Katalog

23MART1993SALİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER York Döşesi geçim sıkintBinda • LO!NDRA(AA)-York Düşesi Sarah Ferguson. prens Andrevv 'dan boşanma ışlemlennın tamamlanmasından sonra, kralıyet aılesınden 5 mılyon sterlın (70 mılyar lıra) 'güle güle" parası beklerken. bu mıktann sadcce yanm nnılvon sterlın (7 müyar lira) olacağını öğrenınce şok geçirdi. York düşesınin, yakın arkadaş. Amerikalı İohnBryanilesıcak ılişkilerinı açıkça gösteren fotoğraflann basında yer almasından sonra kocası prcns Andrevv Buckıngham Sarayı"nca lyıcedışlanan York düşesınin geçınmesı içın gereken parayı kendisinın kazanması gerektığı saray çevrelen tarafından ifadeedılivor. Yunanistan'da yeni gnev dalgası • ArİNA(AA)- Yunanistan'da, başbakan Konsıantın Mitsotakis hıikümetinin ücretve KİT'lerı özelleştirme polıtikasını proıesto amacıyla çeşitli sektörlerde grevegidıli>or Hükümetin. ülkedckı elektrik üretıminı dcvlet tekelinden çıkarma karanna tepki gösteren elektnk ıdaresı çalışanlan dün 48 saatlik bır uy an grevine başlddılar. Grev yıizünden başkent Atına'Ada bir saatlık elektnk kesıntısınegirdiler. Ermeniler Akdereönünde • MOSKOVA(AA)- Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bolgesınde Ermcnılenn. yenıden başlatlıklanbırsaldıri ' " ~ sonucunda bölgenın kuzeyındeki Akdere kentine tehlikelıbırbiçımde yaklaştıkları bıldinldi. Azerbaycan Sa\ unma Bakanlığı"nın açıklamasında. Akdere'nin kent merkezıne gıren yollara hakım lepeler üzennde Azen kuvvetlenyle Ermeniler arasında "yakın çarpışmalar"ın halen devam ettıâıbıldinldı Belçtkada bir Türk intihar ettî • BRİKSEL(AA)- Brüksel'de bır Türk vatandaşın kendisini yakarak intihar ettıği bıldinldi Brüksel Savcıhğı, Türklenn yoğun bulundukîan Saınt Josse semtındeki Botanik bahçesinde pazar günü 40 yaşlannda bıradamın yanmışcesedının bulunduğunu açıkladı. , Savabk. cesedin vanında Türkçe bır mektup ele geçtığını ve muhlemelen bir intihar olayının söz konusu olduğunu belirttı. İtalya'da yolsuduk IROMA(AA)-İtalya'yı sarsan yolsuzluk skandallan çerçevesindedolandıncıhk yapmakla suçlanan iinlü sanayicı ve Roma futbol kulübü başkanı Giuseppe Çiarrapico, öncekı akşam İtalya'yadöndu Eskı başbakan Giulıo , Andreottı'yeyakınlığıile tanınan 59\aşındakı işadamı. sariıbı olduğu özel havayolu şırketine aıt bir uçakla Londra'dan gelerek teslım oldu. Ciarrapico, • sağlığının bozuk olrnası • nedenıyle Roma"daki ' "RegineCoeli" hapısanesinin revirine kaîdınldı Güney Lübnan'da çatışma • N4BATİYEH(AA)- ;Lübnan'ın güneyinde İsraıl ;askerlen ve İran yanlısı Hizbullah orgütüne bağlı gerillalar arasında meydana •gelençatışmalarda I kışmin öldüğü, 7 kışinin de lyaralandığı bıldirildi. ; Lübnan güvenlık kaynaklan, ]çatışmalann İsraıl'ıntek ; taraiflı ilan ettiğı tampon ' bölgede dev rıye gezen İsraıl . askerlerine ağır silahlarla ! uteşaçılması üzerine ! başladığınj belirttıler. Yeltsin'in kararnamesi ile doruk noktasma ulaşan siyasi gerginliğin ülkeyi bir iç savaşa sürüklemesinden korkuluyor Rıısva- ic savas tehükesi vasıvor• Devlet Başkanı Boris Yeltsin, dün yayımladığı kararname ile radyo, televiz- üst düzcydcki yardımcılan gö- >on ve yazılı basını kontrolü altına aldı. Kararname uyannca, İçişleri Bakanlı- ğı. radyo. televizyon ve gazete binalarını dışandan yapılabilecek müdahalelere karşı korumakla görevlendirildi. 4 maddeli kararnamenin. ülkede basın vedü- şünce özgürlüğünün korunması amacıyla yayımlandığı belirtildi. Dış Haberier Senisi Rusya'da Dcvlet Başkanı Boris Yeltsin'in cumartcsı gccesı ılan etlığı "özel rejım" kararnamesi- nın yarattığı bunalım ülkede bir iç savaş endişesı yaşalıvor. Dev- lct Başkanı Yardımcısı Alexan- der Rutskoy. bu vöndcki endi- şesıni bır kez daha belirtirkcn. Ana\a;>a Mahkenıesı Başkanı Valery Zorkin de aynı yöndc uyarıda bulundu Bu arada Yeltsin dun yayımladığı karar- name ile radyo. lelevızyon ve >azılı basını kontrolü altına al- dı. TASS ajansı larafından ya- yımlanan kararnamcde İçışİen Bakanlığı. radyo tclcvızyon \e gazeie binalannı dışandan ya- pılabılccek müdahalclcrc karşı korumakla göre\ lendirildi Ka- rarnameye gorc. medyanın ça- lışmasınu müdahalcye yeltc- nenlcrc karşı "gcrcklı önlem- ler" alınacak 4 maddeli karar- namenin ülkede basın vc düşünce özgürlüğünün korun- ması amacıyla yayımlandığı belırlildı. Kararnamenin yayımlandığı sırada parlamento da yaptığı açıklamada. \1osko\a Radyo Televizyonu'nun habcrlcri yan- lı \erdığındcn \e Yeltsin'i dcs- tckledığındcn yakındt İhanet suçlaması Rusya'ya ılışkın diğcr bir ge- lişme de Bons Yeltsin. ülkeyi kararnamelcrle yönetme kara- nna karşı çıkan yardımcısı Ale- \ander Rutskoy'u ihanetle suç- ladı. AFP'nın habenne göre. Ycltsin'ın sözcüsü Vyaçesla» Kostikov dün yaptığı açıklama- da. Devlet Başkanı Yeltsin'in reve Boris Yeltsin'in 1991'dekı zaten sayesınde geldiklerı hal- de. en kntık anda başkanı terk etmışlcrdir" dedı. Sıyası göz- lemcıler. bu açıklamanın doğ- rudan Başkan Yardımcısı Ale- \andcr Rutskoy'u hedef aldığı- nı belırtiyorlar. İç savaş tehlikesi Alc\ander Rutskoy ıscyaptı- ğı açıklamada. öncekı günkü "iç savaş" uyansını tckrarlaya- rak. Rus toplumunun "bır iç savaşa gıtmekte olduğunu" bıl- dirdi. Aynı yöndeki uyan. Anayasa Mahkemesı Başkanı Valen Zorkm'den de geldı. Mahkeme Başkanı Zorkın. Rusya parla- mentosunun isteği üzerine Yeltsin'in "özel rejim" karar- namcsinin anayasaya uygunlu- ğu konusunda mahkcmcnın dün yaplığı loplantıda bır so- nuca \aramadığını bıldirirken. savaş tehlikesi konusunda da uyardı Yeltsin'in kararnamcyı fes- hetmesını isteyen Zorkın. •'Anayasa Mahkcmesi. Devlet Başkanı'nın karannı gözden geçıreceğını umduğunu açıklı- yor" dedı. Uzlaşma yolunun henüz kapanmadığmı söyleyen Zorkın. "aksı durumda bunun bır savaşın başlaması anlamına geleceğini" söyledi. Rusya Parlamentosu (Yük- sek Sovyet) tüm dünya ülkeleri- nın parlamento, hükümet ve halklanna hitaben bir bıldirı vavımla>arak, Devlet Başkanı Bons Yellsın ın ilan cttiği özel konusunda temaslarda bulun- rejımı desteklemenın dıktatör- luğü desteklcmck anlamına gc- leceâını savundu. Parlamcntonun baMn mcrkc- zınee açıklanan bıldırıde. Yelt- sin'in ılan ctliği ozel rcjimin anayasada öngörülen bir dü- zenlcme olmadığı hatırlatıla- rak. bu rejımde Rusva vatan- daşlannın temcl hak ve özgur- lüklcnnın tchdit altına gırebılc- ceğı belirtildi Korizev ABD'de Rusya Dışişlen Bakanı And- rei Kozirev, Devlet Başkanı Yeltsin ile ABD Başkanı Bill Clinton arasında 3-4 nısan ta- nhlerinde Kanada'nın Vancou- ver kentinde yapılacak olan doruk toplantısının hazırlıklan Başkan nasıl yargılamr? Kongre'de üçte iki çoğunluk gerekiyor Dış Haberier Senisi- Rusya'da muhafazakar milletvekillen. parlamentoyu devredışı bırakarak ülkeyi kararnamelerle yönetme karan alan Devlet Başkanı Boris Yeltsin'ın. anavasayı ıhlal ettiğı gerekçesiyle yargılanmasını ısıeÜıler. Rusva'dabir devlet başkanı hakkındadava açılabilmesı için gereken koşullar anayasanıniki maddesı tarafından düzenleniyor. Ana> asanın 121 -10 maddesı. devlet başkanının anayasayı. Rusya yasalanm yada başkaniık andını ihlal etmesi durumunda bu ıhlal suçu Anayasa Mahkemesı tarafından sabit görüldükten sonra Halk Temsilcilen Kongresi'nde yapılacak oylamada üçte iki çoğunluğunda bu yöndeoy kullanmasıylayargılanabileceğinı öngörüyor. Anayasanın 121 -6"ncı maddesı ise eğer dcv let başkanı "Rusya'nm ulusal kurumlanrndeğiştirirse" yada - ~_~ "seçılmış devlet organlannın çalışmalannı engeller veya bunlan askıya alırsa" başkaniık yetkılerinın derhal elınden alınması hükmünü getinyor. Anayasanın bu her iki maddesi de parlamentonun Yeltsin'e bazı özel yetkıler verdıği arahk ayında askıya alınmış, ancak bu ay yeniden uygulanmaya konmuştu. Anayasanın 121 -11 'ınci maddesi, dev let başkanının istıfa etmesi, ölmesi ya da hakkında dava açılması durumunda bu görevin devlet başkanı yardımcısına devredilmesini öngörüyor. Devlet başkanı yardımcısının bu görevi alamayacağı durumlarda ise başkanbk yetkılen başbakana ya da parlamento başkanma devrediliyor ve en kısa sürede başkaniık seçimlerine gidiliyor. Bu durumda. Yeltsin hakkında dava açılabilmesı için parlamentonun Anayasa Mahkemesi'ne çağnda bulunarak devlet başkanının anayasayı ihlal edip etmediğine ılişkin karar vermesini ıstemesı gerekiyor. Mahkeme, Yeltsin'in anayasayı ıhlal ettiğine karar vermesi durumunda ise Halk Temsilcilen Kongresi'nin toplanarak bu karan oylaması gerekiyor. mak üzcrc Washıngton'a gitıı. Bu arada ABD ve İngiltcrc Ycltsin'i dcstcklcdiklcrini dün bır kcz daha açıkladılar. ABD Dışişlen Bakanı War- ren Christopher. Rusya'nın demokrası ve scrbest pıyasa ckonomisine geçışini "çağımı- zın cn büyük stratejık mcydan okuması" olarak nıteledi. Chnstopher. Chicago'da vaptığı konuşmada, ülkesının Rus>a"nın büyük bir uluslara- rası yardım programının sağ- lanmasına yardım edeccğini bildırdi. İngiltcre Başbakanı John Major da, Yeltsin'e bir mesaj gondererek. demokratik rc- formlar konusunda kendisini tümüyledesteklediâinı bildirdi Eduard Sevardnadze NATO'ya Rusya'da Moskova'da önceki gün parlamento binası öniinde toplanan on binlerce gösterici Yeltsin'i destekleven sloganlar attılar. • Şevardnadze, "Eğer Rusya'daki gerginlik iç savaşa dönüşürse bu durumda NATO'nun, bölge ülkelerinin güvenliği için özel bir rol üstlenmesi gerekir" dedi. MOSKOVA(Ajanslar)- Gürcıstan Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze. Rusya'dakı kanşıklığıniç savaşa donüşmcsi halinde NATO'nun. Rusya'yakomşu üyelerinin guv enlığinı vığlamak amacıv la devreye gırebıleceği uyansında bulundu. Rusya'daki ıstikrarsızlığın devam etmesi ve yoğunlaşması halinde NATO'va büyük bir görev düşebıleceğine dikkat çeken Şevardnadze. dün Tiflis radyosundan yayımlanan haftalık konuşmasında, Boris Yeltsin'in geçen cumartesi gecesi ilancltiği siyasi platformun Rusya'da sağkkh birsonuca ulaşabilecek tek siyasi çözüm olduğunu bildirdi. Rusya'nın bugün ıçınde hulunduğu kritik aşamada "emperyalıstruhun dırilmekte" olduğunu savunan Şevardnadze. budurumun yalnızca dağılan Sovyetler Birlığinın eskı cumhunyetleri ıçın değil. tüm Avrupa için de bır tehlıke oluşturduğuna dıkkatiçektı. Şevardnadze, "Eğer Rusya'dakı gerginlik iç savaşa dönüşürse bu durumda NATO'nun. bölge ülkelerinin güvenliğı için özel bir rol üstlenmesi gerekir" dedi. Moskova'dan izlenimler Sokaktaki adaııı ekmeği düşünüyor HAKAN AKSAY MOSKOVA - Rus>a Beyaz Sara>ı'- nın, \ani parlamento binasmm önünde- yim önceki akşam. Bir grup insan nöbet bekliyordu. Sivildiler. Ellerinde bavrak- lar vardı. Cumartesi gece varısından iti- baren burada nöbetleşe beklediklerini, gerekirse daha günlerce yerlerinden kı- pırdamavacaklannı söylüyoıiardı. Bütiin bunlan bir yerlerden anımsa- dığımı diişündüm. Ağustos 199Tde aynı şeyler yaşanmıştı. Beyaz Saray insanlar- la çevrilhdi gece gündüz. Gözierinde aynı kararlılık >ardı. Earklı olan ellerin- deki bayraklardı. O zaman beyaz-mavi- kırmızı renkli bayraklar dalgalanıyordu. Şimdi ise insanların ellerindeki bayrak- lann rengi kızıidı. O zaman komünist darbecikre karşı demokrasivi sa>unmak için Yeltsin yan- daslan toplanmıştı. Şimdi ise Yeltsin'in giriştiği avil darbe denemesine karşı ko- münistler anavasayı ve demokrasiyi sa- vunma) a geiniişlerdi. Kentin diğer bölgelennde insanı şa- şırtan bir sakinlik \ardi. Halk, işinde gii- ciindevdi. Bir avuç gösterici nin dtşında. çoğunluk ne olup bittiğini anlamıyordu. Anlamak için yeterince merak göstermi- vordu. Bu, hem 1991 ağustosunda bov- İeydi hem de şimdi. Son iki gün içinde görüştûğüm sıradan Rus vurttaşlannın çoğu, gelişmelerden habersizdi. Bazılanysa bir şeyler duy- muşlardı; ama pek anlam verememişler- di; "yukarıdakiler" arasındaki her za- manki "hırlaşmalar" olarak değerlendir- mişlerdi olan bitenleri. Nasıl açıklanabiiir? Dûnyamn gözleri Rusya'dayken bu in- sanların kendi ülkelerine. kendi yazgı- lanna bu denli ilgisiz kalmalan nasıl açı- klanabilirdi? Burada yülardır yaşayip gördüklerim, halkın ideoloji >e politikadan artık nefret eder olmasıyla, ağır ekonomik bunalım içinde ekmek parasından başka hiçbir şeyle ilgilenmemesiyle açıklamaya zorlu- \ordu beni. Ama bu politikliği aklımla anlasam da, yüreğim "böyle şey olmaz!" diye tepki gösteriyordu. Gösterilere katılan aktif çoğunluk içinde, ister Yeltsin karşıtı olsun ister yandaşı neyi savunduğunun bilincinde olanlar fazla değildi. Hasbulatov \e Yelt- sinle ilgili övgüler ve sövgüler egemendi mitinglere. V eltsincilerin hemen hepsi, başkanı ne pahasma olursa olsun korumak ve komü- nist düzene dönmemek amaçlarını dile geririyorlardı. Yeltsin karşıtlarının ise bir kısmı gerçekten eskiye dönmeyi. Sovyet- ler Biriiği'ni kurmayı hedeiiiyorlardı. Ancak ellerinde bayrak olmayaniarm bir bolümü, y alnızca halkı yoksullaştıran po- litikaların terk edilmesi ve iktidardaki yolsuzluklannönlenmesi amacıyla Yelt- sin'in düşüriilmesini istediklerini ifade edivorlardı. Batı'ya karşı tepki Batılı ülkelerin Yeltsin'i destekleven acıkiamalanyla ilgilenenlerin saysı da pek fazla sayılmazdı. Bir grup Yeltsinci, kendilerini artık "uygar dünyanın bir parçası" olarak gördüklerini vurguluyor, Batı'nın da kendilerine sahip çıkmasının doğal olduğunu belirtiyorlardı. Bu tür açıklamaları duymuş oianlann çoğunda ise Batı'ya karşı tepki vardı. "Amerika ne zaman bizim güçlü bir dev- let olmamızı istedi ki şimdi istesin?" şek- lindeki yorumlar ve "Kimse bizim içişle- rimize karışmasın" biçimindeki çıktşlar ağır basıyordu. 3'e göre Almanya'da 1 yıl içinde 17 özürlü öldürüldü VeonazUer'în hedefi: OzürKiler• Almanya'da yabancılann yanı sıraözürlülerde Neo- nazi dehşeti içinde yaşıyor. Neonaziler sakat, kör ya da beyinsel özürlülere saldınyor. Angelika Ehıckwitz- Kör Alman kızını köpeği kurtardı. Dış Haberier Servisi - Batı Almanya'- da Siegen kentinde yaşayan 55 yaşında- kı beyinsel özürlü Bruno Kappi geçen arahk ayında bir sabah biraz ılendeki dükkandan alışveriş yapmak için evin- den çıktı. Aynı zamanda gözleri de çok zayıf olan Kappi yolda yürürken karşısına iki Dazlak çıktı. Kappi'nin özürlü olduğunu anlayan Dazlaklar ansızın üzerine saldınp dövmeye baş- ladılar. Sonra da tekmeleyerek öldür- düler. Polıs, 20 ve 16 yaşlanndaki Daz- laklan tutukladı. Dazlaklar. Kappi'yi sakat olduğu ve topluma bir yaran bu- lunmadığı için öldürdüklerini söyledi- ler. Nevvsvveek dergısi, Almanya'da Neo- nazilerin özürlü insanlara saldınlannı konu vaptığı yazıya Bruno Kappı'nin başına gelenleri anlalarak başlıyor. Dergiye göre son 1 yıl içinde 17 özürlü ınsan Neonaziler tarafından öldürüldü. Neonazilerin özürlülere saldınlan, Al- man hükümetini giderek daha fazla kaygılandınyor. Birkaç ay önce Aşağı Saksonya'da beyinsel ozürlu bır Al- man, Dazlaklar tarafından kaçınldı. Beş gün sonra boş bir vagonun içinde feci şekilde dövülmüş olarak bulundu Vücuduna gamalı haç ışaretleri çizilmiş- tı. Doğu Almanya'da Halle kentinde Neonaziler sağır çocuklann devam etti- ğı bir okula saldırdı. Bıelefeld kentinde ise tekerlekli sandalyesi ile gıden bir adamı, yakınlardaki yüzme havuzuna atülar. Kiel kentinde bir yardım örgütü, son iki ay içinde özürlü insanlara karşı en az 40 saldın gerçekleştınldiğini bıldıriyor. Neonaziler Alman toplumunda kendi- lenni savunamayan özürlülere karşı sa- vaş açmış dunımdalar. Böylece yabancılardan sonra özürlü Almanlar da Neonazi dehşeti ile yaşı- yorlar. Sosyolog Erwin Scheuch şöyle diyor: "Özürlüler, eşcinseller. kalacak evleri olmayanlar. Kısacası Neonazilerin de- ğer yargılanna uygun olmayan herkes sağlıksız ve parazit sayılıyor. Yaşamlan gereksiz bulunuyor." Nevvsvveek bu olgunun ıkı yanına ışa- ret cdiyor: Öncc. saldınlar Hıtler Al- manyası'na çağnşım yapıyor. Aynca Alman toplumu da özürlülerin sorun- lanna karşı giderek daha duyarsız bir tutuma gınyor. Türkiye'deki olay Örneğin Flensburg kentinde yaşayan bir Alman kan-koca geçen yıl Türkıye'- ye tatile gitmışler. Ancak kaldıklan olelde. özürlü bır grup da bulunuyor- muş ve aynı salonda yemek yiyorlarmış. Alman çift ülkelerine dönünce kendile- rini Türkıye'ye gönderen seyahat acen- tesi aleyhine dava açmışlar. Gerekç^. özürlü insanlarla birlikte yemenin tatil- lenni zehır etmesi. İşin ilgınç yanı Al- man yargıç da bu gerekçeyi haklı bu- larak seyahat aceııtesinin. Alman çifti- nin ödediği parayı gen vermesini karar- laştırmış. Annegret Waher adındaki bir kör kadın metro istasyonunda yanı başınd.ı iki Dazlağın konuşmasını §öyle anlalı- yor: Dazlaklardan bin "Işte bir kör daha" dıyor Arkadaşı şöyle yanıt vcn- yor "F.vet onlan gaz odasına atmaiı." Köpeği kurtardı Angela Duckwitz adlı kör bir Alman kızı ise Bcrlin metrosunda Dazlakların saldınsına uğramış. Çcvredckı Alman- lar olayı seyrederken Duckvvıt/'m v.ını- ndaki İcurt köpeği. körsahıbcsını kuıuı- rarak Dazlaklan kaçırmış.