olduğunu ve sürekli doğurduklannı söyleven Gelbal. Tokat'taki Alevi-Sünni kamplaşmasına da karşı olduğunu açıklarken, '"Buna gerek yok. Çünkü biz particiliği ibadet değil, siyaset olsun diye yapıyonız" diyordu. SANATÇI GÖZÜYLE AV/.vı/ bir parti, \asıl bir lider, \asıl bir Türkiye? IŞIL ÖZGENTÜRK Laf değil proje üretilmeli 1- Bilgıli ve yaralıa insanlann karşı olduğu yargı, denetım mekanızmalannm hukuk devletıne uygun ışlediğı, her türlü kamu har- camalanmn (askeri de .) denetlenebıldıgi in- san haklannın rafta kalmadığı. haması lafla- nn değil projelenn gündemde olduğu. eğıti- min çağdaşlaştmldığı ve onur ve erdem gibi duygulann yenıden hazırlandığı bir ülke.- Kısaca kızım bana "Anne neden hala is$i- fa etmiyorlar" dediğınde utanmayacağım bir ülke. 2 - Uyelerinin çıkar ılışkılennden oturu değil ılkeler adına birlıkte olduğu bır partı. Ya- ratıcılığın ön planda olduğu, ülkenın genç ınsanlan için projeler üretebilen cıddıyetı bır maske gibi kullanmayan. çahşma enerjisi ve neşenin hakim olduğu bir parti. 3 - Çahşma enerjisi, yaratıcıhğıyla bütün parü'yı harekete geçirebilecek bir orkestra şefı gibi ve değerli birtakım kadrolan ida- re edebilecek bır hder. Bu bir orkestra şe- fıdir ve ıyi bır şef de enstrüman çalacaklan en iyıler ıçınden seçer. Ve onun da işi o müthiş çalanlan Qaha üst bir düzeye yük- seltmektir. Türkiye'ye öyle bir lider gere- kiyor kı insanlar onu sevmelidir. gerektı- ğinde çıkıp konuşabilmeli fakat bir yan- dan da belli bir mesafeye ıhtiyaç vardır. Antep'te bır laf vardır "heykel yaklaştık- çabüyür, insan uzaklaştıkça" diye.. ATİLLA BİRKİYE Çağdaş parti istiyorum 1- Kitabın çok satıldığı. yazarlann tehflerının öden- dığı, dağıtıcının takdirine kalmayan. kıtapçılann olduğu bir Türkiye istıyorum. İnsanlar kitaptan korkmamah. korkutulmamalı. 2- Ciddi bir kültür politikası olan, yazarlığın var ol- duğunu bir olgu ve gercek olarak kabul eden çağdaş bir parti istiyorum. Kitap okunmadan, kitapla gerçek anlamda işlevsel bir ilişki kurulmadan nasıl çağdaş, hümanist ve de- mokrat olunabilrr ki? 3- Kitap okuyan, şiir okuyan, gerçek anlamda edebiyatı duyumsayan bir lider olmalı. Kitap oku- mavan bir lider nasıl demokrat olabilir ki? ÖRGÜT NE DİYOR? SHP'li belediye başkanlanna ve örgüt yöneticilerine "Nasıl birparti, Nasıl bir lider ve Nasıl bir Türkiye"bekledikleri sorularınıyönelttik. Llaşabildiğimizyerel yöneticilerin sorularınuza verdiğiyanıtları yayınhyoruz. Bilinçli ve kararlı lider ALİ GELBAL (Tokat İl Başkanı): Sanayi- leşmesini gerçekleştırmiş. gelır ve servet eşitsızlığini azaltmış. çalışanlanna insanca yaşayabileceği bır ücret ödeyen çalışma- yanı sosyal güvenhk önlemi ile koruyan, la- iklıği tam uygulayan. insan hak ve özgür- lüklerine saygılı. mılh birlik ve bütünlüğü-- nü sağlamış. banş içinde yaşayan, gençle- rinde gelecek endışesı olmayan, uluslararası ilişkılennde saygın bir yeri olan Türkiye Programı açık, net, çağdaş ve inandıncı. kadrolara sahıp örgütlen sürekli aktıf. ıç çekışmelerden uzak partilisıne sahip çıkıp güven ve- rebılen. iller arasında koordinasyon kurabilen bir parti. Dü- rüst. çahşkan. birleştırici. akılcı eleştiri ve önerilerde buluna- bılen. doğru fıkirlere kaynağma bakılmaksızın saygj du- yan, partililenn ısteklenne ılgılı. şetkatlı. saygılı. ancak kışf- liğine, partisine. önem verdiği değerlere saldınldığmda aynı dozda yanıt vermekten kaçınmayan. kararh, bılınçh bir li- der. ERDOCAN ACAR (SHP Zile İlce Başkanı): Demokratik. laik. çağdaş ve bağımsız Türkiye. Dinamik. susmayan. haksızlığa iktıdarda dahı olsa tepkı gösteren parti Topar- layıcı. sürükleyıcı. bırleştıncı. ılenyi gören, demokrat, dev- nma, Atatürkçü. bütün güçlüklere göğüs veren bir lider. ML'HARREM ARSLAN (SHP Merkez İlce Başkanı): Laik. demokratik. Alevı-Sunni, Türk-Kürt bayrağı altında birlikte kardeşçe yaşayan. özgur, bağımsız. mılh gelır dağıh- mda eşitlikçı bir Türkiye. İşsızlik terör. enf- lasyona oözüm getiren, çağdaş, Atatürkçü, solda bırliği sağlayan bır parti Konuşan. Atatürk ilke ve devnmlenne sahip çıkan, ülke gerçeklerini bilen, çok çalışan, birleştirici bir lider. MAHMLT YILMAZ (SHP Reşadiye İlce Başkanı): Kendi insanına sahip çıkan kendi varhğını koruyan. laiklıği tam savunan Türkiye. İnsanlar arasında ayınm yapmayan. ka- nunlan ayınm yapmadan uygulayan. vatan sorunlannı parti sorunlannın önüne geçıren parti. Türkiye'nin menfa- atlennı koruyan. ajkadaş. dost fıkirleri ile değil. uzmanla- nn görüşlerini alarak kendi fıkırlerinı savunan bır lider HALİL KLRTGÖZ (SHP Niksar ilçe Baş- kanı): Halkı çağdaş mutluluğu yakalamış. huzurlu, ınsanlan dünya ınsanlan ile aynı haklara sahip. sorunlannı demokratik yol- larla çözen Türkiye. Ülke sorunlanna pratık uygun çözümler üretecek bir parti. Kararlı. tutarlı. dünya kamuoyunda övgü ile söz edi- lecek bir lider. RECEP ÜNAL (Erbaa SHP İlçe Başkan): Atatürk ilkelerini tam anlamı ile uygulayan şeffaf Türkiye. Eleştiriye açık. toplayıcı. fıkır üreten hder, İnsan haklanna. Atatürk ilkelerine bağlı bir parti. BELEDİYE BAŞKANLARI NE DİYOR? Önce halk ve demokrasi diyen kadro ve lider YAŞAR AKYÜZ(Şahinbey Belediye Başkanı): Laiklik. Atatürkçülük unsurlannın kalıcıhğının sağlandığı, bunlann hükümet politikası olarak etkin kılındığı. köktendıncilere hükümet ve devlet kanahyla destek ve yandaşlığın yapı- lmadığı. insan haklannın ve özgürlüğün ekonomık kalkı- nmayla büfünleştirilerek gerçekleştınldıği, devletın mılletm emrinde olduğu. acıda. tasada ve ekonomik paylaşımda eşit- liğin sağlandığı. din. dil, ırk aynmının yapılmadığı. özgür bir Türkiye istiyorum. Sosyal demokrat düşüncenın önündekı tıkanıkltklann dünyada ve Türkıye'de değışimler gözlenerek aşıldığı. sosyal demokrat ilkelerin yaşama geçirilmesinin etkın program ve sloganlarla sağlandığı, kitlelenn sorunlanna sahıp çıkacak, demokrasınin. insan haklannın. özgürlüğün. eşitliğin. ekonomik paylaşımın savunucusu olacak. toplumu kucak- layacak_, sosyal demokratlann bütünlüğünü sağlayacak bir parti. Önce halk. önce sosyal demokrasi dıyen ınsanlara, kadrolara ihtiyacımız var. Koltuk sevdasıyla kitleleri bölen insanlann bu oluşum içinde bulunmasına karşıyım. Türkıye'nin, sosyal demokratlann içinde bulunduğu so- runlara. tıkanıklıklara program ve ılkeleriyle açıkhk getirip, ekonomik. sosyal programını. demokratikleşme konusun- daki duyarhhğını. kitlelenn sorunlanna nasıl sahip çıkıla- cağının somut hedeflerini gösterecek. kımlığıyle kışılığıyle bugüne kadar sosyal demokrat harekete katkıda bulunmuş, partımizı yerel yönetimlerde ve siyasi ıkudarda başanya ulaştıracak bir lider. NİYAZİ KIRIMCA (Erbaa Belediye Baş- kanı): Banş ve kardeşliğın. huzurun sağladığı bir Türkjye. Örgütüne ve tabanına sahip çıkan. sorunlann üzenne kararlılıkla giden bir partı. Güven vericı ve dürüst, tüm ssyal demokratlan bırleştiren bır lider. '¥•& *M MUHSİN PEHLfVAN (Turhal Belediye Başkanı): Kendinı kalkındırmış. başkasma avuç açmayan, yeraltını ve yerüstünü bilen, gelişme değerlerine karşı çıkmayan. Atatürk düşüncesi ile çağın önünde yürüyen, eğitım kurumlannda birlıktehği sağlayarak ırticayı kafalardan sılen. çağdaş. demokratik. laik Türkiye. Cumhuriyetin tüm kurumlanndan. her ne pahasına olursa Atatürk ilkelerinden ödün verme- yen. "Atatürkçülük O'nun yolunda O'ndan daha ileri gıt- mektir" diyen bir lider. Mısak-ı Millı sınırlan içinde ulusal bırliği konıyan, çağdaş dünya ve çağdaş insanhkla her alan- da bütünleşebılen bir parti. LAMİ ODABAŞI (Siverek Belediye Başkanı): Demokra- sinin tüm kurum ve kurallanyla ışlediğı bır Türkiye hepimi- zdn beklentisidır. Bu Türkiye'de çözümlenmış bir Kürt soru- nu çerçevesinde banş ve kardeşlik egemen olmalıdır. Türkiye"nin sorunlannın çözümü. bu sorunlara politik çı- kariardan önce ülke ve topîurnun beklentılenni göz önüne alarak çareler arayan bir partinin çabalanna kalmıştır. Bu parti demokrasiye sahıp çıkan. üretken kadrolan, cesur ve kararlı yöneticileri bünyesinde banndınnahdır. SHP gibi bir partiye. dinamik, üretken, kitlelerin sempati- sinı ve güvenini kazanacak. aynı düşüncedekı ınsanlan top- yekun kucaklayacak bir lider gerekiyor. Bu liden bulamadı- ktan sonra SHP'den fazla bir şey beklemek de doğru olmaz. SİRECEK