Katalog

30 TEMMUZ1993 CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Bnezîlya: 8 çocuk • RİO DE JANEİRO (AA) - Brezilya'nın Riode Janeiro kentinde. silahlı kişilerce vurulan sekiz sukak çocuğundan sonuncusunun da önceki gece öldüğü bildirildi. Polis, sokakçetesi grubunun lideri olan Portekız asılh 19yaşındaki Marco Antonia da Silva'nın, girdiği komadan çıkamayarak Souza Aguiar Hastanesi'nde öldüğü belırtikii. Silva"nın dığeryedi arkadaşı. geçen cuma günü. maskeli vesilahlı birgrubun saldtnsı sonucu olay yerinde ölmüşlerdi. Saldından kurtulan çocuklann verdiği ifadeye dayanarak gözaltına alınan üç polisin sorgulanmasına da devam edildiği kaydediliyor. Atina-Tlran gepginliği ITİRAN(AA)-AGİK Ulusal Azınlıldar Yüksek Komiseri Max Van Den Der Stoel, Arnav-utluk'taki Yunan azınlığın durumunu inceJemek üzere Tiran'a geldi. Cumhurbaşkanı Şali Benşa'run daveti üzerine Tiran'a gelen Stoel, burada Berişa. Başbakan Aleksandr Meksi ve Dışişleri Bakanı AJfred Sereki ile görûşecek. Stoel, Arnavutluk"ta bulunduğu süre ıçinde Arnavut Ortodoks Kilisesı Başpiskoposu ve Yunan azınlık temsilcilen ile de temaslarda bulunacak. Beyaz Saray avukaonm intihan • VVASHINGTON (AA)- ABD Beyaz Saray Avukatı Vincent Foster'ın çantasında intihargerekçesini açıklayabiiecek el yansı notlannın bulunduğu bildirildi. Beyaz Saray Haberleşme Başkanı Mark Gearan, notlann pazartesi geç saatlerde Foster'ın yardımcısı tarafından çantanındibinde bulunduğunu açıkladı. Notlann yetkililere teslim edildiğini kaydeden Gearran, bu notlann geçen hafta Foster'ın beklenmeyen ölûmüne ışık tutacağını söyledi. Notlann Foster'ın inühar sebebini açıklayıp açıklamadığı yolundaki bır soruya Gearan, 'evet' şeklindeyanıtverdi Rus gemisinde yangın • DışHaberier Servisi - Kuzey Denizınde 162 mürettebatla seyır halındeki bır Rus fabrika-gemisınde ;ıkan yangın, Ingılız helıkopterlerince kontrol altına aünmaya çahşılıyor. Chernomoskaya Slava adh fabrika-gemide tutulan bahklann işlenmesini de saglayan mürettebaun yandan çoğunun. fılikalara aündığı bildirildi. Yangın arasındagemi İngiltere'nin kuzeyindekj Shetland Adalan açıkJannda seyrediyordu. Aidid'den yeni tehdit • Dış Haberier Servisi - Somali'de BM güçlerine saldınlar düzenleyen çete lideri General Muhammet Farah Aidid, taraftarlanna, ıntıhar saldınlan düzenlemeleri çağnsında bulundu. Aidid, kendisine bağlı radyodan yayımlanan çağnsında, taraftarlanndan BM güçlerinin karargâhına, vücutlanna sardıklan patlayıcılarla girmelerini ve imha etmelerini istedi. Bu arada jtalya veABD'nin, Somali'deki BM güçlerinin varlığının amaçlan konusunda uzlaşma içinde olduklan açıkiandı. Rumlardemokrasi günülanetti •LEFKOŞA (AA) - Kıbns Rum Temsilciler Meclisi, faşjst Yunan Cuntası'nın 15 Temmuz 1974'te gerçekleştirdiği kanlı darbenin yıldönûmünü 'demokrası günü' ilan etti. Rum Temsilciler Meclisi'nin dünkü birleşiminde Sosyalist EDEK Partisi üyesi iki milletvekilince sunulan konuya ilişkin yasa tasansı kabul edildi. 15 temmuz Demokrasi Günü olarak kutlanacak. Demokrasiyi savunmada hayatlannı kaybedenleranılacak ve demokrasi mücadelecileri için bir anı ve onur günü olacak. Kıbns'ın Yunanistan'a ilhakını amaçlayan darbe sırasında, çok sayıda Türk'ün yanı sıra darbeye karşı çıkan yüzlerce Rum da Yunan askerleriyle işbirliği yapan EOKA'cılar tarafından öldürülmüştü. Başbakan Rabin: "Ateşkesyok." ferail, Bah'ya rağmenvuruyor Dış Haberier Servisi - İsrail'in Lübnan"dakı Hızbullah ve Filistin kamplanna yönelik "Hesaplaşma Operasyomı" dün de A BD v e dunya ülkelerinin tepkilenne rağmen ara- lıksız sürdü. Bu arada İran Dışişleri Bakanı Velayeti, Suriye'ye gitti. Dünkü çarpışmalarda çoğu sivil 28 kişi öldü, 63 kişi de yaralandı. Lübnan'ın güneyinde kuzeye doğru kaçan 300 bin civanndaki sıvil. Bey- rut hükümeti için önemli bir baskı unsuru olmaya başladı. Beyrut hü- kümeti, son bir iki yıldır birleştirme- yı başardığı Lübnan ordusundan 4 taburu (yaklaşık 10 bin asker) İsrail ilerlemesine karşı koymak üzere ha- rekete geçirdi. Hizbullah militanla- n, Lübnan ordusunu İsrail saldınla- nna karşıük vermemesi yüzünden eleşuriyordu. Lübnan yöneümini. İsrail yerine gerillalara karşı hareke- te geçirmeye çalışan ve tehdit eden îsrail'ın. Lübnan'da 35 tank ve zırh- lı araçlardan oluşan konvoyla ilerle- mesini sürdürdüğü bildiriliyor. İran yanlısı Filistinli grup İslami Cihad, Amerika'yı İsrail'i durdurmaması halinde terörle tehdit ederken, yine İran yanlısı Hızbullah genllalannın dün akşam saatlerinde İsrail'in ku- zeyindekj hedeflere ateşlediği 25 Katyuşa füzesinin yol açtığı zarar hakkında henüz haber alınarruyor. Fıhstın Kurtluş Örgütü (FKÖ) ise İsrail saldınlan durmazsa Ortadoğu banş görüşmelerinden çekilme teh- dıdınde bulundu. Rabin: Ateşkes yok İsrail Başbakam tzak Şamir, dün yaptığı açıkJamada, Lübnan'daki saldınlannın durmasının söz konu- su olmadığıru vurguladı. ABD Yö- netiminden sızan ateşkes yolundaki haberleri yalanlayan Rabin, "Ama- cımıza ulaşıncaya kadar operasyon sürecek" dedi. İsrail, dün Nabatiye kasabasını yine savaş uçaklan ile vurdu. BM yetkıülen, 22 bin top mermisi ve bin fiize kullanan İsrail'- in yakiaşık 275 Katyuşa fuzesi ile Hizbullah ve diğergerilla gruplann- dan karşılık gördüğünü belirtiyor- lar. İsrail'in Lübnan'daki operasyo- nu, kara ve hava birliklerinin yanısı- ra denizden de hücumbotlardan açılan top ve fiize ateşiyle destekle- niyor. Hizbullah'ın son 5 günde Israil'e fırlattığı Katyuşa füzesi sayısının 200'e ulaşuğı açıkiandı. Israil savaş gemilerinın Lübnan'- daki limanlara giden gemileri de İran'dan Mizbullah'a yardım ulaş- masını önlemek amaayla engelle- dikleri bildirildi. Hücumbotlann Tyre ve Sayda limanlannı bloke et- tikleri belirtildi. AA'nın haberine göre Hizbullah militanlan, "Güvenlik bölgesi"ndeki İsrail yanlısı Lübnanlı mıhslere de saldırdılar. Suriye-İran temaslan Lübnan'daki gelişmelerle doğru- dan ilgili iki ülke Suriye ve İran ara- sında dün başlayan dışişleri bakan- lan seviyesindeki gÖrüşmelerden bugün bir sonuç alınması bekleni- yor. İran, Hizbullah ve diğer örgüt- leri Israil'e karşı teşvik ederken, saldınlann başından beri Suriye'nin tepkisiz kaldığı gözleniyor. Iran Dı- şişleri Bakanı Alı Ekber Velayeti, dün gittiği Şam'da İran Cumhur- başkanı Rafsancani'nin bir mesajı- nı, Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad'a iieteoeğinı söyledı. Ürdün Krah Hüseyin de resmi bir ayaret için bulunduğu Fransa'da. İsrail saldınlannın Ortadoğu banş görüşmelerine zarar vermesınden korktuğunu söyledi. BM'den kınama İsrail'in Lübnan'da saldınlan, BM Genel Sekreteri Butros Gali ta- rafından ağır bir dille kınandı. Gali, dün yayımladığı mesajda, hemen ateşkes uygulanmasını istedi. İngil- tere Dışişleri Bakanhöı'ndan yapı- lan bir açıklamada da israil eleştiril- di, saldınlardan endişe duyulduğu belirtildi ve çarpışan taraflann saldı- nlannı durdurmalan istendı. Saldırdann sivilleri de bedef alması nedeniyle onbinlerce kişi Kuzey Lübnan'a göçüyor. (Fotc^raf: REUTER) Japonya'da 7partilikoalisyonhükümeti • Koalisyon hükümetinin başbakan adayı yolsuzlullarla mücadele kampanyasmın öndegelen isimlerinden Morihiro Hosokavva. Yeni hükümet, LDP'nin dış politika ve savunma politikalannı sürdüreceğini açıkladı. Dç Haberier Servisi - Japonya'da mücadele kampanyasının önde ge- Sosyalıst Parti Başkanı Sadoa Ya- mahana. son genel seçimlerden son- ra 38 yıllık kesinıisiz iktidannı kay- beden Liberal Demokrat Parti'nin (LDP)yerine, yedi partinin oluştur- duğu yeni koalisyon hükümetinin kurulduğunu resmen ilan etti. Koalisyon hükümeti, Japonya Yeni Paru (JNP) lideri, yolsuzlukla len isimlerinden Morihiro Hosoka- wa'yı yeni başbakan adayı olarak açıkladı. Yamahana, ulusal televizyondan canb olarak yayımlanan basın top- lantısında "tarihi koalisyon hüküme- tinin kuruluşumı ilan etmekten mut- luyum" dıyerek yeni hükümeun ızle- yeceği poütikayı açıkladı. Sosyalist Parti Başkanı, yeni koa- lisyon hükümetinin politik reform- lan yerine getireceğinı. aynı zaman- da da eski LDP hükümetinin uygu- ladığı dış poliükaya, ek«nomiye ve savunmaya ilişkin temel poütikalan sürdüreceğini kaydetti. Koalisyon partileri 511 koltuklu Temsilciler Meclisi Diet'te muhalefet partilerinin 260 sandalyesi bulunuyor. Muhalefet partilerinden oluşan koalisyon hü- kümetinde seçim öncesi iktıdar par- tisi LDP'den aynlan üç parti. JNP. Sakigake (Öncü Parti), JRP ile Sos- yal Demokrat Parti ya da sosyalist- ler, Demokratik Sosyal Parti. Ko- meito ve Birleşik Sosyal Demok- ratik Parti yer alıyor. Öte yandan, koalisyon hükümeti- nin başbakan adayı 55 yaşındaki Hosokawa'ya karşı LDP'nin başba- kan adayının bugün yapılacak parti başkanı seçimlerinde belirleneceği bildirildi. LDP'mn başbakan adayı olarak Dışişlen Bakanı Vlichio Watanabe ile Bakanlar Kurulu Sekreteri Yobei Kubo arasında bir seçim yapacağı belirtildi. Parlamentonun, gelecek hafta ya- pılacak özel oturumda yeni başba- kam seçeceği bildirildi. Japonya'da 18 temmuzda yapılan seçımlerde Başbakan Kiichi Miya- zawa başkanlığındaki LDP parla- mentoda çoğunluğu yitirmişti. 551 sandalyeli Temsilciler Meclisi'e 223 milletvekili sokabilen LDP, eski ko- alisyon ortakJan JNP, Sakigake ve JRP'yi yeniden koalisyon hükümeti kurmak için ikna etmeye çalışmıştı. İTALYA Aııdreotticinayetle ügiliifade veı-ecek Dış Haberier Servisi - İtalyan Senatosu, bır gazetecinin öldü- rülmesı olayıyla ilgili ifadesine başvurulması yolunu açmak üzere eski başbakanlardan Giu- tio Andreotti'nin milletvekili dokunulmazlığını kaldırdı. AFP'nin bildirdiğine göre Andreotti, 1979yılındaöldürü- len gazeteci Mino Pecorelli ci- nayeü'yle ilgili sorgulanabile- cek. Tomasso Busetta adlı iti- rafçı mafya ü>esı açıklamala- nnda bir mafya babasmın ken- disine Pecorelli'nin eski baş- bakanlardan Giulio Andre- otti'nin ricasını yerine getinrıek üzere öldürüldüğünü söylediği- ni bildirdi. Busetta açıklamalannda ga- zeteci Pecorelli'nin, 1978 yılın- da eski başbakan Hıristiyan Demokrat Partili Akk) Moro'- nun Kızıl Tugaylar tarafından kaçınlarak öldürülmesi olayın- da çok gizli olan siyasi bilgilere sahip olduğunu ve bu nedenle öldürüldüğünü belirtti. Pecorelli 1979 yılında çalıştı- ğı OP dergisinin önünde uğra- dığı silahlı saldm sonucu öl- müştü. Yaşam boyu milletvekili do- kunulmazlığına sahip olan Andreotti'nin dokunulmazlığı- nın kaldınlmasına hakkında mafyayla ilişkileri bulunduğu yönündeki iddialann araşünl- ması için iki ay önce karar veril- mişti. Senatoda dün yapılan oy- lamayla Andreotti'nin mafyay- la ilişkisinin dışında cinayetle il- gili olarak da ifadesine başvu- rulması yolu açılmış oklu. Milano'daki bombalı saldınlardan sonra yaklaşık 50 bin İtalyan sokaklara dökükrek şiddet eylemlerini protesto etti. Amerika Irakhyine bombiûathDış Haberter Servisi - ABD'nin Basra Körfezi'ndeki Abraham Lincoln uçak gemisine aıt iki savaş uçağı, Irak'ın güne- yindeki iki (üze rampasıru voırdu. Saldın, Irak hükümetince yalanlandı. Amerikan Savunma Bakanlığfnın (Pentagon) dün yaptığı açıklamaya göre, BM tarafından uçuşa yasak bölge olarak belirlenen sahada ayn ayn devriye uçuşu yapan uçaklar, Irak radarlannın kendi- lerine kilitlenmesi üzenne füze rampala- nnı vurdular. 90 dakika ara ile meydana gelen olaylardan sonra. uçaklar herhan- gi bir karşılık görmeden uçak gemisine geri dönduler. Pentagon'dan yapılan açıklamada, Amerikan donanmasına bağlı EA-6B ti- pindeki uçaklann birer tane Harm füzesi ateşledıkleri ve hedeflenni \wduklan belirtildi. Saldınnın neden olduğu can kaybı hakkında bildi alınamadı. Uçaklann vurduğu Irak füze rampası, 32. paralelin yaklaşık 120 km güneyinde yer abyor. Olay. yerel saatk 14.30'da meydana geldi. Bağdatyalaniadı Irak Enformasyon Bakanlığı'ndan geç saatlerde yapılan bir açıklamada. ABD Savunma Bakanhğı'nın saldın id- dıası yalanlandı. Açıklamada, bölgedeki bir Irak radar üssüne saldın olmadıgı, bır patlama sesi de duyulmadığı belirtü- dı. Irak açıklamasında, "Pentagon'un ga- rip açıklamasınjn ardındaki sebebi anla- yamıyoruz" denildı ve ABD'ninamacı- nın dünya kamuoyunun ilgisini, İsrail'in Lübnan'daki saldınlanndan uzaklaşur- mak olduğu ıleri sürüJdü. Geçen cumartesı günü meydana gelen benzer olayda da bir Amerikan savaş uçağı yine bir Irak füze rampasıru vur- muştu. Irak olayın ertesi günü yaptığı açıklamada. radarlannın sözkonusu Amerikan uçağına kilitlenmediğini ileri sürmüştü. ABD Başkanı BU1 Clinton. bir hafta içinde meydana gelen üç olayla ilgili ola- rak "Sıradan" de>işini kullandı. Clin- ton, Amerikan pilotlannın, Irak radarla- nnın üzerlerine kilitlendiklerinde füzeleri kullanmalan yolunda emir aldıklannı, 'olayın bundan ibaret olduğunu' vurgu- ladı. ABD Başkanı. Irak ile ilgili yeni bir politika değişikliği olmadığını belirtti. Bağdat BM'yle uzlaşma arayışındaDış Haberier Servisi - Irak'ın BM de- netirninde kısıüı petrol satmasına ilişkin getirilmesi düşünülen uyguJfcıaya "sı- cak" bakmadığı ve kendılenne uygula- nan petrol ambargosunun kaldmlînası konusunda ısrar ettıği bildirildi. Bağdafta adının açıklanmasını iste- meyen üst düzeydeki bir diplomat "Irak- lılar yeni bir öneri paketi üzerinde görü- şüyorlar. Iraklılar, silahlar üzerinde yapılacak bir işbirliğine karşılık petrol ambargosunun kaldınlmasını istiyor- lar" dedi. Yetkili, sınırlı ihracat konusunun Iraklılann "gururunu incittiğiru" ancak bunun onlann New York'ta yapılacak görüşmelere delege göndermeyeceği an- lamına gelmediğini söyledi. Güvenlik Konseyi. 1990 yılındaki Körfez Savaşı'ndan sonra Irak'a petrol ambargosu ile ticari yasaklar uygulama karan almış, ancak daha sonra Körfez Savaşı ateşkesi çerçevesınde bazı yasak- lan kaldırmıştı. 687 sayıb ateşkes karanna göre Irak, BM Özel Komisyonu silah konusundaki uygulamalara uyduğuna ilişkin olumlu bir karar verdiğinde, Irak petrol satışı da dahil olmak üzere ihracat yapmakta ser- best bırakılacak. BM Özel Komisyonu Başkanı Rolf Ekeus. Güvenlik Konseyi'nin Irak'ın tüm silahsızlanma kurallanna uyduğuna ilişkın rapor vermesi durumunda Irak'ı ihracatta serbest bırakacaklannı açıkla- dı. Demjanjuk için 'KorkunçIvanKabusu' sonaerdi John Demjanjuk - özgürtüğnne kavustu. Dtş Haberier Servisi - "Özgüriüğüme ka- vuşacağıma inanıyonım, karımı ve çocukian- mı çok özledim." 73 yaşoıdaki John Demjanjuk nihai karara artık dakikalar kala böyle diyordu. Verile- cek karara göre ya idam edilecek ya da ser- best bırakılacaktı Soru şuydu: Demjanjuk Nazilerin ünlü Treblinka ölûm kampında gaz odası görevli- si olarak çalışmış "Korkunç İvan" mıydı, de- ğil miydi? İsrail yıllardır "Korkunç İvan"ı anyordu. 1986'ya gelindiğinde kuşkular John Demjanjuk adında Ukrayna kökenli Amerikan vatandaşında toplandı. İsrail, Demjanjuk'u ABD'den istedi ve aynı yjl içinde yargiladı. Mahkeme karannı verdi: Demjanjuk Korkunç İvan'dı, savaş suçlu- suydu ve asılarak idam edilecckü. ŞyıUıkbekleyiş Avukatlan temyiz mahkemesine başvur- du. Bu başvuru Demjanjuk için 5 >ıl sürecek sancılı bir bekleyişin başlangıaydı. Demjanjuk f ım 16 yıl süren zorlu mücadelesi Dış Haberier Servisi - İsrail Yüksek Mahkemesf nce dün beraatinekarar verilen John Demjanjuk'un yasal mücadelesi 16 yıl önce başladı. Bu zorlu mücadelenın bellibaşlı kilometre taşlan şöyle: 25 Ağustos 1977: Demjanjuk göçmen olarak ABD'ye girerken yalan söylemekle suçlandı. 23 Temmuz 1981: ABD. Demjanjuk'u vatandaşlıktan çıkardı. 28Şubat 1986: ABD. Demjanjuk'u Nazi celladı Korkunç İvan olduğu zannıyla yargılanmak üzere İsraiî'e iade etti. 16 Şubat 1987: Demjanjuk'un mahkemesi Kudüs'te başladı. 18 Nisan 1988:14 ay süren duruşmalar sonucunda Kudüs Bölge Mahkemesi Demjanjuk'u suçlu buldu. 25 Nisan 1988: Mahkeme Demjanjuk'un asılmasına karar verdi. 14Ağustos 1991: İsrail Yüksek Mahkemesi'nde açılan temyiz mahkemesinde yeni kanıtlar Korkunç İvan'ın Demjanjuk değil, İvan Marcenko adında bir başka Ukray nalı olduğunu ortaya koydu. Duruşmalar birbirini izledi. Treblinka'- dan sağ olarak kurtulmaya başarmış 5 tanı- ğa göre göre Demjanjuk kesinlikle Korkunç ivan'dı. O gözleri nasıl unutabilirlerdi? Ancak savunma avukatlannm elinde so- mut belgeler vardı. Yeni açılan KGB arşivle- rine göre Korkunç İvan diye anılan adam başka bir Ukraynalf ydı ve adı İvan Marçen- ko'ydu. 800 bin Yahudi'nin yok edildiği Treblınka'da SS suba>lanna yardımcılık et- miş 37 Ukraynab böyle diyordu. • Nazi kimlık kartı Demjanjuk'un bir başka Nazi kampında (Soybor) çalıştığını gösteri- yordu, ama Korkunç İvan olduğunu kanıt- lanuyordu.. Sonuçta İsrail Yüksek Mahkemesi Başka- nı Meir Şamgar yıllardır beklenen karan açı- klamak üzere koltuğuna oturdu. Şamgar. 900 sayfayı bulan dava tutanağı- nı okuduktan sonra 5 yargıcın oy birliğiyle aldığı karan açıkladı: Demjanjuk delil yeter- sizliğinden beraat ediyordu. Demjanjuk 5 yıllık ölüm bekleyişinin ar- dından derin bir 'oh' cekti. ABD'den yasak Bu arada ABD Adalet Bakanlığı, karann açıklanmasından sonra, Demjanjuk'un bu ülkeye giremeyeceğini duyurdu. Bakanlığm "Nazi avcısı" Özel Soruş.tur- malar Bürosu Şefi Neil Sher, Demjanjuk'un "öiüm kamplan sorumlusu" olduğu yoiun- daki kayıtlar yüzünden bu üikeye sokulama- yacağmı, ancak ABD Başkanı'run özel taii- matıyla bu yasağın kalkabileceğini belirtti.