Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
16 AĞUSTOS1993 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 11
TTKD'den
Çiller'eKDV
uyarısı
• Ekonomi Servisi- Tüm
Tüketicileri Koruma
Derneğı (TTKD) Başkanı
Mehmet Barak, Başbakan
Tansu Çiller'e gönderdiği
mektupta. yeni vergi
tasansını eleştirerek. yüzde20
olan KDV oranlannın yüzde
25'ecıkartılmak
istenmesinin, tükeüciyi
fatura almamaya
sevkedebileceğini öne sürdü.
Barak: buzdolabı. çamaşır
makınesi TV. video ve
bulaşık makınası gibi
dayanıkü tüketim mallannın
lüks sınıfına sokularak.
KDV oranlannın yüzde
25-30 oranlanna
çıkartılmasını eleştirdi.
Barak sıradan tüketicinin
"lüks mal kullanmadığı
halde zengin sınıftan
sayılacağV'nı belirterek
"Böyle bir karar alındığı
takdirde 'vergi kazancı'
beklenirken 'vergı kaybı'
unutulmaktadır. Çünkü
KDV oranı 2.5 milyon liraya
çıkan birmalda tüketicinin
fatura almaktan
vazgecmesini normal
karşılamak gerekecektir"
dedı.
Çin'de
ozelleştirme
• PEKİN (AA)-Çin, zarar
eden 200 kadar kamu
kuruluşunu açık arttırma ile
satacağını açıkladı. Huan
Eyalet yönetimi, gelecek ay
yapılacak ticaret ve yatınm
sempozyumunda, bu
şirketleri açık artürmayla
saüşaçıkartacak. Bu
kuruluşlann tümünün zarar
ettiğini belirten yetkililer,
ancak tümünün de yeni bir
yönetim ve teknoloji ile kara
geçebileceklerini
kaydediyorlar. Açık
arttırmaya yabancı
şirketlerin de katılmasına izin
veren yönetimin,
sempozyuma 4 bin kadar
yabancı şirket temsilcisinin
katılacağını tahmin ettiği de
bildirildi. Uzmanlar,
özelleştirmenin yabancılara
da açılması karannı, Çin
hükümetinin borç içinde
yuvarlanan şirketleri
ekonomiye kazandırmaktan
hala umudunu kesmediği
şeklinde yorumluyorlar.
NAFTA'da
ilerleme
• WASHİNGTON (AA)-
Kapsayacağı 360mılyonluk
nüfusla, dünyanın en büyük
serbest ticaret bölgesini
oluşturması beklenen Kuzey
Amerika Serbest Ticaret
Bölgesi NAFTA'ya ilişkin
pürüzler giderilip ilerleme
sağlandı. ABD. Kanada ve
Meksika ticaret bakanlan ve
yardımalan düzeyinde
yürütüJen müzakereler
sonunda, NAFTA'yı kurucu
antlaşmaya. işçi haklannı
koruyucu ve çevre
korumasını sağlayıa
maddeleri içeren ekler
yapılması konusunda
uzlaşıldı.
ABD'li
yatırımcımn
gözü dışarda
•NEWYORK (AA)-İşlem
hacmi bakımından dünyarun
en büyük ikinci menkuJ
kıymetler borsası olan Wall
Street, artık eski cazibesini
kaybediyor. ABD'deki
yaunmalann, kendi ülkeleri
dışındaki yabancı menkul
kıymetler piyasalanna
yönelmelerinin yaru sıra.
yabancılann da ABDdeki
menkul kıymetler yatınmlan
azaldı. ABD'nin ünlü borsa
aracı kurumu Goldman
Sachs'm araştırmasına göre.
ABD'li yaümncılar, 1989
yılından beri yabancı
ülkelerde 94.4 milyar dolarhk
menkul kıymet saün aldılar.
Buna karşılık. yabancı
yaünmcılann ABD'deki
menkul kıymetler yatınmlan
1990yılından beri 12.1 milyar
dolar azaldı.
İzmir'de arabalı
vapur seferi
• İZMİR (AA>- İzmir'de ilk
araba vapuru, Uçkuyular-
Bostanb arasında, TBMM
Başkanvekıli Yıldınm Avcı,
Ulaştırma Bakanı Mehmet
Köstepen ve Sağlık Bakanı
Rıfat Serdaroğlu'nun da
katıldığı törenle, sefere
başladı. Ulaştırma Bakanı
KLöstepen, törende yaptığı
konuşmada "Uyuyan dev
İzmir'i uyandırmaya
çalışıyoruz"dedi. Köstepen,
ihracata rahat nefes aldırmak
amacıyla Çeşme Ro-Ro
limanmdan. îtalv a'nın
Tneste şehrine sefer
düzenleneceğini söyledi.
Özelleştirilecek KİTlerdeki zorunlu emeklilik uygulaması 7.7 trilyon ek yük getirecek
SSK'yaözefleştirnıe faturası• KİTlerde çalışan 550 bin kişiden emekliliğe hak kazanan
kadın işçilerin sayısının 15 bin 618, erkek işçilerin sayısının da 66
bin 137olduğusaptandı.
• Hemen hepsi en üst dilimden SSK primi ödeyen 82 bine yakın
işçinin, emekliye aynlması SSK'ya yıllık 7 trilyon 700 milyar lira
ek yük getirecek.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
KİTIeri özelleştireb'lmek amacıyla hı-
zlandırılan zorunlu emeklilik uygula-
ması. SSK'yı zor duruma sokacak.
SSKnın prim gelirlerini düşürüp gider-
lerini arttıracak uygulamanın. SSK'ya
yıllık 7 trilyon 700 milyar lira kadar ek
yük getirebileceği belirtildi. Kadınlarda
20, erkeklerde 25 hizmet yıbnı dolduran
yaklaşık 80 bin işçi, zorunlu emeklilik
uygulamasıyla karşı karşıya kalabiJe-
cek. SSK'da yapılan hesaplamalara
göre kamu kurum ve kuruluşlannda
toplam 1 milyon 26 bin 683 işçi çalışı-
yor. Yaklaşık 550 bini KİTlerdeçalışan
bu kişilerden 20 yılını dolduran kadın iş-
çiierin sayısının 15 bin 618, erkek işçile-
rin sayısının da 66 bin 137 olduğu sap-
tandı. Hemen hepsi 5 bin iş günü prim
ödeme koşulunu da yerine getirdiği be-
lirlenen bu kişiler, Çiller hükümetinin
hızlandırdığı zorunlu emeklilik uygu-
lamasıyla karşa karşıya kalabilecekler.
SSK yetkililerinden edinilen bilgiye
göre bu durumda olan ve 5 bin işgünü
prim ödeyen işçilerin SSK'da yapılan
hesaplamalara göre kamudan emekli
olan her işçi. 4 milyon 800 bin lira do-
layında aylık almaya hak kazanacak. Bu
kişilerin SSK primlerinin de aylık 2 mil-
yon liraya yaklaştığını belirten yetkililer,
"Böytece, kamu kesüninde çalışan ve
emekliiiğe hak kazanan ner bir kişinin
emekli edilmesi, kurama a>lık 7 milyon li-
raya yakın bir ek yük getirecektir. Emek-
liliğe hak kazananlann tümünün emekli
edilmesi halinde. bu yükün toplamı yıllık
olarak 7.7 trilyon liravi bulabilecektir"
dediler.
Kamuda çalışan işçilerin genellikle
sendikalı ve toplusözleşme kapsamında
olduğunu vurgulayan yetkililer, bu işçile-
rin SSK primlerinin. en üst dilimden
ahndığını kaydettıler. Kurumun mali
sıkmtılannın her geçen gün arttığmı
kaydeden yetkililer. bu ay 5 trilyon liraya
yakın aylık ve fark ödemesi yapacak-
İannı, süper emeklilerin toplam 500 mil-
yar lirayı bulan fark ödemelerinin aylar-
dır yapılamadığını anımsattılar. Yetkili-
ler, zorunlu emeklilik veemekliliğe teşvik
uygulamasının SSK'nın yükünü
arîtırdığını befirterek, "Sorunlarm çözü-
lebilmesi için halen TBMM'de olan SSK'-
ya ilişkin düzenlemelerin bir an önce ger-
cekleştirilmesi gerekiyor" dediler.
'Danıştay'ın yönetmelik iptali şimdiye kadar yapılan inşaatlan etkilemeyecek'
Toyotasayoluna devam edecek
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Tanm ve Köyişleri Ba-
kanlığı Müsteşar Yardımcısı
Prof. Dr. Şenol Erdoğan, Da-
nıştay'ın Adapazan'nda Toyo-
tasa otomobil fabrikasının ku-
rulmasına imkan tanıyan yö-
netmelik değışikliğini iptal et-
mesinin. "Şimdiye kadar yapı-
lan inşaatlan" etkilemeyeceğıni
söyledi. Prof. Dr. Şenol Erdo-
ğan, Danıştay karannı olumlu
olarak niteleyerek. şimdiye ka-
dar yapılan inşaatlar için yapı-
lacaİc bir şey olmadığını ancak.
bundan sonrakı gelişmelerin bu
karann ışığı altında değerlendi-
rileceğinı belirtti. Erdoğan, kar-
zarar hesabı yapılarak tanm
alanlannın üzenne fabrika ku-
rulduğuna, ancak bu hesabın
zararlı sonuçlar doğuracak ni-
telikte bulunduğuna dıkkat
çekti.
Danıştay'a açtıklan dava ile
entegre uçak, gemi, otomotiv
sana>ı jıii.ıuiımiinu »uiu i<u-
dım arazilerinin tahsis edilmesi-
ne imkan tanıyan yönetmeliğin
iptal edilmesini sağlayan Ziraat
Mühendisleri Odası Başkanı
Mahir Gürbüz. Toyota fabrika-
sının durumunun hükümetin
sorunu olduğunu söyledi. Ana-
yasanın, tanm topraklannm
rvorunmasında devletı görevlı
kıldığını anımsatan Gürbüz. bu
görevin yeterince yerine getinl-
mediğine ve tanm topraklan
üzerindeşehirlenn. fabrikalann
yükseldiğine dikkat çekerek
"'Biz aslında bu anlayışı dava et-
tik"dedi.
Gürbüz şövle konuştu: "Biz
da>amızı 1991'in aralık ayında
açtık. Toyota, haziran a>ında
temel attı. Adapazan'na dava
açmak için giden arkadaşları-
mız. hakimler ve savcüar tara-
fından sert karşılandı. Biz o böl-
gede fabrika kurulmasına değil,
tanm ara/isinin vok edilmcsine
karşıydık. Bu konuda Köy Hiz-
metleri Genel Müdürlfiğü de
olumlu karar vemtedi. Birinci sı-
nıf toprağın üzerinde sulama şe-
bekesi de bulunuyordu. Birkaç
kilometre ileride 11 ayn seçenek
göstererek "buraya yapın' di-
vorlar. Ama fabrika dayatıyor.
İzin verilmemesine rağmen. yet-
kisi olmadığı halde Yüksek
Planlama Kurulu izııi ile fabrika
yapılıyor. Şimdi bu fabrikamn
dunımu devlerin sonınudur.
Ama bu karann böyle olaylann
>e talanlann engelİenmesi için
önemh' olduğuna inanıvorum".
Gürbüz. toplumsal sorumluluk
duyarak değişikliğin iptali için
başvuruda bulunduklannı be-
lırtti.
Gürbüz, Türkiye'nin. bazı
kesımlenn sandığı kadar top-
rak bakımından zengin bir ülke
olmadığını. bazı kaynaklarda,
toprak bakımından fakir 19 ül-
ke arasında gösterildiğine dik-
kat çekti.
Yen, Japon sanayiini vurayor
TOKYO (AA) - Japonya
Merkez Bankasfnın, Japon
Yeni'nin hızlı yükselişini dur-
durmak için piyasalara yaptığı
yoğun müdahalelerin etkisiz
kalması, Japon hükümeti ve sa-
nayicilerini telaşa düşürdü. Hü-
kümet ve Japonya'nın dev fır-
malan, ülke ekonomisinin yeni-
den zorlanmaması için Japon
Yenı'ne "dur" denilmesini isti-
yorlar.
Yenin hızla değerlenmesi, Ja-
pon ekonomisinin belkemigi
olan Toyota ve Sony gibi firma-
lann gelirlerini ABD Dolan'-
ndan Japon Yeni'ne çevrildi-
ğinde yüzde 20 azaltıyor.
1 ABD Dolan'nın 115 yenin
altına her 1 yenlik düşüşün, To-
yota Motorfirmasınıngelirlen-
ni 12 milyar yen (116 milyon
dolar) Honda'nın 7 milyar yen
(67.9 milyon dolar), Nissan
Motor'un 8 milyar yen (77.6
milyon dolar), Mitsubıshi ve
Mazda'nın gelirlerini de 3'er
milyar yen (29.1 milyon dolar)
azaltacağı hesaplanıyor. 1 do-
lar, şimdilerde 102 yen dolayına
düştüğüne göre, Japon fırmala-
nnın gelir kayıplan da giderek
büyüyor ve 1993- 94 mali yılı
kar hedeflerini değil tutturmak,
zarar etme ihtimali bile beliri-
yor.
Japon firmalanrun bu du-
rumda uzun vadeli çözümü,
üretimi ülke dışına kaydırmak-
tan geçiyor. Ancak, yenin de-
ğerlenmesi, ihracat gelirlerini
dolar cinsinden eritiyor. Ülke
dışındaki yatınmlar da dövız
kurlanndaki dalgalanmalann
olumsuz etkisiyle süratle arttın-
lamıyor. Bu durumda, Japon
fırmalan, maliyetleri azaltmak
için tesis kapatıp, işçi çıkanyor-
lar. Japon şirketlerinin gelirleri
azaldıkça. yatınmlannı azaltıp,
personel giderlerini ıyice kısı-
yorlar. Bu da Japon ekonomısi-
ni yeniden durgunluğa itiyor.
Japon Yeni'nin ABD Dolan
karşısında. her yüzde 10'lukde-
ğer kazanımınm, Japonya'nın
gayrisafi milli hasılasında binde
5'lik düşüşe neden olduğu he-
saplanıyor. Ekonomistlere
göre. Japon Yeni'ni dizginle-
menin tek yolu, 107 milyar do-
lara varan dev ticaret fazlalannı
azaltmaktan geçiyor.
Yen, dolar karşısında hızla değer kazanı\or. Borsacılar.
önümüzdekj günlerde 1 ABD Dolan'nın 100 vene kadar
düşeceğini tahmin ediyorlar.
Onlemler sonuc verdi
Havayolu fîrmalan
darboğazı aştı
• Uluslararası havayolu
taşımaahğı trafiğindeki
azalma karşısında fıyat
kırma ve maliyet düşürme
çaresine başvuran
Avrupa'daki havayollan
fırmalannjn zararlan
azalmaya başladı
FRANKFURT/NEW
YORK (AA) -1990 yılı ağustos
ayında patlak veren Körfez kri-
zi ile bunun ardından Körfez
Savaşı ve dünya ekonomisi ge-
nelindeki durgunluğun olum-
suz etkisiyle darboğaza giren
Avrupa havayollan fırmalan
toparlanma belirtileri göster-
meye başladı.
Uluslararası havayolu taşı-
macıhğı trafiğindeki azalma
karşısında fıyat kırma ve mali-
yet düşürme çaresine başvuran
Avrupa'daki havayollan fırma-
lannın zararlan azalmaya baş-
ladı. Alman Lufthansa Hava-
yollan firmasının geçen yılın ilk
yansında 368 milyon mark (216
milyon dolar) olan zararlan bu
yılın ilk yansında 221 milyon
marka (128.6 milyon dolar) in-
di.
1992 yılı nisan-haziran dö-
neminde 156 milyon mark za-
rar eden Lufthansa, bu yılın
aynı döneminde 24 milyon
mark kar etti.
Lufthansa yolculan bu dö-
netnde geçen yıla göre kilomet-
re başına ortalama yüzde 8
daha az bilet ücreti ödediler.
Lufthansa fırması. fıyat kırma-
nın getirdiği ek yükleri. mali-
yetleri düşürerek kapattı, ücret
kısıntısı, personel azaltımı yo-
luyla, toplam harcamalannı
yüzde 5.5 azalttı.
Hollanda Kraliyet Havayol-
lan KLM, personelinin bir kıs-
mını erken emekliye ayırma yo-
luyla, masraflan kısarak, 1992'-
nin nisan-haziran döneminde
20 milyon dolar olan kannı
yüzde 5 artınp bu yılın aynı dö-
neminde 21 milyon dolara çıka-
rabildi. Hollanda Florini'nin
değerlenmesinin kar marjlannı
düşürmesi ve yolcu biletleri fı-
yatlannın düşmesi karşısında,
KLM, maliyet azaltmaya de-
vam edecek.
îngiliz Havayollan, işletme
karlannı ocak-mart döneminde
yüzde 8 arttırdı. Ancak, dünya
genelinde faaliyetlerini genişlet-
me operasyonu işletme giderle-
rini arttınnca, vergi öncesi kar-
lan yüzde 30 azaldı.
Uzmanlar, Avrupa ülkeleri
ekonomileri ve döviz kurlann-
daki dalgalanmalar düzelirse,
havayollan firmalanrun duru-
munun iyileşeceğini belirtiyo-
lar. Ancak. Lufthansa Hava-
yollan'ndaki yapısal zayıflığın.
bu fınnanın toparlanmasını ge-
ciktireceği söyleniyor.
ABD'defiyatkırma
ABD'deki havayollan firma-
lan arasındaki fıyat kırma sa-
vaşı tüm hıayla sürüyor. Fir-
manın yeniden örgütlenmesi
için, iflas masasına başvuran
Trans World Airlınes, sonba-
har ve kış aylannda Avnıpa'-
daki 19 şehir ile ABD'deki bazı
kentlere seferlerde. "tek bilet fi-
yatına iki yolcu taşıma" kam-
panyasını başlattı.
TH'A'nın fiyat kırma kam-
yanvası üzenne, Northvvest
Airunes ile America Airbnes
fırmalan da, bazı hatlardaki se-
ferlerde. kendilerinin de bilet fi-
yatlannı indireceklerini bildir-
diler.
Yukarıdaki tırnağın içine yerleştirilecek doğru bir iletişim stratejisiyie,
t ü k e t i c i n i n k a l p a t ı ş l a r ı y a k a l a n d ı ğ ı s ü r e c e
yapılan reklam yatırımının karşılığını reklamverene döndürmek
birsır değil.
Kuşkusuz bir sır değil. Bızce asıl önemli olan, her ürün,
kuruluş ya da hizmete özel yaratıcı pazarlama çözümleri üretebilmektir.
ITurkıye nın sayılı rek am ajansları a'asınüa
yer a'mamızı sagiayan geıçen de bu degıl mı zaten7
)
'fi Ağustos 1393 Pazartes, gûnünden
ıtıbsren venı ışyerımızdeyız
Değışen sadece adresımız değil
Logomuz. teiefon ve faks
n u m a r
a ı a r ı m ı z a a > e n ı
LÜTFEN NOT EDER MİSİNİZ..
' " S A 5 R t K L A M H I / M E T L £ Hl L T 0
Kıbrıs Şehıtlen Caddesı No:146
işçimenler İş Merkezı Kat.4 Alsancak 35220 Izmir
Te! ( 5 1 ) 6 3 2 4 0 4 - 6 3 2 6 1 3 - 6 3 4 9 7 7
•Fax(51)63 76 92
ANKARAPAZARI
YAKUP KEPENEK
Değer Düşfirmek
Toplumumuz son yıllarda giderek yükselen bir biçimde
bir değer yitirme sürecı yaşıyor. Toplumsal değerler sürek-
lı aşınıyor. Tıpkı liranın yabancı paralar karşısında değer
yitirmesine benzer gelişmeler yaşamın hemen her yönün-
de görülüyor. Doğruluk, dürüstlük ve erdem gibi, toplumun
bireylerinı bağlayan en temel öğeler giderek anlamsızlaşı-
yor. Kimı çevrelerde bu değerlere sahip olmak neredeyse
aptallık sayılıyor.
Gerçekten, olumlu olması gereken değişim rüzgarı top-
lumumuzda tersıne esiyor, olumsuzluklar üretiyor.
Kalıcı çözüm yerine sürekli çözümsüzlükleri bu olgular
yaratıyor.
En son olarak ÖSYM sınavına giren tüm öğrencilerin
yüksek öğrenim göreceklerınin açıklanması, toplumsal de-
ğer yitirme zincırinin büyük bir halkasıdır.
Hiç kuşkusuz, üniversite kapısına gelmiş olan tüm genç-
lerın yüksek öğrenim görmelerinı tümümüz isteriz.
Konu, bunun nasıl yapılması gerektiğidir.
Sınava giren tüm oğrencilere yüksek öğretim kararının
almmasında, bu işle görevlı anlı-şanlı YÛK'ün önceden hiç
bilgisinin olmadığı görülüyor. Üniversite yönetimlerine de
konu danışılmış değildır.
Kısaca, karar bu işle görevli olanların bilgilerı dışında
alınmıştır. YÖK ve ünıversitelerin görüş ve önerilerınin alı-
nması esasen söz konusu değildir.
Kamu yönetimi ve devletin çarkınm işleyişı açısından en
önemli yıkım noktalarmdan biri budur. Kamu yönetimi bi-
rımlerı yasal işlevlerini ya yapmıyor ya da yapamıyor. Orv
ların yerine birıleri karar alıyor, yönetim bırimlerınede, alı-
nmasından haberlerının bile olmadığı bu kararları uygula-
mak kalıyor.
Hemen her alanda bir yönetim kargaşası geçerli oluyor.
•••
Konu yüksek öğretim olunca bu yıkımı katlayarak algı-
lamak zorunluluğu vardır.
Yüksek öğretim, niteliklı ışgücü üretimi kadar bıhmsel
araştırma ve yayınların da yapıldığı yerdir. Yeteneklerin en
üst düzeyde geliştırıldığı ve bunun toplumun ve ınsanlığın
yararmasunulduğukurumlardır yüksek öğretim kurumları.
Bu nitelıkleri, onların sıradan birer okul değil üniversite
olarak adlandırılmasını gerektirmıştır.
Bilimsel araştırma ve öğretim özgürlüğünün çok duyarlı
bir biçimde korunmak istenmesı, beyınsel üretime sınırla-
ma getırilmesini engelleme amacına yöneliktir. Toplumsal
çıkar bunu gerektırmıştir.
Ûzellikle 12 Eylül ve YÖK uygulamaları ülkemizin üniver-
sıtelerinı tam anlamıyla kısırlaştırmış, üretimlerini ve üre-
timlerının kalitesini alabildığine gerıletmiştir.
DYP-SHP hükümeti özerk üniversite ve YÖK'ü yok etme
sözlerıyle ış başına gelmesine karşın bunu gerçekleştire-
mediği gibi, eskı yanlışlara yenilerıni eklemeyi sürdürüyor.
Geçenlerde ÖSYM'nin en başarılı bin öğrencisinı yurtdışı-
nda okutma karan alarak, ülkemizdekı üniversite öğretimi-
ni yetersiz bulduğunu belgelemıştı.
Şimdı de yüksek öğretimın dışında kalacak 440 bin öğ-
renciye aklı sıra öğcetim olanağı yaratılıyor.
Bu öğrenciler, kımi TV programları ve okuyacakları tek-
sirlerle bir ölçüde de ders izleyerek üniversite öğrenimi
görmüş olacaklardır(l) ya da sayılacaklardır.
* Bu öğrenciler, hiçbırzaman.dersdışıetkinliklere. kültür,
sanat ve bilim çalışmalarına doğrudan katılma olanağı bu-
iamayacaklardır. Kütüphane, bilgisayar ve laboratuvar
olanaklarından yararlanmaları da çok sınırlı kalacaktır.
Kısaca bu öğrenciler yarım yüksek öğrenim bile görmüş
olmayacaktır.
Yüksek öğretımin değerinfbu ölçüde düşürmenin sonuç-
lannı toplum uzun dönemde yaşayacaktır. Çünkü söz konu-
su 440 bin gencın alacağı eğitim ile ülkenin insangücü ge-
reksınmelerı arasında bir ilışki bulunmuyor. Yüz binlerce
gencin geleceğine ilişkin ve bunu ekonomik ve toplumsal
gelişmeye koşut bir biçimde öngören bir yaklaşım yoktur.
Eğitilmiş gençlerin bugünkü ıstihdam durumu gerçekte
bir toplumsal ayıptır; yüzkarasıdır.
Yüksek okul ve fakülte mezunlarından iş isteyenlerin
yüzde kırk dolayında bir bölümü işsizdır.
Unutulmasın ki Türkiye'nin işsizlik oranı, Istatistik Ensti-
tüsü'nün son verilerine göre yüzde sekiz dolayındadır.
Yüksek öğrenim görenler arasında işsizlik, ülke ortala-
masının beş katı dolayındadır.
Turkıye, eğitilmiş ışsızler ordusunu büyütüyor. Tümüyie
bozuk olan eğitim düzeninin yalnızca bir kesiminde öğre-
nim görmek isteyenlere yetersiz, kısır ve boş olanaklar ya-
ratmaya çalışıyor.
Yüksek öğrenim diplomasının değerinı tıpkı TL. gibi de-
valüe etmenin, uzun dönemde. toplumsal yıkımdan başka
bir sonuç vereceğini beklemek, tümüyle yersizdir. Eğer
yapılmak isteniyorsa; yapılması gereken, eğitimi bir bütün
olarak yeniden düzenlemek ve beyin gücünü geliştirmeyi,
fırsat eşitliği ve toplumsal gereksinmeler çerçevesine
oturtmaktır.
Yetersizlik ve kalitesizlikte eşıtlik aramaya çalışmaksa
sorun çözmek değil, yeni sorunlar yaratmaktır.
Ziraat'ten 5.5
trilyonlukVDMK
ANKARA (ANKA) - Ziraat
Bankası, geçen yıl kasım ayı-
nda verilen "Özel izin"le tan-
msal kredilerini karşılık göste-
rerek gerçekleştirdiği 4.5 tril-
yonluk VDMK ihraandan
sonra. bu kez de 5.5 trilyonluk
yeni ihraç için SPK'ya başvur-
du.
Bunun, şu ana kadar bir de-
fada yapılan en yüksek tutarlı
başvuru olduğu belirlendi.
Bankanın daha önce ger-
çekleştirdiiğ 4.5 trilyonluk ih-
raç haksız rekabete yol açtığı
gerekçesiyle eleştirlere konu
olmuştu. Bu arada, daha önce
dört partide toplam 5.1 tril-
yon liralık VDMK ihraa ger-
çekleştiren Emlakbank da 3
trilyonluk yeni ihraç için
SPK'va başvurdu.
Aynca. Yapı ve Kredi Ban-
kası 447 milyar, Marbank
41.7 milyarlık ihraç başvuru-
sunda buludu.
Marbank'ın daha önce
yaptığı 39.9 milyar liralık
VDMK ihraç başvurusu, ge-
çen hafta içinde kayda abndı.
SPK. Bank Ekspres'in gerçek-
leştireceği 30 milyar lıralık
VDMK ihraanı da kayda
aldı.
MERKEZ BANKASI KURLARI UAâusTOSisss
1 ABD Dolan __,
1 Alman Markı
lAvustralya Dolan
1 AvusturyaŞilini
1 Belçika Frangı
1 Danimarka Kronu
1 Fin Markkası
IFransız Frangı
1 Hollanda Florini
Ilsveç Kronu
11sviçre Frangı
lOOItalyanLireti
1 Japon Yeni
1 Kanada Dolan
1 Norveç Kronu
1 Sterlin
1 S.Arabıstan Riyali
DÖVİZ
*u?
11673.61
6814.71
7929.88
970.94
318.52
1649.98
1975.19
1924.91
6054.46
1425.61
7667.39
717.16
113.78
8897.57
1562.21
17110.00
MTI?
11697.00
6828.37
7945.77
972.89
319.15
1653.29
1979.15
1928.77
6066.59
1428.47
7682.76
718.60
114.01
8915.40
1564.34
17144.29
3112.79 3119.03
EFEKTİF
1166194
6707.90
7810.93
969.97
315.33
1633.48
1955.44
1922.99
6048.41
1411.35
7659.72
709.99
112.07
8764.11
1546.59
17092.89
^ 0 6 6 1 0
UT*
11732.09
6848.86
7969.61
975.80
320.11
1658.25
1965.09
1934.56
6084.79
143276
7705.81
720.76
114.35
8942.15
157004
1719572
3128.39