Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
8HAZİRAN1993 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Mşkencecinin
şevki kırılmair
• ANKARA (ANKA)-
Jjjrjdyejie ışkencenin.
varlığını sürdürdüğü yeni
örneklerle kanıtlanırken
CM UK'un işkenceyi
önlemeye yetip yetmeyeceği
tartışması da şürüyor.
Dokuz Eylül Üniversitesi
Hukuk Fakültesi öğretim
üyelerinden Doç. Dr. Bahri
Öztürk, Türk Demokrasi
Vakfı'nın yayın organı
Bülter. dergisine yazdığı,
•CMUKReformu
Uygulamaya Nasıl Geçirilir'
başlıklı makalesinde. insan
haklan ihlallerinin tam
önlenebilmesi için daha fazla
zaman kaybedilmemesini
istedi. Doç.Dr. Öztürk
yaszısmda şöyle dedi: "Her
şeyden önce bu yoldaki siyasi
irade net ve kararlı şekilde
ortaya konmalı, hükümet ve
ılgıli bakanlar her fırsatta,
başta işkence olmak üzere
insan haklan ihlallerini
onaylamadıklannı, işkence
yapanlann kim olursa olsun
korunmayacağinı
açıklamalı, daha sonra da bu
açıklamalann uygulamaya
yansıyıp yansımadığını
izlemelidir. Böyle bir faaliyet,
işkencecinin psikolojik
tabanmı yok eder."
Yılmaz'ın
gerekçesi
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-Alman>a"nın
Solingen kentinde yakılarak
öldürülen 5 Türkün cenaze
törenlerine Almany a'da
bulunduğu halde katılmadıği
için eleştirilen ANAP Genel
Başkanı Mesut Yıhnaz,
"Alman yetkihlerle olaylarla
ilgili temasettim. Hükümet
temsili düşünülmüştür. Bu
nedenle protokol sıkıntısı
yaraımak istemedim" dedi.
Solingen'de meydana gelen
olaya hükümeün gösterdiği
tepkinin cenaze törenine
katılmakla sınırlı olduğunu
ileri süren Yılmaz.
"Hükümet. Alman
hükümetineövgüler
yağdırmıştır. Sanki
Türkiye'nin değıl,
Almanya'nın hükümetidir"
diye konuştu.
SHP Silvan
eski ilçe başkanı
öldürüldü
•SİLVAN (AA)-SHP
Silvan eski ilçe başkanı ile bir
yakını dün uğradıklan silahlı
saldın sonucu yaşamlannı
yitirdiler. Dün öğle
saatlerinde. Vfescit
mahallesindeki evine giden
SHP Silvan eski ilçe başkanı
Eyüp Adıyaman ile yanında
bulunan ve yakını olduğu
bildinlen Muhterem Demir,
kimliği belirsiz kışilerce
açılan ateş sonucu olay
yerinde öldüler.
sorunlann çözümü için
Meclis'e 2 adet tasan
sunulduğunu söyledi. Bu
konuda, Bulgar hükümetine
biranlaşmataslağı
sunulduğunu da hatırlatan
Kilercioğlu, haziran ayı
sonunda yapılması
planlanan Türk-Bulgar
Karma Ekonomik
Komisyonu toplantılannda
bir sonuca vanlmasının
beklendiğini ifade etti.
Kağıthane işçîleri
I ANKARA (AA) - Türk-İş
Genel Sekreteri Enver
Toçoğlu, Kağıthane
işçilenne sorunun toplumsal
bir sorun olduğunu
bildirerek, "Türkiye'yi
yönetenlersize yapılan
haksızüğa duyarsız" dedi.
Kağıthane Belediyesi'nde
işten çıkanlan ve 23 günlük
bir yürüyüş sonunda
Ankara'ya
gelen işçilerden
bir grup, bugûn Türk-İş'e
giderek Genel
Teşkilatlandırma Sekreteri
Sabri Özdeş ve Genel Mali
Sekreter Enver Toçoğlu ile
görüşrüler. Işciler, Ankara ve
Istanbul'da devam eden açlık
grevlerinin tehiikeli
boyutlara u'aştığıru
bildirerek bu konuda
Türk-lş'in daha aktif bir
tavır almasını istediler.
Karakaş kaza
J İstanbul Haber Servisi-
SHP İstanbul milletvekili
Ercan Karakaş, önceki gün
Silivri'den İstanbul'a
gelirken, Celaliye
yakınlannda trafik kazası
geçirdi. Karakaş'ın eşi Çiler
ile oğlu Mehmet Devrim'in
de bulunduğu arabasına
arkadan gelen birözel araç
çarptı. Ercan Karakaş ile
eşirun yara almadan
kurtulduğu kazada Mehmet
Devrim Karakaş (16)
kalcasından yaralandı.
İnternational Hospital'e
kaldınlan Mehmet
Devrim'in adalesinin kemiğe
yapıştığı öğrenildi.
II ve ilçe örgütleri ile milletvekilleri, karannı geri alması için harekete geçti
eçbaskısıANKARA (Cumhuriyet Bii-
rosu) • SHP, ErdaJ İnönü'nün
eylül kongresinde genel baş-
kanlığa aday olmayacağı açık-
lamasının şokunu üzerinden
atamadı. İl ve ilçe örgütlen ile
mitletyekilleri SHP Genel Baş-
kanı İnönü'den karannı göz-
den gecirmesi ve geri alması için
genel merkez üzerinde yoğun
baskı kurdular. SHP Genel
Sekreteri Cevdet Selvi, Bakan-
lar Pıkri Sağlar. Tahir Köse.
Mehmet Kahranıan ile Giineş
Giirseier ve Fikret Ünlü dün ör-
gütten gelen baskıjan İnönü'ye
aktardılar. Erdal İnönü, kara-
nndan geri adım atmasının söz
konusu olmadığını açıkladı.
SHP içinde İnönü'nün aday
olmayacağı açiklamasının ya-
rattığı kriz, teşkilat düzeyinde
de etkisini gösterdi. İnönü'nün
karannın ardından önceki gün
ve dün bütün gün boyunca il, il-
çe belediye başkanlan, SHP
Genel Merkezj'ni, İnönü'nün
görüşünün değiştirilmesi konu-
sunda çalışmalar yapılması için
baskj altına aldılar. Telefon ve
telgraflarla genel merkeze İnö-
nü'nün karannın geri ahn-
masını istediler. İnönü'nün ya-
kjn çevresinin de karannı ken-
dilerine açmadan verdiği için
İnönü'ye "kırgın' olduklan be-
lirtiliyor.
Erdal İnönü'nün, karannın
geri aknmasının söz konusu ol-
madığı kaydediliyor. İnönü'-
nün, parti üst düzey yöneticile-
• SHP Genel
Sekreteri ile bazı
bakanlar, örgütten
gelen tepkileri
İnönü'ye ilettiler.
İnönü, karanndan
dönmesinin
mümkün olmadığını
söyledi.
• SHP Genel
Başkanı'nın parti
üst düzey
yöneticilerinden,
"olayı dramatize
etmeden kongre
hazırlıklannı sağlıklı
bir şekilde
yürütmelerini"
istediği öğrenildi.
nnden, "ola>ı dramatize etme-
den kongre hazırlıklannı sağ-
lıkh bir şekilde yürütmelerini"
istediği öğrenildi. İnönü'nün
önümüzdeki günlerde yapıla-
cak olan il ve ilçe kongrelerine
kaülarak aldığı karann gerek-
çelerini anlatacağı, aynca önü-
müzdeki günlerde Ankara'da
toplanacak olan il başkanlan
toplantısmda da konuşacağı
öğrenildi.
Genel Sekreter Cevdet Sehi'-
nin bugün SHP TBMM gru-
bunda bir konuşma yapacağı
ve bir kez daha Inönüden ka-
rannı gözden geçirmesini iste-
yeceği öğrenildi. Selvi, dün bir
kısım bakanlaan da katıldığı ve
Jnönü'yü karanndan geri dön-
dürme istemlerinin ele alındığı
toplantının ardından yaptığı
açıklamada, parti içinde disipli-
ni bozacaklara karşı hoşgörülü
davranmayacaklanru da söyle-
di.
SHP Genel Sekreteri Cevdet
Selvi, İnönü'nün tekrar aday
olmama karannı gözden geçir-
mesini ısrarla rica ettiklerini
ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz 1994'ün seçim yılı olacağını söyledi
Muhalefetteerkenseçimbeklentisi
• İnönü'nün eylüldeki kurultayda aday olmayacağını açıklamasının
ardından siyasi gündemde erken seçim konuşulmaya başlandı. DYP
Genel Başkan Yardımcısı Ekinci, gelişmelerin erken seçimi gündeme
getirebileceğini söyledi.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - SHP
Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı
Erdal İnönünün. eylül ayında toplanacak
kurultayda genel başkanlığa aday olmaya-
cağıru açıklaması "Demirel'in ardından
koalisyonun diğer miman da çekildi" yo-
rumlanna neden oldu. Hükümet üyeleri,
nacak SHP olağan kurultayında genel baş-
kanlığa aday olmayacağını açıklaması, ko-
alisyon ortaklannda şaşkınlık yarattı.
DYP Genel Başkan Yardıması Hasan
Ekinci, Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada
son gelişmelerin "erken seçimi gündeme
getirebileceğini" söyledi. Yerel genel se-
DYP'deki liderlik yanşı sonuçlanmadan, çimlenn yapılacağı 1994 mart ayında seç-
İnönü'nün son acıklamasıyla derinleşen si- menin önünde 'çift sandık' konulmasına
yasi belirsizligin 'erken seçim nedeni ola- karşı çıkan Ekinci, "Martta çift sandık ol-
mayacağıru' öne sürerlerken DYP ve SHP
tabanı ile muhalefet partileri 'erken seçim'
beklentisine girdi. ANAP Genel Başkanı
Mesut Yılmaz, koalisyonun durumunu
•şüpheli" gördüğünü beürterek 1994'ün se-
çim yılı olacağıru söyledi. RP Grup Baş-
kanvekili Şevket Kazan, İnönü'nün karan-
nı "kaçış" olarak değerlendirirken ekim ayı-
nda erken seçime gidilebileceğini söyledi
İnönü'nün, 11-12 evlül günlerinde topla-
maz da yerel seçimlerden sonra erken se-
çim konusu daha net ortaya çıkar, martta-
ki duruma göre belli olur" dedi.
Devlet Bakanı ömer Barutcu, Türkiye'-
de konjonktüriin. "erken seçimi kaldıra-
cak durumda olmadığını'' savunarak
SHP'nin İnönü'nün görüşleri doğrultu-
sunda koalisyonu sürdüreceğine inandığı-
nı, aksine bir tutum takınacaklannı düşü-
nemediğini vurguladı.
Ulaştırma Bakanı Topcu da İnönü'nün
Türk siyasetinin en büyük kazanımlan-
ndan birisi olduğunu vurgularken, "Üzül-
medim" deşem yalan olur" dedi.
Topçu. İnönü'nün çekilmesiyle koalis-
yonun sürmeyeceği yolundaki görüşlere
katılmadığıru söyledi.
İnönü'nün SHP Genel Başkarılığı'na
aday olmayacağı açıklamasının saygı du-
yulacak bir karar olduğunu belirten
ANAP Genel Başkanı Mesut Ydmaz, "Sa-
yın İnönü. SHP'nin tasfiye memurluğun-
dan istifa etmiştir" dedi.
Yılmaz, "1994'te bir erken seçim olabilir
mi" sorusuna. "Bu hükümetin 1994e ka-
dar devam etmesi fevkalade şüpheli görü-
nüyor. Devam edebilse bile 1994 yerel se-
çimlerinden sonra süremeyeceğini düşünü-
yorum. Bütün gelişmeler 1994 yılının bir
seçim yılı olacağıru gösteriyor" yamtını
verdi.
ANAP'ın, koalisyon hükümetinin düş-
mesi dunımunda, DYP ile erken seçime
kadar gecici bir hükümet kurulmasına sı-
cak baküğı öğrenildi.
söyledi. Selvi, İnönü'nün kişisel
karanna saygılan olmakla bir-
lıkte, ülkenin bu koşullannda
sosyal demokratlann ve parti-
lerinin kendisine ihtiyacı oldu-
ğunu vurgulayarak "Vermiş ol-
duğu karan kabul etmemiz son
derece güçtür" dedi. Kurultaya
çok zaman olduğunu anımsa-
tan Selvi, "Herhangi bir alanda
boşluk yok. Bugünkü durumu
fırsat bilerek hiç kimsenin par-
tiye zarar verecek yeru çekişme-
lere zemin hazırlayacak tavırlar
içine girmesini hoşgörmeyece-
ğimizi belirunek isterim. Kişisel
grupsal çıkarlar adına örgütü
zaafa uğratma tavırlanna izin
venneyeceğiz" dedi.
Selvi. "inönü, "Karanm ke-
sin' dedi, bu çağnnız sonuç ve-
rir mı" sorusuna, "Bu geçiş sü-
recinde kendisine gerçekten ih-
tıyaç var. Hoşgörüyle, demok-
ratik inançla. kararlllığjyia
katkıda bulunması gereken bu
dönemde ciddi ihtiyaç var. Ka-
rannı gözden geçirmesi konu-
sunda örgütten, kamuoyundan
da baskılar geliyor" yanıtını
verdı. Selvi. bir başka soru üze-
rine, "Şu aşamada eylül kurul-
tayında genel başkanımızın tek
aday olarak çıkmasını istiyo-
ruz, talepediyoruz" dedi.
İnönü MYKda
SHP Genel Başkanı Erdal
İnönü dün toplanan MYK'ya
başkanlık etti. İnönü acış ko-
nuşmasında aday olmama ka-
ranna değinmedi. Sadece ku-
rultay hazırlıklannı gözden ge-
çireceklerini. delege seçimle-
rinin tamamlandığını spyledi.
İnönü'yü eleştiren çok sayıda
telefon unda genel merkeze gel-
digi öğrenildi. SHP'yi arayan
partililerin "İnönü madem ay-
nlacaktı. o zaman neden Demi-
rel'i Cumhurbaşkanlığına çı-
kardı?" dedikleri bildirildi.
SHP Grup Başkanvekili ve
genel başkanlığa aday olması
beklenen Ercan Karakaş, dün
Cumhuriyet'in sorusu üzerine
SHP'deki gelişmelere ilişkin şu
görüşleri dile getirdi:
"Sosyal demokrasilerde çare
hiç tükenmez. Önümüzde daha
çok zaman var. Arkadaşlarla
oturup değerlendirmeler yapa-
cağız. İstanbuJ'da da arkadaş-
larla konuştuk. SHP bunlan
aşar" dedi.
SHP Grup Başkanvekili Er-
can Karakaş "SHP Genel Baş-
kanlığı'na aday mısınız" soru-
suna da "DYP'lilerden öğren-
dik, böyle sorulara 'Adayım'
diye karşıhk verilmiyor. Örgüt
isterse, halk isterse" yanıtını
verdi.
Murat Karayalçın, inönü'nünverdiği kararladaha da büyük bir siyasal güce ulaştığını söyledi
6
SHP için çok büyük sorun doğnıayacak'
• SHP genel başkanlığı için konuşmanın henüz
erken olduğunu söyleyen Karayalçın, "Erdal
Bey'in bu karannın solda ve sağda bütünleşme
süreçleri açısından değerlendirmesi
yapıldığmda solda nasıl biretkide bulunacağını
tam kestiremiyorum" dedi.
• Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı,
İnönü'nün karannınçok önemli birdönemi
başlattığını bu kararla tıkanan siyasal yaşamın
büyük oranda aşılacağına inandığını söyledi.
TÜREY KÖSE kanısındayım. Yalnız SHP'de
değil, tüm partilerde. Kuşkusuz
üzüntü duydum, ama yeni bir
dönem açıhyor. Önümüzdeki
yıllarda, sık sık İnönü'nün bu
karanna referans verileceğine
inanıyorum.
Zamanlaması konusunda
eleştiriler var...
Çok
Si
ANKARA - SHP'nin eylül
ayında yapılacak kurultayında
genel başkanlığa aday olması
beklenen Ankara Anakent Be-
lediye Başkanı Murat Karayal-
çın, İnönü'nün genel başkarîlığ]
bırakma karannı "tarihi bir ka-
rar" olarak nitelendirdi ve bu
kararla "yeni bir dönemin açıl-
dığmı, siyasal kadrolann deği-
şim sürecirun bundan sonra hız-
lanacağını" söyledi.
İnönü sonrası SHP'nin lider
adaylan arasında adı geçcn
Murat Karayalçın, Cumhuri-
yet'in sorulanna şu yanıtlan
verdi:
İnönü'nün karannı nasıl de-
ğerlendiriyorsunuz?
KARAVALÇIN Ç
önemli bir dönemi başlatü. Si-
yasal partilerde tabanda ve ta-
vanda farklı bir işleyiş vardı.
Tavandaki yapıda, genel baş-
kanın değişmesi söz konusu de-
ğildi. amabr: •.„• 'ık, taban-
da gerek Mecüs i. ^ıiklerinde,
gerekse il ve ilçe örgütlerinde
hızb birdeğişiklik oluyordu. Bu
yapı, siyasi yaşamımızda ciddi
bir ikilem yaratmıştı. Erdal
Bey, Batı demokrasilerinin ya-
salara ya da geleneklere dayalı
olarak işletükleri bir değişim
durumunu. siyasi yaşamımıza
bu karanyla taşıdı. Bir tür
amortısman süresini gündeme
getirdi. Bu karar. tıkanan siya-
sal yaşamımızın acılmasında
çok büyük bir rol oynayacak.
Ben, bundan sonra siyasetin de
arük farklı biçimde yapılacağı
KARAYALÇIN - Partinin
kuruluşunun 10. yıldönümün-
de böyle bir karan almasıru Kı-
ta Avrupası'ndaki gelenekle
ilişkilendiriyorum. Böyle bir
gereği duyduktan sonra. bunun
bir tarihte açıklanması gereki-
yordu.
Bu kararın solda bütünleşme
açısından etkisi ne olur?
KARAYALÇIN - Erdai
Bey'in bu karannın solda ve
sağda bütünleşme süreçleri açı-
sından değerlendirmesi yapıldı-
ğmda solda nasıl bir etkide bu-
lunacağını tam kestiremiyo-
rum. Ama sağda bütünleşme
arayışında olanlann iddıalannı
güçlendirecektir. SHP'de orta-
ya çıkması olası değişiklikleri
gerekçe göstererek, sağda bü-
tünleşme arayışını bu kişiler
daha yüksek sesle söyleyebile-
ceklerdir. Ama. sağda bütün-
leşmenin gerçekleşeceği kanı-
sında degiûn. Bu sürecin sol ör-
gütlere ne ölçüde etkide bulu-
nacağını tam kestiremiyorum.
İnönüsüz bir SHP'nin gücünü
kaybedebileceği, bölüneceği yo-
rumlarına katılıyor musunuz?
KARAYALÇIN - Erdal
Bey'in öyle bir olasılığı gözö-
nünde bulundurarak, siyaset-
ten aynlmama karan aldığını
düşünüyorum. Genel başkanlı-
ğı bırakacak. ama milletvekilli-
ğini sürdürecek. Erdal Bey'in
kişisel, siyasal ağırlığı. siyasete
girdiğinden bcri taşıdıği sıfatla-
nn ötesinde oldu. Bu karanyla
da daha büyük bir siyasal güce
ulaştı. solda çok güçlü bir ko-
numa geldi. O nedenle, siyasete
olan ilgisinin sünnesi, bu gü-
cüyle birlikte değerlendirildi-
ğinde, genel başkanhktan aynl-
masının, SHP için çok sorunlar
varatmavacağı söylenebilir.
Siz kurultayda aday olacak
mısınız?
KARAYALÇIN - Herkes
bir değerlendırme yapacak. ben
de yapacağım. Ama adaylık
konusunun açıklanması için
henüz erken olduğu kanısın-
da>im.
Eski politikacılar, 'akıllı pehlivan güreşi şampiyonken bırakır' diyor
Solda birlik tarbşması alevlendiANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - SHP
Genel Başkanı Erdal İnönü'nün parti ge-
nel başkanlığına aday olmayacağını açık-
laması, solda birlik tartışmalannı yeni-
den alevlendirdi. CHP Genel Sekreteri
Ertuğrul Günay, eski bütünleşme cağn-
lannı yinelediklerini belirterek CHP yö-
netiminin, değerlendirmeler sonrası önü-
müzdeki günlerde bir açıklama yapabile-
ceğini söyledi. Solda Birlik Komitesi, bu-
gün eski CHP Genel Sekreter Yardıması
Erol Tuncer'in başkanlığında bir toplantı
yaparak gelişmeleri ele alacak.
1980 öncesi poliüka yapan, ancak daha
sonra herhangi bir sosyal demokrat parti-
de görev almayan eski politikaalar, SHP
Genel Başkanı Erdal İnönü'nün eylül ku-
rultayında genel başkanlığa aday ol-
mayacağı yolundaki açıklamasını,
"Akıllı pehlivan güreşi şampiyonken
bırakır" diyerek değerlendirdiler. inönü'-
nün, DYP'nin 13 haziranda yapılacak
kongresinden sonra kurulacak yeni hü-
kümete katılmak için pazarlık gücünü
arttırmak amacıyla genel başkanlıktan
çekileceği yolundaki karannı erken açı-
kladığını öne süren bu çevreler, mart ayı-
nda yapüması olası yerel seçimlerden
sonra solu bir araya geürmek için tekrar
göreve gelebileceğini dile getirdiler. Yerel
seçimlerden partisinin büyük kayıplarla
çıkma olasılığırun İnönü'yü tedirgin etti-
ğini belirten sosyal demokrat eski poli-
tikacılar, genel başkanın bu mağlubiyeü
yaşamamak için çekilmek istemiş olabile-
ceğini de belirttiler.
SHP Genel Başkanı Erdal tnönünün
tekrar aday olmayacağını açıklaması üze-
rine Ankara'daki "Solda Birlik Komitesi'
büyük olasılıkla bugün bir toplantı yapa-
cak. Öncülüğunü eski CHP Genel Sekre-
ter Yardıması Erol Tuncer'in yaptığı ko-
mitenin bu toplantısında bir durum de-
ğerlendirmesi yapılacak ve bundan sonra
izlenecek yöntem belirlenecek.
CHP'nin tavn
CHP Genel Sekreteri Ertuğrul Günay,
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın,
SHP Genel Başkanı Erdal İnönü'nün
parti genel başkanlığına aday olmaya-
cağına ilişkin açıklaması konusunda,
"olumlu, olumsuz, doğrıı. yanlış" gjbi bir
yorumda bulunmadığını belirterek "Kuş-
kusuz kardeş parti ŞHP'nin içindeki ge-
lişmeleri dikkatleizliyoruz. Sayın İnönü'-
nün kendisini ilgilendiren karan. yeni bir
oluşum, yeni tartışmalar açabilir" dedi.
"Birdevrinsonu"
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal,
yeşil yürüyüş programının Ege bölümü-
ne dün başladı. Baykal, Turgut Özal'ın
ölümü, Demirel'in cumhurbaşkanı seçil-
mesi ve Erdal İnönünün, SHP genel
başkanlığına aday olmavacağını açıkla-
masını, "Bir devrin sonu" olarak nitele-
di. Baykal, "Baba ocağına sırt dönmek
olmaz. Tüm sosyal demokratlan baba
ocağına bekliyorum" dedi.
CHP Genel Başkanı Dcnız Baykal,
İnönü'nün verdiği karann SHP'nin iç işi
olarak göründüğünü belirterek. "Ancak
bu gelişmenin sosyal demokratlann bir-
liğine katkıda bulunacağını umanz. Bu
sürece biz de elimizden gelen katkıyı ya-
panz. Ben İnönü'nün istifasını böyle de-
ğerlendiriyorum. Sayın İnönü için "aklı
başına şımdi mi gelmiş' değerlendirmesi-
ni yapmadım" dedi.
POLİTİKA GÜNLÜĞÜ
HİKMET ÇETİNKAYA
Rdkçi Kupgusu_
SHP Genel Başkanı ve Başbakan Vekili Erdal İnönü'-
nün en yakın çevresinden bile gizlediği "Sonbaharda
yapılacak kurultayda aday olmayacağım" karan, parti
içinde dalgalanmalara neden oluyor. SHP il örgütleri
İnönü'nün genel başkanlıktan çekilme karannı açıkla-
masının ardından yeni arayışlara girerlerken "Solda bü-
tünleşme"n\n olasılıklannı konuşuyor.
Bayındırlık Bakanı Onur Kumbaracıbaşı'na dün sa-
bah sorduk:
"İnönü'ye yakın bir kişiydiniz, böyle bir açıklama ya-
pacağım önceden biliyor muydunuz?"
Kumbaracıbaşı, "Kesinlikle hayır" deyip ekledi:
"Sayın İnönü, ince düşünen, ileriyi gören bir kişi. Her
şey bir fizikçi kurgusu içinde gelişti. Önceden haberim
olmadı. Ama aldığı karar yenileşmeyi ve değişim süre-
cini başlatacak SHP'de..."
Onur Kumbaracıbaşı, Inönü'nün "sosyal demokratla-
nn doğal lideri" konumunu üstleneceginin de altını
çiziyor.
Diyor ki:
' 'Erdal Bey 'in Sosyalist Enternasyonal'deki görevi sü-
rer. Yaptığı hareket 'yenilikçilik'tir. Türkiye giderek Er-
dal Bey'i daha iyianlayacak bundan sonra..."
İnönü, bugün SHP grubunda konuşacak. Ardından il
başkanlarıyla tek tek görüşecek. Niçin aday olmayaca-
ğını anlatacak.
Onur Kumbaracıbaşı, İnönü'nün, "Aday olmayaca-
ğım" açıklamasının SHP'de bir sıkıntı yaratmayacağını,
DYP-SHP hükümetinin devam edeceğini söylüyor.
Şöyle konuşuyor:
"SHP örgütleri önümüzdeki günlerde bu şaşkınlığı
üzerinden atacak. İnönü'nün yaptığı Willy Brandt'ın yap-
tığıdır. İnönü şimdi, Brandt'ın yıllar önce üstlendiği gö-
revi Türkiye'de yerine getirme uğraşısında. Bir kez
daha yineleyeyim: Tıpkı bir fizikçi kurgusu gibi..."
Erdal inönü'nün başdanışmanlarından Fikret Ünlü ise
şöyle düşünüyor:
' 'Bence bir kamuoyu baskısı oiuşacak. Ben öyle görü-
yorum. Çünkü İnönü olmadan SHP olmaz..."
SHP'deki beklenmedik gelişme hükümet ortağı DYP'-
yi de oldukça etkiledi. DYP'liler, bir hafta sonra yapıla-
cak olağanüstü büyük kongre öncesi "Kim aday olmalı"
^hesabını yaparlarken, birde "DYP-SHP hükümsti sürer
m/'sorusunu yoğun bir biçimde tartışmaya başladı.
iç politika yaz ayiarında bir dalgalanmayı getirdi gün-
deme İnönü'nün sürpriz acıklamasıyla...
Evet şimdi ne olacak?
ANAP lılara sorarsanız verecekleri yantt belli:
"SHP eriyip, bitti. Sayın İnönü akıllı davrandı. 26 Mart
1994 yerel seçimlerinde hem DYP hem de SHP hezime-
te uğrayacaktı..."
"DYP-SHP koalisyonu sürer mi bu durumda?"
Yanıt:
"Zaten hükümet tükendi. Şu anda hükümet falan
yok..."
Aslında hükümet bir süredir ortada yok. Inönü'nün bu
tteklenmedik kararıyla DYP-SHP hükümetinin sürmesi
de çok zor.
O zaman ne olacak?
inönü dün bize aynen şöyle dedi:
"Ben eylül ayına dek SHP Genel Başkanı'yım..."
"Sizin bu karannız koalisyonu etkilemeyecek mi?"
"Hayır etkilemez. Ben müzakerelerekatılacağım..."
Dün sabah SHP kulislerinde olup bitenleri izlemeye
çalıştık. SHP'deki şaşkınlık sürüyordu.
Dedik ki:
"Bundan sonra ne olur?"
Yanıt şöyle oldu:
"İlçe kongreleri var önümüzdeki günlerde. Ardından
il kongreleri..."
SHP'de delege seçimleri yapılmış, ilginç sonuçlar or-
taya çıkmıştı. SHP tabanı eski delegelere ilgi gösterme-
mişti. Pek çok il ve ilçede mahalle delegesi seçilemeyen
eski milletvekilleri, belediye ve il genel meclisi üyeleri
şaşırıp kalmıştı.
Bir bakıma SHP kabuk değiştiriyordu...
Elbet bu değişim gazetelerimizin sayfalarına ve köşe-
lere yansımıyordu. SHP tabanında olup bitenleri kamuo-
yu öğrenemiyordu. Tabandan gelen istek şuydu:
"Solda bütünleşme..."
Hem SHP'liler hem de CHP'liler böyle konuşuyorlar-
dı...
Evet SHP'de şaşkınlık sürüyor. Bu şaşkınlık bir süre
daha SHP örgütlerinde, CHP ve DSP'de etkili olur. Ardın-
dan da her şey yerli yerine oturur...
Türkiye, İnönü'yü tanıma olanağını buldu. Bundan
sonra daha iyi tanıyacak, anlayacak...
CHP'li eski parlamenterier:
Baykal ve Ecevit,
Inönü'den örnek alsııı
• Solda birlik için uzun süredir mücadele eden
eski parlamenterler, "yorgun ve yaşh" liderlerin
yerini gençpolitikacılara bırakması gerektiğini
söylediler.
CHP'nin eski yöneticilerin-
den Metin Tüzün, İnönü'nün
karannı "Duygusal ve Türk
SEVÎM ERTEMUR
AYŞE YTLDIRIM Karannı "Uuygusal ve
CHP'ü eski parlamenterler. demokrasisi evresinde alışıl-
Erdal İnöoü'nün eylül ayında
m a d l k b ı r k a r a r
"
o l a r a k n ı t e
"y y
yapılacak kurultayda genel
bk d l ğ
lendirdi. "Erdal İnenü'nün,yapılacak kurultayda genel ,
başkan adayı olmayacağını Inonuculuk mısyonunu u-
açıklamasını "solda birlik için mamladığını' vurgulayan Me-
tanhı fırsat" olarak değerlen- ü n T u z u n
- sozlennı şoyle sur-
dirdüer. CHP Genel Başkanı d u r d u :
Deniz Baykal ile DSP Genel "Demokrasıyi kuran baba-
Başkanı Bülent Ecevit'in de bu s ı n ı n
- demokrasi adına yapma-
olayı örnek almalannı ve istifa
s ı
gereken son harekeü yapı-
etmelerini ısteyen CHP'liler, v o r
- B u ola
y- T u r k
s°lu
Ȃ"1
"İnönü misyonunu solda birli- u
y a n c l o l u r s a
y a r a r v a r d l r
- Sa-
ği sağlavarak tamamlasm" gö- myorum Erdal Bey bunu da
rüşünde birleştiler. düşünerek bu karara varmış-
Solda birlik için uzun süre- tır Şımdı. sosyal demokratlar
dir mücadele eden eski parla- S H P n ı n
ye n ı
Sene\ başkanını
menterler. "yorgun ve yaşh" li- seÇmek y
e n n e
-
s o l d a
butunleş-
derlerin yerini genç politika- m e
y gundemın bınna madde-
cılara birakması gereküğini
s l h a l ı n e
geürmeliler '
sövlediler Engm Unsal da Inönu nün
înönü gibi diğer sol parti li- karannı "Türk solunun bütün-
derlerinindeözveriylegörevle- leşmesı ıçın bir adım olarak
rinden istifa etmelerini isteyen değerlendırdı. Mevcut liderler-
Ayhan Altuğ. birleşme için üç l e T u r k
solunun bırleşmesının
parti kurultaymın aynı tarihte mumkun olamayacağmın bıli-
toplanmasııu önerdi. "Sol an-
n e n
bir gerçek olduğunu vur-
cak bu sayede toparlanabilır" gulayan LJnsal, "Umanm,
diyen Altuğ, sol partilerin bir- Inönü'nün bu davranışı Deniz
leşmesini sağlavabilmek için B a
y k a l v e B u l e n t
^evıt e de
İnönü ile görüşeceklerinı bil- o m e k o l u r
dedi.
dirdi. Altuğ. İnönü'den solu Yurdakul Fincancı ise İnö-
birleştirerek mısyonunu ta- nü'nün sosyal demokratlann
mamlamasını isteyeceklerini birleşmesi için özveride bulun-
söylcdi duğunu belirtti. ,