Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel \a\ın Yonetmcnı Özgen Acar Yayın Koordınatoru Hıkmet Cefınkava Yayın Danı^rpanı Orhan bnrç • Naz.ışien Mudürlen 4\dınEngin(Sorumlu)Celal Başiangıç • Gorsel "k öneımcn \h 4car • Duzenleme Mustafa Sağlamer • Ktanbul Hdl>er!en O*her kantarcı »Dış Haberler Ergun Balcı • Iş - Ekonomı Dınç Tavanç • '»urt Haberlen \khmet Saraç • Makaleler Samı karaöraı »Spor \bdülkadır tücebnan • Du- 7eltme Abdullah \ azıcı Ankara Temsıkısı Mustafa Balba\ • Haber Mudurlcn Işık kansu, Hakkı Erdetn AtaturkBu!van\o 125 Kal 4 Bakanlıklar ^nkara Tci 4WH)2lı C Hal) Tdex 42U4 Fax (4HI9502" 7 •izmır Temsılası Serdar kuık, H Zıva BK I W S 2 1 Tel 8M23OTelex S2TÎ9 Fa.x (51)S<^360 »Adana TemsiluM Çetın \iğenoğlu InonuCd 1I9S No I Ka! I Tel 5 2 2 ^ ^22601-522492 Telex 6215^ fdx f! ı 52 25 70 Muev».-*. Muduru Erol Erkut •Koordınator \hmet Korulsan •Mahasebe Bûient \ener • İd.üL Husevın Gurer •l^leıme ÖnderÇelık. • BIKJI l^lem Nail Inal •Bılgısavar Sıstemr Mörifret Çder • Rcklam Reha Işrtman >avımU>aa>eBasaiL>enıGun Habcr Ajan^ı BasımeYavıncılık A Ş TurkocagıCad 39 41 Cagaktglu343^4Ifl PK 246klanbulTel M20S0STelet 22246 Fdx 15AĞLSTOS1993 Imsak 4 28 Guneş 6 06 Oğle 13 Ikındı 17 03 Ak*am 20 10 Yatsı 2141 İlginç itiraf • BONN(AA)- Almanya'da vapılan bır kamuoyu araştırması, Alman erkeklennın yûzde 10'unun kanyer ıçın amırlen ılevatabıleceklennı ortaya kovdu Araştırmada. ışyerınde başanlı bırgrafik çvmek ve kısa surede \ukselmekıste>en erkeklenn. bu hedefe uldşabılmek ıçın hemen her şeyı goze aldıklan belırîenırken kanyer sahıbı olmak ısteyen erkeklenn •vuzde lOgıbı azımsanmayacak bır bolumunun amırlenıle yatmd\ a hazır olduklan sjplandı A> nı araştırmada kadınlann da yuzde dordunun kanyerıçın dmırlerı ıle vatmaktan çekınmedıklen ortaya çıkü En pahalı tatil beldesi • ATİN4(AA)-A\rupa'da lunstler ıçın en pahdlı ulkenın Fransa olduğu belırlendı Yunanıstan'da yayımlanan 'Ikonomımos" dergısmdeçıkan bır araştırmanın sonuçlanna göre ıçkısız ıkı kışılık bır yemek, bır şışe meşrubat, bır şışe bıra, bır kutu guneş y ağı bırplaj havlusu. bır tışort, bır lıtre benzın, bır muze bıletı ve bır haftalık kıralık otomobılden oluşan 'tunst paketmın' Fransa dakı malıyetı tam 7mıl\on 700 bınlıra A>nıpaketınenucuz ulke İsveç"tekı malıyetı 3 mılvon570bınken, İspanva'da 3mılyon640bın Vunanıstan da 3 mılyon 972 bın, Portekız'de de 4 mıly on 487bınlıra\ıbuluyor 'Tunst paketının malıyetı Ingıltere'de 4 mılyon 675 bın, Hollanda da 4 mılyon 937 bın lıra Sağlam prezervatif • LOINDRA(AA)- 1 ngılızler, dun\ a çapında sdtılmaktd olan prezervdtıflenn >dpıldığı ld eks maddesınden çok daha ha;>sas vedaha sağlam olan polıuretan esaslı prezervatif gelıştırdıklennı açıkladılar Durexmarka prezervatıflen ureten London Internatıonal Group ddlı şırket. beş yıl suren araştırmaldr :>onucu gelıştırdıklen ılk polıuretdn prezervatıflenn daha ınce oldcağını. \ arlığırun daha az hissedıleceğını bıldırdı Şırket venı prezervatıflenn gelecek yıldanıtıbarenpıyasaya surüleceğı nı de duyurdu Latekbten ureülen mevcut prezervdtıflenn petrol esdsıru dayalı kremlerden etkılendıkİennıve delındılennı hatırlatan şırket vetkılılen polıuratan prezervatıflenn bu tur kremlere karşı da dayanıklı oiacaklannı \ e AIDS Mrusunungeçışını onle\eceklennı behrttı Demir kanser nedeni •STOCKHOLM (LBA) - Kandakı fazla demır kansere nedenoluyor Isveçh araştırmacılar. karacığer \ e akcığer kansenne yakalanmış hastalarda normalın uzennde demır bulunduğunu saptadılar Bılıın adamlan kanlannda fazla mıktarda demır olan ınsanlann, kanser nskının yanında. kalp enfarktûsu ve bazı mıkrobık hastalıklann mıkroplannı kapma tehbkesı ıle de karşı karşıya olduklannı açıkîadılar Aaştırmacılar, ınsan vücudunun demıre ıhtıyacı olduğunu. ancak demır ıhuvaedenılaçlann alınmaMnın kansere yakdlanma nskını arttırdığını belırterek demır yuklemoı >apılmamasıru ıstedıler Tansiyon ölçmeye paydos • LONDRA (AA) - Ingılız bılım adamlan. tansiyon, kalp hastalıklan v e yaşam buresının pamıak uçlanna bakılardk anlaşılacağını savunuy orlar Tıp Araştımıalan Kurumu'nun vılhkraporunda, Southampton Ünıversıtesı bılım adamlan, parmak uçlanndakı çızgılenn şekıllennden, tansiyon, kalp hastalıklan ve yaşam surelennın bırbakışta kolaylıkla anlaşıldığını ılen surdu'er İngıltere'nmcıddı fikırgazetesıDaıl) Telegraph 'ın genış bır şekılde verdığı haberde, yakın bır gelecekte, parmak ızlen ve el şekıllennın, doktorlara hastalık teşhısınde ışık tutacağı belırtıldı Yer: Kuşatılmış, aç, susuz, ışıksız Saraybosna. Oyun: Godot'yu Beklerken Oyuncular teksri el fenerleriyle okuy abili>or, çoğunun açlıktan ayakta duracak hali \ ok, ucret almıyorlar. Bir sabah yabancı bir gazeteci, provay a karpuz gerirdiğinde oyunculann çoğu iki yıldır görmedikleri bu mevvayı yedikleri için sevinçten ağlamışlar. Bcarbcaianbeklerken B Kültur Seryisi - Amenkalı unlu yazar ve eleştırmen Susan Sontag. bugunlerde. Saraybosnada Samuel Beckett'ın "Godot'yu Bekler- ken" adh oyununu sahnelemek ıçın elektınğı vesuyu olmayan Genç- lık Tı>atrosu salonunda, açlıktan, vorgunluktan ve olum korkusun- dan bezmış oyuncularla. mermı ve bomba seslennın oluşlurduğu fonda provalan .vonetıyor 1968 ynlında Kuze> Vıetnam da I973"de hraıl de sa\aş alanlanna gıtmış olan Sontag. "Bugüne kadar görduğum en korkunç savaş*' dıye tarumladığı Saraybosna'ya ılk kez nısan a\ında oğlu David Rieff, Bosna savaşıyla ılgılı bır kıtap yazmak ıstedığı ıçın gelmış O zaman henuz Bosnalılar dünyanın bu vahşetı durdurmak ıçın bır gınşımde bulunacaklannı umuyorlarmış, hıç bır şe> olmadığını goren Sontag. tekrar Bosna'nın >olunu tutmuş "Bosna için birşeyler yapnıayacak- san. buraya gdmenin hiç bir anlamı yok" dıyen Sontag, Saraybosna Uluslararası Tıyatro Festıvah >o- netıası Haris Paso>ic, kendısıne hangı oyunu sergılemek ıstedığmı sorunca hıç düşunmeksızın "Go- dot >oı Beklerken"' dıye yanı- tlamış "O sıralar herkes Godot'> u bekler gibi (linton'u beklivordu. Sankı bu oyun ozetlikle Sarav bosna için yazümıştı" dıyor Sontag Mumkun olduğunca çok oyuncu- nun rol alabılmesı ıçın Sontag. uç cıft Vladımır ve Estragon'un sahnede a>nı anda oynayacağı bır du- zenleme vapmış 16 aydır kuşatma altında olan. gunde 20 ıla 50 kışı- nın olduğu bır şehırde oyun sahnelemek olanaksızı başarmakla eş anldmlı Ovuncular tekstı el fenerlenyle okuyabılıyor, çoğunun açlıktan ayakta duracak halı yok, kımse bu o\ un ıçın ucret almadığı gıbı bılet satışı da olmayacak. tıyatroya ılk gelen 250 kışı oyunu seyredecek ama tum bu kısıtlamalar yuzunden açılış gecesının tanhı de henuz bellı değıl Bır sabah yabana bırgazetea. prova\a karpuz getırdığın- de o\ unculann çoğu ıkı yıldır gormedıklen bu meyvayı yedıklen ıçın ırkaç a\ lık kuşatmadan sonra ınsanlarçevrelenndekı barbarlığa karşı kültürlentıı korumaya karar verdiler. sanat faşızme karşı bırdırenış bıçımını aldı. Uluslararası Tı>atro Festıvalf nın amacı Saraybosna'nın >erel bır sorun olmadığını dunyaya duyurabılmek sevinçten ağlamışlar Başka bırgun ıse oşunculardan bın. Bosna'nın unlu oyuncusu \ lajko Sparvalo nun olum habenvle gelmış Ama oyun devam etmış, çunku ınsanlar tum vahşete karşı n normal yaşam- lannı surdurme çabası ıçındeler Sontag ın çalışmalannı gören va da Muzık Akademısfnden vukselen Beetho\en sonatının notalannı du- yanldr. Lenıngrad'ı kuşatan Almanlann, açlıktan olmek uzere olan Ruslann hala mazık yaptıklannı duyduklannda nasıl hırslandıklannı anımsıyorlar Fcstıval yönetmenı Pasovıc. "Sanat dunjayı kurtarabılir mi?" soru- suna vdnıtaradıklannısoylu>or Pasovıc sa\aşpdtlak\erdığındeBel- çıka da bır oyun sergılıvormuş. ama guvenlıklı olarak orda kalmak- tansa ınsanlann vataklannda soğuktan olduğu bır mevsımde havaa- Ianınddn evıne kadar \uru\crek ————~—^^—^— Süravbosna va gendonmu^ "Bır- kaç a\lık kuşatmadan sonra insan- lar çevrelerindeki barbarlığa karşı kulrurlerini konımava karar verdi- ler, sanat faşizme karşı bir direniş biçünini aldı. Festi>alin amacı Sa- ra\ bosna'nın yerei bir sorun ol- madığını dun>a\a du>urabilmek. Burası korkunç bir kuşatma altı- nda > aşay an bu> uk bır \\ rupa ken- ti ve Londra havaalanına sadece ıki saat uzakta." Vardımı,ı \onetmen ^ ^ ^ ^ _ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ _ ^ ^ ^ _ ^ Mırza Haliloviç "Burada elımız- den gelenı yapışoruz Sadece ov- nayarak en guçlu dırenışı sağlıyoruz Sız hıç Sırplann Pale de o>un sergıledığını duvdunuz mu°"'dıve ^oruyor Estragon karakterlennden bınnı oynavan 23 \aşındakı oyuncu Velıbor Topıc ıse amaanı şovle dılegetınvor " Cephede bir savaş varsa. burda da başka rörlü bir savaş var. Dünva- >a. burda ölenlenn hayvan değil, kendine ozgu fikir ve düşleri olan kul- türlü insanlar olduğunu anlatmaya çabalıyoruz." Tuketıcı bır prova çalışmasından sonra Sontag" Bİı sefer ivi oMu. sanırun bu ışi kotara- cağız" dedığınde. ovunculardan bın Sontag ın sozlenne ovundakı rephklerden bınylecevap venyor "Bunu kutlamauyız ama nasıl?" tnlü jazar >e eleştirmen Susan Sontag, Saraybosna Uluslararası Tiyatro Festivali yoneticisi Haris Pasovıc kendisine hangi oyunu sergılemek istediğini sorunca. Başkan Clinton'ı bekJcmelerinden etkilenmiş olsa gerek, "Godot'yu Beklerken* diye yanıtlamış. Amerikan sineması kendi yaratüğı pahalı canavardan, 'starsistemi'nden kurtulma çabasındaama... H()lIymH)dyıhh:J(ttvu3. Dünya koruyor Hollywood yapımcılannın milyonlarca dolarlık rekor ücretler ödediği 'starlar'ın fılmleri artık eskisi kadar başanlı değil. Hasılat beklenenin çok altında kalıyor. Kültûr Servisi - Hollywood sınemasının uzennde sağlam temeller attığı "star sistemi" sarsıntı geçırmeye başladı Bu yıl ıkı a\n yapımcı ıddıalı fılm- lenıçın"yıldızlanna> ' 15 mılyon dolar odeyerek, ucret rekoru kırdı ancak bu fılmlerden bın çok ıyı ış yaparken. dığen hasılat yonunden tam bır başansızlıkla sonuçlandı, dahası yılın hatta sınema tanhının en çok kazan- dıran filmı, dınozorlardan baş- ka "yıldızı" olmayan "JurassJc Park" oldu 15 mılyonu alan oyuncular- dan bın Thomas Mophater va da hepımızın bıldığı adıyla Tom Cruise. "Şirket"filmırunsadece Amenka'da 150 mıl>onluk ha- sılat yapmasını sağlarken dığer 15'lık .\rnold Schvvarzenegger, 'Last Action Hero'ya (Son Muhteşem Kahraman) sadece 60 mılyon dolar hasılat y aptırabıldı Pekı bu- nun anlamı ne9 Tom Cruise"un dıllere destan guluşu, Arnıe'nın kaslanndan daha çok mu para kazandın>or° Yoksa Amenkan ızleyı- cısı guzel bır yuz, yakışıklı bır vucut uğruna rutelıksız fılmJere gıtmekten vaz mı geçtı 9 Artık ızleyicıler sevdıklen yıldızlan gorebıJ- mek ıçın sınemanın > olunu tutmak zorunda değıller kuşkusuz, ısterlerse bır vıdeo kaset ahp filmı bıle seyretmeden sadece yıldızın gu- zel yuzünu kaset bozulana kadar gen sara- rak bınlerce kez gorebılırler, tabıı eğer gazete ve dergılerde yetennce goremıyorlarsa Sıne- mava gjtmelennı sağlayacak olansa konunun ılgınçlığı Orneğın seyırcıler Tom Cruise ı Schvvarzenegger'in Son Muhteşem Kahraman'ı beklenenin aksine 60 milyon dolar hasılat yaptı. En çok kazandıran ise tek 'star'ı dınozorlar olan Jurassic Park. Amerikalılann giderek yüz vermediği starlar 3. Dünya izleyicisi için hâlâ gözde. Bu durum "starlar'dan kurtulmaya çalışan yapımcılann elini bağlıyor. - Silver'da başarısız. CRUİSE - V ampirliğe hazırlanryor. SCHVVARZENEGGER - Hayal kınklığı. STALLONE - \merikalı >üz \ermi\or. "imajına uygun" buldukan *Şirket* ve 'Birkac İyi Adam'da seyretmeye hazarlar, ama 'Far and Avvay' \e 'Days of Tbunder'ı es geçe- bılıyorlar Bu yuzden de bugunJerde bır vampın canlandırma hazırlıklannda olan Cruıse"ın bundan boyle yuksek ucretlere veda etmesı gerekeceğı soylenıyor Aynı du- rum 'Temel Içgudu'yle megastarlığa vukse- len ve 'Süver'la nerdeyseıstenmeyen oyuncu konumuna duşen Sharon Stone ıçınde geçer- lı Son yıllarda 'Ağlatan Oyun'dan 'Ninja Kaplumbağalar'a 'Miss Daisy'nin Şoföru'- nden 'Evde Tek Başma'ya kadar farklı turler- de bırçok ıyı ış yapan fılmde ünlü yıldıza yer venlmedı Bunlann en guzel omeğı de 'Jurassic Park' 'Jurassic Park'ın yapımcısı Steven Spielberg ısteseydı. bu denlı buyuk butçeb bır fılm ıçın yıldızlara da astronomık fiyatlar odemekten kaçınmajacaklannı be- lırtıyor ama Spielberg buna hıç gerek ol- madığını, çunku filmı oyuncuların deâl, dı- nozorlann sattıracağmı soylemış Tum bu gerçekler Walt Disney'ın >apım muduru Jefîrey Katzenberg'ın başını çektığı bır grup yapımanın artık yıldızlara yuksek ucret venlmemesı ve gerekırse hıç yıldız oy- natılmaması konusunda bır kampanya baş- latmasına neden oldu Ancak bu yapımcıiar, "küçülen dünva"nın "vukselen değerlerini" goz onune almadıklan ıçın kampanya ba- şansızlıkla sonuçlandı "Karnı tok" Amenkan seyırcısının artık yuz vermediği. Sylvester Stallone gıbı "yıldız- lar" uçuncu dunva ulkelen ıçın haia bırer kahramanlar ve onun rol aldığı filmlere, nı- telığı ne olursa olsun kucak dolusu para ode- mevehazırlar HolKvvoodıçın ^menka'nın dışında >aşa\an se>ırcının tercıhlen de gıtgı- de daha buyuk onem taşımava başbyor Geçtığımız yıllardd Holly-vvood'un Amenka dışına vaptığı satışlann toplam kannın yuz- de 30"unu oluştururken bu sene kann buyük bolumu Amenka dışından gelmış Bu yuz- den >apımcılar artık yurtdışınasatmak uzcre film yapıyorlar Örneğın Stallone nın 'Dur Voksa Annem Ateş Edecek' ve "Oscar' gıbı fılmlen Hollywood çopluğune atılacağına, Amenka'nın dışına satılarak oldukça karlı hale getınhyor Lçuncu dunya ulkelen ol- masa pabucu çoktan danıa atılacak olan Stallone, bu yıl yıne astronomık ücretler ala- rak bu sefer de dağcı rolu oynadığı bır fılm çevırmeyı başardı Boylesıne çalkantılı bır pıyasada, filrnı nske gınneden sattırmanın bıhnen tek yolu bır "yüdıza" bel bağlamak olduğuna gore. Hollyvvood oyunculan bun- dan boyle. tek fılmde kazandıklannı, emeklı- lık ucretı yenne kullanmak zorunda kal- salarda, astronomık ücretler almayı surdu- recekler gıbı gorunuyor