Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 AĞUSTOS1993 PAZAR 10 PAZAR KONUKLARI Sünnet, artıkkorkuludüs ohnaktangku SUNUŞ: Sünnet, çocukların erkekliğe doğru attıkları bir adım olarak kabuledilir. Müslümanlar ve Museviler arasında, hem dinselinançlar hem desağlık açısından erkek çocukları sünnet ettirmek adet. Geçmişyıllarda sünnet, özellikle Anadolu 'nun kırsal kesimlerinde . Sünnetin, küçük, ama sonuçta bir operasyon olduğu berberler, büyük kentlerde de sağlık memurları ve savımularak, bunım ürologların işi olduğu belirtiliyor. sünnetçiler tarafından yapılırdı. Şimdilerde yine büyük Çocukların korkulu rüyası olan sünneti, ünlü sünnetçi kentlerde sağlık memurları ve sünnetçiler buişi yapıyor. Sunullah Artunç ve Prof. Armağan Öner ile konuştuk. Söyleşi Leyla Tavşanoğlu Konuklar Prof. Armağan Öner Üroloji uzmanı Sunullah Artunç 40 yıllıkfenni sünnetçi Oner: Operasyonkanser oranını sıfıra îndiriyor•Geleneğin dtştnda sünnetin bir amact var nu? ÖNER - Yaygm bir dinsel ve geleneksel imaj var. Ama işin derinine indiğiniz zaman sağlık açısından önemli. Şöyle ki: Sünnet olan toplumda şimdiye kadar hiç penis kanserine rastlanmadı. Sünnet olmayan top- lumda ise oldukça yaygın görülüyor. Yakın geçmişte ıstanbul'da Akdeniz Ülkeleri Cro- loji Kongresi oldu. O kongrede Yunanistanlı bir ürolog arka- daşımız 300 vakalı bir tebliğ getirdi ki, benım için de çok ilginçti. Hatta kongre programını yaparken yönetim kurulu olarak. bu meslektaşımız nereden bu kadar çok vaka buldu, diye tuhafımıza gitti. Çünkü penis kanseri çok seyrek olan bir kanser türii. Ama dediğım gibi bu bir ömektir. Sünnet olmayan toplumlarda görülü- yor, ama olanlarda görülmüyor. Bunun dışında zorunlu durum olabilir. Fimosis dediğimiz bir du- rum var. Bunda sünnet derisinin uç kısmı çok dar olabilir. Bu da idrar yapma zorluğuna yol açabilir. Bazılannda o derece dar olabilir ki çocuk ıkınmak suretiyle damla damla idrar yapar. Hatta idrannı yaparken sünnet derisi balon gibi şişer. Bunlann içinde bir kısmı do- ğuştan konjenitaldir. Bir kısmı ise sonradan olabilir. Bu da geçiril- miş, tekrarlayan iltihaplar sonucu- dur. Orada bir fibröz doku gelişir ve yine bir fimosis oluşabilır. Böyle bir durumda müdahaleetmekte ya- rar var.Çünkü bunun bazen idrar yollannı etkilediğini de görüyoruz. Aynca, sünnet olmayanlarda bu derinin iltihaplanması daha sıkça göriilen bir şey. Temizliğe çok dik- kat etmek lazım. - Buna bağb olarak söylemek isti- yorum. ABD'de son yıllarda ilginç bir olay yaşanıyor. Bu olay ABD, ıngiliz basuunda yer aldı. Çok sayı- da erkek "Sünnet öncesi organınuzı geri istiyoruz" sloganıyla örgütkn- meye başlanuslar. Çeşitli kulûpkr kurmuşlar. Savunduklan iki nokta 9». Öacelikle, "Biz çocukhığufSfjfr ^aa'sûnnet oldyıyla çok fr'a'vmatık bir deneyim yaşadık. Bu, bize sorubna- dan yaptldı. Çok acı duyduk. Biz buna karşı çıkıyoruz"diyorlar. tkin- ci sarunduklan nokta da "Sünnet ol- duğumuz için cinsel birleşmede istediğimiz keyfi akumyoruz "u savu- nuyprlar. Siz bu görüşleri nasıl değerlendiriyorsunuz? ÖNER - Hele geç devrelere de kalınırsa sünnet, çocuğun korkulu rüyası oluyor. Bunu önlemek için ben sünneti anestezi altında yap- mayı yeğliyorum. Kendi çocuğumda da öyle yaptırdım. Herhangi bir sıkıntı duymadı. Lokal anesteziyle, ya da sünnetçilerin daha önce yaptıklan gibi psikolojik bir korku travması olabilır. tkinci konuya gelince... Sünnet derisinin mukoza kısmı, yani iç kısmı, sinirlenmesi oldukça hassas bir yer. Bu bakımdan belki duy- gu fazla olabilir. Ama orgazm olmayı bır tek dokunmayla ilgili olaylara bağlamayalım. Çünkü bu, çok kompleks bir olaydır. Her şeyden önce bütünleşme söz konusu. Eşlerin arasında bu işe kon- santre olunmadığı takdirde ister sünnetli, ister sünnetsiz olsun, bir şey değiştirmez. Bu benim kanım. Bence bu çok önemli bir faktör sayılmaz. Sünnet ufak bir operasyondur. Operasyon olduğuna göre de tabii ki doktor işidir. Ama Anadolu'da kırsal kesimde gördüğümüz gibi usta-çırak işi. Babası oğluna öğretiyor. - Sünneti sizce sünnetçiler nti, yoksa bu işin uzmanı operatörler, ürologlar nu yapmah? Eskiden bu işi berberler de yapardı... ÖNER - Sünnet ufak bir operasyondur. Ufak bir operasyon ol- duğuna göre de tabii ki doktor işidir. Bugün tıpta çeşitli uzmanlık dallan var. Dolayısıyla da sünnet ürologların işidir. Sağlık memuru bir dereceye kadar. Çünkü bunlar kurs görüyorlar. Ama Anado- lu'da kırsal kesimde gördüğümüz gibi usta-çırak işi. Babası oğluna öğretiyor. Bu tabii ki çok sakat bir şey. Sonra, ne şartlarda yapıldığına bakmak lazım. Enfeksiyon açısı- ndan steril koşullara uyuluyor nu, uyulmuyor mu? O da bir etken. Dahası. biz her sünnet yapacağmuz çocuğa kan sayımı, kanama- pıhtılaşma yaptınyoruz. örneğin hemofılili bir çocuk olabilir. Sün- net edersiniz, kanamayı durduramazsınız; bu işi hayati tehlikelere de götürebilir. Ama önceden bilirseniz bunu önlemek imkanı var. Bilinçli olarak yaparsanız başınıza hiçbir tehlike gelmez. Sünnetçilerin bazılan çok tecriibeli olabilir. Ama çeşitli komplikasyonlar da görüyo- ruz. Örneğin en basitinden kanama olabilir. Bir damar açılabılir. Çünkü çoğu sünnet derisini bir pensle klam- pa ediyor, sonra kesiyor; sarmak su- retiyle bir nevi tumike tatbik eder gibi kanamayı durdurmaya çalışı- yor. Bazılan dikiş koyuyor. Ama tek tek damarlan değil de yarayı diki- yor. - Sünnet çocuğun camnı çok acıtır nu? ÖNER - Lokal anestezide, iyi bir anestezi yaparsanız acımaması lazım. Genel anestezi altında yaptığınızda zaten çocuk hiçbir şey duymuyor. Ama hiçbir şeysiz sünnet yaparsanız acır. Çünkü bu bölgenin sinirlenmesi oldukça kuvvetli. Çocu- ğu önceden psikolojik olarak hazı- rlarsanız, anesteziyle aamayacağıru söylerseniz çocuk daha rahat eder. Ama bir de aile arasında çocuğu sün- net etmekle korkuturlar. - Sünnetin yaşı var muar? ÖNER - Sünnetin yaşı diye bir şey olmaz Ancak büluğdan önce ol- masının bence yaran var. Örneğin Musevilerde ilk on beş, gün içinde, ya da doğar doğmaz çocuğu sünnet ederler. Bizde de bazı aileler çocuk doğar doğmaz ya da o günlerde sün- net ettirmeyi istiyorlar. Bunun iki yaran vardır. Çocuk o stresi ya- şamaz. Bir de ilk on beş gün içinde çocukta ağn hissi henüz gelişme- miştir. O nedenle çocuk bir acı duymaz. Ama başka bir nokta var. O çağda bir çocuk ne çişini ne de büyük apdestini tutabilir. Alu bez- lidir. Yara iltihaplanabilir. Bu, bir sakınca olabilir. O nedenle de aileyi uyarmakta yarar var. Bir de geleneksel bazı inanışlar vardır. İlle de üç, beş, yedi, dokuz gibi tek yaşlarda olsun diye... Bunun hiçbir an- lamı yok. Ama büluğdan önce olmasmda yarar var. Çünkü çocuk büluğa girince bırtakım gelişmeler gösterecektir - Bazı Hıristiyan erkekkr de 40-50yasktnnda Müslümanhğı kabul edip sünnet oluyorlar. O dönemde sünnet olmak acaba biraz daha nu ağn verir? ÖNER - Olabilir. Ama anestezi alünda yapıhnca hiçbir şey duvmaz. • Artunç: Nerede o eski 'mekteplf sünnetçiler!| ünnetçib'ği nasıl benimsedtniz? ARTUNÇ- Sünnetçi demek, Sunullah demektir. I Sağlık Koleji'nde küçük cerrahi işler, ilk müdahaleler, ilk yardım, sünnet, çevre sağlığı öğretildi. Aldığımız diplomada da bize bu yetki veriliyor. 1219 sayılı Taba- bet ve Şubabat Kanunu'nun 25. maddesine göre olu- I yor bu. Ama yeni mezunlarda bu yok artık. Çünkü bu işi bütün doktorlar, bütün hastaneler yapıyor artık. - Size göre sünnet, sağhk memurları nu, yoksa operatörler tara- fından mt yaptlmahdur? ARTUNÇ- Şimdiki duruma. yani 20. yüzyılm son çeyreğindeki duruma göre söylerseniz. operatörler tarafından yapılmalı derim. Çünkü artık sünnetçiler yetiştirilemıyor. Eskiden, daha bu okullar yokken ve tababet genişlememişken, 1219 sayılı kanunun 23. mad- desine göre sünnetçileri sağlık me- muru okullannda yetiştirmişler. Ama artık bu işi doktorlar, opera- törler yaptığına göre. sünneti hasta- nelerde yaptırmak işin en doğrusu- dur. Bunlann ardından Sağlık Koleji mezunlan olarak bızim gibi kişiler dıplomalı sünnetçiier oldu. Bugün ise liseden sonra sağlık kolejine ab- yorlar; operasyonu bırakın iğne bile yaptırmıyorlar. Çevre sağlığında memur olarak çalıştınyorlar bun- lan. Yani 1219 sayılı kanunun ge- rektirdiği yanm doktorluk unvanını vermiyorlar. Şimdi artık bütün hastaneler, bü- tün doktorlar sünnet yapıyorlar. Oysa eskiden bunu bir sünnetçiler, bir de operatörler vaparlardı. - Tabiri caizse, bugün artık bu işin bir de sanayiiniyapan sünnetçi Kemal Özkan var. Çocuklan sırayla sünnet ediyor... ARTUNÇ - Evet. O arka- daşımdır. Sağlık Koleji "ndendir. Sünnetçiliğe benden sonra başladı. Aramızda bir fark var. Ben evlere gı- der, sünnet yapanm. O evlere git- mez. Sünnet başına üç mılyon lira para alırmış. Şimdi onun çocuklan, da sünnet yapıyor. Oysa sünnet yap- ma yetkileri >ok. - Bize sünnetin tarihini anlatır nusuuz? ARTUNÇ- Sünneti aşağı yukan milattan 4000 yıl önce Mısırlı- lar yapıyordu. Milattan önce 2000 yılında Hazreti Ibrahim"e Allah tarafından emir geldı. O sırada Hazreti fbrahim 80, oğlu Hazreti İsmail ise 13 yaşındaydı. Çakmaktaşıyla sünnet oldular. Bakın o zamandan beri kullanılan aletlere. Çakmaktaşı, ustura, bisturi, makas, sünnet makinesi, elektro koter ve lazer. Bendeki elektro koterin aynısı Kemal Özkan'da da var. - Peki, lazer makinesiyle sünnet yapmanın yaran nedir? ARTUNÇ- Işınla. kanayan kapıller. >ani ınce damarlann uçlan kapatıhyor. Normal sünnette. usturalı ya da cerrahi sûnnette canlı deri kesiliyor, daha sonra kanama olunca damarlan. moskito pen- sıyle tutup katkütle bağlıyorsunuz. Ama sünneti lazer ya da elektro koterle yaptığınız zaman kanayan damar ucunu ışınla •hemen ka- patıyorsunuz. En iyi sünnet usulü de budur. - Çocuk kaçyaşınaa sünnet edUmebdir? İnsan her yaşta sünnet olabilir. En iyisi doğar doğmaz, yedi günlükken sünnet etmek. Musevilerde çocuğun sağlık durumuna göreyedi günlükken, sünnet ederler. ARTUNÇ - En iyisi doğar doğmaz. yedi günlükken sünnet et- mek. Musevilerde çocuğun sağlık durumuna göre yedi günlükken sünnet ederler. Eğer çocuk gelişmemışse, zayıfsa iki-üç ay beklerler. Ama doğduktan sonra yedi ile 15. gün arası yapmak en doğrusu- dur. Ama bizim Müslümanlığın örf ve adetlerinegöre üç, beş, yedî ya da dokuz yaşına kadar yaparlar. Çocuk kendıni bildiği zaman sünnet olsun diye... - Niye tek yaşlarda* ARTUNÇ - Kuranın Sünnet Suresi'nde, tek yaşlarda bir fakir çocuğunu da kendi çocuğunuzun yarunda sünnet ettirirsiniz. - Bir sünnetin fiyatt ne kadar? ARTUNÇ- Kemal Özkan'da üç milyon lira. Ben sırasında 2 mil- yon, bir milyon, 500 bın, hatta 100 bin lira alıvorum. - Sünnet sonrast birtakun sorunlar çıkabiliyor. thihaplanmajıana- ma olabiliyor, "Sünnetçi ters kesti, çarpık kesti" denihyor ya da penis içeri kaçıyor. Bunlann nedeni nedir? ARTUNÇ - Herkeste sünnet de- risi aynı değıldir. Kimisininki, uzun. kimisininki kısa, kimisininki dardır. Bazılan da anadan doğma sünnetlıdir. Deri kafasını kapatıyorsa almak lazım. Ama kafa tam açıksa hiç lü- zum yok. Sünnetçinin deriyi alırken meleİce kesbetmesi lazım. Korkar kaçar. ucundan ahrsa deri gene dü- şer İyi bir sünnet yapmak için deriyi ölçecek. biçeceksin ve kafanın tam arkasına gelecek şekilde yapa- caksın. İkinci önemli nokta da iki derinin karşılıklı dikilmesidir. YanL yunlu. uçlan birbirine ge- ürmezsen deri çarpık kaynar, yan sünnet olur. Bir de yanhş sünnet vardır. Kimi sünnetçi kafayı da gö- türür. - Peki, sünnetyasını söylemediniz, Yani insan 50 yastnda da normal sünnet olabilir nû? ARTUNÇ- insan her yaşta sün- net olabilir, 50'sinde de, 80'inde de... - Bu yaşta sünnet olanlarda daha nu ağtr geçer süreç? ARTUNÇ- Hayır. Hele modem sünnetlerde gayet normal oluyor. Eski usulde usturayla yapsan şakır şakır kanar. Ama bu yeni tek- nikle kanamasız da oluyor. Ama çocuk ne kadar küçük olursa deri o kadar çabuk kaynar, daha sıhhi olur. Dünyanın her yerinde müslim ve gayrimüslimler sünnet oluyor. Bugün Amerika'da çocuklan doğar doğmaz sünnet ediyorlar. Sünnet derisi kafada kalınca mikroplann üremesine yardımcı oluyor. Hatta AIDS'e karşı bile bugün sünnet yapıbyor. Bizde farzdır, şarttır. Ama artık dünyanın her yerinde sağlık için yapılıyor. - Ama Hıristiyan dünyasuiaa sünnetinyaygın olmadığını büiyoruz. Bu insanlar bu tür anza ve hastahklara karşı ne yapıyorlar? ARTUNÇ- İçlerinde öyleleri var kı sonunda mecburen sünnet oluyorlar. Bir adamda darlık ya da yapışıklık vafsa cinsi temas- yapamaz, evlenemez. Deri yerinden oynamaz. Adam da aadan danalar gibi bağınr. Sağlık için sünnet mecbur tutulmalıdır. • üngilizce Ûşletme Cisans ve üsansüstü Eğitimi! Avustralya'dakikampüslerimizciesumiorn eğitimi Ankara'yataşıdık. Size Vngilizce Vşletme Eğitimisunuyoruz. Evimzdeckers çahştrken, uzmaniarm görev aldığt bir AkademikMerkez tarafından destekleneceksiniz. Vesonunda CSIA'nun tüm ülkeler tarafından kabul edilen ^şietme üsans Diploması'na sahıpolacaksımz... Ayrmtıh bilgi için lütfentfROŞlARisteuiniz. CHARLES STURT U N I V E R S I T Y lr-tlt»«-t Anıt Caddesi ^eıfeık; Apartmanı ın Meydanı ANKARA 6 5 Fax.: <? *± 2 2 2 e>-U e>\ HIRSIZLARDAN OZUR DILERIZ! OTO ALARM CIHAZLARINDA RQBOT TEKNOLOJISI Uzaktan kumandaya basıldığında sesli ve farklı sinyaller ile size alarmın devreye girdiâini ya da çıktığını haber verir. Kristal kontrollü ultrasonik ve volümetrik sansörler İle arabanızın iç ve dış kısmını kontrol altında rutar. Arabanızın motorunu çifte blokaj yaparak daha güvenli bir koruma sağlar. Hiç bir ek modül gerektirmeden, arabanızda bulunan merkezi kilit sistemini uzaktan kumanda ile açmanızı ve kapamanızı sağlar. (Bu sistem çift kapılı arabalarda da kolayca uygulanabilir) Uzaktan kumanda ile otomatik olan camları ve tavanı kapatır. Zamanlama ve hassasiyet ayarı istenildiği gibi kolayca ayarlanabilir. İstenmeyen şahısların arabaya müdahale etmesi halinde çok güçlü 110 dB'lik kendiliğinden beslemeli siren anında devreye girer. Bu siren sayesinde alarm sisteminin kabloları kesilse bile alarm devreye girer ve sizi uyarır. Kendiliğinden korumalı olduğundan herhangi bir anahtara gerek yoktur ve sadece motor çalıştığı zaman şarj olur. Alıcı ve uzaktan kumanda cihazında bilgisayar kodlaması Araba markası ne olursa olsun her marka arabaya monte edilebilir. Robot feknolojisi ile üretildiğinden kesinlikle bozulmaz. SİZE YAKIN BİR Supralarm SATICISIMUTLAKA VARDIR! TÜRKİYE TEMSİLCİSİ VE GENEL DAĞITICI HCK GÜVENLİK GEREÇLERİ Ticaret ve Sanayii Anonim Şirketi Kocasinan Sanayi Sitesi 202. Sok No:21 Ostim Camıı Arkası Ostim/ANKARA Tel: (9-4) 385 11 66 - 385 11 67 Fax: (9-4) 385 11 68 MUNHAL BOLGELERE BAYILIK VERMEYE DEVAM EDIYORUZ!