Katalog

3 HAZİRAN1993 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Abhazya'da ateşkes bozukJu •MOSKOVA (AA) - Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin ile Gürcistan Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze'nin geçen ay Moskova'da yaptıklan görûşmede kararlaştınlan, Abhazya"daki ateşkes uygulamasının dün gece tümüyleçöktüğü bıldirildi. TASS ve Interfaks ajanslan, hem aynhkçı Abhaz yönetiminin, hem de Gürcistan Savunma BakanlığVnın karşı tarafı ateşkes ihlalleriyle suçladıklannı ve çaüşmalann tüm cephelerde yeniden başladığını belirttıler. Atina'ıtm Ortaasya atağı • ATtNA(AA)- Yunanistan, eski SSCB'deki cumhuriyetleriyle ılişkilerini geliştirmek amacıyla atağa kalktı. Rusya'da düzenlenen "Güney Rusya'nın kalkınması" konulu uluslararası bır toplantıya kaülmak üzere önceki gün Moskova'ya gıden Dışişleri Bakanı Yardımcısı Virgiııia Çuderu daha sonra Ermenıstan, Azerbaycan ve Gürcistan'ı ziyaret edecek. Dışişleri Bakan Yardıması Çuderu, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan ziyaretlerinde, bu ülkelerin Yunanistan ile ilişkilerini güclendirmeye çahşacak. Londra'dan K.lrak'a yardım • LONDRA (AA) - tngiliz hükümetinin Iraklı Kürtlere 2 milyon sterlin (30 milyar lira) daha para yardımında bulunacağı açıklandı. Denizaşın Kalkınma BakanhğYndan yapılan açıklamada, 1991 nisarundan bu yana Iraklı Kürtlere ve Şiilere tngiltere'nin BM'nin insanı yardım çerçevesindeki çabalanna yapuğı maddi katkının 60 milyon sterline (900 milyar lira) ulaştığı büdirildi. Hunl'den Romanya'ya uyan • BtKREŞ (AA) - İngiltere Dışişlen Bakanı Douglas Hurd Romanya'dan, insan haklanna saygj göstererek demokratik reformlar yapmasını ıstedi. Balkan ülkelerine yaptığı zdyaretlerin ikinci gününde Bükreş'te pariamento oturumunda yapüğı konuşmada Hurd, Romanya'nın ATye tam üyeliğe İcabulü için istikrarlı birdemokrasinin oluşturulması gerektiğini bildirdı. Romanya'yı 1985 yılından bu yana ilk kez ziyaret eden İngilız Dışişleri Bakanı olan Hurd, istikrarlı bir demokratik ortamın oluşturulmasının zaman alabileceğini ancak bunu başarmanın ödülünün ATye tam üyelık olacağıru söyledi. Hurd, Romanya'ya komünızmm mirası olan "korku ve gözdağı verme" alışkanlığının sorumlu bir hükümet tarafından yok edilebileceğini belirtti. Kampuçya • PHNOMPENH- Kampuçya'da geçen hafta BM tarafından düzenlenen ilk çok partili genel seçimlerde oylann yüzde 90'ının sayıldığı ve alınan ilk sonuçlara göre muhalefetin önde gıttıgı bıldinldi BM Sözcüsü Eric Fak. cuma günü tamamlanan seçimlerde, şimdiye kadar sayılan oylann yüzde 45.7'sini, Norodom Sihanuk'un lıderlığini yaptığı muhalefetteki Funcinpec partısınin aldığını açıkladı. Falt, sayılan oylann yüzde 38.l'iniiküdardaki Kampuçya Halk Partisi'nin (CPP), oylann yüzde 3.7'sini de ikinci muhalif parti Budist Lıberal Demokratlann (BLDP) aldığını kaydctti. Scçimlerin kesin sonuçlannm buakşama kadar alınması bcklcniyor. Yugoslavya'nın başkentinde önceki gece 4 bin gösterici polisle çatıştı. Muhalefet lideri tutuklandı Belgrad'damuhalefetayaklandı• Yugoslavya Cumhurbaşkanı Dobrica Cosiç'in önceki gün pariamento tarafından görevinden alınması başkent Belgrad'ı kanştırdı. • Pariamentobinası önünde başlayan ve binlerce kişinin katılımı ile kısa sürede tam bir isyana dönüşen gösteride, 30'a yakın kişi de yaralandı. Dış Haberier Servisi - Sırbistan ve Karadağ'dan oluşan yeni Yugoslav- ya Cumhurbaşkanı Dobrica Cosiç'in önceki gün parlamento tarafından görevinden alınması Belgrad'ı kanş- ürdı. Başkentte önceki gece başlayan protesto göstenlerine binlerce kışi ka- tıldı. Polisle göstericiler arasında ça- tışmalar çıktı. Olaylarda l polis öldü, 30'dan fazla kişi yaralandı. Sırp mu- halif lider Vuk Draşkoviç tutuklandı- ğı, ardından da hastaneye kaldınldığı bildinldi. Ajanslann bildirdiğine göre paria- mento binası önünde başlayan ve bin- lerce kişinin katılımı ile kısa sürede tam bir isyana dönüşen gösteride, ya- ralananlann üçünün polis olduğu, beşinin durumunun ise ağır olduğu belırtildi Ajanslar, 8 kişinin kurşunla yaralandığını, polisin göstericileri da- ğıtmak için göz yaşartıcı gaz ve plas- tik kurşun kullandığını bildirdı. Olaylarda yaralanan polislerden biri daha sonra kaldınldığı hastanede öldü. "Belgrad, ayaklan" Sayılannın 4 bin civannda olduğu bildirilen göstencilerin, parlamento binası önündeki çaüşma sırasında bi- nanın camlannı kırdıklan, daha son- ra sokaklara dağüdığı ve protestolan- nı sürdürdüğü beUrtildı. Ajanslar, göstencilerin "Belgrad, ayaklan" "Adalet" sloganlannı attığmı duyur- du. Polis tarafından yayımlanan bildi- ride, Sırp muhalefetinin önde gelen partilerinden Sırp Yenilenme Hare- keti'nin (SYH) lideri Vuk Draşkoyiç ile kansı ve baa milletvekillerinin, "parlamento binasına zorla girtnek istedikleri, bu sırada ateş açtıklan ve üç polisi yaraladıklan" belirtildi. Bil- diride, Draşkoviç ve arkadaşlannın daha sonra tutuklandığı kaydedildi. Draşkoviç hastanede Ajanslar, SYH liden Draşkoviç'in, tutuklandıktan bir süre sonra polis tarafından hastaneye kaldınldığmı duyurdular. Acil servis doktoru Miodrag Gav- ric, hastaneye sedyeyle getirilen Draş- koviç'in üst dişlerinden birinin kınldı- ğını ve yüzünde çürükler olduğuna dikkat çekti. Doktor, muhalefet lide- rinin yüzündeki yaralann kavga ya da dövülme nedeniyle meydana gel- miş olabileceğini ifade etti ve Draşko- viç'in durumunun kritik olmadığmı belirtti. Gösteriden sonra Yugoslav polisi- nin Belgrad'ı tam bir ablukaya aldığı ve kent giriş-çıkışlannda çok sıkı de- netimler yapıldığı bildirildı. Gece boyu süren gösteri ve çaüş- malann ardından Belgrad'da yaşa- mın sabah saatlerinde normal akışına döndüğü kaydedildi. Terazije olaylan önceki akşarn yaşanan olaylar, 9 Mart 1991'dekigösterilerdenbuyana Belgrad'da gerçekleşen en büyük Mi- loseviç karşıtı gösteri oldu. 9 Mart 1991 tarihinde, Belgrad'ın Terazije meydanını işgal eden çoğunluğu üni- versite öğrencisi binlerce muhalife po- lis tanklarla müdahale etmiş, olaylar- da 1 'i polis üç kişi ölmüştü. Ancak bu ölümlerin ardından protestolar sür- müş ve yönetim geri adım atarak po- lis müdüru Radmilo Bogdanoviç'i gö- revden almışü. Aynca olaylar sıra- sında taraflı yayın yaptığı gerekçesiy- le muhalefetin boy hedefi haline gelen Belgrad televizyonu müdürü de göre- vinden alınmıştı. Terazije olaylan sırasında da SYH lideri Draşkoviç, gösterileri örgütle- mekle suçlanmış ve tutuklanmışu. Ancak Draşkoviç'in tutuklanması büyük tepkilere neden olmuş ve SYH lideri tutuklanmasından iki gün son- ra serbest bırakılmıştı. Bu arada ajanslar, Yugoslavya Cumhurbaşkanı Cosiç'in görevden uzaklaştınlmasına ordu üzerinde gıderek artan etkisinin neden olduğu yorumunu yapıyorlar. Ajanslara göre Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç arkası- na orduyu alan ılımlı Cosiç'in kendi- sine karşı bir girişimde bulunabüeceğı endişesi ile Cumhurbaşkanının gö- revden almmasını sağladığı belirtili- yor. Belgrad'da polisle göstericiler arasında çıkan çatışmalarda aralarında güvenlik görevlilerinin de bulunduğu çok sa\ tda kişi yaralandı. Yaralanan polislerden biri hastanede kurtardamayarak yaşamını yitirdi. Gösteri- dkr sıksık "Belgrad, ayaklan" , "Adakt" diye sloganlar attı. (Fotoğraf; REUTER) BOSNA-HERSEK Xjüvenfi bölgeler 9 ateşatondaDış Haberier Servisi - BM Gûvenlik Konseyi tarafından "güvenli bölge" ilan edilen kentlere yönelik Sırp saldınlan durmuyor. Sırplar, BM gözlemalerinin bu kentlere girmesini de engelliyor. Ajanslar bu gelişmeleri "BM'nin başan- sızlığı" olarak yorumluyor. Bu arada ABD, güvenli bölgeler konusunda BM GüvenSk Konseyi üyeleri arasında gö- rüş aynlıklan olduğunu açıkladı. Saray- bosna'ya yapılan yardım uçuşlan, yar- dım taşıyan bir uçağa ateş açılması üzeri- nc durduruldu. BM kendisi tarafından "güvenli böl- ge" olarak ilan edilen Bosna'nın Müslü- man nüfus ağırhklı kentlerine gıremiyor. Bu kentlere yönelik Sırp saldınlan da arakksız sürüyor. Gorazde'ye ölûmcül saldırı Ajanslann bildirdığine göre Sırplar, Gorazde'ye "ölümcül" saldınlar düzen- lerken BM gözlemcilerinin kente girişle- rini engellemeyi sürdürdüler. Sırp birHk- lerinin Gorazde'ye doğru her koldan saldınya geçtiği büdirildi. Kentte ölü sa- yısının çok yüksek olduğu kaydedildi. BM tarafından güvenli bölge ilan edi- len Srebrenica'da da şiddetü catışmala- nn sürdüğü haber venldi. Ajanslar, bu gelişmelenn BM'nin gü- venli bölge uygulamasında tam anlamıy- la başansızlğa uğradığının göstergesi olduğu yorumunu yapıyorlar. Saraybosna'da bir basm toplantısı dü- zenleyen BM Mülteciler Yüksek Komi- serüği Sözcüsü John McMiBan'm sözleri de bu başansızlığı vurguladı. McMiUan, basm toplantısı sırasında eline boş bir kâğjt alarak buraya "BM Güvenli Böl- gesi: Girmeyiniz, çok tehlikeli" yazılma- sını önerdi. Ancak BM Gûvenlik Konseyi üyeleri hâlâ "güvenli bölge" konusunda tam bir görüş birliğine varamıyorlar. ABD, Bosna-Hersek'te Müslümanlar için güvenli bölgeler oluşturulması ko- nusunda BM Gûvenlik Konseyi üyeleri arasında görüş aynlıklan olduğunu bil- dirdi. İtalyan Donanması alarmda Karadağ açıklanndaki Sırp deniz gü- cü tarafından bir ttalyan bahkçı teknesi- ne yapılan saldından sonra İtalyan Donanaması alarma geçirüdi. ltalyanla- nn uluslararası sularda seyrettiğiru ileri sürdükleri teknedeki bir işçi öldü. IraıılıhacılardanABD karşıbgösteri Suudi Arabistan'ınyasağına karşın on binlerce İranlı haa Mekke'de yürüdü. Dış Haberier Servisi - Suudi Arabis- tan'da bulunan İranlı haalann, Riyad hükümetinin hac ziyareti sırasında poli- tik gösteri yapılmasuu yasaklamasına karşın önceki gün ABD ve Israil karşıü büyük bir gösteri yaptıklan bildirikii. AFP'nin İran haber ajansına IRN A'- ya dayanarak verdiği habere göre Mek- ke'deki Mina meydanında toplanan on binlerce Iranh haa, ABD ve Israil'i kı- nayan bir gösteri yapü- tranh haalann Mısır. Cezayir, Fiüstin ve diğer ülkeler- deki radikal tslama harekeüeri de des- tekledikleri belirtildi. İRNA, İranlı hacılann kamplannın bulunduğu meydanda beklenmedik bir şekilde başlayan gösteriye Suudi gûven- lik bırimlerinin müdahale edemediğini kaydetti. Haa olmak üzere Mekke'de bulunan İranlı bir yetkili tarafından düzenlendi- ği gösteri sırasında. İran'ın dini lideri Ayetullah AB Hamaney'in bir mesajırun okunduğu da büdirildi. Hamaney'in mesajmda İslam'a karşı cephe oluştu- ran emperyalist güçlere karşı mücadele etmek için Müslümanlan birliğe çağır- dığı belirtildi. Gösteride bir konuşma yapan İranlı yetkili de Ortadoğu banş görüşmelerini kınadı ve "Siyonist yönetimin tamamen dışlanmasının Filistin sorununun çözü- mü için tek yol olduğunu" söyledi. Mu- banuned Muhammedi Reyşahri adlı yet- kili "İslam ülkeleri. birlik ve dayanış- mayla Kudüs'teki işgalci rejimin sonu- nu getirebüirler" dedi. İran'ın 1989 yılmda ölen dini lideri Ayetullah Humevni tarafından İngilız yazar Salman Rüşttü hakkında verdiği idam fetvası da gösteri sırasında okun- du. IRN A, göstencilerin her ne olursa olsun. her yıl Mekke'de kitle gösterileri yapacaklannı söylediklenru belirtti. Suudi Arabistan, normal koşullarda geçen hafta perşembe gûnü yapüması planlanan gösteriyi, hac sırasında pohti- ka yapılmaması gerektiği gerekçesiyle yasaklamıştı. İran yasağa karşı sert ya- nıt verrruş ve bunun "Islama hakaret" olduğunu öne sürmüştü. 1987 yılında gösteri yapan İranlı haa- lar ile Suudi polisi arasında çıkan çaüş- mada 400 kişi ölmüş ve iki ülke arasın- daki ilişkiler kesilmişti. Riyad ve Tah- ran'ın 1991 yıhnda yeniden ilişki kur- masmdan sonra. İranb haalann hac sı- rasındaki gösterileri olaysız geçmişti. Bu arada Suudi Arabistan'ın ülkeye girmelerine izin vermediğini öne sürerek haa olmak için İsrail'e giden 192 Libya- lı haa. dün ziyaretlerini keserek ülkele- rine döndü. Libyaü haalann Doğu Kudüs ziya- retleri sırasında liderlerinin İsraü'i yık- ma çağnsı üzerine ilişkiler gerginleşmiş- ti. Bunun üzerine ziyarettenni bir gün kısaltmaya karar vermişlerdi. GÜNEY AFRÎKA Wimıie Mandela'ya para cezası Dış Haberier Servisi - Güney Afrika'- da Yüksek Mahkeme, siyah lider Wknie Mandeia hakkında 4 çocuğu kaçırmak suçundan verilen mahkumiyet karannı onayladı. Ancak mahkeme, Mandela'ya verilen 6 yılhk hapis cezasını iptal ederek Winnie Mandela'yı para cezasına çarp- tırdı. Ajanslann bildirdiğine göre, 1988 yıh- nın aralık ayında 4 siyah çocuğu kaçır- mak ve bu çocuklara işkence etmekle suçlanan Winnie Mandeia, mayıs 1991'- de mahkeme tarafından 5 yıl hapis, 1 yıl da evinde gözaltı cezasına çarptınlmıştı. Kaçınlan çocuklardan birini öldürmek- ten suçlu bulunan Winnie Mandela'nın koruma görevlisi hakkında ise ölüm ce- zası verilmişti. Mahkumiyet karannı onaylayan Yüksek Mahkeme, 57 yaşındaki Winnie Mandeia için verilen hapis cezasını ise ip- tal ettı. Mahkeme, Winnie'nin yaklaşık 5 bin dolar (yaklaşık 50 milyon lira) para cezası ödemesıne aksi takdirde hapiste bır yıl geçirmesine karar verdi. Mahke- me aynca, Winnie Mandela'nın kaçın- lan 4 çocuktan hayatta kalan üçüne 5'er bin dolar tazminat ödemesine de hük- metti. Winnie Mandeia, hakkındaki tüm suçlamalan reddetmiş ve geçen mart ayı- nda temyize başvurmuştu. Siyasi gözlemciler, mahkeme karan- nın, Mandela'nın destekçisi siyahlan yatıştırmayı, ülkede büyük olaylar çık- masını engellemeyi amaçladığını belirti- yorlar. özei tim görolikri Başkanbk Sarayı önünde göstencilerin taşlı saldınlanna karşı nöbet tutuyor. (REUTER) Devrikcumhurbaşkanı ABD ye kaçtı Guatemak'da Serrano'nımdevrilmesinden sonra siyasikargaşayaşanıyor. Dış Haberier Senisi - Guatemala ordusunun, Devlet Başkanı Jorge Serrano'yu görevden almasıyla, ülkede bir hafta önce başlayan siyasi kriz yeni bir boyut kazandı. Serrano dün ailesiyle birlikte turist olarak ABD'ye kaçarken, anayasayı ve parlamentoyu askıya alan eski cumhurbaşkanına "karşı darbe" yapan ordu ve muhalefet arasında dün yapılan anlaşmaya göre yeni adayı parlamento belirleyecek. Ancak üyelerinden 36'sı hakkında yolsuzluk önergesi verilen parlamentoda önce başkanlık secimi yapılmasına karşı çıkanlar yüzünden siyasi kriz başgösterdi. Ordu ve siyasiler arasındaki anlaşmada aynca, eski başkanın ülkeye dönmesi için çağnda bulunuldu. Önceki gün başkent Guatemala City'de yüzlerce kişi, ordunun sivil devlet başkanını görevden almasını protesto ederek bunun askeri yönetime dönüş olduğunu savunurken, Nobel ödüllü insan haklan savunucusu Rigoberta Menchu, yeni hareketi yürûten Savunma Bakanı Jose Domingo Garcia'nın görevden almmasını istedi. Garcıa'nın. Serrano anayasayı askıya alırken kendisini desteklediği ileri sürülüyor. Dün aynca 60 kadar dernek ve sendıka grubu yeni başkanın seçılmesı için hemen seçımc gıdümesıni istedi. Bu amaçla gösteri yapüması çağnsına rağmen dün Guatemala sokaklannda nıspeten sakın bır hava hâkımdı. MAKEDONYA Miloseviç'inziyareti Üsküp'ükanşürdı •Hükümet ortağı Demokratik Refah Partisi, Gligorov'un parlamentoya, Miloseviç ile görüşmesine ilişkin bilgi vermesini istedi. ÜSKÜP (AA) - Makedonya Cumhurbaşkanı Kiro Gligo- rov'un önceki gün Ohrid şeh- rinde Sırbistan Devlet Başkam Slobodan Miloseviç ile >apuğı ani ve siyasi gözlemalerin deyi- şiyle "esrarengiz" görüşme Üs- küp'te büyük tepkilere neden oldu. Ülkede yaşayan Arnavutla- nn kurduğu ve halen hükümet ortaklanndan olan Demokra- tik Refah Partisi, Cumhurbaş- kanı Gligorov'un Sırbistan Devlet Başkanı Miloseviç ile bu görüşmesi hakkında parlamen- toya derhal bilgi vermesini iste- di. Gligorov'un Makedonya Parlamentosu'nun ük toplanü- sında Miloseviç ile görüşmesi hakkında bilgj vermesini iste- yen Demokratik Refah Partisi'- nin, Gligorov'un görüşme için izahat vermemesi durumunda hükümete olan desteğini çeke- ceği ileri sürûldü. Demokratik Refah Partisi'- nin 127 sandalyeli Makedonya Cumhuriyeü Parlamentosu'- nda 23 mületvekıli bulunuyor. Söz konusu partinin koalıs- yon hükümetinden aynlması halinde Makedonya Cumhuri- yetı'nde erken seçim konusu gündeme gelecek. Üsküp'te verilen haberlerde, Miloseviç'in Ohri'deki görüş- mede ABD askerlennin Make- donya'ya gelmemesi ve özellik- le iki ülke sınınna yerleştirilme- mesi için Glıgorov'u uyardığı ve hatta baskı yapüğı belirtil- mişti. Aynı haberlerde Miloseviç'in ayncaGligorova Atinaile Us- küp arasında arabulucuk yap- ma önerisinde bulunduğu ifade edilmişti. ERİVAN'INİDDİASI: Karabağ, bağunsız devlet ohııa yolımda • Ermenistan Devlet Başkanlığı Sözcüsü Abramyan, Azerbaycan'ın Kelbecerbölgesini işgal altında tutan Ermeni kuvvetlerinin kendilerine değil, Karabağ Ermenilerine bağlı olduğu iddiasını yineledi. MOSKOVA (AA) - Erme- nistan Devlet Başkanlığı Söz- cüsü Aram Abramyan "Dağbk Karabağ kendi politikalannı iz- leyen bağımsız bir devlet haline gehnektedir'dedi. Devlet Başkanlığı Sözcüsü, Ermenistan'ın Dağlık Karabağ Ermenileri üzerindeki etkisinin "Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye'in Azerbaycan'ı etkile- yebilme gücünden daha az ol- duğunu" iddia etti. Abramyan, Erivan'da dü- zenlediği basın toplantısmda, Azerbaycan'ın Kelbecer bölge- sini işgal altında tutan Ermeni kuvvetlerinin kendilerine değil, Karabağ Ermenilerine bağlı ol- duğu iddiasını yineledi. Sözcü, bu bölgeden çekilme işleminin kendüerinı hiçbir şe- kilde ilgüendirmediğini öne sür- dü. Kelbecer bölgesinin işgalini izleyen günlerde bölgede bulu- nan Batılı gazeteciler, işgal eyle- mine Ermenistan ordu birlikle- rinin katıldığını bizzat gözle- dıklerini bildirmişlerdi. Ermenistan Devlet Başkanlı- ğı Sözcüsü "Dağlık Karabağ Ermenileri'nin liderleri kim olursa olsun bizden her türlü yardımı göreceklerdir" diye ko- nuştu, ancak sözcü bu derecede yardıma hazır olduklan Dağlık Karabağ Ermenileri'ni "neden etkıleyemedıklerini" söyleme- di. Ermenistan Dışişleri Bakanı Vahan Papazyan, Londra'da AA muhabınne verdiği demeç- te, Dağhk Karabağ Ermenileri- ne baskı yapabileceklerini ka- bul etmış. ancak bu baskıyı yapmak ıstemediklerini söyle- mişti.