Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz sahibi: Berin Nadi GendYayınVönetmeni:ÖzgenAcar«Genel Gönel Yönetmen: AU Acar •Düzenleme Mustefa Sağlamer AnkaraTetnsilasi: Cûneyt Arcayürek••HaberMüdürlen: I^fc. Kamu Hakkı Erdon î Müessese Müdürû Erol Erfcut • Koordınatör Ahmet Koruban •Muhasebe Bülent Yener • tdarc HöseyinGürer 9İ kezi Müdürii: Mustafa BaJbay Mürüvrt ÇBer • Reklam: Reha Işıtman Yaynhyıa ve Basaa: Yenı Gun Haber ^ıansı Basın ve Yayıncıhk A Ş. TûrkocağıCad 39 41 Cağaloğlu 34334 Ist PK 246 laantml Tel. 5130505Tele: 22246. Fax (1)5138595 17TEMMUZ1993 Imsak:3.46 Güneş: 5.39 Öğle: 13.15 Ikındı: 17 13 Akşam: 20.41 Yatsı: 22 25 TURBAN'da anlaşma • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Grev aşamasına gelinenTURBANA.Ş. Genel Müdürlüğü'neait işyerlerinde dün toplusözleşme imzalandı. Kamu kesimi toplu iş sözleşmelerinden sorumlu Devlet Bakanı Bekir Sanıi Daçe, TURBAN'a bağlı 26 işyerinde çalışan 1306işçiyi kapsayan ve 1 ocak tarihinden itibaren yürürlüğe girecek toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin anlaşmayla sonuçlandığını bildirdi. fki yıl süreli toplu ış sözleşmesine göre, işçilerin aylıklanna birinci 6 ay için yüzde 23, ikinci 6 ay için yüzde 25. üçüncü ve dördüncü 6 ay içinse enflasyon oranında zam yapıldı. Buna göre. işçiler birinci 6 ayda 5 milyon 703 bin 264 lira, ikinci 6 ayda ise 7 milyon 129 bin 80 lira net ücret alacaklar. Daktilografi yarışması • Haber Merkezi - Geçtiğimiz Pazargünü yapılan uluslararası daktilografi yanşmasında sonuçlar belli oldu. Türk takımından Yılmaz Tuköz. elektrikli-elektronik makinelerde düny a şampiyonu oldu. Mekanik makinelerde Özkm Soyak gençler kategorisinde dünya 3.'sü olurken yine gençlerde Sibel Engin elektrikli-eloktronik makinelerde dün> a şampiyonluğunu aldı. Toplam 34 ülkeden 319 yanşmacının katıldığı şampiyonada sekiz birincilik alan Türk takımı grup birinciiio'.du. Şelalelere ziyaretçi akını • ANTALYA (AA)- Antalya'daki Düden. Kurşunlu ve Manavgat şelaleleri. ziyareiçi akınına uğruyor. Antalya merkezindeki Düden Şelalesi'ni yılbaşından bu yana 170 bin kişinin gezdiğini belirten yetkililer, şelalenin heryaz kuruduğunu. ancak bu yıl boyle bir durumun söz konusu olmayacağjnı söylediler. Kurşunlu Şelalesi'ni de 6 ayda 145 bin kişinin gezdiğini kaydeden yetkililer. şelalenin doğal yapısı ve piknik alanı olması nedeniyle büyük ilgi gördüğünü belirttiler. Yetkililer. şelalede 6 ayda ziyaretçi giriş ücretlennden 700 milyon lira gelir sağlandığını da bildirdiler. Manavgat Şelalesi'ni ise günde ortalama bin 500 kişi geziyor. Yrida 7.5 milyon çocuk ölöyop • CENEVRE(ANKA)- Zatürree ve ıshal gibi tedavısi kolay rahatsızhklann her yıl dünyada 7.5 milyon çocuğun ölümüne neden olduğu bildirildi. Merkezi Cenevre'de bulunan Dünya SağlıkÖrgütü(WHO) tarafından yayımlanan raporda. zatürree ve ishalin her yıl dünyada kaydedilen 5 yaş altındaki çocuk ölümlerinin yansından fazlasına yol açtığı belirtildi. WHO. milvonlarca çocuğun. tedavi malıyeti çok ucuz olan zatürree ve ishalden yaşamını yitirmesının önlenmesi için gerekli adımlann atılmasını istedi. Birçok kalkınmakta olan ülkede hastanelere sevk edilen çocuklann üçte ikisini ajan bir bölümün de zatürree ve ishal görüldüğü kaydedildi. Turizmde'patlama9 korkusu• Terör turistleri korkuttu ama 'yıldırmadı.' Alman turizm şirketlerinin temsilcileri, yeni terör olaylannın patlak vermemesi durumunda, başta Antalya olmak üzere, Türkiye'nin güney yörelerine duyulan ilginin önümüzdeki günlerde yeniden canlanacağı görüşünü paylaşıyorlar. Ekononıi Senisi - Bir bomba daha patlamazsa Türk tunzmınin bu yılki kaybı, korkulduğu kadar yüksek ol- mayacak. Geçen ay Antalya'da yaşa- nan bombalı saldın üzerine Türkiye'- ye yönelik rezervasyonlan ücretsiz olarak başta Yunanistan olmak üzere diğer Akdeniz ülkelerine kaydıran Al- man turizmciler. rezervasyon iptalleri- nin durma noktasına geldiğini bildir- diler. Ağustos sonundan itibaren Alman turistlerin yeniden Türkiye'nin güney bölgelerine yönelerek. canlılık getire- ceğini belirten yabancı turoperatörleri "bir başka ola> yaşanmadığı takdir de". turizmin en hareketli 2 ayında ya şanan kaybın sezon sonunda giderile- bileceğıni savundular. Almanya'nın önde gelen turizmcileri. bu yılkı 1,5 milyon Alman turist hedefınin tuttu rulamayacağını, ancak geçen yıl 1 mil yon 200 bin olan tunst sayısında yüzd 10-15 oranında artış beklediklerini söylediler. Alman tur operatörleri, Türkiye'nin hızlı bir biçimde yeniden cazıp bir tu- rizm pazan haline gelmesı için "Fıyat- larda ındınme gjdilerek promosyon yapılmasını". "PKK terörü ile geçmiş- te yaşanan bu tür oiaylardan sözedil- memesini" ve "Medya aracılığıyla et- kili bir propaganda yürütülmesini" önerdiler.Turizm Yatınmcılan Der- neği tarafından İstanbul'da düzenle- nen "Türk-Alman turizm ilişkileri" konulu toplantıda. Alman Seyahat Acentalan Birliği Başkanı Otto Schneider ile Neckermann, TUL gibi Alman turizm sektörünün dev kuru- luşlannın temslaleri, Türk turizmi- ne hem moral. hem nasihat verdiler. Alman tunzmciler. toplantıya katılan Türk lurizmcilerin. "Antalya "daki olayın Alman kamuoyunda abartıldığı ve sezon ortasında yaşanan olayın ardında başka güçler bulundu- ğu" yolundaki düşüncelerini paylaşır- ken. "Alman turizm şirketleri bedava rezervasyon değişiklikleriyle olayı kö- rükledi" şeklindeki eleştirilere karşı çıktılar. Tur operatörlen "Türkiye geçmişte yaşanan olayı hem unutmah. hem de unutturmalı. Bugün 26 hazd- randa yaşanan olayı tartışmak yerine. ortaya çıkan olumsuz sonuçlan en kısa sürede nasıl gideririz bunu ko- nuşalım" dediler. Alman ekonomisindeki durgunlu- ğun gelecek yıldan itibaren özelhkle turizm sektöründe ağırlığını hissettire- ceğini vurgulayan yabana turizmciler. Türk turizminın kısa vadelı krizlerin yanısıra uzun vadeli sıkıntılara karşı da hazırlıklı olması gerektiğini savun- dular. Alman Seyahat Acentalan Birliği Başkanı Otto Shneider 26 hazirandaki bombalama olayından sonra Alman- ya'nın önde gelen basın kuruluşlannın olaya geniş yer ayırdığını. bunun da kamuoyunda yoğun bir tedirginlik ya- rattığını savunarak. "Biz kamuoyunu ıkna etmeye çalışıyoruz" dedi. Solin- gen'dekı üzücü olaydan sonra Alman halkının l urkıye'de "lyı karşılanıp karşılanmayacağı" konusundaki te- reddüte düştüğü ve yapılan tüm iyini- yetli davetlere rağmen yüzde 17 ora- nında bir düşüş görüldüğünü söyleyen Schneider. hemen arkasından Antalya olayırun meydana gelmesi ile en az 60 bin turistin Türkiye'ye gelmekten vaz- geçtığini belirtti. Dünyanın hıçbir ye- rinde terörden anndınlmış bir ülke ol- madığını söyleyen Scheider, yapılan olumlu tanıtımdan sonra Türkiye'ye olan ilginin yeniden arttığını söyledi. Schneider Alman tunzm sektörünün bu yıl yüzde 2-3 oranında büyürken, tüm olumsuzluklara rağmen Tür- kiye'ye yönelik artışın sezon sonuna kadar yüzde 10-15 dolayında olmasını bekledıklerinı söyledi. Schneider. gele- cek yıl Alman turizm sektöründe artış beklemediklerini. buna karşın Türkiye'ye yöne- lik turizm hareketlerinde artış beklendiğini kay- detti. LTU Grubu'nun Başkan Yardımcısı Franz Tobısch, 1 temmuzdan itibaren 10 bin uçuşun iptal edildiğinı. ancak geçen haftadan itibaren tüm kayıplann gidenldiğini söyledi. Öğer Tours Başkan Yardımcısı Ünaİ Öge ise. • Alman turizmciler Türkiye'nin yeniden cazip hale gelebilmesi için 4 öneri sundu. 1- Fiyatlan düşürüp promosyon yapın 2- PKK teröründen sözetmeyin 3- Avrupa'da reklam ve tanıtım yapın 4- Gelecek yıl Alman ekonomisindeki durgunluk nedeniyle turizmdeki düşüşü hesaba katın Kemeraltı Çoruh'ta gerçekleşecek olan "Diin\a Akarsu Şampivonası' Project Raftingadh bir vakıftarafından düzenleniyor. Dünyanın bütünsulan Çoruh'tabirleşti HATİCETUNCER ERZL RUM/İSPİR - Avnstralya'dan TuUj , Kolorado'dan Arkansas, Kostarika'dan Pacuare, Yeni Zclanda'dan Rangitata, Japonya'dan Nagara, Rusya'dan Volga nehirlerinin sulan Çoruh Nehri'nin sularıyla birleşti. 4. Dünya Akarsu Şampiy onası için Er/urum'a gelen 28 ülkeden 300 sporcunun sloganı: Bir nehir bir düny a. Sporcular. flamaları, geleneksel gi\sileriylc salı günü j aptıklan yühiyüşle Krzurum caddelerinde bir karnaval havası estirirken Erzurumlulara dostluk ve sevgi mesajlannı ilettiler. Sporcular daha sonra gittikleri İspir'deki kampta Çoruh Nehri'nde ilk denemelerini yaptılar. Turizm Bakanı Abdülkadır Ateş. önceki gün yaptığı kampı açış konuşmasında geçen yıldan bu > ana Çoruh Nehri'nin akarsu sporculan arasında efsane bir nehir haline geldiğini söyledi. Tüm İspir halkının davetli olduğu kampın açılış töreninde sporcular dünyanın çeşitli nehirlerinden şişelerle getirdikleri sulan bir kupada birleştirdiler. Kupaya daha sonra Çoruh Nehri'nin suyu dostluk ve sevgi dilekleriyle katıldı. Rafting. Kataraft ve Kay ak dallarında yarışılacak olan •Dünya Akarsu Şampiy onası' Project Rafting adlı bir vakıf tarafından düzenleniyor. Şampiy ona daha önce Sibirya'da. Kolorado'da ve KostarikaMa dü/cnlcnmişti. Şampiy onanın bu y ü Norveç'te yapıunasının planlandığı ancak fok balığı avcılığının sürmesi ve bu balığın neslinin tükenme tehlikesine karşın hükümetin hiçbir önlem almaması nedeniyle Norveç'in protesto edildiği bildirildi. Bir şampiy onadan çok gençlik kampı havasında olan y arısmacılar. çev re kirlenmesi ve özellikle nehirlerin korunması konusunda da çalışmalar yapıyorlar. Greenpeace örgütünden gözlemcilerin katıldığı şampiy ona sırasında toplanacak çevre konferansında, dünya nehirlerinin korunması tartışılacak ve konuyla ilgili öneriler sunulacak. Hanlara türk vatandaşı olarak Türkiye'nin turizmde iler- iemesini istediğini belirterek, Antalya olayından sonra yazıh, sözlü alman basınından büyük re- aksiyonlar geldiğini anc^k Alman basının daha sonra Türkiye'ye getireierek q}uşturulan olum- suz imajın yıkıldığını söyledi. Öğer, Türkiye'nin doğa güzellıklennın. insa,nlannın konukseverli- ğinin tanıülmasının ve fıyatlann düşük tutul- maanın Türk turizmini olumlu şekılde etkileyece- ğı ve layık olduğu yere getıreceğını belirtti. Turizm Yatınmcıjan Derneği Başkanı Barlas Kuntay da Türkiye'nin turizm açısından hızla gelişen bir ülke olduğunu. turistik tesislerimizin Akdeniz'de en seckin tesisler arasında yer aldığını söyledi. Almanya ile sosyal siya- sal ve ekonomik yönden pek çok ilişki- miz olduğunu belirten Kuntay. Türkiye'- ye en çok turist gönderen ülkenin Al- manya olduğunu. Alman ve Türk yatınmcılann ortak tesisler yaptığını ifa- de etti. makycg• Osmanlı Devleti'nin en önemli ticari yollannın üzerinde bulunan hanlar yeniden yapılarak birer iş merkezine dönüştürülüyor. ASLTV1AN ABAaOĞLL İZMİR -Uzak \ol kenanlannın son duraklan hanlar, modern çağa uy- gun çarşı haline getiriliyor. "Restoras- yon' adı altında yıkılıp yeniden yapı- lan tarihi hanlar. bu arada 'asıllann- dan' oldukça uzaklaşsalar da geçmiş- ten taşıdıklan esıntilerle Kemeraltı'nın miman dokusunda 'çeşıtlemeler' yara- tıyorlar. Osmanlı Devleti'nin 17-19. y üzy ıllar arasında en önemli ticaret merkezi olan İzmir'e Avrupa ve Akdeniz ülke- lerinden gemilerle getırilen mallar. kervanlarla Anadolu'ya ve Orta- doğu'nun diğer ülkelerine sevk edili- yordu. Bu arada Doğu'nun, özellikle ıpekülerin önemli yer tuttuğu mallan. bu kentten Batı'ya gönderiliyordu. İz- mır'in iki önemli kervan yolu olan Ba- İıkesir-Akhisar-Manisa hattı ile De- nizli-Aydın-Selçuk hatlan Mezarlık- başı'nda bırleşiyor ve her iki yol da Demir Han'a iniyordu. Develerin, at ve katırlann oluşturduğu kervanlar, bu yollann bitiş noktalannda yaygın- lık gösteren büyük hanlarda solukla- nıyorlardı. Demir Han'da birleşen yollar Büyük Vezir Han'a ulaşıyor ve oradan da sonradan kıyı çizgisinde ya- pılan Kızlarağası Hanı'ndan denize açılıyorlardı. Kervanlar ve hanlar. ticari ve sosyal yaşamm aynlmaz parçasıydılar. Tüc- carlar burada hem mallannı pazarlı- yor hem de yol yorgunluğunu gider- mek için yatacak yer buluyorlardı. Genelde iç avlulu. iki katlı olan hanla- nn alt katlanndaki bölmeler. mallann sergilenmesi ve depolanması amacıyla kullanılırken üst kattaki odalarda ise maî sahibi tüccarlar. mallannı satıp bi- tirinceye kadar konaklıyorlardı. Hanlar. çarşılar. bedestenler. arasta denilen ticaret yerleri ve sıra dükkan- lann büyük alanlar kapladığı İzmir'e "İpek Merkezi' de deniliyordu. Kente, Halep, Trablusşam ve Sayda ile İran'- dan ipekliler gelıyordu ve burada pi- yasaya sunuluyordu. İzmir'den kuru meyveler, şarap. zeytinyağı, ham pa- muk. afyon. palamut tırnağı ihraç edı- liyordu. Bu arada "hem ticaret yapılan hem ıkamet olunan hanlar", ticaretin yoğunlaşmasıyla kentte çoğalmaya başladılar. Köprülüzade Fazıl Ahniet Paşa'nın 17. yüzyılda yaptırdığı Bü- yük ve Küçük Vezir hanlan, Girit Hanı. Vezir Suyu gibi 'uzun mesaft?* hanlan', oldukça ünlüydü. Büyük Ve- zir Ham'nın 'İçinde bir ordu kalabile- cek kadar geniş" olduğu söyleniyordu. Evliya Çelebi, 1670-1671 yıllannda İzmir'e yaptığı ziyaretini anlattığı kita- bında İzmir'de kaleye benzeyen sek- sen iki han olduğunu söylüyor. Evliya Çelebi. İzmir'i anlatırken "Tüccarlar dünya yüzünün mahsullerini. bütün ülkeler halkının metalannı bu şehre getırirler. senede bin gemi gelir bin ge- mı gıder, getınp götürdüklen eşyalar İzmir'de satılırdı. rzmir'in her tarafın- da alışveriş yapılmakta ıdi. Gece ve gündüz Arap ve Acem dıyanndan nice yiiz bin deve ve at ile katır gelir ve gi- derdi" diyerek kentin ticaretinin yo- ğunluğunu vurguluyor. Demir ağlarlaörülüyorîstaıılnıl dörtbaştan Uzunluğu 11 bin metre olması planlanan kent içi raylı sistem 1994 başlarmda tamamlanacak. tENGİZ \TLDIRFVI Toplu taşımacılıkta çağdaş çözü- mün, raylı sistemde olduğuna inanan İstanbul Büyükşehir Belediyesi yö- netimi. kenti raylı sıstemle örmeyi sür- dürüyor. Yeni Otogar-Havaalanı arasında çalışacak ve toplam uzunlu- ğu II bin 300 metre olacak Hızlı Tramvay'ın ikinci aşamasının 5 kilo- metrelik bölümünde altyapı çalışma- lannın büyük bölümü tamamlandı. is- Usyonlann yapımı hızla sürüyor. Hızlı Tramvay'ın, 5 kilometrelik bölü- münün 29 ekimde hizmete gireceği be- lirtildi. Bu arada, Sirkeci-Topkapı arasında hizmet veren Çağdaş Tram- vay'ı, Topkapı'dan Merter'e baglaya- rak Hızlı Tramvay'la entegre edecek proje bitirildi. Hatta kullanılacak ray, trafo ve kataner sistemi sipariş edildi. Yeni Otogar-Atatürk Havaalanı arasında çalışacak Hızlı Tramvay'ın, Merter'e kadar olan 5 kilometrelik bö- lümde ray döşeme calışmalan büyük ölçüde tamamlandı. Bir süredir Mer- ter'de Vakko Mağazası önünde yapımı devam eden; Merter'i, Zeytin- burnu'na bağlayacak viyadükün kiriş- leri atıldı, ray döşenmesine başlandı. Bu bölümde, Yeni Otogar, Mimar Si- nan, Davutpaşa ve Belpa olmak üzere yer alacak ikisi viyadük. ikisi hemze- mindeki 4 istasyonun yapımı sürüyor. Davutpaşa İstasyonu'nda kaba inşaat bitirilerek fayans döşemeleri baş- latıldı. Bu hatta günde 200 bin, hattın lamamı hizmete girdiğinde 400 bin yolcu taşınması hedefleniyor. Toplam uzunluğu 11 bin 300 metre olacak ve Yeni Otogar-Havaalanı ara- sında çalışacak Hızlı Tramvay hattırun Belpa-Yeni bosna arasındaki bolümünün de 1994 yılı başlannda ta- mamlanması planlanıyor. Yeni Oto- gar'dan Merter'deki Vakko Fabrikası önüne gelecek Hızlı Tramvay. bura- dan 0-1 (E-5) Karayolu üzerinden \n- yadük ile geçerek Belpa mağazası önü- ne ulaşacak. O-l'in solunu izleyerek İncirli'ye varacak olan Hızlı Tramvay. Bakırköy Köprüsü'nün 28 metre de- rinlikte altından delme tünelle Bahçe- lievler'e geçecek. Bahçelisvler bölgesi- nin yolcusu ıçın İSKİ'nin pompa istas- yonunun bulunduğu yerde, 20-25 met- re yeraltında aç-kapa sistemiyle istas- yon inşa edilecek. Açılan istasyonun toprakla doldurulması yerine, istasyo- nun üzeri çeşitli amaçlarla değerlendi- rilecek. Hat, buradan yeniden yeraltı tüneli ile Atakö> tarafında Lepra Has- tanesi yanına geçilerek, yeryüzüne çıkılacak. Bir süre önce temeli İstan- bul Büyükşehir Belediye Başkanı Prof.Dr. Nurettin Sözen tarafından atılan ve Mevhibe İnönü adı verilen 1.5 kilometre uzunluğundaki tünelde çalı- şmalar, 3 vardiya halinde sürdürülü- yor. Hızlı Tramvay'ın ikinci aşaması- nda toplam 10 istasyon bulunacak. 23 kilometre uzunluğundaki sıstemin ta- mamı hizmete açıldığında istasyon sayısı 19'a ulaşacak. İstasyonlarda yoi- rüyen merdiven, özürlüler için de asansörler yer alacak. İstasyonlann çevreleri otopark, otobüs ve minibüs duraklan şeklinde düzenlenecek. Hızlı Tramvay'ın, Aksaray-Ferhat- paşa arasındaki birinci aşamasında. 3'lü 5 dizi vagonla hizmet veriliyor ve günde 70 bin dolayında yolcu taşını- yor. 26 Mart 1989 yerel seçimlerinin hemen öncesinde eksikliklerle hizmete açılan Aksaray- Kartaltepe arasındaki Hızlı Tramvay hattında günde yak- laşık 5 bin yolcu taşınıyordu. Sözen yönetimı tarafından tramvay hattı- ndakı eksiklikler giderildikten sonra 2 kilometre ileriye (Ferhatpaşa) uzatıla- rak Esenler bölgesine hizmet verilme- ye başlandı. İETT otobüsleriyle çevre semtlere besleme seferleri konularak bu hatta taşınan yolcu sayısı 70 binlere ulaştınldı. Topkapı-Sirkeci arasında hizmet veren Çağdaş Tramvay'ın. Topkapfdan Zeytinburnu'na uzatı- Iması için hazırlanan proje tamam- landı. istanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Prof.Dr. Nurettin Sözen İstanbul ulaşımına raylı sistemle çö- züm getirme anlayışı içinde, Çağdaş Tramvay'ın Zeytinburnu bölgesini dolaşarak Merter'de Hızlı Tramvay'la entegre olacağını belirtti.