Katalog

24NİSAN1993CUMARTESİ * CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 17 GUNCEL CÜNEYT ARCAYtREK • Baftarafi I. Sayfada nuşma, dersıneçok iyı hazırlandığını gösteriyordu. Bir saate yakın süren konuşmada "Biz" vardı, "Milli Misak" vardı, demokrasi, parlamento gibi akla gelebi- len bütün öğeler vardı 'Sen'yoktu. Fakat, hemen her satın, her irdeleme ya da yargt 9. Cumhurbaşkanlığına hazır bir siyaset adamının çizgile- rini, istekleriyle yorumlarını içeriyordu. Kurgu çok iyi hazırlanmıştı. Demirel konuşmasını bi- tirdikten sonra, grup, basına kapandı ve... Beş dakika sürdü. Beş dakika sonra kapılar açıldı. Kapalı oturumda grup başkanvekili Bekir Sami Daçe, DYP'nın Demirel'ı aday gösteren önergesini okudu, al- kışlar arasırtda kabul edıldi Demirel, Başbakan olarak girdiği gruptan, cumhur- başkanı adayı olarak çıktı. llk aşama tamamlanmış oldu. Başbakan Demirel, uzun uzadıya Milli Misak özlemini Istanbul ve Ankara'daki cenaze törenlerindeki birlik ve beraberlik gösterileriyle bağdaştırıyor, "bu manzarayı korumak" gereğine dokunuyor ve sonra: "Yepyeni bir defter açmaktan, Türkiye'nin geçmişj geçmişte bırakması zorunluluğundan, siyasete yeni bir üsiup getirmekten, geleceğejki gündür sergilenen manzarayı bozmadan gitmekten " söz ediyordu. Bu sözler, bir başbakandan çok, anayasa gereği ülke- nin birlik ve beraberliğinin simgesi bir cumhurbaşkanı- na yaraşır sözlerdi. Hatta cumhurbaşkanlığına aday olmaktan öteye, Çankaya'daki konumunu tanımlayan, izleyeceği siyaseti belirleyen bir siyasetçinin vaatlerine benzıyordu. O kadar ki, konuşmanın tümü bir kez daha gözden ge- çirildiğinde, Demirel in 226 oyla seçilme olasılığını he- saba katarak daha bugünden sonucu küçültücü kimi eleştirilere yanıt hazırladığı görülüyordu. özellikle konuşmanın son bölümlerinde, 340-360 oyla seçilmek kadar. 226 oy alarak cumhurbaşkanı olmak arasında anlam ve amac açısından hiçbir fark olmadığı- nı ifade ediyordu. Yarın değişir mi değişmez mi elbette bilinmez ama, Meclis kulislerinde dünden itibaren esmeye başlayan havaya bakılırsa; örneğin ANAP'lılar, rahmetli manevi liderlerine ihanet olur gerekçesiyle, Demirel'e oy ver- meyeceklerini söylemeye başlamışlardı. Aba altndan sopa Geriye kalan olasılık; koalisyon ortağıyla anlaşmak, SHP'nin (ne kadarı verir belli değil ya) 50 milletvekilinin oyu ile MÇP'nin 13 oyu ve belki de bağımsızlardan gele- cek birkaç oyla yetinmekti. O zaman, üçüncü ya da dördüncü turda 226 oylu salt çoğunluk yakalanabılir, ama bu rakamla daha çokları arasında ayırım gözetilemez, çok ya da az oyla "seçil- me aynı değerde" sayılırdı. Maddi tarafı doğru, manevi yönü tartışmalı birdeğerlendirmeydi. Yoksa?.. Salt çoğunlukla dahi cumhurbaskanı sece- meyen bir meclis, Demirel'in açık ifadesine göre, "Ata- tûrk'ün Samsun'a çıktığı günün yıldönümünden iki gün sonra, yani 21 mayıs 1993 gunu, Anadolu topraklarına ayak basar'dı. Bir siyasetçi, cumhurbaskanı seçilme- sindeki zorunluluğu bu kadar veciz biçimde açıklayabi- lir, (kendi grubu dahil)seçimden tir tir titreyen milletve- killerine, partilere ancak bu denli ustaca, aba altndan sopa gösterebilirdi. "Oraya biriniçıkarmak", sadece DYP'nin değil, bütün parlamentonun işiydi. SHP dışındaki partilerin oy vere- ceğine Demirel de inanmıyor. O nedenle 226'nın erde- mini ön plana alan irdelemeler yapıyordu. Cumhurbaskanı adayı Başbakan'ın bugün yarın inönü ile yapacağı görüşme giderek önem kazanıyor. SHP li- derine koalisyonu yaşatacak hangi formülle gideceği henüz bilinmiyor. Kulislerde yeni başbakan adaylığına kimi isimlerden söz ediliyor. Içişleri Bakanı Sezgin baş- larda; ama ekonomi bilir, siyasette yumuşak başltlığıyla tanınan Sümer Oral da bir öteki isim olarak söyleniyor. Günlerdir söylenen tek bir olasılık dün gerçekleşiyor Demirel, cumhurbaskanı adayı ve büyük olasılıkla 21 mayısa doğru Türkiye Cumhuriyeti'nin 9. Cumhurbas- kanı! OLAYLARIN ABDENDAKI GERÇEK• Baftarafi 1. Sayfada Rusya'yı ve başkalarını suç- lamanın bir yararı yoktur; gözlerimizi bir milyar nüfuslu felam dünyasına çevirelim. Müslüman ülkelerin hali de yürekler acısıdır. "Adriyatik Denizi'nden Çin Seddi'ne kadar Türk dün- yası"nın durumu da değişik değildir. Zaman zaman kendi kendi- mizi aldatmaktan hoşlanıyo- ruz; yoksa Islam dünyasının gerçeklerine gözlerimizi ka- payamazdık. Eğer Müslü- man ülkeler Bosna-Hersek olayında ağırtıklarını dünya politikasının dengelerine ko- yabilselerdi, durum çoktan değişmiş olurdu. Ne yazık ki bu konuda söy- lenecek fazla bir şey yoktur. Islam Konferansı örgütü. din temeline dayanan bir ku- rumsallaşmayi Içeriyor. Müslümanlık coğrafyasında, laik devlet olarak en çağdaş konumda bulunan Türkiye, bu örgüte anayasasındaki 1a- iklik ilkesini görmezlikten ge- lerek yaklaşmıştır. Ne var ki Islam Konferansı' örgütü de Bosna-Hersek dramı karşı- sında yeterince kıpırdayamı- yor. En iyisi Türkiye'nin bu acık- lı gerçeği bilmesi, ona göre davranmasıdır. Içerde ka- muoyunu aldatmaya gerek yoktur. Gerçekleri olduğu gi- bi halka anlatmak, gereksiz umutlara kapılmaktan kendi- mizi alıkoymakta saymakla bitmez yararlar var. Avrupa'da Müslüman Boş- naklar temizleniyor; Kaf- kasya'da Dağlık Karabağ'ı Ermeniler ele geçiriyor, Aze- ri köylülerı göçe zorlanıyor; bir milyar Müslüman seyre- diyor. Bu durumda Batı dünya- sından şikâyet etmek çelişkili olmuyor mu? • • • Imara değil talana açılıyor I Baftarafi 1. Sayfada TBMM Kültür Komıs- yonu'nda da kabul edilen öneri, Kültûr Bakanı Fikri Sağiar ta- rafından, "Aarlar boyunca bi- riken kûltürel miraan katli" olarak nitelendı. Kültür ve Ta- biat Varlıklannı Konıma Ge- nel Müdürü Mehmet Tuç, "Bü- tün SİT alanlannın kamulaşü- nlmasma şimdiye kadar bütçeden aynlan paylann top- lamı bile yetmez" görüşünü savundu. Bu yasa önerisinin, kûltürel mirasın katledilmesi anlamına geldiğini belirten Sağlar, "Do- ğa ve kûltürel alanlann vahşi ve ilkel şekılde bir çıkar uğruna imara açılması, Türk kültür ve doğasına yapılacak en büyük kötülüklür" dedi. AA muhabi- rinin sorulannı yanıtlayan Sağ- lar, Türkiye'nin tarihi ve kûltü- rel mirasının katledilmesine hiçbir vatandaşın gönlünün ra- n olmayacağını söyledi. Kültür ve Tabiat Varhklannı Koruma Genel Müdürü Meh- met Tuç da, bütün SİT alanlan- nın kamulaştınlmasına, şimdi- ye kadar bütçeden Kültür Bakanbğı'na aynlan paylann bile yetmeyeceğini belirterek, kamuoyunun, bu konuda du- yarh olmasını istedi. Bu öneri- nin yasalaşması halinde Tür- kiye'de SÎT alanlannın bir bir imara açılarak yok edileceğine deginen Tuç, koruma altına ah- nan özel mülkiyetler için bile 10 yıllık koruma süresi oldugunu belirterek, zaten bazı sit alanla- nnın "el altından saülmaya" şimdiden başlandığına dikkat çekti. Meteoroloıı Oenei UûekKiJu nden alınan bılgıye 9Öre. yurdun günaytatı ks»m- ler parçaıı buluau. Mannara mn güneyi EgeıleBa» Atahnız bMgelen sa£anak ve ootgu'u tulu aaoanak yafrak. Oata yerier apık ve u bulutlu gaçscak. Hava wcaW<4< utmayadava/nadacaiLRüzgar yurdun kuzey kasımlennle kuzay ve doğu günaykasıtnMrlndeguneyv«doğuvorl«ntonhaül.nsıraartakuwette asecak OarnzlenırazıJe ruzgaı Ban Akderuz da oünfcatoı ve karayel, Do0u Ak- dera'de gûndogusu ve poynudan 3-5. saatte 10-21 deraz mlı hızl» Mecek. Van GOIund» h n . az bulutlu ve açık geçacak. TÜRKİYEDE Adana Alyon Agn Ankara Antalya Aydm 9ursa Çanakkaıe Dvysrbakır Edıme Erzurum Istanbu! Kars Konya Samsun Trateon ZongukMc A26 Y 18 A 8 A 20 Y 24 Y26 Y20 Y 19 A 19 A20 A 10 A 19 A 20 Y24 A 8 A 21 A 18 A 17 A t6 10' 6 " •10" 3 ' 10' i o - 4" 6 " 3 ' •«• 2 ' 5' 10' -10' 4 * 3' 4 ' „ . . . . . . . /oso / #7 1 * 1 ^.Uielsınkı ^ ^ İVOeSl Pelersburg :j^>* «Moakova ^~>fS/^'^ »Beriın >^*'«ParB ^ «Vıyana _ Tunua ı ::: r DUNYAOA Amsterdam Amman Attna Ba^da- k Boon • Brûkseı Cenevra Cezayır FranMun / Petenburg r Londr» Mıtano Moakotn Mûnth Oslo Hıyad flomı Vinnı Y 16 A 26 Y 22 A26 Y 18 Y 16 Y20 B 30 Y22 A 25 B 12 Y 14 Y 21 B23 B 17 Y21 Y 13 Y 20 Y21 A36 A 21 ¥ » Yağmurlu ı Bulutlu Sislı Güneşli g Kari. Demirerden Yılmaz'a 23 Nisan sorusu: Anıtkabir9 de kaç merdiven var? ANKARA (Cunhıviyet Bü- rosu) - Türkiye'nin 9. Cumhur- başkanı'nın kim oiacağı ve koalisyon ortaklığmın devam edip etmeyeceği tartışmalan sü- re dursun, tarüşmalann "odak adamlan" Demirel ve tnönü'yü dün 23 Nisan törenleri buluş- turdu. Törenlerin ilki Anıtkabir'de yapıldı. Demirel burada, proto- kol gereği yanında yürüyen ANAP'ın Genel Başkanı Me- sut Ydmazia sohbet etti. Yıl- maz, törenden sonra gazetecile- rin Başbakan Demirerie ne konuştuklannı sorması üzeh- ne, "Cumhurbaskanı olmak için kendisinden destek iste- dim" diye espri yaparak, karşı- lık verdi. Yılmaz, daha sonra, Demirel'in kendisine Anıtka- bir'de kaç merdiven oldugunu sorduğunu, kendisinin de "bıl- miyorum" yanıü verdiğini an- lattı. Yıbnaz, bunun üzenne Demirel'in, aynı soruyu zama- nında SHP bderi Erdal lnönü'- nün babası, eski cumhurbaş- kanlanndan lsmet İnönü'nün kendisine yönelttiğini ve bile- mediğini, sonradan kaç merdi- ven oldugunu öğrendiğini söy- lediğini ifade ederek, şöyle devam etti: "Bir sene sonra tnönü unut- muş, Demirel'e bir daha sor- muş 'kaç basamak var' diye. Demirel de 42 cevabını vermiş. İnönü. 'Nereden biliyorsun.' diye sorunca, Demirel de, 'Ba- na tsmet Paşa söyledi' demiş. Ben de bana sorarlarsa, 'Demi- rel söyledi derim' dedim. Hepsi bu..." SHP liden Erdal İnönü'- nün de katıldığı Anıtkabir'deki törenden sonra, TBMM'nin Ulus'takı Atatürk heykelinin karşısmdakı ilk bınasında dü- zenlenen ikina törene, TBMM Başkanvekib Yddırnn Ava'dan sonra gelen Başbakan Demirel, Avci'nın yanında kendisine ay- nlan yere oturdu. Daha sonra salona giren İnönü ise, önce pcmirerin yanına oturmaya niyettendi. Ancak, Demirel'in yanındaki yerin anamuhalefet partisi ANAP'ın liderine aynl- dığını görûnce, "Burası Mesut beye aynlmış" diyerek, Yıl- maz'a aynlan yerin yanında kendisinin adının bulunduğu bölüme oturmak istedi. Ancak, Yılmaz'tn törene katılmayaca- ğıru bildirdiğinin söylenmesi uzerine, protokol görevblen, Yıbnaz ve İnönü'nün adlannın yazdığı ısımbklerin yennı değiş- tırerek, SHP liderinın Demirel'- in yanına oturmasını sağladı- lar. MÇP Genel Başkanı Al- parsbuı Turkeş ise, İnönü'nün sağmda 3 boş kohuk olmasına karşın, kendisine sıranın en sa- ğında aynlmış sandahyeye otur- mayı tercih etti. TBMM'nin ilk binasında. saygı duruşuyla başlayan töre- ne, Devlet Bakanlan Ekrem Ceyhun, Cavit Çağlar, Şerif Er- can, Mehmet Kahraman, İçışleh Bakanı tsmet Sezgin, Milli Sa- vunma Bakanı Nevzat Ayaz, Tanm ve Köyişleri Bakanı Nec- mettin Cevfaeri, Orman Bakanı Vefa Taıur, AdaJet Bakanı Seyfi Oktay, Kültür Bakanı Fikri Sağlar, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş, kuvvet komutanlan ve baa milletve- killeri de katıldılar. TBMM İdare Amiri Burtaan Kara ve TBMM Başkanvekili Yıldınm Avo'run konuşmalanyla ta- mamlanan törenden sonra, konuklar, bina içındekı "Kur- tuluş Savaşı Müzesi"ni gezdi- ler. Demirel'in mûzedeki incele- meleri sırasında, "Demirel'in cumhurbaskanı seçilmesi duru- munda. başbakan oiacağı" yönündeki senaryolarda adı sıkça gecen tçişleri Bakanı Sez- gin, Başbakan'ın yanından ay- nlmadı tnönü tenhada dolaştı Törendeki konuşmalar sıra- sında cebınden çıkardığı notlan gözden geçiren Demirel'in mü- zeyı gezmeye başladığı sırada, Başbakan Yardımcısı İnönü, Kültür Bakanı Sağiar'la birlik- Karabağ için üçlü anlaşma mBaftarafi 1. Sayfada kınlığjn dan yola çıkılarak dün "meka nizmanm somutlaştınlması" için danışmalar alt düzeyde de devam ettirilerek, üç ülkenin de üzerinde görüş birliğine vardık- lan plan oluşturuldu. Aynı kaynaklar, planın Rus- ya ve ABD tarafından dün Ermenıstan'a iletıldiğını, aslın- da Ermenistan Cumhurbaska- nı Levon Ter Petrosyan'a Tür- kiye'nin telkinlennin de benzer unsurlan içerdiğinı kaydedi- >orlar. Ankara, Azerbaycan'ın plana olumlu >aklaştığını belir- tiyor ve Ermenistan'ın yanıtı- nın da önümüzdeki günlerde ortaya cıkmasmı bekliyor. Ermenistan, Azerbaycan, Türkiye. Rusya ve ABD. Mınsk Konferansı danışma ku- rulunda yer alıyorlar. Cenevre'- de yapılan son danışma kurulu toplantısı. Ermenilerin Kelbe- cer'i işgalı üzerine kesilmiştı Türkiye. Ermenistan Savun- ma Bakanlığı'nın, Ankara dan Bakü'ye sılah verilmesi gerek- çesiyle Nahcıvan-Azerbaycan arasındaki hava koridorunu kapatmasıyla ilgili haberlerin Baküdeki Türk temsilciliği ta- rafından henüz doğrulanmadı- ğını bildiriyorlar. Bununla bir- lıkte Ankara, silah gönderdiği iddialannı rcddedıyor. Azerbaycan yönetimine ya- kın kaynaklar. Cumhuriyet'e yaptıklan açıklamada. Azer- baycan Cumhurbaskanı Ebul- fez Elçıbey ile Petros>an arasın- daki görüşmeyi bahane eden Rusya'nın öncekı gün BM Gü- venbk Konseyi'nde Karabağ ile ilgili görüşmeyi on gün ertele- meyi başardığını ileri sürerek. bu görüşmenin olumsuz etki yaptığını dile getirdıler. Dışişleri kavnaklan, GK'nın böyle bir gündemi olup olmadı- ğının belli olmadığını. ancak BM'nin uygulanamayan karar- lar alması yerine. Ankara'da başlayan sürecın başanyla ta- mamlanmasının daha önemli buiunduğunu vurguluyorlar. MİLLİ PİYANGO ÇEKİLDİ Büyükikramiye dördebölündüANKARA - Milü Piyango 23 Nisan özel Çekilişi yapıldı. Özel çekilişte 12 milyar liralık büyük ikramiye İstanbul, An- kara, Mersin ve İstanbul ara- sında paylaşıldı. Buna göre ikramiye kazanan numaralar şöyle: 12 MİLYAR 741549 Ankara, Mersin, İstan- bul, İstanbul. 3 MİLYAR 217679 İstanbul, Gaziantep. 1 MtLYAR 614416 Biga, İstanbul. Ankara, Bursa. 500 MİLYON 428238 646624 771910 200 MİLYON 126055 252295 415732 528033 601724687447 100 MİLYON 092016 096027 138571 273497 350037 367666 387250 499341 508659 529619 542586 770921 803252 960520968769 RENAULT21 CONCORDE 077920 M A Z D A 626 S E D A N G L X 001931 T O Y O T A 033171 T E M P R A 2.0 IE 047143 D O Ğ A N SLX 222617 274154 320682 R E N A U L T 11 R A İ N B O W 201475 215324 F O R D T A U N U S 1 . 6 G T 295497 350032 ŞAHİN 526080 621328 624710 R E N A U L T 9 SPRİNG 403922 875127 899939 R E N A U L T 12 T X 419617 575906 50 M İ L Y O N 004885 008305 023164 095915 146690 223225 249384 266126 278522 332993 375296 377771 404991 405612 422521 434194 447545 463905 504851 536688 547182 584439 586669 610306 660832 666687 673435 683351 685330 687769 724097 728755 745635 767629 771824 780471 786068 847732 850718 903008 20 M İ L Y O N 012800 045825 049238 055473 070354 072245 080865 084572 100276 105530 120469 140398 143094 145209 158214 171161 188055 201585 214140 225467 225811 232403 237451 268042 277878 298110 300115 318313 327913 331402 339162 343872 346240 347838 361116 376509 408624 418517 419990 458596 461191 469964 473874 479456 483220 486176 513512 515134 546001 563102 566441 576709 636305 637715 644579 660716 673785 680267 685184 703054 724423 747798 752942 767078 800710 813845 827205 828334 841553 847945 853972 862408 865613 882867 891447 906245 951274951881 977659 988347 10 M İ L Y O N 008476 009050 012196 016319 017842 030983 032465 034981 035156 040698 044942 053253' 058016 070005 071901 073273 083184 088248 106241 106577 124722 129901 131079 141447 144384 162407 170064 178367 178880 185635 193983 209882 218918 240666 244167 252657 262969 270581 273591 279339 281970 287216 300828 301603 310467 313091 327606 333334 333823 337899 338465 338723 345608 348977 354313 361246 368162 369647 374080 380061 392239 395755 400402 420221 421029 427138 430960 431670 444898 452740 465749 469934 470576 471214 477772 482087 490582 491633 499980 515489 520443 535485 537287 537630 540348 541465 560535 572629 575569 576124 579182 582264 607210 621667 641274 645706 647800 659219 659568 681330 685552 688762 694153 701548 704949 717288 718595 722763 724932 739125 745542 746745 748008 754081 764153 773336 775222 785127 788035 788115 814104 814550 816950 817815 824032 829106 842682 847588 860865 886672 894487 898912 902910 912770 922983 940928 941101 950596 955474 960571 962942 972716 973592 977104 977415 986702 988232 989797 991140998557 5 M İ L Y O N 003354 014367 031486 040343 047268 048901 049371 053290 055991 062749 064218 066003 069460 070615 071315 075278 077674 082316 086311 087447 852848 863538 863653 865369 088240 097047 097397 102431 865685 866558 875867 877705 103833 106017 107911 113400 892144 894496 895230 895992 117797 117979 118737 120333 901648 907659 908025 908639 122957 131946 132672 132889 911771 913932 915025 922125 140068 141230 153952 158137 924651 925778 929915 933353 162715 165139 168888 169624 937229 943624 944242 948216 172766 176105 177287 184174 955486 964343 968650 978137 184429 190972 197327 197860 981770987452 205152 214123 217157 229066 1 M İ L Y O N 234293 234807 238336 238638 05235 05954 06007 10365 242824 244318 246063 246746 13082 15780 16176 16603 251082 256360 266436 270472 18521 19459 19918 23046 271872 272684 283051 284362 24106 28840 29543 30152 284975 286205 290213 293710 33329 34279 34759 36461 294530 315421 322763 327345 36473 39471 40226 40227 328045 329329 332030 333529 40789 44257 46698 49327 340150 342216 348600 354613 50149 51160 52015 52133 373397 375858 376000 382700 55028 58037 60612 61604 386375 392401 393156 396309 63122 71513 73560 75301 396814 397585 398554 405031 75483 80910 83067 83136 407794 409984 412243 414649 83371 86455 90007 94382 433300 438271 441890 442707 95261 99712 446372 448114 448466 452553 600 BİN 460486 469106 469314 471226 1757 1864 2794 3447 3806 5240 475199 475349 485173 487824 5638 6148 6315 6984 7042 7132 488140 493712 494588 500535 7228 7603 883594% 503600 506753 509199 512737 360 BİN 525467 525564 536060 541457 003 113 276 309 521 702 930 555359 555668 558710 559399 994 563454 565239 568414 568767 240 BİN 570664 571986 574127 580406 19 28 5462 580719 582011 586699 595776 120 BİN(AMORTİ) 599056 599535 600958 606792 3 ve 8 607446 611997 613884 627890 630444 632280 635247 645548 12 M İ L Y O N (TESELLİ) 647912 649880 650538 658405 041549 141549 241549 341549 667253 668375 668791 670710 441549 541549 641549 701549 674211 682646 683479 683640 711549 721549 731549 740549 687997 690950 691811 696875 741049 741149 741249 741349 697402 701121 707114 707952 741449 741509 741519 741529 714359 717649 718118 719448 741539 741540 741541 741542 722204 723383 727773 729369 741543 741544 741545 741546 729390 738639 743892 744227 741547 741548 741559 741569 745516 749538 759840 766480 741579 741589 741599 741649 766859 767819 770612 771480 741749 741849 741949 742549 771709 782291 783809 798751 743549 744549 745549 746549 800767 806316 807249 814723 747549 748549 749549 751549 816065 821760 822215 824003 761549 771549 781549 791549 830105 831465 845747 849614 841549941549 ANIDEĞtL YAŞAM Oktay Akbal 20.000 lin (KDV içinde) Çağdaş Yayınlan TOrkocagı Cad 39-41 Cağaloğlu-İstanbul HAŞKENT GÜNLERİ Mişcncf Hekimotln 20.000 lin (KDV içinde) Çağdaş Yayınlan TUrkocagı Cad. 39-41 Cağaloğlu-tstanbul ödcadi t«B4«teez. te geride kaldı. Demirel'in ilk girdiği "Riyaset Divanı" odaa- nın önündeki kalabalığı ve sıkı- şıklığı gören İnönü, "Burası kalababkmış, tenha olan yere gitmek daha iyi" diyerek, karşı- daki, "Reis Odası"na yöneldi. önünden gjden Sağlar'ın, oda- nın kapısındaki zincıre takıldı- ğını gören İnönü, "Kapalıysa girmeyelim" dedi. Ancak gö- revliler zinciri kaldırarak İnönü ve Sağlar'ı içeri aldılar. Müzeyi İnönü'den ayn gezen Demirel, birara koridorda kar- ştlaştığı Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanlanyla aya- küstü Kurtuluş Savaşı konu- sunda değerlendirme yaptı. Daha sonra kondorun sonun- daki meclis idare odalannı ge- zen Demirel, buradaki 1. dö- nem milletvekillerinin fotoğraf- lanru inceledı. T B M M Başkan- vekili Avcı ve Genelkurmay Başkanı Güreş'le sohbet eden Demirel, odanın köşesindeki fotoğrafın kıme ait olduğunu sordu. Demirel, fotoğrafa ya- kın olan bir gazeteci'nin "Eşref Bey, efendim" demesi üzerine, Genelkurmay Başkanı'yla, Eş- ref beyin kim olduğuna ılişkin bılgüerinı tazelerken, kalabalığı yararak gelen Aydınlı İsmet Sezgin, "Kurtuluş Savaşfnda Aydın'a ilk giren komutan" di- yerek, sohbete katıldı. GOZLEM UĞURMUMCU • Baştarafi 1. Sayfada parlamentoda seçilir. Başkanın siyasal yaşamdaki işle- vi, yasama ve yürütme arasındaki uyumu sağlamaktır. Bu rejimlerde Devlet Başkanının siyasal sorumluluğu söz konusu değildir. Parlamenter rejimde, yürütmenin başı, 'devlet başkanı'dır. Fakat aslında'yürütme'nin ba- şı', hükümeti oluşturan partinin genel başkanı olan Baş- bakandır. 61 anayasasının dayandığı sistem, parlamen- ter rejimedayanırveburejimin'anavatanı'lngiltere'dir. 'Prezidensiyel hükümet' biçimi dediğimiz 'başkanlık sistemi', anayasa hukukunda sert kuvvetler ayrılığı' olarak adlandırılır. Bu sistemde, devlet' ve 'hükümet 1 başkanlıkları, aynı kişide toplanmıştır ve bu kişi halk ta- rafından seçilir. Bu bakımdan, hem yürütmenin hem de yasamanın kaynağı özgür seçimlerdir. Yargı, yasama ve yürütmeye karşı bağımsızdır. Üç kuvvet arasında böyle bir denge kurulmuştur. Bu sistemin de 'anavatanı' ABD'dir... Genel çizgileri kâğıt üzerinde ve anayasa hukuku ki- taplarında yazılı ve de 'sert' ya da 'yumuşak' olarak nite- lenen 'kuvvetler ayrımı' rejimlerin karakterlerine bu re- jimde yaşayan insanların yapılarına göre başka başka özelliklere bürünür. Bu oluşum içinde birbirlerinden çok ayrı 'başkanlık sıstemleri' ve 'parlamenter rejimler' tü- rer. Örneğin yasama, yasa yapan bir organ olmaktan çı- kar ve yalnızca genel siyasal konuların konuşulduğu "laf fabrikalarına' döner. Buna karşılık, hükümetler ve bu hükümetlerin başkanları güç kazanır. Yasaları hükümet hazırlar, parti çoğunluğuna dayanarak parlamentodan geçirir, parlamento üyelerinin ışlevleri ikinci plana du- şer. Parlamento çoğunlukları, çoğunluk diktatörlükleri- ne yol açar. Partiler arasındaki 'transfer', seçimlerle kurulmuş bu- lunan dengeleri altüst eder, bu kez, çeşitli partiler ara- sında pinpon topu gibi gelip giden milletvekilleri, hükü- metlerin ve rejimin yazgısı üzerinde söz sahibi olurlar. Bu kez, 'azınlığm diktatörlüğü' başlar. Hukuk fakültesindeki öğrencilik yıllarımızda yayımla- nan bir güldürü dergisinde çıkan şu tanım bütün bu kar- gaşanın temelini de açıklıyor galiba... Güldürü dergisi, Türk yurttaşını şöyle tanımlıyordu: -Türk yurttaşı, Alman ceza muhakemeleri usulü yasa- sına göre yargılanıp, Italyan ceza yasasına göre ceza- landırılan, Fransız idare hukukuna göre yönetilip, Isvtç- re medeni yasasına göre evlenen ve Islam hukukuna göre gömülen kişidir... Anayasal metinleri, sistemleri, rejimleri, Amerikan, Ingiliz sistemlerini, Fransız, Italyan, Alman anayasaları- nı düşürürken, herhalde, 'Türk insanını', bu insanın ya- pısını, doğasını biraz unutuyoruz.. 23 Nisan coşküyla kutlandı Haber Merkezi - Türkiye Bü- yük Millet Meclisi'nin kurulu- şunun 73. yıldönümü ve 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Ço- cuk Bayramı. tüm yurtta, KKTC ile dış temsilcilikleri- mizde coşküyla kutlandı. Baş- bakan Süleyman Demirel. ya- yımladığı mesajında, "Milletin hür iradesinin netıcesi olan par- lamento ve onun güvenoyuna dayalı cumhuriyet hükümeti, bütün ülkenin ve herkesin hü- kümeti olarak görevi başında- dır" dedi. Milli Eğitim Bakanı Köksal Toptan da Ankara'da 19 Mayıs Stadyumu'nda dü- zcnlenen törenin açıhşında yap- tığı konuşmada, 21. yüzyılın eşiğine gebndiğinde, büyük bir ""Türk dünyasf'nın varbğına dikkat çekerek "Adriyatik'ten Çin Seddi'ne kadar 10 milyon kilometre karelik büyük bir coğrafyada Türkçe konuşarak gealebılıyor" dedi. Ulusal Egemenlik Bayramı nedeniyle ilk tören TBMM'de yapıldı. TBMM Başkan Vekiü Vıldınm Avcı başkanlığındaki bir heyct, Anıtkabir'i zıyaret et- ti. Anıtkabir'de saat 09.15'te başlayan törene, Başbakan Sü- leyman Demirel, ana muhalefet liden Mesut Yıbnaz, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcı- sı Erdal İnönü ve Bakanlar Kurulu üyeleri, RP lideri Nec- mettin Erbakan ile MHP Genel Başkanı Alpaslan Türkeş de katıldı. Anıtkabir'deki törene ilk ge- len lider Erbakan oldu. Daha sonra sırasıyla MHP Genel Başkanı Alpaslan Türkeş, ANAP Genel Başkanı Mesut Ylmaz, ve SHP bderi Erdal İnönü, törendeki yerlerini aldı- lar. Başbakan Demirel'in de gelmesinden sonra, heyet, Tür- kiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Atatürk'ün mozolesi önünde saygı duruşunda bulundu. Say- gı duruşundan sonra Anıtkabir merdivenlerinden inerken, pro- tokol gereği yan yana yürüyen Başbakan Demirel ile ANAP li- deri Yılmaz'ın defterin bulun- duğu bölüme gelene kadar, sohbet ettikleri görüldü. Başba- kan Demirel, yayımladığı bay- ram mesajında, Türkiye'nin gerçek demokrasi, ıstikrar içeri- sinde kalkınma. güçlü sanayi gibi "alün üçgeni" mutlaka ger- çekleştirme yolunda olduğunu söyledi. Bu bayramı dünya ve Türk çocuklanyla paylaşmanın derin sevinci ve mutluluğu için- de kutladığını belirten Demirel, "Şevgih çocuklar, gelecek sizın- dir, ama geleceğin sorunlannı çözmek de size ait olacaktır" di- ye konuştu. Türkiye'nin .8. Cumhurbas- kanı Turgut özal'ı ebediyete uğurlamanın derin "teessürü" içinde olduğunu da ifade eden Demirel, "Demokrasi, bütün kurum, kural ve kavramlan ile ışlemektedir. Basın, meydan, sokak, her şey hürdür, zihinler ve vicdanlar hürdür" diye ko- nuştu. SHP Genel Başkanı ve Baş- bakan Yardımcısı Erdal tnönü. 23 Nisan'ın partilenn yöneldigi gençliğı kazanma yanşının yıl- lar önceden fark edılmiş oldu- ğunu gösterdiğini belirterek. cumhuriyetle demokrasinın bırbırinin karşıtı olduğu yolun- daki tartışmalara degindi. İnö- nü, bu değerlendırmeleri "yü- zeysel ve fantezi" olarak nıte- lendirdı. ANAP Genel Bsşkanı Mesut Yılmaz da bu yılkı kutlamala- nn Cumhurbaskanı ÖzaFın ölümü nedeniyle acı içinde geç- tiğini belirterek "Bir tesellimız var. O da O'nun ışığının sadece geride bıraktığımız yokuşlan değil, afakımızı da aydınlauyor olmasıdır" dedi. HEP Genel Başkanı Ahmet Türk, Kürt sorununun TBMM'de çağdaş. demokratık ve banşçıl yollarla çözülmesi gerektiğinı bebrterek MGK'nin kaldınlmasını istedi. DSP Genel Başkanı Bülent Eceviu Mecb's'in rnillet ıradesi- ni yansıtabilmek için yapısında- ki bazı aksaklıklan gidermek zorunda olduğunu savundu. TBMM, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı nedeniyle dün özel gündemle toplandı. Başbakan Süleyman Demirel, yaptığı konuşmada, demokrasinin bütün kurum, kural ve kavramlanyla işlediği- ni söyledi. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, İstanbul'da da törenler ve çeşitli etkinlikler- le kutlandı. İlk tören, ilkokul öğrencileri- nin İstanbul Vabsı, Büyükşehir Belediye Başkanı, Milfi Eğitim Müdürü ve Emniyet Müdürü'- nü ziyaretlennden sonra Tak- sim Cumhuriyet Anıü'nda düzenlendi. Daha sonra Ali Sa- mi Yen Stadı'nda yapılan tö- rende, ilkokul öğrencilerinin gösterileri sergilendi. İstanbul Büyükşehir Beledi- ye Başkanhğı'nca düzenlenen kuüama programı cerçevesinde ise bin ilkokul öğrenası, Malte- pe Vapuru ile Boğaz'ın Kara- deniz ucuna kadar gezdirildi. Aynca, "23 Nisan, Ulusal Ege- menük, Çocuk, Gelecek ve Olimpiyat" temasının işlendıği laser gösterileri, Çırağan Sarayı karşısında demirlemiş bir tek- neden Anadolu Yakası'na yan- sıtıldı. Çamlıca Tepesi ve Bo- ğaz'dakı yüzer bir tekne üzerin- den de havaifişekleraüldı. Saat 21 .OO'de başlayan laser ve havai fişek gösterileri, iki saat sürdü. İstanbul Büyükşehir Beledi- yesi ve Tarih Vakİi'nca "Top- lumsal Tarihte Çocuk" konulu bir sempozyum düzenlendi. Ta- nk Zafer Tunaya Kültür Mer- kezi'nde yapılan sempozyum- da, çocukluğun tarihi konusu çeşitli yönleriyle tartışıldı. 23 Nisan'ı protesto Şanlıurfa'nın Ceylanpınar il- cesindeki Ceylan İlkokulu'nda bir grup öğretmen. 23 Nisan tö- renlerine katılmadı. İlçe sakin- leri. olayı öğretmenlenn bayra- ma yönelik bir protestosu olarak nitelerken, ilçe Kayma- kamı Volkan Köksal, "Ceylan İlkokulu'ndakı bir iki öğret- men törene gelmeme şeklinde davranışlarda bulundular Kendılennin yapmak ıstedikle- rinı bilemiyoruz. Ancak bu protesto nıteliğındedır. mesaıye gebneme nıteliğındedır. Olayı araştınyoruz. Pazartcsı gunü soruşturma açacağız" dedi