Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 AĞUSTOS1993 PAZARTESİ 8 DUNYADA GEÇEN HAFTA Avrupa'yabirsaatdahayakııı EDİPEMtLÖYMEN LONDRA - İngiltere'nin. Avrupa"ya bir <^ıat daha >aklaşacağı geçen hafta anlaşıldı. Türkıye ıle Orta Avrupa arasında birsaat Fark var. İngiltere ile Orta Avrupa arasında da bir saat fark var. Orta Avrupa dediysek Av usturya. İsviçre değil elbet Genel olarak Avrupa dedığimızyerden İngiltere'ye gelenler. saatlerinı bir saat ileri alıyoriar. Endaryennde30deniz mile inen Manş denizi. İngHtere'yı Avrupa'dan "koruyan" bircoğrafi ozellık. Ama' ışadamlan için, borsalar, bankalar. büyük sermaye. turizm ıçın hiç de pratık değil. Uzun yıllardır İngıltere'nın de Avrupa saatıyle aynı saat dilıminı kullanması gerektiğı tartışılıyordu. Ama ülkenin kuzeyınde İskoçlar kış sabahlan geç olduğu ıçin, ülkenin güneyındede çiftçiler ve hayvancılar karşı çıktyordu. Bırçok kente büyük kanry onlar belli birsaatten sonra gıremiyor. ındırme bındırme ingiltere yapamıvor. mal dağıtamıyor çünkü. Oysa büyük süpermarketlenn açılış kapanış saatlen, bütün bu işlemlenn erken bir saatte bitinlmesini gerektınyor. Birdeçocuklann.okula gerçekten sabahın karanlığında gitmelen gerekecek eğer İngiltere de Avrupa saatıyleeşleşırse. Ozaman Türkiye ile saat farkı da bir saate inecek. İngilız İmparatorluğu geçen yüzyıl bu sıralarda dünyada üzerinde güneş batmadığı sıralarda. Londra"nın kenanndan geçen sıfır boylamının. dünva saat ayan ıçın başlangıç noktası olmasını kabul ettirmiş. Ünlü Greenuıch Gözlemevi"nın bahçesınden geçen sıfır boylamına göre ayarlanan saatlere dünya hala uyuyor. Ama İngiltere'nın. saat a\ an konusundaki aynk otluğunun sonu da geliyor olmalı. lçişl«ri Bakanı Michael Howard, bu sonbahardan itibaren İngıltere'nınde Avrupa saatıyle uyuşumu içın gereklı kararlan aİacakmış. Bakanın karannı milletvekillen kabul edecek mi? Avrupa denıldi mı tü> lcn dıken diken olan sadece muhafazakarlar değil çünkü. İşbukonudaoyvermeye gelincehermılletvekih. vıcdanının sesini ve İngiltere'vi düşünerek oy verecek. On yıl kadar önce de konu oylanmış. ama kimse Av rupa saatmı ıstemıştı. Bu kezde Avatn Kamarası"ndan ne kararçıkarsa çıksm Greenwıch"deki gözlemevi, para basmaya devam edecek. Tam çocuklara uygun hareketli birmüzeye dönüştürülen gözlemevi. bir ayağmı Batı Yanmküre'ye, bir ayağını Doğu Yanmküreye basarak resım çektirenlerledolu. Ortadirek ortada kaldı Fransa \flŞEL PERLMAN PARİS - Fransızlara "müjde"yi hi Başbakan Edouard Balladur verdı. TV'nin ikincı kanalı "France 2"de ünlü gazetecilerden Paul Amar'la bir söyleşi yapan Balladur. gelirvergısıni I994"te azaltacağını açıkladı Fransız halkına. Bu güzel "armağaıT'dan en çok kimın yararlanacağını da yuvarlak sözlerle kısaca izah etmeyi ıhmal etmedı, İzmır doğumlu başbakan "orta sınıf'tan ve "orta halli ûcretliler"den sözetti. Bir zamanlar, Türkiye'de "ortakdirek" felsefesi lafta egemen olmamış mıydı? Eh şimdı de sıra hayat pahalılığı ve işsizliklecebelleşen gariban Fransızlarda galiba. Bütün bunlar güzel. Fakat. Balladur'un geçen perşembe gecesi yaptığı bu açıklamadan sonra yeni bir sorunçıkıverdi ortaya. Oda, "orta tabaka'nın kim olduğuydu. Bunun gayet açık bir şekilde lanımlanması gereksinimıni duyuyor şımdi. ilerideki vergilerini hesaplayanlar. Doğal olarak. mükellefler de, uzmanlar da kılı kırk yanp biryanıt bulmaya çalışıyor. Dünyanın belki de en karmaşık vergi siteminesahip Fransa'da gelir vergisi barem tablosu tam 13 dılimden oluşuyor. Şöyle ki, yılhk geliri 38 bm 440 franga kadar olanlar vergiden muaf tutulurken. yılda 522 bin 580 frank gelir sağlamış olanlann vergi oranı yûzde 56,8"i buluyor. Başbakanın konuyu gündeme getirmesinden sonra dilimlerin daha geniş tutulmasını ve bunlann böylece 9"a indirilmesini salık veren uzmanlarla siyasılereksık değil. Fakat. asıl "heyecan", şimdi "orta tabaka" düzeyinın ne boyuttakı birgelın kapsadığı sorunu. Gelelim işin siyasal yanına. Kimı partı temsilcileriyîe yorumcuiann üstünde ısrarla durduklan bir hesaba göre. Balladur'ün gelir vergisi ındirimi, 1995"te düzenlenmt sı gereken cumhurbaşkaru seçımi öncesı, kendi partisi Cumhuriyet Için Birlik'tn (RPR) adayına. yani Jacques Chirac'a, ileride oy sağlamağa yönelik bir "yatınm". Çünkü, gelır \ ergisine ılışkın yenı bir yasanın kabulüyle. mükellefler, 1993yılıgelirlenni indinmli olarak. I994'te Hazıne'ye ödeyecek. Yanı cumhurbaşkanı secimine biryıl kala hafîfletılmış bir vergi. Fransız "ortadireği"nin geleceği bakalım ne olacak! Papa ABD'yi imana çağırdı Dış Haberler Senisi - Papa II. John PauJ geçen hafta içinde başladığı ABD gezisini sürdürüyor. Papa öncekı gün Denver kentinde Katolik Kilisesi'ni ziyaret ettikten sonra Amerikalılan imana çağırarak, "Dua edin yoksa nıhunuzu yitireeeksiniz"' dedi. Papa, KatoliJc Kılisesinden dini eğitim alan çocuklann cinsel tacize uğramasıyla ilgili skandalla ilgili olarak âi tüm kurumlan etkileyen çürümeden kilisenin de payını aldığını söyledi. II. John Paul Denver'dabirspor stadyumünda Dünya Gençlik Günü nedeniyle bir araya gelen 15 bin kişilik bir kalabalık önünde yaptığı konuşmada, "Bütün kurumların zan altında bulunduğu bir zamanda, kilise de bu > ozlaşmadan pav ını aldı" dedi. Denver'ı ziyareti sırasında sırasında Papa II. John Pauj'ün onuruna hazırlanan halka açık dini törene rahıp ve kardinaller beyaz cüppelenyle katılarak kilısedeki yerlerini aldılar. (Fotoğraf: REUTER) Politika, Su FestivalTni gölgeledî GÜRHAN L ÇKAN STOCKHOLM - Su Festivali. adına yakışır biçimde yağmur altında geçerken, politikada yaz bıtti. Geçtığimız hafta, Başbakan Carl Bildt'ın çağnlısı olarak. İngiltere Başbakanı John Major üç günlük birresmı ziyaret içjn Isveç'egeldi. Heriki muhafazakar başbakan, ülkelerinin toplam 41 Bosnalı yaralıyı tedavi için getirteceğinı açıkladı. Bunlardan İsveç'egelecek 16"sı ıçin Italya'nın Ancona kentine. küçük bir hastane gjbi donaülmış bir Hercules uçağı gönderildi. Anımsanacagı gıbi John Major. durumunun kötülüğü BBC tarafından dünya kamuoyuna duyurulan İrma adlı 5 yaşındaki Bosnab kızı, özel girişimleri sonucu Ingiltere'yegetirtmişti. Bu olay, isvec başbakanın vicdanını rahatlatma çabası olarak. başta The Observer olmak üzere çeşitli gazetelerde eleşürilmişti. John Major. İsveç'len aynlmadan önce yaptığı basın toplantısında İsveç'in, 1 Ocak 1995'ten itibaren ATye gırme şansının yüksek olduğunu ve bunun içın de. Brüksel'de yapılacak karşılıklı görüşmelerin. belirli zamanlarla sırurlandınlarak başiatılmasının gerektiğıni söyledi. Bu arada yanm milyon kışiye gösteri yaparken yereçakılan JAS tipı savaş uçağının açtığı tartışmalar. bütün hızıyla sürmekte. Bugüne dek devlete 21 mılyar krona mal olan ve daha ne kac'ara patlayacağı belli olmayan projerun ürünü uçaklann gösteriye çıkanlması ve çok sayıda insanın yaşamını riske sokması eleştirilmekte. Banş araştırmalan uzmanı \Villiam Agrell, Savunma Bakanı Anders Björck'ü istıfaya davet ettı. Kentınortasındakı kaza bölgesındeaskerlerce alınan "saklama/koruma" önlemlen. sokaklarda ellerindedolumakinalı tüfeklerledplaşangenç askerleri görmeye alışkın olmayan İsveçlilerin öfkesine, tepkisıne \ol açtı. Karikatürist Ströyer, bir karikatüründe, köprü ayağının yanındaki enkazın. köprüden görülmesini önlemek için çekılen tahta perdenin önünden geçen baba-oğul arasındaki şu konuşmayı veriyor: - Baba. askerler neden enkazı göstermek istemıyorlar? - Başkalan görüp de a>Ttıısını yapmasınlar diye! BİLKENT ÜNİVERSITESI MÜZİK ve SAHNE SANATLARI FAKÜLTESİ ile MÜZİK HAZIRLIK OKULU (Ortaokul ve Lıse Devreleri) (Pıyano Klasık Gıtar, Teorı-Kompozısyon, Yaylı, Nefeslı Çalgılar, Şan-Koro ve Tıyatro Sanat Dalları ıçın) ÖNKAYIT, ÖZEL YETENEK - KABUL SINAVIYLA ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. v Fakülte onkayıt ve Muzık Hazmık Okulu aday kayıtlan: 17-27 Ağustos 1993 ÖZEL YETENEK SINAVLARI Test, I ve II. aşamalar 3-7 Eylül 1993 ADAY KAYDI İÇİN GEREKLİ BELGELER • Ikı adet fotoğraf • Nûfus Cüzdanı orneğı • Başvuru formu (Fakülte'den sağlanacaktır) • ÖSS sonuç beigesı (Lıse mezunları ıçın) • Oğrenım durumu beigesı (Dıptoma suretı, çıkış beigesı^ (Posta ıle kayıt yapılabılır). EK BILGI - ADAY KAYDI ' ' Bılkent Ünıversıtesı Muzık ve Sahne Sanatları Fakultesı, 25 Blok 06533 Bılkent / Ankara Tel (9-4) 266 45 39 - 266 41 38 Muzık Hazırlık Okulu Ortaokul ve Lıse Devrelerı'nın. Mıllı Eğıtım Bakanlığı'na bağlı Ortaokul ve Anadolu Guzel Sanatiar Lıselerı ı!e eşdeğerlığı (muadeletı) buiunmaktadır. Herhangı bir eşdeğer kurumda, I aşama sınavını başarmış olan adaylar. Müzık Hazırtık Okulu I aşama sınavından muaf tutulurlar. Maddı desteğe ıhtıyacı bulunan yeteneklı adayiara. sınav sonuçlarına göre burslu statüde destek sağlanacaktır r PARLAMENTONUN BOYUTLARI Rahmi Kumaş 30.000 lıra (KDV içinde) Çağdaş Yaymiarı Turkocağı Cad 39-41 Cağaloğlu-Islanbul Ödemeli gonderilmez. DOSTUM MOZART Nadir Nadi 8. bası 30.000 (KDV içinde) Çağdaş Yaymları Turkocağı Cad. 39-4! Cağaloğlıı-htaıihul ORTA ASYA CUMHURİYETLERİ Yaşam Tarzları Araştırması • Yöre insanı ne yer ve içer? • Hangi ev eşyalarına sahiptir? • Hangi TV'leri izler? • Istatistiki bilgiler. Her ülkede 12OO'er kişi ile yapılan araştırma Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan ve Kırgızistan'da yürütülen çalışma sonucunda yöre insanının düşünüşleri, alışkanlıkları, yaşayışları ve beklentileri tespit edilmiştir. Her ülke için raporlar satışa arz edilmişitir. Geniş bilgi için, SİAR Uluslararası Sosyal İktisadi Araştırmalar A.Ş. Gazeteciler Mahallesi 23 Temmuz Meydanı No: 8 Esentepe, 80300 İSTANBUL Telefon: (1) 273 04 25 - 267 39 32 Faks: (1) 288 62 56 Teleks: 245 59 Avel Tr. 19 32 AMLAR-KANILAR ECMEL BARUTÇU Acaba Ne Derdi? Basında okuduğum doğruysa, Sayın Setnra özal, ANAP'tan ayrılan Özal yanlısı parlamenterlerden kura- caklarını söyledıklerı partının kuruluşuna ilişkın çalış- malarını ertelemelerini istemiş. Gerekçe olarak, şu sıra- da kurulacak bir partının yaşama şansını çok zayıf bul- duğunu soylemiş. Iç politika ile ilgili gorüşlerıne deger verdiğim eski CHP'li dostumu aradım. Bu konuda nedüşünduğunü so- racaktım. Tatile gıtmiş. Acaba ne derdi diye düşundüm. Belki tahmin edebilirim Gerçi, bazen hıç beklenme- dik sözler edip gorüşler ıleri surüyor, ama genelde çiz- gısi ne de olsa bellı. Partizan bir tarafı olsa böyle bölün- melerden sosyal demokrat partiler lehine neticeler çıkarırdı diye düşünülebilir. Oysa, ülke çıkarlarını parti mülahazalarmın daima önünde tutmuş bir kişidir. Onun ıçin ne duşünebileceğmı tahmin edip yazacağım. Yanıl- d'ığım bir taraf olursa, nasıl olsa, beni düzeltme olanağı- nı bulur. Herhalde bunu akıllıca yapılmış bir tavsiye olarak gör- düğünü söylerdi Ama hareket noktası farklı olurdu. Türkiye'deki siyası partiler bölünmek değil, birleşmek ihtiyacındadırlar. Bugünkü bölünmeler 12Eylül'ün hata- sından ileri gelmiştir. Atatürkçü "generaller Atatürk'ün vasiyetnamesini bir tarafaatmışve onun kurduğu partiyi bılekapatmışlardır Sağdaki büyük partı içinde aynı şeyi yaptılar. Türkiye'nin siyasi hayatını yenileyebilecekleri- nı sandılar. Yaptıkları hiçbir ise yaramadı. Aynı partiler gerı döndu, ama ne yazık ki bolunmüş olarak. Üstelik, siyasete dönmelerini engellemek istediklerı veya veto ettiklerı kişiler bugun Türk siyası hayatının zirvesinde- ler Ve yapılmış olan hatanın kötü sonuçları şimdi ortadan kaldırılamıyor Türkiye'de siyaset fazla parti kaldırmaz. Bir düzine kadar parti TBMM'de temsil edıliyor. Dışarda da bir o kadar. Yenılerı de gelecek. Böyle bir tablodan çıksa çıksa istikrarsızlık çıkar. DYP-SHP koalisyonuna bakarak ahkam kesmeyelım. Politik hiçbir ihtirası olmayan, niteliklı, "dolgun ve ol- gun" devlet adamı örneğıni devamlı sergileyen bir Er- dal İnönü her koalısyonda bulunmaz. Eylül'de SHP Ku- rultayı'nda yerıne lyi bir seçim yapılamaz ıse bu koalıs- yonun da ne hale geleceğini hep birlikte göreceğız. Onun içın Özal yanlısı ısimlerın parti kurmaları da yeni bir bölünmeden başka bir şey olmayacaktır. Böyle bir partinin büyüyüp guçlenmesi mümkün değildir. Duygu- sal zemıne dayalı parti olur mu9 Ama, Özal'ın fikırleri deniyor... Değişik ölçülerde de olsa. bunlardan zaten öteki parti- lerde de var. Hemep hepsi serbest pazar ekonomisi de- mıyor mu? O halde amaçları nedir? Amac son zamanlarda kurulmuş partilerinkinden fat-klı olamaz Kapatılmış siyasi partilerin yeniden açılmasına imkan veren yasadan yararlanarak otuz iki yıl sonra tekrar faa- liyete geçen Demokrat Parti nostaljik bir esinti olarak kalmaktan başka ne yapabilir ki? Hasan Celal Güzel'in Yeni Doğuş Partisi nin seçim barajını aşması kolay değil. Aynı şey Aydın Menderes'in partisi için de geçerli. O halde neden kuruluyor bu partiler? Kendılerıne göre elbette bir izahı var, ama bence bun- lann "Mehmet Yazar Formülü'nün müstakbel adayları olmaları cok muhtemeldir. Mülteciler paylaşılıyor FERRUHYILMAZ KOPENHAG-Hvidovre Beledi)esrnin mültecilere daha fazla konut vermeme konusundaki dırenişi nıhayet kınldı. Sosyal demokrat başbakanın. partisinin yaz toplantısında yaptığı bir konuşmada. "Kopenhag Bölgesi'ndeki beledi>e)er, miiltecileri paylaşmak konusunda gönüllü bir işbirliğine gitmezlerse. hiikümet müdahale edecek" devince. Hvıdovre Belediyesı'nin sosyal demokrat başkanı Brita Christensen, ıstedikleri garantı>i elde ettiklerini söyleverek. > asadışı kararlannda direnmekten vazgeçtiklerini açıkladı. Böylelikle Beledıye Denetleme Kurulu'nun, karar lehinde oy kullanan belediye meclıs üyelenne günde 300 kron para cezası kesilmesi karan da askıyaalınmışoldu. Danımarka"dakı yasalara göre beledıyeler. sosj'al konutlarda ev için başvuranlar arasında hangi gerekçev le olursa olsun ayınm yapamı> or ve konutlara tamamen sıra esasıyla kiracı alınıyor. Hvidovre Belediyesı'nin 2.5 yıl önce aldığı bir karann şimdiye kadar sadece mültecileri gen çevırmek üzere kullanıldığı ortaya çıktı. Hvidovre Beledivemeclis üyeleri bu karan, zamanında. sosyal sorunlan olan ailelerin belli sosyal konutlarda yoğunlaşmasını önlemek için aldıklannı belirtiyorlar. Hvidovre belediye meclis üveleri yasadışı kararlanndan vazgeçıp para cezasından kurtuldular. ancak göçmen ve mültecılerle ilgili tartışmalar bitmedi. Başbakanın. "Belediyelere müdahale ederiz" sözü. koalısyon ortağı üç küçük merkez sağ partı Danimarka tarafından tepkı gördü. Sosyal demokratlann koalisyon ortağı üç küçük parti, hükümetin belediyelere müdahale etmesınin, yerel yönetımlerin özerkliğinin yok edilmesi anlamına geleceğini savunuyorlar. Mültecilerin belediyeler arasında daha dengelı bır şekilde dağıülıp. gettolaşmanın önlenmesi tartışması, birdenbire göçmenlenn eşlerını yanlanna getirme haklannın kısıtlanması tartışmalanna dönüştü. Daha önceleri göçmenlerle ilgili akb başında laflareden Danımarka'nın ıkinci büyük kenti Arhus'un sosyal demokrat Beledive Başkanı Thorkild Simonsen'in de, aile bırleşimı hakkının kısıtlanması önerisinde bulunması. Danımarka'da "Yabancıların sayısı had safhava ulaştı" düşüncesınin gıderek yaygınlaştığımn işaretçisı oldu. Muhafazakarlar ve liberaller doğailıkla öneriye baiıklama atlarken. sosyal demokrat Başbakan Poul Nynıp Rasmussen, "Şu anda aile birleşiminen sınırlandırılmasını gerektiren birdunım \ok" diyerek tartışmay ı en azından sosyal demokratîaraçısından şimdilik kaydıyla durdurdu, ancak bu tartışmanın zaman zaman gündeme geleceği de belli oldu. Bu tartışmalardan en çok. Danimarka"nın en büyük göçmen grubu olan Türkiyeliler etkileniyorlar. Buna karşılık yabancılar konusu tüm hafta boyunca şu veya bu şekilde tartışılmaya devam edildi. Göçmen örgütleri. polisi, göçrnenlere karşı gerçekleştirilen ırkçı saldınlara gözyumarak ırkcılan yüreklendirmekle suçladılar. Polis tabıi ki bu suçlamalan hemen "aslsız" diyerekretetti. KIZILTOPRAK HATIRALARI (3. Baskı) İletişim Yayınlan Anı Dizisi (1. Baskı) Bütün kitapçılardan arayınız.