Katalog

SAYFA CUMHURfYET 30 TEMMUZ1993 CUMA DIŞ HABERLER Tacikleryeni cephe apyor • DUŞANBE(AA)- Tacikistan'da Rusya yanlısı rejimekarşı siJahJı mücadele içinde bulunan İslamcı muhalefetin. ülkenin doğusunda yeni bir cephe açmaya çalıştığı bildiriliyor. RusSınırMuhafız Birlığı istihbarat yetkilisi AFP'ye yaptığı açıklamada. Afganistan"a sığınan aşın dino Tadk militanlan bu amaçla Doğu bölgesinde denetimi ellerinde tutan aynlıkçı Bedehşanlar'la görüşmelerde bulunduklannı haber verdi. Aynı yetkiJiye göre silahlı Tacik muhalefet. Bedehşanlar'ı kendilerine katılmaya ikna edip doğuda ikinci cephe açmayı başardıklan takdirde Moskovski'deki Rus savunma hatlannı doğudan çevirip Tavildara bölgesine saldırmayı planlıyorlar. KKTC İngiltere'ye • LEFKOŞA (AA) - KKTC Başsavcıhğı. işadamı Asil Nadir'eait şirketlerle ilgili dava çerçevesinde Ingiltere Ağır Dolandıncıhk Masası'na (SFO) bilgi ve belge yardımında bulundu. KKTC Başsavcısı Akın Sait, SFO'nun açtığı davanın kooridanötürii Loma Harris ve daire yetkiblerinden RobertWardleile İngiltere'nin Lefkoşa Büyükelçiliği Türk Masası Şefi David Craig'i dün yeniden kabul etti. Hiroşima tanığına Magsaysay ödûlû • MANILA(AA)-II. Dünya Savaşı'nda, Hiroşimayaatom bombasının atılmasından sonra hayatta kalan Japon birdoktor, Ramon Magsaysay ödülüne layık görüldü. I957yılındauçak kazasında ölen eski Fiiipinler Devlet Başkanı Ramon Magsaysay adına verilen ödül, Magsaysay Vakfı tarafından kırsal alanlarda fakir insanlann tedavisi için cahşan doktor Noboru Ivramura'ya verilmesi kararlaştınldı. IMF'den Rumlara tavsiye • LEFKOŞA (AA)- Uluslararası Para Fonu (IMF), aşın silahlanma sonucu ekonomisi güç duruma düşen Kıbns Rum yönetimine "KDV oranını antınn, faizleri serbest bırakın" tavsiyesinde bulundu. Çalışanlan temsil eden örgütlerin IMF tavsiyelerine karşı çıkmasına rağmen Rum Temsilciler Meclisi KDV'yi yüzde 5'ten yüzde 8'e çıkaran yasa tasansını oyçokluğu ile kabul etti Clinton'ın annesi hayatım yazacak • NE\V YORK (AA) - ABD Başkanı Bill Clinton'ın annesi Virginia Kelley otobiyografısini yazacak. Kıtabı yayımlayacak olan Simon And Schuster tarafından yapılan açıklamada, kitabın Little Rock'h yazar James Morgan tarafından kaleme alınacağı belirtildi. Bayan Kelley'in temsilcisi Robert Barnett, The VVashington Post gazetesine yaptığı açıklamada Bayan Kelly'nin çok acık sözlü bir kışi olduğunu belirterek bu kitabın, onun kişiliğini vansıtacağını kaydetti. SIMSICAK DOSTLÜĞUNDA ÖLÜMÜN Şinasi Özdenoğlu'nun ölüm üzerineşiirleri Gece Yayınlan-Ankara CEMAL MADA1S0ĞLU Anılar: 1911-1953 Evrim Yayınevi-Kadıköy KAYIP İstanbul Diş Hekimleri Odası'ndan aldığun kimlık kartımı kaybettim. Hükümsüzdür. Diş Hekimi NURETTİNÖZATA Nüfuscüzdanımı, Pamukbank Prestige Card'ımı, Yapı Kredi Bankası Telecard'ımı kaybettim. Hükümsüzdür. UELİHA KA YA Ehliyetimi kaybettim. Hükümsüzdür. İLHANTUTKUN Washington, Bosna'da BM birliklerini korumak için hava harekatı planı üzerinde çalışıyor ABD'deSKFUAT KOZLUKLU NVASHINGTON - ABD, Bosna- Hersek'te görev yapan ve Sırp saldı- nlara hedef olan Birleşmiş Milletler (BM) birliklerini korumak için hava bombardımanına hazırlamyor. Bosna'da çatışmalan durdurmak amaaylagirişilecek herhangi biras- keri harekata önceleri karşı çıkan Avrupa ülkelerinin, bu kez olumlu baktıklan beürtiliyor. 16 ayı aşkın bir süredir süren ve Bosnalı Müslümanlara yönelik et- nik temizlik gerçekleştiren Sırplan durdurmak için önceki gün beklen- medik bir açıklama yapan ABD Başkanı BUl Ctinton'a Türkiye'nin tam deştek verdiği öğrenildı. Bir Türk diplornat, Ankara'nın ABD ucaklanyla birlikte hava harekatına katılmaya hanr olduğunu bildirdi- ğini söyledi. Aynı kaynak, savaşın Balkanlar'da yayılma kaygısını ge- rek ABD ve gerekse Avrupa ülkele- rini defalarca bildiren Türkiye'nin BM Güvenlik Konseyi kararlan çerçevesinde çokuluslu askeri mü- dahaleye her an katkıda bulunmayı beklediğini de kaydetti. Clinton, Italya'da NATO şemsi- yesi altında bulunan ucakiann hare- katının önümüzdeki hafta başlaya- bileceğini söyledi. Clinton, önceki gün Dışişleri Bakanı VVarren Chris- topher, Savunma Bakanı Les Aspin, \ıuıııalıaznlıo BM Daimi Temsilcisi Madeleine K. Albright, Ulusal Güvenlik Danış- manı Anthony Lake ve Bosna konu- sunda uzman Pentagon görevlileriy- le bir toplantı yaptı. Uzun süren de- ğerlendirme sırasında Pentagon kurmaylannın "hava saldınsına çe- kinceyle" yaklaşüklan kaydedildi. Pentagon'un kaygılan arasında, NATO şemsiyesi altmda toplanan Fransız, Ingiliz, Alman, Türk ve ABD pilotlannın eşgüdümü yer aiı- yor. Ûzanlar. bombardıman sıra- sında komuta merkezi ile pilotlar ve Bosna'da görev yapan BM Banş Gücü arasında dil sorunu olasılığını ifade ediyorlar. Alçak uçuş gerektiği durumlarda ucakiann üzerinde hangj ulustan ol- duğunu bellı eden bayraklar da bir diğer sorun olarak gösterilmekte. Çekinilen ülke bayrağı ise savaşta taraf gözüken Türkiye'ninki. Askeri uzmanlar, bayraklann ve diğer işa- retlerin silinmesini, uçaklarda sade- ce NATO amblemi bulunmasını ön- görüyor. NATO bayrağı altında gö- rev yapan ve İtalya'da üslenen 70 sa- vaş uçağı, 13 hazirandan beri Bos- na-Hersek üzerinde uçuyor. Bu arada, Pentagon'da önceki günden itibaren Saraybosna'yı ku- şatan Sırp topçu birliklerinin belir- lenmesi çabşmalan başlaüldı. Fransa Savunma Bakanı. dün NVashington'da, ABD Dışişleri Ba- kanı VVarren Christopher la bir ara- ya geldi. Leotard'ın, ülkesinin hava harekao için hazır olduğunu bildir- diği kaydedildi. Diplomatik gözlemciler. Bill Clinton'ın kez bu denli kararlı gö- züktüğunü, özellikle Islam dün- yasının gjderek artan tepkisi ile banş müzakerelerin somıcunun. Balkanlar'da artan savaş tehlikeşini azaltmayacağını gördüğünü de ifa- de ediyorlar. Aynı çevrelere göre "Başkan Clinton söz konusu getişme- ler ve askeri müdahaleve bugûne dek karşı çıkan Fransa ile İngiltere'nin, saldırı kendilerine yöneu'nce çark et- meierinden de cesaretle harekete geç- ti." Bosna'da siyasi çözümyakJaşıyor Diş Haberler Servisi - Ce- nevre'deki banş görüşmelerine katılan Bosna-Hersek'te sava- şan taraflann. uluslararası ara- buluculann dün önerdiği yeni Bosna planına olumlu yaklaş- üklan bildiriliyor. Sırp ve Hır- vatlann benimsedikleri planı bugün Bosna-Hersek yönetimi- nin de kabul etmesi ve bir anlaş- ma imzalanması bekleniyor. Bosna'daki savaşa banşcı bir çözüm bulmak amacıyla BM ve AT tarafından tayın edilen arabulucular, Lord Owen ve Thorvald Stoltenberg'in dün Cenevre'deki görüşmelerde önerdikleri plan. "Bosna-Her- sek Birteşik Cumhuri>etler Bir- liği" başlığı altında Sırp, Hırvat ve Müslüman taraflara sunul- du. Bosnalı Sırplann lideri Ra- dovan Karadziç. planın kabul edilebilir olduğunu söyledi. Planın içeriği Cenevre'den gelen haberler- de, bütün taraflann bu plana sıcak baktığı bildinliyor. Bosna-Hersek Başkanlık Kon- seyi'nin konuyla ilgili*olarak dün geç saatlerde yaptığı top- lantıda planla ilgili kesın bir karar ahnamadı. Ancak Bosna- Hersek ın Hırvat asıllı Başba- kanı Mile Akmadziç, bugün Bosna yönetiminin planı kabul etmesini tahmin ettiğini söyle- di. Akmadziç, dün gece Reuter televizyonuna verdiği demeçte, yeni planı reddeden Başkanlık Konseyi'nin bugün devam ede- cek taraflar arası görüşmeler- den önce tekrar bir araya geJe- ceğini söyledi ve Sırp, Hırvat ve Müslümanlar arasında bu ko- nuda bir anlaşma imzalanata- ğını düşündüğünü kaydeti. Yeni plan, Bosna-Hersek in üç ayn cumhuriyet ve üç ayn halk'(Boşnaklar,Sırplar ve Hır- vatlar) ile "'diğer halklar gru- bundan" oluşmasını öngörü- yor. Plana göre cumhuriyetler birliğinin. üç cumhuriyetin dev- let başkanianndan oluşan or- tak bir cumhurbaşkanlığı ola- cak ve her bir cumhuriyetin devlet başkanı sırasıyla dört ay süreyle birliğin cumhurbaşkan- lığıru yürütecek. Hem Bosna-Hersek Cumhu- riyetler Birliğı. hem de bu birliği oluşturan herhangi bir cumhu- riyetin askeri güç oluşturmala- nnı yasaklayan plan. taraflann sahip olduğu mevcut güçlerin de BM ve AT öncülüğünde aşa- malı olarak dağıtılmasmı öngö- rüyor. Birliği oluşturan cumİuı- riyetlerin sınırlan, ancak BM Genel Sekreteri'nin atayacağı beş kişilik bir komisyon tarafın- dan değiştirilebilecek. Uluslararası arabulucular Lord Owen ve Thon ald Stolten- berg'in sözcüsü Cenevre'de yapüğı açıklamada, Bosna- Hersek Cumhurbaşkanı Alia tzzetbegoviç. Bosnalı Sırplann lıden Radovan Karadziç ve Hır- vat lider Mate Boban'ın askeri komutanlanna derhal ateşkes emri vermeyi kararlaştırdıklan- nı açıkladı. AZERBAYCAN İkinci Şans Operasyomı çerçevesüıde ABD'ye getirilen 14 yaralı Bosnalı asker ve sivili askerler hastaneye görürüyor. Elçibey için referandumDiş Haberier SeiTİsi - Azerbaycan Parlamentosu, yetkilerini elinden aldığj Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey'in gö- reve devamı için halkoylamasına giûil- mesine karar verdi. Bu arada Dağhk Karabağ'da Ermeniler ile Azeriler ara- sındakı ateşkesin süresinin uzatıldığı ve taraflar arasında esir değişimi yapılması için anlaşmaya vanldığı bildirildi. Milli Meclis'in dünkü oturumunda vanlan karara göre. kendisine karşı baş- latılan asken isyanla Bakü'yü terk ede- rek doğum yeri olan Nahcıvan'ın Keleki köyüne giden Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey'in göreve devamı konusunda re- feranduma gidilecek. 28 ağustos tarihin- de yapılacak referandum, Elçibey için bir güvenoyu niteliği taşıyor. öte yandan, Karabağ Ermenilerinin Ermenistan'ın başkenti Erivan'daki temsilcisi Manvel Sarkisyan'ın daha ön- ce 3 günlüğüne ilan edilen ateşkesin süre- sinin 7 gün uzatıldığıru dün açıkladığı haber verildi. Reuter'in Interfax haber ajansına dayanarak bildirdiğine göre an- laşmaya Dağlık Karabağ'ın Akdere kentinde önceki gün yapılan "ûst düzey görüşmekrde" vanldı. BMMen Ermenilere kınamakararı NEW YORK (AA) - BM Güvenlik Konseyi. Azerbaycan'daki Ermeni işgal- ieriyle ilgili olarak dün yeni bir karar al- dı. Güvenlik Konseyi. 'işgalci Ermeni güçlerin' Akdam ve daha önce işgal et- ükJeri bölgelerden derhal ve koşulsuz olarak çekilmesini istedi. Konsey, Ermenistan yönetimine, ka- bul ettiği kararlann gereklerinin yerine getirilmesi için Karabağ Ermenileri üze- rinde etkinüğini kullanması çağnsmda bulundu. Güvenlik Konseyi, AGİK'in Minsk Grubu'nun Dağlık Karabağ so- rununa ılişkin sürdürdüğu çabalara tam destek verdi. BM Güvenlik Konseyi dünkü'toplan- tısında Azerbaycan'daki Ermeni saldın- lannı görüştü ve 853 sayıh karan oybirli- ğiyle kabul etti. 583 sayılı karar, Güven- lik Konseyi'nin Azerbaycan'daki Ermeni işgalleriyle ilgili olarak kabul et- tiği kararlann ikıncisi oldu. Ankara, konuyla ilgiu olarak bir baş- kanlık açıklamasıyla yetinilmeyip, Gü- venlik Konseyi'nin bağlayıcı kararalma- suıı ve özellikle Ermenistan'a ağırlığını kullanmasını istemesi nedeniyle karan olumlu yönde atılmış bir adım olarak karşıladı. Türkiye KKTC'de seçim yapılmadan durumun açıklığa kavuşmayacağını savunuyor Kıbrıs^ta çözüm sürecibeklemede LALE SARltBRAHtMOĞLU ANKAR.4 - KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'm, Kıbns konusunda gö- rüşmecilikten çekilmesiyle ortaya çıkan belirsizlik sürerken, Ankara, KKTC'ye, "iç detnokratik mekanizmanızı düzenle- yin" mesajını vermeyi sürdüryor. Diplomatik ka)Tiaklar, Denktaş ve Başbakan Deniş Eroğlu'nun şimdilik Türkiye'ye gelmelerinin beklenmediği- ni. ancak iktidar ve muhalefet partileri temsilcilerinin "nabız yoklama" amacıyla kısa aralıklarla Ankara'yı zi- yaret ettiklerine dıkkat çeküler. KKTC'de, muhalefet partileri. birer- ken seçim karan alınmadan önce. küçük partilerin meclis dısı kalmalanna yol açan baraj sisteminin değiştirilme- sinde direniyorlar. Edinilen bilgiye göre. muhalefet partileri, Ankara ziya- retlerinde, Türkiye'nin de seçim sistemi- nin değiştirilmesi yönünde, Eroğlu hü- kümeüne baskı yapılması yönünde is- temlerde bulunurken, Eroğlu'nun Ulu- sal Birlik Partisi heyeünin de kendi tez- leri yönünde Ankara'ya geierek nabız yokladıklan öğrenildi. Ankara'nın, KKTC yetkililerine. "Madem uluslararası plarformda KKTC zor duruma düşmüşriir, BM görüşme sfi- recine Denktaş, "Görüşmeci olarak katılmıyorum' diyor. Demek, orada bir tıkanma var, bu tıkanmanın üstesinden gelin, demokratik kurumlarınızı işktin" mesajını verdiği beürtiliyor. Ankara'yı da ziyaret eden BM Genel Sekreteri Burros Gali'nin yeni özel tem- silcisi Joe Clark ile yardıması Gustave Feissel a da, "Bırakın KKTC'de nornıal demokratik süreç işlesin" dendıği öğre- nildi. BM Genel Sekreteri Butros Gaü, Kıbns için önerilen 12 maddelik güven artıncı önlemler ile kapah duran Ma- raş'ın acıbnasına karşılık Lefkoşa Ha- vaalanı'nın taraflann kullanımma acı- lması ile ilgili son öneri paketinin bir an önce kabul edilmesi için Denktaş'a ade- ta ültimatom vermişti. Gab'nın yeni temsılcısı Clark"ın; ge- rek Denktaş'a, gerekse Ankara'ya, KKTC'deki iç belirsizbklere rağmen, "Toplumlararası görüşmelere devam edilsin ve mini paketi kurtaralım" dile-, ğini ilettiği öğrenildi. Gali'nin planlandığı biçimde, eylülde Kıbns konusunda rapor hazırlaması gerekiyordu. Ancak Ankara'nın, KKTC'de seçim olmadan durumun açıkhğa kavuşmayacağı, BM'nin bekle- mesi gerektiği ve Denktaş'ın görüşmeci- likten çekilmesi nedeniyle ortada bir muhatap bulunmadığı gerçeğini ak- tardığı öğrenildi. Birdiplomatik kaynak, Clark'ın "Gö- venlik Konseyi'nin sabn taşıyor" yönün- de bir baskı oluşturmaya da çalıştığını, ancak Ankara'nın. Denktaş'ın görüş- mecilikten çekibnesi edeniyle "Bu baskının muhatabı yok" mesajını yine- lediğini söyledi. Külffür • Saıtat 232 64 26 • 230 21 87 258 69 87 OftTAKÖY KÖLTÜR MERKEZİ ÖZGÛRLÜKTUTKUSUVEARJANTİN FERNANDO SOLANAS TANGOLAR (CannesFürnFestivaliEn hi Fdm) 13.00-1 S.30-18.00-20.30 THE WALL "Duvar" Yön: Atan Parker 11.30-14.00-16.30-19.00-21.30 MODA SINEMASI CEP GÖSTERİMİ337 01 28 Siaemayi Sanat Yapanlar -3 Atilla Dorsay'a sevgi ile. •TRUFFAUTHAFTASI« GENÇ»«GÜZEL 14.00 OÖRTVÜZDARBE 1600 UNUTVLMAYANSEVGIU 19.00 SIYAH GaiNÜK tZOO-21.15 Kl MKI.I ANKARA SANATTİYATROSU ÜĞÜR MÜMCÜ Yöıı: Rutkay Aziz Miizik: Timur Selçuk Metin Balay YALNIZ 3 OYUN . 2. 3. 4 AĞUSTOS. SAAT 21.15'DE Bılet Satış Yerleri: Rumeh Hisarı Olşesi, Tel: 265 50 08 Vakkoroma Taksim, Tel: 251 28 88 Vakkoroma Suadiye. Tel: 350 87 42 Sınema Tiyatro Gösteri 232 64 26 230 21 87 KONSERİ r>*ı\»°.«• HALKA AÇIK DIŞ BASBV Hırvatistan'm zor seçimi Eski Yugoslavya'da iki ülke yaşam savaşı veriyor. Bosna-Hersek çöküyor. Kimileri dehşetle kimileri ise kayıtsızca izüyorolan biteni. Hırvaüstan'ın geleceği tehükede. Sırplarhergün Adriyatik kıyısında kentleri, köyleri bombabyor. Hırvatistan'ın üçte birini Sırplar işgal etmiş durumda ve bölgede Sırplaştırma hızla sürüyor. Batı da sonunda Sırbistan'a uygulanan ambargonun amaanı değiştirmeye hazır duruma geldi. Londra ve Paris Bosna'nın en büyük parçasını Sırbistan'ın almasını ve Hırvatistan'ada küçük bir parça yerilmesini onaylıyor. Hırvatistan Devlet Başkanı Franjo Tudjman ise yeni bir yolu denemeyi düşünüyor: Sırbistan'la pazarûk. Çünkü Sırbistan dünyadan dışlanmış ve ekonomisi çökmüş durumda. Miloseviç'in beb'ni doğrultabümesi için düşmanı Hırvatistan'la anlaşmaya gitmesi bir çözüm olabılirdi. Neleri vermeye hazır olduğu görüşmelerle ortaya cıkabtlir. Yine de sonuç alınamazsa Hu^atistan her yolu denemiş ve hiçbir şey kaybetmemiş olacak. Ancak Sırbistan ve Hırvaüstan'ın anlaşabilmesi Bosna'nın bölünmesi koşulunu getiriyor. Bu da büyük bir hata olur ve Hırvatistan'ın dünyada daha fazla düşman kazanmasına yol acar. Zagrebyönetimi zor kararlar verme aşamasında. (28 temmuz) /ORTADAKA /YOLDAN \GİDİN LeMonde Yeltsin karşıtlarına firsat çıkü Moskova'da Merkez Bankası'nın hafta sonunda aldığı 1993'tenöncebasılmış rubleleri hükümsüz kılma karan. Sovyet sonrası politika belirlemeölçülerinegöre bile sebatsız veyanbş planlanmış bir hareket. Iyi düşünübnemiş bu hareket ilk etki olarak Rusya'daki ve halen ruble kuilananeski Sovyetler Birbği cumhuriyetlerindeki ruble sahiplerini alarma geçirdi ve Yeltsin'in reform karşıü düşmanlanna yeni bir fırsat verdi. Yeltsin, Rusya Parlamentosu'ndan yükselen reform karşıtı tehlikeyle mücadele için tau'lini yanda kesip Moskova yollannı tuttu. Gecen hafu, Halk Temsilcileri Kongresi bir çılgınbk içerisindeydi. Kongre, tehlikeü bir şekilde, devlet girişimlerini özelleştiren bir kurumu dağıttı, korkutucu derecede dengesiz olan bütçeyi onayladı, yabancı din organizasyonJannın özgürlüklerini kısıtladı, yabancı bankalara yeni kısıtlamalar getirdi ve Yeltsin yandaşlan hakkında soruşturma aplması emirleri verdi (28 temmuz)