Katalog

9TEMMUZ1993CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Mandela'ya suikast girişimi • CHİCAGO(AA)-Afrika Ulusal Kongresi lideri Nelson Mandela'nın önceki gûn bır toplanüya katıldığı ABDnin Chicago kenınde, toplantınm yapıldığı binanm yakjnlannda dürbünle etrafinı gözleyen ve tüfek taşıyan bir kişi tutuklandı. Polis yetkilileri. silahh kişinin Mendela binaya gelmeden yakaladığıru ve Afrika Ulusal Kongresi liderinin herhangi bir tehlike atlatmadığıru söylediler. Silahh kışinin uysalca teslim olduğunu belirten yetkililer, "Muhtemelen adam, o anda elinde tesadüfen ruhsatsız bir uzun menzilli tüfek bulunan meraklı bir gözcü" dediler. MuhammedAli Bağdafta •BAĞDAT(AA)-Eski dünya ağır sıklel boks şampiyonu Muhammed Ali, İrak-İran savaşında taraflann eline geçen savaş esirlerinin değişimi konusunda arabuluculuk yapmak amacıyla dün Irak'ın başkenti Bağdat'a gitti. Muhammed Ali, daha önce de aynı amaçla İran'da temaslarda bulunmuştu. 1980-88 yıllan arasmda süren savaştan sonra İran ve Irak arasında esırlerin değiştırilnıesiyle ilgli görüşmekr anlaşma sağlanamaması üzerine 1990'dakesilmişti. Çahşma kampndaisyan • MOSKOVA(AA)- Rusya'nın Vladimir bölgesindeki birçahşma kampmda mahkumlann başlattığı isyanın basünlması için güvenlik kuvvetlerinin yapüğı müdahale sonucu beş mahkumun öldüğü büdirildi. TASSvelnterfaks ajanslannın bildirdiğine göre geçen sah gecesi, hapishane hücrelerini ayıran duvarlan yıkmayı başaran mahkumlar çalışma kampındaki yaşam veçahşma koşullannın iyileştirilmesi ısteğiyle toplu isyan başlatülar. Cezaevi yetkililen ve gardiyanlann sayılan bini bulan isyancı mahkumlann karşısmda etkısız kahnalan üzenne Rusya lçişleri Bakanhğı'na bağh askeri birlikler olaya müdahale etti. KralHüseyin taburcu oldu • AMMAN(AA)-Kalp rahatsızhğı geçirerek önceki gün aniden hastaneye kaldınlan Ürdün Kralı Hüseyin, dün taburcu edildi. Hastanede genel kontrolden geçirilen Kral Hüseyin'in sağlık durumunun iyı olduğu büdirildi. Krahnözel doktoru Samir Farraj, Kral Hüseyin'in rahatsızlığına kalp kaslannın bir kısmının düzensiz kasılmasının yol açtığı taşikardi olduğunu söyledi. Irakta alkol yasağı • Dış Haberler Servisi- Irak'ta açık yerlerde alkollü içki tüketimi yasaklandı. Irak İçişleri Bakanı'nın genelgesinde, "toplumun değer yargılannın korunması" amaayla, Irak'ta kamuya açık yerlerde alkollü içki kullanımının yasaklandığı bildınldi. Irak fûzelerine BM'den mühûr • Dış Haberler Servisi- Birleşmiş Milletler bünyesinde Irak'ın silahsızlandınlması için oluşturulan komisyon, bu ülkedeki iki füze ateşleme alanını mühürlemek üzere ypla çıkacağını duyurdu. özel komisyonun başkanı Rolf Ekeus. BM Güvenlik Konseyi Başkanı'na gönderdiğj bir mektupta, bu alanlann test ateşleri için kullanılmasının engellenmesi için mühürleneceğini kaydetti. İran: Uyuştunıcu çetesinedarbe •TAHRAN (AA) - İran Güvenlik güçlerince ülkenin güneyınde faaliyet gösteren bireşkıya çetesinin tüm üyelerinin ortadan kaldınldığı büdirildi. Tahran Radyosu'nun" haberinde, Kirman eyaletinde halktan alınan ihbarlara yeni belirlenen çeteye karşı operasyonun yüzde yüz başanyla sonuçlandığı kaydedildi. Suhumi'de Gûrcü birlikleriyle süren çatışmalarda bir Abhaz askeri eli tetikte sığınaktan koşarak çıkıvor. Bölgedeki son çattşmalarda yüzlerce insan ökJü.(REUTER) SuhumiAbhazçemberindeDış Haberler Servisi - Gürcistan'dan bağımsızlığını ilan eden Abhazlar ile Gürcü bırhkleri arasındakı çatışmalar tüm şiddetiyle sürüyor. Abhaz mılitanlann Gürcistan'ın denetimindeki Abhaz başkenti Suhumi'de havaalanı yakınlanndaki bir Gürcü mevzisini ele geçırdikleri büdirildi. AFP'nin haberine göre Abhazya savunma bakanlığı Gudauta kentinde yaptığı açıklamada, Abhaz militanların Gürcü askerlerinin denetimindeki birhidroelektrik santralını elegeçırdi. Suhumi'nın kuzeyindeki dağlarda meydana gelen çatışmalarda her ikı tarafin da ağır kayıplar verdiği belirtildi. Savunma bakanlığı kaynaklan geçen hafta Suhumi'nin güneyinde çıkarma yapan Abhaz birliklerinin mevzilerini yakınlaştırdıklan ve kent havaalanını Grad roketleriyle dövdüklerinı de bildirdi. Gürcü birliklennin de dün gece bovunca Suhumi'nin 15 kilometre guneyindeki sahil kasabası Novy Afon'u topateşine tuttuklan belirtildi. TASS ıse, çattşmalann Abhazya 'nın başkenti Suhumi'deki Gumista nehn kayısında yoğunlaştığını bildirdi.Abhaz kaynaklan Gürcü toplannın sivilleri öldürdüğünü öne sürdü. Gürcistan Başbakanı Tengiz Sigua. çatışmalarda 130 Gürcü askennin öldüğünü, 280'inin de yaralandığmı açıkladı. Sigua, İnterfax ajansına yaptığı açıklamada. bölgedeki durumun ciddiyetini koruduğunu ve her iki tarafın da ağır kayıplar verdığini bildirdi. Yetkililer, Gürcistan'ın ağustosta bölgeye birlik yollamasının ardından çıkan çatışmalarda yüzlerce insanın öldüğünü belirtiyorlar. Gürcistan Sağlık Bakanlığı'nın önceki gün yaptığı bir açıklamada ise cuma gününden bugüne kadar çıkan çatışmalarda 58 Gürcü askerinin öldüğü ve 400'e yakın askerin de yaralandığı haber verildi. AZERBAYCAN Aliyeviktidamıı güçlendiriyor • Parlamento Başkanı olarak Cumhurbaşkanhğı yetkilerini kullanan Haydar Aliyev, Elçibey'in Devlet Sekreteri Kerimov'u görevden aldı. Yerine kendi destekçilerinden Lale Hacıyeva'yı atadı. MOSKOVA (AA) - Azer- baycan'da Parlamento Başka- nı olarak cumhurbaşkanhğı yetkilerini kullanan Haydar Aliyev, Moskova'da yaşadığı yıllarda kendisine büyük des- tek veren Lale Hacıyeva'yı devlet sekreterliği görevine atadı. Aliyev'ın basın merkezi. Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçi- bey'in Devlet Sekreten Ali Ke- rimov'un görevden ahndığı ve yerine Azerbaycan Demokra- tik Reform Hareketi liderlerin- den Hacıyeva'nın atandığı bil- dirdi. Tıp doktoru olan Lale Hacı- yeva geçen yıla kadar Mos- kova'da yaşıyordu. Hacıyeva, Moskova'da yaşadığı yıllarda Ahyev'in basınla ilişkilerini düzenlemiş ve yeniden Azer- baycan'a dönerek siyasete gir- mesinde büyük destek vermiş- ti. Bakü'deki gözlemciler bu atamanın, Aliyev'ın Milli İs- tiklal Partisi Lideri İtibar Me- medov'la ittifaka girme ça- balannın başansızlığa uğradı- ğını gösterdiğini belirtiyorlar. Suret Hüseyinov'un başba- kanlık görevine atanmasından şonra Aliyev'le yollan aynlan İtibar Memedov, parlamento başkanına karşı muhalefete başlamış, daha sonra da Ali- yev'le Memedov arasında gö- rüşmeler yapılmışü. Azerbaycan'da devlet sekre- terliği, başbakanlık kadar önemli bir görev sayılıyor. Bu arada Elçibey'in yetkile- nnin Aliyev tarafından devra- lınması üzerine "görevine de- vam etmeyeceğini" açıklayan bakanlardan, Dış Ekonomik tlişküer Bakanı Rauf Karayev önceki gün bakanlığa dönerek çalışmaîanna başladı. Karayev, Bakü'de yaptığı açıklamada. bakanhk dışında olduğu sırada, bakanhk yetki- Hlerinin kişisel çıkar sağlamak amaayla bazı ticaret işlemleri- ne ginşüklerini haber aldığını ve "resmen bakan olarak kal- dığı sürece adının bu tür kirli işlere kanştınlmasına izin ver- memek için" görevine döndü- ğü belirtti. Manukyan'ın istifası Ermenistan Savunma Ba- kanlığı, Bakan Vazgen Ma- nukyan'ın görevden alındığını "resmen" yalanladı Ermenistan Savunma Ba- kanlığı Sözcüsü AA muhabiri- nın Manukyan'ın görevdan ahndığı yolunda BBC radyosu tarafından venlen haberlerin doğru olup olmadığına ılişkin sorusu üzerine "Manukyan sağlık nedenleriyle izne çık- mak zorunda kaldı. Ancak is- tifa edeceği konusunda bizde bır bilgi yok" diye konuştu. Ermenistan'da yayımlanan gazeteler ise Manukyan'ın "Si- yasi niteliği ağır basan bir has- talık" nedeniyle izne çıkmak zorunda kaldığını büdirdıler. Güvenlik Konseyi, Genel Sekreter'in Kıbns raporunu onayladı BM'den Galfnin raporunadestekNEW YORK (AA) - BM Güven- lik Konseyi'nin, Genel Sekreter But- ros Gali'nin. son tur Kıbrıs görüşme- lerine ilişkin raporuna yanıt niteliğini taşıyan mektubu nihai şeklini aldı. Güvenlik Konse>i Dönem Başkanı Sir David Haımay tarafından Butros GaHŞe yazüan mektupta, Genel Sekreter'in son Kıbns raporuna des- tek >erildi. Mektupta şöyle denildi: "Konsey üyeleri, Maraş-Lefkoşa Ha>aalanı ile ilgili gihen arttırıcı ön- lemler paketine ilişkin olarak Lef- koşa'daki kapsamlı hazırlık görüş- melerinde \e özellikk BM gözetimin- de New York'ta yaptlan toplumlar arası görüşmelerdeki çalışmaları takdirle karşıhyorlar. Üyeler, pake- tin uygulanmasınm, sadece iki toplu- mun yararına olmakla kalmayıp Kıbns sorunumın çözümüne yönelik olarak taraflar arasındaki mevcut güvensizliğin giderilmesi vönünde de önemli etkisi olacağı yönündeki de- ğerlendirmenize katılıyorlar. konsey üyeleri, Sa> ın Rauf Denktaş'ın pake- tin kabulü yönünde çaba göstereceği yolundaki sözünü yerine getirmeme- sinden ve 14 haziranda görüşmeler için Nevt York'a dönmeraesinden do- ğan dfişkınklığınızı tamamıyla pay- laşıyorlar." Ote yandan Denktaş'ın görüşme- cilik görevinden çekilmesinde. Cum- hurbaşkanı Süleyman Demirel adına Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin tara- fından Gali'ye gönderilen 11 haziran tarihli meknıbun etkisinin ounadığı belirtildi. Demirerin mektubu Denktaş'a yakın kaynaklar, söz konusu mektubun Gali'ye gönderil- mesinden sonra Denktaş'a bilgi veril- diğini kaydettiler. Aynı yönde bir açıklama dün Dışişleri Bakanlığı ta- rafından da yapıldı. Başbakan Tansu Çiller ise Denk- taş'ın, görüşmecilik görevinden çekil- me karannda iç politikadaki baskıla- nn ctkili olduğunu söyledi. Çiller, dün DYP grup toplantısını ıçarken yaptığı konuşmada, Kıbns <onusundaki gelişmeleri değerlendi- rirken, "Burada uluslararası plat- formdaki eksikükler rol oynamamış- tır. tç politika dinamiklerinin baskrsı rol oynarncştır. İç dinamikierin baskı- sının azaltılması gereği vardır" dedi. Ginton, ilişkilerde lurkıye yı örnekgösterdi • ABD Başkanı Bill Clinton, Washinton'un Müslüman ülkelere yönelik bir aynmcıhğa girmediğini söyledi. ABD Başkanı. buna örnek olarak ülkesinin Türkiye ve Orta Asya Türk cumhuriyetleri ile olan ilişkilerini gösterdi. VVASHINGTON (AA) - ABD Başkanı Bill Clinton, ül- kesinin Müslüman ülkelere karşı bır aynmcıhk yapmadığı- nı söyledi. Başkan Clinton, buna örnek olarak da Türkiye'- yi ve Orta Asya Türk cumhuri- yetlerini gösterdi. Başkan Clinton, G-7 zirvesi nedeniyle geldiği Tokyo'da Waseda üniversitesinde öğren- cilerin sorulannı yanıtladı. Bir Japon öğrenci Clinton'a Irak ve Bosna'vı örnek gösterip Müslüman ülkelere karşı ay- nmcı bir politika izleyip izleme- dığini sordu. Başkan Clinton da bunun üzerine Müslüman ülkelere karşı aynmcı bir politi- ka izlemediklerini behrterek "Türkiye ile yakın dostluğu- muz var" dedi. Clinton şöyle konuştu: "Irak'a karşı giriştiğimiz ha- rekatta niçbir ırkçı. dini ve etnik aynmalık yoktu. Ben bunun yapılacak en doğru şey olduğu- na inamyorum. Bütün dünya- da Müslüman halklara yakın- hk gösteriyoruz. Türkiye ile yakın dostluğumuz var. Orta Asya cumhuriyetleri ile dostlu- ğumuz var. Dini ve kültürel ge- leneklere saygı gösteriyoruz. Daha güçlü bağlar kurulmasını istiyoruz. Bosna'daki çeşitli et- nik gruplardan oluşan hükü- metin devam edeceğini umuyo- rum." Clinton, ABD'nin Bosna için milyonlarca dolarhk insani yar- dım yaptığını ve daha fazla da yapmaya hazır olduğunu söyle- di. ABD'nin Müslüman ülkele- rin çoğuyla ve bağlantısız ülke- lerle birhkte Bosna'ya silah am- bargosunun kaldınİmasını des- teklediğinı kaydeden Clinton "Bu görüş BM'de tutulmadı, çünkü karşı olan çok ülke vardı" dedi. ABD Başkanı, ülkesinin So- mah'dekı insanlara yardımla da ilgilendiğı bildirdi. Kasırga canalıyor: 19ölü Dış Haberler Servisi - Pasifık'ten gelen güçlü Calvın kasırgası Meksika'nın batı kıyısında can ve mal kaybına yol açıyor. Saatte 165Ual90kmhızlaesen kasırgada 19 kişi öldü; on binlerce Meksikalıevini terk etmek zorunda kaldı. Baü kıyısındaki Manzanille limanı ile havaalanı ulaşıma kapaüldı. Şiddeth yağışlara yol acan Calvin kasırgasının dün hızını yitirdiğj kaydedildi. Yetkililer, iki haftadır süren tropıkal yağışlann orta ve güney Meksika'daİci yaşamı felce uğratugım bildiriyorlar. Yağışlar nedeniyle oluşan sel baskınlannda insanlar botlarlaevlerinden tahhye edildi. Yolda yürümek ise hem yağışlar sonucu meydana gelen sellerden hem de şiddetü kasırga nedeniyle neredeyse olanaksız. Jane's Defence dergisi Türkiye'nin erken uyan istihbarat uçaklanndan satın almak istediğini belirtti TürkiyeAWACS uçaldannınpeşindeEDtPEMtLÖYMEN LONDRA - Savunmaya ilişkin konularda yetkinliğıyle tanınan Ja- ne's Defence grubu tarafından yayı- mlanan haftahk dergide, Türkiye'- nin. erken uyan istihbarat uçağı (AWACS) satın almak için ilgi gös- terdiği belirtildi. Uçağın yapıma fır- ması Boeing'in bu konuda daha aynntıh bilgi vermediği kaydedildi. Firma, Japonya'nın bu tür 4 uçak ısmarladığmı, Suudi Arabistan ve Güney Kore'ye AVVACS satışı amacıyla temaslar yapıldığını belir- tiyor. Hassas bügisayar destckli elckt- ronik gözle calışan erken uyan istih- barat uçaklan. hu\a sahalannın içi ve vakınında 10 bın metre \c ustün- deki yüksekliktekı her türlü hareketi ızleme yeteneğıne sahip. Kısaca AVVACS olarak bılinen bu uçaklar halen NATO'da da kullanıhyor. 9 NATO ülkesinde toplam 88 komuta kontrol merkezi ve kara radanndan oluşan ve NAD- GE olarak bilınen elektroruk haber- leşme sisteminden Türkiye'de de 5 tane var. Böylece AVVACS uçak- lanndan, kara radarlanna bilgi ak- tanmını sağlayan sistem Türkiye'de de çalışıyor. NATO'nun AVVACS uçaklan Almanya'da Gelsenkirchen'de ko- nuşlandınlıyor. AVVACS'lara NATO güney kanadında,iniş üssü olarak Konya, İtalya'da Trapanı ve Yunanistan'da Preveze seçilmişti. Körfez Savaşı öncesi ve sırasında Kuzey Irak'da keşifyapan AVVACS uçaklannın bakım ve ikmalleri de Konya üssünde yapılmıştı. Halen 5 AVVACS uçağı bulunan Suudi Arabistan'a Boeing fır- masının ek AVVACS satışı Körfez Savaşı sırasında gündeme gelmiş, ancak konu Amerikan Kongresi'- nde karşılaşılabilecek muhalefet gö- zönüne alınarak gerçekleşme ^şa- masınaçıkamamıştı. Amerikan Hava Kuvvetleri'nde 33, İngiltere'de 7, Fransa'da 4 AVVACS uçağı var. Amerika'da uyuşturucu madde kaçakçılğının saptanması ve önlenmesi amacıyla da bu tür uçaklar kuHanılıyor. AVVACS tıpi uçakları Lockheed fir- ması da üretiyor. BERJVKRIZI Ankara notayı reddettiANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Tür- kiye, İsviçre hükümetinın PKK terörist- lerince Bern Büyükelcihğı'ne, 24 hazi- randa düzenlenen saldınlar sırasında yaşanan olaylarla ilgili olarak önceki gün Ankara'ya verdiği protestoyu red- detti. Dışişleri BakaniığYndan dün yapı- lan yazıh açıklamada. Isviçre'nin konuy- la ilgili olarak önceki gün Türkiye'ye verdiği noıaya yanıt hazırlanmakta ol- duğu belirtildi. isviçre hükümetinin Viyana sözleşme- sinde öngörüldüğü şekilde Bem Büyü- kelçüiği'nin güvenliğini koruma yüküm- lülüğünü yerine getırmediği belirtilen açıklamada, 24 haziran olaylannın bu nedenle meydana geldiği kaydedildi. "İsviçre hükümetinin notası kabul edilemez hususlar içermektedir" denilen Dışişleri Bakanlığı açıklamasında "Bu bakımdan, Türkiye İsviçre hükümetinin konu ile ilgili protestösunu reddetmekte- dir" denildi. Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, İs- viçre'nin, tüm Avrupa Güvenlik ve İşbir- liği Konferansı (AGİK) ülkeleri gibi uluslarararası terorizme karşı mücadele etme ve kendi ülkesinde üçüncü ülkelere yönelik terörist ve yasadışı faaliyetleri önieme yükümlülüğü altında olduğu anımsatılarak şöyle denildi: "Bu açık ta- ahhüde rağmen İsviçre hükümetinin kendi resmi raporlan PKK'nın ve diğer terör örgütlerinin İsviçre'deki yasadışı faahyetlerini ortaya koymaktadır. Bu fa- aliyetlere izin verilmesi ya da göz yumul- ması, İsviçre'nin uluslararası taahhütle- rinin de ihlalidir. İnsan haklan ve de- mokrasi kisvesi altında terörist gruplara göz yjjmmak suretiyle bir ülkenin bun- lann eylemlerinden kendisini koruya- cağını düşünenler daima yanıldıklannı görmüşlerdir." ALMANYA Neo Nazilere karşı özel tiııı Dış Haberier Senisi - Almanya'nın Saksonya eyaletinde Neo Nazilerle raöcade- le etmek için özel bir polis birimi kuruldu. "Soko Rex" adındaki bu polis örgütü neo- nazilere karşı savaşıyor. Aşm sağa karşı savaşmak amacıyla ku- rulan Soko Rex'in temeli 1991 Ağustosu'- ndaatıldı. Soko Rex şefi Gunter Paersch, örgütün amacını açıklarken şunları söyledi: "Polis, yükselen neonazi eylemleri karşısında ça- resiz kalmıştı. Neonaziler göçmenleri dö- vuyor, Dresden sokaklannda serbestçe gösteri düzenliyorlardı" dedi. Başlangıç için 50 görevliden oluşan .So- ko Rex, neonazilerle mücadele eden diğer polis örgütleriyle işbirliğj yapıyor. Şüpheli- leri araştınyor, gösterileri dağıtıyor ve grup liderleriyle görüşmeye gidiyor. Paersch, örgütün bügisayar sistemi ile çalıştığını bildirdi. Soko Rex şefi, "Bilgi sistemimizin adı Spudok. Onun sayesinde ülkenin her yerine ulaşabiliyoruz. Bötün bölgelerdeki şüphelileri araşhrabiliyoruz" dedi. Örgütün diğer çalışmalan arasında, ünhersitelerde toplantılar düzenlemek ve öğrencileri neonaziler hakkında bilgilen- dirnıck amacıyla tartışma gnıplan olıış- turmak bulunuyor.